Rocznica pobytu św. Jana Pawła II w Sandomierzu i beatyfikacji. ks. Antoniego Rewery

Podobne dokumenty
Mater Ecclesiae MARYJA MATKĄ CHRYSTUSA, KOŚCIOŁA I KAŻDEGO CZŁOWIEKA REDEMPTORIS MATER. czytaj dalej MATKA KOŚCIOŁA

Nabożeństwo powołaniowo-misyjne

Uroczystości nadania tytułu bazyliki mniejszej Sanktuarium Królowej Męczenników

1) Zapalenie świecy i wypowiedzenie słów Światło Chrystusa (uczestnicy odpowiadają Bogu niech będą dzięki ).

Bp H. Tomasik: Przed nami czas zadań

Pragniemy podzielić się z Wami naszą radością z obchodzonego w marcu jubileuszu

Uroczystość przebiegła godnie, spokojnie, refleksyjnie właśnie. W tym roku szczęśliwie się zbiegła z wielkim świętem Zesłania Ducha Świętego.

Stefan Wyszyński (ur. 3 sierpnia 1901 w Zuzeli, zm. 28 maja 1981 w Warszawie) polski duchowny rzymskokatolicki, biskup diecezjalny lubelski w latach

SŁUŻYĆ BOGU TO SZUKAĆ DRÓG DO LUDZKICH SERC

KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII. Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą.

STATUT KAPITUŁY KATEDRALNEJ KATOWICKIEJ

Franciszkańska Parafia pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny Kraków ul. Chełmońskiego os. Azory Z A P R O S Z E N I E

PRACA ZBIOROWA ELŻBIETA GIL, NINA MAJ, LECH PROKOP. ILUSTROWANY KATALOG POLSKICH POCZTÓWEK O TEMATYCE JAN PAWEŁ II. PAPIESKIE CYTATY I MODLITWY.

Niech Jezus zawsze będzie twoim początkiem i twoim centrum, i twoim celem, niech wchłania całe twoje życie.

MATKI BOŻEJ MIKOŁOWSKIEJ

Pytania konkursowe. 3. Kim z zawodu był ojciec Karola Wojtyły i gdzie pracował? 4. Przy jakiej ulicy w Wadowicach mieszkali Państwo Wojtyłowie?

UROCZYSTE BŁOGOSŁAWIEŃSTWA

Kryteria oceniania z religii na etapie edukacji wczesnoszkolnej

Temat: Sakrament chrztu świętego

Źródło: ks. Andrzej Kiciński,,Historia Światowych Dni Młodzieży * * *

Kryteria ocen z religii klasa IV

MODLITWA ZA RODZINY I BŁOGOSŁAWIEŃSTWO INDYWIDUALNE RODZIN

NIEDZIELA, (2. niedziela adwentu)

Cele nauczania w ramach przedmiotu - religia.

Spis treści. Słowo Biskupa Płockiego... 5 Ks. H. Seweryniak, Od Redaktora... 9

RYTUAŁ DOMOWY. Rok rodziny katolickiej to najnowsze wydanie popularnego od wielu lat "RYTUAŁU RODZINNEGO"

Archidiecezjalny Program Duszpasterski ROK B OKRES PASCHALNY. Komentarze do niedzielnej liturgii słowa

NABOŻEŃSTWO WSTAWIENNICZE do Świętego Stanisława Kazimierczyka

Nabożeństwa w Kościele Katolickim. Łukasz Burnici SDB

22 października ŚW. JANA PAWŁA II, PAPIEŻA. Wspomnienie obowiązkowe. [ Formularz mszalny ] [ Propozycje czytań mszalnych ] Godzina czytań.

250 ROCZNICA USTANOWIENIA ŚWIĘTA NAJŚWIĘTSZEGO SERCA PANA JEZUSA

Egzamin kurialny: środa r. godz. 17:00. Spotkanie wszystkich przed egzaminem w kościele o godz. 16:30. Na egzaminie obowiązuje:

WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY W KLASIE I Ocena celująca Uczeń: twórczo rozwija uzdolnienia i zainteresowania, dzieląc się zdobytą wiedzą z innymi.

Umiejętności, wiadomości i postawy, które nie podlegają ocenie stopniami, lecz są wymagane do przyjęcia sakramentu

M O D L IT W Y I PIEŚNI M ARYJN E

1 Rozważania na każdy dzień. Cz. IX Marcin Adam Stradowski J.J. OPs

Jezus przyznaje się do mnie

KRÓTKI KATECHIZM DZIECKA PRZYGOTOWUJĄCEGO SIĘ DO PIERWSZEJ SPOWIEDZI I KOMUNII ŚWIĘTEJ

OBRZĘDY SAKRAMENTU CHRZTU

Celebracja zamknięcia Roku Wiary

KOŚCIÓŁ IDŹ TY ZA MNIE

ŚWIĘTO ŚWIĘTEJ RODZINY

2 NIEDZIELA PO NARODZENIU PAŃSKIM

List Pasterski na Adwent AD 2018

Akt poświęcenia narodu polskiego Sercu Jezusowemu

I. Ty ścieżkę życia mi ukażesz

Do młodzieży O polskim katolicyzmie O przyszłym pokoleniu kapłanów O kulcie Najświętszego Serca Pana Jezusa...

SPIS TREŚCI. Dekret zatwierdzający i ogłaszający uchwały I Synodu Diecezji Legnickiej... 5

Wielka to łaska, że poprzez świętych obcowanie, możemy uczestniczyć z naszymi błogosławionymi w Eucharystii.

ROK SZKOLNY 2016/2017

"Słowa nad trumną Prymasa Polski" - list Jana Pawła II do Polaków z okazji uroczystości pogrzebowych kard. Stefana Wyszyńskiego

NASZ SYNOD DIECEZJALNY

rocznicy święceń kapłańskich.

TRIDUUM PASCHALNE MĘKI, ŚMIERCI I ZMARTWYCHWSTANIA CHRYSUSA ŚPIEWNIK

OKRES ADWENTU I BOŻEGO NARODZENIA

STATUT TOWARZYSTWA PRZYJACIÓŁ WYŻSZEGO SEMINARIUM DUCHOWNEGO DIECEZJI WARSZAWSKO-PRASKIEJ. Preambuła

Wpisany przez Administrator czwartek, 07 kwietnia :25 - Poprawiony czwartek, 07 kwietnia :47

WYMAGANIA PROGRAMOWE I KRYTERIA WYMAGAŃ z KATECHEZY. w SZKOLE PODSTAWOWEJ w KOŃCZYCACH MAŁYCH. KLASY II i III

STATUT SERCAŃSKIEJ WSPÓLNOTY ŚWIECKICH

Radom, 18 października 2012 roku. L. dz. 1040/12 DEKRET. o możliwości uzyskania łaski odpustu zupełnego w Roku Wiary. w Diecezji Radomskiej

Ingres Ks.Biskupa Romana Pindla do Konkatedry w Żywcu


1 Mało znane litanie do Świętych

FORMACJA POCZĄTKOWA DO STANU DZIEWIC

Zespół Szkół nr 21 w Bydgoszczy. Informacja zwrotna RELIGIA szkoła podstawowa klasa 4

Duch Święty zstąpi na Ciebie i moc Najwyższego osłoni Cię. Dlatego też Święte, które się narodzi, będzie nazwane Synem Bożym.

Wymagania zgodne z programem AZ /1 i AZ-2-01/1

Matka Teresa z Kalkuty została ogłoszona świętą.

X. NAUCZANIE KOŚCIOŁA

KRYTERIA OCENIANIA RELIGIA KLASA VI

KALENDARIUM ZAMIERZEŃ DUSZPASTERSKICH wrzesień sierpień 2017

Akt oddania się Matce Bożej

Jak odmawiać Koronkę do Miłosierdzia Bożego oraz Różaniec Święty?

Święcenia prezbiteratu 26 maja 2018

VII PIELGRZYMA ŻYWEGO RÓŻAŃCA

WYMAGANIA OGÓLNE. SEMESTR I i II OCENA CELUJĄCA

Bierzmowani - ZMIANY! W środę 7 kwietnia w naszej parafii w Jeleńcu o godz Ks. Bp. Zbigniew Kiernikowski udzieli sakramentu bierzmowania.

Dusze czyśćowe potrzebują naszej modlitwy

ZELATOR VI OGÓLNOPOLSKA PIELGRZYMKA ŻYWEGO WIELKA NOWENNA RÓŻAŃCOWA. sierpień

WIELE JEST SERC, KTÓRE CZEKAJĄ NA EWANGELIĘ. Kolęda 2013/2014 Materiały dla koordynatorów

ZELATOR. wrzesień2016

MSZA O ŚWIĘTYM MICHALE ARCHANIELE

Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Diecezji Pelplińskiej ul. Bpa Dominika 11; Pelplin

ADWENT, BOŻE NARODZENIE I OKRES ZWYKŁY

Jezus prowadzi. Wydawnictwo WAM - Księża jezuici

Różaniec jest modlitwą do Niej, do Maryi, i jest naszą modlitwą, którą odmawiamy z Maryją. Proszę was, odmawiajcie różaniec.

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z RELIGII KLASA I

W rodzinie wszystko się mieści Miłość i przyjaźń zawiera Rodzina wszystko oddaje Jak przyjaźń drzwi otwiera.

SPIS TREŚCI. Od Autora...5 ALFABETYCZNY SPIS PIEŚNI

Słowo abp. Zygmunta Zimowskiego do wiernych diecezji tarnowskiej i radomskiej z okazji XXIII. Międzynarodowego Dnia Chorego

M I N I S T R A N C I

Chrześcijaństwo skupia w sobie wiele odłamów, które powstały przez lata, opierający się jednak na jednej nauce Jezusa Chrystusa.

KRYTERIA OCENIANIA Z KATECHEZY Szkoła Podstawowa - klasy I, II, III OCENA CELUJĄCA

Zapraszamy do Szkoły Modlitwy Jana Pawła II środa, 21 września :33

Wydawnictwo WAM, 2013 HOMILIE, KAZANIA I MOWY OKOLICZNOŚCIOWE TOM 2 Pod redakcją o. Krzysztofa Czepirskiego OMI

CHWILA WSPOMNIEŃ WIZYTY PASTERZY BIAŁOSTOCKICH W NASZEJ SZKOLE

Jan Paweł II JEGO OBRAZ W MOIM SERCU

Przyszłość zaczyna się dzisiaj, nie jutro.

Zasady BRACTWA RATOWANIA DUSZ OD POTĘPIENIA WIECZNEGO

Już jedynie cztery dni dzieli płockich pielgrzymów aby wyruszyć na 35. Pieszą Pielgrzymkę z Płocka na Jasną Górę.

Transkrypt:

1 Jest bowiem Sandomierz wielką księgą wiary naszych przodków. Zapisali w niej wiele stronic święci i błogosławieni. Św. Jan Paweł II Sandomierz, 12 czerwca 1999r.,,Królowo bez zmazy pierworodnej poczęta, 20 módl się za nami. ks. Antoniego Rewery najgłębszy fundament całego piękna Jej cnót. Rocznica pobytu św. Jana Pawła II w Sandomierzu i beatyfikacji Tak odmawiamy i śpiewamy w Litanii Loretańskiej, sławiąc zaszczytny tytuł Najświętszej Maryi Panny. A tytuł ten wysławia szczególny przywilej Maryi, który otrzymała przez wzgląd na wybranie do godności Matki Boga, który też stanowi równocześnie bł. ks. Antoni Rewera

2 Breve Apostolskie stwierdzające akt dokonania Beatyfikacji Męczenników II wojny światowej JAN PAWEŁ II NA WIECZNĄ RZECZY PAMIĄTKĘ Odnosimy zwycięstwo w Tym, który nas umiłował (Rz 8, 37). Uczniowie Jezusa Chrystusa, przez znoszenie udręk, trudności, prześladowań, głodu, nagości, a nawet nie unikając śmierci, dla Jego miłości, mogą odnieść pełne zwycięstwo. Męczennicy, którzy ofiarowali życie ziemskie dla swego Pana, bez wątpienia, stali się zwycięzcami, osiągnęli koronę nieśmiertelności i chwałę błogosławionych. Do tego chwalebnego zastępu świadków należy 108 Czcigodnych Sług Bożych, pasterzy, synów i córek Kościoła w Polsce, którzy przez złożenie najwyższej ofiary dali świadectwo Boskiemu Odkupicielowi, który powiedział: Tak szaty białe przywdzieje zwycięzca i z księgi życia imienia jego nie wymażę. I wyznam imię jego przed moim Ojcem i Jego aniołami (Ap 3, 5). Oni to w latach 1939-1945 jako niewinni, stali się ofiarami nienawistnego systemu władzy nazistowskiej, która będąc nieprzyjacielem Boga i ludzi, nie małe i nie lekkie zadała ciosy Oblubienicy Chrystusa. Męczennicy ci należeli do różnych diecezji, jak też wśród Ludu Bożego pełnili różne zadania: jedni byli biskupami, inni kapłanami, zakonnikami, zakonnicami i świeckimi. Nie wszyscy zostali umęczeni w jednakowy sposób i w jednym miejscu, wszyscy jednak razem przelali krew, aby dać świadectwo wierności Ewangelii, wszyscy też idąc drogą krzyża wykazali postawę wiary, pokoju i przebaczenia. Imiona ich są następujące: 1 - Antoni Julian Nowowiejski, Arcybiskup Biskup Płocki; 2 - Leon Wetmański, Biskup Pomocniczy Płocki; 3 - ( ); 43 - Antoni Rewera, kapłan diecezji Sandomierskiej, ( ) 57 - Władysław Miegoń, kapłan Ordynariatu Polowego, ( ) 108. Jarogniew Wojciechowski, alumn Oratorium Salezjańskiego w Poznaniu. Ci Czcigodni Słudzy Boży, od dnia śmierci uważani byli za męczenników. Ich proces Beatyfikacyjny, czyli udowadnianie męczeństwa, został rozpoczęty w Kurii Biskupiej Włocławskiej w 1993 roku. Po spełnieniu wymogów prawa, My, 26 marca 1999 r. ogłosiliśmy Dekret o ich męczeństwie. Następnie postanowiliśmy, że obrzęd Beatyfikacji odbędzie się 13 czerwca tegoż roku w Warszawie, podczas naszej apostolskiej pielgrzymki do Polski. W czasie Mszy św. wypowiedzieliśmy następującą formułę: Spełniając życzenie naszych braci Józefa Glempa, Arcybiskupa Metropolity Warszawskiego, Juliusza Paetza, Arcybiskupa Metropolity Poznańskiego i Bronisława Dembowskiego, Biskupa Włocławskiego, jak również wielu innych braci w biskupstwie oraz licznych wiernych, za radą Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych, naszą Władzą Apostolską zezwalamy, aby odtąd Czcigodnym Sługom Bożym: Reginie Protman, Edmundowi Bojanowskiemu oraz Antoniemu Julianowi Nowowiejskiemu, Henrykowi Kaczorowskiemu, Anicetowi Koplińskiemu, Mariannie Biernackiej i stu czterem towarzyszom Męczennikom z okresu drugiej wojny światowej, przysługiwał tytuł Błogosławionych i aby ich święta obchodzono w miejscach i w sposób określony przez prawo. Dla ( ) Antoniego Juliana Nowowiejskiego, Henryka Kaczorowskiego, Aniceta Koplińskiego, Marianny Biernackiej i stu czterech towarzyszy Męczenników z okresu drugiej wojny światowej dzień 12 czerwca. W Imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen. Rozważając zaś tak owocną mękę tylu błogosławionych męczenników, którzy jaśnieją jak kwiaty religijności Polskiego Narodu i zajaśniały jak gwiazdy w tamtym mrocznym czasie, z powodu tak przedziwnego ich wywyższenia zostaliśmy poruszeni dogłębną radością. Mamy również mocną nadzieję, że nowe pokolenia Polaków, dzięki ich wstawiennictwu i przykładowi, zachowają zawsze żywą wiarę i owocną miłość. Jak zwykle, wygłosiwszy przemówienie o życiu, cnotach i dziełach tych Błogosławionych, których publicznie wymieniliśmy i jako pierwsi Sami z największym szacunkiem oddaliśmy im cześć. To co niniejszym Pismem postanowiliśmy, chcemy aby teraz i na przyszłość zachowywało swoją moc i powagę, pod pieczęcią Rybaka, dnia XIII miejsca Czerwca roku MCMXCIX, w Dwudziestym Pierwszym Naszego Pontyfikatu. Z polecenia Najwyższego Pasterza + Angelo Card. Sodano Sekretarz Stanu Pieczęć Rybaka z wizerunkiem św. Piotra i napisem w otoku Ioannes Paulus PP. II

Breve Apostolskie stwierdzające akt dokonania Beatyfikacji Męczenników II wojny światowej. Dokument napisany ręcznie na pergaminie, 15 stron, w twardej, ozdobnej oprawie, format 35x25 cm. 3

4 Siostra Klara Radczak i ks. Prał. Waldemar Gałązka podczas procesji z darami w czasie wizyty Ojca Świętego Jana Pawła II w Sandomierzu. XX LAT RAZY DWA. WSPOMNIENIE W jednym z nieszpornych hymnów Liturgii Godzin czytamy: Święta doroczne są także świadkami naszej wdzięczności, i choć zazwyczaj uroczyściej świętujemy wydarzenia co kilka lat jak mówimy okrągłe rocznice, to jednak każda rocznica zawiera w sobie ten wspaniały, pożądany ładunek radości oraz wdzięczności. W tym roku Pańskim 2019, w miesiącu czerwcu, przyszło nam świętować dwie dwudzieste rocznice: 12 czerwca 20. lecie wizyty apostolskiej św. Jana Pawła II w Sandomierzu i 13 czerwca, co szczególnie ważne w naszym Zgromadzeniu, 20. lecie beatyfikacji Ojca Założyciela, ks. Antoniego Rewery, której dokonał w Warszawie, nazajutrz po pobycie w Sandomierzu, właśnie Papież Jan Paweł II, gdy ogłaszał błogosławionymi Kościoła 108. polskich Męczenników II wojny światowej. To spotkanie z Ojcem Świętym w Warszawie odbyło się w 20. Rocznicę pierwszej pielgrzymki Jana Pawła do Polski, a właśnie w tym roku 2019 wspominamy także jej 40. lecie. Św. Jan Paweł II w Breve Apostolskim (które jest zacytowane w niniejszym numerze Rewerzanki) stwierdzającym Akt dokonania Beatyfikacji Męczenników II wojny światowej, podkreślił, że Rozważając zaś tak owocną mękę tylu błogosławionych męczenników, którzy jaśnieją jak kwiaty religijności Polskiego Narodu i zajaśniały jak gwiazdy w tamtym mrocznym czasie, z powodu tak przedziwnego ich wywyższenia zostaliśmy poruszeni dogłębną radością. I myślę, i tak też czuję, że tamte dwa wydarzenia, następujące po sobie dzień po dniu oraz obecnie wspominane ich XX. rocznice to wielka, dogłębna radość oraz wdzięczność. Wraca w pamięci to oczekiwanie na Ojca Świętego w Sandomierzu i następnie podążanie za Następcą św. Piotra do stolicy - na upragnioną beatyfikację naszego Ojca Założyciela... To są radosne i umacniające duchowo wspomnienia. Tu, w Sandomierzu, w gronie tak licznych uczestników spotkania z Papieżem, byli też zgromadzeni żołnierze Wojska polskiego i padło z ust Papieskiego Pielgrzyma wspomnienie o jednym z grona 108 kapelanie marynarki wojennej ks. Władysławie Miegoniu, siostrzeńcu Naszego Ojca Antoniego. Było nam trochę smutno, że przy tej okazji Jego Wujek, a nasz Ojciec nie został wspomniany, ale radość z przeżywania wydarzeń, z tego co dzieję się tu i teraz na Sandomierskich Błoniach oraz z tego co wydarzy się jutro na Placu Zwycięstwa w Warszawie, była większa, o wiele większa od tego małego smutku! Ogrzewane gorącymi promieniami słońca i pięknymi, pełnymi wiary i nadziei słowami zmęczonego upałem Ojca Świętego, słałyśmy pełne serdecznej wdzięczności i modlitwy do Boga Ojca Niebieskiego, że dał nam ten dzień i pozwolił uczestniczyć w tym wspaniałym, niecodziennym, historycznym wydarzeniu. Na spotkanie z Ojcem Świętym do Sandomierza przybyli licznie krewni i przyjaciele naszych Sióstr, także moi Rodzice i dość duże grono koleżanek z,,mojej lubelskiej ziemi, a ja wręcz nie mogłam uwierzyć w moje szczęście: dane mi było nieść w procesji liturgicznej z darami dokument

5 II Synodu diecezji sandomierskiej Ucałowałam Pierścień Rybaka i uklękłam u stóp Ojca Świętego i zatrwożyłam się bardzo widząc opatrunek na Jego czole podczas beatyfikacji w Warszawie także miałam wyznaczone swoje miejsce, choć już nie tak blisko Papieskiego Tronu. Byłam notariuszem aktuariuszem w Trybunale beatyfikacyjnym Ojca Założyciela i członkinią Sekretariatu synodalnego Trzeba było wykonać ogrom pracy i w Sekretariacie Synodu i w Trybunale badającym opinię świętości ks. Rewery, ale przeżycia tamtych chwil były tak wzniosłe, tak wspaniałe, że innych wspomnień z tamtych dwóch dni nie ma jak tylko podnosząca na wyżyny Nieba dogłębna radość wciąż brzmiące w uszach i w sercu Beati Mundo Corde i tak już pozostanie. Ojciec Święty Jan Paweł II kończąc swoją homilię, która wg beatyfikacyjnego Breve powinna odnosić się do osób wynoszonych tego dnia na ołtarze, powiedział: Dziś właśnie świętujemy zwycięstwo tych, którzy w naszych czasach oddali życie dla Chrystusa, aby posiąść je na wieki w Jego chwale. Jest to zwycięstwo szczególne, bo dzielą je duchowni i świeccy, młodzi i starzy, ludzie różnego pochodzenia i stanu. ( ) Ci błogosławieni męczennicy i męczennice wpisują się w dzieje świętości Ludu Bożego pielgrzymującego od ponad tysiąca lat po polskiej ziemi. Jeśli dzisiaj radujemy się z beatyfikacji stu ośmiu męczenników duchownych i świeckich, to przede wszystkim dlatego, że są oni świadectwem zwycięstwa Chrystusa - darem przywracającym nadzieję. Gdy bowiem dokonujemy tego uroczystego aktu, niejako odżywa w nas wiara, że bez względu na okoliczności, we wszystkim możemy odnieść pełne zwycięstwo dzięki Temu, który nas umiłował (por. Rz 8, 37). Błogosławieni męczennicy wołają do naszych serc: Uwierzcie, że Bóg jest miłością! Uwierzcie na dobre i na złe! Obudźcie w sobie nadzieję! Niech ta nadzieja wyda w was owoc wierności Bogu we wszelkiej próbie! Uwierzmy! Bóg jest miłością, a my mamy być potężni wiarą i czystego serca bez względu na czas i okoliczności, w których żyjemy s. Klara Radczak CFS Procesja liturgiczna z darami podczas wizyty Ojca Świętego Jana Pawła II w Sandomierzu, 12 czerwca 1999r. Sandomierz, 12 czerwca 1999r. Portret jednego z grona 108 Męczenników II wojny światowej kapelana marynarki wojennej ks. Władysława Miegonia, siostrzeńca ks. Antoniego Rewery.

6 Ks. prał. dr Waldemar Gałązka, emerytowany oficjał Sądu Biskupiego w Sandomierzu. Zaangażowanie błogosławionego Antoniego Rewery w instytucjach kościelnych Tak sformułowany temat sugeruje, że przede wszystkim chodzi tu o omówienie zadań dotyczących całej diecezji, wykraczających poza parafię. Zaczynając od funkcji mających najwyższą rangę, a więc pełnionych w kurii diecezjalnej, do 1918 roku mającej nazwę Konsystorz generalny, należałby omówić też mniej urzędowe zaangażowanie się błogosławionego Antoniego w życie religijne diecezji i wspomnieć również o pełnionych przez niego urzędach parafialnych. Niemniej ze względu na ograniczone łamy czasopisma Rewerzanka zostaną tu przedstawione tylko te urzędy, które określiłem, jako najwyższe rangą. Najważniejszą z funkcji ogólnodiecezjalnych pełnionych przez błogosławionego Antoniego Rewerę był urząd sędziego kościelnego. Sądownictwo w Kościele istniało od początku jego istnienia, o czym informują nas listy św. Pawła Apostoła. W ciągu wieków było usprawniane i dostosowywane do aktualnych warunków. Pierwszym sędzią w diecezji zawsze był biskup. Ponieważ nie jest możliwe, aby jedna osoba poradziła sobie ze wszystkimi problemami diecezji, biskup wyręcza się zastępcami. Od około VIII wieku we wszystkich sprawach, również sądowych, wyręczał go stały zastępca do zarządzania diecezją archidiakon. W XII wieku pojawił się oficjał jako stały zastępca biskupa w sprawach sądowych. Odtąd znaczenie archidiakona w sądownictwie kościelnym zaczęło maleć, aż w XIV wieku utracił on resztę uprawień sądowych. Oficjał do dziś jest głównym zastępcą biskupa w sprawach sądowych. Zastępcą oficjała był sędzia surogat (łac. surrogatus zastępczy), a od 1918 roku jest nim wiceoficjał. W dużych diecezjach oficjał i jego zastępca nie zawsze mogli poradzić sobie z ilością spraw, a ponadto ważniejsze sprawy zlecone są sądowi złożonemu z trzech, a nawet pięciu sędziów. Biskupi więc musieli mianować oprócz oficjała innych sędziów, którzy razem z nim, albo zamiast niego rozpatrywali sprawy sądowe. W XVI wieku sobór trydencki (1545-1563) postanowił, aby biskup mianował sędziów na synodzie diecezjalnym przedstawiając kandydatów synodowi, który ich zatwierdzał. Z tej przyczyny sędziowie diecezjalni otrzymali nazwę sędziów synodalnych. Nieraz synody odbywały się rzadko. Od XVIII wieku, głównie ze względów politycznych zaprzestano w Polsce zwoływania synodów (w wielu innych krajach było podobnie), a sędziowie byli konieczni. Biskup zmuszony więc był ich mianować poza synodem, dlatego otrzymali oni nazwę sędziów prosynodalnych (łac. pro zamiast). Kodeks prawa kanonicznego z 1917 roku nakazał zwoływać synod co 10 lat i w czasie jego trwania mianować sędziów na dziesięć lat, czyli do następnego synodu. Gdy po 10 latach wygasła kadencja sędziów synodalnych, a nowego synodu nie było, biskup mianował sędziów prosynodalnych też na 10 lat, chyba, że wcześniej odbył się synod, wtedy władza sędziego prosynodalnego ustawała wcześniej niż po dziesięciu latach. Z tego co udało mi się odszukać, ksiądz Rewera był sędzią prosynodalnym od 1903 roku. W 1923 roku odbył się pierwszy synod diecezji sandomierskiej. Na nim ksiądz Rewera został mianowany sędzią synodalnym. Jego kadencja skończyła się po 10 latach, a ponieważ nie było nowego synodu, otrzymał nominację na sędziego prosynodalnego na 10 lat, a jej przedłużenie na kolejne 10 lat zostało skrócone przez śmierć w 1942 roku. Sędziowie synodalni i prosynodalni byli wyznaczani przez oficjała do konkretnych spraw. Niektóre sprawy, na przykład o nieważność małżeństwa, święceń, czy ślubów zakonnych muszą być rozstrzygane przez trzech sędziów. Wyznaczał ich do konkretnej sprawy oficjał spośród sędziów synodalnych lub prosynodalnych. Zdecydowana większość sędziów synodalnych i prosynodalnych miała różne inne obowiązki, najczęściej byli oni proboszczami nie zawsze mieszkającymi blisko sądu, dlatego na ogół ich rola ograniczała się do zapoznania się z aktami sprawy, przygotowania decyzji i rozstrzygnięcia sprawy, najczęściej kolegialnie trzyosobowo. Inne czynności procesowe wykonywali sędziowie zatrudnieni w sądzie na stałe, ale mogły one być wykonywane też przez każdego sędziego, również nie mającego etatu w sądzie. W jednej ze spraw przedwojennych znalazłem pismo oficjała wzywające ks. Rewerę, aby w wyznaczonym dniu przybył do sądu przesłuchać strony procesowe w sprawie

7 do której był wyznaczony, a więc sędziowie synodalni i prosynodalni w naszym sądzie nie tylko wydawali wyroki, ale też wykonywali inne czynności procesowe. Można jeszcze dodać, choć nie dotyczy to ks. Rewery, że od 1983 roku nie ma już sędziów synodalnych i prosynodalnych, tylko sędziowie diecezjalni. Drugim urzędem, którego mianował biskup na synodzie i za jego aprobatą był egzaminator synodalny. Jego kadencja też wygasła po dziesięciu latach, a jeśli w tym czasie nie było nowego synodu, biskup mianował egzaminatora prosynodalnego. Kim on był? Wspomniany sobór trydencki wprowadził dla duchownych egzamin na beneficja, to jest te urzędy kościelne, które miały zapewnione stałe utrzymanie (najczęściej była to ziemia), a ci, którzy mieli te urzędy (proboszczowie, kanonicy i inni) byli mianowani na całe życie. Biskup nie mógł ich zwolnić bez ich zgody, chyba, że popełnili przestępstwo wymienione przez prawo, albo zaistniała inna uznana przez prawo przyczyna, ale i wtedy musiał im tę przyczynę udowodnić. Ponieważ do XVI wieku nie było seminariów duchownych, część kandydatów do kapłaństwa przygotowywała się w szkołach zakonnych, katedralnych, kolegiackich i na uniwersytetach. Tak wykształconych kapłanów było jednak mało, a potrzeby były bardzo duże, dlatego większość kapłanów była przygotowana przez jakiegoś doświadczonego księdza, przeegzaminowana przez archidiakona, a następnie dopuszczana do święceń. Tacy kapłani, a była ich większość, mieli bardzo małą wiedzę i brak formacji duchowej, toteż, kiedy na początku XVI wieku pojawił się Marcin Luter z poglądami zwalczającymi papieża i biskupów oraz odrzucającymi sporo dogmatów, wielu kapłanów katolickich nie umiało dostrzec, co jest błędem, a pierwsi pomocnicy Lutra mieli w większości wykształcenie uniwersyteckie. Kapłani katoliccy, w większości niedostatecznie uformowani okazali się nieprzygotowanymi do dyskusji z głosicielami herezji protestanckich. W nauce Lutra nie widzieli błędów, toteż, zwłaszcza w Niemczech wielu z nich odstępowało od Kościoła przyjmując protestantyzm i pociągając za sobą wiernych. Podobnie było w niektórych innych krajach, w Polsce było to rzadko, ale niebezpieczeństwo istniało. W związku z tym sobór trydencki nakazał, aby przed zamianowaniem jakiegoś duchownego na beneficjum, zwłaszcza proboszczowskie przeegzaminować go, żeby zbadać, czy ma wystarczającą wiedzę religijną i katolickie poglądy. Egzaminatorzy ci musieli być dobrze przygotowani, a biskupi wielkich diecezji (krakowska rozciągająca się od Bytomia na Śląsku do Łukowa przy granicy Podlasia) nie mogli dobrze znać wszystkich duchownych, dlatego sobór nakazał mianować egzaminatorów na dziesięć lat na synodzie diecezjalnym, stąd nazywali się oni synodalnym, zaś egzaminy te popularnie nazywano proboszczowskimi. Biskup przedstawiał kandydatów, a uczestnicy synodu (znający księży w swoim regionie często lepiej od biskupa) zatwierdzali egzaminatorów. Jeżeli w ciągu dziesięciu lat synod się nie odbył, biskup, po konsultacji z kapitułą katedralną, mianował na dziesięć lat egzaminatorów prosynodalnych. Jednym z takich egzaminatorów w diecezji sandomierskiej był ks. Antoni Rewera. Egzaminatorem, prosynodalnym (bo synodu jeszcze nie było) był już w roku 1900 do roku 1923, kiedy synod ustanowił nowych egzaminatorów, teraz już synodalnych, ksiądz Rewera do ich grona nie wszedł. Ponieważ bardzo ważne dla dobra duchowego wiernych jest sprawowanie sakramentu pokuty, kapłani sprawujący ten sakrament muszą mieć odpowiednią wiedzę, aby oceniać trudne sytuacje zasłyszane w konfesjonale, ocenić je i wiedzieć czy uwolnienie penitentów od wyznawanych win nie jest zarezerwowane wyższemu przełożonemu, bo wtedy rozgrzeszenie mogłoby być nieważne. Z tej przyczyny, niezależnie od posiadanych święceń, kapłani muszą mieć specjalne uprawnienie do spowiadania nazywane jurysdykcją. Proboszczowie otrzymują jurysdykcję wraz z nominacją proboszczowską, inni duchowni, jak wikariusze parafialni otrzymują jurysdykcję osobną decyzją ordynariusza. Do niedawna młodzi kapłani otrzymywali ją na rok, a na stałe dopiero po zdaniu trzech egzaminów wikariuszowskich i egzaminu proboszczowskiego. Szczególną wagę Kościół przywiązywał do osób otrzymujących beneficja kościelne, czyli urzędy dożywotnie połączone z przypisanymi do nich dochodami. Ponieważ duchowni ci byli nieusuwalni, a brak u nich wiedzy wystarczającej do spowiadania mógł się ujawnić dopiero po nominacji, dlatego przed otrzymaniem nominacji musieli przejść specjalny egzamin. W latach 1913-1917 ksiądz Rewera był egzaminatorem dla mających otrzymać aprobatę do spowiadania w dekanacie sandomierskim. Na początku XX wieku pojawił się w Kościele modernizm, który słusznie uważał, że w nauczaniu i działalności Kościoła należy zwrócić większą uwagę na aktualne problemy społeczne, ale okazał się niebezpieczny dla rozumienia prawdy, czystości wiary: pomniejszał znaczenie stałości dogmatów, objawienia Bożego, bóstwa Chrystusa, roli Chrystusa w założeniu Kościoła i ustanowieniu sakramentów, autorytet urzędu nauczycielskiego Kościoła. W związku z tym papież Pius X 8 września 1907 roku wydał encyklikę Pascendi Dominici gregis ukazującą niebezpieczeństwa modernizmu. Wśród sposobów mających zapobiegać szerzeniu się niebezpiecznych dla wiary tendencji, nakazał powołać w każdej diecezji specjalną radę Consilium a vigilantia mającą oceniać czystość wiary nauczanej przez teologów, a zauważone niebezpieczeństwa dla religii przedstawiać biskupom, aby im zaradzali. Błogosławiony Antoni był członkiem tej rady w latach 1918-1933. Nie wiem jednak jak aktywnie rada ta działała w naszej diecezji. Skoro mowa o czujności w dziedzinie nauczania wiary i zasad życia chrześcijańskiego, należy w tym miejscu wspomnieć, że w 1917 roku ks. Rewera został wizytatorem nauki religii w szkołach na terenie parafii Jankowice i Góry Wysokie. Ks. Dr Prał. Waldemar Gałązka (Jest to fragment wystąpienia Ks. Prał. Waldemara Gałązki, który wygłosił na sympozjum 27 X 2018 roku, podczas obchodów 150. Rocznicy Urodzin Bł. A. Rewery, które zorganizowało Zgromadzenie Córek św. Franciszka Serafickiego).

8 Modlitwa: Wszechmogący, wieczny Boże, wspominając błogosławionych Antoniego Rewerę i Współtowarzyszy, którym dałeś jasne światło wiary, pokornie prosimy, abyś udzielił nam przebaczenia grzechów i pokoju. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.