UCHWAŁA IV KRAJOWEGO ZJAZDU PIELĘGNIAREK I POŁOŻNYCH z dnia 9 grudnia 2003 roku W SPRAWIE RAMOWYCH REGULAMINÓW ORGANÓW OKRĘGOWYCH IZB PIELĘGNIAREK I POŁOŻNYCH. - Wyciąg R E G U L A M I N OKRĘGOWYCH SĄDÓW PIELĘGNIAREK I POŁOŻNYCH 1. 1. Regulamin określa tryb wewnętrznego funkcjonowania okręgowych sądów pielęgniarek i położnych. Ma on na celu zapewnienie prawidłowego wykonywania zadań sądu, wynikających z ustawy oraz z rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 19 stycznia 1993 r. w sprawie postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej pielęgniarek i położnych (Dz. U. Nr 9, poz. 45 z późn. zm.) zwanego dalej rozporządzeniem. 2. 1. Działalnością okręgowego sądu pielęgniarek i położnych kieruje jego przewodniczący. Polecenia przewodniczącego wydane w zakresie wewnętrznego funkcjonowania sądu są wiążące dla członków sądu i dla pracowników obsługi kancelaryjnej. 2. Przewodniczący sądu podejmuje niezbędne czynności i wydaje stosowne polecenia zmierzające w szczególności do niezwłocznego zarejestrowania oraz nadawania biegu wpływającym do sądu sprawom, zapewnienia rytmicznej pracy sądu, terminowego i dokładnego wykonywania orzeczeń i zarządzeń. 3. W celach szkoleniowych lub dla omówienia spraw organizacyjnych, przewodniczący sądu zwołuje narady członków sądu. www.pielegniarki.info.pl 1
3. 1. Członkowie i pracownicy sądu są obowiązani do wykonywania swych czynności sprawnie i dokładnie, bez zbędnej zwłoki, z zachowaniem nakazanych terminów, w sposób zapewniający prawidłową realizację zadań sądu 2.Rozprawy i posiedzenia powinna cechować punktualność ich rozpoczynania oraz dbałość o takie ich prowadzenie, które pozwoli unikać ich odraczania, bądź przerywania bez istotnej przyczyny. Przy wyznaczaniu terminu rozpoczęcia rozprawy lub posiedzenia należy uwzględnić czas dojazdu osób mieszkających poza siedzibą sądu. 4. Lokal, w którym przeprowadzana jest rozprawa powinien spełniać wymogi niezbędne dla zachowania powagi sądu. Powinny w nim być wydzielone miejsca dla sądu, rzecznika odpowiedzialności zawodowej, obwinionej pielęgniarki/położnej i jej obrońcy. 5. Udzielanie do wglądu akt sprawy, dokonywanie z nich odpisów bądź wypisów wymaga zgody przewodniczącego sądu, a po wyznaczeniu składu sądzącego przewodniczącego tego składu. 6. 1. Przewodniczący sądu po otrzymaniu wniosku o ukaranie sprawdza, czy odpowiada on wymogom formalnym. W wypadku stwierdzenia niezgodności, wniosek jest zwracany w celu uzupełnienia go rzecznikowi odpowiedzialności zawodowej, ze wskazaniem równocześnie na czym uzupełnienie ma polegać. 2.Przewodniczący sądu kieruje sprawę na posiedzenie niejawne, jeżeli uzna, że zachodzą podstawy do umorzenia postępowania lub jego zawieszenia albo, że należy uzupełnić postępowanie wyjaśniające. 3.Po stwierdzeniu, że wniosek odpowiada wymogom formalnym i że nie zachodzą podstawy do skierowania sprawy na posiedzenie niejawne, przewodniczący sądu wyznacza rozprawę. W tym celu: a) zarządza doręczenie odpisu wniosku o ukaranie obwinionej pielęgniarce/położnej b) ustala termin rozprawy z uwzględnieniem upływu co najmniej 14 dni od doręczenia obwinionej pielęgniarce/położnej wniosku o ukaranie www.pielegniarki.info.pl 2
c) wyznacza skład orzekający sądu, w tym także sędziego rezerwowego d) zarządza wezwanie na rozprawę obwinioną pielęgniarkę/położną, świadków i biegłych oraz przedstawienie innych dowodów wskazanych we wniosku o ukaranie, a także w innych uwzględnionych wnioskach zgłoszonych przez strony przed rozpoczęciem rozprawy e) zarządza zawiadomienie o terminie rozprawy obrońcę obwinionej pielęgniarki/ położnej i rzecznika odpowiedzialności zawodowej. 1. W zawiadomieniu stron o rozprawie wymienia się skład orzekający sądu. 2. Przewodniczący sądu zwraca się do Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych z zapytaniem o karalność obwinionej pielęgniarki/położnej, jeżeli w aktach sprawy brak informacji o karalności, bądź też upłynął okres 6 miesięcy od jej sporządzenia. 7. Sędzia wyznaczony do składu orzekającego obowiązany jest z urzędu wyłączyć się od udziału w sprawie, jeżeli zachodzi jedna z przeszkód wskazanych w art. 40 i art. 41 kodeksu postępowania karnego. 8. 1. W zawiadomieniach i wezwaniach należy wskazać w jakiej sprawie, w jakim charakterze, miejscu i czasie ma się stawić wezwana osoba oraz czy jej stawiennictwo jest obowiązkowe. 2. Zawiadomienia, wezwania oraz odpisy orzeczeń i zarządzeń od których ich adresatowi przysługuje środek odwoławczy, przesyła się za zwrotnym poświadczeniem odbioru. 9. 1. W razie odroczenia lub przerwania rozprawy, należy ogłosić osobom na niej obecnym i zainteresowanym termin następnego posiedzenia w tej sprawie, chyba że ze względu na przyczynę odroczenia lub przerwania rozprawy niezwłoczne wyznaczenie określonego terminu nie jest możliwe. 2. Jeżeli następny termin rozprawy został ogłoszony, należy pouczyć osoby zainteresowane, które z nich mają obowiązek stawić się na kolejną rozprawę bez osobnego wezwania, jednakże www.pielegniarki.info.pl 3
na żądanie osoby zainteresowanej należy wydać jej pismo wskazujące termin stawienia się w sądzie. 10. 1. Rozprawą kieruje przewodniczący składu orzekającego. Do jego obowiązków należy w szczególności: zapewnienie sprawnego przebiegu rozprawy i jego zgodności z obowiązującymi przepisami, a także dbałość o zachowanie porządku na sali rozpraw oraz powagi sądu przez wszystkie osoby obecne na rozprawie. 2. Przewodniczący udziela głosu stronom, pełnomocnikom oraz innym osobom zwracającym się do sądu. 3. Przewodniczący składu orzekającego powinien udzielić uczestnikom rozprawy niezbędnych informacji i wyjaśnień, co do przysługujących im uprawnień. 11. Jeśli przewodniczący składu orzekającego nie zarządzi inaczej, każda osoba powstaje z miejsca, gdy przemawia do sądu lub sąd zwraca się do niej. 12. 1. Orzeczenie sporządza sędzia sprawozdawca. 2. W razie, gdy sporządzenie uzasadnienia orzeczenia przez sędziego sprawozdawcę nie jest możliwe lub napotyka na przeszkody, których czasu trwania nie można przewidzieć, uzasadnienie sporządza inny członek sądu, który brał udział w wydaniu orzeczenia. 13. 1. Narada nad orzeczeniem sądu jest tajna. Członek sądu uczestniczący w naradzie ma obowiązek zachowania w tajemnicy jej przebieg. 2. Zgłoszenie zdania odrębnego zaznacza się przy podpisie złożonym na orzeczeniu przez zamieszczenie odpowiedniej wzmianki oraz podaje się je do wiadomości, a jeżeli członek składu orzekającego, który zgłosił zdanie odrębne wyraził na to zgodę, także jego nazwisko. 14. Przewodniczący sądu sprawdza każdorazowo z urzędu, czy orzeczenie zawiera postanowienie o kosztach postępowania. Jeżeli w orzeczeniu brak takiego postanowienia, przewodniczący sądu określa te koszty zarządzeniem w terminie 14 dni od www.pielegniarki.info.pl 4
wydania orzeczenia, pouczając osobę ukaraną o przysługującym jej na to zarządzenie zażaleniu. 15. 1. Po otrzymaniu odwołania od orzeczenia sądu pielęgniarek i położnych przewodniczący bada, czy jest ono dopuszczalne, czy zostało wniesione przez uprawnioną osobę, z zachowaniem ustalonego terminu 14 dni dla wnoszenia odwołania, a następnie niezwłocznie przesyła je wraz z orzeczeniem i całością materiałów sprawy do Naczelnego Sądu Pielęgniarek i Położnych. 2. W wypadku stwierdzenia, że odwołanie nie spełnia warunków, o jakich mowa w ust. 1, przewodniczący sądu wnosi sprawę na posiedzenie niejawne 16. 1. Prawomocność orzeczenia, które uprawomocniło się w pierwszej instancji stwierdza przewodniczący sądu, odnotowując to pod tekstem orzeczenia wraz ze wskazaniem daty prawomocności. 2. Prawomocne orzeczenie skazujące przesyła się do rejestru ukaranych pielęgniarek i położnych. Obsługa kancelaryjna 17. 1. W okręgowym sądzie prowadzi się oddzielnie na każdy rok kalendarzowy, według wzorów ustalonych przez przewodniczącego sądu, następujące rejestry: a) rejestr dla spraw rozpoznawanych na podstawie wniosku rzecznika o ukaranie, b) rejestr dla wpisywania korespondencji ogólnej oraz dotyczącej czynności podejmowanych w sprawach odpowiedzialności zawodowej pielęgniarek/położnych. 2. Dla spraw wpisanych do rejestru prowadzi się skorowidz alfabetyczny nazwisk obwinionych osób. 3. Korespondencja wysyłana z sądu podlega każdorazowo rejestracji w księdze ekspedycji. 4. Wpisu spraw do rejestru dokonuje się na pisemne polecenie przewodniczącego sądu. 5. Zapisów w poszczególnych rubrykach rejestrów należy dokonywać na bieżąco, dokładnie i czytelnie. www.pielegniarki.info.pl 5
18. 1. Dla każdej sprawy, z chwilą jej wpisania do rejestru zakłada się odrębne akta. Otrzymują one oznaczenie zawierające w kolejności: symbol rejestru, numer odpowiadający pozycji wpisu do rejestru oraz dwie ostatnie cyfry roku kalendarzowego. Oznaczeniem tym należy opatrywać każdy sporządzony w danej sprawie dokument. 2. Akta należy prowadzić chronologicznie. Powinny one być ponumerowane, spięte lub zszyte. Nie jest dopuszczalne przechowywanie dokumentów procesowych poza aktami. 19. 1. Osoba prowadząca obsługę kancelaryjną obowiązana jest dokładnie i terminowo wykonywać polecenia przewodniczącego sądu (bądź składu sędziowskiego). 2. Wpływającą do sądu korespondencję należy niezwłocznie przedkładać przewodniczącemu sądu, a jeżeli dotyczy ona określonej sprawy, w której został już wyznaczony skład orzekający przewodniczącemu tego składu. 20. Osoba prowadząca obsługę kancelaryjną sądu jest uprawniona do uwierzytelniania odpisów dokumentów procesowych. Załącznik nr 5 do uchwały nr 12 IV Krajowego Zjazdu Pielęgniarek i Położnych z dnia 9 grudnia 2003 r.w sprawie ramowych regulaminów organów okręgowych izb pielęgniarek i położnych organów Regulamin okręgowego rzecznika odpowiedzialności zawodowej Przepisy ogólne 1. 1. Regulamin określa tryb wewnętrznego urzędowania okręgowego rzecznika odpowiedzialności zawodowej, powołanego na podstawie ustawy z dnia 19 kwietnia 1991 r. o samorządzie pielęgniarek i położnych (Dz. U. Nr 41, poz. 178) ze zm. zwanej dalej ustawą. 2. Regulamin ma na celu zapewnienie prawidłowego www.pielegniarki.info.pl 6
wykonywania zadań okręgowego rzecznika i jego zastępców, wynikających z ustawy oraz z rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 19 stycznia 1993 r. w sprawie postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej pielęgniarek i położnych (Dz. U. Nr 9, poz. 45) zwanego dalej rozporządzeniem. 3. W sprawach nie unormowanych przepisami wymienionymi w ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednie przepisy kodeksu postępowania karnego. 2. Siedzibą okręgowego rzecznika jest siedziba okręgowej izby pielęgniarek i położnych. 3. Do zadań rzecznika odpowiedzialności zawodowej należy: 1. Prowadzenie postępowania wyjaśniającego w przypadkach nieprzestrzegania zasad etyki zawodowej pielęgniarek i położnych oraz naruszenia przepisów dotyczących wykonywania zawodu przez pielęgniarki i położne będące członkami samorządu. 2. prowadzenie działalności prewencyjnej poprzez upowszechnianie zasad etyki zawodowej, przepisów i reguł wykonywania zawodu. 4. Rzecznicy ustalają godziny dyżurów nie rzadziej niż dwa razy w miesiącu w oznaczonych godzinach. Dni i godziny dyżurów winny być podane do wiadomości publicznej w stosowny sposób. Informacje o działalności rzecznika powinny być podane w siedzibach izb oraz w publicznych i niepublicznych zakładach opieki zdrowotnej. 5. Rzecznik odpowiada za prawidłowe i terminowe wykonywanie czynności należących do jego kompetencji, za ich treść i formę oraz za rzetelność informacji udzielonych pisemnie lub ustnie 6. Wszystkie czynności związane z prowadzeniem postępowania wyjaśniającego oraz czynności związane z trybem odwoławczym powinny być szczegółowo udokumentowane według wzorów ustalonych przez Naczelnego Rzecznika. Każdy dokument sporządzony przez rzecznika powinien zawierać jego imię, nazwisko, tytuł funkcyjny, datę, miejsce sporządzenia, www.pielegniarki.info.pl 7
podpis rzecznika oraz w wypadkach przewidzianych przepisach dotyczących postępowania uzasadnienie. w 7. Okręgowy Rzecznik: 1) zapoznaje się z wpływającymi pismami i wskazuje w jaki sposób mają być załatwione; 2) rozdziela pracę między swoich zastępców, a w szczególności przydziela im wpływające sprawy. Rzecznik może ustalić stały sposób rozdziału spraw między zastępców, tj. wg kolejności wpływu spraw, kryteriów alfabetycznego, czasowego lub terytorialnego; 3) czuwa nad poziomem pracy swoich zastępców, organizuje ich narady w celu omówienia aktualnych zagadnień; 4) powołuje biegłych i czuwa nad dotrzymaniem przez nich terminu przedstawienia opinii; 5) nadzoruje pracę sekretariatu w zakresie obsługi kancelaryjnej rzecznika; 6) informuje Naczelnego Rzecznika o zagadnieniach, jakie, jego zdaniem, winny być poruszone na naradach rzeczników; 7) zarządza wypłatę należności świadkom, biegłym, tłumaczom, rzecznikom; 8) organizuje działalność prewencyjną; 9) wykonuje inne czynności związane z pełnieniem swej funkcji. 8. Rzecznik okręgowy przedkłada Naczelnemu Rzecznikowi sprawozdanie, po upływie kolejnych 6 miesięcy. Powinno być ono przesłane do końca miesiąca następnego po okresie sprawozdawczym. Winno ono zawierać dane o odmowach wszczęcia postępowania, o wszczętych i prowadzonych postępowaniach wyjaśniających, o umorzeniach postępowania całkowitych i częściowych, złożonych wnioskach o ukaranie, udziale rzeczników w postępowaniu sądowym, wniesionych odwołaniach i zażaleniach od rozstrzygnięć sądu pielęgniarek i położnych. Sprawozdanie winno zawierać część opisową relacjonującą osiągnięcia w pracy, działalność szkoleniową i prewencyjną, a także niepowodzenia i trudności i wynikłe wątpliwości. Niezależnie od tego, okręgowy rzecznik winien informować Naczelnego www.pielegniarki.info.pl 8
Rzecznika o poważniejszych sprawach, które wywołały szersze zainteresowanie opinii publicznej. Okręgowy rzecznik informuje Naczelnego Rzecznika o toku załatwienia spraw, którymi wyraził on zainteresowanie. 9. Ujawnione w toku postępowania wyjaśniającego fakty i okoliczności świadczące o istotnym naruszeniu przepisów prawa, poważnych nieprawidłowościach w działalności urzędów, instytucji lub organizacji społecznych, tolerowaniu nadużyć, niedbalstwa, istnienia wadliwej struktury organizacyjnej rzecznik podaje do wiadomości właściwej jednostki organizacyjnej, a w razie braku jej reakcji do wiadomości jednostce nadrzędnej. Odpis wystąpienia rzecznik przesyła do wiadomości Naczelnemu Rzecznikowi. Sekretariat czynności własne i zlecane przez rzecznika 10. 1. Obsługę kancelaryjną rzecznika zapewnia biuro właściwej izby pielęgniarek i położnych. 2. Do obowiązków sekretariatu rzecznika należy: a) przyjmowanie pism, ich rejestracja oraz przedstawianie pism rzecznikowi w razie potrzeby z odpowiednią notatką, chyba, że chodzi o pismo, które należy do zakresu działania sekretariatu, b) przyjmowanie interesantów i udzielanie im informacji ustnych i pisemnych, c) udzielanie odpowiedzi na pisma bez nieuzasadnionej zwłoki, d) udzielanie akt do wglądu osobom uprawnionym, wydawanie i uwierzytelnianie odpisów dokumentów, e) sporządzanie wezwań i zawiadomień, sprawdzanie czy zostały one doręczone. W przypadku braku dowodu doręczenia lub stwierdzenia, że adresat nie otrzymał pisma poinformowanie rzecznika, f) obliczanie należności świadków, biegłych tłumaczy, kosztów ponoszonych przez rzeczników, g) sporządzanie projektów okresowych zestawień statystycznych, h) prowadzenie repertorium, skorowidza, zakładanie akt dla każdej sprawy, i) organizowanie narad rzeczników, j) wykonywanie innych czynności zleconych przez rzecznika. www.pielegniarki.info.pl 9
11. Pisma przeznaczone dla osoby, której dotyczą czynności wstępne i postępowanie wyjaśniające, jak też adresowane do obwinionego, sporządza się i doręcza w ten sposób, aby ich treść nie była dostępna dla osób niepowołanych. 12. W wezwaniach należy podać w jakiej sprawie i w jakim charakterze, miejscu i czasie ma się stawić wzywana osoba, zaznaczyć czy jej stawiennictwo jest obowiązkowe. 13. Wezwania winny być wysyłane dostatecznie wcześnie, tak aby dotarły na czas do adresata i by zwrotne poświadczenie odbioru znalazło się w sekretariacie w odpowiednim terminie. 14. W wypadku, gdy zawiadomienie, wezwanie lub inne pismo przeznaczone jest dla osoby pozbawionej wolności, przesyła się je z odpowiednim pismem dla administracji zakładu karnego lub aresztu. 15. Wypisy, zaświadczenia, odpisy itp., wydane na podstawie akt oznacza się znakiem akt oraz datą wydania. O wydaniu z akt dokumentów, wypisów, odpisów, zaświadczeń itp. pism należy w odpowiednim miejscu akt uczynić adnotację. Do akt dołącza się pokwitowanie odbioru lub adnotację o wysłaniu pisma. 16. Protokolantem rzecznika jest pracownik sekretariatu. W razie dokonywania czynności poza siedzibą rzecznika, jak również w razie zaistnienia przeszkody po stronie pracownika sekretariatu, można zatrudnić jako protokolanta, nie zainteresowaną sprawą, wiarygodną osobę pełnoletnią. Protokołować może przeprowadzający czynność. 17. Jeżeli osoba mająca podpisać protokół nie może lub odmawia złożenia podpisu, należy w protokole zaznaczyć przyczynę braku podpisu. 18. W razie złożenia do akt przedmiotu lub dokumentu należy sporządzić protokół określając w nim złożony przedmiot lub dokument i wskazując przez kogo został on złożony. Gdyby rzecznik uznał, że złożenie do akt sprawy przedmiotu lub dokumentu jest zbędne, należy opisać go w protokole, wskazując dlaczego nie został on przyjęty. www.pielegniarki.info.pl 10
19. Złożone w związku z postępowaniem przedmioty załącza się do akt, a w razie potrzeby umieszcza się we wszytej do akt kopercie, na której zaznacza się jej zawartość, datę przyjęcia przedmiotu, nazwisko osoby lub nazwę organu, który złożył przedmiot. Jeżeli rozmiar przedmiotu jest taki, że nie może być dołączony do akt przechowuje się go odrębnie w sekretariacie. 20. Na polecenie rzecznika można w toku postępowania wyjaśniającego wydać stronie lub innej osobie złożony przez nią w sprawie przedmiot lub dokumenty, po złożeniu do akt jego uwierzytelnionego odpisu. 21. Można udostępnić akta stronie do przejrzenia po wykazaniu przez nią tożsamości, a innej osobie na podstawie decyzji rzecznika, jeśli ma ona do tego uprawnienia wynikające z przepisów postępowania z przepisów postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej. 22. Na polecenie rzecznika sekretariat wydaje lub przesyła akta biegłemu z zobowiązaniem ich zwrotu. Postępowanie wyjaśniające 23. Rzecznik po powzięciu wiadomości o dopuszczeniu się przez pielęgniarkę/położną przewinienia zawodowego bada czy nie zachodzą przyczyny wyłączające możliwość wszczęcia postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej. 24. Postępowania wstępne prowadzi się w takim zakresie, w jakim jest to potrzebne w celu sprawdzenia czy zarzut popełnienia przewinienia zawodowego jest wiarygodny. 25. Podjęte czynności mogą polegać na: 1) zebraniu odpowiednich dokumentów; 2) przyjęciu ustnego zawiadomienia od pokrzywdzonego lub innej osoby o przewinieniu, co wymaga spisania protokołu, pisemnego oświadczenia pokrzywdzonego lub innej osoby; 3) wezwaniu pielęgniarki/położnej do złożenia ustnego lub pisemnego wyjaśnienia w przedmiocie podniesionego zarzutu. www.pielegniarki.info.pl 11
26. Nie wszczyna się postępowania wyjaśniającego, a wszczęte umarza, gdy zachodzi jedna z okoliczności wyłączających postępowanie, a w szczególności: - czynu nie popełniono, albo brak jest dostatecznie uzasadniających dowodów podejrzenia jego popełnienia - czyn nie stanowi przewinienia zawodowego - osoba przeciwko której miałoby się toczyć postępowanie zmarła - osoba przeciwko której toczy się postępowanie zaprzestała wykonywania zawodu - nastąpiło przedawnienie - postępowanie w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej co do tego samego czynu, tej samej osoby zostało prawomocnie ukończone lub wcześniej wszczęte toczy się - społeczna szkodliwość czynu jest znikoma, - zachodzi inna okoliczność wyłączająca możliwość prowadzenia postępowania. 27. W razie uzyskania wiarygodnej informacji o przewinieniu z zakresu odpowiedzialności zawodowej rzecznik wydaje postanowienie o wszczęciu postępowania wyjaśniającego i przedstawieniu zarzutów. W przeciwnym razie wydaje postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania wyjaśniającego. 28. Jeżeli czyn stanowiący przewinienie zawodowe zawiera również znamiona przestępstwa ściganego z urzędu, rzecznik powiadamia o tym prokuraturę, co nie stoi na przeszkodzie w kontynuowaniu postępowania wyjaśniającego ograniczonego do ustaleń w zakresie naruszenia zasad etyki zawodowej pielęgniarki i położnej. 29. Postanowienie o wszczęciu postępowania wyjaśniającego winno zawierać oznaczenie osoby rzecznika, który je wydał, daty i miejsca czynności osoby, co do której wszczyna się postępowania, oznaczenie czynu, o dokonanie którego jest ona posądzona, osoby pokrzywdzonej, uzasadnienie wszczęcia postępowania, podpis rzecznika 30. Jednym postępowaniem wyjaśniającym powinny być objęte wszystkie zrzucane przewinienia pozostające ze sobą w związku, jednakże, jeżeli jest to celowe dla uproszczenia lub przyspieszenia postępowania można wyłączyć do odrębnego www.pielegniarki.info.pl 12
postępowania materiały dotyczące niektórych osób lub czynów. 31. W wypadku, gdy ze względu na okoliczności sprawy, przewidywane jest skomplikowane postępowanie wyjaśniające zaleca się sporządzenie planu, w którym wskazuje się kogo i na jakie okoliczności przesłuchać, o jakie dokumenty się zwrócić, jakie badania i ekspertyzy winny być przeprowadzone. 32. Postępowanie wyjaśniające powinno być ukończone w ciągu trzech miesięcy od daty zawiadomienia o popełnieniu przewinienia zawodowego. W wypadkach skomplikowanych wymagających dłuższego prowadzenia postępowania o przedłużeniu terminu decyduje Naczelny Rzecznik, który określa termin w jakim postępowanie ma być ukończone. Jednak nie dłużej jak tylko na dalsze 3 miesiące. Postępowanie jest ukończone w dacie jego umorzenia lub skierowania do sądu wniosku o ukaranie. Na wniosek Naczelnego Rzecznika, Naczelny Sąd Pielęgniarek i Położnych może przedłużyć termin zakończenia postępowania na dalszy czas oznaczony. 33. W toku postępowania wyjaśniającego rzecznik przeprowadza i zbiera dowody. W razie potrzeby dokonania czynności w okręgu innej izby, rzecznik może zwrócić się do innego rzecznika o przeprowadzenie dowodu. 34. We wniosku o przeprowadzenie dowodu rzecznik winien dokładnie określić jakie czynności mają być wykonane, oznaczyć fakty podlegające wyjaśnieniu przez poszczególne osoby, przytoczyć okoliczności, na które należy zwrócić szczególną uwagę, wskazać adresy osób, które maja być przesłuchane. Do wniosku można dołączyć odpis akt sprawy lub w razie konieczności same akta. Jeżeli czynność ma być dokonana w określonym czasie należy czynić wysiłki by terminu dotrzymać. Jeżeli okaże się to niemożliwe należy powiadomić rzecznika, który zwrócił się o dokonanie czynności, informując go o przewidywanym terminie jej dokonania i ewentualnej potrzebie wystąpienia o jego przedłużenie do odpowiedniego organu. 35. W razie dłuższej nieobecności w kraju pielęgniarki/położnej, której dotyczy postępowanie lub innej przeszkody uniemożliwiającej prowadzenie postępowania, rzecznik www.pielegniarki.info.pl 13
może zawiesić postępowanie na czas trwania przeszkody. 36. W razie zawieszenia postępowania wyjaśniającego należy zabezpieczyć wszystkie dowody istotne dla sprawy 37. Zawieszenie postępowania dotyczy tej osoby, co do której zachodzi przeszkoda. W stosunku do innych osób postępowanie toczy się w dalszym ciągu, chyba że zawieszenie postępowania co do jednej osoby uniemożliwia z uwagi na okoliczności sprawy prowadzenie go w stosunku do innych osób objętych postępowaniem. 38. W celu zgromadzenia stosownych danych przesłuchuje się świadków, dokonuje oględzin, zabezpiecza ślady i dowody, które mają związek z prowadzonym postępowaniem. 39. Rzecznik, w razie potrzeby, zwraca się do właściwego organu o przeprowadzenie czynności kontrolnych, określając ich przedmiot i zakres. Biegli, tłumacze, specjaliści 40. 1. Jeżeli stwierdzenie okoliczności mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy wymaga wiadomości specjalnych, zasięga się opinii biegłego albo biegłych. 2. W celu wydania opinii można też zwrócić się do instytucji naukowej i specjalistycznej. 3. W wypadku powołania biegłych z zakresu różnych specjalności, o tym, czy mają oni przeprowadzić badania wspólnie i wydać jedną wspólną opinię, czy opinie odrębne, rozstrzyga organ procesowy powołujący biegłych. O dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego wydaje się postanowienie, w którym należy wskazać: 1) imię, nazwisko i specjalność biegłego lub biegłych, a w wypadku opinii instytucji, w razie potrzeby, specjalność i kwalifikacje osób, które powinny wziąć udział w przeprowadzeniu ekspertyzy.; 2) przedmiot i zakres ekspertyzy ze sformułowaniem, w miarę potrzeby, pytań szczegółowych.; 3) terminu dostarczenia opinii. www.pielegniarki.info.pl 14
41. Rzecznik powinien utrzymać kontakt z biegłym, zaznajomić go z materiałami niezbędnymi do wydania opinii, a w razie potrzeby odpowiednio modyfikować zadania dotyczące zakresu opinii lub ekspertyzy. 42. Po otrzymaniu opinii lub ekspertyzy, rzecznik zapoznaje się z nią, bada czy została przygotowana prawidłowo i wyczerpująco. Jeżeli uzna to za niezbędne może zwrócić się do osoby odpowiedzialnej za ostateczne wnioski, opinie lub ekspertyzy o dodatkowe wyjaśnienia, a także zwrócić się do innego biegłego o dokonanie ponownej opinii, względnie ekspertyzy. 43. Przed przesłuchaniem każdej osoby sprawdza się jej dane osobowe na podstawie dowodu osobistego lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość, chyba że osoba przesłuchiwana jest osobiście znana rzecznikowi (co należy zaznaczyć). 44. Przesłuchanie nieletniego odbywa się za zgodą prawnych opiekunów w ich obecności. Jeżeli ocena wiarygodności zeznań nieletniego ma istotne znaczenie dla postępowania winno się ono odbyć z udziałem psychologa lub innej osoby dysponującej odpowiednią wiedzą. 45. W zależności od wyników postępowania wyjaśniającego może być ono umorzone częściowo lub w całości. Częściowe umorzenie dotyczy poszczególnych zarzutów przedstawionych w postępowaniu lub określonych zdarzeń objętych tym postępowaniem. 46. 1. W toku postępowania pielęgniarka/położna, której ono dotyczy może składać wyjaśnienia i wnioski dowodowe. Przed zamknięciem postępowania należy ją zapoznać z zebranymi dowodami i dać jej możliwość złożenia dodatkowych wyjaśnień i wniosków dowodowych. 2. Jeżeli nie zachodzi potrzeba uzupełnienia postępowania wyjaśniającego, rzecznik odpowiedzialności zawodowej wydaje postanowienie o jego zamknięciu, o czym powiadamia pielęgniarkę/położną, której dotyczy postępowanie, udostępnia jej zebrane dowody oraz umożliwia złożenie dodatkowych wyjaśnień i www.pielegniarki.info.pl 15
wniosków dowodowych w terminie 14 dni od daty doręczenia postanowienia. 47. W razie odmowy wszczęcia postępowania wyjaśniającego lub umorzenia postępowania wyjaśniającego prowadzonego przez zastępcę rzecznika, postanowienie winno być bez zwłoki przedstawione właściwemu rzecznikowi, który powinien podjąć decyzję w przedmiocie jego zatwierdzenia nie później niż w ciągu 14 dni od przedłożenia mu postanowienia. 48. W toku postępowania wyjaśniającego rzecznik wydaje postanowienia i zarządzenia w formie pisemnej. Tylko wówczas, gdy chodzi o czynność nie cierpiącą zwłoki, rzecznik może wydać zarządzenie ustne. O wydaniu takiego zarządzenia czyni wzmiankę w aktach postępowania. 49. Postanowienie i zarządzenie winno zawierać oznaczenie rzecznika, który je wydał, datę i miejsce wydania, sygnaturę akt, dane o osobie, której postanowienie lub zarządzenie dotyczy, jego treść, podpis rzecznika oraz pouczenie o przysługujących środkach zaskarżenia i terminach ich wniesienia. Postanowienie winno też zawierać uzasadnienie stanowiska rzecznika. W postanowieniu o umorzeniu postępowania wyjaśniającego należy też określić zdarzenie będące przedmiotem postępowania, wskazać podstawę umorzenia w odniesieniu do każdego czynu. W razie zbiegu podstaw umorzenia przytacza się wszystkie podstawy. 50. O treści postanowienia zawiadamia się pielęgniarkę/położną, której postępowania dotyczy oraz pokrzywdzonego, doręczając kopię tego dokumentu. 51. Jeżeli okręgowy rzecznik nie przychyli się do zażalenia na postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania i na postanowienie o umorzeniu postępowania wyjaśniającego, to przedstawia je Naczelnemu Rzecznikowi wraz z aktami sprawy. Termin do wniesienia zażalenia wynosi 7 dni od daty jego doręczenia. 52. Jeżeli zażalenie wniesiono po terminie lub przez osobę nieuprawnioną rzecznik wydaje zarządzenie w przedmiocie odmowy przyjęcia zażalenia, o czym powiadamia wnoszącego i www.pielegniarki.info.pl 16
poucza go o przysługującym środku odwoławczym. 53. Jeżeli z treści zażalenia nie wynika jakiego postanowienia lub zarządzenia ono dotyczy, rzecznik winien wezwać wnoszącego o uzupełnienie zażalenia. 54. O uwzględnieniu lub nieuwzględnieniu zażalenia zawiadamia się tego, kto je wnosi oraz pielęgniarkę/położną, której sprawa dotyczy przez doręczenie odpisu wydanego postanowienia. 55. W razie potrzeby zmiany lub uzupełnienia postawionych zarzutów wydanie postanowienia o przedstawieniu nowych zarzutów musi być dokonane przed zapoznaniem pielęgniarki/położnej z zebranymi materiałami, a pielęgniarka/położna może składać wnioski o uzupełnienie postępowania. Wniosek o ukaranie, udział w postępowaniu sądowym, środki odwoławcze 56. Wniosek o ukaranie winien zawierać dane określone w 27 rozporządzenia, a także sygnaturę akt, datę wydania, wymienienie osób pokrzywdzonych, wskazanie sądu właściwego do rozpoznania sprawy. W uzasadnieniu wniosku należy zwięźle wspomnieć jak doszło do powzięcia wiadomości o przewinieniu. Uzasadnienie obwinienia winno przytaczać fakty, na których obwinienie się opiera i relacjonować okoliczności, na które powołuje się obwiniony w swej obronie. 57. W wykazie dowodów rzecznik może wnosić o zaniechanie wezwania i odczytanie na rozprawie zeznań świadków przebywających zagranicą lub z powodu obłożnej choroby lub z innych istotnych przyczyn nie mogących stawić się na rozprawę albo mających stwierdzić okoliczności, którym obwiniony nie zaprzecza, a okoliczności te nie są tak istotne, by konieczne było przesłuchanie tych osób na rozprawie. 58. W razie objęcia wnioskiem o ukaranie kilku osób, po zamieszczeniu danych o każdej z nich, należy wymienić stawiane im zarzuty. 59. Udział rzecznika w rozprawie jest obowiązkowy. W www.pielegniarki.info.pl 17
postępowaniu przed sądem rzecznik winien brać aktywny udział, zgłaszać w miarę potrzeby wnioski dowodowe, rozpytywać świadków i biegłych, przedstawiając ocenę materiałów zebranych w sprawie. W wypadku jeśli ocenia on rozstrzygnięcia sądu jako niesłuszne winien je zaskarżyć. 60. Rzecznik składa odpowiednie wnioski w sprawach wymagających rozstrzygnięcia i wypowiada się w sprawie wniosków składanych przez inne strony. 61. Udział w sprawie winien brać, jeśli to możliwe, ten rzecznik, który prowadził w danej sprawie postępowanie wyjaśniające. Jeżeli rozprawa została przerwana, powinien w niej uczestniczyć, w miarę możliwości ten sam rzecznik. 62. Jeżeli rzecznik prowadzący sprawę nie może być obecny na posiedzeniu, winien on zawiadomić okręgowego rzecznika. 63. W sprawach najpoważniejszych, zawiłych lub wywołujących duże zainteresowanie społeczne, zastępca rzecznika biorący udział w rozprawie winien omówić z rzecznikiem okręgowym istotne zagadnienia dotyczące wystąpienia w sprawie i ustosunkowania się do wniosków zgłaszanych przez inne strony. 64. Odstąpienie rzecznika od obwinienia, istotna zmiana obwinienia albo złożenia wniosku o zwrot sprawy do postępowania wyjaśniającego, winien nastąpić w oparciu o wyniki przewodu sądowego. 65. Zabierając głos po zamknięciu przewodu sądowego, rzecznik winien przedstawić istotne okoliczności sprawy, omówić i ocenić zebrane dowody, a także wskazać okoliczności mające wpływ na wymiar kary. 66. Po otrzymaniu orzeczenia z uzasadnieniem rzecznik może sporządzić odwołanie lub zrezygnować z jego wniesienia. Rzecznik, który brał udział w rozprawie winien zapoznać się z protokołem rozprawy i w razie stwierdzenia w nim nieścisłości lub pominięć, złożyć wniosek o jego sprostowanie. 67. Odwołanie wraz z odpisami dla stron wnosi się do sądu pielęgniarek i położnych, który wydał zaskarżone orzeczenie. Sąd www.pielegniarki.info.pl 18
pielęgniarek i położnych w ciągu 7 dni od daty wpływu przekazuje akta sprawy sądowi pielęgniarek i położnych właściwemu do rozpoznania albo odmawia przyjęcia odwołania, jeżeli zostało wniesione po terminie lub przez osobę nieuprawnioną albo jest niedopuszczalne z mocy ustawy. 68. Odwołanie winno określać zakres zaskarżenia co do osób i czynów, zarzuty stawiane rozstrzygnięciu, wniosek o zmianę rozstrzygnięcia w całości lub w części albo o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji. 69. W uzasadnieniu odwołania należy przytoczyć argumenty wskazujące na czym polega nieprawidłowość w ustaleniu stanu faktycznego, błąd w ocenie prawnej czynu przypisywanego lub w ocenie czynu naruszającego przepisy dokumentacji wykonywania zawodu i zasad etyki zawodowej od strony zawodowej lub etycznej. W razie zarzutu, co do trafności ustaleń przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia, należy przytoczyć argumenty przemawiające za przyjęciem ustaleń odmiennych od kwestionowanych. Podnosząc zarzuty nietrafnego wymiaru kary należy podać uzasadnienie dotyczące wagi czynu, sposobu działania, wyrządzonej szkody oraz ewentualnie zachowania się pielęgniarki/położnej przed i po popełnieniu czynu, a także jego właściwości. 70. Przy powołaniu się na dowód z zeznań, wyjaśnień, opinii biegłego należy powołać numer karty akt, a przy powołaniu się na dowód z dokumentu odpowiednio go określić. 71. Rzecznik może złożyć pisemne ustosunkowanie się do odwołania złożonego przez inną stronę. 72. Decyzje o cofnięciu środka odwoławczego decyzję podejmuje okręgowy rzecznik. Cofnięcie odwołania złożonego przez rzecznika na korzyść obwinionego może nastąpić w razie wyrażenia przez niego na to zgody na piśmie. 73. 1. Niezależnie od rodzaju postanowienia kończącego postępowanie rzecznik może formułować wnioski dotyczące zarzucanego pielęgniarce/położnej czynu wskazując na jego www.pielegniarki.info.pl 19
szkodliwość dla jakości opieki nad pacjentami, dla dobrego imienia pielęgniarki/położnej lub zakładu opieki zdrowotnej, na okoliczności, które przyczyniły się do powstania naruszenia reguł wykonywania zawodu lub niezadowolenia pacjenta. Z treścią wniosków zapoznaje innych okręgowych rzeczników oraz kierownictwo zakładu, w którym miały miejsce zdarzenia będące przedmiotem postępowania. 2. Okręgowy rzecznik dokonuje analizy statystycznej i merytorycznej prowadzonych postępowań, a wnioski tych analiz wykorzystuje w działalności szkoleniowej i prewencyjnej. www.pielegniarki.info.pl 20