2009 Akai Kaba Jak to zlutowad?! Krótki kurs montażu elementów elektronicznych w technologii SMT oraz przewlekanej na podstawie makiety dydaktycznej opracowanej przez SKN MOS Hubert Wróblewski Microsystems Oriented Society 2009-06-26
Zawartość Wstęp... 2 Stanowisko pracy... 3 Montaż układów scalonych SMD z wieloma wyprowadzeniami... 4 Montaż elementów SMD z małą ilości wyprowadzeo... 8 Montaż elementów przewlekanych... 9 Dodatek A Spis elementów... 11 1
Wstęp Poradnik ten jest skierowany głównie do ludzi, którzy mieli niewielką stycznośd z montażem ogólnie pojętej elektroniki, zawarte są tu podstawy które powinny byd przydatne w złożeniu makiety Akai Kaba opracowanej przez studenckie koło naukowe MOS Znajduje się tu również kilka uwag, które dotyczą samej makiety i które moim zdaniem warte są przeczytania przez każdego kto będzie ja montował także serdecznie zapraszam do lektury nawet tych wytrawnych elektroników. Wszelkie uwagi i sugestie proszę wysyład na maila hubert.wroblewski@wp.pl. Postaram się na bieżąco aktualizowad ten dokument tak, aby był jak najbardziej przydatny podczas montażu układu. 2
Stanowisko pracy Podstawową sprawą jest przygotowanie stanowiska pracy, które może nam znacznie ułatwid pracę i skrócid czas montażu. Do zmontowania makiety będą nam niezbędne następujące rzeczy: Podstawkę montażową do unieruchomienia PCB Lutownica z regulacją temperatury i odpowiednio cienkim grotem (najlepiej dwoma, jednym do SMD, drugi do elementów przewlekanych i do elementów montowanych powierzchniowo które szybko odbierają temperaturę z grotu) Cynę o średnicy od 0,56 mm do 0,7 mm Kalafonię Odsysacz Pincetę do przytrzymywania elementów SMD (najlepiej dwie, prostą i zakrzywioną) Obcinaczki i precyzyjne płaskoszczypy Lupa Pojemniczki na elementy elektroniczne Denaturat i patyczki kosmetyczne do usuwania kalafonii Sprzęt którego będę używał można zobaczyd na zdjęciu poniżej, jest to minimum żeby wykonad wszystkie czynności, oczywiście można ta bazę poszerzyd o srebrzankę, plecionkę i wiele innych przydatnych narzędzi. Rys. 1 Stanowisko pracy 3
Montaż układów scalonych SMD z wieloma wyprowadzeniami Montaż elementów elektronicznych zaczynamy od układów scalonych SMD w obudowach wielonóżkowych. Spowodowane jest to tym, iż podczas ich wlutowywania potrzebujemy największej swobody manewrowania grotem, drugim powodem jest możliwośd ewentualnego demontażu błędnie wlutowanych układów bez uszkadzania elementów w najbliższym otoczeniu. Często przecież zdąża się, że odwrotnie wlutujemy element co zauważamy zaraz po zakooczeniu jego montażu. Pierwszym krokiem jest określenie pierwszego pinu w układzie, służy do tego celu fazka z jednej strony obudowy, to przy tej krawędzi znajduje się pierwszy pin. Czasami na obudowie przy pierwszym pinie jest umieszczona kropka lub łezka, ale nie zawsze. Dokładnie można to zobaczyd na Rys. 2. Sam montaż układu opisze w kilku krokach poniżej: KROK 1 Nanosimy odrobinę cyny na skrajny pad. Rys. 2 Określanie położenie pinu 1 KROK 2 Nakładamy układ na pady, następnie przykładamy grot do nogi na pocynowanym padzie, tak aby przyłapad układ do PCB Rys. 3 Montaż układu U3 4
KROK 3 Korygujemy położenie układu aby nóżki leżały idealnie na polach lutowniczych i lutujemy wyprowadzenie znajdujące się po przekątnej do już umocowanej nóżki. Rys. 4 Montaż układu U3 KROK 4 Już bez przytrzymywania układu możemy polutowad wszystkie wprowadzenia. Pamiętaj że lut musi się sam rozpływad, jeżeli jest matowy to użyj topnika lub zwiększ temperaturę grotu. Rys. 5 Montaż układu U3 Aby upewnid się czy dobrze określiłeś ułożenie układu na płytce porównaj je ze zdjęciami poniżej, gdzie znajdziesz wszystkie elementu SMD ilością wyprowadzeo powyżej czterech. 5
Rys. 6 U5 Rys. 7 U6 i U7 6
Rys. 8 U8, U14 i U15 Rys. 9 U1 i U2 7
Montaż elementów SMD z małą ilości wyprowadzeo Kolejnym krokiem jest polutowanie elementów najmniejszych, dwu i trzy pinowych, których na makiecie jest najwięcej. Nie ma tu jakiejś ustalonej kolejności, bez znaczenia czy zaczniemy od rezystorów, kondensatorów czy innych elementów. Pamiętamy jedyni o odpowiedniej polaryzacji elementów, które tego wymagają, kreską zawsze w stronę zaokrągleo na obrysie elementu. Montaż tych elementów przedstawię na przykładzie diody D9: KROK 1 Nanosimy odrobinę cyny na jeden pad. Rys. 10 Montaż diody D9 KROK 2 Rozgrzewamy cynę i przykładamy element za pomocą pincety. Ten etap ma na celu przyłapanie elementu więc jakośd lutu nie ma znaczenia. Rys. 11 Montaż diody D9 8
KROK 3 Lutujemy pozostałe wyprowadzenia i ewentualnie poprawiamy pierwszy lut. Rys. 12 Montaż diody D9 Po zmontowaniu wszystkich elementów SMD powinno zostad pięd rezystorów 10K (1002) oraz jeden rezystor 1K (1001), który potrzebny jest w module MSP. Montaż elementów przewlekanych Montaż elementów przewlekanych w stosunku do SMD jest względnie prosty i szybki. Jeśli posiadasz grot o większej średnicy to czas by go użyd. Aby ułatwid sobie pracę lutujemy w kolejności od elementów najniższych do najwyższych, tak aby móc dociskad elementy do PCB. Montując kondensatory C36 i C9 postaraj się osunąd je jak najdalej od głośniczka tak, aby zmieścił się on bez problemu. Mikrofon możesz zamontowad na goldpinach które zostaną. Lutujesz je od spodu mikrofonu, następnie wkładasz w PCB i lutujesz do płytki. Wystające szpilki po prostu obcinasz. Pamiętaj aby obudowa mikrofonu podłączona do jednego pinu była połączona z masą (połączenia pinów nie są obojętne). Głośniczek można zamontowad na krótkich przewodach i przykleid na taśmę dwustronną. Jeśli będziesz zmuszony do jakichś poprawek na płytce uważaj na elementy w najbliższym otoczeniu, zwłaszcza na plastiki. Podczas wylutowywania elementów przewlekanych połączonych do masy musisz użyd grubego grotu, wysokiej temperatury i odrobiny cierpliwości, ponieważ pola masowe świetnie odbierają ciepło. Zdjęcie gotowej makiety załączam poniżej, mam nadzieję że wszystkim starczy cierpliwości aby osiągnąd taki sam efekt! 9
Rys. 13 Widok ogólny makiety
Dodatek A Spis elementów Wartośd Ilośd Opis na PCB Uwagi Rezystory 1k 13 R1 8,18,19,21,22,39 W paczce jest 14, jeden potrzebny do modułu MSP 10k 16 R9 17,23 26,29,40,45 W paczce jest 21 10R 2 R27,38 180k 1 R28 4k7 4 R30,32,36,42 100k 3 31,33,37 510R 3 R34,43,44 330R 1 R35 20k 1 R41 Potencjometry 10k 2 PR2,3 25k 1 PR1 Na schemacie jest 10k Kondensatory 100n 18 1 7,15 17,23,26 28,31,33,35,37 10n 1 C8 Kolor cytrynowy 10u 4 C9,11,18,29 22p 1 C10 Kolor niebieski 33n 1 C12 Kolor czarny 47n 1 C13 Kolor czerwony 220u 6 C14,22,30,32,34,36 470n 3 C19,20,24 100p 2 C21,25 Kolor różowy Induktory 10mH 1 K1 Kolor cytrynowo-czarny Półprzewodniki FT232RL 1 U1 ST3232C 1 U2 74HCT541 1 U3 TSOP4836 1 U4 PFC8563 1 U5 LM386M-1 1 U6 LM358D 2 U7,8 LM35DZ 1 U9 DS1820 1 U10 LF33ACDT 1 U11 S7805D 1 U12 DS1818R 1 U13 3 nóżki, sygnatura.818b HC4543 2 U14,15 LED-RED 13 LED1-13 STPS2L40U 5 D1 5 1N4148 4 D6,7,19,20 3V3 1 D8 BAT54C 10 D9 18 3 nóżki, sygnatura WW1/76 BZW06-5V8 1 D21 Red-CA 2 DIS1,2 Inne LP30/090 1 F1 OSC32768 1 X1 Przyciski 13 S1 12,reset Mikrofon 1 mic
Głośniczek 1 speaker PWR2.5 1 external power DB9 żeoskie 1 J1 USB/B-con 1 USB MMC-con 1 Card Battery-con 1 Bat3V 16x1 zł. żeoskie 1 2x20 zł. żeoskie 2 Goldpiny pojedyncze 46 Goldpiny podwójne 50 Goldpiny pojedyncze długie 20 Przeznaczone do LCD Zworki 15 LCD 2x16 1 Gumowe nóżki 5 Gniazdo jack 3,5mm 2 audio in, audio out Brak w paczce (niedostępne) 12