4.6. Podsystem monitoringu pól elektromagnetycznych Podstawami prawnymi określającymi cele, zadania jak i sposób udostępniania danych z zakresu monitoringu promieniowania elektromagnetycznego są: - ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm.) - art. 26; - rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. z 2003 r. Nr 192, poz. 1883); - rozporządzenie Ministra Środowiska z dn. 23 listopada 2010 r. w sprawie sposobu i częstotliwości aktualizacji informacji o środowisku (Dz.U. z 2010 r. Nr 227, poz. 1485); - rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2010 r. Nr 213, poz. 1397); - rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie zakresu i sposobu prowadzenia okresowych badań poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku z 12 listopada 2007 roku (Dz. U. z 2007 r. Nr 221, poz. 1645); - ustawa Ministra Środowiska z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U.08 r. Nr 199, poz. 1227 z późn. zm.). Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity Dz.U. 08 r. Nr 25, poz. 150 z późn. zmianami) definiuje pola elektromagnetyczne jako pola elektryczne, magnetyczne oraz elektromagnetyczne o częstotliwościach od 0Hz do 300GHz. Zgodnie z art. 123 ustawy, oceny poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku dokonuje się w ramach PMŚ. Wykonanie badań poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku jest zadaniem wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska. Dopuszczalne wielkości natężenia pól elektromagnetycznych dla ww. terenów określone zostały w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dn. 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz.U. Nr 192, poz. 1883). Program pomiarowy pól elektromagnetycznych, w tym lokalizację punktów oraz częstotliwość wykonywania pomiarów, określa wojewódzki inspektor ochrony środowiska poprzez wojewódzki program monitoringu środowiska. Od 2005 r. prowadzone są na terenie woj. łódzkiego regularne pomiary w wyznaczonych punktach pomiarowych. 73
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia12 listopada 2007 r. w sprawie zakresu i sposobu prowadzenia okresowych badań poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku (Dz.U. Nr 221 poz. 1645) określa szczegółowo sposób wyboru punktów pomiarowych, częstotliwości pomiarów jak i sposób prezentacji wyników pomiarów. Zgodnie z tym rozporządzeniem monitoring promieniowania elektromagnetycznego obejmuje 3 podstawowe kategorie terenów: 1. centralne dzielnice lub osiedla miast o liczbie mieszkańców powyżej 50 tys. 2. pozostałe miasta 3. tereny wiejskie Na każdej z ww. kategorii terenów wybranych jest po 45 punktów pomiarowych. Na terenie województwa wyznaczonych jest w sumie 135 punktów. Pomiary w wybranych punktach powinny być powtarzane po każdym pełnym, trwającym 3 lata cyklu pomiarowym. W ciągu jednego roku pomiary wykonywane są w 45 punktach (po 15 na każdą kategorię terenów). Zgodnie z ww. rozporządzeniem zakres prowadzenia badań poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku obejmie pomiary natężenia składowej elektrycznej pola elektromagnetycznego w przedziale częstotliwości co najmniej od 3MHz do 3000MHz. Pomiary w każdym punkcie wykonywane są 1 raz w ciągu roku. Jako wynik jednorazowego pomiaru w punkcie przyjmuje się wartość równą średniej arytmetycznej wartości zmierzonych w sposób nieprzerwany przez 2 godziny pomiędzy godzinami 10.00 a 16.00 w dni robocze. Częstotliwość próbkowania co najmniej jednej próbki wynosi 10 sekund. Jako wartość poziomu pola elektromagnetycznego określoną dla roku kalendarzowego, w którym wykonywane są pomiary przyjmuje się średnią arytmetyczną wartości uzyskanych podczas pomiarów jednorazowych. Zgodnie z rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia12 listopada 2007 r. w sprawie zakresu i sposobu prowadzenia okresowych badań poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku (Dz.U. Nr 221, poz. 1645) Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Łodzi sporządził harmonogram badań monitoringowych promieniowania elektromagnetycznego na lata 2013-2015. Obejmuje on pełny cykl pomiarowy trwający 3 lata. W 2013 roku zakończy się już drugi 3 letni cykl pomiarów i pomiary w 2013 r. będą powtarzane w punktach wyznaczonych w 2010 r. Zestawienie punktów pomiarowych monitoringu pól elektromagnetycznych w województwie łódzkim w latach 2013-2015 przedstawiono w tabelach 4.6.1-4.6.3. Na mapie 4.6.1 przedstawiono rozmieszczenie punktów monitoringowych PEM. 74
Program pomiarów monitoringowych poziomów PEM w środowisku uzupełniany będzie pomiarami kontrolnymi wykonywanymi zarówno przez WIOŚ Łódź jak i przez inne jednostki wyspecjalizowane w prowadzeniu tego typu pomiarów, pod warunkiem spełnienia wymagań dotyczących jakości wyników. Wyniki pomiarów wprowadzane będą do bazy danych monitoringu promieniowania niejonizującego pól elektromagnetycznych. Wszystkie zgromadzone dane z monitoringu PEM będą wykorzystywane do opracowania informacji o poziomach PEM na obszarach dostępnych dla ludności. Po zakończeniu pomiarów w danym roku WIOŚ udostępni na stronie internetowej urzędu raport z wykonanych pomiarów monitoringowych. Ponadto informacje o wynikach monitoringu PEM zamieszczone zostaną w wydawanym corocznie Raporcie o stanie środowiska w województwie łódzkim. Mapa 4.6.1 Położenie punktów pomiarowych PEM na terenie woj. łódzkiego w latach 2013-2015 75
Tabela 4.6.1 Zestawienie punktów pomiarowych monitoringu pól elektromagnetycznych w województwie łódzkim w roku 2013 Lp. Miejscowość Lokalizacja punktu pomiarowego Współrzędne geograficzne punktów pomiarowych Szerokość Długość Centralne dzielnice lub osiedla miast o liczbie mieszkańców powyżej 50 tys. 1 Łódź ul.pabianicka/rudzka 51 o 42' 37,1" 19 o 25' 45,6" 2 Łódź ul.św.franciszka z Asyżu/Człuchowska 51 o 43' 36,6" 19 o 25' 52,2" 3 Łódź ul.lumumby/pomorska 51 o 46' 40,4" 19 o 29' 39,8" 4 Łódź ul.żeligowskiego/pl. Hallera 51 o 46' 01,9" 19 o 26' 18,5" 5 Łódź ul.sporna/wojska Polskiego 51 o 47' 20,5" 19 o 28' 45,3" 6 Piotrków Tryb. ul.kotarbińskiego/paderewskiego 51 o 24' 28,5" 19 o 39' 40,3" 7 Piotrków Tryb. Rynek Trybunalski 51 o 24' 30,5" 19 o 41' 45,6" 8 Piotrków Tryb. ul.belzacka/kobyłeckiego 51 o 24' 27,4" 19 o 40' 24,8" 9 Piotrków Tryb. ul.krakowskie Przedmieście 51 o 24' 08,6" 19 o 41' 50,4" 10 Piotrków Tryb. ul.włókiennicza/ceramiczna 51 o 24' 03,2" 19 o 43' 16,7" 11 Pabianice pl.stary Rynek 51 o 39' 48,3" 19 o 21' 45,4" 12 Pabianice ul.grota Roweckiego/Nawrockiego 51 o 39' 23,1" 19 o 22' 27,8" 13 Pabianice ul.łaska/wiejska 51 o 39' 32,7" 19 o 19' 28,2" 14 Pabianice ul.wyszyńskiego/zamkowa 51 o 39' 51,4" 19 o 20' 51,7" 15 Pabianice ul.jana Pawła II/Konopnickiej 51 o 39' 24,8" 19 o 20' 24,5" Pozostałe miasta 16 Zelów pl.dąbrowskiego * 51 o 27' 54,2" 19 o 13' 12,0" 17 Opoczno pl.kościuszki 51 o 22' 36,3" 20 o 17' 19,7" 18 Drzewica pl. Wolności 51 o 27' 02,9" 20 o 28' 41,4" 19 Pajęczno ul.parkowa * 51 o 08' 46,5" 18 o 59' 44,2" 20 Działoszyn ul.piłsudskiego * 51 o 07' 02,5" 18 o 52' 38,7" 21 Sulejów ul.konecka/łączna 51 o 21' 05,6" 19 o 53' 17,8" 22 Kamieńsk pl.wolności 51 o 12' 15,4" 19 o 29' 52,7" 23 Przedbórz ul. Kościelna * 51 o 05' 08,9" 19 o 52' 28,3" 24 Sieradz ul.łokietka 51 o 35' 38,0" 18 o 43' 18,7" 25 Sieradz ul.stary Rynek 51 o 35' 40,1" 18 o 44' 16,7" 26 Sieradz ul.bohaterów Września 51 o 35' 16,1" 18 o 42' 48,5" 27 Błaszki pl.niepodległości * 51 o 39' 05,1" 18 o 25' 59,1" 28 Aleksandrów Łódzki ul.wojska Polskiego/Warszawska 51 o 49' 15,4" 19 o 18' 13,0" 29 Ozorków pl.jana Pawła II 51 o 57' 48,5" 19 o 17' 32,0" 30 Głowno pl.wolności 51 o 57' 55,3" 19 o 43' 16,8" Tereny wiejskie 31 Szczercowska Wieś pow. bełchatowski * 51 o 21' 14,7" 19 o 05' 18,8" 32 Bukowie Dolne pow. bełchatowski 51 o 25' 37,9" 19 o 24' 42,5" 33 Bratków pow. opoczyński 51 o 26' 27,3" 20 o 07' 47,8" 34 Buczek pow. opoczyński * 51 o 27' 49,1" 20 o 16' 55,9" 35 Żytowice pow. pabianicki * 51 o 41' 56,6" 19 o 14' 27,4" 36 Porszewice pow. pabianicki * 51 o 42' 56,5" 19 o 16' 40,6" 37 Pawlikowice pow. pabianicki * 51 o 36' 50,2" 19 o 21' 21,5" 38 Glina Duża pow. pajęczański 51 o 15' 49,4" 18 o 59' 31,4" 39 Niwiska Górne pow. pajęczański 51 o 06' 18,5" 18 o 58' 07,0" 40 Gomulin Kolonia pow. piotrkowski ziemski 51 o 24' 56,7" 19 o 34' 14,1" 41 Sierosław pow. piotrkowski ziemski 51 o 30' 12,5" 19 o 36' 50,5" 76
42 Korytno pow. radomszczański * 51 o 07' 02,8" 19 o 49' 42,4" 43 Danielów pow. radomszczański 51 o 14' 35,3" 19 o 28' 37,1" 44 Przesiadłów pow. tomaszowski 51 o 35' 33,2" 19 o 57' 34,2" 45 Janków pow. tomaszowski 51 o 38' 50,8" 19 o 50' 04,3" * punkty poamirowe, których współrzędne geograficzne uległy znaczącej zmianie Tabela 4.6.2 Zestawienie punktów pomiarowych monitoringu pól elektromagnetycznych w województwie łódzkim w roku 2014 Lp. Miejscowość Lokalizacja punktu pomiarowego Współrzędne geograficzne punktów pomiarowych Szerokość Długość Centralne dzielnice lub osiedla miast o liczbie mieszkańców powyżej 50 tys. 1 Łódź ul.czernika 1/3 51 o 45' 29,9" 19 o 31' 49,7" 2 Łódź Dw. Fabryczny 51 o 46' 09,4" 19 o 27' 56,2" 3 Łódź al.piłsudskiego/kilińskiego 51 o 45' 37,8" 19 o 28' 09,1" 4 Łódź ul.traktorowa/aleksandrowska 51 o 47' 48,5" 19 o 23' 38,1" 5 Łódź ul.retkińska/wyszyńskiego 51 o 44' 56,3" 19 o 24' 20,9" 6 Tomaszów Maz. pl. Kościuszki 51 o 31' 52,7" 20 o 0' 20,3" 7 Tomaszów Maz. ul.ogrodowa 51 o 31' 22,5" 19 o 59' 57,6" 8 Tomaszów Maz. ul.bohaterów 14 Brygady 51 o 31' 42,1" 20 o 0' 51,2" 9 Tomaszów Maz. ul.kolbego 5 51 o 32' 34,5" 20 o 0' 30,3" 10 Bełchatów ul.kościuszki 13 51 o 21' 57,2" 19 o 22' 10,5" 11 Bełchatów os. Dolnośląskie 333 51 o 21' 23,2" 19 o 21' 44,9" 12 Bełchatów ul.grota Roweckiego/Targowa 51 o 22' 12,6" 19 o 22' 53,5" 13 Zgierz pl. Kilińskiego 51 o 51' 15,3" 19 o 24' 59,9" 14 Zgierz pl. Jana Pawła II 51 o 51' 21,6" 19 o 24' 18,2" 15 Zgierz ul.parzęczewska /Gałczyńskiego 51 o 51' 37,6" 19 o 23' 45,9" Pozostałe miasta 16 Brzeziny pl. Jana Pawła II 51 o 48' 01,8" 19 o 45' 07,4" 17 Kutno pl. Piłsudskiego 52 o 13' 56,9" 19 o 21' 29,0" 18 Kutno ul.zamoyskiego/tarnowskiego 52 o 14' 29,8" 19 o 21' 22,3" 19 Krośniewice pl. Wolności 21 52 o 15' 19,0" 19 o 10' 15,0" 20 Żychlin pl.jana Pawła II 52 o 14' 40,2" 19 o 37' 32,8" 21 Łęczyca pl.kościuszki 52 o 03' 32,4" 19 o 12' 05,3" 22 Łowicz pl.stary Rynek 52 o 06' 27,9" 19 o 56' 40,7" 23 Konstantynów Ł. pl. Kościuszki 51 o 44' 52,3" 19 o 19' 36,0" 24 Rawa Maz. pl. Piłsudskiego 51 o 45' 55,7" 20 o 15' 14,9" 25 Biała Rawska pl. Wolności 51 o 48' 28,3" 20 o 28' 18,7" 26 Szadek Rynek 51 o 41' 31,1" 18 o 58' 29,0" 27 Stryków ul.łukasińskiego 21 51 o 54' 02,5" 19 o 36' 03,5" 28 Skierniewice ul.mszczonowska 43B 51 o 57' 24,1" 20 o 09' 26,3" 29 Skierniewice Rynek 10/11 51 o 57' 23,1" 20 o 08' 34,0" 30 Skierniewice ul.konarskiego 1 51 o 58' 26,5" 20 o 08' 58,0" Tereny wiejskie 31 Grzmiąca Nowa pow. brzeziński 51 o 49' 43,8" 19 o 41' 56,6" 32 Mroga Dolna pow. brzeziński 51 o 49' 51,0" 19 o 48' 58,9" 33 Miksztal pow. kutnowski 52 o 17' 55,4" 19 o 14' 11,9" 34 Wojszyce pow. kutnowski 52 o 12' 20,4" 19 o 33' 03,6" 35 Jacków pow. łęczycki * 52 o 07' 53,0" 19 o 05' 56,9" 36 Nowy Gaj pow. łęczycki * 52 o 04' 19,8" 19 o 23' 24,0" 77
37 Bocheń pow. łowicki 52 o 06' 15,0" 19 o 48' 50,0" 38 Sapy pow. łowicki * 52 o 01' 00,6" 19 o 45' 05,4" 39 Komorów pow. rawski 51 o 44' 45,7" 20 o 19' 37,0" 40 Tuborowice pow. rawski 51 o 44' 14,8" 20 o 28' 39,0" 41 Godzianów pow. skierniewicki 51 o 53' 38,1" 20 o 02' 23,7" 42 Żelazna pow. skierniewicki 51 o 51' 56,0" 20 o 07' 16,6" 43 Osse pow. zgierski 51 o 56' 04,3" 19 o 33' 50,6" 44 Warszyce pow. zgierski 51 o 57' 10,0" 19 o 26' 32,7" 45 Mariampol pow. zgierski 51 o 54' 03,6" 19 o 13' 37,1" * punkty pomiarowe, których współrzędne geograficzne uległy znaczącej zmianie Tabela 4.6.3 Zestawienie punktów pomiarowych monitoringu pól elektromagnetycznych w województwie łódzkim w roku 2015 Lp. Miejscowość Lokalizacja punktu pomiarowego Współrzędne geograficzne punktów pomiarowych Szerokość Długość Centralne dzielnice lub osiedla miast o liczbie mieszkańców powyżej 50 tys. 1 Łódź al. Romantyczna 51 o 49' 08,9" 19 o 26' 18,6" 2 Łódź ul.czarnieckiego 3 51 o 47' 33,4" 19 o 27' 41,5" 3 Łódź ul.lutomierska/wrześnieńska 51 o 47' 11,7" 19 o 25' 55,5" 4 Łódź ul.srebrzyńska/jarzynowa 51 o 46' 27,4" 19 o 24' 32,9" 5 Łódź ul.wyszyńskiego 57 51 o 44' 42,6" 19 o 23' 30,0" 6 Łódź al.politechniki/wróblewskiego 51 o 44' 40,2" 19 o 27' 02,8" 7 Łódź ul.jutrzenki/kongresowa 51 o 43' 13,3" 19 o 28' 37,0" 8 Łódź ul.szczanieckiej 51 o 42' 25,6" 19 o 28' 30,8" 9 Łódź ul.tatrzańska/przybyszewskiego 51 o 44' 54,2" 19 o 29' 35,8" 10 Łódź ul.św.kazimierza 51 o 45' 53,4" 19 o 30' 30,7" 11 Łódź ul.zakładowa/ziemowita 51 o 44' 30,1" 19 o 33' 45,3" 12 Łódź ul.topolowa/margaretek 51 o 47' 35,4" 19 o 34' 58,5" 13 Łódź ul.struga/kościuszki 51 o 45' 54,8" 19 o 27' 13,2" 14 Łódź pl.wolności 51 o 46' 37,9" 19 o 27' 18,3" 15 Łódź pl.dąbrowskiego 51 o 46' 21,6" 19 o 28' 11,4" Pozostałe miasta 16 Łask pl. 11 Listopada 51 o 35' 34,3" 19 o 08' 00,5" 17 Koluszki ul.brzezińska/wigury 51 o 44' 46,0" 19 o 48' 43,8" 18 Tuszyn ul.chmielna/parkowa 51 o 36' 14,7" 19 o 32' 33,9" 19 Rzgów pl.500-lecia 51 o 39' 44,8" 19 o 29' 29,0" 20 Poddębice Kościuszki/Łódzka 51 o 53' 30,4" 18 o 57' 05,9" 21 Uniejów ul.rynek 51 o 58' 27,7" 18 o 47' 35,6" 22 Radomsko pl. 3 Maja 51 o 04' 01,2" 19 o 26' 37,6" 23 Radomsko ul.piastowska/słowicza 51 o 03' 45,3" 19 o 26' 52,6" 24 Radomsko ul.kołłątaja/topolowa * 51 o 04' 43,4" 19 o 27 12,0" 25 Warta ul.rynek 51 o 42' 29,9" 18 o 37' 30,1" 26 Złoczew ul.opłotki * 51 o 24' 58,6" 18 o 36' 10,6" 27 Wieluń pl.legionów 51 o 13' 13,1" 18 o 34' 13,1" 28 Wieruszów ul.rynek 51 o 17' 42,8" 18 o 09' 01,4" 29 Zduńska Wola pl. Wolności 51 o 36' 08,1" 18 o 55' 59,4" 30 Zduńska Wola ul.szkolna/zielona 51 o 35' 59,2" 18 o 56' 53,4" 78
Tereny wiejskie 31 Rossosza pow. łaski 51 o 32 59,5" 19 o 04' 38,0" 32 Grabia pow. łaski 51 o 31' 27,8" 18 o 58' 54,1" 33 Będzelin pow. łódzki wschodni * 51 o 42' 31,9" 19 o 48' 08,0" 34 Kalino pow. łódzki wschodni 51 o 39' 30,5" 19 o 33' 16,6" 35 Nowy Świat pow. poddębicki 51 o 47' 03,7" 18 o 58' 41,1" 36 Ewelinów pow. poddębicki 51 o 53' 34,4" 18 o 51' 08,3" 37 Raczków pow. sieradzki 51 o 40' 51,3" 18 o 33' 13,9" 38 Gruszczyce pow. sieradzki 51 o 36' 31,7" 18 o 27' 57,5" 39 Dębołęka pow. sieradzki 51 o 31' 40,3" 18 o 39' 24,0" 40 Nietuszyna pow. wieluński * 51 o 18' 50,1" 18 o 34' 55,9" 41 Raduczyce pow. wieluński 51 o 15' 36,2" 18 o 46' 52,4" 42 Osowa pow. wieruszowski 51 o 19' 29,3" 18 o 12' 59,6" 43 Prusak pow. wieruszowski 51 o 19' 07,5" 18 o 22' 03,7" 44 Przatów Dolny pow. zduńskowolski 51 o 40' 54,9" 19 o 02' 10,2" 45 Ptaszkowice pow. zduńskowolski 51 o 32' 28,6" 18 o 56' 06,9" * punkty pomiarowe, których współrzędne geograficzne uległy znaczącej zmianie 79