Wsparcie RPO WP 2014-2020 na rzecz inteligentnych specjalizacji w województwie podkarpackim Departament Zarządzania RPO Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego Jasionka, 23 czerwca 2016 r. 1
Nowa strategia UE i jej cele Europa 2020 to strategia UE na rzecz wzrostu gospodarczego obecnej dekady. UE ma stać się inteligentną i zrównoważoną gospodarką sprzyjającą włączeniu społecznemu. Te trzy wzajemnie się uzupełniające priorytety powinny pomóc UE i państwom członkowskim w osiągnięciu wysokiego poziomu zatrudnienia, wydajności i spójności społecznej. Unia chce osiągnąć do 2020 r. pięć ambitnych celów związanych z zatrudnieniem, innowacyjnością, kształceniem, włączeniem społecznym i klimatem/energią. W każdym z tych obszarów swoje własne cele krajowe określiło też każde państwo członkowskie - stoją za tym konkretne działania na szczeblu krajowym i unijnym. Władze krajowe i regionalne w całej Europie opracowały strategie na rzecz inteligentnej specjalizacji w procesie przedsiębiorczych odkryć w celu wykorzystania europejskich funduszy strukturalnych i innowacyjnych w sposób bardziej efektywny oraz zwiększenia synergii między różnymi politykami unijnymi, krajowymi i regionalnymi, a także inwestycjami publicznymi i prywatnymi. 2
Cele RIS3 Strategie innowacji krajowych/regionalnych na rzecz inteligentnej specjalizacji (strategie RIS3) to zintegrowane, lokalne programy transformacji gospodarczej, które mają na celu realizację pięciu ważnych założeń: Ukierunkowanie wsparcia w ramach polityki i inwestycji na kluczowe krajowe lub regionalne, wyzwania i potrzeby w celu zapewnienia rozwoju opartego na wiedzy. Wykorzystywanie mocnych stron, przewagi konkurencyjnej i potencjału doskonałości każdego kraju/regionu. Wspieranie innowacji technologicznej i praktycznej oraz dążenie do stymulowania inwestycji w sektorze prywatnym. Pełne angażowanie partnerów oraz zachęcanie do innowacji i eksperymentów. Strategie są oparte na faktach i obejmują odpowiednie systemy monitorowania i oceny. 3
Geneza Inteligentnych Specjalizacji (wg RSI) Słabe strony wcześniejszych regionalnych strategii innowacji: brak solidnej analizy mocnych stron regionu; brak perspektywy międzynarodowej i ponadregionalnej; brak związku z bazą przemysłową i gospodarczą danego regionu; ślepe naśladowanie najlepiej prosperujących regionów, bez uwzględnienia lokalnego kontekstu. brak priorytetyzowania, brak rzeczywistej koncentracji środków na działaniach i sektorach brak szerokiego zaangażowania głównych interesariuszy w tworzenie i wdrażanie Strategii
Proces identyfikacji Inteligentnych Specjalizacji Metody identyfikacji: analiza dokumentów strategicznych i innych dostępnych źródeł wiedzy; analiza wykonanych dla potrzeb regionu projektów foresight; benchmarking istniejących rozwiązań; analiza SWOT z podziałem na potencjał społeczno-ekonomiczny województwa podkarpackiego oraz uwarunkowania zewnętrzne mające wpływ na rozwój społeczno-ekonomiczny i innowacyjny regionu; analiza interesariuszy, wykonana także w celu wyłonienia interesariuszy najbardziej istotnych i aktywnych; analiza potencjału i możliwości rozwoju klastrów; wykonywanie badań pierwotnych o bardzo szerokim spektrum konsultacje społeczne konsultacje eksperckie (m.in. z NCBiR)
Kryteria wyboru Inteligentnych Specjalizacji udowodniony potencjał aktualny i perspektywiczny dotyczący inteligentnej specjalizacji, aktualne i przyszłe znaczenie dla regionu; możliwość wykazania ścisłego związku inteligentnej specjalizacji z potencjałem badawczo-rozwojowym regionu; istniejące zasoby endogeniczne, co pozwala na unikanie niektórych form zależności i powielania; obecność lub perspektywa rozwoju silnych klastrów w obszarach inteligentnych specjalizacji; możliwość rozwoju i wykorzystania dyrektyw i rozporządzeń określających ścieżki ekonomicznego i prawnego wsparcia przez Unię Europejską.
Podkarpacka RIS3 Wizja Regionu: ekologicznie i społecznie zrównoważona, innowacyjna i konkurencyjna gospodarka lider w kreowaniu ekoinnowacji. Region najwyższej jakości życia. Misja Strategii: Wspieranie rozwoju innowacyjnej i konkurencyjnej gospodarki, nakierowanej na dobro społeczne i ochronę ekosystemu, jako bazy funkcjonowania społeczeństwa. Wspieranie inteligentnych specjalizacji, inteligentnych obszarów aktywności, priorytetowych działań i technologii.
Podkarpackie Inteligentne Specjalizacje (wg RSI) 1. Lotnictwo i kosmonautyka 2. Sektor Jakości życia (turystyka, biogospodarka, OZE, zdrowie obywateli) 3. ICT - Specjalizacja wspomagająca 4. Potencjalne specjalizacje regionu: motoryzacja, biotechnologia, przemysł chemiczny 8
Lotnictwo i Kosmonautyka Obecnie na Podkarpaciu koncentruje się około 90% krajowej produkcji przemysłu lotniczego. Odkówki, Ladish Stalowa Wola W klastrach rozwijają się efektywne kosztowo łańcuchy dostawców i tworzą się dogodne warunki do rozwoju przedsiębiorstw przemysłu lotniczego w regionie Polskie F-16, silniki wykonane w WSK Rzeszów i podwozia z Goodrich Krosno Tuleje, Ultratech Sędziszów Młp. Podwozia, Goodrich Krosno
Sektor Jakości życia Klimat i energia: odnawialne źródła energii i technologie z nimi związane; smart grids; zrównoważone i inteligentne budownictwo (budynki, osiedla, miasta, budownictwo pasywne, zeroenergetyczne i plusenergetyczne); Zrównoważona turystyka: turystyka poznawcza, ekoturystyka, agroturystyka, kwalifikowana, zdrowotna, biznesowa, religijna, kulinarna, enoturystyka Zdrowie, żywność, odżywianie: żywność ekologiczna, regionalna i tradycyjna; zdrowa, zoptymalizowana, wolna od GMO dieta; medycyna zapobiegawcza; opieka nad ludźmi starszymi
Technologie informatyczne i komunikacyjne Klaster Firm Informatycznych Polski Wschodniej Aktywność rynkowa Klastra IT: organizowanie i nawiązanie kontaktów z firmami z branży informatycznej, uczelniami oraz innymi podmiotami z którymi współpracuje Klaster zarówno w Polsce, jak i za granicą, pomoc w pozyskiwaniu pracowników w branży informatycznej, identyfikacja rzetelnych wykonawców dla informatycznych projektów, poszukiwanie możliwości współpracy między firmami z Klastra, transfer wiedzy, tworzenie konsorcjów firm do realizacji dużych projektów informatycznych, itp. 82 10 firm z branży informatycznej Instytucji Otoczenia Biznesu
Nowe wymagania Komisji Europejskiej Zgodnie z wymaganiami Komisji Europejskiej (warunkowość ex-ante) strategie RIS3 stały się warunkiem wstępnym dla finansowania ze środków EFRR Państwa członkowskie i regiony UE musiały posiadać wdrożone strategie RIS3 przed przyjęciem programów operacyjnych, wspierających inwestycje w ramach celów tematycznych: CT 1 - Wzmacnianie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji. 100% alokacji na obszary inteligentnych specjalizacji CT 3 - Wzmacnianie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw, sektora rolnego (w odniesieniu do EFRROW) oraz sektora rybołówstwa i akwakultury (w odniesieniu do EFMR) Preferencje dla projektów w obszarach inteligentnych specjalizacji 12
Cel RPO WP 2014-2020 Wzmocnienie i efektywne wykorzystanie gospodarczych i społecznych potencjałów regionu dla zrównoważonego i inteligentnego rozwoju województwa Alokacja 2 114,2 mln euro 13
Podział alokacji w ramach RPO WP 2014-2020 (mln euro) 14
OŚ I. KONKURENCYJNA I INNOWACYJNA GOSPODARKA Alokacja 374 mln euro 15
Oś Priorytetowa I. Konkurencyjna i innowacyjna gospodarka Działanie 1.1Wsparcie infrastruktury B+R jednostek naukowych 20 mln euro Cel szczegółowy: Zwiększone urynkowienie działalności badawczo -rozwojowej Typy projektów: Wsparcie infrastruktury B+R jednostek naukowych Typy beneficjentów: jednostka naukowa, konsorcjum naukowe, w którym liderem jest jednostka naukowa. Warunkiem otrzymania wsparcia będzie zgodność przedmiotu projektu z regionalną inteligentną specjalizacją województwa podkarpackiego. 16
Działanie 1.2 Badania przemysłowe, prace rozwojowe oraz ich wdrożenia 85 mln euro) Cel szczegółowy: Zwiększona działalność B+R przedsiębiorstw Przykładowe typy projektów: Bony na innowacje Prace B+R - Projekty B+R przedsiębiorstw, obejmujące realizację badań przemysłowych, prac rozwojowych, w tym prac demonstracyjnych i pilotażowych, walidacji, włącznie z uruchomieniem pierwszej produkcji i przygotowaniem do wdrożenia wyników prac B+R w działalności gospodarczej. Infrastruktura B+R - Wsparcie na stworzenie lub rozwój istniejącego zaplecza badawczo-rozwojowego w przedsiębiorstwach Potencjał RIS Typy beneficjentów (w zależności od typu projektu): Przedsiębiorstwa, sieci/grupy przedsiębiorstw, instytucje otoczenia biznesu, jednostki samorządu terytorialnego, ich związki 17 i stowarzyszenia
Działanie 1.3 Promowanie przedsiębiorczości 59,2 mln euro Cel szczegółowy: Lepsze warunki do rozwoju MŚP Typy projektów: Strefy aktywności gospodarczej Inkubatory przedsiębiorczości Profesjonalizacja usług IOB Promocja gospodarcza Typy beneficjentów: jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia, jednostki organizacyjne jednostek samorządu terytorialnego posiadające osobowość prawną, instytucje otoczenia biznesu, 18
Działanie 1.4 Wsparcie MŚP 210,1 mln euro Cel szczegółowy: Ograniczony spadek udziału przedsiębiorstw innowacyjnych w ogólnej liczbie przedsiębiorstw Poddziałanie 1.4.1 Dotacje bezpośrednie Typy projektów: Rozwój MŚP Technologie informacyjno-komunikacyjne (TIK) Typy beneficjentów: mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa Poddziałanie 1.4.2 Instrumenty finansowe Typy beneficjentów: podmioty zarządzające instrumentami finansowymi. 19
Harmonogram naborów wniosków w ramach osi I Konkurencyjna i innowacyjna gospodarka na rok 2016 Numer i nazwa Osi Priorytetowej/Działania/ Poddziałania Planowany termin rozpoczęcia naborów Typy projektów mogących uzyskać dofinansowanie Orientacyjna kwota przeznaczona na dofinansowanie projektów Działanie 1.1 Wsparcie infrastruktury B+R jednostek naukowych Nie przewiduje się naboru w 2016 roku. Działanie 1.2 Badania przemysłowe, prace rozwojowe i ich wdrożenia III kwartał Infrastruktura B+R 117 mln zł IV kwartał Prace B+R 149 mln zł Działanie 1.3 Promowanie przedsiębiorczości II kwartał Strefy aktywności gospodarczej 30 mln zł Działanie 1.4 Wsparcie MŚP Poddziałanie 1.4.1 Dotacje bezpośrednie Działanie 1.4 Wsparcie MŚP Poddziałanie 1.4.2 Instrumenty finansowe IV kwartał Rozwój MŚP 85 mln zł Nie przewiduje się naboru w 2016 roku. 20
Gdzie szukać informacji o Funduszach? 1. Sieć Punktów Informacyjnych: Rzeszów Krosno Mielec Przemyśl Sanok Tarnobrzeg 2. Szkolenia dostosowane do potrzeb wnioskodawców 3. Portale internetowe: www.rpo.podkarpackie.pl www.funduszeeuropejskie.gov.pl 21
Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego Departament Zarządzania RPO al. Łukasza Cieplińskiego 4, 35-010 Rzeszów tel. 017/ 747 67 05 mail: drp@podkarpackie.pl www.rpo.podkarpackie.pl Do prezentacji wykorzystano zdjęcia z archiwum UMWP oraz WUP Rzeszów Autorami zdjęć są : K. Zajączkowski, T. Rusznica, K. Powrózek Wykorzystano zdjęcia i grafiki pochodzące z publikacji wydawanych przez UMWP Dziękuję Państwu za uwagę 22