PROGRAM BEZPIECZNY GROCHÓW

PROGRAM BEZPIECZNY GROCHÓW Program pomocy osobom uzależnionym od narkotyków, zagrożonych narkomanią oraz ograniczania szkód zdrowotnych i społecznych związanych z uzależnieniem DLACZEGO? Od początku lat 90-tych szybko rośnie rozpowszechnienie eksperymentalnego i okazjonalnego używania substancji psychoaktywnych przez młodzież. Coraz częściej zainteresowanie narkotykami przejawiają dorośli. Rosną wskaźniki narkomanii rozumianej jako regularne używanie narkotyków powodujące poważne problemy społeczne i zdrowotne. Zwiększa się podaż narkotyków na nielegalnym rynku i w ślad za tym ich dostępność. Już w 1999 roku w badaniach Diagnoza Problemów uzależnień od środków psychoaktywnych na terenie dzielnicy Praga Południe zaznaczono, że niebezpiecznie szybko rozwija się przestępczość narkotykowa wśród nieletnich. Potwierdziły tą tendencję badania przeprowadzone przez Fundację Maraton pod nazwą Szybkie oszacowanie i reakcja. Dodatkowo badania te wykazały dużą tendencję młodzieży do spędzania czasu wolnego na ulicy. Jeżeli tą tendencję powiąże się z faktem iż młodzież spogląda na narkotyki z perspektywy mody na branie to autorzy tego raportu słusznie zauważają rozmiary zjawiska narkomani wykazują tendencję rosnącą. Szczególnie narażone rejony na zagrożenie narkomanią są ulice Żółkiewskiego, Wiatracznej Dwernickiego Szaserów. Na terenie Warszawy obserwuje się szczególnie wysoki odsetek użytkowników opiatów (narkotyków szczególnie niebezpiecznych ze względu na sposób przyjmowania - iniekcja w przypadku polskiej heroiny kompotu - zwiększone ryzyko wystąpienia chorób towarzyszących żółtaczka, HIV/AIDS oraz szybkość rozwoju uzależnienia) ta grupa stanowi ok. 80% wszystkich użytkowników narkotyków. Szacuje się, że w Polsce jest obecnie około 60 000 narkomanów tj. osób używających regularnie narkotyków w sposób powodujący poważne problemy. W 2001 roku na terenie prawostronnej Warszawy nie funkcjonowała żadna wyspecjalizowana placówka ukierunkowana na pomoc osobom uzależnionym od narkotyków i ich rodzinom. Z inicjatywy Rady Dzielnicy Praga Południe, Centrum Odwykowe SP ZOZ podjęło się zadania zabezpieczenia części potrzeb w tym zakresie na rzecz mieszkańców Dzielnicy. Powstał Punkt Konsultacyjny dla osób uzależnionych, zagrożonych i Strona 1 z 5; 2007-03-22

eksperymentujących i ich rodzin. Obecnie W Przychodni przy ul. Zgierskiej 18a funkcjonuje Poradnia terapii uzależnienia i współuzależnienia od substancji psychoaktywnych. Poza naszym Zakładem wszystkie placówki i organizacje udzielające pomocy w zakresie narkomanii skoncentrowane są na niewielkiej przestrzeni terytorialnej po lewej stronie Wisły. Ze względu na dużą intensyfikację różnorodnych działań w prawostronnej Warszawie, obecnie notuje się przeniesienie środowisk narkomańskich i dilerskich na teren Pragi Południe, Grochowa, okolic Ronda Wiatraczna, Placu Szembeka. Grochów słynie w środowisku narkomańskim z łatwo dostępnych, najtańszych i najbrudniejszych narkotyków. Dane, którymi dysponujemy zbierane są w wyniku przeprowadzanych wywiadów i pochodzą bezpośrednio od narkomanów i ich rodzin. Podsumowując zebrane dane oraz prowadzone badania i powszechne opinie panujące w środowisku narkomańskim można wysnuć wnioski, że Grochów jest terenem szczególnie narażonym na narkomanię, od którego należy rozpocząć program street workerów. CO? Celem naszej inicjatywy jest rozpoczęcie i wdrożenie systemowej, profesjonalnej, wielodyscyplinarnej działalności na terenach najbardziej zagrożonych, której celem jest pomoc, leczenie, ograniczenie szkód zdrowotnych i społecznych. JAK? 1. Zintegrowanie działań - pozyskanie partnerów do realizacji zadań. - Biuro Polityki Społecznej Urzędu m. st. Warszawy dotacja na sfinansowanie zakupu niezbędnych materiałów, wyposażenia, zwiększenie zatrudnienia realizatorów Centrum Odwykowego SP ZOZ. - Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia Rady Dzielnicy Praga Południe inicjatywa wspierająca podjęcie działań na poziomie Dzielnicy Praga Południe. - Zarząd Dzielnicy Praga Południe Wydział Spraw Społecznych i Zdrowia - koordynacja i nadzór nad całością realizacji zadania, stworzenie interdyscyplinarnego zespołu do realizacji poszczególnych segmentów Programu. Strona 2 z 5; 2007-03-22

- Centrum Odwykowe SP ZOZ udostępnienie bazy i zasobów merytorycznych i kadry (pracownicy uliczni, program wymiany). - Organizacje wyznaniowe i pozarządowe, w tym szczególnie Stowarzyszenie Monar współpraca w zakresie dostępności do świetlicy dla narkomanów. - Centrum Medycyny Szkolnej pielęgniarki środowiskowe środowiska nauczania oraz pedagodzy szkolni działalność w środowisku nauczania profilaktyka, edukacja, informacja. - Policja i Straż Miejska prewencja, interwencja. - Dzielnicowy Ośrodek Pomocy Społecznej pomoc socjalna, PIK. - Ośrodek Sportu i Rekreacji udostępnienie pozytywnej formy spędzania czasu wolnego. 2. Uruchomienie Programu Pracowników ulicznych wymiany igieł i strzykawek Programy wymiany igieł i strzykawek, podobnie jak inne działania prowadzone pod szyldem redukcji szkód budzą wiele kontrowersji. Niepodważalny jest jednak fart, iż zapewnienie osobom używającym narkotyków dostępu do sterylnych igieł i strzykawek sprzyja ograniczeniu zakażeniami chorób przenoszonych przez krew, w tym HIV/AIDS, a także znacznie ułatwia kontakty uzależnionych z serwisami medycznymi czy terapeutycznymi, co również wpływa i umożliwia decyzje i leczeniu i rehabilitacji. Realizatorzy programu wymiany jako podstawowe zadanie przyjmują objęcie pomocą jak największej liczby osób przyjmujących narkotyki drogą iniekcji. Działalność ta odbywa się poza siedzibą placówki i dociera do miejsc rozpoznawanych jako miejsca spotkań narkomanów, miejsca handlu narkotykami, a nawet tzw. meliny, czyli mieszkania, gdzie są produkowane narkotyki. Z uwagi na to, że samo posiadanie narkotyków jest nielegalne, zadanie to jest bardzo trudne - im prawo w obrębie posiadania narkotyków jest surowsze, tym trudniej dotrzeć do osób uzależnionych. Podjęcie jak największej liczby kontaktów ( a następnie ich podtrzymanie) decyduje o skuteczności prowadzonej w ten sposób profilaktyce. Jest to bardzo trudne i wymaga dużej znajomości środowiska uzależnionych i ich zwyczajów. Strona 3 z 5; 2007-03-22

Ponad to dla narkomana, który od lat jest uzależniony i wielokrotnie, bez powodzenia podejmował próby leczenia i terapii każda nawet najdrobniejsza zmiana na lepsze jego sytuacji zdrowotnej czy życiowej jest bardzo ważna. Na przykład zmiana ryzykownych zachowań dla siebie i dla otaczających go ludzi jest dużym osiągnięciem. Pozwala uruchomić wiarę i dać nadzieję, że w jego życiu może coś więcej zmienić się na leprze i dać motywację do podejmowania następnych trudniejszych prób w kierunku zdrowienia i uwalniania się od nałogu. Praca Uliczna będzie odbywała się w obrębie Ronda Wiatraczna, otaczających ulic oraz w obrębie Placu Szembeka. Od poniedziałku do piątku, w godzinach 16:00 do19:00. Osobami realizującymi będą 4 osoby (lekarz psychiatra, specjalista terapii uzależnień i dwaj instruktorzy terapii uzależnień). Realizatorzy będą wyposażeni w 2 rowery zaopatrzone w sakwy (jedna - pojemnik na brudne materiały, druga na czyste strzykawki, igły, czyste gaziki, ponadto ulotki i mat. informacyjne), odzież ochronną oznakowaną logo Centrum Odwykowego oraz w telefon w przypadku konieczności kontaktu i natychmiastowej interwencji. Brudne materiały medyczne będą zabezpieczane i utylizowane zgodnie z obowiązującymi przepisami przez wyspecjalizowaną firmę (program został zgłoszony do Biura Ochrony Środowiska m.st. Warszawy). Bazą dla realizacji Programu będzie teren Przychodni przy ul. Zgierskiej 18a Poradnia terapii Uzależnienia i Współuzależnienia od Substancji Psychoaktywnych oraz zaplecze Przychodni. 3. Uruchomienie dyżuru informacyjnego/wspierającego w Punkcie Obsługi Pacjenta Centrum Odwykowego SP ZOZ przy ul. Zgierskiej 18a. Dyżur terapeuty i pielęgniarki ze specjalizacją w psychiatrii i przeszkolonej w zakresie HIV/AIDS w Przychodni przy ul. Zgierskiej 18a, w pok. Nr 8, od poniedziałku do piątku, w godzinach 8,00 do 20,00. Udostępnienie możliwości wykonania nieodpłatnych testów na obecność narkotyków w organizmie oraz wydanie zaświadczenia potwierdzającego wynik testu. Strona 4 z 5; 2007-03-22

Przychodnia przy ul. Zgierskiej 18a, pok. Nr 5, od poniedziałku do piątku, w godzinach od 8:00 do 20:00. Uruchomienie dyżuru porad prawnych w Przychodni przy ul. Zgierskiej 18a, w pok. Nr 15, w każdą środę, w godz. od 16:00. Zabezpieczenie niezbędnych materiałów informacyjnych, edukacyjnych dla zgłaszających się osób. Możliwość udzielenia doraźnej interwencji kryzysowej, konsultacji i wsparcia dla rodzin osób młodzieży eksperymentującej i zagrożonej uzależnieniem w Poradni Rodzinnej przy ul. Zakopiańskiej 33. Interdyscyplinarny Zespół wspierający program Centrum Odwykowego Warunkiem pełnej i bezpiecznej realizacji tego programu jest powołanie Zespołu wspierającego działania pracowników centrum na ulicach grochowa. Do Zespołu powinny być zaproszone znaczące osoby tj Dyrektor Biura Polityki Społecznej Zarząd Dzielnicy Praga Południe przedstawiciel Rady Dzielnicy, policji, straży miejskiej, Centrum Medycyny Szkolnej, lokalnych mediów, przedstawiciel organizacji pozarządowych proboszczowie parafii znajdujących się na tym terenie. W trakcie pierwszego spotkania, które powinno się odbyć ok 15 marca powinna się odbyć prezentacja programu. Ze strony osób zaproszonych do realizacji programu przedstawią propozycje pomocy i możliwości włączenia się ze strony instytucji, którą reprezentują do programu. Konieczne będzie zapewnienie bezpieczeństwa osobom pracującym w tym programie. Proponujemy uwrażliwienie patroli straży miejskiej i Policji na realizowany program i objęcie ich priorytetem w interwencjach. Włączenie do programu Centrum Medycyny Szkolnej pozwoli na objęcie programem również placówek szkolnych z terenu Grochowa. Pielęgniarki szkolne we współpracy z pedagogami dzieci, co do których będą miały podejrzenia, iż wchodzą w kontakt z narkotykami będą mogły skierować do Centrum Odwykowego. Ważne jest, aby podczas realizacji program patrole szkolne straży miejskiej zwróciły uwagę na dilerów narkotykowych pojawiających się wokół szkół i podejmowały skuteczne interwencje. Aby podnieść rangę programu watro pierwsze spotkanie Zespołu Interdyscyplinarnego odbyło się na terenie Urzędu. Strona 5 z 5; 2007-03-22