Warszawa, 24 października 2018 r. WOJEWODA MAZOWIECKI WPS-I.431.1.25.2018.MS Pani Agnieszka Brzostek Kierownik Powiatowego Środowiskowego Domu Samopomocy nr 3 w Tłuszczu WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 127 w związku z art. 22 pkt 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2018 r. poz. 1508 i poz.1693 ) oraz rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. Nr 61 poz. 543 z późn. zm.), inspektorzy Wydziału Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie przeprowadzili w dniach 25 29 czerwca 2018 r. kontrolę w Powiatowym Środowiskowym Domu Samopomocy nr 3 w Tłuszczu. Przedmiotem kontroli była organizacja i funkcjonowanie środowiskowego domu samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi. W związku z kontrolą, której szczegółowe wyniki zostały przedstawione w protokole kontroli, podpisanym przez Panią bez zastrzeżeń w dniu 8 października 2018 r., przekazuję niniejsze wystąpienie pokontrolne. Powiatowy Środowiskowy Dom Samopomocy w Tłuszczu typu B jest jednostką organizacyjną przeznaczoną dla 23 osób niepełnosprawnych intelektualnie. Placówka funkcjonuje 5 dni w tygodniu od 8 00 do 16 00. Funkcjonowanie placówki określały Statut i Regulamin Organizacyjny oraz Program Działalności i Plany Pracy Domu na 2017 i 2018 rok. W dniach kontroli do domu skierowanych było 23 uczestników. Decyzje kierujące oraz o odpłatności wydawał, z upoważnienia Starosty Wołomińskiego, dyrektor Powiatowego Centrum 1
Pomocy Społecznej w Wołominie. Spośród wszystkich uczestników 15 osób miało orzeczony znaczny stopień niepełnosprawności, 7 osób miało orzeczony umiarkowany stopień niepełnosprawności oraz jedna osoba była z lekkim upośledzeniem umysłowym, u której występowały inne zaburzenia. Jedna osoba była ubezwłasnowolniona częściowo, a 2 uczestników posiadało lekką niepełnosprawność ruchową. W dniach kontroli, w zajęciach prowadzonych w PŚDS udział brało od 7 do 18 uczestników. Z analizy list obecności w losowo wybranych miesiącach wynikało, że średnia dzienna frekwencja w czerwcu 2017 r. wyniosła 13,24 uczestników, a w lutym 2018 r. 11,95 uczestników. Uczestnicy w większości nie podpisują się samodzielnie na liście obecności. Ich obecność potwierdzają upoważnieni, na podstawie zarządzenia Kierownika PŚDS, pracownicy placówki. W trakcie kontroli ustalono, że w Powiatowym Środowiskowym Domu Samopomocy w Tłuszczu było zatrudnionych w formie umowy o pracę 7 osób w wymiarze 6, 5 etatu: kierownik, pięciu terapeutów oraz główna księgowa. Łączny wymiar zatrudnienia zespołu wspierająco -aktywizującego wynosił 6 etatów, zatem wskaźnik zatrudnienia pracowników zespołu wyniósł więcej niż 1 etat na 5 uczestników i odpowiadał wymogom określonym z 12 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz.U. Nr 238, poz.1586, z późn. zm.). Wszyscy pracownicy posiadali półroczne doświadczenie zawodowe, zgodnie z 11 ust. 1 ww. rozporządzenia oraz kwalifikacje odpowiednie do pracy w Środowiskowym Domu Samopomocy. Pani, jako osoba kierująca jednostką posiada wykształcenie wyższe na kierunku mającym zastosowanie przy świadczeniu usług w domu oraz ponad półroczne doświadczenie zawodowe polegające na realizacji usług dla osób z zaburzeniami psychicznymi, zgodnie z 9 ust. 1 rozporządzenia. W okresie objętym kontrolą spełniony był również wymóg określony w 23 ww. rozporządzenia, tj. przeprowadzanie dla pracowników co najmniej raz na 6 miesięcy zajęć i szkoleń związanych z funkcjonowaniem domu. Powiatowy Środowiskowy Dom Samopomocy usytuowany jest w parterowym budynku przy ul. Szkolnej 4. Budynek jest dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych ruchowo, nie posiada barier architektonicznych. Przed wejściem do budynku znajduje się podjazd dla osób niepełnosprawnych ruchowo. Dom wyposażony jest również w sprzęty odpowiednie do realizacji zadań wspierająco-aktywizujących. Powierzchnia użytkowa PŚDS wynosi 216 m 2, więc na 1 uczestnika przypada 9,4 m 2. Placówka spełnia zatem wymóg określony w 18 pkt 2 2
ww. rozporządzenia, dotyczący powierzchni użytkowej przypadającej na jednego uczestnika, Wydzielono w niej wszystkie pomieszczenia wymienione w 18 pkt 5 ww. rozporządzenia. W PŚDS w Tłuszczu świadczone były usługi, o których mowa w art. 51a ust. 2 ustawy o pomocy społecznej. Oferta Środowiskowego Domu Samopomocy obejmuje zróżnicowane zajęcia i różnorodne treningi, takie jak: umiejętności interpersonalnych i rozwiązywania problemów, kulinarny, budżetowy, umiejętności technicznych, higieniczny oraz spędzania czasu wolnego. Ponadto w ofercie PŚDS znajdowała się: pomoc w załatwianiu spraw urzędowych, pomoc w dostępie do niezbędnych świadczeń zdrowotnych, niezbędna opieka oraz terapia ruchowa. Oferta PŚDS obejmowała także program terapeutyczny o charakterze wspierająco-aktywizującym. Elementem każdego indywidualnego planu postępowania wspierająco-aktywizującego był udział uczestnika w zajęciach w ciągu dnia, przy uwzględnieniu jego potrzeb, deficytów i możliwości oraz realizowanego celu rehabilitacyjnego. Zgodnie z 6 ust. 1 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy zajęcia w placówce prowadzone są przez co najmniej 6 godzin dziennie. Placówka nie była zamknięta w trakcie wakacji. Realizując swoje zadania placówka współpracowała między innymi z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Wołominie, ośrodkami pomocy społecznej, przedszkolami, biblioteką oraz Punktem Pomocy Dziecku i Rodzinie. Kontroli poddano 7 teczek indywidualnych losowo wybranych uczestników. Skontrolowana dokumentacja indywidualna i zbiorowa była prowadzona w sposób uporządkowany. Dokumentacja indywidualna była przechowywana w zamkniętej szafie w pokoju kierownika, bez możliwości dostępu do niej osób nieupoważnionych. Dla każdego uczestnika założona była oddzielna teczka zawierająca decyzje administracyjne, druki, podania oraz dokumentację dotyczącą procesu terapeutycznego. Indywidualne plany postępowania wspierająco -aktywizującego realizowane były w porozumieniu z uczestnikiem lub jego opiekunem, a okresowa ocena wyników ich realizacji i ewentualna modyfikacja dokonywane były przez zespół wspierająco -aktywizujący nie rzadziej niż raz na 6 miesięcy, zgodnie z 13 ust. 1 i 2 rozporządzenia. Zastrzeżeń nie budziła dokumentacja zbiorcza, w skład której wchodziła między innymi: ewidencja uczestników, dzienniki pracowni PŚDS prowadzone przez terapeutów, ewidencja obecności uczestników. 3
Realizację kontrolowanych zadań oceniono pozytywnie z nieprawidłowościami. Za stwierdzone nieprawidłowości odpowiedzialność ponosi kierownik kontrolowanej jednostki. W wyniku kontroli stwierdzono następujące nieprawidłowości: 1. W okresie objętym kontrolą placówka nie zatrudniała psychologa, w związku z tym nie było świadczone w PŚDS poradnictwo psychologiczne. Umożliwiano jedynie korzystanie z usług psychologa w publicznej poradni zdrowia; 2. W skontrolowanej dokumentacji indywidualnej uczestników stwierdzono, że w 3 przypadkach na 7, nie przedstawiono innych opinii specjalistów oprócz zaświadczeń lekarzy internistów. W celu usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości zwracam się do Pani Kierownik o realizację następujących zaleceń pokontrolnych: 1. Zapewnić, zgodnie z 14 pkt 4 Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy, prowadzenie poradnictwa psychologicznego, np. poprzez zatrudnienie psychologa. 2. Dokumentację indywidualną uczestników uzupełniać o opinie specjalistów zgodnie z 24 ust. 2 ww. rozporządzenia. Jednocześnie zobowiązuję Panią do przekazania w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego pisemnej informacji o sposobie realizacji zalecenia pokontrolnego lub przyczynach jego niewykonania. Na podstawie art. 130 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2018 r. poz. 1769 i poz. 1693), kto nie realizuje zaleceń pokontrolnych, podlega karze pieniężnej w wysokości od 200 do 6 000 zł. Pouczenie Stosownie do postanowień art. 128 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2018 r. poz. 1769 i poz. 1693), kontrolowana jednostka może, w terminie 7 dni od dnia otrzymania zaleceń pokontrolnych, zgłosić do nich zastrzeżenia. 4
W przypadku nieuwzględnienia przez Wojewodę Mazowieckiego zastrzeżeń należy w terminie 30 dni powiadomić o sposobie realizacji zaleceń Wydział Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie, a w przypadku ich uwzględnienia należy mieć na uwadze zmiany wynikające z powyższego faktu. z up. WOJEWODY MAZOWIECKIEGO Kinga Jura Zastępca Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Do wiadomości: Pan Kazimierz Rakowski, Starosta Wołomiński 5