SPIS TREŚCI Wprowadzenie (ks. Marek Chmielewski)... 17 Pius XII Provida Mater Ecclesia Konstytucja apostolska Piusa XII (Watykan, 2 II 1947)... 23 Primo feliciter Motu proprio Piusa XII (Watykan, 12 III 1948)... 34 Annus sacer Przemówienie Piusa XII do delegatów przybyłych na Zebranie ogólne z wszystkich zakonów, zgromadzeń, stowarzyszeń oraz instytutów świeckich (Watykan, 8 XII 1951)... 38 Jan XXIII Princeps pastorum Encyklika Jana XXIII o misjach katolickich (Watykan, 28 XI 1959)... 45 La viva ansia apostolica Przemówienie Jana XXIII do przełożonych generalnych instytutów zakonnych, uczestników Papieskiej Komisji dla Ameryki Łacińskiej (Watykan, 25 III 1960)... 46 Il tempio massimo List apostolski Jana XXIII zapraszający osoby konsekrowane do specjalnych modlitw w intencji Soboru Watykańskiego II (Watykan, 2 VII 1962)... 48 Paweł VI Ringraziamo Przemówienie Pawła VI do członków Instytutu Świeckiego Milites Christi Regis (Watykan, 26 IV 1968)... 53 Vogliamo oggi Przemówienie Pawła VI na Anioł Pański (Castel Gandolfo, 24 VIII 1969)... 55 Speciali vero ratione List Pawła VI do Aniceta Fernández OP, Generała Zakonu Kaznodziejskiego (Watykan, 24 V 1970)... 56 Grande compiacimento Przemówienie Pawła VI do misjonarek Instytutu Świeckiego Królewskości Naszego Pana Jezusa Chrystusa (Watykan, 2 VIII 1970)... 58 Noi accogliamo Przemówienie Pawła VI do I Światowego Kongresu Instytutów Świeckich (Watykan, 26 IX 1970)... 61 Con animo pieno di letizia Orędzie Pawła VI na VIII Światowy Dzień Modlitw o Powołania (Watykan, 2 V 1971)... 66
6 Spis treści In questo giorno List apostolski Pawła VI z okazji 25. rocznicy Konstytucji apostolskiej Provida Mater Ecclesia (Watykan, 2 II 1972).. 68 A voi, venerabili fratelli Przemówienie Pawła VI na Światowy Dzień Modlitw o Powołania (Watykan, 18 III 1972)... 75 Ancora una volta Przemówienie Pawła VI do uczestników Międzynarodowego Kongresu Odpowiedzialnych Generalnych Instytutów Świeckich (Castel Gandolfo, 20 IX 1972)... 76 Laissez-nous d abord Przemówienie Pawła VI do przewodniczących Krajowych Konferencji Przełożonych Zakonów i Instytutów Świeckich (Watykan, 19 X 1972)... 81 La professione cristiana con la completa testimonianza di vita Przemówienie Pawła VI do Rodziny Paulińskiej podczas audiencji generalnej (Watykan, 27 XI 1974)... 82 Ben volontieri Przemówienie Pawła VI do II Zgromadzenia Odpowiedzialnych Generalnych Instytutów Świeckich (Watykan, 25 VIII 1976)... 84 In spirito di cristiana letizia Orędzie Pawła VI na XIV Światowy Dzień Modlitw o Powołania (Watykan, 30 XII 1976)... 87 Questa solennità festiva Homilia Pawła VI z okazji 30. rocznicy Konstytucji apostolskiej Piusa XII Provida Mater Ecclesia (Watykan, 2 II 1977)... 89 Jan Paweł II È la prima volta Orędzie Jana Pawła II na XVI Światowy Dzień Modlitw o Powołania (Watykan, 6 I 1979)... 95 Redemptor hominis Encyklika Jana Pawła II (Watykan, 4 III 1979)... 96 Ewangelizacja a instytuty świeckie Przemówienie Jana Pawła II do uczestników II Światowego Kongresu Instytutów Świeckich (Castel Gandolfo, 28 VIII 1980)... 97 Sono vivamente lieto Przemówienie Jana Pawła II do członków Instytutu Świeckiego Chrystusa Króla (Watykan, 24 XI 1980)... 103 In occasione dell assemblea generale Przemówienie Jana Pawła II do Misjonarek Comboniego (Watykan, 3 I 1981)... 106 Familiaris consortio Posynodalna adhortacja apostolska Jana Pawła II o zadaniach rodziny chrześcijańskiej w świecie współczesnym (Watykan, 22 XI 1981)... 108
Spis treści 7 È per me una gioia Przemówienie Jana Pawła II do kapłanów i osób konsekrowanych (Bolonia, 18 IV 1982)... 109 Sono lieto di trovarmi nuovamente Przemówienie Jana Pawła II do kardynałów, prałatów i pracowników Kurii Rzymskiej (Watykan, 28 VI 1982)... 111 El encuentro de oración en esta tarde Przemówienie Jana Pawła II do zakonników i przedstawicieli instytutów świeckich (Madryt, 2 XI 1982)... 113 Doy gracias a la Divina Providencia Przemówienie Jana Pawła II do zakonnic i członkiń żeńskich instytutów świeckich (Walencja, 8 XI 1982)... 120 Vi ringrazio della vostra presenza Przemówienie Jana Pawła II do uczestników Plenarnego Zebrania Kongregacji Zakonów i Instytutów Świeckich (Watykan, 6 V 1983)... 122 All inizio Przemówienie Jana Pawła II do członkiń Instytutu Świeckiego Spigolatrici della Chiesa (Watykan, 28 XII 1983)... 126 Con animo pieno di speranza Orędzie Jana Pawła II na XXI Światowy Dzień Modlitw o Powołania (Watykan, 11 II 1984)... 127 Il sangue dei martiri è seme dei cristiani Orędzie Jana Pawła II na I Światowy Dzień Misyjny (Watykan, 10 VI 1984)... 131 Godo veramente nell incontrarvi ancora una volta Przemówienie Jana Pawła II do uczestników III Światowego Kongresu Instytutów Świeckich (Castel Gandolfo, 28 VIII 1984)... 132 Con estas palabras Przemówienie Jana Pawła II do duchowieństwa podczas wizyty w Wenezueli (Caracas, 28 I 1985)... 137 Questo messaggio Orędzie Jana Pawła II na II Światowy Dzień Emigracji (Watykan, 16 VII 1985)... 142 Ce qui fait la gloire de mon Père Homilia Jana Pawła II podczas Mszy świętej w Bangui w Republice Środkowej Afryki (14 VIII 1985)... 143 Saludo con afecto todos vosotros Przemówienie Jana Pawła II do zakonnic i żeńskich instytutów świeckich Kolumbii (Medellín, 5 VII 1986)... 145 A Maria, Madre della Divina Grazia, affido la nuova primavera delle vocazioni Orędzie Jana Pawła II na XXV Światowy Dzień Modlitw o Powołania (Watykan, 16 X 1987)... 150 Il m est agréable de vous accueillir ici Przemówienie Jana Pawła II do członków Rady Kultury (Watykan, 15 I 1988)... 151
8 Spis treści Litterae encyclicae List apostolski Jana Pawła II do osób konsekrowanych z okazji Roku Maryjnego (Watykan, 22 V 1988)... 152 Pastor bonus Konstytucja apostolska Jana Pawła II o Kurii Rzymskiej (Watykan, 28 VI 1988)... 158 Mulieris dignitatem List apostolski Jana Pawła II o godności i powołaniu kobiety z okazji Roku Maryjnego (Watykan, 15 VIII 1988)... 159 Rozszerzać w świecie dzieło odkupienia krocząc ewangeliczną drogą krzyża Przemówienie Jana Pawła II do uczestników IV Światowego Kongresu Instytutów Świeckich (Castel Gandolfo, 26 VIII 1988)... 160 Christifideles laici Posynodalna adhortacja apostolska Jana Pawła II o powołaniu i misji świeckich w Kościele i w świecie dwadzieścia lat po Soborze Watykańskim II (Watykan, 30 XII 1988)... 164 Los caminos del Evangelio List apostolski Jana Pawła II do zakonników i zakonnic Ameryki Łacińskiej na 500-lecie ewangelizacji Nowego Świata (Watykan, 29 VI 1990)... 166 Ma joie est grande Przemówienie Jana Pawła II do biskupów Wietnamu z okazji wizyty ad limina Apostolorum (Watykan, 24 XI 1990)... 169 Pastores dabo vobis Posynodalna adhortacja apostolska Jana Pawła II o formacji kapłanów we współczesnym świecie (Watykan, 25 III 1992)... 170 Con la solenne celebrazione eucaristica Przemówienie Jana Pawła II na Anioł Pański (Watykan, 2 X 1994)... 171 La vita consacrata Przemówienie Jana Pawła II podczas audiencji generalnej (Watykan, 5 X 1994)... 173 Vita consecrata Posynodalna adhortacja apostolska Jana Pawła II o życiu konsekrowanym i jego misji w Kościele i świecie (Watykan, 25 III 1996)... 176 Testimoni coraggiosi e coerenti di vera santità cristiana nelle condizioni più diverse Przemówienie Jana Pawła II do Międzynarodowego Sympozjum Instytutów Świeckich z okazji 50. rocznicy Konstytucji Provida Mater Ecclesia (Watykan, 1 II 1997)... 180 Orędzie do osób konsekrowanych Jana Pawła II podczas VI Pielgrzymki do Polski (Jasna Góra, 4 VI 1997)... 185 Siate impegnate Przemówienie Jana Pawła II do uczestników zebrania generalnego Instytutu Świeckiego Spigolatrici della Chiesa z okazji 50-lecia powstania (Watykan, 2 I 1998)... 191
Spis treści 9 Ecclesia in America Posynodalna adhortacja apostolska Jana Pawła II o spotkaniu z żyjącym Chrystusem, drogą do nawrócenia, komunii i solidarności w Ameryce (Watykan, 22 I 1999)... 193 In the love of the Holy Spirit Przemówienie Jana Pawła II do biskupów Kanady (Watykan, 25 IX 1999)... 195 Przemieniajcie świat zgodnie z planem Bożym Orędzie Jana Pawła II do uczestników VII Światowego Kongresu Instytutów Świeckich (Castel Gandolfo, 28 VIII 2000)... 197 Ecclesia in Europa Adhortacja apostolska Jana Pawła II o Jezusie Chrystusie, który żyje w Kościele jako źródło nadziei dla Europy (Watykan, 28 VI 2003)... 201 Proście więc Pana żniwa Orędzie Jana Pawła II na XLI Światowy Dzień Modlitw o Powołania (Watykan, 23 XI 2003)... 202 En ce temps de l Avent Przemówienie Jana Pawła II do biskupów Francji (Watykan, 18 XII 2003)... 204 In verità in verità vi dico Homilia abp. Piergiorgio Silvano Nesti w 8. dzień nowenny po pogrzebie Jana Pawła II (Watykan, 15 IV 2005)... 205 Benedykt XVI Innanzitutto vorrei esprimere la mia gioia Spotkanie Benedykta XVI z duchowieństwem Diecezji d Aosta (Introd, 25 VII 2005)... 211 È una grande gioia per me Przemówienie Benedykta XVI do osób zakonnych, członków instytutów świeckich i stowarzyszeń życia apostolskiego Diecezji Rzymskiej (Watykan, 10 XII 2005)... 212 L odierna festa Homilia Benedykta XVI podczas X Dnia Życia Konsekrowanego (Watykan, 2 II 2006)... 214 Bądźcie w świecie ewangelicznym zaczynem Przemówienie Benedykta XVI do Międzynarodowego Sympozjum Instytutów Świeckich (Watykan, 3 II 2007)... 215 Se queres ser perfeito Homilia Benedykta XVI do młodzieży Brazylii (Stadion Pacaembu, São Paulo, 10 V 2007)... 219 Sono molto lieto di incontrarvi Przemówienie Benedykta XVI z okazji XII Dnia Życia Konsekrowanego (Watykan, 2 II 2008)... 220 Il Dio della speranza vi riempia Przemówienie Benedykta XVI do Konferencji Biskupów Brazylii Region Sul II z okazji wizyty ad limina Apostolorum (Watykan, 5 XI 2010)... 223
10 Spis treści Sobór Watykański II i Synody Biskupów Perfectae caritatis Dekret o przystosowanej do współczesności odnowie życia zakonnego (Watykan, 28 X 1965)... 227 Ad gentes Dekret o działalności misyjnej Kościoła (Watykan, 7 XII 1965)... 228 Biskup sługą Ewangelii Jezusa Chrystusa dla nadziei świata Instrumentum laboris X Zwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów (Watykan, 30 IX 27 X 2001)... 229 O potrzebie słuchania Wystąpienie Ewy Kusz, Przewodniczącej Światowej Konferencji Instytutów Świeckich, podczas XII Zwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów (Watykan, 5-26 X 2008)... 231 Kongregacja do spraw Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego Cum sanctissimus Instrukcja Kongregacji Zakonników o instytutach świeckich (Watykan, 19 III 1948)... 235 Renovationis causam Instrukcja Kongregacji do spraw Zakonów i Instytutów Świeckich o odnowie formacji zakonnej (Watykan, 6 I 1969)... 241 Desidero anzitutto ringraziare Przemówienie kard. Ildebrando Antoniutti na Międzynarodowym Spotkaniu Instytutów Świeckich (I Światowym Kongresie Instytutów Świeckich) (Rzym, 20 IX 1970).. 242 Refleksje teologiczne na temat instytutów świeckich Komisja dla Instytutów Świeckich (Watykan, 1976)... 253 Małżonkowie a instytuty świeckie Instrukcja Kongregacji do spraw Zakonów i Instytutów Świeckich. Sekcja Instytutów Świeckich (Watykan, 10 V 1976)... 277 Vorrei salutarvi Przemówienie kard. Eduardo Pironio na otwarcie Zebrania Odpowiedzialnych Generalnych (Watykan, 23 VIII 1976)... 287 Bienvenidos a este encuentro de gracia Przesłanie kard. Eduardo Pironio na II Latynoamerykański Kongres Instytutów Świeckich (Watykan, 12 VII 1979)... 298 Nel presentare Instrukcja Kongregacji do spraw Zakonów i Instytutów Świeckich o formacji w instytutach świeckich (Watykan, 6 IV 1980)... 304
Spis treści 11 Formacja członków i rola odpowiedzialnych Przemówienie kard. Eduardo Pironio do Kongresu Kanadyjskich Instytutów Świeckich (Québec, 18 V 1980)... 316 Optiones evangelicae Dokument Kongregacji do spraw Zakonów i Instytutów Świeckich na temat: Zakony i promocja ludzka (Watykan, 12 VIII 1980)... 327 Sia questa una semplice parola di speranza Przemówienie kard. Eduardo Pironio do II Światowego Kongresu Instytutów Świeckich (Watykan, 25 VIII 1980)... 329 Instytuty świeckie a rady ewangeliczne Dokument Kongregacji do spraw Zakonów i Instytutów Świeckich. Sekcja Instytutów Świeckich (Watykan, 15 V 1981)... 333 Instytuty świeckie a asystent kościelny Dokument Kongregacji do spraw Zakonów i Instytutów Świeckich. Sekcja Instytutów Świeckich (Watykan, 2 XII 1981)... 337 Instytuty świeckie Dokument Kongregacji do spraw Zakonów i Instytutów Świeckich. Sekcja Instytutów Świeckich (Watykan, 3-6 V 1983)... 341 The renewal of religious life Instrukcja Kongregacji do spraw Zakonów i Instytutów Świeckich na temat życia konsekrowanego odnośnie do instytutów oddających się pracy apostolskiej (Watykan, 31 V 1983).. 361 Riteniamo bene rivolgerci List Kongregacji do spraw Zakonów i Instytutów Świeckich do Konferencji Biskupów (Watykan, 6 I 1984)... 362 Kodeks prawa kanonicznego o instytutach świeckich Komunikat Kongregacji do spraw Zakonów i Instytutów Świeckich do odpowiedzialnych generalnych instytutów świeckich (Watykan, 18 I 1984)... 364 Sedes apostolica List Kongregacji do spraw Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego do odpowiedzialnych instytutów świeckich (Watykan, 2 I 1988)... 369 Sono felicissimo Przemówienie kard. Jeana Jérome Hamera do III Międzynarodowego Kongresu Instytutów Świeckich (Watykan, 27 VIII 1984)... 371 Wnioski synodalne i ich konsekwencje dla instytutów świeckich Sprawozdanie kard. Jeana Jérome Hamera do IV Międzynarodowego Kongresu Instytutów Świeckich (Watykan, 24 VIII 1988)... 376
12 Spis treści Rendo grazie al Signore Przemówienie kard. Eduardo Martineza Somalo na otwarcie Sympozjum z okazji 50. rocznicy Provida Mater Ecclesia (Watykan, 31 I 1997)... 387 Pięćdziesięciolecie Provida Mater Ecclesia Wykład mons. Juan José Dorronsoro, Przewodniczącego CMIS na Międzynarodowym Sympozjum nt. Provida Mater Ecclesia (Watykan, 2 II 1997)... 390 Pierwsze kroki przy zakładaniu instytutu świeckiego Instrukcja Kongregacji do spraw Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego (Watykan, 19 III 1998)... 404 Do uczestników Jasnogórskiego Wieczernika Telegram kard. Eduardo Martinez Somalo Prefekta Kongregacji do spraw Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego (Watykan, 15 V 1998)... 406 Do uczestników I Krajowego Kongresu Instytutów Świeckich Pozdrowienie abp. Piergiorgio Silvano Nesti (Jasna Góra, 25-27 VI 1999)... 408 Jak być znakiem miłości Jezusa Chrystusa w perspektywie trzeciego tysiąclecia Wykład abp. Piergiorgio Silvano Nesti nadesłany na I Krajowy Kongres Instytutów Świeckich (Jasna Góra, 25-27 VI 1999)... 411 Instytuty świeckie dom i szkoła komunii Przesłanie kard. Eduardo Martinez Somalo do Rady Wykonawczej Światowej Konferencji Instytutów Świeckich (Watykan, 4 III 2002)... 420 Ripartire da Cristo Instrukcja Kongregacji do spraw Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego na temat odnowionego zaangażowania życia konsekrowanego w trzecim tysiącleciu (Watykan, 19 V 2002)... 423 Do uczestników II Krajowego Kongresu Instytutów Świeckich Przesłanie kard. Eduardo Martinez Somalo Prefekta Kongregacji do spraw Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego (Watykan, 22 VI 2002)... 427 Inne dykasterie Stolicy Apostolskiej Peregrinans in terra Dyrektorium ogólne na temat duszpasterstwa turystyki Kongregacji do spraw Duchowieństwa (Watykan, 30 IV 1969)... 431 Chiesa e mobilità umana List okólny do Konferencji Biskupów Papieskiej Komisji do spraw Duszpasterstwa Migracji i Turystyki (Watykan, 26 V 1978)... 432
Spis treści 13 Dentro de unos días List kard. Agostino Casaroli, Sekretarza Stanu do uczestników II Kongresu Latynoamerykańskiego Instytutów Świeckich (Watykan, 6 VII 1979)... 433 Super dubio Wyjaśnienie Kongregacji spraw Kanonizacyjnych co do wątpliwości w sprawie heroiczności cnót Sługi Bożego Honorata Koźmińskiego (Watykan, 16 III 1987)... 435 Nowe powołania dla nowej Europy Papieskie Dzieło Powołań Kościelnych Dokument końcowy Kongresu na temat powołań do kapłaństwa i życia konsekrowanego w Europie (Rzym, 5-10 V 1997)... 436 Pastoralis actio Instrukcja Kongregacji Nauki Wiary o chrzcie dzieci (Watykan, 20 X 1980)... 440 Deklaracja Kongregacji Nauki Wiary o ekskomunice, której podlegają katolicy należący do sekt masońskich lub podobnych stowarzyszeń (Watykan, 17 II 1981)... 441 Twórcy kultury solidarności chrześcijańskiej Przesłanie kard. Angelo Sodano, Sekretarza Stanu, do V Światowego Kongresu Instytutów Świeckich (Watykan, 27 VII 1992)... 443 Instytuty świeckie ku trzeciemu tysiącleciu Telegram kard. Angelo Sodano, Sekretarza Stanu, na VI Światowy Kongres Instytutów Świeckich (Saõ Paolo, 19-21 VIII 1996)... 446 Telegram do uczestników Jasnogórskiego Wieczernika Nuncjusza Apostolskiego w Polsce abp. Józefa Kowalczyka (Warszawa, 13 I 1998)... 447 Erga migrantes caritas Christi Instrukcja Papieskiej Rady do spraw Duszpasterstwa Migrantów na temat zjawiska migracji dziś (Watykan, 3 V 2004)... 448 Sono venuto volentieri Homilia kard. Tarcisio Bertone, Sekretarza Stanu, podczas sympozjum biskupów nt. Proszę was, abyście wyszli naprzeciw ruchom z wielką miłością (Rocca di Papa, 15 V 2008)... 450 Episkopaty Ameryki Łacińskiej i Polski Dokument z Puebli III Konferencja Generalna Episkopatu Ameryki Łacińskiej (Puebla, 28 I 23 III 1979)... 453 Telegram do uczestników Jasnogórskiego Wieczernika Prymasa Polski kard. Józefa Glempa (Warszawa, 13 I 1998)... 455 Do uczestników I Kongresu Instytutów Świeckich Przesłanie Prymasa Polski kard. Józefa Glempa (Warszawa, 25 VI 1999)... 456
14 Spis treści Kapłaństwo i życie konsekrowane jako wspólnota życia i posługi z Chrystusem Dokumenty II Polskiego Synodu Plenarnego (1991-1999) (Warszawa, 25 I 2001)... 457 List pasterski o instytutach świeckich Komisja Konferencji Episkopatu Polski do spraw Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego (Warszawa, 27 I 2002)... 461 O życiu konsekrowanym instytutów świeckich List pasterski biskupa sandomierskiego Wacława Świerzawskiego na święto Ofiarowania Pańskiego 2002 (Sandomierz, 27 I 2002)... 466 Inne dokumenty Kościoła katolickiego Kodeks Prawa Kanonicznego (Watykan, 25 I 1983)... 473 Kodeks Kanonów Kościołów Wschodnich (Watykan, 18 X 1990)... 478 Katechizm Kościoła Katolickiego (Watykan, 11 X 1992)... 480 Alfabetyczny spis dokumentów na temat instytutów świeckich... 481 Chronologiczny spis dokumentów na temat instytutów świeckich... 490 Indeks rzeczowy... 499