MSZA ŚPIEWANA. Części stałe Mszy świętej w starszej formie rytu rzymskiego KOLEGIUM ŚWIĘTEGO BENEDYKTA

+ MSZA ŚPIEWANA Części stałe Mszy świętej w starszej formie rytu rzymskiego KOLEGIUM ŚWIĘTEGO BENEDYKTA

Książeczka zawiera części stałe Mszy świętej zgodnie ze starszą formą rytu rzymskiego, czyli według Mszału Jana XXIII z roku 1962. Zgodnie z rubrykami tego Mszału Mszą śpiewaną (Missa cantata) nazywa się uproszczoną formę Mszy uroczystej (Missa sollemnis), odprawianą bez diakona i subdiakona. W trakcie tak odprawianej Mszy wszystkie części przeznaczone do śpiewu muszą być rzeczywiście odśpiewane (przez celebransa lub chór). Na stronach parzystych podano teksty mszalne (w oryginalnej wersji łacińskiej i w pomocniczym tłumaczeniu polskim) razem z krótkimi objaśnieniami opartymi na rubrykach Mszału. Obok tekstów mszalnych, na stronach nieparzystych podano informacje i sugestie dotyczące zewnętrznego udziału wiernych. Ponieważ Mszał formy starszej nie zawiera wymagań dotyczących udziału wiernych, wszelkie wskazówki należy tu traktować jedynie jako porady oparte na logice tekstów mszalnych, utrwalonym obyczaju lub względzie duszpasterskim. Szarym tłem oznaczono te teksty mszalne, które są zwyczajnie słyszane przez wiernych w trakcie Mszy ze śpiewem. Mniejszym drukiem oznaczono teksty, które kapłan odmawia po cichu. Uczestnicząc we Mszy śpiewanej, wierni powinni zatem koncentrować uwagę na tym, co zaznaczyliśmy na szaro chociaż np. w trakcie Ofiarowania czy Kanonu mogą na pewno z korzyścią podążać także śladem cichych modlitw kapłańskich. W przypadku tekstów własnych Mszy odsyłamy każdorazowo do osobnej kartki, którą korzystający z tej książeczki powinni otrzymać wraz z nią, gdy przyjdą na Mszę.

I. PRZYGOTOWANIE I LITURGIA SŁOWA ORDO MISSAE Czynności kapłana i ministrantów Gdy chór rozpoczyna śpiew introitu, kapłan, poprzedzany przez ministrantów, kieruje się do ołtarza i pozdrawia go. Następnie, podczas gdy chór kontynuuje śpiew introitu, kapłan odmawia razem z ministrantami modlitwy u stopni ołtarza: Psalm 42 z antyfoną, podwójny Confiteor (kapłana i ministrantów), wersety psalmowe. Wstępując po stopniach ołtarza kapłan odmawia modlitwy: Aufer a nobis i Oramus te. Stojąc przy mszale, odczytuje introit. Przechodzi na środek ołtarza i wspólnie z ministrantami odmawia Kyrie. Kapłan intonuje Gloria, a następnie odmawia je po cichu przy ołtarzu. Potem siada, w trakcie śpiewu chóru. Gloria in excelsis Deo. Et in terra pax hominibus bonae voluntatis. Lau damus te. Benedicimus te. Ado ra mus te. Glo ri fi ca mus te. Gratias agi mus ti bi prop ter magnam gloriam tu am. Domi ne Deus, Rex cae les tis, Deus Pater omnipotens. Chwała na wysokości Bogu. A na ziemi pokój ludziom dobrej woli. Chwalimy Cię. Błogosławimy Cię. Wielbimy Cię. Wysławiamy Cię. Dzięki Ci składamy, bo wielka jest chwała Twoja. Panie Boże, Królu nieba, Boże Ojcze wszechmogący. 4

I. PRZYGOTOWANIE I LITURGIA SŁOWA Czynności chóru i wiernych introit, czyli śpiew na wejście Tekst własny Mszy z dnia W chwili rozpoczęcia śpiewu introitu przez chór wierni wstają i żegnają się. Gdy chór zaśpiewa Gloria Patri et Filio et Spiritui Sancto, wierni mogą usiąść. Zobacz tekst introitu na dołączonej kartce z tekstami własnymi Mszy. Po zakończeniu introitu chór rozpoczyna śpiew Kyrie. Wierni wstają, o ile dołączają się do śpiewu chóru. Kyrie, eleison. Kyrie, eleison. Kyrie, eleison. Christe, eleison. Christe, eleison. Christe, eleison. Kyrie, eleison. Kyrie, eleison. Kyrie, eleison. Wierni stoją przy intonowaniu Gloria in excelsis Deo, następnie mogą usiąść lub stać śpiewając razem z chórem. Chór podejmuje hymn zaintonowany przez kapłana. Wierni mogą śpiewać hymn razem z chórem. Et in terra pax hominibus bonae voluntatis. Lau damus te. Bene dici mus te. Adoramus te. Glo ri fi ca mus te. Gratias agimus tibi prop ter magnam glo riam tuam. Domine Deus, Rex caelestis, Deus Pater omnipotens. 5

I. PRZYGOTOWANIE I LITURGIA SŁOWA Domine Fili unigenite, Iesu Christe. Domine Deus, Agnus Dei, Filius Patris. Qui tollis peccata mundi, miserere nobis. Qui tollis peccata mundi, suscipe deprecationem nostram. Qui sedes ad dexteram Patris, miserere nobis. Quoniam tu solus Sanctus. Tu solus Dominus. Tu solus Altissimus, Iesu Christe. Cum Sancto Spiritu, + in gloria Dei Patris. Amen. Panie, Synu Jednorodzony, Jezu Chryste. Panie Boże, Baranku Boży, Synu Ojca. Który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się nad nami. Który gładzisz grzechy świata, przyjm błagania nasze. Który siedzisz po prawicy Ojca, zmiłuj się nad nami. Albowiem tylko Tyś jest Święty. Tylko Tyś jest Panem. Tylko Tyś Najwyższy, Jezu Chryste. Z Duchem Świętym + w chwale Boga Ojca. Amen. Przed końcem śpiewu kapłan i ministranci wracają do ołtarza. Po ucałowaniu ołtarza kapłan odwraca się i mówi: Dominus vobiscum. Et cum spiritu tuo. Pan z wami. I z duchem twoim. Następnie kapłan staje przed mszałem i mówi Oremus, a następnie odmawia kolektę. Kapłan śpiewa lub odczytuje lekcję. kolekta Tekst własny Mszy dnia. lekcja Tekst własny Mszy dnia. Kapłan odczytuje graduał i Alleluja z mszału. Następnie siada i pozostaje tak aż do zakończenia obu tych śpiewów przez chór. graduał i alleluja Teksty własne Mszy dnia. 6

Domine Fili unigenite, Iesu Christe. Domine Deus, Agnus Dei, Filius Patris. Qui tollis peccata mundi, miserere nobis. Qui tollis peccata mundi, suscipe deprecationem nostram. Qui sedes ad dex te ram Patris, miserere nobis. Quoniam tu solus Sanctus. Tu solus Dominus. Tu solus Altissimus, Iesu Christe. Cum Sancto Spiritu, + in gloria Dei Patris. Amen. I. PRZYGOTOWANIE I LITURGIA SŁOWA Wierni stoją. Wierni odpowiadają kapłanowi: Et cum spiritu tuo. Na zakończenie kolekty wierni odpowiadają: Amen. Wierni siadają. Zobacz tekst kolekty na dołączonej kartce z tekstami własnymi Mszy. Chór śpiewa graduał i Alleluja. Wierni siedzą. Zobacz tekst lekcji na dołączonej kartce z tekstami własnymi Mszy. Zobacz tekst graduału i Alleluja na dołączonej kartce z tekstami własnymi Mszy. 7

I. PRZYGOTOWANIE I LITURGIA SŁOWA Następnie kapłan podchodzi na środek ołtarza i głęboko pochylony recytuje modlitwę: Munda cor meum ac labia mea, omnipotens Deus, qui labia Isaiae prophetae calculo mundasti ignito: ita me tua grata miseratione dignare mundare, ut sanctum Evangelium tuum digne valeam nuntiare. Per Christum Dominum nostrum. Amen. Ministrant przyklęka na środku, po wzięciu mszału, który przenosi na stronę ewangelii. Kapłan modli się dalej: Dominus sit in corde meo et in labiis meis: ut digne et competenter annuntiem Evangelium suum: In nomine Patris, et Filii, + et Spiritus Sancti. Amen. Następnie kapłan przechodzi na stronę ewangelii. Śpiewa: Dominus vobiscum. Et cum spiritu tuo. Sequentia + sancti + Evangelii + secundum + Lucam (Matthaeum, Marcum vel Joannem). Gloria tibi, Domine. Przed odśpiewaniem ewangelii kapłan okadza ewangeliarz. Następnie odśpiewuje ewangelię. ewangelia Tekst własny Mszy dnia. Na zakończenie ewangelii kapłan całuje ewangeliarz, mówiąc: Per evangelica dicta deleantur nostra delicta. Niech słowa Ewangelii zgładzą nasze grzechy. homilia Na środku ołtarza kapłan intonuje Credo. Następnie, podczas gdy chór śpiewa, kapłan odmawia dalej Credo po cichu. Potem kapłan siada na krześle i pozostaje tam aż chór skończy swój śpiew. 8

I. PRZYGOTOWANIE I LITURGIA SŁOWA Wierni wstają. Wierni odpowiadają kapłanowi: Et cum spiritu tuo. Wierni kreślą sobie krzyż na czole, wargach i na piersiach. Wierni odpowiadają: Gloria tibi, Domine. Zobacz tekst ewangelii na dołączonej kartce z tekstami własnymi Mszy. Wierni siedzą. (Jeśli podawane są wypominki, wierni wstają.) Chór podejmuje Credo zaintonowane przez kapłana. Wierni stoją śpiewając Credo razem z chórem. 9

I. PRZYGOTOWANIE I LITURGIA SŁOWA Credo in unum Deum, Patrem omni potentem, factorem caeli et terrae, visibilium omnium et invisibilium. Et in unum Dominum Iesum Christum, Filium Dei unigenitum. Et ex Patre natum ante omnia saecula. Deum de Deo, lumen de lumine, Deum ve rum de Deo vero. Genitum, non fac tum, consubstantialem Patri: per quem omnia facta sunt. Qui propter nos homines et propter nostram salutem descendit de caelis. Et incarnatus est de Spiritu Sancto ex Maria Virgine: et homo factus est. Crucifixus etiam pro nobis: sub Pontio Pilato passus, et sepultus est. Et resurrexit tertia die, secundum Scripturas. Et ascendit in caelum: sedet ad dexteram Patris. Et iterum ventiirus est cum gloria iudicare vivos et mortuos: cuius regni non erit finis. Et in Spiritum Sanctum, Dominum, et vivificantem: qui ex Patre Filioque procedit. Qui cum Patre et Filio simul adoratur et conglorificatur: qui locutus est per Prophetas. Et unam sanctam catholicam et apo stolicam Ecclesiam. Confiteor unum baptisma in remissionem peccatorum. Et exspecto resurrectionem mortuorum. + Et vitam ven turi saeculi. Amen. 10 Wierzę w jednego Boga, Ojca wszechmogącego, Stworzyciela nieba i ziemi, wszystkich rzeczy widzialnych i niewidzialnych. I w jednego Pana Jezusa Chrystusa, Syna Bożego Jednorodzonego, który z Ojca jest zrodzony przed wszystkimi wiekami. Bóg z Boga, Światłość ze Światłości. Bóg prawdziwy z Boga prawdziwego. Zrodzony, a nie stworzony, współistotny Ojcu, a przez Niego wszystko się stało. On to dla nas, ludzi i dla naszego zbawienia zstąpił z nieba. I za sprawą Ducha Świętego przyjął ciało z Maryi Dziewicy i stał się człowiekiem. Ukrzyżowany również za nas, pod Poncjuszem Piłatem został umęczony i pogrzebany. I zmartwychwstał dnia trzeciego, jak oznajmia Pismo. I wstąpił do nieba; siedzi po prawicy Ojca. I powtórnie przyjdzie w chwale sądzić żywych i umarłych: a Królestwu Jego nie będzie końca. Wierzę w Ducha Świętego, Pana i Ożywiciela, który od Ojca i Syna pochodzi. Który z Ojcem i Synem wspólnie odbiera uwielbienie i chwałę. Który mówił przez Proroków. Wierzę w jeden, święty, powszechny i apostolski Kościół. Wyznaję jeden chrzest na odpuszczenie grzechów. I oczekuję wskrzeszenia umarłych i życia + wiecznego w przyszłym świecie. Amen.

Patrem omnipotentem, factorem caeli et terrae, visibilium omnium et invisibilium. Et in unum Dominum Iesum Christum, Filium Dei uni ge ni tum. Et ex Patre natum ante omnia saecula. Deum de Deo, lumen de lumine, Deum verum de Deo vero. Genitum, non factum, consubstantialem Patri: per quem omnia facta sunt. I. PRZYGOTOWANIE I LITURGIA SŁOWA Qui propter nos homines et propter nostram salutem de scen dit de caelis. Et incarnatus est de Spiritu Sancto ex Maria Virgine: et homo factus est. Crucifixus etiam pro nobis: sub Pontio Pilato passus, et se pul tus est. Et resurrexit tertia die, secundum Scripturas. Et ascendit in caelum: sedet ad dexteram Patris. Et iterum ven tu rus est cum gloria iudicare vivos et mortuos: cuius regni non erit finis. Wierni klękają przy słowach Et incarnatus i pozostają na kolanach aż do słów homo factus est; przy słowie Maria pochylają głowy. Wierni wstają przy słowie Crucifixus. Et in Spiritum Sanctum, Dominum, et vivificantem: qui ex Patre Filioque procedit. Qui cum Patre et Filio simul adoratur et conglorificatur: qui locutus est per Prophetas. Et unam sanctam catholicam et apostolicam Ecclesiam. Con fiteor unum baptisma in remissionem peccatorum. Et ex spec to resurrectionem mortuorum. + Et vitam venturi sae culi. Amen. 11

II. OFIAROWANIE ORDO MISSAE Kapłan całuje ołtarz. Następnie mówi: Czynności kapłana i ministrantów Dominus vobiscum. Et cum spiritu tuo. Oremus. Pan z wami. I z duchem twoim. Módlmy się. Kapłan czyta antyfonę ofiarowania, podczas gdy chór ją śpiewa. Potem kapłan odkrywa kielich. antyfona ofiarowania Tekst własny w każdej Mszy. Kapłan odmawia modlitwę ofiarowania hostii: Suscipe, sancte Pater, omnipotens ae ter ne Deus, hanc immaculatam hostiam, quam ego indignus famulus tu us offero tibi Deo meo vivo et vero, pro innumerabilibus peccatis, et offen sio ni bus, et neglegentiis meis, et pro omnibus circumstantibus, sed et pro omnibus fidelibus christianis vivis at que defunctis: ut mihi et illis pro fi ciat ad salutem in vitam aeternam. Amen. + Ojcze święty, wszechmocny, wieczny Boże, przyjmij tę nieskalaną hostię, którą ja, niegodny sługa Twój, ofiaruję Tobie, Bogu mojemu żywemu i prawdziwemu, za niezliczone grzechy, przewinienia i zaniedbania swoje i za wszystkich tu obecnych, a także za wszystkich wiernych chrześcijan żywych i umarłych, aby mnie oraz im przyczyniła się do zbawienia wiecznego. Amen. + Kapłan wlewa do kielicha wino, które ministrant przedstawia mu po ucałowaniu ampułek. Wlewając następnie trochę wody kapłan odmawia modlitwę: 12

II. OFIAROWANIE Czynności chóru i wiernych Wierni odpowiadają kapłanowi: Et cum spiritu tuo. Chór śpiewa antyfonę ofiarowania. Wierni siadają i pozostają tak do okadzenia lub do wezwania Orate, fratres. Zobacz tekst antyfony ofiarowania na dołączonej kartce z tekstami własnymi Mszy. 13

II. OFIAROWANIE Deus, + qui humanae substantiae dignitatem mirabiliter condidisti, et mirabilius reformasti: da nobis, per huius aquae et vini mysterium, eius divinitatis esse consortes, qui humanitatis nostrae fieri dignatus est particeps, Iesus Christus, Filius tuus, Dominus noster: Qui tecum vivit et regnat in unitate Spiritus Sancti Deus: per omnia saecula saeculorum. Amen. Boże, + który godność natury ludzkiej przedziwnie stworzyłeś, a jeszcze przedziwnej naprawiłeś: daj nam przez tajemnicę tej wody i wina uczestniczyć w Bóstwie Tego, który raczył stać się uczestnikiem naszego człowieczeństwa, Jezus Chrystus, Twój Syn, a nasz Pan. Który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego Bóg, przez wszystkie wieki wieków. Amen. Kapłan podnosi kielich i odmawia modlitwę ofiarowania kielicha: Offerimus tibi, Domine, calicem salutaris, tuam deprecantes clementiam: ut in conspectu divinae maiestatis tuae, pro nostra et totius mundi salute, cum odore suavitatis ascendat. Amen. + Ofiarujemy Ci, Panie, kielich zbawienia, i błagamy łaskawość Twoją, aby jako wonność miła wzniósł się przed oblicze Boskiego majestatu Twego za zbawienie nasze i całego świata. Amen. + Następnie kapłan pochyla się lekko i odmawia modlitwę: In spiritu humilitatis et in animo contrito suscipiamur a te, Domine: et sic fiat sacrificium nostrum in conspectus tuo hodie, ut placeat tibi, Domine Deus. Przyjmij nas, Panie, którzy stajemy przed Tobą w duchu pokory i z sercem skruszonym, a ofiara nasza tak niech się dzisiaj dokona przed obliczem Twoim, aby się podobała Tobie, Panie Boże. Kapłan podnosi wzrok, rozkłada ręce, łączy je i robi znak krzyża nad darami ofiarnymi. Veni, sanctificator omnipotens aeterne Deus: bene+dic hoc sacrificium, tuo sancto nomini praeparatum. Przyjdź, Uświęcicielu, wszechmogący wieczny Boże, i pobłogosław + tę ofiarę, przygotowaną Twemu świętemu imieniu. 14

15 II. OFIAROWANIE

II. OFIAROWANIE Kapłan wsypuje kadzidło do kadzielnicy trzymanej przez turyfera i błogosławi je: Per intercessionem beati Michaelis Archangeli, stantis a dextris altaris incensi, et omnium electorum suorum, incensum istud dignetur Dominus bene+dicere, et in odorem suavitatis accipere. Per Christum Dominum nostrum. Amen. Za przyczyną świętego Michała Archanioła, stojącego po prawej stronie ołtarza kadzenia, i wszystkich wybranych swoich, niech to kadzidło raczy Pan + pobłogosławić i jako miłą woń przyjąć. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen. Kapłan okadza dary, odmawiając najpierw następującą modlitwę: Incensum istud a te benedictum ascendat ad te, Domine: et descendat super nos misericordia tua. To kadzidło, któreś pobłogosławił, niech się wzniesie ku Tobie, Panie, a na nas niech zstąpi miłosierdzie Twoje. Następnie okadza krzyż (relikwie) i ołtarz, odmawiając następujące wersety psalmu: Dirigatur, Domine, oratio mea, sicut incensum, in conspectu tuo ele va tio manuum mearum sacrificium vespertinum. Pone, Domine, cu s to diam ori meo, et ostium cir cum stan tiae labiis meis: ut non de cli net cor meum in verba malitiae, ad ex cu san das excusationes in peccatis. Niech się wzbija ku Tobie modlitwa ma, Panie, niby kadzidło, a wznoszenie rąk moich jak ofiara wieczorna. Postaw straż, Panie, przy ustach moich, i stałą wartę przy bramie mych warg. Nie skłaniaj serca mego ku złej sprawie, ku bezbożnemu popełnianiu przestępstw. Kapłan oddaje kadzielnicę ministrantowi, mówiąc: Accendat in nobis Dominus ignem sui amoris, flammam aeternae caritatis. Amen. Niech Pan zapali w nas ogień swej miłości i płomień wiecznego ukochania. Amen. Ministrant okadza kapłana, duchowieństwo, ministrantów i wiernych. 16

II. OFIAROWANIE Wierni wstają w momencie, gdy są okadzani i mogą już pozostać w tej postawie.. 17

II. OFIAROWANIE Kapłan udaje się na róg ołtarza, po stronie epistoły, gdzie ministrant umywa mu ręce, podczas gdy on recytuje następujące wersety Psalmu: Lavabo inter innocentes manus me as: et circumdabo altare tuum, Do mine: Ut audiam vocem laudis, et enarrem universa mirabilia tua. Do mi ne, dilexi decorem domus tuae, et locum habitationis gloriae tuae. Ne perdas cum impiis, Deus, ani mam meam, et cum viris sanguinum vitam meam: In quorum ma ni bus iniquitates sunt: dextera eorum repleta est muneribus. Ego autem in innocentia mea ingressus sum: redime me, et miserere mei. Pes meus stetit in directo: in ecclesiis benedicam te, Domine. Gloria Patri. Umywam ręce moje na znak niewinności i obchodzę ołtarz Twój, Panie. By jawnie ogłaszać chwałę i rozpowiadać wszystkie cuda Twoje. Miłuję, Panie, siedzibę Twego domu i miejsce przybytku Twej chwały. Nie zabieraj z grzesznymi mej duszy i życia mego z mężami krwawymi. W ręku ich zbrodnia, a ich prawica pełna jest przekupstwa. Ja zaś postępuję w niewinności mojej. Wyzwól mię, przeto zmiłuj się nade mną. Na drodze równej stoi stopa moja. Na zgromadzeniach będę błogosławił Panu. Chwała Ojcu. Powróciwszy na środek, celebrans pochyla się lekko przy odmówieniu następującej modlitwy: Suscipe, sancta Trinitas, hanc obla tio nem, quam tibi offerimus ob me mo riam passionis, resurrectionis et ascensionis Iesu Christi Domini nostri: et in honorem beatae Ma riae simper Virginis, et beati Io an nis Baptistae, et sanctorum Apostolorum Petri et Pauli, et istorum, et omnium Sanctorum: ut illis pro ficiat ad honorem, nobis autem ad salutem: et illi pro nobis intercedere dignentur in caeelis, quorum memoriam agimus in terris. Per eun dem Christum Dominum nostrum. Amen. Przyjmij, Trójco Święta, tę ofiarę, którą Ci składamy na pamiątkę Męki, Zmartwychwstania i Wniebowstąpienia Jezusa Chrystusa, Pana naszego, oraz na cześć Najświętszej Maryi zawsze Dziewicy, świętego Jana Chrzciciela, świętych Apostołów Piotra i Pawła, i tych (których szczątki relikwie tutaj się znajdują), i wszystkich Świętych: aby im przyniosła cześć, a nam zbawienie, i aby w niebie raczyli orędować za nami ci, których pamiątkę obchodzimy na ziemi. Przez tegoż Chrystusa Pana Naszego. Amen. 18

19 II. OFIAROWANIE

II. OFIAROWANIE Kapłan całuje ołtarz, odwraca się i zwracając się do obecnych mówi półgłosem słowa Orate fratres, a następnie kontynuuje po cichu: Orate, fratres: ut meum ac vestrum sacrificium acceptable fiat apud Deum Patrem omnipotentem. Módlcie się, bracia, aby moją i waszą ofiarę przyjął Bóg Ojciec wszechmogący. Ministranci odpowiadają: Suscipiat Dominus sacrificium de manibus tuis ad laudem et gloriam nominis sui, ad utilitatem quoque nostram, totiusque Ecclesiae suae sanctae. Amen. Niech Pan przyjmie ofiarę z rąk twoich na cześć i chwałę imienia Swojego, ku pożytkowi również naszemu i całego Swego Kościoła świętego. Amen. Kapłan czyta po cichu sekretę. sekreta Tekst własny Mszy z dnia. Doszedłszy do per omnia saecula saeculorum, kapłan podnosi głos. Per Dominum nostrum Iesum Christum, Filium tuum: Qui tecum vivit et regnat in unitate Spiritus Sancti Deus, per omnia saecula saeculorum. Przez Pana naszego Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, Bóg, przez wszystkie wieki wieków. Amen. Amen. 20

Wierni wstają, o ile nie uczynili tego dotąd. II. OFIAROWANIE Wierni mogą odpowiedzieć kapłanowi: Suscipiat Dominus sacrificium de manibus tuis ad laudem et gloriam nominis sui, ad utilitatem quoque nostram, totiusque Ecclesiae suae sanctae. Zobacz tekst sekrety na dołączonej kartce z tekstami własnymi Mszy. Wierni odpowiadają: Amen. 21

II. OFIAROWANIE Kapłan rozpoczyna dialog przed prefacją: ROZPOCZYNA SIĘ CZĘŚĆ SAKRAMENTALNA Dominus vobiscum. Et cum spiritu tuo. Sursum corda. Habemus ad Dominum. Gratias agamus Domino, Deo nostro. Dignum et iustum est. Pan z wami. I z duchem twoim. W górę serca. Wznieśliśmy je ku Panu. Dzięki składajmy Panu, Bogu naszemu. Godne to i sprawiedliwe. Kapłan śpiewa teraz prefację z rozłożonymi ramionami. prefacja Jej tekst jest zmienny zależy od okresu i obchodu. Gdy kapłan rozpoczyna odmawianie Sanctus, ministrant potrząsa dzwonkiem. Sanctus, Sanctus, Sanctus Do minus Deus Sabaoth. Pleni sunt cae li et terra gloria tua. Hosanna in excelsis. Benedictus + qui venit in nomine Domini. Hosanna in ex cel sis. Święty, Święty, Święty, Pan Bóg Zastępów! Pełne są niebiosa i ziemia chwały Twojej. Hosanna na wysokości. Błogosławiony +, który idzie w imię Pańskie. Hosanna na wysokości. 22

II. OFIAROWANIE Wierni odpowiadają: Et cum spiritu tuo. Wierni odpowiadają: Habemus ad Dominum. Wierni odpowiadają: Dignum et iustum est. Zobacz tekst prefacji na dołączonej kartce z tekstami własnymi Mszy. Sanctus, Sanctus, Sanctus Dominus Deus Sabaoth. Ple ni sunt caeli et terra gloria tua. Hosanna in excelsis. Be nedic tus + qui venit in nomine Domini. Hosanna in excelsis. Wierni mogą śpiewać Sanctus razem z chórem. Wówczas stoją aż do końca śpiewu. W innym przypadku mogą od razu uklęknąć. 23

III. kanon Kanon odmawiany jest przez kapłana po cichu. Wierni klęczą i modlą się w ciszy, podejmując kolejne intencje i treści modlitw Kanonu. Kapłan wznosi oczy, rozkłada i unosi dłonie; łączy je, kładzie na ołtarzu i głęboko pochylony rozpoczyna Kanon. Kapłan całuje ołtarz i prostuje się. Robi trzy znaki krzyża nad chlebem i winem. Kontynuuje modlitwę z rozłożonymi rękami Kapłan rozkłada ręce, a potem składa je na chwilę, gdy wymienia w myśli tych, których ma polecić Bogu. Te igitur, clementissime Pater, per Iesum Christum, Filium tuum, Dominum nostrum, suppli ces rogamus ac petimus, uti accepta habeas et benedicas haec + dona, haec + munera, haec + sancta sacrificia illibata, in primis, quae tibi offerimus pro Ecclesia tua sancta catholica: quam pacificare, custodire, adunare et regere digneris toto orbe terrarum: una cum famulo tuo Papa nostro N. et Antistite nostro N. et omnibus orthodoxis, atque catholicae et apostolicae fidei cultoribus. Memento, Domine, famulorum famularumque tuarum N. et N. et omnium circumstantium, quorum tibi fides cognita est et nota devotio, pro quibus tibi offerimus: vel qui tibi offerunt hoc sacrificium laudis, pro se suisque omnibus: pro redemptione animarum suarum, pro spe salutis et incolumitatis suae: tibique reddunt vota sua aeterno Deo, vivo et vero. Ciebie przeto, najmiłościwszy Ojcze, pokornie i usilnie błagamy przez Jezusa Chrystusa Syna Twego, Pana naszego, abyś łaskawie przyjął i błogo sławił te + dary, te + daniny, te + święte ofiary nieskalane. Składamy Ci je przede wszystkim za Kościół Twój święty katolicki, racz go darzyć pokojem, strzec, jednoczyć i rządzić nim na całym okręgu ziem skim wraz ze sługą Twoim, papieżem naszym N. i biskupem naszym N., jak również ze wszystkimi wiernymi stró żami wiary katolickiej i apostolskiej. Pomnij, Panie, na sługi i służebnice Twoje N. N. i na wszystkich tu obecnych, których wiara jest Ci znana i oddanie jawne. Za nich to składamy Ci tę ofiarę chwały i oni sami Tobie ją zanoszą za siebie oraz wszystkich swoich, w intencji odkupienia dusz swoich, w nadziei zbawienia i pomyślności, modły też swoje ślą do Ciebie, Boga wiecznego, żywego i prawdziwego. 24

III. kanon Modlimy się za Kościół, Papieża i biskupów. Modlimy się za wiernych żywych. 25

Kapłan pochyla głowę przy imionach: Mariae i Iesu, oraz przy imieniu świętego czczonego danego dnia, o ile jest tu wymieniony. Kapłan łączy dłonie. Communicantes, et memoriam venerantes, in primis gloriosae semper Virginis Mariae, Genetricis Dei et Domini nostri Iesu Christi: sed et beati Ioseph, eiusdem Virginis Sponsi, et beatorum Apostolorum ac Martyrum tuorum, Petri et Pauli, Andreae, Iacobi, Ioannis, Thomae, Iacobi, Philippi, Bartholomsei, Matthaei, Simonis et Thaddaei: Lini, Cleti, Clementis, Xysti, Cornelii, Cypriani, Laurentii, Chrysogoni, Ioannis et Pauli, Cosmae et Damiani: et omnium Sanctorum tuorum; quorum meritis precibusque concedas, ut in omnibus protectionis tuae muniamur auxilio. Iungit manus. Per eundem Christum Dominum nostrum. Amen. Ze czcią wspominamy najpierw chwalebną zawsze Dziewicę Maryję, Matkę Boga i Pana naszego Jezusa Chrystusa: a także świętego Józefa, Oblubieńca Najświętszej Dziewicy, oraz świętych Apostołów i Męczenników Twoich: Piotra i Pawła, Andrzeja, Jakuba, Ja na, Tomasza, Jakuba, Filipa, Bartło mieja, Mateusza, Szymona i Tadeusza, Linusa, Kleta, Klemensa, Sykstusa, Korneliusza, Cypriana, Wawrzyńca, Chryzogona, Jana i Pawła, Kosmę i Damiana, i wszystkich Świętych Two ich. Dla ich zasług i modlitw racz nas we wszystkim otaczać Swą przemożną opieką. Przez tegoż Chrystusa, Pana naszego. Amen. Kapłan wyciąga ręce nad chlebem i winem. Ministrant dzwoni i przyklęka za kapłanem. Kapłan składa dłonie. Hanc igitur oblationem servitutis nostrae, sed et cunctae familiae tuae, quaesumus, Domine, ut placatus accipias: diesque nostros in tua pace disponas, atque ab aeterna damnatione nos eripi, et in electorum tuorum iubeas grege numerari. Per Christum Dominum nostrum. Amen. Prosimy Cię przeto, Panie, abyś łaskawie przyjął tę ofiarę od nas sług Twoich, jak również od całego ludu Twego, a dni nasze raczył pokojem Swym napełnić, od potępienia wiecznego nas uchronić i do grona wybranych Swoich zaliczyć. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen. 26

III. kanon Prosimy o wstawiennictwo Najświętszą Maryję Pannę i świętych. Prosimy Boga o przyjęcie Ofiary. 27

Kapłan kreśli trzy znaki krzyża nad chlebem i winem. Kapłan kreśli po jednym znaku krzyża nad chlebem i nad winem. Kapłan składa ręce, pochylając głowę na imię Iesu. Kapłan bierze hostię w ręce. Kapłan podnosi oczy ku niebu, Kapłan pochyla głowę; robi jeden znak krzyża nad hostią. Kapłan pochyla się głęboko i opiera łokciami na ołtarzu. Quam oblationem tu, Deus, in omnibus, quaesumus, bene+ dictam, adscrip+tam, ra+tam, ratio na bi lem, acceptabilemque facere dig ne ris: ut nobis Cor+ pus, et San+guis fiat dilectissimi Filii tui, Domini nostri Iesu Christi. Qui pridie quam pateretur, accepit panem in sanctas ac venerabiles manus suas, et elevatis oculis in caelum ad te Deum Patrem suum omnipotentem, tibi gratias agens, bene+dixit, fregit, deditque discipulis suis, dicens: Accipite, et manducate ex hoc omnes. Racz te dary ofiarne, prosimy Cię, Boże, w całej pełni + pobłogosławić, + przyjąć, + zatwierdzić, uduchowić i mi łymi Sobie uczynić, aby się nam stały + Ciałem i + Krwią najmilszego Syna Twe go, Pana naszego Jezusa Chrystusa. On to w przeddzień męki wziął chleb w swoje święte i czcigodne ręce, a podniósłszy oczy w niebo ku Tobie, Bogu, Ojcu swemu wszechmogącemu, dzięki Ci składając + pobłogosławił, połamał i rozdał uczniom swo im mówiąc: Bierzcie i jedzcie z tego wszyscy: Kapłan wypowiada słowa konsekracji nad hostią. HOC EST ENIM CORPUS MEUM. TO JEST BOWIEM CIAŁO MOJE. Kapłan przyklęka, ministrant dzwoni raz Kapłan wstaje i podnosi Hostię; ministrant podnosi ornat i dzwoni trzykrotnie. Kapłan przyklęka, ministrant dzwoni raz. 28

III. kanon Prosimy Boga o pobłogosławienie Ofiary. Kapłan odmawia relację o Ustanowieniu. Chleb zostaje przemieniony w Ciało Pańskie. 29

Kapłan odkrywa kielich i unosi go trochę w obu dłoniach. Kapłan pochyla głowę; robi prawą ręką znak krzyża nad kielichem. Simili modo postquam cenatum est, accipiens et hunc praeclarum calicem in sanctas ac venerabiles manus suas: item tibi gratias agens, bene+dixit, deditque discipulis suis, dicens: Accipite, et bibite ex eo omnes. Podobnie po wieczerzy wziął i ten kielich wspaniały w swoje święte i czcigodne ręce, a ponownie dzięki Ci składając, + pobłogosławił i podał uczniom swoim mówiąc: Bierzcie i pijcie z niego wszyscy: Kapłan wypowiada słowa konsekracji nad kielichem. HIC EST ENIM CALIX SANGUINIS MEI, NOVI ET AETERNI TESTAMENTI: MYSTERIUM FIDEI: QUI PRO VOBIS ET PRO MULTIS EFFUNDETUR IN REMISSIONEM PECCATORUM. TO JEST BOWIEM KIELICH KRWI MOJEJ NOWEGO I WIECZNEGO PRZYMIERZA TAJEMNICA WIARY, KTÓRA BĘDZIE WYLANA ZA WAS I ZA WIELU NA ODPUSZCZENIE GRZECHÓW. Kapłan stawia Kielich na korporale. Haec quotiescumque feceritis, in mei memoriam facietis. Ilekroć to czynić będziecie, na moją pamiątkę czyńcie. Kapłan przyklęka, ministrant dzwoni raz Kapłan wstaje i podnosi Kielich; ministrant podnosi ornat i dzwoni trzykrotnie. Kapłan przyklęka, ministrant dzwoni raz. 30

Kapłan kontynuuje relację o Ustanoweniu. III. kanon Wino zostaje przemienione w Krew Pańską. 31

Kapłan rozkłada ręce Kapłan kreśli trzy znaki krzyża nad Hostią i Kielichem; następnie po jednym znaku krzyża nad Hostią i nad Kielichem. Kapłan rozkłada ręce. Kapłan składa dłonie i dotyka nimi ołtarza głęboko pochylony. Kapłan całuje ołtarz, prostuje się. Kapłan kreśli jeden znak krzyża nad Hostią i drugi nad Kielichem. Kapłan żegna się. Kapłan składa dłonie. Unde et memores, Domine, nos servi tui, sed et plebs tua sancta, eiusdem Christi Filii tui, Domini nostri, tam beatae pas sio nis, nee non et ab inferis re sur rectionis, sed et in caelos gloriosae ascensionis: offerimus prae clarae maiestati tuae de tuis donis ac datis hostiam + puram, hostiam + sanctam, hostiam + immaculatam, Panem + sanctum vitae aeternae, et Calicem + salutis perpetuae. Supra quae propitio ac sereno vultu respicere digneris: et accepta habere, sicuti accepta habere dignatus es munera pueri tui iusti Abel, et sacrificium Patriarchae nostri Abrahae: et quod tibi obtulit summus sacerdos tuus Melchisedech, sanctum sacrificium, immaculatam hostiam. Supplices te rogamus, omnipotens Deus: iube haec perferri per manus sancti Angeli tui in sublime altare tuum, in conspectu divinae maiestatis tuae: ut, quotquot ex hac altaris participatione sacrosanctum Filii tui Cor+pus et San+guinem sumpserimus, omni benedictione caelesti et gratia repleamur. Per eundem Christum Dominum nostrum. Amen. 32 My przeto, Panie słudzy Twoi oraz lud Twój święty, pomni na bło gosławioną Mękę i Zmartwychwstanie z otchłani, jak również na chwalebne Wniebowstąpienie tegoż Chrystusa Sy na Twego, Pana naszego, składamy chwalebnemu majestatowi Twemu z otrzymanych od Ciebie darów ofiarę + czystą, ofiarę + świętą, ofiarę + niepokala ną, Chleb + święty żywota wiecznego i Kielich + wiekuistego zbawienia. Racz wejrzeć na nie miłościwym i pogodnym obliczem i z upodobaniem przyjąć, jak ra czy łeś przyjąć dary sługi Swego sprawiedliwego Abla i ofiarę Pa tri archy naszego Abrahama, oraz tę, którą Ci złożył najwyższy Twój kapłan Melchizedek, ofiarę świętą, hostię niepokalaną. Pokornie Cię błagamy, wszechmogą cy Boże, rozkaż, niech ręce Twego Anioła świętego zaniosą tę ofiarę na niebieski Twój ołtarz, przed oblicze Boskiego majestatu Twego, abyśmy wszyscy, gdy jako uczestnicy tej ofiary ołtarza przyjmować będziemy najświęt sze Ciało + i Krew + Syna Twego, otrzy mali z nieba pełnię błogosławieństwa i łaski. Przez tegoż Chrystusa, Pana naszego. Amen.

III. kanon Wspominamy Tajemnicę Paschalną Chrystusa. Ofiara Chrystusa jest wypełnieniem wszystkich ofiar składanych Bogu. Prośba o udzielenie owoców Ofiary. 33

Kapłan rozkłada dłonie. Kapłan łączy dłonie, aby polecić wybranych zmarłych. Kapłan rozkłada dłonie. Kapłan składa dłonie i pochyla głowę. Kapłan mówi pierwsze słowa lekko podniesionym głosem, uderza się w piersi. Kapłan pochyli głowę, o ile znajduje się tu imię świętego lub świętej czczonej danego dnia. Kapłan składa dłonie. Kapłan kreśli trzy znaki krzyża nad Hostią i Kielichem. Memento etiam, Domine, famu lo rum famularumque tu a rum N. et N., qui nos praecesse runt cum signo fidei, et dormiunt in somno pacis. Ipsis, Domine, et omnibus in Christo quiescentibus, locum refrigerii, lucis et pacis, ut indulgeas, deprecamur. Per eundem Christum Dominum nostrum. Amen. Nobis quoque peccatoribus de multitudine miserationum tuarum sperantibus, partem aliquam et societatem donare digneris, cum tuis sanctis Apostolis et Martyribus: cum Ioanne, Stephano, Matthia, Barnaba, Ignatio, Alexandro, Marcellino, Petro, Felicitate, Perpetua, Agatha, Lucia, Agnete, Caecilia, Anastasia, et omnibus Sanctis tuis: intra quorum nos consortium, non aestimator meriti, sed veniae, qusesumus, largitor admitte. Per Christum Dominum nostrum. Per quem haec omnia, Domine, semper bona creas, sancti +ficas, vivi+ficas, bene+idicis et praestas nobis. Pomnij też, Panie, na sługi i służeb nice Twoje N. N., którzy nas poprzedzili ze znamieniem wiary i śpią snem pokoju. Im oraz wszystkim spoczywającym w Chrystusie użycz, błagamy Cię, Panie, miejsca ochłody, światłości i pokoju. Przez tegoż Chrystusa, Pana naszego. Amen. Nam również, grzesznym sługom Twoim, którzy pokładamy nadzieję w ogromie miłosierdzia Twego, racz przyznać jakąś cząstkę i wspólnotę ze świętymi Apostołami i Męczennikami Twoimi: Janem, Szczepanem, Maciejem, Barnabą, Ignacym, Aleksandrem, Marcelinem, Piotrem, Felicytą, Perpetuą, Agatą, Łucją, Agnieszką, Cecylią, Anastazją i wszystkimi Świętymi Two imi; prosimy Cię, dopuść nas do ich grona nie jako sędzia zasługi, lecz jako dawca przebaczenia. Przez Chrystusa, Pana naszego. Przez Niego, Panie, wszystkie te dobra ustawicznie stwarzasz, + uświęcasz, + ożywiasz, + błogosławisz i nam ich udzielasz. 34

Modlimy się za wiernych zmarłych III. kanon o miejsce dla nich w niebie. Prosimy o wspólnotę ze świętymi w niebie. 35

Kapłan odkrywa Kielich, przyklęka, następnie wykonuje Hostią trzy znaki krzyża nad Kielichem oraz dwa między Kielichem i sobą. Podnosi nieco Kielich i trzyma nad nim Hostię. Kapłan kładzie Hostię na korporale i nakrywa Kielich. Przyklęka i głośno kończy Kanon. Per ip+sum, et cum ip+so, et in ip+so, est tibi Deo Patri + omnipotenti, in unitate Spiritus + Sancti, omnis honor, et gloria. Per omnia saecula saeculorum. Amen. Przez + Niego, i z + Nim, i w + Nim jest ci składana, Boże + Ojcze wszechmogący, w jedności + Ducha Świętego, wszelka cześć i chwała. Przez wszystkie wieki wieków. 36

III. kanon Zakończenie Kanonu. Odpowiadamy: Amen Wierni wstają. 37

IV. KOMUNIA I ZAKOŃCZENIE ORDO MISSAE Czynności kapłana i ministrantów Kapłan śpiewa wprowadzenie do modlitwy: Oremus. Praeceptis salutaribus moniti, et divina institutione formati, audemus dicere: Módlmy się. Wezwani zbawiennym nakazem i oświeceni pouczeniem Bożym ośmielamy się mówić: Kapłan rozkłada ręce i śpiewa modlitwę: Pater noster, qui es in caelis : sanctificetur nomen tuum ; adveniat regnum tuum : fiat voluntas tua, sicut in caelo et in terra : Panem nostrum quotidianum da nobis hodie : et dimitte nobis debita nostra, Sikut et nos dimittimus debitoribus nostris. Et ne nos inducas in tentationem. Sed libera nos a malo. Amen. Ojcze nasz, któryś jest w niebie: święć się imię Twoje, przyjdź Królestwo Twoje, bądź wola Twoja jako w niebie tak i na ziemi. Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj i odpuść nam nasze winy, jako i my odpuszczamy naszym winowajcom. I nie wódź nas na pokuszenie. Ale nas zbaw ode złego. Amen. Kapłan odmawia po cichu: Libera nos, quaesumus Domine, ab omnibus malis, praeteritis, praesentibus et futuris: et intercedente beata et gloriosa semper Virgine Dei Genetrice Maria, cum beatis Apostolis tuis Petro et Paulo, atque Andrea et omnibus Sanctis, Wybaw nas, prosimy Cię, Panie, od wszelkiego zła przeszłego, teraźniejszego i przyszłego, a za przyczyną Najświętszej i chwalebnej zawsze Dziewicy Bogarodzicy Maryi, świętych Apostołów Twoich Piotra i Pawła oraz Andrzeja i wszystkich Świętych, 38

IV. KOMUNIA I ZAKOŃCZENIE Czynności chóru i wiernych Wierni śpiewają: Sed libera nos a mało. 39

IV. KOMUNIA I ZAKOŃCZENIE da propitius pacem in diebus nostris: ut, ope misericordiae tuae adiuti, et a peccato simus semper liberi et ab omni perturbatione securi. Per eundem Dominum nostrum Iesum Christum, Filium tuum. Qui tecum vivit et regnat in unitate Spiritus Sancti Deus. Kapłan śpiewa głośno zakończenie: użycz nam miłościwie pokoju za dni naszych, miłosierdzie zaś Twoje niechaj nas wspomoże, abyśmy zawsze by li wolni od grzechu i bezpieczni od wszelkiego zamętu. Przez tegoż Pana naszego Jezusa Chrystusa, Syna Twe go, który z Tobą żyje i króluje w jed ności Ducha Świętego Bóg, Per omnia saecula saeculorum Amen. przez wszystkie wieki wieków. Amen. Kończąc dzieli Hostię na dwoje nad Kielichem; część trzymaną w prawej dłoni kładzie na patenie. Z części trzymanej w lewej dłoni oddziela cząstkę, którą znaczy trzy krzyże nad Kielichem, mówiąc: Pax + Domini sit + semper + vobiscum. Et cum spiritu tuo. Pokój + Pański niech + zawsze będzie z + wami. I z duchem twoim. Wpuszcza wspomnianą cząstkę do Kielicha. Haec commixtio, et consecratio Corporis et Sanguinis Domini nostri Iesu Christi, fiat accipientibus nobis in vitam aeternam. Amen. To sakramentalne połączenie Ciała i Krwi Pana naszego Jezusa Chrystusa, którego mamy przyjąć, niech się nam przyczyni do żywota wiecznego. Amen. Pochylony kapłan odmawia po cichu: Agnus Dei, qui tollis peccata mundi: miserere nobis. Agnus Dei, qui tollis peccata mundi: miserere nobis. Agnus Dei, qui tollis peccata mundi: dona nobis pacem. Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się nad nami. Baranku Boży, który gładzisz grze chy świata, zmiłuj się nad nami. Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, obdarz nas pokojem. 40

IV. KOMUNIA I ZAKOŃCZENIE Wierni odpowiadają: Amen. Wierni odpowiadają: Et cum spiritu tuo. Chór zaczyna śpiewać Agnus Dei. Wierni mogą śpiewać razem z chórem. Agnus Dei, qui tollis peccata mundi: miserere nobis. Agnus Dei, qui tollis peccata mundi: miserere nobis. Agnus Dei, qui tollis peccata mundi: dona nobis pacem. Śpiewając wierni mogą stać. Mogą także klęczeć. 41

IV. KOMUNIA I ZAKOŃCZENIE Pochylony, ze złożonymi dłońmi położonymi na ołtarzu, kapłan odmawia po cichu: Domine Iesu Christe, qui dixisti Apostolis tuis: Pacem relinquo vobis, pacem meam do vobis: ne respicias peccata mea, sed fidem Ecclesiae tuae; eamque secundum voluntatem tuam pacificare et coadunare digneris: Qui vivis et regnas Deus per omnia saecula saeculorum. Amen. Panie Jezu Chryste, któryś rzekł Apo sto łom Swoim: Pokój zostawiam wam, pokój mój wam daję, nie zważaj na grzechy moje, lecz na wiarę Ko ś cioła Swego i według woli Swojej racz go darzyć pokojem i utwierdzać w jedności: Który żyjesz i królujesz, Bóg przez wszystkie wieki wieków. Amen. Po ucałowaniu ołtarza kapłan może pocałować pacyfikał przedstawiony przez ministranta, który potem całuje go sam, a następnie daje do pocałowania wiernym. Kapłan odmawia następną modlitwę pochylony: Domine Iesu Christe, Fili Dei vivi, qui ex voluntate Patris, cooperante Spiritu Sancto, per mortem tuam mundum vivificasti: libera me per hoc sacrosanctum Corpus et Sanguinem tuum ab omnibus iniquitatibus meis et universis malis: et fac me tuis semper inhaerere mandatis, et a te numquam separari permittas: Qui cum eodem Deo Patre et Spiritu Sancto vivis et regnas Deus in saecula saeculorum. Amen. Panie Jezu Chryste, Synu Boga żywego, który z woli Ojca, za sprawą Ducha Świętego przez śmierć Swoją dałeś życie światu, wyzwól mię przez to najświętsze Ciało i Krew Swoją od wszystkich nieprawości moich i od wszelkiego zła; spraw także, bym za wsze lgnął do przykazań Twoich i nie dozwól mi nigdy odłączyć się od Cie bie: Który z tymże Bogiem Ojcem i Duchem Świętym żyjesz i królujesz, Bóg na wieki wieków. Amen. Kapłan pozostaje pochylony w trakcie odmawiania następnej modlitwy: Perceptio Corporis tui, Domine Iesu Christe, quod ego indignus sumere praesumo, non mihi proveniat in iudicium et condemnationem: sed pro tua pietate prosit mihi ad tutamentum mentis et corporis, et ad medelam percipiendam: Qui vivis et regnas cum Deo Patre in unitate Spiritus Sancti Deus, per omnia saecula saeculorum. Amen. Panie Jezu Chryste, przyjęcie Ciała Twego, które ja niegodny ośmie lam się spożyć, niech mi nie wyjdzie na sąd i potępienie, ale z miłościwej dobroci Twojej niech będzie dla mnie ochroną duszy i ciała oraz skutecznym lekarstwem: Który żyjesz i królujesz z Bogiem Ojcem w jedności Ducha Świętego Bóg, przez wszystkie wieki wieków. Amen. 42

IV. KOMUNIA I ZAKOŃCZENIE Jeśli do wiernych zostanie wysłany od ołtarza ministrant z pacyfikałem, wierni przez jego ucałowanie przyjmują pokój. 43

IV. KOMUNIA I ZAKOŃCZENIE Kapłan przyklęka, wstaje i mówi ujmując Hostię: Panem caelestem accipiam, et nomen Domini invocabo. Przyjmę chleb z nieba i wzywać będę imienia Pańskiego. Następnie, pochylony mówi trzykrotnie, uderzając się w pierś: Domine, non sum dignus, ut intres sub tectum meum: sed tantum dic verbo, et sanabitur anima mea. Przed przyjęciem Hostii kapłan mówi: Panie, nie jestem godzien, abyś wszedł do przybytku mego, ale rze k nij tylko słowo, a będzie uzdrowiona dusza moja. Corpus Domini nostri + Iesu Christi custodiat animam meam in vitam aeternam. Amen. Pochylony i oparty na ołtarzu, przyjmuje Ciało Pańskie. Ciało Pana naszego + Jezusa Chrystusa niech strzeże duszy mojej na ży wot wieczny. Amen. Po swej Komunii kapłan poświęca kilka chwil na skupienie. Po odkryciu Kielicha kapłan przyklęka, a potem zsuwa do Kielicha cząstki Hostii, które by ewentualnie pozostały, mówiąc: Quid retribuam Domino pro omnibus quae retribuit mihi? Calicem salutaris accipiam, et nomen Domini invocabo. Laudans invocabo Dominum, et ab inimicis meis salvus ero. Sanguis Domini nostri + Iesu Christi custodiat animam meam in vitam aeternam. Amen. Cóż oddam Panu za wszystko, co dla mnie uczynił? Przyjmę kielich zbawienia i wzywać będę imienia Pańskiego. Z uwielbieniem wezwę Pana i będę wybawiony od moich nieprzyjaciół. Krew Pana naszego + Jezusa Chrystusa niech strzeż duszy mojej na żywot wieczny. Amen. Ministrant wstaje, przyklęka i bierze talerzyk. Jeśli nikt nie przystępuje do Komunii, ministrant pójdzie po ampułki potrzebne do ablucji. Kapłan przyklęka, bierze cyborium lub patenę, odwraca się do wiernych i okazuje Hostię mówiąc: Ecce Agnus Dei, ecce qui tollit peccata mundi. Oto Baranek Boży, oto, który gładzi grzechy świata. 44

45 IV. KOMUNIA I ZAKOŃCZENIE

IV. KOMUNIA I ZAKOŃCZENIE Trzymając cały czas świętą Hostię, dodaje trzykrotnie: Domine, non sum dignus, ut intres sub tectum meum: sed tantum dic verbo, et sanabitur anima mea. Panie, nie jestem godzien, abyś wszedł do przybytku mego, ale rzeknij tylko słowo, a będzie uzdrowio na dusza moja. Przed położeniem Hostii na języku każdego komunikującego kapłan robi nią znak krzyża mówiąc: Corpus Domini nostri + Iesu Christi custodiat animam tuam in vitam aeternam. Amen. Ciało Pana naszego Jezusa + Chrystusa niech strzeże duszy twojej na ży wot wieczny. Amen. Podczas Komunii wiernych śpiewa się śpiew komunijny Tekst własny dla Mszy dnia. Kapłan zbiera cząstki Hostii i wpuszcza je do kielicha; następnie wypija wino wlane przez ministranta, mówiąc: Quod ore sumpsimus, Domine, pura mente capiamus: et de munere temporali fiat nobis remedium sempiternum. Cośmy ustami spożyli, daj, Panie, czystą przyjąć duszą, a ten dar doczesny niech się nam stanie lekarstwem na wieczność. Wciąż na środku ołtarza, kapłan odmawia modlitwę: Corpus tuum, Domine, quod sumpsi, et Sanguis, quem potavi, adhaereat visceribus meis: et praesta; ut in me non remaneat scelerum macula, quem pura et sancta refecerunt sacramenta: Qui vivis et regnas in saecula saeculorum. Amen. Ciało Twoje, Panie, które spożyłem, i Krew, którą przyjąłem, niech przylgnie do wnętrza mego, i spraw, by nie pozostała we mnie zmaza grzechowa, posilił mię bowiem czysty i święty Sakrament: Który żyjesz i królujesz na wieki wieków. Amen. Kapłan idzie na stronę epistoły z kielichem po ablucję wlewaną przez ministranta; wraca na środek, aby otrzeć palce i wypić ablucję. Ministrant przenosi mszał na stronę epistoły; kapłan czyta śpiew na komunię, który był śpiewany przez chór. 46

Wierni, zwłaszcza ci, którzy będą komunikowali, mogą powiedzieć trzykrotnie: Domine, non sum dignus, ut intres sub tectum meum: sed tantum dic verbo, et sanabitur anima mea. Wierni, którzy chcą przystąpić do Komunii, podchodzą przed ołtarz i klękają. IV. KOMUNIA I ZAKOŃCZENIE Zobacz tekst śpiewu komunijnego na dołączonej kartce z tekstami własnymi Mszy. 47

IV. KOMUNIA I ZAKOŃCZENIE Kapłan całuje ołtarz na środku i mówi twarzą do wiernych: Dominus vobiscum. Et cum spiritu tuo. Pan z wami. I z duchem twoim. Po odwróceniu się mówi po stronie epistoły: Oremus, a następnie z rozłożonymi ramionami odmawia pokomunię pokomunia Tekst własny Mszy dnia. Amen. Amen. Powróciwszy na środek ołtarza, kapłan całuje go i odwraca się do wiernych, śpiewając: Dominus vobiscum. Et cum spiritu tuo. Pan z wami. I z duchem twoim. Następnie kapłan śpiewa: Ite missa est. Deo gratias. Idźcie, ofiara spełniona. Bogu niech będą dzięki. Następnie kapłan odmawia po cichu modlitwę Placeat, pochylony i z rękami złożonymi na ołtarzu, który całuje jeszcze raz na koniec. Placeat tibi, sancta Trinitas, ob sequium servitutis meae: et praesta; ut sacrificium, quod oculis tuae maiestatis indignus obtuli, tibi sit acceptabile, mihique et omnibus, pro quibus illud obtuli, sit, te miserante, propitiabile. Per Christum Dominum nostrum. Amen. Trójco Przenajświętsza, przyjmij z upo do ba niem hołd swego sługi i spraw, niech ta ofiara, którą ja nie godny zło ży łem przed obliczem Twego majestatu, Tobie będzie miła, mnie zaś i wszystkim, za których ją ofiaro wałem, niech przez miłosierdzie Twoje zjedna przebaczenie. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen. 48

Wierni wstają. Wierni odpowiadają: Et cum spiritu tuo. IV. KOMUNIA I ZAKOŃCZENIE Zobacz tekst pokomunii na dołączonej kartce z tekstami własnymi Mszy. Wierni odpowiadają: Amen. Wierni odpowiadają: Et cum spiritu tuo. Wierni śpiewają: Deo gratias. W oczekiwaniu na błogosławieństwo końcowe wierni klękają, chyba że jest niedziela i jest w zwyczaju przyjmowanie wtedy tego błogosławieństwa na stojąco, z głębokim pokłonem. 49

IV. KOMUNIA I ZAKOŃCZENIE Kapłan mówi z oczami wzniesionymi ku niebu: Benedicat vos omnipotens Deus, Niech was błogosławi wszechmogący Bóg, Odwraca się ku wiernym i kreśli jeden znak krzyża kontynuując: + Pater, et Filius, et Spiritus Sanctus. + Ojciec, i Syn, i Duch Święty. Na zakończenie kapłan czyta ostatnią ewangelię: Dominus vobiscum. Et cum spiritu tuo. Initium + sancti + Evangelii + secundum + Ioannem. Gloria tibi, Domine. In principio erat Verbum, et Verbum erat apud Deum, et Deus erat Verbum. Hoc erat in principio apud Deum. Omnia per ipsum facta sunt: et sine ipso factum est nihil, quod factum est: in ipso vita erat, et vita erat lux hominum: et lux in tenebris lucet, et tenebrae eam non comprehenderunt. Fuit homo missus a Deo, cui nomen erat Ioannes. Hic venit in testimonium, ut testimonium perhiberet de lumine, ut omnes crederent per ilium. Non erat ille lux, sed ut testimonium perhiberet de lumine. Erat lux vera, quae illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum. In Mundo erat, et mundus per ipsum factus est, et mundus eum non cognovit. In propria venit, et sui eum non receperunt. Quotquot Pan z wami. I z duchem twoim. Początek + Ewangelii + świętej + według + Jana. Chwała Tobie, Panie. Na początku było Słowo, a Słowo było u Boga i Bogiem było Słowo. Ono było na początku u Boga. Wszyst ko się przez Nie stało, a bez Niego nic się nie stało, co się stało. W Nim by ło życie, a życie było światłością ludzi, a światłość w ciemnościach świeci i ciemności jej nie ogarnęły. Był człowiek posłany od Boga, a Jan mu było na imię. Przyszedł on na świa dectwo, aby świadczyć o światłości, aby przez niego wszyscy uwierzyli. Nie był on światłością, ale miał świadectwo dać o światłości. Była światłość prawdziwa, która oświeca każdego człowieka na ten świat przychodzącego. Na świecie był, a świat był przez Niego stworzony i świat Go nie poznał. Przyszedł do swej wła sności, a swoi Go 50

Wierni żegnają się. IV. KOMUNIA I ZAKOŃCZENIE Wierni wstają Wierni odpowiadają: Et cum spiritu tuo. Wierni odpowiadają: Gloria tibi, Domine. 51

IV. KOMUNIA I ZAKOŃCZENIE autem receperunt eum, dedit eis potestatem filios Dei fieri, his, qui credunt in nomine eius: qui non ex sanguinibus, neque ex voluntate carnis, neque ex voluntate viri, sed ex Deo nati sunt. nie przyjęli. A wszy stkim, którzy Go przyjęli i uwierzyli w imię Jego, dał moc, aby się stali sy nami Bożymi, którzy nie z krwi ani z żądzy ciała, ani też z woli ludzkiej, ale z Boga się narodzili. Naśladowany przez ministrantów, kapłan przyklęka przy słowach Et Verbum caro factum est. Et Verbum caro factum est, et habitavit in nobis: et vidimus gloriam eius, gloriam quasi Unigeniti a Patre, plenum gratiae et veritatis. Deo gratias. A Słowo stało się ciałem i mieszkało między nami, i widzieliśmy chwałę Jego, pełnego łaski i prawdy, chwałę jako Jednorodzonego od Ojca. Bogu niech będą dzięki. Po skończeniu czytania ostatniej ewangelii kapłan pozdrawia ołtarz i idzie do zakrystii, poprzedzany przez ministrantów.

Wierni mogą przyklęknąć na słowa: Et Verbum caro factum est. IV. KOMUNIA I ZAKOŃCZENIE Wierni odpowiadają: Deo gratias. Wierni stoją.