PROPOZYCJE TEMATÓW NA WEWNĘTRZNY EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA POLSKIEGO Literatura 1. Kobieta zbuntowana. Przedstaw na wybranych przykładach jej różnorodne wizerunki w literaturze. 2. Różne funkcje podróży w biografii bohatera literackiego. Przedstaw zagadnienie na 3. Rola dialogu z tradycją w twórczości wybranego poety(pisarza) XX w. Przedstaw na 4. Sposoby wykorzystania inspiracji szekspirowskich w dramatach romantycznych. Omów zjawisko na 5. Dialog z koncepcją miłości romantycznej w literaturze następnych epok. Przedstaw temat na 6. Różne ujęcia problemu władzy w literaturze. Omów na 7. Kostium historyczny w literaturze. Omów jego role, odwołując się do wybranych przykładów. 8. Różne literackie obrazy małych ojczyzn. Przedstaw zagadnienie, przywołując wybrane przykłady. 9. Artysta jako bohater literacki. Porównaj różne kreacje, przywołując wybrane utwory. 10. Model poezji tyrtejskiej w literaturze różnych epok. Omów jego funkcje na wybranych 11. Ewolucja etosu rycerskiego. Omów na 12. Różne ujęcia motywu domu w literaturze. Omów na 13. Sposoby wykorzystania autobiografii jako tworzywa literackiego. Omów na wybranych 14. Obraz miasta w literaturze. Dokonaj porównania różnych jego ujęć na podstawie wybranych utworów. 15. Różnorodne ujęcia motywu proroctwa w literaturze. Przedstaw zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów. 16. Różnorodne sylwetki uczniów i nauczycieli w literaturze. Przedstaw na wybranych 17. Literacki motyw teatru w teatrze. Wskaż jego funkcje w wybranych utworach. 18. Rodzaje i funkcje fantastyki w tekstach literackich. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach z różnych epok. 19. Sposoby mityzacji świata dzieciństwa. Przedstaw temat, przywołując wybrane przykłady literackie. 20. Poezja Norwida wobec spuścizny Mickiewicza i Słowackiego. Odwołaj się do wybranych tekstów literackich. 21. Funkcje motywu wanitejskiego w utworach lirycznych i dramatycznych. Przedstaw na 22. Metamorfoza omów funkcje motywu w wybranych utworach literackich. 23. Portret gospodarza i sposoby jego kreowania w wybranych tekstach literackich. 1
24. Literackie rozmowy z Bogiem. Omów funkcje i sposoby ujęcia tego motywu, wykorzystując teksty z różnych epok. 25. Różne konsekwencje wyboru zła przez bohaterów literackich. Przedstaw na wybranych 26. Sposoby wykorzystania inspiracji freudowskich w twórczości pisarzy XX wieku. Omów na 27. Rewizja mitów narodowych w wybranych utworach literackich. Omów temat, przywołując wybrane teksty. 28. Różne funkcje groteskowego widzenia rzeczywistości. Omów na wybranych przykładach z literatury XX wieku. 29. Różne przejawy realizmu magicznego w literaturze XX wieku. Omów na wybranych 30. Wiersze poetów Nowej Fali wobec tradycji literackiej. Omów na 31. Różne obrazy PRL w literaturze. Omów zagadnienie, wykorzystując utwory pisarzy współczesnych. 32. Różne ujęcia przestrzeni w literaturze. Omów temat na 33. Związki manifestów i programów literackich z tendencjami dwóch wybranych epok. Omów na 34. Motyw rozstania. Porównaj jego ujęcia w wybranych utworach literackich. 35. Drzewo- świadek, uczestnik życia bohaterów literackich. Omów temat, wykorzystując teksty z różnych epok. 36. Dosłowne i metaforyczne funkcjonowanie motywu jesieni. Omów temat, wykorzystując teksty z różnych epok. 37. Symbol ptaka i różnorodność funkcji tego motywu w literaturze. Omów na wybranych 38. Motyw dworu i jego różnorodne ujęcia. Omów na podstawie wybranych utworów literackich. 39. Różne literackie ujęcia wizji Kresów. Przedstaw na 40. Motyw milczenia w literaturze. Omów jego różnorodne funkcje na wybranych tekstach literackich. 41. Różne ujęcia literackiego obrazu bohaterów w sutannie i habicie. Przedstaw na 42. Portret mieszczanina. Sposoby jego kreacji i funkcje w literaturze polskiej i powszechnej. Rozwiń temat, odwołując się do wybranych przykładów. 43. Magia miejsc. Mity, legendy, opowieści Twojego miasta (regionu) jako tworzywo literackie. Omów wielość ujęć na 44. Symbol/alegoria jako sposób mówienia o rzeczywistości. Porównaj jego/jej rolę w wybranych tekstach literackich. 45. Sposoby funkcjonowania motywu arkadyjskiego w literaturze. Zanalizuj jego różne ujęcia na 46. Przywołując przykłady, zanalizuj rolę dialogu w liryce polskiej wybranych epok. 47. Cierpienie jako doświadczenie bohaterów literackich. Wskaż różne ujęcia tego motywu na przykładzie wybranych utworów. 48. Miłość szczęśliwa jako motyw literacki. Omów jej różne ujęcia na wybranych 49. Różne ujęcia obrazu córki w literaturze polskiej i obcej. Przedstaw na wybranych 50. Różnorodność koncepcji historiozoficznych w polskiej literaturze XIX wieku. Omów, odwołując się do wybranych przykładów. 2
51. Sposoby funkcjonowania motywu exegi monumentum w twórczości wybranych poetów. Omów, odwołując się do wybranych przykładów. 52. Różne ujęcia motywu wesela i tańca w literaturze różnych epok. Omów, odwołując się do wybranych przykładów. 53. Literacki obrazy buntowniczej postawy młodych. Porównaj, odwołując się do wybranych utworów literackich różnych epok. 54. Konflikt pokoleń w przekazie literackim i jego funkcje. Omów temat na podstawie wybranych utworów. 55. Literackie powroty do kraju lat dziecinnych. Przedstaw różnorodność ujęć, odwołując się do wybranych przykładów. 56. Motyw wędrówki. Przedstaw funkcje i sposoby ujęcia tego toposu na wybranych przykładach literackich. 57. Wizerunek żony w literaturze. Przedstaw jego różnorodność na 58. Różne ujęcia motywu miłości nieszczęśliwej w literaturze. Omów temat, odwołując się do wybranych przykładów. 59. Analizując wybrane przykłady, przedstaw różne ujęcia motywu zwycięstwa w literaturze. 60. Analizując wybrane przykłady, przedstaw różne ujęcia motywu pracy w literaturze. 61. Poświęcenie kobiety. Przedstaw różne sposoby ujęcia tego motywu, przywołując wybrane teksty literackie. 62. Bohater literacki w poszukiwaniu sensu życia. Przedstaw rożne ujęcia tego motywu, odwołując się do wybranych przykładów. 63. Życie w obozie koncentracyjnym. Przedstaw różne ujęcia tego motywu na wybranych przykładach literackich. 64. Sens cierpienia. Przedstaw różnorodne ujęcia tego problemu, odwołując się do wybranych utworów literackich. 65. Faszyzm źródło destrukcji. Omów różnorodne ujęcia tego motywu na wybranych przykładach z literatury. 66. Motyw bezdomności. Przedstaw jego różne funkcje, odwołując się do wybranych utworów literackich. 67. Wizerunek Żyda w literaturze polskiej. Przedstaw sposoby kreowania oraz funkcje tego motywu w wybranych utworach. 3
Związki między sztukami 1. Motyw dworku szlacheckiego. Omów różne jego kreacje na wybranych tekstach kultury. 2. Motyw śmierci i jego funkcjonowanie w literaturze i sztuce. Omów temat na wybranych 3. Sposoby wykorzystania techniki impresjonistycznego obrazowania w literaturze i malarstwie. Omów na 4. Różne przykłady funkcjonowania obrazów przyrody w literaturze i sztuce. Omów na 5. Różne sposoby kreowania postaci kobiecych w literaturze i sztuce. Rozwiń temat na 6. Motywy biblijne /np. wanitejski, apokaliptyczny/ i ich funkcjonowanie w wybranych tekstach kultury. Rozwiń temat na 7. Funkcje tytułu dzieła. Przedstaw, wykorzystując wybrane przykłady z literatury i sztuki. 8. Upiory, zjawy i duchy. Zaprezentuj sposoby kreowania oraz ich funkcje w wybranych dziełach plastycznych i literackich 9. Literackie i plastyczne obrazy morza. Omów ich funkcje w wybranych dziełach literackich i malarskich. 10. Wizerunek aniołów w literaturze, filmie i sztukach plastycznych. Przedstaw sposoby kreowania oraz funkcje motywu w wybranych utworach. 11. Obrazy przyszłości w literaturze i filmie. Porównaj różne ujęcia tematu, opierając się na 12. Wynalazek techniczny. Przedstaw różne sposoby ujęcia tego motywu na wybranych przykładach z literatury i filmu. 13. Inspiracje biblijne w tekstach muzyki rockowej. Omów ich funkcje na wybranych 14. Motyw tańca śmierci w literaturze, sztukach plastycznych, filmie. Przedstaw różne ujęcia i funkcje motywu na 15. Orientalizm w literaturze i malarstwie. Porównaj różne sposoby jego ukazywania. Odwołaj się do wybranych przykładów. 16. Obraz prowincji w literaturze, malarstwie, filmie. Dokonaj analizy i interpretacji porównawczej na 17. Przestrzeń Syberii w polskiej literaturze i sztuce. Omów jej różne ujęcia na wybranych 18. Wizerunki człowieka sukcesu we współczesnej kulturze. Porównaj, odwołując się do wybranych przykładów. 19. Konteksty kulturowe i sposoby ich przywoływania w tekstach reklamowych. Omów zagadnienie na 20. Literackie i filmowe wędrówki w czasie. Przedstaw różne ujęcia i funkcje motywu w wybranych utworach. 21. Groteska jako konwencja literacka i plastyczna. Przedstaw jej różne ujęcia i funkcje na 22. Literackie i malarskie wizerunki ogrodów. Przedstaw ich różnorodność, przywołując odpowiednie przykłady. 23. Topos labiryntu. Przedstaw różne ujęcia i funkcje motywu w wybranych utworach. 24. Symbolika kwiatów. Przedstaw funkcje tego motywu na wybranych przykładach z literatury i sztuki. 25. Literackie i plastyczne obrazy życia po śmierci. Przedstaw ich różnorodność na 4
26. Pejzaż górski w literaturze i sztuce. Na wybranych przykładach przedstaw różne sposoby jego prezentacji. 27. Portret Sarmaty w literaturze i sztuce. Przedstaw jego różne ujęcia i funkcje na 28. Wielkie dzieła literackie w filmowej adaptacji Andrzeja Wajdy. Omów strategie adaptacyjne, odwołując się do wybranych przykładów. 29. Motyw powstań narodowych w literaturze i sztuce polskiej. Omów różne sposoby jego prezentacji na 30. Dziecko jako bohater literatury i sztuki. Przedstaw różnorodność kreacji na wybranych 31. Obraz miasta w literaturze i sztukach plastycznych. Przedstaw różne ujęcia motywu, przywołując wybrane przykłady. 32. Literacki i filmowy obraz ojca. Omów różne ujęcia motywu na 33. Matka cierpiąca. Odwołując się do wybranych przykładów, przedstaw sposoby funkcjonowania motywu w literaturze i sztuce. 34. Literackie i plastyczne wizerunki świętych. Omów ich sposoby kreowania i funkcje, przywołując wybrane przykłady. 35. Sposoby przedstawiania scen batalistycznych w malarstwie i literaturze. Przedstaw na 36. Polscy władcy w literaturze i malarstwie. Omów różnorodność wizerunków i ich funkcje, odwołując się do wybranych przykładów. 37. Ars moriendi w literaturze i sztuce. Przedstaw różnorodne ujęcia tego motywu na 38. Motyw maryjny w literaturze i malarstwie różnych epok. Omów jego funkcjonowanie na 39. Sztuka gotyku jako inspiracja twórczości lirycznej. Przedstaw na 40. Motyw Stabat Mater Dolorosa w literaturze i sztuce. Zaprezentuj różne jego ujęcia na 41. Sposoby kształtowania przestrzeni w sztuce romantyzmu. Porównaj na wybranych przykładach dzieł literackich i malarskich. 42. Funkcjonowanie motywów przyrody w literaturze i malarstwie dwóch wybranych epok. Porównaj na 43. Motywy antyczne i ich funkcjonowanie w twórczości Stanisława Wyspiańskiego. Przedstaw na 44. Postaci z obrazów Jana Matejki w literaturze. Omów sposoby ich wykorzystania, odwołując się do wybranych przykładów. 45. Wizerunek żołnierza w literaturze i malarstwie. Porównaj sposoby jego prezentacji na wybranych przykładach 46. Fascynacja malarstwem nadrealistycznym w poezji XX wieku. Zbadaj sposoby i funkcje nawiązań do twórczości wybranych artystów. 47. Sposoby funkcjonowania sacrum/profanum w literaturze i sztuce współczesnej. Przedstaw temat na 48. Fascynacje sztuką barokową w poezji współczesnej. Przedstaw, odwołując się do wybranych tekstów. 49. Inspiracje malarskie w twórczości wybranego poety współczesnego. Zaprezentuj temat, wykorzystując wybrane teksty kultury. 50. Obecność i funkcje kiczu w literaturze i sztuce. Omów na 51. Tadeusz Rejtan legenda, mit, symbol a prawda historyczna. Rozwiń temat, odwołując się do różnych tekstów kultury. 5
52. Sposoby kreacji postaci błazna w literaturze i sztuce. Przedstaw, analizując wybrane przykłady. 53. Funkcje folkloru we współczesnej kulturze. Omów temat na przykładzie wybranych tekstów kultury. 54. Pop-kultura. Scharakteryzuj i określ znaczenie zjawiska na 55. Gra jako kulturowy przejaw skłonności człowieka do zabawy. Na wybranych przykładach porównaj gry komputerowe z utworami literackimi pełniącymi podobną funkcję. 56. Strój jako element znaczący w różnych tekstach kultury. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów. 57. Zaprezentuj różne sposoby kreowania magii nocy wigilijnej w wybranych dziełach literackich i filmowych. 58. Powstanie styczniowe w literaturze, malarstwie i filmie. Dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł. 59. Różne ujęcia motywu powrotu w literaturze i filmie. Omów na 60. Motyw snu i jego funkcje w literaturze i filmie. Omów na 61. Sposób kreowania świata przedstawionego za pomocą technik narracji pierwszoosobowej w literaturze i filmie. Omów na 62. Sposoby budowania fabuły w powieści i dziele filmowym. Porównaj na wybranych 63. Obraz rewolucji w tekstach kultury. Przedstaw różne sposoby kreowania motywu na 64. Symbolika kolorów. Omów temat, odwołując się do wybranych przykładów literackich i filmowych. 65. Obrazy wsi w literaturze i malarstwie. Przedstaw różne ujęcia motywu, przywołując wybrane przykłady. 66. Wizerunek dziecka w tekstach kultury. Przedstaw różne sposoby jego prezentacji na 67. Sposoby przedstawiania pór roku w tekstach kultury. Porównaj ich funkcje na wybranych 68. Portret matki w literaturze i malarstwie. Przedstaw różne sposoby jego przedstawiania na 69. Romantyzm przynosi odkrycie średniowiecza. Analizując wybrane przykłady, wskaż różnorodne ujęcia tradycji średniowiecznej w literaturze i sztuce romantyzmu. 70. Niszcząca i twórcza natura miłości. Analizując wybrane przykłady, przedstaw różne ujęcia tego motywu w literaturze i sztuce. 71. Wizerunek szatana w literaturze, filmie i sztukach plastycznych. Przedstaw sposoby kreowania oraz funkcje motywu na 6
Język 1. Styl felietonów wybranych publicystów dokonaj porównania na wybranych 2. Nazwy współczesnych zespołów muzycznych. Omów je pod względem etymologicznym, semantycznym i słowotwórczym. Odwołaj się do wybranych przykładów. 3. Majsterkowanie w języku. Przedstaw zjawisko poszukiwania nowych środków wyrazu w poezji współczesnej. Odwołaj się do wybranych przykładów. 4. Stylistyka tekstów piosenek współczesnych zespołów muzycznych. Przedstaw, przywołując wybrane przykłady. 5. Mowa ezopowa w literaturze. Omów jej funkcje na 6. Stylizacja (środowiskowa, gwarowa, archaiczna) w tekstach literackich i jej funkcje. Omów zagadnienie na 7. Język politycznej poprawności. Omów zjawisko, wykorzystując przykłady z prasy, radia, telewizji. 8. Różne sposoby manipulacji językowej w wypowiedziach polityków. Omów zagadnienie na 9. Językowe środki parodii literackiej i ich funkcje. Zaprezentuj zjawisko na wybranych 10. Sposoby kształtowania wypowiedzi w manifestach literackich. Omów zagadnienie na 11. Język kazań i jego funkcje. Dokonaj analizy wybranych przykładów. 12. Dowcip językowy. Odwołując się do wybranych przykładów, przedstaw mechanizmy jego powstawania. 13. Przedstaw sposoby i funkcje manipulowania językiem, odwołując się do tekstów literatury pięknej i publicystyki. 14. Na czym polega perswazyjna funkcja tekstów reklamowych? Przedstaw zjawisko na 15. Język prasy sportowej. Omów cechy stylu charakterystycznego dla tej odmiany publicystyki. Przedstaw zjawisko na 16. Poetyka utworów socrealistycznych. Omów zagadnienie, posługując się wybranymi przykładami z literatury. 17. Wpływ zapożyczeń językowych na współczesną polszczyznę. Omów zagadnienie na 18. Funkcje języka w tworzeniu groteskowych obrazów świata. Dokonaj analizy wybranych przykładów. 19. Dokonując analizy kilku poetyckich tekstów z literatury współczesnej, określ występujące w nich środki stylistyczne reprezentujące różne działy języka. Uzasadnij ich funkcje w utworze. 20. Epistolografia dwóch epok. Porównaj styl i język listów z różnych okresów. Omów przyczyny różnic w leksyce, frazeologii i składni. 21. Wykorzystując samodzielnie zebrane przykłady modnych wyrazów, omów mechanizmy ich funkcjonowania we współczesnej polszczyźnie. 22. Nowomowa jako zjawisko językowe. Na wybranych przykładach przedstaw jej funkcje i sposoby funkcjonowania. 23. Aluzje literackie i ich funkcje w publicystyce. Omów na 7
24. Język komentatorów transmisji zawodów sportowych. Dokonaj analizy tego języka na podstawie 3 dowolnie wybranych sprawozdań z imprez sportowych. 25. Literackie inspiracje w języku reklamy. Dokonaj analizy na 26. Gra frazeologizmami w reklamie. Zinterpretuj analizowane przykłady. 27. Językowe i graficzne środki wyrazu w liryce Cypriana Norwida. Omów ich funkcje na 28. Ewolucja języka bohaterów komedii(kabaretu). Przedstaw na 29. Rola neologizmów w tworzeniu literackich obrazów świata. Omów zagadnienie na podstawie wybranych tekstów poetyckich. 30. Funkcje środków językowych w liryzacji prozy. Przeanalizuj przykłady z różnych epok literackich. 31. Rozwój regionalizmów ciechanowskich. Omów temat, przywołując wybrane przykłady. 8