Wojewódzka Stacja SanitarnoEpidemiologiczna Szczecin, Ryszard Kolmer
PŁYWALNIA Pływalnią jest obiekt wyposażony w sztuczny zbiornik wodny (basen) przeznaczony do kąpieli, mający trwałe brzegi i dno. Woda basenowa jest w obiegu zamkniętym (w recyrkulacji) i poddawana jest uzdatnianiu oraz urządzenia sanitarne, szatnie i natryski. Pływalnie mogą być kryte i odkryte. Baseny mogą być zasilane wyłącznie wodą o jakości wody przeznaczonej do spożycia.
Parametry techniczne pływalni Wymiary: basen sportowy 50x25m; 25x16m; gł. 1,35m basen rekreacyjny wymiary dowolne basen dla dzieci gł. 0,30,6m basen do skoków gł. 3,45m Oświetlenie: zawody (słupki startowe i ścianki nawrotowe) 600 lx treningi pływackie (sekcje sportowe) 400lx rekreacja 250lx Temperatura wody: baseny dla dorosłych 27 C max.28 C baseny dla dzieci 30 C max.32 C baseny terapeutyczne 32 C max.36 C baseny sportowe 26 C±1 C wg przepisów FINA
Eksploatowanie pływalni krytych musi zapewniać: odpowiednią jakość wody odpowiednie warunki sanitarne pomieszczeń i urządzeń odpowiednie warunki eksploatacyjne temp. wody i pomieszczeń oświetlenie wyposażenie przebieralni i sanitariatów miejsca do wypoczynku nagłośnienie, pogłos
Pojęcia stosowane w technice basenowej Uzdatnianie wody obróbka fizykochemiczna wody w celu uzyskania jej jakości odpowiedniej do konkretnego zastosowania lub do określonego wymagania. Dezynfekcja zabijanie określonych mikroorganizmów przy pomocy utleniających środków dezynfekujących. Woda basenowa woda w basenie poddawana cyrkulacji w obiegu uzdatniania. Woda uzdatniona woda przefiltrowana i poddana działaniu środków chemicznych (reagentów). Woda przelewowa woda w sposób ciągły odprowadzana z powierzchni basenu do uzdatniania.
Wymagania dla wody basenowej woda świeża musi odpowiadać wymaganiom jak woda przeznaczona do spożycia przez ludzi. woda basenowa brak uregulowań prawnych.
Wymagania mikrobiologiczne i fizykochemiczne dla wody basenowej (wg DIN 19 643/97) Parametry Jednostki Woda uzdatniana Woda basenowa min max min max Wymagania mikrobiologiczne Pseudomonas aeruginosa przy (36±1) C 1/(100 ml) 0 0 Escherichia coli przy (36±1) C 1/(100 ml) 0 0 Legionella pneumophila przy (36±1) C 1/(100 ml) 0 0 Liczba koloni bakterii przy (20±1) C 1/ml 20 100 Liczba koloni bakterii przy (36±1) C 1/ml 20 100 Wymagania fizyczne i chemiczne Kolor (ustalony przy wsp. absorbancji spektralnej λ=436 nm) 1/m 0,4 0,5 Mętność TNU 0,2 0,5 Wartość ph a) woda słodka b) woda słona 6,5 6,5 7,6 7,8 6,5 6,5 7,6 7,8 Woda słodka dla a) 6,5=pH=7,3 b) 7,3=pH=7,6 Woda morska dla a) 6,5=pH=7,3 b) 7,3=pH=7,8 mv mv mv mv 700 720 Zawartość amonu (NH 4 ) mmol/m 3 5,5 5,5 Chlor wolny a) ogólnie mg/l 0,3 wg 0,3 0,6 b) whirpool mg/l 0,7 potrzeb 0,7 1,0 THM przeliczony na chloroform mg/l 0,02 Chlor związany mg/l 0,2 0,2 750 770
Zawartość chloru wolnego, związanego i THM w zależności od sposobu uzdatniania wody (wg DIN 19 643/97) System uzdatniania wody Adsorpcja, koagulacja Parametry Jednostki Woda uzdatniana Chlor wolny mg/ml 0,3 wg potrzeb Woda basenowa 0,3 0,6 Filtrowanie, chlorowanie Koagulacja, filtrowanie, ozonowanie, filtrowanie sorpcyjne, chlorowanie Chlor związany THM przeliczony na chloroform Chlor wolny Chlor związany THM przeliczony na chloroform mg/ml mg/ml mg/ml mg/ml mg/ml 0,2 0,2 wg potrzeb 0,1 0,2 0,2 0,02 0,5 0,1 0,02
System cyrkulacji wody w basenach System cyrkulacji zapewnia: usuwanie ciężkich zanieczyszczeń z dna (największy ładunek zanieczyszczeń) usuwanie lżejszych zanieczyszczeń pływających na jej powierzchni równomierne stężenie środka dezynfekującego w wodzie basenowej likwidację stref martwych wyrównanie temperatury wody
System cyrkulacji wody w w basenach Cyrkulacja wody w basenie odbywa się poprzez: wprowadzanie uzdatnionej wody do basenu w układzie: poprzecznym: wloty wody usytuowane w dłuższych ścianach basenu pionowym: wloty wody usytuowane w dnie basenu (1wlot / 48m 2 basenu) ciągłe odprowadzenie wody poprzez przelewy górne (ewentualnie częściowo przez wyloty w dnie basenu) Uwaga: cyrkulacja wody musi zapewnić od 50 do 100% na godzinę ilości wody basenowej
Uzdatnianie wody basenowej filtrowanie wody przelewowej poprzez łapacze włókien, pompy, filtry (piaskowe, węglowe ciśnieniowe, otwarte, próżniowe) dozowanie chemikaliów w celu: regulacji ph (+ lub ) Na 2 CO 3 lub kwasy HCL lub H 2 SO 4 koagulacji Al 2 (SO 4 ) 3 usuwa twardość wody niekorzystną dla filtrów dezynfekcji Cl 2, NaClO, O 3 uzupełnianie wody basenowej wodą świeżą
Dezynfekcja wody basenowej Środki dezynfekcyjne: podchloryn sodu chlor gazowy chlor elektrolityczny ozon + chlor brom + ozon Rzadko stosowane (poza RP) brom jod dezynfekcja elektrofizyczna za pomocą jonów srebra promienie UV + chlor
Dezynfekcja za pomocą chloru chlor stosowany jest w postaci podchlorynu sodu lub chloru gazowego ilość chloru musi być taka, aby pokrył on zapotrzebowanie na utlenienie subst. org. i nieorg. (przenoszonych do wody przez ludzi) oraz aby pozostały chlor użyteczny spełniał zadanie bakteriobójcze. orientacyjne ilości chloru w wodzie: chlor wolny wprowadzany do basenu 0,5 mg/dm 3 stały chlor w wodzie 0,20,3 mg/dm 3 chlor wolny przy wylocie 0,2 mg/dm 3 ubytek chloru w trakcie uzdatniania 0,1 mg/dm 3
Dezynfekcja za pomocą chloru (podchlorynem sodu pojemniki 50dm 3, 14,5% wolnego chloru) zalety: łatwy montaż urządzeń dezynfekujących niskie koszty eksploatacyjne łatwe dozowanie wydłużony czas działania chloru wady: zapach chloru w wodzie i powietrzu (wentylacja) tworzenie chloramin
Dezynfekcja za pomocą chloru (chlor gazowy dostarczany w butlach ciśnieniowych) zalety: niskie koszty inwestycji łatwość dawkowania wady: niebezpieczeństwo wypadków osobny budynek do dozowania chloru zapach chloru w wodzie tworzenie chloramin
Dezynfekcja za pomocą ozon+chlor ozon jest gazem bezbarwnym, ostro pachnącym, toksycznym wytwarzany jest w urządzeniach (ozonatorach) za pomocą elektr. wyładowań o wysokim napięciu posiada silne własności utleniające (w kontakcie z wodą wydziela się atomowy tlen) i zdolność koagulacji niezbędne jest stosowanie dodatkowo chlorowania wody basenowej
Dezynfekcja za pomocą ozon + chlor zalety: optymalna jakość wody pod względem chemicznym i bakteriologicznym brak tworzenia się chloramin i innych zw. org. zmniejszenie zapachu chloru działanie alergobójcze wady: metoda mieszania śr. dezynfekujących wody daje najlepsze wyniki fiz.chem. i bakteriologiczne ze wszystkich znanych metod mimo, że efekt ten uzyskiwany jest wysokim nakładem inwestycyjnym i eksploatacyjnym warunkiem stosowania instalacji ozonowania jest stosowanie urządzeń do chlorowania wody
Ochrona przed skażeniem bakteriami chorobotwórczymi Legionella Pneumophila Dla zabezpieczenia instalacji natryskowych w pomieszczeniach higienicznosanitarnych pływalni należy wprowadzić (wprowadzono) dodatkowe podgrzewanie wody użytkowej do temp. 70 C. Podgrzewanie ma na celu dezynfekowanie termiczne i zapobiegawcze wody np.: co 2 tygodnie na okres 5 minut co wystarcza do skutecznego zniszczenia w/w bakterii
Zakres kontroli przez PIS jakość wody basenowej warunki higienicznosanitarne i stan techniczny pomieszczeń higienicznosanitarnych (WC, natryski, przebieralnie, hala basenowa itp.) skuteczność wentylacji w hali basenowej (chlor, ozon), pomieszczeniach hig.sanit. oraz zaplecza technicznego bezpieczeństwo i higiena pracy przy stosowaniu urządzeń dozujących subst. chemiczne, transporcie i magazynowaniu subst. chem. stosowanie subst. i preparatów chemicznych (karty charakterystyki, oznakowanie opakowań)
Przykłady przelewów stosowanych w basenach
System cyrkulacji uzdatnionej wody basenowej w brodziku zakłada wymianę wody 1x/godz. Woda basenowa wprowadzana do brodzika spływa grawitacyjnie do kanalizacji.