ROK TRZYDZIESTY CZWARTY ZESZYT DRUGI RUCH PRAWNICZY EKONOMICZNY i SOCJOLOGICZNY ORGAN UNIWERSYTETU IM. A. MICKIEWICZA I WYŻSZEJ SZKOŁY EKONOMICZNEJ W POZNANIU KWARTAŁ DRUGI WARSZAWA POZNAŃ 1972 PAŃSTWOWE WYDAWNICTWO NAUKOWE
KOMITET REDAKCYJNY Redaktorzy Stanisław Borowski, Stanisław Kowalski (zast. redaktora naczelnego), Adam Łopatka, Anna Michalska (sekretarz redakcji), Alfred Ohanowicz (redaktor naczelny), Stanisław Smoliński (zast. red. naczelnego) Członkowie Wiktor Jaśkiewicz, Alfons Klafkowski, Seweryn Kruszczyński, Władysław Markiewicz, Tadeusz Molenda, Tadeusz Szczurkiewicz, Stanisław Waszak, Franciszek Wróblewski, Zbigniew Zakrzewski Adres Redakcji Poznań, ul. Czerwonej Armii 90, Coll. Iuridicum UAM pokój 42, tel. 597-37 Copyright by Państwowe Wydawnictwo Naukowe Warszawa 1972 Printed in Poland PAŃSTWOWE WYDAWNICTWO NAUKOWE - ODDZIAŁ W POZNANIU 1971 Nakład 1332+128 egz. Ark. wyd. 30,0. Ark. druk. 23. Papier druk. sat. V kl. 70 g 70x100. Oddano do składania 2 III 1972 r. Podpisano do druku 26 VI 1972 r. Druk ukończono w czerwcu 1972 r. Nr zam. 145/88. K-3/412. Cena zł 30, DRUKARNIA UNIWERSYTETU IM. A. MICKIEWICZA W POZNANIU
SPIS TREŚCI I. ARTYKUŁY Adiunkt Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, dr Jan Sandorski, Wpływ przymusu na nieważność umów międzynarodowych Doc. Uniwersytetu M. Kopernika w Toruniu, dr habil. Janusz Gi1as, Bariery w handlu zagranicznym w świetle prawa międzynarodowego Doc. Uniwersytetu Łódzkiego, dr habil. Andrzej Rembie1ińsk, Odpowiedzialność Skarbu Państwa w świetle wytycznych wymiaru sprawiedliwości z 15 II 1971 r Adiunkt Uniwersytetu Wrocławskiego, dr Walerian Sanetra, Wina jako przyczyna niezwłocznego rozwiązania umowy o pracę przez zakład pracy St. asystent Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, mgr Mirosław W o s t a 1, Problematyka rozrachunku gospodarczego.... Prof. emeryt. Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, dr Jan Zdzitowiecki, Parę uwag na temat teorii finansów Doc. Litewskiej Akademii Nauk w Wilnie, dr Antanas Buraczas, O ewolucji hipotez i modeli wydatków ludności Doktorant Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu, mgr Tadeusz J u j a, Dualny model międzyregionalny i jego przydatność w planowaniu Doktorant Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu, mgr Tadeusz Rutkowski, Czynniki regionalne wpływające na poziom płac pracowników przemysłu Doktorant Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu, mgr Tomasz S k ą p s k i, Uwagi do metodyki prognoz frachtowych.... Doktorant Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu, mgr Krystyna Knychała, Zastosowanie metody podobieństwa do rejonizacji ekonomiczno-przemysłowej St. asystent Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu, mgr Halina Piotr, Cechy socjalistycznych stosunków produkcji a funkcje ekonomiczne samorządu robotniczego Doc. Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu, dr Stefan Ochociński, Znaczenie zasad wielkopolskiej spółdzielczości dla ruchu spółdzielczego i rozwoju drobnej gospodarki w PRL. St. asystent Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu, mgr Halina Romanow, Serwicyzacja ekonomicznych funkcji gospodarstwa domowego jako przedmiot badania statystycznego.... Adiunkt Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, dr Łucja Łukaszewicz, Kontakty dyrektora przedsiębiorstwa z jego załogą St. asystent Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, mgr Maria Roguszka, Pozycja społeczna kobiety pracującej zawodowo jako przedmiot badań socjologicznych 1 15 37 57 73 95 111 125 137 159 175 189 201 225 235 249
IV Spis treści II. PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA A. Stelmachowski, Wstęp do teorii prawa cywilnego, Warszawa 1969, PWN, ss. 318 (rec. Jan Winiarz) R. Frelek, Historia zimnej wojny, Warszawa 1971, PWN, ss. 172 (rec. Jan Wawrzyniak) G. Rysiak, Funkcje Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych w utrzymaniu międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, Kraków 1969, Zeszyty Naukowe UJ, Prace Prawnicze, Z. 41, ss 180 (rec. Andrzej Jacewicz i Tadeusz Jasudowicz). J. Pałyga, Stosunki konsularne Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 1970, PWN, ss. 271 (rec. Leon Babiński) Z. Krzyżkiewicz, Finanse państwowego przemysłu terenowego, Warszawa 1969, PWN, ss. 353 (rec. Maria Kupnicka) W. M. Demby, Ochrona roślin w Polsce w latach 1945-1965. Studium ekonomiczno-historyczne, Warszawa 1970, PWN, ss. 191 (rec. Ewa Borkowska-Bagieńska) Les droits de l'homme en droit interne et en droit international, Bruxelles 1969, Presses Universitaires, ss. 590 (rec. Anna Micha1ska) O. Bihari, Socialist representative institutions, Budapest 1970, Akadêmiai Kiadó, ss. 279 (rec. Andrzej Redelbach). Woprosy tieorii i istorii obszczestwiennych organizacii, Praca zbiorowa pod red. C. A. Jampolskiej i A. I. Szcziglika, Moskwa 1971, Izd. Nauka", ss. 257 (rec. Andrzej Sylwestrzak) T. Dżondżorowa-Penkowa, Obszti usłowija i tipowi dogowori, Sofia 1969, izd. Bułgarskaja Akademija na Naukije, ss. 282 (rec. Ewa Łętowska) O. Stankowić, Novčana naknada neimovinske štete sa posebnim osvrtom na jugoslovensku sudsku praksu, Beograd 1968, Savremena Administracja, ss. 238 (rec. Janina Panowicz-Lipska). P. F. Martynenko, Sowremiennyje burżuaznyje tieorii o wnesznich snoszenijach, gosudarstw (Federalizm i wnesznie snoszenija w konstitusionnom prawie USA), Kiew 1970, ss. 123 (rec. Tadeusz Smoliński) J. Beksiak, U. Libura, Równowaga gospodarcza w socjalizmie, Warszawa 1969, PWN, ss. 268 (rec. Aleksander Jędraszczyk). J. Pietrucha, Ogólny i regionalny model mechanizmu zatrudnienia w przemyśle socjalistycznym, Katowice Kraków 1969, PWN, ss. 207 (rec. Zuzanna Gybryjończyk).. Ruch naturalny ludności polskiej na tle wybranych krajów, Warszawa 1971, GUS, ss. 155 (rec. Alicja Hoder-Niedbała). Perspektywy rozrodczości na podstawie Ankiety Rodzinnej 1970, Warszawa 1971, GUS, ss. 219 (rec. Iwona Roeska-Słomka) E. Iwanicka-Lyra, Delimitacja aglomeracji wielkomiejskich w Polsce, Warszawa 1969, PWN, Instytut Geografii PAN, z. 76, (rec. Jerzy Chudy) B. Garliński, Modele kształtowania zapasów, Warszawa 1971, PWE, ss. 320 (rec. Bronisław Bednarek). K. W. Rothschild, Wirtschaftsprognose. Methoden und Probleme, Berlin- -Heidelberg-New York 1969, Springer Verlag, ss. 205 (rec. Barbara Po1szakiewicz)........ 263 266 270 273 275 278 281 284 289 291 293 296 297 299 301 303 305 307 310
Spis treści H. D. Haustein, Wirtschaftsprognose. Grundlagen, Elemente, Modelle, Berlin 1970, Verlag die Wirtschaft, ss. 215 (rec. Stanisław Wierzchosławski) Ziemie Zachodnie w Polskiej literaturze socjologicznej. Wybór tekstów. Wybór, opracowanie i wstęp A, Kwilecki, Poznań 1970, Instytut Zachodni, ss. 468 (rec. Andrzej Brencz) 3. Łobodzińska, Młodość, miłość, małżeństwo, Warszawa 1971, Wiedza Powszechna, ss. 176 (rec. Jolanta Pieniążek).. J. Wódz, Przeobrażenia społeczne wsi Pleszów włączonej do Nowej Huty 1949-1969, Kraków 1971, PAN, (rec. Edward Pietraszak). V 313 316 320 322 III. PRZEGLĄD ORZECZNICTWA Orzecznictwo cywilne Sądu Najwyższego (opracował Henryk Dąbrowski) Orzecznictwo Izby Karnej i Wojskowej Sądu Najwyższego (opracował Stefan Kalinowski) Orzecznictwo Głównej Komisji Arbitrażowej (opracował Zenon Klafkowski) Orzecznictwo Sądu Najwyższego w sprawach ze stosunku pracy i o zaopatrzenie emerytalne (opracował Tadeusz Wasylecki). Orzecznictwo Trybunału Ubezpieczeń Społecznych (opracował Tadeusz Wasylecki)... 325 328 333 341 341 IV. SPRAWOZDANIA I INFORMACJE Badania dotyczące współczesnych rodzin polskich (Konceptualizacja badań zespołu Instytutu Socjologii UAM) (Zbigniew Tyszka). Międzynarodowa konferencja poświęcona nauczaniu prawa w wyższych szkołach ekonomicznych (Wojciech Siuda) Przewód habilitacyjny dra Aleksandra Tobisa (Andrzej J. Szwarc). 345 353 356
CONTENTS I. ARTICLES Dr Jan Sandorski, Senior Assistant at the Adam Mickiewicz University in Poznań, Influence of Coercion on the Invalidity of International Treaties Dr Janusz Gilas, Docent at the Mikołaj Kopernik University in Toruń, Barriers in the Foreign Trade Dr Andrzej Rembiński, Docent at the Łódź University, Responsibility of the State Treasury along the Lines of the Jurisdiction of February 15, 1971 Dr Walerian Sanetra, Senior Assistant at the Wrocław University, The Guilt as the Ground of Immediate Dissolution of the Contract of Employment on the Part of Workshop.... Mirosław W o s t a 1, Senior Assistant at the Adam Mickiewicz University in Poznań, Problems of the Self-Financing System. Dr Jan Zdzitowiecki, Professor at the Adam Mickiewicz University in Poznań, Some Remarks on the Theory of Finances... Dr Antanas Buraczas, Docent at the Lithuanian Academy of Sciences in Wilno, Evolution of the Hypotheses and Models of Expenditure of Population Tadeusz J u j a, Magister oecon. at the Poznań School of Economics, The Interregional Dual Model and its Application to Planning. Tadeusz Rutkowski, Magister oecon. at the Poznań School of Economics, Regional Factors Ruling the Wages of Industrial Workers Tomasz S k ą p s k i, Magister oecon. at the Poznań School of Economics, Remarks on the Methodology of Freight Forecasts. Krystyna Knychała, Magister oecon. at the Poznań School of Economics, Aplication of Similarity Method for Division in Industrial Regions Wojciech Piotr, Magister oecon. at the Poznań School of Economics, Features of the Socialistic Production Relations and Workers Economic Autonomy, Dr Stefan Ochociński, Docent at the Poznań School of Economics, The Importance of the Principles of the Co-operative Societies in the Districts of Poznań for the Co-operative Movement and Development of Small-scale Economy in Polish People's Republic. Halina Romanow, Magister oecon. at the Poznań School of Economics, Changeover to Services in the Field of Economic Functions of Households as a Subject of Statistical Research.... Dr Łucja Łukaszewicz, Senior Assistant at the Adam Mickiewicz University in Poznań, Contacts of the Director of Business with the Staff 13 34 55 71 92 109 122 136 156 173 187 198 223 233 247
Contents VII Maria Roguszka, Senior Assistant at the Adam Mickiewicz University in Poznań, The Social Standing of Professional Women as a Matter of Sociological Research II. SURVEY OF LITERATURE III. SURVEY OF DECISIONS IV. NOTES AND COMMUNICATIONS 260 263 325 345