MONOGRAFIE KOMITETU INŻYNIERIA ŚRODOWISKA P O L S K I E J A K A D E M I I N A U K vol. 61 I I I K o n g r e s I nżynie r i i Środowiska NOWE METODY REDUKCJI EMISJI ZANIECZYSZCZEŃ I WYKORZYSTANIA PRODUKTÓW UBOCZNYCH OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW Tom 4 Pod redakcją Hanny Obarskiej-Pempkowiak, Lucjana Pawłowskiego Lublin, 2009
POLSKA AKADEMIA NAUK KOMITET INŻYNIERII ŚRODOWISKA MONOGRAFIE Nr 61 NOWE METODY REDUKCJI EMISJI ZANIECZYSZCZEŃ I WYKORZYSTANIA PRODUKTÓW UBOCZNYCH Z OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW Tom 4 pod redakcją Hanny Obarskiej-Pempkowiak, Lucjana Pawłowskiego LUBLIN 2009
Pod redakcją: prof. dr hab. inż. Hanny Obarskiej-Pempkowiak prof. dr hab. Lucjana Pawłowskiego Komitet Redakcyjny: prof. dr hab. Lucjan Pawłowski Redaktor Naczelny prof. dr hab. inż. Kazimierz Banasik dr hab. Jadwiga Bernacka, prof. IOŚW dr hab. Elżbieta Bezak-Mazur, prof. PŚk prof. dr hab. inż. January Bień prof. dr hab. inż. Ryszard Błażejewski prof. dr hab. inż. Michał Bodzek prof. dr hab. inż. Józef Dziopak dr hab. inż. Stanisław Gruszczyński prof. dr hab. inż. Janusz Jeżowiecki dr hab. inż. Andrzej Jędrczak dr hab. inż. Krzysztof Knapik, prof. PK prof. dr hab. inż. Marian Mazur prof. dr hab. inż. Korneliusz Miksch prof. dr hab. inż. Krystyna Olańczuk-Neyman prof dr hab. inż. Jan Pawełek prof. dr hab. inż. Czesława Rosik-Dulewska dr hab. inż. Marian Rosiński, prof. PW prof. dr hab. inż. Jerzy Sobota prof. dr hab. inż. Marek Sozański prof. dr hab. inż. Kazimierz Szymański dr hab. inż. Marek Zawilski, prof. PŁ prof. dr hab. inż. Roman Zarzycki prof. dr hab. inż. Jerzy Zwoździak prof. dr hab. inż. Piotr Kowalik prof. dr hab. inż. Wojciech Adamski dr hab. Marzenna Dudzińska, prof. PL prof. dr hab. inż. Andrzej Królikowski prof. dr hab. inż. Hanna Obarska-Pempkowiak dr hab. inż. Bernard Quant, prof. PG prof. dr hab. inż. Tomasz Winnicki Komitet Inżynierii Środowiska PAN PUBLIKACJA SFINANSOWANA ZE ŚRODKÓW WOJEWÓDZKIEGO I NARODOWEGO FUNDUSZU OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ ISBN 978-83-89293-84-8 druk: Perfekta info, tel. 081 46 10 229 www.perfekta.info.pl
III KONGRES INŻYNIERII ŚRODOWISKA Referaty z projektu badawczego finansowanego z środków Mechanizmu Norweskiego nr PL 0085 oraz Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego E007/P01/2007/01 Lublin, 2009
SPIS TREŚCI Koncepcja oczyszczania odcieków o wysokich stężeniach zanieczyszczeń metodą hydrofitową. H. Obarska-Pempkowiak, M. Gajewska, E. Wojciechowska...9 Badania nad dezynfekcją ścieków oczyszczonych odprowadzanych do wód powierzchniowych. B. Quant, R. Bray, K. Olańczuk-Neyman, K. Jankowska, E. Kulbat, A. Łuczkiewicz, S. Fudala-Książek, A. Sokołowska 19 Charakterystyka i pochodzenie rozpuszczonego i koloidalnego azotu organicznego w odpływach z komunalnych oczyszczalni ścieków. K. Czerwionka, J. Mąkinia 29 Klasyfikacja osadów ściekowych na podstawie analizy elementarnej. A. Ostojski 39
SŁOWO WSTĘPNE Celem Kongresu jest przede wszystkim, podsumowanie osiągnięć Polskiej Inżynierii Środowiska za ostatnie 3 lata. Szczególnie cennym jest kompleksowe podejście do wybranych problemów. Ponieważ taki charakter mają osiągnięcia Ośrodka Gdańskiego, zdecydowaliśmy się na opublikowanie ich w oddzielnym tomie. Badania, których wyniki publikujemy zostały sfinansowane ze środków Mechanizmu Finansowego EOG Norweskiego Mechanizmu Finansowego Nr PL 0085 i Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Doprowadziły one do kompleksowej analizy następujących problemów: roli metod hydrofitowych w oczyszczaniu ścieków o wysokim ładunku zanieczyszczeń efektywności dezynfekcji oczyszczonych ścieków odprowadzanych do wód powierzchniowych biologicznej przyswajalności frakcji związków azotu zawartych w oczyszczonych ściekach oceny potencjału energetycznego osadów ściekowych z miejskich oczyszczalniach ścieków Wyrażam przekonanie, że ten rodzaj promocji osiągnięć poszczególnych polskich ośrodków będziemy kontynuować w przyszłości w ramach serii monograficznej: Monografii Komitetu Inżynierii Środowiska PAN Lucjan Pawłowski