Moduł 3 Identyfikacja materiałów zawierających azbest
W Module 3 porozmawiamy o: Czynnościach podczas których może wystąpić narażenie na azbest Obiektach oraz przedmiotach w których można znaleźć azbest Typach materiałów zawierających azbest (Asbestos Containing Materials - ACMs) sklasyfikowanych według potencjalnego uwalniania przez nie włókien azbestu Etapach diagnozowania azbestu w budynkach
Czynności podczas których może wystąpić narażenie na azbest 1. Prace polegające na usuwaniu z budynków materiałów zawierających azbest 1. Renowacja budynków Utrzymywanie i konserwacja budynków i struktur zawierających azbest
Obiekty i przedmioty w których można znaleźć azbest 1. Dach i ściany zewnętrzne, np.. Blachy dachowe i dachówki Rynny i rury spustowe
Okładziny ścienne Spodnie części struktur architektonicznych takich jak łuki, balkony czy wystające okapy
Panele okienne Papy i pokrycie elewacji wykonanych z metalu
2. Kotły, zbiorniki i wodociągi, np. Warstwa izolacyjna w kotłach, systemach rur, kaloryferach itp. Zniszczona warstwa izolacyjna i związane z nią pozostałości/gruz
Uszczelki w rurach oraz kolanka Uszczelki w klapie dostępu do kotła oraz uszczelki pomiędzy jego żeliwnymi sekcjami
Papierowa warstwa znajdująca się między rurą a niezawierającą azbestu izolacją Papierowa warstwa wewnątrz obudowy stalowego kotła oraz rury spalinowej/przewodu kominowego
Obiekty i przedmioty w których można znaleźć azbest 3. Sufity, np. Sprayowe powłoki na sufity, ściany, belki, słupy Niezwiązany azbest w dziurach w suficie czy podłodze
Płytki, listwy, okapy, zadaszenia oraz przestrzenie między kondygnacjami budynku Wykończenia ścian z fakturą oraz farby
Obiekty i przedmioty w których można znaleźć azbest 4. Wewnętrzne ściany/płyty, np. Niezwiązany azbest wewnątrz ścian działowych Ściany działowe
Płyty pod oknami Płyty okalające szyb windy
Obiekty i przedmioty w których można znaleźć azbest 4. Wewnętrzne ściany/płyty np. Płyty pomiędzy pionowymi i poziomymi słupami konstrukcyjnymi Płyty znajdujące się za sprzętem elektrycznym
Płyta rewizji dostępu do pionu instalacyjnego Płyta rewizyjna pionu instalacyjnego oraz podłoga
4. Wewnętrzne ściany/płyty, np. Obudowa kotła Panel izolacyjny montowany za/pod grzejnikiem
Wewnętrzne warstwy drzwi pożarowych Płyty obudowujące wannę
5. Materiały podłogowe, np. Płytki podłogowe Linoleum Papierowy podkład, wykładzina/podbicie podłogi technicznej
Obiekty i przedmioty w których można znaleźć azbest 6. Systemy wentylacyjne np. Izolacja Uszczelki/podkładki Antywibracyjna osłona
Obiekty i przedmioty w których można znaleźć azbest 7. Domowe przyrządy, np. Uszczelki, linki uszczelniające oraz osłony kotłów Izolacyjne bloki, płyty i papier w grzejnikach domowych Uszczelki w kaloryferach
Obiekty i przedmioty w których można znaleźć azbest 8. Inne, np. Koc przeciwpożarowy Zbiornik na wodę Okładzina hamulcowa/sprzęgłowa
Zadanie: Gdzie w domu można znaleźć azbest? Czy potrafisz znaleźć wszystkie 10? Pozostało 10. Pozostała 1. Znalazłeś wszystkie! Dach i płyty dachowe Nasady kominowe Parapety oraz kit w oknach Płyty do sprzętów elektrycznych Sprayowa powłoka i izolacja sufitu Płytki i linoleum Kocioł oraz izolacja zwoju grzewczego Izolacja rurociągu Izolacja kanałów wentylacyjnych, uszczelnienia i podbitka Rozdzielnice elektryczne i grzejniki
Formy materiałów zawierających azbest sklasyfikowane według uwalniania włókien azbestu do powietrza: Materiały kruche/ tzw. materiały miękkie o gęstości azbestu poniżej 1000 kg/m3 Materiały miękkie (zawierające więcej niż 20% wagi azbestu) to termin używany w odniesieniu do każdego materiału zawierającego azbest, który łatwo ulega mechanicznym zniszczeniom uwalniając duże ilości włókien azbestu do powietrza. Kiedy jest suchy z łatwością może zostać ręcznie rozdrobniony lub starty na proch. Uszkodzone kruche produkty azbestowe stanowią zagrożenie, ponieważ włókna azbestu, które zawierają, łatwo dostają się do powietrza i mogą być wdychane przez ludzi żyjących lub pracujących na danym obszarze. Przykładowe kruche materiały azbestowe: otulina rur, izolacja kotłów, taśmy, sznury azbestowe powłoka ognioodporna na wyrobach stalowych, izolacja natryskowa.
Niekruche materiały/definiowane jako typ twardy - o gęstości większej niż 1000 kg/m3 Twarde materiały azbestowe produkowane są z wiążącego związku (takiego jak cement) zmieszanego z małą ilością (zazwyczaj mniej niż 20%) azbestu. Niekruche materiały azbestowe mają postać sztywnych ciał stałych, które nie mogą zostać ręcznie rozkruszone czy sproszkowane. Włókna azbestowe są ściśle związane w produkcie i normalnie nie są uwalniane do powietrza. Niekruche produkty azbestowe w dobrym stanie i odpowiednio zabezpieczone nie uwalniają włókien azbestu do powietrza. Są one postrzegane jako materiały bardzo niskiego ryzyka pod warunkiem, że w przypadku ich uszkodzenia zachowane są odpowiednie środki bezpieczeństwa. W przypadku uszkodzenia lub zniszczenia fragmenty niekruchych materiałów mogą zachowywać się jak materiały kruche. Zagrożenie dla ludzkiego zdrowia i środowiska ma miejsce podczas mechanicznej obróbki tych produktów (np. cięcie czy wiercenie), podczas prac rozbiórkowych czy korozji Przykładowe twarde materiały azbestowe: azbestowo-cementowe płyty płaskie karo, płyty faliste kształtki, uszczelki rury azbestowo-cementowe ciśnieniowe i bezciśnieniowe winylowe płytki podłogowe (25-40% azbestu)
Formy materiałów zawierających azbest sklasyfikowane według uwalniania włókien azbestowych do powietrza: tzw. materiały miękkie i twarde Z upływem czasu niektóre materiały definiowane jako typ twardy mogą ulegać korozji. Przykładowe uszkodzenia, które mogą powodować uwalnianie się włókien azbestu do powietrza: połamanie płyt azbestowo cementowych, długoterminowe narażenie na działanie np. czynników chemicznych.
Etapy diagnozowania azbestu w budynkach Przewiń etap by dowiedzieć się więcej Etapy diagnozowania azbestu w budynkach: 1. Wstępne rozpoznanie Wstępne rozpoznanie zalecane jest dla budynków zbudowanych w okresie po II Wojnie Światowej, w przypadku których właściciel twierdzi, że mogą one zawierać azbest. Wstępne rozpoznanie polega na zapoznaniu się ze wszystkimi dostępnymi informacjami i dokumentacją dotyczącą budynku. Wstępne rozpoznanie powinno dotyczyć zakresu danych takich jak istniejące rysunki, dokumentacja, użytkowanie i charakterystyka budynku, jego lokalizacja i konserwacja. Wstępne rozpoznanie może zostać przeprowadzone przez kierownika budowy, specjalistę ds. azbestu czy specjalistę bhp. 2. Oględziny Wstępne oględziny mają na celu wykrycie obecności azbestu. Pierwszym krokiem w identyfikacji materiałów zawierających azbest jest przeprowadzenie wstępnych oględzin danego budynku bądź obiektu. Celem oględzin jest weryfikacja obecności azbestu oraz określenie ilości materiałów zawierających azbest. Informacje z oględzin powinny być następnie użyte do wyznaczenia obszarów, które mają być monitorowane.
Etapy diagnozowania azbestu w budynkach 3. Inspekcja budynku Inspekcja budynku stanowi kontynuację oględzin wstępnych i pozwala na ocenę stanu technicznego materiałów zawierających azbest oraz lokalizację punktów pobierania próbek jeżeli jest taka potrzeba. Teren zagrożeń działania azbestu powinien zostać oznaczony znakami ostrzegającymi przed zagrożeniem związanym z azbestem. Prace mogą być organizowane przez kierownika budowy, specjalistę ds. azbestu czy specjalistę bhp wraz z robotnikami. Podczas inspekcji wszystkie zaangażowane osoby powinny używać osobistego sprzętu ochronnego. 4. Pobieranie próbek w celu identyfikacji azbestu Jeżeli materiał już jest uszkodzony możemy pobrać próbkę bez ryzyka dodatkowego rozprzestrzeniania się pyłu podczas uszkodzenia mechanicznego. Patrz gdzie stawiasz stopy. Zwilż próbkę. Umieść próbkę w samouszczelniającej torbie z polietylenu. Włóż całość do drugiej samouszczelniającej torby. Opisz próbkę. Ty jak i twoi pracownicy podczas pobierania próbek powinniście zachować szczególną ostrożność. Ludzie pobierający próbki zazwyczaj potrzebują sprzętu ochrony dróg oddechowych.
Etapy diagnozowania azbestu w budynkach 5. Pobieranie próbek powietrza/analiza laboratoryjna Jeśli potrzebne jest określenie stężenia włókien azbestu w miejscu pracy czy budynku, pobieranie próbek powietrza może zostać przeprowadzone przed, podczas jak i po wykonaniu prac demontażowych. Badanie jakości powietrza przeprowadzane przez akredytowane laboratorium jest wymagane jeśli przeprowadzane są prace związane z usuwaniem tzw. materiałów miękkich oraz zawierających krokidolit. Analiza taka może być przeprowadzona jedynie przez profesjonalistów w akredytowanym laboratorium, a próbki do takiej analizy najczęściej pobierane są przez osoby do tego przeszkolone i noszące sprzęt ochronny osobistej.
Moduł 3 - test Teraz sprawdzimy czego nauczyliście się Państwo w module 3. Start
Pytanie 1 z 5 Narażenie na azbest może mieć miejsce podczas renowacji budynków. Prawda * Fałsz
Pytanie 2 z 5 Azbest można znaleźć w panelach okiennych. Prawda * Fałsz
Pytanie 3 z 5 Który z poniższych przykładów może zostać zakwalifikowany do kruchych/miękkich materiałów zawierających azbest? Płyty azbestowo cementowe Otuliny rur* Oparte na bitumie materiały wodoodporne Winylowe panele podłogowe
Pytanie 4 z 5 Jaki procent azbestu zawierają zazwyczaj materiały niekruche/twarde? 5% 15% * 50% 75%
Pytanie 5 z 5 Jaki jest pierwszy etap diagnozowania azbestu w budynkach? Oględziny Wstępne rozpoznanie * Pobieranie próbek w celu identyfikacji azbestu Inspekcja budynku