Notki biograficzne... Wykaz skrótów... Wstęp... XIII XV XIX Rozdział I. Ustalenie wysokości dotacji oświatowej... 1 1. Rodzaje podstaw dotacji oświatowych... 1 2. Sposób obliczania wysokości dotacji oświatowej... 4 3. Dwa rodzaje podstaw obliczania dotacji... 6 4. Wysokość mnożnika podstawy dotacji (współczynnika procentowego)... 8 5. Sposób obliczania dotacji według subwencji oświatowej zasady i przykłady... 10 5.1. Część oświatowa subwencji ogólnej dla jednostki samorządu terytorialnego... 10 5.2. Przykłady wyliczenia dotacji na podstawie metryczki subwencji oświatowej... 13 5.3. Zasady podziału środków części oświatowej subwencji ogólnej... 24 5.4. Problem odrębnej dotacji na niepełnosprawnych uczniów szkoły podstawowej... 25 6. Dotacja obliczana według wydatków bieżących... 26 6.1. Pojęcie wydatków bieżących... 27 6.2. Wydatki bieżące przewidziane... 32 6.3. Wydatki bieżące ponoszone... 34 6.4. Wydatki bieżące ustalone w budżecie i ponoszone w oświatowych jednostkach budżetowych... 35 6.5. Obliczanie dotacji z budżetu gminy poprzez odejmowanie niektórych dochodów od wydatków bieżących... 38 6.6. Problem obliczania dotacji na ucznia oddziału przedszkolnego szkoły podstawowej... 43 6.7. Kontrowersje przy obliczaniu dotacji na ucznia przedszkola lub punktu przedszkolnego niebędącego uczniem niepełnosprawnym... 46 6.8. Obliczanie podstawy dotacji, gdy samorządowa szkoła lub przedszkole funkcjonuje w zespole... 47 6.9. Obliczenie podstawy dotacji w sytuacji nieprowadzenia przez JST przedszkola gminnego lub szkoły takiej jak dotowana... 50 V
6.10. Przykłady nieprawidłowej praktyki i inne problemy obliczania podstawy dotacji... 52 7. Zasady obliczania liczby uczniów jednostki dotowanej... 57 7.1. Normy o sposobie obliczania liczby uczniów... 57 7.2. Uczeń w niepełnym wymiarze godzin oraz uczeń na stanie... 57 7.3. Problem absolwentów szkół... 58 7.4. Problemy obliczania liczby uczniów nieobjętych obowiązkiem nauki... 60 7.5. Problem obliczania liczby uczniów przedszkoli lub punktów przedszkolnych za miesiące wakacyjne... 60 8. Dotacja z budżetu powiatu na kwalifikacyjne kursy zawodowe... 62 9. Podsumowanie... 63 Rozdział II. Zasady weryfikacji rocznej kwoty dotacji oświatowej... 67 1. Czynniki warunkujące częstotliwość i sposób dokonywania weryfikacji dotacji... 67 2. Weryfikacja wysokości dotacji oświatowej dokonywana z powodu zmiany podstawy obliczania dotacji... 68 2.1. Podstawy obliczania dotacji w zależności od typu jednostki oświatowej... 68 2.2. Zmiana podstawy obliczania dotacji dla publicznych jednostek oświatowych... 70 2.3. Zmiany podstawy obliczania dotacji dla niepublicznych przedszkoli... 81 2.4. Zmiany podstawy dotacji dla niepublicznych form wychowania przedszkolnego... 89 2.5. Zmiany podstawy dotacji dla szkół i placówek niepublicznych... 91 2.6. Zmiany podstawy dotacji dla niepublicznych szkół dla dorosłych... 92 2.7. Weryfikacja dotacji na słuchaczy kwalifikacyjnych kursów zawodowych... 95 2.8. Weryfikacja dotacji udzielonej na podstawie wydatków najbliższej gminy lub powiatu... 96 3. Problem weryfikacji dotacji z powodu niepełnosprawności uczniów i wczesnego wspomagania rozwoju dziecka... 99 4. Weryfikacja dotacji na podstawie liczby uczniów samorządowych jednostek oświatowych... 105 5. Weryfikacja dotacji dokonana według liczby uczniów dotowanych jednostek oświatowych... 107 6. Terminy i sposób dokonywania weryfikacji wysokości dotacji z uwagi na zmianę podstawy obliczania... 108 7. Problem refundacji dotacji oświatowych... 113 Rozdział III. Przeznaczenie i wydatkowanie dotacji... 117 1. Zagadnienia ogólne... 117 2. Interpretacja pojęcia działalności bieżącej i wydatków bieżących beneficjenta dotacji podmiotowej... 120 3. Podmiot ponoszący wydatki kwalifikowalne do rozliczenia dotacji oświatowej... 121 4. Wydatki na zadania organu prowadzącego z art. 5 ust. 7 ustawy o systemie oświaty... 123 5. Termin na dokonanie wydatku z dotacji rocznej oraz problem rozliczania się z dopłaty do dotacji... 124 6. Wynagrodzenie osoby fizycznej za pełnienie funkcji dyrektora... 127 VI
Rozdział IV. Przejrzystość rozliczenia dotacji oświatowej otrzymanej przez szkołę lub placówkę... 129 1. Zadania organu prowadzącego szkołę... 129 2. Obowiązek prowadzenia ewidencji dowodów księgowych... 129 3. Pogląd dominujący w orzecznictwie... 131 4. Tryb udzielania i rozliczania dotacji... 132 5. Tryb i zakres kontroli... 133 6. Przykłady nieprawidłowych dokumentów... 134 7. Przykład ewidencji wydatków w szkole... 134 8. Wzór kontroli dokumentu (opis na odwrocie dokumentu faktury, ustawa o rachunkowości)... 136 Rozdział V. Kontrola beneficjentów dotacji ze strony samorządu... 137 1. Zakres i tryb przeprowadzania kontroli... 137 2. Tryb przeprowadzania kontroli... 150 3. Wzory... 153 3.1. Upoważnienie do kontroli dotowanej jednostki oświatowej... 153 3.2. Protokół kontroli dotowanej jednostki... 154 3.3. Wystąpienie pokontrolne do kontrolowanej jednostki... 156 Rozdział VI. Uchwały organu stanowiącego samorządu w zakresie udzielania, rozliczania i kontroli dotacji oświatowej... 159 1. Zagadnienia wstępne... 159 2. Określanie podstawy obliczania dotacji... 165 3. Ustalanie trybu udzielania dotacji... 176 4. Ustalanie trybu i sposobu rozliczania dotacji... 179 5. Ustalanie zakresu i trybu kontroli... 182 6. Poprawny zakres uchwały dotacyjnej w świetle orzecznictwa sądów administracyjnych i regionalnych izb obrachunkowych... 186 7. Wzory... 192 7.1. Uchwała w sprawie ustalenia trybu udzielania i rozliczania dotacji oraz trybu i zakresu kontroli ich wykorzystania... 192 7.2. Uchwała w sprawie trybu udzielania i rozliczania dotacji z budżetu gminy dla szkół, przedszkoli i placówek publicznych i niepublicznych oraz trybu i zakresu kontroli prawidłowości wykorzystania dotacji... 206 Rozdział VII. Dochodzenie wypłaty dotacji w należnej kwocie tryb dochodzenia... 225 1. Dochodzenie od organu dotującego wypłaty dotacji w należnej kwocie... 225 1.1. Wzór wniosku o udostępnienie informacji publicznej... 229 2. Sądowoadministracyjna kontrola wypłaty dotacji oświatowej wskazanej w art. 80 i 90 ustawy o systemie oświaty... 231 2.1. Charakter czynności udzielenia (ustalenia i przekazania) dotacji oświatowej... 233 2.2. Przedmiot kontroli sądowoadministracyjnej... 237 2.3. Interes prawny... 237 2.4. Wezwanie do usunięcia naruszeń prawa... 239 2.5. Wzór wezwania do usunięcia naruszenia prawa... 242 VII
2.6. Wniesienie skargi do sądu administracyjnego... 244 3. Wzory... 247 3.1. Skarga na uchwałę... 247 3.2. Skarga na czynność ustalenia wysokości dotacji... 250 4. Powództwo do sądu powszechnego o zapłatę dotacji w należnej kwocie... 252 4.1. Odmienne skutki prawne dotyczącego dotacji oświatowej orzeczenia sądu administracyjnego i orzeczenia sądu powszechnego... 252 4.2. Pozyskanie dowodów na potrzeby sformułowania pozwu o zapłatę... 254 4.3. Pozew o zapłatę i postępowanie przed sądem powszechnym... 257 Rozdział VIII. Dochodzenie zwrotu dotacji od beneficjenta... 259 1. Zagadnienia wstępne... 259 2. Zasady zwrotu dotacji niewykorzystanych... 262 3. Zasady zwrotu dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem, pobranych nienależnie lub w nadmiernej wysokości... 263 4. Zasady określania dotacji podlegającej zwrotowi i stosowania ulg w zapłacie... 265 5. Procedura określania i egzekwowania dotacji podlegającej zwrotowi... 271 6. Wzory... 278 6.1. Wszczęcie postępowania w sprawie określenia dotacji podlegającej zwrotowi... 278 6.2. Zawiadomienie strony o dołączeniu do protokołu dokumentów zgromadzonych w trakcie kontroli... 279 6.3. Wezwanie świadka na przesłuchanie... 280 6.4. Zawiadomienie strony o przeprowadzeniu dowodu w postaci przesłuchania świadka (zawiadomienie musi być doręczone stronie na 7 dni przed terminem przeprowadzenia dowodu)... 281 6.5. Zawiadomienie strony o możliwości zapoznania się z zebranym materiałem dowodowym... 282 6.6. Decyzja określająca dotację podlegającą zwrotowi... 283 6.7. Podanie do samorządu o umorzenie dotacji podlegającej zwrotowi... 285 6.8. Decyzja w sprawie umorzenia dotacji podlegającej zwrotowi... 286 6.9. Wniosek o wszczęcie egzekucji administracyjnej... 288 Rozdział IX. Rozliczanie dotacji między gminami... 291 1. Obowiązek zwrotu kosztów udzielonej dotacji... 291 2. Forma i tryb zwrotu kosztów dotacji... 292 3. Obliczanie kosztów dotacji do zwrotu... 293 4. Wzór wypełnionego druku noty księgowej... 298 Rozdział X. Odpowiedzialność za naruszenie prawa o dotacjach... 299 1. Zagadnienia wstępne... 299 2. Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych... 302 3. Odpowiedzialność dotującego za naruszenie dyscypliny finansów publicznych... 304 4. Odpowiedzialność beneficjenta dotacji za naruszenie dyscypliny finansów publicznych... 313 5. Kary i inne konsekwencje naruszenia dyscypliny finansów publicznych związane z nieprawidłowościami w zakresie dotacji... 319 VIII
6. Dotacje a odpowiedzialność karna skarbowa i odpowiedzialność karna... 324 Rozdział XI. Odpowiedzialność za związane z dotacjami oświatowymi naruszenie dyscypliny finansów publicznych problemy praktyki orzeczniczej... 331 1. Naruszenie zasad lub trybu przyznania dotacji oświatowej albo jej przekazania (wypłaty)... 331 2. Odpowiedzialność związana z uchybieniem przepisów dotyczących rozliczania dotacji oświatowych... 333 3. Sankcjonowanie obowiązku zwrotu dotacji do budżetu JST... 335 4. Ocena możliwości zastosowania do dotacji oświatowych przepisu art. 9 pkt 1... 336 Rozdział XII. Odpowiedzi na pytania... 339 1. Wysokość dotacji... 339 1.1. Obliczanie podstawy dotacji dla niepublicznego przedszkola... 339 1.2. Wydatki bieżące jako podstawa obliczenia wysokości dotacji dla przedszkola niepublicznego... 341 1.3. Podstawa naliczania dotacji dla przedszkoli niepublicznych... 343 1.4. Dotacja dla niepublicznej szkoły podstawowej z tytułu prowadzenia oddziału przedszkolnego... 344 1.5. Zmiana sposobu obliczania podstawy dotacji oświatowej dla publicznych i niepublicznych przedszkoli w trakcie 2013 roku... 346 1.6. Obliczenie wysokości dotacji oświatowej dla niepublicznego przedszkola w sytuacji, gdy gmina nie prowadzi własnego przedszkola... 348 1.7. Dotacje dla szkół w sytuacji, gdy JST nie prowadzi danego typu i rodzaju szkoły... 360 1.8. Wyrównanie dotacji należnej szkole niepublicznej... 365 1.9. Dotacja z budżetu powiatu na kwalifikacyjne kursy zawodowe... 366 1.10. Obliczanie dotacji podmiotowej na faktyczną liczbę uczniów niepublicznego przedszkola... 367 2. Rozliczanie dotacji... 371 2.1. Wydatki bieżące niepublicznego przedszkola kwalifikowane do rozliczenia dotacji rocznej z budżetu gminy... 371 2.2. Dopuszczalność żądania rozliczenia z transzy miesięcznej dotacji oświatowej... 376 2.3. Ewidencja zwrotu dotacji udzielonej na rzecz przedszkola niepublicznego... 377 2.4. Rozliczenie dotacji podmiotowych otrzymanych na niepubliczną szkołę podstawową oraz niepubliczne przedszkole i punkt przedszkolny... 378 2.5. Zwrot do budżetu gminy dotacji wypłaconej niepublicznemu przedszkolu w nadmiernej wysokości... 379 3. Dotacje pozostałe zagadnienia... 384 3.1. Zwrot kosztów dotacji związanej z uczniem niebędącym mieszkańcem gminy... 384 3.2. Zwrot kosztów między gminami... 386 3.3. Dysponowanie rezerwami celowymi na zwiększenie dotacji dla niepublicznego przedszkola... 388 Rozdział XIII. Orzecznictwo... 391 1. Rozliczanie... 391 1.1. Wydatki po upływie roku budżetowego... 391 IX
1.2. Wydatki w roku, którego dotyczy dotacja... 392 1.3. Wydatki proporcjonalne... 393 1.4. Rachunek bankowy szkoły a rozliczenie dotacji... 394 1.5. Działalność niestanowiąca działalności gospodarczej a wymóg ewidencjonowania wydatków... 395 1.6. Wprowadzenie wymogu opisywania dowodów księgowych... 396 1.7. Adnotacje na dowodach księgowych... 397 1.8. Brak możliwości nakładania w uchwale obowiązku opisywania dowodów księgowych... 398 1.9. Rozliczanie dotacji kosztami amortyzacji... 400 1.10. Brak przejrzystości... 400 1.11. Rozliczenie faktycznej liczby uczniów... 402 1.12. Data zapłaty faktury... 402 1.13. Dopłata jako rozliczenie... 403 1.14. Ewidencja księgowa szkoły... 404 1.15. Lista dowodów... 404 1.16. Lista dowodów księgowych... 405 1.17. Rozliczenie miesięczne... 407 1.18. Udostępnianie ksiąg rachunkowych w szkole na czas kontroli... 407 1.19. Rekrutacja, marketing oświatowy... 408 2. Podstawa (stawka) dotacji... 409 2.1. Określenie kwoty dotacji z mocą wsteczną... 409 2.2. Zaniżenie dotacji z mocą wsteczną... 410 3. Rodzaje podstaw dotacji i sposoby ich rozliczania... 411 3.1. Metryczka subwencji oświatowej... 411 4. Udzielanie zezwolenia na prowadzenie jednostki publicznej... 412 4.1. Korzystne uzupełnienie sieci szkółw... 412 4.2. Korzystne uzupełnienie sieci szkół... 412 4.3. Odmowa wydania zezwolenia w przypadku braku środków w budżecie... 413 5. Kontrola... 414 5.1. Wydatki organu prowadzącego... 414 5.2. Kategorie wydatków, które nie mogą być pokryte z dotacji... 416 5.3. Pojęcie kontroli, prawo do żądania kopii i udzielanie pisemnych odpowiedzi oraz wyjaśnień... 419 5.4. Wykorzystanie dotacji, niedopuszczalność rozszerzania kompetencji osób wykonujących czynności kontrolne... 421 5.5. Uprawnienia organów kontrolujących... 421 5.6. Warunki przeprowadzenia kontroli... 423 5.7. Pojęcie rozliczanie... 424 5.8. Prawo wglądu do dokumentacji organizacyjnej i finansowej, gdy jest ona przetrzymywana poza jednostką placówki kontrolowanej... 425 5.9. Pomieszczenie kontrolowanego podmiotu... 426 5.10. Uprawnienie gmin do ustanawiania zasad i trybu kontroli wykorzystania przez przedszkola dotacji celowej... 427 6. Prawo do dotacji... 429 X
6.1. Brak prawa do otrzymania dotacji w wysokości wyższej niż należna... 429 6.2. Przekroczenie zakresu delegacji ustawowej... 430 6.3. Przekazanie dotacji na osobę, która nie jest uczniem... 430 6.4. Instytucja potrącenia... 431 6.5. Uzależnienie wypłaty dotacji oświatowej od zawarcia umowy z organem dotującym... 433 6.6. Poszerzenie zamkniętego katalogu ustawowych przesłanek udzielenia dotacji... 433 7. Zwrot dotacji windykacja... 435 7.1. Termin naliczenia odsetek... 435 7.2. Zwrot dotacji w drodze decyzji... 435 7.3. Zwrot dotacji obowiązki jak dla podatnika... 436 7.4. Kiedy następuje zwrot dotacji... 437 8. Absolwenci... 437 8.1. Liczba uczniów absolwentów... 437 8.2. Dotacja na absolwenta doprecyzowanie prawa przez ustawodawcę... 438 9. Uczeń... 439 9.1. Nieuczęszczanie dzieci do przedszkola a dotacja... 439 10. Inne... 441 10.1. Materiał dowodowy w aktach sprawy a rozstrzygnięcie w decyzji... 441 10.2. Doprecyzowanie przeznaczenia dotacji w noweli przepisu art. 90 ust. 3d OświatU... 444 10.3. Informacje o faktycznej liczbie uczniów potwierdzone podpisem elektronicznym... 445 10.4. Przekazanie szkoły spółce gminnej... 446 10.5. Zawieranie porozumień między gminą, która udzieliła dotacji, a gminą zobowiązaną do pokrycia kosztów udzielanej dotacji... 447 10.6. Termin do złożenia informacji o liczbie uczniów... 447 10.7. Niezachowanie terminu a prawo gminy do udzielenia dotacji... 448 10.8. Charakter prawny dotacji oświatowych... 448 10.9. Dotacja podmiotowo-celowa... 450 XI