Raport opisowy z pobytu na stypendium w ramach programu Erasmus 1. Nazwa uczelni zagranicznej oraz termin przebywania na wymianie: a) HUBrussel (Hogeschool Universiteit Brussel) b) wrzesień 2013 luty 2014 (semestr zimowy) c) II rok SM 2. Miejsce pobytu: Do Brukseli najlepiej dotrzeć tanimi liniami lotniczymi, które lądują w Charleroi (ok. 60km na południe od Brukseli). Koszt przelotu wraz z bagażem w jedną stronę to ok. 200 złotych. Z Charleroi do centrum miasta można dojechać na wiele sposobów, lecz najwygodniejszym środkiem transportu jest autobus. Pasażerów zabiera spod samego terminala, a zatrzymuje się przy największej w Brukseli stacji kolejowej Gare du Midi. Koszt przejazu: 14 euro. Do stolicy Belgii dojechać można również busem (z Warszawy kursuje bodajże raz w tygodniu). Na pewno można wtedy zabrać wiele więcej bagaży, jednak jest to opcja droższa (ok. 300 złotych) oraz mniej komfortowa. Sama uczelnia znajduje się w samym centrum miasta, niedaleko zabytkowego rynku Grand Place. Do kampusu można dojechać metrem. Decydując się na ten środek transportu należy wysiąść na stacji Gare Centrale, a następnie przejść przez mały skwer koło Cathédrale des Saint-Michel-et-Gudule. Uczelnia znajduje się na ulicy Stormstraat. Bardzo łatwo rozpoznać budynki uczelni po charakterystycznych zielonych elementach i oznaczeniach na elewacji. 3. Uniwersytet: HUBrussel jest uczelnią państwową, która od niedawna stanowi oddział zamiejscowy Katolickiego Uniwersytetu w Leuven (obie uczelnie niedawno podpisały umowę o połączeniu). Jak już wcześniej zostało wspomniane, uczelnia zlokalizowana jest w centrum miasta, w budynkach na ulicy Stormstraat. Można nieco narzekać na bazę lokalową, gdyż w mojej opinii budynek na chwilę obecną jest za mały. Przejścia i klatki schodowe są wąskie, a w czasie przerw tworzą się korki. Natomiast same klasy są wystarczająco duże i odpowiednio wyposażone. Trudno mi się wypowiedzieć na temat ilości studentów, zarówno tych z Belgii, jak i z zagranicy, natomiast w skali całego kraju HUB jest relatywnie małą uczelnią. Na uniwersytecie w pobliskim Leuven studiuje ok. 50 tysięcy osób, natomiast nie sądzę, by na HUB liczba ta przekroczyła kilka tysięcy. 4. Kursy: W trakcie wymiany zrealizowałem 9 przedmiotów. Na wstępie należy podkreślić, że wszystkie zajęcia prowadzone są w formie wykładów. Ćwiczenia nie są organizowane, co według mnie jest sporym minusem. W zależności od wykładu na zajęcia uczęszcza od 20 do 40 osób. W związku z brakiem zajęć ćwiczeniowych, część wykładowców wprowadzała dodatkowe bloki przeznaczone na ćwiczenia praktyczne. Niemniej jednak osoby oczekujące po uczelni przyjmującej możliwości pracy w małych grupach mogą się zawieść. a) Project Management (Peter Teirlinck, Eric Bloemen):
Wykład składał się z dwóch części: pierwsza składała się z szeregu teoretycznych wykładów. Niestety sposób prowadzenia tych zajęć przez pierwszego z prowadzących był słaby pomimo w gruncie rzeczy ciekawego tematu. Druga część składała się z zajęć praktycznych polegających na skonstruowaniu harmonogramu teoretycznego projektu przy pomocy MS Project. Wynik z projektu stanowił 30% oceny końcowej. Ostatecznym etapem był 3-godzinny egzamin, który nie należał do najłatwiejszych, niemniej przy dobrym zaliczeniu projektu spokojnie można uzyskać zaliczenie. b) Business Process & Operations (Jan de Kimpe): Kolejny z mniej ciekawie prowadzonych zajęć (również tyczy się to sposobu ich prowadzenia, a nie natury przedmiotu). Podczas zajęć poruszane były zagadnienia zarządzania operacyjnego. Egzamin składał się z testu oraz kilku zadań do rozwiązania. Trudno powiedzieć o tym wykładzie cokolwiek specjalnego. c) Corporate Finance (Bart Vinck, Alain Praet): Wykład ciekawie prowadzony, w pierwszej części przez p. Vinck, który niestety z powodów zdrowotnych musiał zrezygnować. W zastępstwie zajęcia prowadził p. Praet, który również w sposób przystępny przedstawiał materiał. Egzamin 3-godzinny, składający się głównie z zadań. Polecam. d) European Policy (Ann Pauwels): Zajęcia dotyczą historii kształtowania się Unii Europejskiej, jej struktur organizacyjnych oraz wszelkich procesów decyzyjnych i wewnętrznych zakresów kompetencji. Wykład prowadzony ciekawie, natomiast osoby liczące na zaliczenie przedmiotu na podstawie slajdów mogą się zawieść. Dużo pracy trzeba włożyć w samodzielne przygotowanie, gdyż egzamin jest dość szczegółowy. Na samym początku zajęć oprócz uczestnictwa w wykładzie zalecana była samodzielna praca z rekomendowaną książką. Trudno znaleźć podobny odpowiednik przedmiotu w ofercie SGH, który w sposób ogólny podejmowałby wszelkie najważniejsze zagadnienia związane z UE, tym bardziej przedmiot warty polecenia. e) Quantitative methods (Annemieke de Ridder): Zajęcia były prowadzone w formie wykładów teoretycznych oraz ćwiczeń praktycznych, podczas których korzystaliśmy z programu SPSS. Ciekawy przedmiot, który podejmował zagadnienia analizy czynnikowej, analizy skupień oraz regresji logistycznej. Część oceny końcowej stanowił projekt zaliczeniowy przygotowany samodzielnie przy pomocy SPSS, którego wyniki trzeba było przedstawić w trakcie egzaminu. Polecam dla osób, chcących nauczyć się obsługi programu, gdyż sam materiał nie jest wymagający. f) International Trade Policy (Eliene Poelmans): Wykład sam w sobie ciekawy, poruszający zagadnienia handlu międzynarodowego, działalności instytucji typu WTO itd. Niestety kolejny, który był słabo prowadzony. Egzamin 2-godzinny, w formie pytań opisowych. g) International Business & Strategy (Annabel Sels, Dario Rossa): Świetne zajęcia łączące zagadnienia zarządzania strategicznego oraz biznesu międzynarodowego. Pierwsza część, prowadzona przez p. Annabel Sels, dotyczyła działalności przedsiębiorstw na rynkach międzynarodowych oraz procesu internacjonalizacji. 20% oceny z tej części wykładu stanowił raport o wybranym przez studenta rynku oraz jego atrakcyjności dla inwestorów zagranicznych. II część wykładu poruszała zagadnienia zarządzania strategicznego, prowadzona przez posiadającego
dużą wiedzę praktyczną p. Dario Rossę. Ogromnym plusem tego wykładu była mała liczba uczęszczających osób, co sprzyjało ciekawym dyskusjom w trakcie zajęć. Egzamin trudny, 3-godzinny, w którym trzeba było krytycznie odnieść się do opisanych w studiach przypadku sytuacji i zaproponować rekomendowane działania. Polecam. h) International Monetary Policy (Stefaan Ide, Cindy Moons): Zajęcia dotyczące polityki pieniężnej, które niestety przez większość część semestru (z powodu choroby prowadzącego) się nie odbyły. Dopiero pod koniec semestru w zastępstwo została przydzielona inna osoba, natomiast w przeciągu kilku wykładów nie dało się nadrobić tak dużych zaległości. Z tego powodu jedyny duży minus dla uczelni pod względem organizacyjnym. Egzamin opisowy, 2-godzinny. i) International Management (Marc Lambotte): Zajęcia szeroko podejmujące tematykę zarządzania międzynarodowego (od zagadnienia globalizacji, poprzez strategie wejścia na rynki zagraniczne aż po zarządzanie zasobami ludzkimi w przedsiębiorstwie międzynarodowym). Zajęcia prowadzone ciekawie, w formie wykładów. Egzamin 3-godzinny składał się z zadań wymagających krytycznego podejścia do opisanych warunków oraz zaproponowania najlepszego rozwiązania. Polecam. Raporty mówiące o łatwych i czasami mało wymagających zajęciach w trakcie semestru oraz względnie trudnych egzaminach w trakcie sesji w pełni odzwierciedlają rzeczywistość. Standardem są 2-godzinne egzaminy, niekiedy zdarzają się również i 3-godzinne. Sesje na SGH są łatwiejsze. Co do języka, raczej żaden z wykładowców nie miał problemu z prowadzeniem zajęć po angielsku. Jeśli chodzi o możliwość kontaktu z wykładowcą, większość na początku zajęć podawała swoje dane kontaktowe, dodatkowo komunikację z wykładowcą ułatwiała uczelniana platforma internetowa. Nigdy nie miałem trudności z nawiązaniem kontaktu z osobą prowadzącą i zawsze otrzymywałem odpowiedź po krótkim czasie. 5. Warunki do studiowania: Tak jak już zostało wspomniane, uczelnia znajduje się w dużym budynku w centrum miasta, co stanowi duże ułatwienie, jeśli chodzi o codzienny dojazd. Biblioteka znajduje się nieopodal, której zbiory są dość ubogie, aczkolwiek wystarczające by przygotować się do zajęć i sesji. Jest dodatkowo możliwość wypożyczenia książek z biblioteki uczelni partnerskiej w Leuven, za co niestety trzeba zapłacić. W bibliotece znajdują się wszelkie media typu komputer, ksero (na którym mamy do wykorzystania 100 kartek darmowego druku). Dodatkowo można korzystać z pomieszczeń pracy grupowej. 6. Warunki mieszkaniowe: Uczelnia oferuje miejsca w akademiku przy Vanorleystraat, natomiast z racji ich ograniczonej liczby, trzeba spieszyć się z zapisami. Wkrótce po informacji o przyjęciu przez uczelnię zagraniczną, mailowo przesyłana jest prośba o potwierdzenie chęci zamieszkania w akademiku. Jeśli chodzi o oferowane warunki cenowe (niecałe 400 euro za miejsce w pokoju dwuosobowym), nie są one atrakcyjne biorąc pod uwagę, że za podobną cenę można wynająć samodzielny pokój. Jago poszukiwania należy rozpocząć jak najwcześniej i rozważyć wcześniejszy wyjazd do Brukseli w celu obejrzenia mieszkania i podpisania umowy. Mi osobiście przez całe wakacje nie udało się znaleźć osoby skłonnej podpisać umowę przez Internet. Ceny wynajmu pokoi, w zależności od standardu zaczynają się od ok. 350 euro za miesiąc, co jest absolutnym minimum. Później cena zależy już tylko od naszych wymagań i lokalizacji.
7. Recepcja: Mobility Office (bo tak nazywa się jednostka zajmująca się studentami z zagranicy) działa bezbłędnie. Pracująca tam p. Rebecca Rampelberg wielokrotnie pomagała w różnych sytuacjach, nigdy nie było problemu z kontaktem, telefonicznym czy mailowym. Poza tym kilka dni przed rozpoczęciem zajęć zorganizowany został Welcome Day, w trakcie którego szczegółowo przedstawione zostały najważniejsze kwestie organizacyjne, studenci zostali oprowadzeni po kampusie oraz wręczone zostały drobne upominki. W trakcie tego dnia zajmował się nami buddy, który właściwie ograniczył swój kontakt z nami do oprowadzenia po kampusie i późniejszym wyjściu integracyjnym. W niczym to jednak nie przeszkadzało, gdyż wszelkie wątpliwości w każdym momencie można było rozwiać w Mobility Office. 8. Koszty utrzymania: Utrzymanie w Brukseli jest znacząco droższe w porównaniu z Warszawą. Otrzymane stypendium starczyło na pokrycie wydatków związanych z zakwaterowaniem, resztę trzeba sfinansować we własnym zakresie. Do codziennych wydatków typu wyżywienie czy rozrywka trzeba dołożyć około 300euro miesięcznie. Na kampusie znajduje się stołówka, w której za 4,5 euro można kupić sporej wielkości obiad. Niestety, poza tym nie ma innego lokalu w centrum miasta, gdzie w podobnej cenie można zjeść lunch. Mnóstwo jest za to sandwich barów, gdzie za ok. 3 euro można kupić sporej wielkość kanapkę. Z większych wydatków należy doliczyć koszt zakupu karty na przejazdy komunikacji miejskiej (na cały rok 125 euro, zakup karty miesięcznej w cenie ok. 40 euro jest nieopłacalny). 9. Życie studenckie: Bruksela ma do zaoferowania masę atrakcji kulturalnych. Praktycznie co weekend można wejść do różnego rodzaju muzeów. Osobiście polecam muzeum Autoworld oraz Muzeum Wojskowe przy parku Cinquantenaire (okolice stacji metra Merode). Ponadto w pobliżu uczelni jest masa różnego rodzaju barów i pubów. Dużą popularnością wśród studentów HUB cieszy się Scotts, gdzie w weekendy organizowane są również imprezy. Z innych klubów warte polecenia są także Fuse, City Club czy Madame Mustache. Także ESN działający przy HUB starał się zapełnić czas przybyłym studentom, od czasu do czasu organizując różnego rodzaju wydarzenia, natomiast występowały one raczej sporadycznie. 10. Sugestie: Warto mieć na uwadze, że komunikacja miejska (włącznie z metrem) działa codziennie do godziny 24. Później trzeba niestety korzystać z taksówek. Wtedy optymalnym rozwiązaniem jest system taksówek Collecto, który za stałą opłatę 5 euro dowiezie w każdy rejon miasta (opłata za standardowy przejazd to ok. 15-20 euro). W takiej sytuacji trzeba zadzwonić pod specjalny numer i czekać w wyznaczonym miejscu. Inną sugestią jest wyrobienie sobie belgijskiego konta bankowego. Niestety część sklepów w ogóle nie akceptuje kart zagranicznych. Także w stołówce zapłacimy jedynie belgijską kartą. 11. Adaptacja: Trudno mówić o szoku kulturowym, nie spotkałem się z większymi przejawami różnic kulturowych, choć w samym mieście mieszka bardzo wiele osób o różnej narodowości. Z reguły nie ma większych problemów z komunikacją w języku angielskim, choć warto znać choć podstawy francuskiego.
12. Ocena końcowa: Jeśli chodzi o poziom nauczania oceniam uczelnię na 4, ogólne wrażenia z wyjazdu na 5.