Szkolenie kwalifikacyjne Rola funkcja Certyfikowanych Audytorów/Ekspertów ds. Energetyki. dla kandydatów na:

Szkolenie kwalifikacyjne Rola funkcja Certyfikowanych Audytorów/Ekspertów ds. Energetyki dla kandydatów na: Certyfikowanych Audytorów ds. Energetyki Certyfikowanych Ekspertów ds. Energetyki 1

Cel szkolenia 1) Przygotowanie kadry inżynierskiej posiadającej doświadczenie audytorskie do pełnienia funkcji i wykonywania czynności niezbędnych do wdrożenia programu Poprawa efektywności energetycznej Część 4) Inwestycje energooszczędne w małych i średnich przedsiębiorstwach (Program NF) : Certyfikowany Audytor ds. Energetyki (CAE lub Audytor); Certyfikowany Ekspert ds. Energetyki (CEE lub Ekspert); 2) Kwalifikacja do wpisu na Listę CAE/CEE 2

Plan szkolenia 1. Wprowadzenie do Programu NF i przegląd dokumentów wdrożeniowych 2. Funkcjonowanie Programu NF, w tym: ramy finansowe i instytucjonalne 3. Rola i zadania ekspertów i audytorów 4. Wymagane dokumenty i procedura realizacji projektów 5. Lista Certyfikowanych Audytorów/Ekspertów ds. Energetyki 6. Przygotowanie dokumentów projektowych 7. Weryfikacja dokumentów projektowych 8. Pytania i odpowiedzi 9. Zakończenie szkolenia 10. Test sprawdzający 3

1.Tło 1.Wprowadzenie programu do Programu NF PolSEFF (2011-2014) EBOR, banki partnerskie i firmy leasingowe Opracowany przez EBOR Program Finansowania Rozwoju Energii Zrównoważonej w Polsce, z linią kredytową o wartości 190 milionów. Oferta Programu była skierowana do małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) Forma finansowania kredyt lub leasing w wysokości do 1 miliona EURO za pośrednictwem uczestniczących w Programie instytucji finansowych. Projekty realizowane w ramach programu PolSEFF: - Inwestycje bazujące na urządzeniach i rozwiązaniach z listy LEME - Projekty dużej skali z obszaru EE, OZE oraz Budynków - Projekty inwestycyjne Dostawców 4

1.Tło 1.Wprowadzenie programu do Programu NF Program NF Program priorytetowy pn.: Poprawa efektywności energetycznej Część 4) Inwestycje energooszczędne w małych i średnich przedsiębiorstwach (dalej Program NF ) stanowi część składową programu finansowania efektywności energetycznej dla małych i średnich przedsiębiorstw realizowanego wspólnie przez NFOŚiGW oraz EBOiR. Wspólne przedsięwzięcie składające się z finansowanego przez EBOiR Programu Finansowania Rozwoju Energii Zrównoważonej w Polsce dla MŚP ( Program EBOiR ) oraz Programu NF nosi roboczą nazwę PolSEFF 2. 5

1.Tło 1.Wprowadzenie programu do Programu NF Dokumenty wdrożeniowe Programu NF Podstawowe dokumenty wdrożeniowe dla Programu NF stanowią: Instrukcja Operacyjna Programu NF, Umowa o współpracy (NFOŚiGW-Bank), Wytyczne dla opracowania zakresu i zasad wykonania audytu energetycznego dla programu priorytetowego Poprawa efektywności energetycznej Część 4) Inwestycje energooszczędne w małych i średnich przedsiębiorstwach. 6

1.Wprowadzenie do Programu NF 7

2. Funkcjonowanie Programu NF - definicje Certyfikowany Ekspert ds. Energetyki (CEE), Certyfikowany Audytor ds. Energetyki (CAE) Specjalista, który wziął udział w szkoleniu i uzyskał certyfikat potwierdzający posiadane kompetencje i przyznający prawo do wykonywania czynności przewidzianych w Programie NF. Konsultant ds. Projektu (KP) Firma konsultingowa zakontraktowana przez EBOR, która świadczy nieodpłatne usługi dla Beneficjentów zaciągających Kredyt na realizację Projektu w PIF. KP świadczy usługi w ramach Pomocy Technicznej. Konsultant ds. Weryfikacji (KW) Firma konsultingowa zakontraktowana przez EBOR, która świadczy nieodpłatne usługi dla Beneficjentów zaciągających Kredyt na realizację Projektu w PIF. KW świadczy usługi w ramach Pomocy Technicznej 8

2. Funkcjonowanie Programu NF - definicje Program NF - program priorytetowy NFOŚiGW Poprawa efektywności energetycznej Część 4) Inwestycje energooszczędne w małych i średnich przedsiębiorstwach Instrument opracowany przez EBOR Program Finansowania Zrównoważonego Wykorzystania Energii w sektorze Małych i Średnich Przedsiębiorstw w Polsce Bank - Bank, który zawarł Umowę o współpracy z NFOŚiGW w ramach Programu NF Pośrednicząca Instytucja Finansowa (PIF) - Bank, który zawarł Umowę Kredytową z EBOR-em w ramach Instrumentu oraz Umowę o Współpracy z NFOŚiGW w ramach Programu NF Beneficjent - Prywatny podmiot prawny utworzony na mocy prawa i działający w Polsce. Beneficjent musi spełniać definicję MŚP zawartą w zaleceniu Komisji z dnia 6 maja 2003 r. 9

2. Funkcjonowanie Programu NF ramy instytucjonalne 10

2. Funkcjonowanie Programu NF ramy finansowe LEME - (inwestycje w maszyny, urządzenia, materiały i technologie znajdujące się na Liście LEME w zakresie Efektywności Energetycznej i Termomodernizacji. Maksymalny kredyt na inwestycje : 250 000 EUR Wielkość dotacji: 10% Inwestycje wspomagane (inwestycje w maszyny, urządzenia, materiały, technologie energooszczędne w zakresie Efektywności Energetycznej i Termomodernizacji inne niż wymienione na Liście LEME. Maksymalny kredyt na inwestycje: 1 000 000 EUR. Wielkość dotacji: 10% lub 15% SZE- System Zarządzania Energią dodatkowy komponent projektu możliwy do realizacji w ramach wdrożenia Inwestycji Wspomaganych. Wdrożenie pozwoli uzyskać dodatkowo dotacji w wysokości 15% kapitału kredytu bankowego na pokrycie poniesionych Kosztów wdrożenia Systemu Zarządzania Energią (SZE), jednak nie więcej niż 10 000 PLN 11

2. Funkcjonowanie Programu NF ramy finansowe 12

2. Funkcjonowanie Programu NF obowiązki uczestników Uczestnik Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBOR) Wybrane działania i obowiązki Koordynuje działania w ramach Instrumentu z NFOŚiGW. Przekazuje wiedzę ekspercką uczestnikom Programu NF. Opracowuje ogólne wytyczne w zakresie Programu NF oraz zapewnia koordynację Programu NF i Instrumentu. 13

2. Funkcjonowanie Programu NF obowiązki uczestników Uczestnik Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) Wybrane działania i obowiązki Koordynuje działania w ramach Programu NF z EBOR-em. Podpisuje Umowy o Współpracy z Bankami na rzecz wypłaty Dotacji. Przekazuje środki na Dotację Inwestycyjną i Dotację SZE. Ocenia realizację Programu NF. Monitoruje i raportuje efekt ekologiczny Inwestycji. Monitoruje działalność Banków w zakresie wypłaty Dotacji Beneficjentom. Ustanawia i zarządza procedurą odwoławczą w Programie NF. Przeprowadza kontrolę utrzymania Trwałości Projektu (przedsięwzięcia). 14

2. Funkcjonowanie Programu NF obowiązki uczestników Uczestnik Banki Wybrane działania i obowiązki Udzielają Beneficjentom Kredytów na realizację Projektów Dokonują częściowej spłaty kapitału Kredytu zaciągniętego przez Beneficjenta na realizację Projektu. Mogą udzielić Beneficjentom nieodpłatnego wsparcia technicznego przez certyfikowanych audytorów/ekspertów wskazanych przez Bank, w zakresie: przeprowadzić ocenę Projektu i sporządzić Raport z Oceny Projektu, przeprowadzić Ocenę Energetyczną i sporządzić Streszczenie Oceny Energetycznej, przeprowadzić Audyt Energetyczny i sporządzić Raport z Audytu Energetycznego, sporządzić Świadectwo Charakterystyki Energetycznej, przeprowadzić Weryfikację Projektu i sporządzić Certyfikat z Przeglądu z Weryfikacji Zakończonego Projektu (Certyfikat PWZP) 15

2. Funkcjonowanie Programu NF obowiązki uczestników Uczestnik Banki Wybrane działania i obowiązki Przekazują Projekty Inwestycji Wspomaganych Ekspertom lub Audytorom w celu poddania ich dalszej ocenie spełnienia technicznych kryteriów kwalifikowalności Przechowują dokumentację dla każdego Projektu, w tym: dokumenty przekazane przez Beneficjenta (Wniosek o Dotację, Formularz de minimis, itd.) dokumenty potwierdzające techniczną kwalifikowalność Projektu (Certyfikat LEME, Raport z Oceny Projektu, Streszczenie z Oceny Energetycznej, Raport z Audytu Energetycznego, itd.) oraz dokumenty potwierdzające zakończenie i weryfikację Projektu (Certyfikat PWZP, kopie faktur, itd.) 16

2. Funkcjonowanie Programu NF obowiązki uczestników Uczestnik Konsultant ds. Projektu (KP) Wybrane działania i obowiązki Udziela wsparcia merytorycznego EBOiR i NFOŚiGW w zakresie świadczonych usług Odpowiada za przeprowadzenie szkoleń dla Certyfikowanych Ekspertów ds. Energetyki i Certyfikowanych Audytorów Energetycznych Udziela certyfikacji dla uczestników ww. szkoleń 17

2. Funkcjonowanie Programu NF obowiązki uczestników Uczestnik Konsultant ds. Projektu (KP) Wybrane działania i obowiązki Odpowiada za prowadzenie listy LEME: Zarządza listą technologii LEME, które spełniają określone minimalne wymogi techniczne i środowiskowe; lista powinna być aktualizowana i udostępniona na stronach internetowych Programu NF i NFOŚiGW Weryfikuje urządzenia/materiały/technologie, które mają zostać wpisane na listę LEME. 18

2. Funkcjonowanie Programu NF obowiązki uczestników Uczestnik Beneficjenci (MŚP) Wybrane działania i obowiązki Realizują Inwestycje Wspomagane zgodnie z kryteriami kwalifikowalności oraz zaleceniami określonymi w ramach Oceny Energetycznej lub Audytu Energetycznego oraz w Raporcie z Oceny Projektu albo realizują Inwestycje LEME poprzez wdrażanie technologii LEME. Współpracują z Bankami lub Ekspertami i/lub Audytorami w zakresie przygotowywania Raportu z Oceny Projektu, Oceny Energetycznej lub Audytu Energetycznego, a także weryfikacji zakończonych Projektów. 19

2. Funkcjonowanie Programu NF obowiązki uczestników Uczestnik Beneficjenci (MŚP) Wybrane działania i obowiązki Przekazują Bankom wszelkie niezbędne informacje dotyczące Projektu. Zlecają Ekspertom lub Audytorom przeprowadzenie ocen, audytów, weryfikacji oraz sporządzenie odpowiednich raportów, ocen, audytów, certyfikatów. Umożliwiają NFOŚiGW przeprowadzenie kontroli Trwałości Projektu. Po zakończeniu okresu trwałości przygotowują i składają do Banku Raport Ewaluacyjny Projektu oraz Oświadczenie o Trwałości Projektu 20

2. Funkcjonowanie Programu NF ścieżki realizacji 21

2. Funkcjonowanie Programu NF - definicje Projekty EE - Inwestycje (Projekty/Przedsięwzięcia) z zakresu poprawy efektywności energetycznej i/lub zastosowania odnawialnych źródeł energii, spełniające kryteria rodzajów przedsięwzięć, które zostały określone w Programie NF. Projekty Termomodernizacyjne Inwestycje (Projekty/Przedsięwzięcia) z zakresu poprawy efektywności energetycznej w budynkach (termomodernizacji) i/lub zastosowania odnawialnych źródeł energii, spełniające kryteria rodzajów przedsięwzięć, które zostały określone w Programie NF. LEME Lista Zakwalifikowanych Materiałów i Urządzeń zaakceptowana lista wysokowydajnych technologii energetycznych. 22

2. Funkcjonowanie Programu NF - definicje Inwestycja LEME Projekt obejmujący realizację działań inwestycyjnych w zakresie: poprawy efektywności energetycznej i/lub zastosowania odnawialnych źródeł energii, termomodernizacji budynku/ów i opcjonalnie zastosowania odnawialnych źródeł energii, realizowany poprzez zakup materiałów/urządzeń /technologii zamieszczonych na liście LEME. Kredyt na Inwestycję LEME nie może przekroczyć 250 000 EUR. Inwestycja Wspomagana Projekt obejmujący realizację działań inwestycyjnych w zakresie poprawy efektywności energetycznej, który nie kwalifikuje się jako Inwestycja LEME, ale spełnia kryteria Programu NF. Kredyt na Inwestycję Wspomaganą nie może przekroczyć 1 000 000 EUR. SZE System Zarządzania Energią system umożliwiający przedsiębiorstwom z sektora MŚP efektywne zarządzanie zużyciem energii. SZE jest zalecany do wdrożenia, jako komponent Projektu, a nie odrębny rodzaj Projektu. 23

2. Funkcjonowanie Programu NF projekty kwalifikowane Efektywność Energetyczna Inwestycje w wyposażenie, systemy i procesy umożliwiające Beneficjentom zmniejszenie zużycia energii pierwotnej i/lub energii finalnej Kryteria kwalifikowalności Inwestycje charakteryzujące się Wskaźnikiem Oszczędności Energii 20% Inwestycje dotyczące montażu urządzeń energooszczędnych w istniejących instalacjach Inwestycje dotyczące modernizacji instalacji przemysłowych, Zwiększenie wydajności istniejących instalacji jest dopuszczalne, jeżeli zwiększenie wydajności nie przekracza podwojenia obecnej wydajności oraz zużycie energii w przeliczeniu na jednostkę produktu jest, co najmniej o 20% mniejsze od bazowego - 24

2. Funkcjonowanie Programu NF projekty kwalifikowalne Termomodernizacja Inwestycje w działania w zakresie efektywności energetycznej w budynkach komercyjnych, mieszkaniowych lub administracyjnych, podlegających certyfikacji energetycznej i wymogom minimalnej charakterystyki energetycznej na mocy Dyrektywy w sprawie Charakterystyki Energetycznej Budynków oraz Dyrektywy w sprawie Promowania Stosowania Energii ze Źródeł Odnawialnych oraz związane z nimi inwestycje w odnawialne źródła energii Kryteria kwalifikowalności Inwestycje charakteryzujące się Wskaźnikiem Oszczędności Energii 30% Inwestycje w budynkach pozostających w dyspozycji Beneficjenta Inwestycje dotyczące modernizacji istniejących budynków - 25

2. Funkcjonowanie Programu NF - definicje Energia - energia pierwotna lub energia finalna Energia pierwotna w Programie NF przyjęto, że energia pierwotna to energia zawarta w pierwotnych nośnikach energii, pozyskiwanych bezpośrednio ze środowiska w szczególności: węglu kamiennym energetycznym (łącznie z węglem odzyskanym z fałd), węglu kamiennym koksowym, węglu brunatnym, ropie naftowej (łączni z gazoliną), gazie ziemnym, wysokometanowym (łącznie z gazem z odmetanowania kopalń węgla kamiennego gazie ziemnym zaazotowanym, torfie, oraz energii: wody, wiatru, słoneczną, geotermalną wykorzystywane do wytwarzania energii elektrycznej, ciepła lub chłodu, a także biomasy w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliw ciekłych. Energia finalna energię lub paliwa w rozumieniu ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne z wyłączeniem paliw lotniczych i paliw w zbiornikach morskich, żużyte przez odbiorców końcowych. Na podstawie: USTAWA z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej 26

2. Funkcjonowanie Programu NF audyt a ocena energetyczna Audyt energetyczny systematyczna procedura pozwalająca na zdobycie należytej wiedzy o aktualnym profilu istniejącego zużycia energii przez dany budynek, zespół budynków, działania przemysłowe. Procedura ta służy także zidentyfikowaniu i określeniu możliwości oszczędności energii na poziomie wymaganym przez NF. Rodzaje audytów: - audyty energetyczne budynków przemysłowych; - audyty energetyczne wewnętrznych sieci ciepłowniczych; - audyty energetyczne źródeł ciepła, energii elektrycznej i chłodu; - audyty energetyczne procesów technologicznych; - audyty energetyczne oświetlenia. Ocena energetyczna uproszczony audyt, opracowany zgodnie z szablonem w ramach programu NF. Ocena dotyczy konkretnego urządzenia, instalacji lub linii technologicznej, objętej/ego finansowaniem w ramach Programu NF i której/ego zastosowanie ma przynieść oszczędności energii i efekty ekologiczne na poziomie wymaganym zapisami Programu NF. 27

2. Funkcjonowanie Programu NF audyt a ocena energetyczna Audyty Energetyczne budynków muszą być prowadzone zgodnie z : Ustawą z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 17 marca 2009 r. w sprawie szczegółowego zakresu i form audytu energetycznego oraz części audytu remontowego, wzorów kart audytów, a także algorytmu oceny opłacalności przedsięwzięcia termo modernizacyjnego (Dz. U. z 2009 r., Nr 43, poz. 346) Wytycznymi dla opracowania zakresu i zasad wykonania audytu energetycznego dla Programu Priorytetowego Poprawa efektywności energetycznej Część 4 Audyty efektywności energetycznej muszą być prowadzone zgodnie z: Ustawą z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 10 sierpnia 2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobu sporządzania audytu efektywności energetycznej, wzoru karty audytu efektywności energetycznej oraz metod obliczania oszczędności energii. Wytycznymi dla opracowania zakresu i zasad wykonania audytu energetycznego dla Programu Priorytetowego Poprawa efektywności energetycznej Część 4 28

2. Funkcjonowanie Programu NF audyt a ocena energetyczna Szczególną uwagę należy zwrócić na pkt 6 i 7 Wytycznych dla opracowania zakresu i zasad wykonania audytu energetycznego dla Programu Priorytetowego Poprawa efektywności energetycznej Część 4) dotyczące wymagań dodatkowych dla inwestycji, audytów, zasad prawidłowego funkcjonowania w okresie trwałości. Zmiany/uproszczenia dotyczące Audytu Energetycznego i Audytu Efektywności Energetycznej mogą zostać dokonane po uprzednim wydaniu zgody przez NFOŚiGW. 29

2. Funkcjonowanie Programu NF wykluczenia Ograniczenia dotyczą m.in. : - Zakupu samochodów i maszyn rolniczych Zgodnie z rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1407/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis (Dz. Urz. UE L 352 z 24.12.2013, str. 1), pomocy tej nie udziela się podmiotom zajmującym się produkcją podstawową produktów rolnych, chyba że nie dotyczy ona działalności rolniczej oraz zapewnione zostanie, np. poprzez rozdzielenie działalności lub wyodrębnienie kosztów, by działalność rolnicza nie odnosiła korzyści z pomocy de minimis przyznanej zgodnie z ww. rozporządzeniem. - Zakupu urządzeń używanych Dopuszczone do zakupu są tylko urządzenia nowe, zgodnie z definicją podatkową. - Odnawialnych Źródeł Energii Dla fotowoltaiki dopuszcza się tylko finansowanie przedsięwzięć w zakresie fotowoltaiki zintegrowanej, zgodnie z zapisami zawartymi w Instrukcji Operacyjnej Programu NF. 30

2. Funkcjonowanie Programu NF wybrane akty prawne Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 10 sierpnia 2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobu sporządzania audytu efektywności energetycznej, wzoru karty audytu efektywności energetycznej oraz metod obliczania oszczędności energii (Dz.U. 2012 nr 0 poz. 962) Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów (Dz.U. 2008 nr 223 poz. 1459) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 17 marca 2009 r. w sprawie szczegółowego zakresu i form audytu energetycznego oraz części audytu remontowego, wzorów kart audytów, a także algorytmu oceny opłacalności przedsięwzięcia termomodernizacyjnego (Dz.U. 2009 nr 43 poz. 346) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008 r. w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkowa oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw ich charakterystyki energetycznej (Dz.U. 2008 nr 201 poz. 1240) Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej (Dz.U. 2011 nr 94 poz. 551) 31

3. Rola i zadania i Eksperta CEE i i CAE Audytora Certyfikowany Ekspert ds. Energetyki (CEE/Ekspert) Specjalista, który wziął udział w szkoleniu i uzyskał certyfikat potwierdzający posiadane kompetencje i przyznający prawo do wykonywania czynności przewidzianych w Programie NF (Oceny Energetyczne, Oceny i Weryfikacje Projektów) Certyfikowany Audytor ds. Energetyki (CAE/Audytor) -Specjalista, który wziął udział w szkoleniu i uzyskał certyfikat potwierdzający posiadane kompetencje i przyznający prawo do wykonywania czynności przewidzianych w Programie NF (Audyty Energetyczne, Oceny Energetyczne, Oceny i Weryfikacje Projektów) Audytorzy i Eksperci będą umieszczani na ogólnodostępnej Liście Certyfikowanych Audytorów/Ekspertów ds. Energetyki. Lista będzie udostępniona na stronie internetowej PolSEFF 2 oraz NFOŚiGW. Audytorzy i eksperci mogą być zatrudnione przez Beneficjenta lub przez Bank (jeżeli dotyczy). 32

3. Rola i zadania i Eksperta CEE i i CAE Audytora Świadczą usługi Beneficjentom w procesie opracowywania, przygotowywania i realizacji Projektów inwestycyjnych Przeprowadzają Oceny Projektów, Oceny Energetyczne i Audyty Energetyczne (Audyty wyłącznie Audytorzy) Sporządzają Raporty z Oceny Projektu, Streszczenia Oceny Energetycznej/Raporty z Audytu Energetycznego (jeżeli dotyczy) Przygotowują Certyfikaty PWZP po zakończeniu i weryfikacji Projektu, sporządzają Świadectwo Charakterystyki Energetycznej (w przypadku Projektów Termomodernizacyjnych, jeżeli wymagane) Mogą przygotować Raport Ewaluacyjny po zakończeniu okresu trwałości projektu na zlecenie Beneficjenta, który ponosi koszty jego wykonania. 33

3. Rola i zadania i Eksperta CEE i i CAE Audytora Wynagrodzenie dla CAE/CEE za wykonane czynności i sporządzone dokumenty jest ustalane bezpośrednio pomiędzy Beneficjentem a CAE/CEE. 34

4. Wymagane dokumenty i procedura realizacji projektów 35

4. Wymagane dokumenty i procedura realizacji projektów INWESTYCJE LEME 36

4. Wymagane dokumenty i procedura realizacji projektów INWESTYCJE LEME Projekt obejmujący realizację działań inwestycyjnych w zakresie: poprawy efektywności energetycznej i/ lub zastosowania odnawialnychźródeł energii, termomodernizacji budynku/ów i zastosowania odnawialnych źródeł energii, realizowany poprzez zakup materiałów/urządzeń /technologii zamieszczonych na liście LEME. Kredyt na Inwestycję LEME 250 000 EUR. LEME internetową bazą danych dla urządzeń, materiałów, technologii zgrupowanych w odpowiednich kategoriach. Wszystkie pozycje wymienione na liście charakteryzują się zmniejszonym o minimum 20% (średnio) zużyciem energii w stosunku do średniego zużycia energii dla typowych urządzeń, materiałów, technologii dostępnych powszechnie na rynku, mogących stanowić ich zamienniki. 37

4. Wymagane dokumenty i procedura realizacji projektów INWESTYCJE LEME Krok 1. Złożenie wniosku Beneficjent składa do Banku Wniosek o Dotację wraz z Certyfikatem LEME i formularzem de minimis. Beneficjent może zwrócić się o wsparcie techniczne do Eksperta i Audytora Ekspert/ Audytor może doradzić Beneficjentowi, w zakresie kompletności i poprawności danych umieszczonych we Wniosku o Dotacji Dla Inwestycji LEME nie jest wymagana ocena projektu oraz inne dokumenty 38

4. Wymagane dokumenty i procedura realizacji projektów INWESTYCJE LEME Krok 2. Wdrożenie i weryfikacja Bank i Beneficjent podpisują Umowę o Kredyt z Dotacją. Beneficjent realizuje Projekt zgodnie z Certyfikatem LEME. Beneficjent (za pośrednictwem Banku) zleca Ekspertowi/ Audytorowi przeprowadzenie weryfikacji Projektu Ekspert/ Audytor przeprowadza przegląd dokumentacji Projektu pod kątem zgodności z wymogami Programu NF, Wnioskiem o Dotację, Certyfikatem LEME, itd Przygotowuje Certyfikat z Przeglądu z Weryfikacji Zakończonego Projektu (Certyfikat PWZP) 39

4. Wymagane dokumenty i procedura realizacji projektów INWESTYCJE LEME Krok 3. Podsumowanie projektu Beneficjent przekazuje NFOŚiGW poprzez Bank Raport Ewaluacyjny Projektu oraz Oświadczenie o Trwałości Projektu Ekspert/ Audytor może świadczyć usługi doradcze dla Beneficjenta w zakresie opracowania Raportu Ewaluacyjnego Projektu oraz oświadczenia Trwałości Projektu. 40

4. Wymagane dokumenty i procedura realizacji projektów INWESTYCJE WSPOMAGANE 41

4. Wymagane dokumenty i procedura realizacji projektów INWESTYCJE WSPOMAGANE Projekt obejmujący realizację działań inwestycyjnych w zakresie poprawy efektywności energetycznej, który nie kwalifikuje się jako Inwestycja LEME, ale spełnia kryteria Programu NF. Kredyt na Inwestycję Wspomaganą nie może przekroczyć 1 000 000 EUR. 42

4. Wymagane dokumenty i procedura realizacji projektów INWESTYCJE WSPOMAGANE - Krok 1. Złożenie wniosku Beneficjent składa do Banku Wniosek o Dotację i Formularz de minimis. Ekspert/ Audytor może doradzić Beneficjentowi w zakresie kompletności i poprawności danych zamieszczonych we Wniosku o Dotację. 43

4. Wymagane dokumenty i procedura realizacji projektów INWESTYCJE WSPOMAGANE - Krok 2. Ocena Projektu Beneficjent, zleca Ekspertowi/ Audytorowi przeprowadzenie Oceny /Audytu Energetycznego oraz Oceny Projektu Beneficjent dostarcza do Banku - Streszczenie Oceny Energetycznej lub Raport z Audytu Energetycznego Raport z Oceny Projektu Ekspert lub Audytor przeprowadza Audyt lub Ocenę Energetyczną projektu, Ocenę Projektu przygotowuje: Streszczenie Oceny Energetycznej lub Raport z Audytu Energetycznego Raport z Oceny Projektu UWAGA: Ocena Projektu, przedstawia oczekiwane oszczędności energii oraz szacowaną wielkość redukcji emisji CO₂. W raporcie zawarta jest także ostateczna decyzja, czy Projekt kwalifikuje się do uzyskania Kredytu z Dotacją. 44

4. Wymagane dokumenty i procedura realizacji projektów INWESTYCJE WSPOMAGANE - Krok 3. Wdrożenie i weryfikacja Bank i Beneficjent podpisują Umowę o Kredyt z Dotacją. Beneficjent realizuje Projekt. Benficjent informuje bank o zakończeniu projektu Beneficjent (za pośrednictwem Banku) zleca Ekspertowi lub Audytorowi przeprowadzenie weryfikacji Projektu Ekspert lub Audytor przeprowadza przegląd dokumentacji Projektu i weryfikuje na miejscu pod kątem zgodności z wymogami Programu NF i audytem/oceną energetyczną. Przygotowuje i przedkłada Certyfikat z Przeglądu z Weryfikacji Zakończonego Projektu (Certyfikat PWZP) do Banku. Uwaga: Ekspert/ Audytor, który przeprowadza weryfikację, nie może być tą samą osobą, która była zaangażowana w proces przygotowywania i oceny Projektu (przeprowadziła Ocenę Energetyczną i/ lub Audyt Energetyczny i/ lub sporządziła Raport z Oceny Projektu). 45

4. Wymagane dokumenty i procedura realizacji projektów INWESTYCJE WSPOMAGANE - Krok 4. Podsumowanie projektu. Beneficjent przekazuje NFOŚiGW poprzez Bank Raport Ewaluacyjny Projektu oraz Oświadczenie o Trwałości Projektu Ekspert lub Audytor może świadczyć usługi doradcze dla Beneficjenta w zakresie opracowania Raportu Ewaluacyjnego Projektu oraz oświadczenia Trwałości Projektu 46

4. Wymagane dokumenty i procedura realizacji projektów Obowiązkowo. Dokumenty przygotowane przez Eksperta lub Audytora Dokumenty przygotowane przez Eksperta lub Audytora Składanie wniosku INWESTYCJE LEME INWESTYCJE WSPOMAGANE ETAP DOCUMENT ETAP DOCUMENT -brak Składanie wniosku Streszczenie Oceny Energetycznej lub Raport z Audytu Energetycznego Raport z Oceny Projektu Weryfikacja Projektu Certyfikat PWZP Weryfikacja Projektu Certyfikat PWZP 47

4. Wymagane dokumenty i procedura realizacji projektów Opcjonalnie Dokumenty przygotowane przez Eksperta lub Audytora Składanie wniosku INWESTYCJE LEME Dokumenty przygotowane przez Eksperta lub Audytora INWESTYCJE WSPOMAGANE ETAP DOCUMENT ETAP DOCUMENT Wniosek o dotację Składanie wniosku Wniosek o dotację Po Okresie Trwałości Raport Ewaluacyjny Projektu Po Okresie Trwałości Raport Ewaluacyjny Projektu 48

4. Wymagane dokumenty i procedura realizacji projektów Lista dokumentów źródłowych Program Priorytetowy Poprawa efektywności energetycznej Część 4) Inwestycje energooszczędne w małych i średnich przedsiębiorstwach Instrukcja Operacyjna Programu NF (IOP NF) wraz załącznikami Wzór Umowy o Współpracę z Bankami (WUW) wraz załącznikami Wytyczne dla opracowania zakresu i zasad wykonania audytu energetycznego dla Programu Priorytetowego Poprawa efektywności energetycznej Część 4) Inwestycje energooszczędne w małych i średnich przedsiębiorstwach Materiały szkoleniowe 49

4. Wymagane dokumenty i procedura realizacji projektów Wzory dokumentów istotnych w działaniach CAE/CEE - Wniosek o Dotację załącznik A1 do IOP NF - Wzór Certyfikatu LEME załącznik A4 do IOP NF - Raport z Audytu Energetycznego zgodny z wymogami ustawowymi - Streszczenie Oceny Energetycznej materiały szkoleniowe - Raport z Oceny Projektu załącznik A5 do IOP NF - Formularz Zgłoszenia Gotowości do Weryfikacji wraz z Wnioskiem o Wypłatę Dotacji załącznik A6 do IOP NF - Certyfikat z Przeglądu z Weryfikacji Zakończonego Projektu (Certyfikat PWZP) załącznik A7 do IOP NF - Oświadczenie o trwałości przedsięwzięcia załącznik 5 do WUW - Arkusz EwaluacyjnyPrzedsięwzięcia załącznik 6 dowuw 50

4. Wymagane dokumenty i procedura realizacji projektów Przegląd wybranych dokumentów - WNIOSEK O DOTACJĘ - Część A Informacje o beneficjencie - Część B Informacje o projekcie - Lokalizacja projektu - Opis projektu - Klasyfikacja i sposób realizacji projektu - Planowany termin rozpoczęcia projektu - Planowany termin osiągnięcia efektu ekologicznego - Planowane koszty - Wnioskowana do Banku kwota Kredytu - Wnioskowana do NFOŚIGW kwota Dotacji Inwestycyjnej - Planowany termin wypłaty Dotacji Inwestycyjnej - Planowany termin wypłaty Dotacji SZE - Planowana oszczędność energii pierwotnej w ujęciu rocznym - Planowana redukcja CO 2 w ujęciu rocznym - Dodatkowe informacje - Pozostałe informacje - Oświadczenie i podpisy 51

4. Wymagane dokumenty i procedura realizacji projektów Przegląd wybranych dokumentów Raport z Oceny Projektu - Oświadczenie CEE/CAE że projekt został ukończony zgodnie z Certyfikatem LEME oraz Raportem z Oceny Projektu - Stwierdzenie spełnienia i wykonania projektu zgodnie z raportem z Oceny Projektu - Sporządzenie raportu z wizji na miejscu - Sprawdzenie dokumentów w trakcie wizji na miejscu - Załączenie kopii zweryfikowanych dokumentów oraz fotograficznej dokumentacji z wizyty na miejscu 52

4. Wymagane dokumenty i procedura realizacji projektów Przegląd wybranych dokumentów Certyfikat z Przeglądu z Weryfikacji Zakończonego Projektu (Certyfikat PWZP) - 1 Informacje Ogólne - 2 Informacje i dane techniczne 2.1 Projekt termomodernizacyjny - Zapotrzebowanie na moc cieplną, zapotrzebowanie na moc cieplną do c.w.u. - Sezonowe zużycie ciepła w standardowym sezonie grzewczym - Wskaźniki rocznego zapotrzebowania na ciepło - Roczna produkcja energii ze źródeł odnawialnych - Oszczędność energii, zmniejszenie emisji CO 2 - Obniżenie kosztów zużycia energii - SPBT 2.2 Projekt w zakresie Efektywności Energetycznej - 3 Kluczowe informacje finansowe - 4 Wnioski / Uwagi - 5 Odniesienia 53

5. Lista Przygotowanie Certyfikowanych przykładowych Audytorów/Ekspertów dokumentów ds. projektowych Energetyki - ćwiczenia Ukończenie szkolenia kwalifikacyjnego pn.: Rola i funkcja Certyfikowanych Audytorów/Ekspertów ds. Energetyki w Programie NF : uprawnia do wykonywania czynności i przygotowywania dokumentów przewidzianych dla Certyfikowanych Audytorów ds. Energetyki (CAE) i Certyfikowanych Ekspertów ds. Energetyki (CEE) w Programie NF, oraz skutkuje po zdaniu testu końcowego wpisaniem na Listę Certyfikowanych Audytorów/Ekspertów ds. Energetyki. 54

5. 6. Przygotowanie dokumentów przykładowych projektowych dokumentów - projektowych warsztaty - ćwiczenia Raport z Oceny Projektu przykład Certyfikat z Przeglądu z Weryfikacji Zakończonego Projektu (Certyfikat PWZP) przykład Streszczenie Oceny Energetycznej przykład 55

8. Pytania i odpowiedzi Dyskusja 56

Dziękuję za uwagę Kontakty: Jerzy Piszczek, mail: Jerzy_Piszczek@polseff.org, tel. 500 263 120 Szymon Liszka, mail: s.liszka@fewe.pl, tel. (032) 203 51 14 57