Tematy maturalne z języka polskiego w 2014 roku Literatura 1. Tradycja szlachecka w polskiej literaturze. Przedstaw i scharakteryzuj stosunek pisarzy do szlacheckiej przeszłości na przykładzie wybranych utworów z różnych epok. 2. Społeczeństwo polskie jako przedmiot literackiej oceny. Przedstaw różnorodne opinie na temat społeczeństwa polskiego w literaturze wybranych epok. 3. Literackie obrazy wstrząsów społecznych. Przedstaw różne sposoby widzenia i oceny rewolucji w wybranych utworach. 4. Lekarz jako bohater literacki. Przywołaj i porównaj postawy wybranych postaci literackich pełniących tę funkcję. 5. Motyw snu w literaturze różnych epok. Omów sposoby i funkcje zastosowania tego motywu w wybranych utworach. 6. Literatura jako nośnik, wyrazicielka i zapis savoir-vivre'u poszczególnych pokoleń i epok. Omów problem na wybranych przykładach 7. Filozoficzne koncepcje szczęścia i ich literackie odbicia. Rozwiń temat na wybranych 8. Konflikt pokoleń jako powtarzający się motyw literacki. Omów istotę i funkcję tego motywu na podstawie analizy wybranych dzieł. 9. Topos domu w utworach literackich różnych epok. Omów znaczenie domu i rodziny dla bohaterów wybranych tekstów. 10. Etos pracy w literaturze różnych epok. Przedstaw zagadnienie na wybranych 11. Realizm i groteska. Porównaj sposoby kreowania rzeczywistości literackiej w wybranych utworach. 12. Świat mieszczański. Omów sposoby portretowania życia tej grupy społecznej w wybranych tekstach 13. Przedstaw literackie obrazy miasta w wybranych utworach XIX i XX wieku. 14. Omów przyczyny i konsekwencje samotności człowieka w znanych Ci utworach 15. Porównaj literackie wizje kresów w wybranych utworach literatury polskiej. 16. Bohaterowie w habitach. Przedstaw sposób kreowania postaci duchownych w wybranych utworach 17. Motyw pielgrzyma w literaturze. Przedstaw sposoby jego funkcjonowania w wybranych utworach.
18. Kobieta zbuntowana. Przedstaw jej wizerunek w literaturze i oceń zasadność buntu, odwołując się do kontekstu epoki, w której żyła. 19. Wpływ kultury zachodniej na zachowanie i obyczaje Polaków. Omów na wybranych 20. Zwierzęta w literaturze. Odwołując się do wybranych utworów literackich, przedstaw sposób funkcjonowania motywu. 21. Postacie szaleńców w literaturze. Przedstaw i porównaj różne sposoby oraz znaczenie kreacji tych postaci, w wybranych utworach literackich różnych epok. 22. Kabaret literacki w XIX i XX wieku. Omów zjawisko na podstawie wybranych przykładów. 23. Psychika zbrodniarza jako temat literacki. Omów zagadnienie na wybranych 24. Góry jako źródło inspiracji artystycznej. Omów na podstawie wybranych przykładów z różnych epok 25. Nauczyciel i uczeń w literaturze. Przedstaw na podstawie wybranych przykładów. 26. "Władza odsłania ludzi". Słowa greckiego filozofa uczyń mottem rozważań na temat władzy i jej wpływu na człowieka, odwołując się do przykładów z literatury różnych epok. 27. Ewolucja etosu wojownika w literaturze światowej. Omów zagadnienie na wybranych przykładach 28. Motyw fatum w literaturze. Omów jego funkcje, odwołując się do utworów literackich różnych epok. 29. Małe ojczyzny i sposoby ich przedstawiania w literaturze. Omów temat, analizując twórczość wybranych autorów. 30. Scharakteryzuj przyczyny psychicznych zmagań i walki człowieka z samym sobą w wybranych utworach 31. Powroty do lat dzieciństwa. Omów zagadnienie, analizując funkcje tego motywu w różnych utworach 32. Starożytność jako niewyczerpane źródło inspiracji dla literatury epok późniejszych. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów epok późniejszych. 33. Życie na obczyźnie tułaczka i wieczna samotność. Omów zagadnienie na podstawie wybranych tekstów pisarzy emigracyjnych XIX i XX wieku. 34. Inteligent jako bohater literatury polskiej XIX i XX wieku. Omów różne kreacje bohaterów odwołując się do wybranych utworów z różnych epok 35. Dramat człowieka uwikłanego w historię. Omów problem, wykorzystując różne teksty literackie XIX i XX wieku. 36. Zanalizuj motyw Hioba w literaturze współczesnej.
37. W jaki sposób późniejsze epoki nawiązywały do kultury średniowiecznej? Omów najciekawsze, twoim zdaniem, echa średniowiecza we współczesnej literaturze. 38. Omów zjawisko marinizmu na przykładzie poezji Jana Andrzeja Morsztyna i Daniela Naborowskiego. 39. W oparciu o wybrane utwory literackie rozważ różne aspekty cierpienia w zależności od kręgu kulturowego i światopoglądu. 40. Przedstaw różnorodne opinie na temat społeczeństwa polskiego w literaturze wybranych epok. 41. Zanalizuj programy młodych pokoleń w literaturze wybranych epok. 42. Omów tradycję świąt, obrzędów i zwyczajów polskich w tekstach 43. Odwołując się do wybranych tekstów literackich, przedstaw przykłady i funkcje aluzji literackiej. 44. Przedstaw wizje wymarzonej ojczyzny w wybranych utworach literackich XIX i XX wieku. 45. Omów funkcje paraboli w literaturze polskiej i obcej na wybranych przez siebie 46. Literaccy kronikarze swojej współczesności rozwiń temat na podstawie twórczości Jana Kochanowskiego, Ignacego Krasickiego i Bolesława Prusa. 47. Motyw: kraju lat dziecinnych". Przedstaw obraz Litwy w utworach Mickiewicza, Orzeszkowej i Miłosza. 48. Omów problem różnorodności ukazywania Holocaustu w utworach 49. Kara jako konsekwencja zbrodni. Rozważ zagadnienie na wybranych przykładów 50. Literackie portrety ludzi młodych. Scharakteryzuj sposoby ich kreacji, odwołując się do wybranych postaci z literatury polskiej i obcej. 51. Wpływ miłości na wybory moralne człowieka jako temat w literaturze. Przedstaw różne ujęcia, analizując wybrane przykłady. 52. Zakończenie utworu literackiego. Rozważ funkcje różnego rodzaju finałów, odwołując się do wybranych utworów. 53. Porównaj różne sposoby funkcjonowania motywu utopii, odwołując się do wybranych tekstów. 54. Zaprezentuj różne obrazy okupacji hitlerowskiej w literaturze polskiej. 55. Omów wpływ wojny na ludzką psychikę i moralność. 56. Portrety Żydów polskich w literaturze. 57. Porównaj obrazy Warszawy w wybranych dziełach literackich XIX i XX wieku. 58. Oblicza władcy. Przedstaw sposoby funkcjonowania tego motywu w literaturze. 59. Przedstaw różne wyobrażenia i znaczenie apokalipsy w wybranych utworach literackich różnych epok. 60. Metamorfoza jako ważny etap w życiu bohatera. Przedstaw temat odwołując się do wybranych tekstów 61. Polscy "Don Kichoci." Przedstaw literackie wizje idealistów, odwołując się do wybranych przykładów. 62. Pycha i pokora jako jeden z motywów Biblii i wybranych utworów Przedstaw i omów jego funkcjonowanie. 63. Życie w społeczeństwie - przekleństwo czy wygoda? Odpowiedz na pytanie, analizując postawy wybranych bohaterów 64. Inspiracja kulturą śródziemnomorską w polskiej literaturze. Omów na podstawie wybranych przykładów.
65. Prawda historyczna a literackie interpretacje historii. Scharakteryzuj problem w oparciu o wybrane teksty literackie. 66. Różne modele liryki patriotycznej. Omów na wybranych 67. Mogiły, ruiny, opustoszałe zamki znaki przemijania świata. Rozwiń temat na wybranych przykładach utworów różnych epok. 68. Najciekawsze portrety psychologiczne w utworach różnych epok. Przedstaw na wybranych przykładach i uzasadnij swój wybór. 69. Konkretyzacja zjawiska śmierci w literaturze. Omów funkcjonowanie motywu, odwołując się do wybranych dzieł. 70. Niepokoje i lęki człowieka w różnych epokach. Rozwiń problem w oparciu o wybrane utwory. 71. Scharakteryzuj przyczyny i oceń skutki mezaliansów prezentowanych w literaturze XIX i XX wieku. Odwołaj się do wybranych przykładów. 72. Topos miłości rodzicielskiej w literaturze wybranych epok. Omów na wybranych 73. Motyw tańca i jego funkcje w literaturze różnych epok. Przedstaw i porównaj różnorodne kreacje, odwołując się do wybranych przykładów. 74. Romantyczne rozumienie patriotyzmu w literaturze i w życiu. Omów na wybranych 75. Obraz Polski jako kraju wielokulturowego. Omów na wybranych 76. Człowiek marionetką w teatrze świata. Znajdź potwierdzenie tego sądu w wybranych utworach literatury polskiej i obcej. 77. Wizje kraju szczęśliwego i jego literackie obrazy. Omów na wybranych 78. Literatura polska wobec faktu odzyskania niepodległości. Podaj przykłady rozumienia roli pisarza w nowej rzeczywistości w różnych utworach Związki literatury z innymi dziedzinami sztuki 1. Dialog z tradycją romantyczną w filmie i literaturze XX wieku. Omów zagadnienie na wybranych 2. Obraz PRL-u w literaturze i filmie. Przedstaw problem w świetle wybranych dzieł. 3. To samo, a jednak inaczej - adaptacje filmowe literatury polskiej. Przedstaw na wybranych przykładach różnice między językiem literackim a językiem filmu. 4. Obecność wątków i motywów mitologicznych w literaturze i malarstwie różnych epok. Na podstawie wybranych przykładów omów różne sposoby czerpania inspiracji z mitologii.
5. Motyw śmierci w literaturze i sztuce. Zaprezentuj różne sposoby przedstawiania śmierci, odwołując się do wybranych dzieł. 6. Na podstawie wybranych przykładów przedstaw artystyczne ujęcie motywu macierzyństwa. Odwołaj się do dzieł literackich i plastycznych. 7. Niepokoje wieku XVII i ich odbicie w literaturze, malarstwie, muzyce... Omów temat, odwołując się do wybranych przykładów. 8. Motyw wędrówki w literaturze, sztuce i filmie. Określ jego funkcję, dokonując analizy wybranych utworów literackich i innych dzieł sztuki. 9. Motyw powstań narodowych i jego funkcje w literaturze i malarstwie XIX wieku. Omów zagadnienie na podstawie wybranych przykładów. 10. Sposoby wykorzystywania wątków historycznych i ich funkcje w literaturze i sztuce. Omów na wybranych 11. Tatrzańskie krajobrazy w poezji i malarstwie (paralele i różnice). Omów zagadnienie na wybranych 12. Wieś polska w XIX wieku. Omawiając temat, odwołaj się do przykładów literackich i malarskich. 13. Brzydota jako sposób kreowania rzeczywistości. Przedstaw problem na podstawie wybranych dzieł literatury i sztuki. 14. Wizerunek dziecka w poezji i malarstwie różnych epok. Na wybranych przykładach przedstaw i scharakteryzuj sposoby jego kreowania. 15. Wpływy Orientu na literaturę i sztukę polską. Na wybranych przykładach przedstaw i scharakteryzuj motywy orientalne obecne w naszej kulturze w różnych epokach. 16. Skandale i prowokacje artystyczne jako sposób oddziaływania na odbiorcę. Omów zagadnienie, odwołując się do biografii i twórczości wybranych autorów. 17. Ideał świętego w literaturze i malarstwie. Porównaj sposoby przedstawienia tego wzorca w różnych epokach, wykorzystując wybrane przykłady. 18. Fascynacja nowoczesnością w literaturze i sztuce XX wieku. Przedstaw temat, analizując wybrane dzieła. 19. Topos stworzenia świata w literaturze i sztuce. Omów jego funkcje, analizując wybrane utwory literackie i dzieła plastyczne. 20. Motyw ogrodu w literaturze i sztuce. Przedstaw jego funkcjonowanie na podstawie wybranych przykładów. 21. Przedstaw wizerunki Matki Boskiej ukazane w literaturze i sztuce wybranych epok. 22. Omów motyw "vanitas vanitatum" w literaturze, filmie i malarstwie. 23. Przedstaw różne obrazy powstania styczniowego pojawiające się w tekstach kultury.
24. Porównaj obrazy prowincji, odwołując się do wybranych tekstów kultury. 25. Bohater literacki a jego kreacje filmowe. Porównaj sposób przedstawienia postaci w wybranych dziełach literackich i filmowych. 26. Dosłowne i metaforyczne funkcjonowanie motywu jesieni w wybranych tekstach kultury. Przedstaw temat, analizując wybrane przykłady. 27. Związki malarstwa impresjonistycznego i literatury przełomu XIX i XX wieku. Omów na wybranych 28. Symbol w literaturze i malarstwie. Porównaj sposoby jego wykorzystania w wybranych dziełach z okresu modernizmu. 29. Baśniowe światy w poezji i sztuce młodopolskiej. Omów zagadnienie odwołując się do wybranych dzieł literackich i malarskich. 30. "Polaków portret własny" w literaturze i malarstwie. Porównaj wizerunki Polaków w wybranych tekstach kultury. 31. Koncepcja kobiecego piękna w malarstwie i literaturze. Omów na wybranych 32. Na podstawie wybranych przykładów omów funkcjonowanie motywu grozy w literaturze i sztuce. 33. Ku pokrzepieniu serc". Odwołując się do dzieł literackich i malarskich, wyjaśnij, jak ową ideę realizowała polska sztuka XIX wieku. 34. Motyw pożegnania. Omów jego funkcjonowanie, odwołując się do wybranych utworów z różnych dziedzin sztuki. 35. Dzieło literackie a jego adaptacja teatralna. Rozwiń problem odwołując się do wybranych przykładów. 36. Przeznaczenie, przypadek, świadomy wybór co decyduje o losie człowieka? Rozwiń temat, odwołując się do wybranych tematów literackich, filmowych i teatralnych. 37. Obrazy Sybiru w wybranych tekstach kultury. Omów na wybranych Język 1. Żart językowy i jego funkcje w różnych gatunkach Przedstaw zjawisko na wybranych 2. Funkcje archaizacji języka. Omów zjawisko na wybranych przykładach literackich z różnych epok. 3. Wyrazy modne. Omów zjawisko, analizując przykłady ze współczesnej polszczyzny. 4. Problem manipulacji językowej w środkach masowego przekazu. Przeanalizuj wybrane przykłady. 5. Język w służbie satyry dawniej i dziś. Omów sposoby zastosowania tej kategorii estetycznej na przykładach wybranych utworów.
6. Język środowiska uczniowskiego jako oryginalny twór. Omów zagadnienie na wybranych przykładach (np. prasa młodzieżowa, powieści młodzieżowe). 7. Język ezopowy w literaturze polskiej czasów PRL-u. Przeanalizuj wybrane przykłady. 8. Rodowód i funkcja imion (nazwisk) znaczących w literaturze. Zanalizuj zjawisko z pogranicza językoznawstwa i kultury na wybranych 9. Specyfika językowa poczty elektronicznej i rozmów na żywo przez Internet. Omów na wybranych 10. Twoja mowa cię zdradza język jako źródło wiedzy o człowieku na podstawie analizy sposobu mówienia wybranych osób życia publicznego.