Załącznik do Uchwały Nr XV/163/2016 Rady Powiatu w Zamościu z dnia 28 grudnia 2016 roku POWIATOWY PROGRAM SŁUŻĄCY DZIAŁANIOM PROFILAKTYCZNYM MAJĄCYM NA CELU UDZIELENIE SPECJALISTYCZNEJ POMOCY, ZWŁASZCZA W ZAKRESIE PROMOWANIA I WDROŻENIA PRAWIDŁOWYCH METOD WYCHOWAWCZYCH W STOSUNKU DO DZIECI W RODZINACH ZAGROŻONYCH PRZEMOCĄ W RODZINIE W POWIECIE ZAMOJSKIM NA LATA 2017-2020 Spis treści ZAMOŚĆ, 2016
Wstęp 3 I. Podstawy prawne.. 4 II. Adresaci Programu 5 III. Cele Programu 5 IV. Zadania do realizacji. 5 V. Harmonogram Programu.. 7 VI. Przewidywane efekty realizacji Programu.. 9 VII. Monitoring i ewaluacja Programu 9 VIII. Źródła finansowania Programu 9 Wstęp 2
Zgodnie z art. 6 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie ( Dz. U. z 2015 r., poz. 1390) do zadań własnych powiatu należy w szczególności opracowanie i realizacja programów służących działaniom profilaktycznym mającym na celu udzielenie specjalistycznej pomocy, zwłaszcza w zakresie promowania i wdrożenia prawidłowych metod wychowawczych w stosunku do dzieci w rodzinach zagrożonych przemocą w rodzinie. Niniejszy Program został dostosowany do lokalnych potrzeb społecznych i zasobów powiatu zamojskiego. Głównym założeniem Programu jest zintensyfikowanie działań mających na celu udzielenie specjalistycznej pomocy zwłaszcza w zakresie promowania i wdrożenia prawidłowych metod wychowawczych w stosunku do dzieci w rodzinach zagrożonych przemocą w rodzinie z terenu powiatu zamojskiego. Zgodnie z definicją zawartą w w/w ustawie przemoc w rodzinie jest to jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste członków rodziny, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą. Przemoc jest: intencjonalna, narusza prawa i dobra osobiste drugiego człowieka, utrudnia samoobronę z uwagi na wyraźną asymetrię sił, powoduje szkody fizyczne i psychiczne cierpienie i ból. Niniejszy Program pozostaje w spójności z Powiatowym programem przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie na lata 2017 2020 oraz Krajowym Programem Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata 2014 2020 przyjętym Uchwałą Nr 76/2014 Rady Ministrów z dnia 29 kwietnia 2014 r. I. Podstawy prawne 3
1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r.- Kodeks rodzinny i opiekuńczy ( Dz. U. z 2015 r., poz. 2082 z późn. zm.); 2. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny ( Dz. U. z 2016 r., poz. 1137 ); 3. Ustawę z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego ( Dz. U. Nr 89, poz. 555 z późn. zm.); 4. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. Nr 90, poz. 555 z późn. zm.); 5. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego ( Dz. U. z 2014 r., poz. 101 z późn. zm.); 6. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie ( Dz. U. z 2015 r., poz. 1390); 7. Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej ( Dz. U. z 2016 r., poz. 930 z późn. zm. ); 8. Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji ( Dz. U. z 2015 r., poz. 355 z późn. zm. ); 9. Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego ( Dz. U. z 2016 r., poz. 1610 ); 10.Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ( Dz. U. z 2016 r., poz. 487 z późn. zm. ); 11.Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich ( Dz. U. z 2016 r., poz. 1654 ); 12.Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii ( Dz. U. z 2016 r., poz. 224 z późn. zm.); 13.Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty ( Dz. U. z 2015 r., poz. 2156 z późn. zm.); 14.ustawę z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie ( Dz. U. z 2016 r., poz. 239 z późn. zm.); 15.Ustawa z dnia 26 stycznia 1984 r. - Prawo prasowe ( Dz. U. Nr 5, poz. 24 z późn. zm.); 16.Ustawa z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji ( Dz. U. z 2016 r., poz. 639 z późn. zm.); 17.Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym ( Dz. U. z 2016 r., poz. 814 z późn. zm.). 18.Krajowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata 2014 2020 przyjęty Uchwałą Nr 76/2014 Rady Ministrów z dnia 29 kwietnia 2014 r. I. Adresaci Programu 4
Program skierowany jest do: mieszkańców powiatu zamojskiego, w tym dzieci i młodzieży zagrożonych przemocą w rodzinie; rodzin z terenu powiatu zamojskiego, w tym rodzin w których dzieci są zagrożone przemocą w rodzinie; przedstawicieli instytucji i służb wspierających dziecko i rodzinę oraz działających na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie. I. Cele Programu Cel główny: Zintensyfikowanie działań mających na celu udzielenie specjalistycznej pomocy zwłaszcza w zakresie promowania i wdrożenia prawidłowych metod wychowawczych w stosunku do dzieci w rodzinach zagrożonych przemocą w rodzinie z terenu powiatu zamojskiego. Cele szczegółowe : 1. Podejmowanie działań profilaktycznych mających na celu udzielenie specjalistycznej pomocy zwłaszcza w zakresie promowania i wdrożenia prawidłowych metod wychowawczych w stosunku do dzieci w rodzinach zagrożonych przemocą w rodzinie. 2. Udzielenie specjalistycznej pomocy w stosunku do dzieci i młodzieży zagrożonych zjawiskiem przemocy i ich rodzin. 3. Wspomaganie wychowawczej i edukacyjnej roli rodziny. 4. Upowszechnianie informacji o instytucjach pomocowych oraz podnoszenie kompetencji osób zajmujących się problemem przemocy w szczególności w stosunku do dzieci i młodzieży. II. Zadania do realizacji Cel: 1. Podejmowanie działań profilaktycznych mających na celu udzielenie specjalistycznej pomocy zwłaszcza w zakresie promowania i wdrożenia prawidłowych metod wychowawczych w stosunku do dzieci w rodzinach zagrożonych przemocą w rodzinie. Zadania : 1.1. Prowadzenie profilaktycznych dla dzieci i młodzieży. Realizatorzy zadania: Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Zamościu; Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Zwierzyńcu; placówki opiekuńczo wychowawcze z terenu powiatu zamojskiego; Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna Nr 2 w Zamościu. przeprowadzonych profilaktycznych; osób w warsztatach. 1.2. Prowadzenie psychoedukacyjnych dla dzieci i młodzieży. 5
Realizatorzy zadania: Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Zamościu; Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Zwierzyńcu; placówki opiekuńczo wychowawcze z terenu powiatu zamojskiego; Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna Nr 2 w Zamościu. przeprowadzonych psychoedukacyjnych; osób w warsztatach. Cel: 2. Udzielenie specjalistycznej pomocy w stosunku do dzieci i młodzieży zagrożonych zjawiskiem przemocy i ich rodzin. Zadania: 2.1. Udzielenie wsparcia informacyjnego o dostępnych placówkach pomocowych dzieciom i młodzieży oraz ich rodzinom np. specjalistycznych poradni leczenia uzależnień, ośrodków socjoterapeutycznych itp. Realizatorzy zadania: Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Zwierzyńcu; Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna Nr 2 w Zamościu; Zespół Szkół Nr 2 im. dr Z. Klukowskiego w Szczebrzeszynie; Zespół Szkół Drzewnych i Ochrony Środowiska im. Jana Zamoyskiego w Zwierzyńcu. osób, którym udzielono porad w w/w zakresie. 2.2. Prowadzenie sesji terapeutycznych dla dzieci i młodzieży oraz ich rodzin. Realizatorzy zadania: Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Zwierzyńcu sesji terapeutycznych; osób w sesjach terapeutycznych. Cel 3. Wspomaganie wychowawczej i edukacyjnej roli rodziny. Zadanie: 3.1. Promowanie i wdrożenie prawidłowych metod wychowawczych poprzez prowadzenie psychoedukacyjnych dla rodziców Bez klapsa oraz/lub indywidualnej/ grupowej konsultacji, spotkań dla rodziców. Realizatorzy zadania: Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Zwierzyńcu; Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna Nr 2 w Zamościu; Zespół Szkół Nr 2 im. dr Zygmunta Klukowskiego w Szczebrzeszynie; Zespół Szkół Drzewnych i Ochrony Środowiska im. Jana Zamoyskiego w Zwierzyńcu; przeprowadzonych psychoedukacyjnych Bez klapsa ; osób w warsztatach; konsultacji/spotkań dla rodziców; osób biorących udział w konsultacjach/spotkaniach. 6
Cel 4. Upowszechnienie informacji o instytucjach pomocowych oraz podnoszenie kompetencji osób zajmujących się problemem przemocy w szczególności w stosunku do dzieci i młodzieży. Zadania : 4.1. Upowszechnienie informacji o formach wsparcia oraz instytucjach pomocowych Realizatorzy zadania: Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Zamościu; Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Zwierzyńcu; Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna Nr 2 w Zamościu; placówki opiekuńczo wychowawcze z terenu powiatu zamojskiego; Zespół Szkół Nr 2 im. dr Zygmunta Klukowskiego w Szczebrzeszynie; Zespół Szkół Drzewnych i Ochrony Środowiska im. Jana Zamoyskiego w Zwierzyńcu. rozpowszechnionych materiałów informacyjnych ( broszur, ulotek, plakatów). 4.2. Szkolenia dla różnych grup zawodowych zajmujących się problematyką przemocy wśród dzieci i młodzieży. Realizatorzy zadania: Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Zamościu; Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Zwierzyńcu; Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna Nr 2 w Zamościu. przeprowadzonych szkoleń; osób w szkoleniach. I. Harmonogram Programu Cele szczegółowe Zadania Realizatorzy zadania 1. Podejmowanie działań profilaktycznych mających na celu udzielanie specjalistycznej pomocy zwłaszcza w zakresie promowania i wdrożenia prawidłowych metod wychowawczych w stosunku do dzieci w rodzinach zagrożonych przemocą w rodzinie 2. Udzielenie specjalistycznej pomocy w stosunku do dzieci 1.1 Prowadzenie profilaktycznych dla dzieci i młodzieży 1.2. Prowadzenie psychoedukacyjnych dla dzieci i młodzieży 2.1. Udzielenie wsparcia informacyjnego o dostępnych placówkach PCPR w Zamościu; placówki opiekuńczo wychowawcze z terenu powiatu zamojskiego; w Zamościu PCPR w Zamościu; placówki opiekuńczo wychowawcze z terenu powiatu zamojskiego; w Zamościu w Zamościu; ZS Nr 2 im. dr Zygmunta Wskaźniki przeprowadzonych profilaktycznych; osób w warsztatach przeprowadzonych psychoedukacyjnych; osób w warsztatach osób, którym udzielono porad w danym zakresie Termin realizacji 2017 2020 2017 2020 Źródła finansowania środki własne środki z innych źródeł środki własne środki z innych źródeł 2017 2020 środki własne 7
i młodzieży zagrożonych zjawiskiem przemocy i ich rodzin pomocowych dzieciom i młodzieży oraz ich rodzinom np. specjalistycznych poradni leczenia uzależnień, ośrodków socjoterapeutycznych 2.2. Prowadzenie sesji terapeutycznych dla dzieci i młodzieży oraz ich rodzin Klukowskiego w Szczebrzeszynie; ZS Drzewnych i Ochrony Środowiska im. Jana Zamoyskiego w Zwierzyńcu OIK w Zwierzyńcu sesji terapeutycznych; osób w sesjach terapeutycznych 2017 2020 środki własne 3. Wspomaganie wychowawczej i edukacyjnej roli rodziny 4. Upowszechnianie informacji o instytucjach pomocowych oraz podnoszenie kompetencji osób zajmujących się problemem przemocy w szczególności w stosunku do dzieci i młodzieży 3.1. Promowanie i wdrożenie prawidłowych metod wychowawczych poprzez prowadzenie psychoedukacyjnych dla rodziców Bez klapsa oraz/lub indywidualnej/ grupowej konsultacji, spotkań dla rodziców 4.1. Upowszechnianie informacji o formach wsparcia oraz instytucjach pomocowych w Zamościu; ZS Nr 2 im. dr Zygmunta Klukowskiego w Szczebrzeszynie; ZS Drzewnych i Ochrony Środowiska im. Jana Zamoyskiego w Zwierzyńcu PCPR w Zamościu; w Zamościu; placówki opiekuńczo wychowawcze z terenu powiatu zamojskiego; ZS Nr 2 im. dr Zygmunta Klukowskiego w Szczebrzeszynie; ZS Drzewnych i Ochrony Środowiska im. Jana Zamoyskiego w Zwierzyńcu przeprowadzonych psychoedukacyjnych Bez klapsa ; osób w warsztatach; konsultacji/spotkań dla rodziców osób biorących udział w konsultacjach /spotkaniach rozpowszechnionych materiałów informacyjnych (broszur, ulotek, plakatów) 2017-2020 środki własne 2017 2020 środki własne środki z innych źródeł 4.2. Szkolenia dla różnych grup zawodowych zajmujących się problematyką przemocy wśród dzieci i młodzieży PCPR w Zamościu OIK w Zwierzyńcu w Zamościu przeprowadzonych szkoleń; osób w szkoleniach 2017 2020 środki własne środki z innych źródeł 8
II. Przewidywane efekty realizacji Programu Zakłada się, że zadania realizowane w ramach Programu doprowadzą do zwiększenia skuteczności pomocy i wsparcia rodzinom oraz dzieciom w tych rodzinach w szczególności zagrożonych przemocą poprzez: zmniejszenie skali zjawiska przemocy w rodzinie (spadek liczby rodzin) z terenu powiatu zamojskiego poprzez profilaktykę i wspieranie rodzin i dzieci zagrożonych przemocą w rodzinie; zwiększenie świadomości i zaangażowania społecznego w sprawy przeciwdziałania przemocy w rodzinie i krzywdzenia dzieci; pomoc rodzinie w pokonywaniu trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo - wychowawczych, czy w rozwiązywaniu problemów wynikających z sytuacji kryzysowej; wzrost wiedzy rodzin z terenu powiatu zamojskiego na temat prawidłowych metod wychowawczych, a w szczególności wśród rodzin, w których dzieci zagrożone są przemocą zwiększenie poziomu wiedzy przedstawicieli instytucji i służb wspierających dziecko i rodzinę oraz działających na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie. I. Monitoring i ewaluacja Programu Monitoring Programu będzie prowadzony corocznie, poprzez sprawdzenie stopnia osiągnięcia celów założonych w Programie. Zakłada się możliwość korekty Programu w przypadku niewystarczającej skuteczności zrealizowania założonych działań. Ewaluację Programu prowadzić będzie Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Zamościu przy wykorzystaniu informacji od pozostałych realizatorów Programu. Informacje o realizacji Programu będą przedkładane Radzie Powiatu w Zamościu w ramach corocznych sprawozdań z zakresu działalności Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Zamościu. II. Źródła finansowania Programu Źródłem finansowania zadań wynikających z Powiatowego programu służącego działaniom profilaktycznym mającym na celu udzielenie specjalistycznej pomocy zwłaszcza w rodzinach zagrożonych przemocą w rodzinie na lata 2016-2020 będą środki finansowe z budżetu powiatu zamojskiego, środki pozyskiwane z innych źródeł, jak również środki własne podmiotów realizujących zadania Programu. 9