KONKURS DLA NAUCZYCIELI FIZYKI POJED DO CERN I DOŒWIADCZ NIEZWYK EJ PRZYGODY Z FIZYK SCENARIUSZ LEKCJI Z DOŒWIADCZENIEM REPORTA ZE SZKOLENIA W CERN W GENEWIE 11-17.04.2010 Nazywam siê Julia Szuty. Od 14 lat uczê fizyki i matematyki w Zespole Szkó³ z Oddzia³ami Integracyjnymi w Pustkowie-Osiedlu. W marcu b.r. Wziê³am udzia³ w ogólnopolskim konkursie dla nauczycieli organizowanym przez Wydawnictwo Nowa Era. Opracowa³am scenariusz lekcji fizyki z doœwiadczeniem i zosta³am laureatk¹ tego konkursu. W nagrodê uczestniczy³am w szkoleniu dla nauczycieli zorganizowanym przez Uniwersytet Œl¹ski w najwiêkszym laboratorium fizycznym w Europie - CERN w Genewie. W dniach 11-17.04.2010 bra³am udzia³ w wyk³adach i æwiczeniach prowadzonych przez pracowników naukowych CERN-u, by³o to dla mnie wielkie wyró nienie i niezwyk³e prze ycie. A tak wygl¹da³ mój dzieñ w CERN-ie. Od godziny 9.00 do 12.30 bra³am udzia³ w wyk³adach prezentuj¹cych w przystêpny i ciekawy sposób istotê badañ prowadzonych w tutejszych laboratoriach, budowê zasadê dzia³ania i zastosowanie akceleratorów, teoriê Wielkiego Wybuchu, powstania Wszechœwiata, materii i antymaterii, metody przesy³ania informacji oraz analizy badañ.
Od godziny 12.30 do 14.00 przewidziana by³a przerwa obiadowa - szwajcarska kuchnia jest godna polecenia! Godziny 14.00 do 18.30 - to czas przeznaczony na zwiedzanie CERNU oraz wykonywanie doœwiadczeñ w laboratoriach. Tak wiêc zwiedzi³am kompleks akceleratorów CERN, centrum komputerowe LHC, centrum sterowania LHC i eksperymentu ATLAS, wystawê mikrokosmosu poœwiêconej celom i historii badañ prowadzonych w CERN.
W CERN-ie pracuje 2300 naukowców z ró nych czêœci œwiata. W restauracji w porze obiadowej jest naprawdê gwarno. Mo na spotkaæ tu ludzi ró nych kultu,r ras, wyznaj¹cych odmienne religie, niekiedy w ich tradycyjnych ubiorach. Jak powiedzia³ jeden z naszych wyk³adowców...w ró norodnoœci ludzi tkwi si³a. Najwiêkszy akcelerator - LHC Wielki Zderzacz Hadronów to tunel o d³ugoœci 27km. Do jego budowy zu yto 7000 km kabla, do którego produkcji wykorzystano 4-letnie œwiatowe zasoby miobu. Wielik Zderzacz robi naprawdê WIELKIE wra enie. Widok Genewy z lotu ptaka z naniesionym szkicem LHC
Centrum komputerowe LHC to 5000 komputerów PC w jednym pomieszczeniu. Jest ono obs³ugiwane przez robota. Jednak LHC dostarcza tak du o danych, e wiadomoœci te zostaj¹ w systemie centrum komputerowego bardzo krótko. Na bie ¹co s¹ przesy³ane do najwiêkszych centów komputerowych na œwiecie, które to rozsy³aj¹ je do du ych uniwersytetów a te do mniejszych. Nie ka dy wie, e w³aœnie w tym celu pracownicy CERN wynaleÿli strony WWW. Centrum komputerowe LHC Uczestnicz¹c w szkoleniu pozna³am pracê zespo³u w centrum dowodzenia LHC. Ludzie tam pracuj¹cy czuwaj¹ 24 godziny na dobê, by eksperyment przebiega³ prawid³owo.
W laboratoriach CERN mia³am równie okazjê przeprowadziæ ciekawe eksperymenty, które bêdê mog³a powtórzyæ na moich lekcjach fizyki w szkole. Komora mg³owa - obserwacja mionów Laboratoria CERN zajmuj¹ ogromny obszar. Budynki po³¹czone s¹ korytarzami. Pracownicy poruszaj¹ siê po terenie niewielkimi samochodami a niekiedy rowerami. Poruszaj¹c siê po CERN-ie warto by³o korzystaæ z mapy, by nie zgubiæ siê w sieci budynków i korytarzy.
Mi³ym akcentem programu szkolenia w CERN by³a wycieczka do centrum Genewy. Wyposa eni w mapy oraz opis trasy wyruszyliœmy w ma³ych grupach na spacer po Genewie. Zwiedzaj¹c, ogl¹dnêliœmy najciekawsze zak¹tki starego miasta. Ostatnim punktem naszej wyprawy by³a restauracja, w której czeka³a na nas wspania³a kolacja - tradycyjne founde i bia³e wino.
Czêœæ trasy pokonaliœmy statkiem...
Niezapomniane wspomnienia to równie wyjazd kolejk¹ linow¹ na szczyt Aquille di Midi 3842 m n.p.m w Chamonix. S³oneczna pogoda, piêkne widoki, w oddali Mont Blanc...
Niezatarte wspomnienia wywar³a na mnie Lozanna, przepiêkne miasteczko po³o one nad brzegiem jeziora genewskiego u podnó a strzelistych oœnie onych Alp. Nieopodal Lozanny po³o ony jest zamek Chillon, w którym spêdziliœmy mi³e chwile.
Co wiêcej mogê napisaæ? Mo e to, e zachêcam wszystkich do brania udzia³u w tego typu konkursach, uwa am, e naprawdê warto! I jeszcze jedno - urzek³a mnie atmosfera CERN-u, uœmiechniête, zadowolone twarze pracowników - ludzi posiadaj¹cych pasjê, przebywanie wœród nich nape³ni³o mnie optymizmem i da³o si³ê do przekazywania tam zdobytej wiedzy swoim uczniom. Julia Szuty