SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI MIEJSKIEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH W TYCHACH ZA 2013 ROK I. Zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych, członków ich rodzin oraz osób zagrożonych uzależnieniem. sfinansowano wynagrodzenia osobom uczestniczącym w pracach na rzecz Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Tychach tj.: dla 7 osób będących w składzie Zespołu Opiniodawczego MKRPA (67 posiedzeń), 2 pracowników socjalnych przeprowadzających wywiady środowiskowe z osobami uzależnionymi od alkoholu i członkami ich rodzin (ogółem wykonali 276 wywiadów), 2 biegłych (psycholog i psychiatra) sporządzających opinie w przedmiocie uzależnienia od alkoholu (sporządzili 85 opinii); przeprowadzono terapię grupową after care (98 godziny), treningi radzenia sobie ze stresem (48 godzin), treningi asertywnych zachowań abstynenckich (36 godzin), Program dla sprawców przemocy w rodzinie, w ramach terapii indywidualnej (16 godzin), przeprowadzono program wsparcia dla osób rozpoczynających leczenie zajęcia motywujące (100 godzin) oraz program psychoterapii dla młodzieży uzależnionej (6 godzin), ogółem 304 godzin, przez lekarzy i terapeutów z Ośrodka Pomocy Psychologicznej Profilaktyki i Leczenia Uzależnień Mens Sana prowadzono Punkt Konsultacyjny ds. Uzależnień przez Stowarzyszenie Trzeźwość Życia, w ramach którego przeprowadzono konsultacje dla 310 osób uzależnionych od alkoholu oraz zorganizowano spotkania terapeutyczne dla dorosłych uzależnionych od alkoholu (88 godzin), w których uczestniczyło 409 osób; średnio w spotkaniu brało udział 10 osób. Przeprowadzony został również program Motywacja do leczenia (132 godziny), w którym uczestniczyło 314 osób, średnio w spotkaniu brało udział 7 osób; Przy dyżurze telefonicznym Obsługi Punktu Konsultacyjnego udzielono informacji dla 1596 osób, co dało łącznie 1696 godzin konsultacji. Ponadto w ramach zadania I opłacono opłaty sądowe za wszczęcie postępowania sądowego, zmierzającego do nałożenia obowiązku leczenia odwykowego wobec 52 osób. II. Udzielanie pomocy psychospołecznej i prawnej z obszaru profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych z uwzględnieniem problemu przemocy w rodzinie. prowadzono Punkt Konsultacyjny ds. Uzależnień przez Stowarzyszenie Trzeźwość Życia, w ramach którego przeprowadzono konsultacje dla 103 osób współuzależnionych, udzielono 427 osobom porad prawnych, co dało łącznie 356 godzin konsultacji prawniczych. Ponadto udzielono 117 osobom pomocy psychologicznej, co dało łącznie 132 godziny konsultacji psychologicznych. W 2013 roku były również prowadzone 3 edycje programu edukacyjno zadaniowy Jestem kobietą, w ramach, którego odbyło się łącznie 48 trzygodzinnych 1
spotkań dla 155 kobiet doświadczających przemocy domowej oraz współuzaleznionych z rodzin z problemem alkoholowym (łącznie 72 godziny). prowadzono terapię dla osób współuzależnionych, w tym: trening zachowań konstruktywnych (30 godzin) oraz trening komunikacji w rodzinie (166 godzin), program terapeutyczny indywidualny dla Dorosłych Dzieci Alkoholików (84 godziny) oraz grupowy dla DDA (70 godzin), ponadto udzielono wsparcia psychologicznego dla ofiar przemocy w rodzinie (29 godzin) oraz udzielono pomocy indywidualnej dla dzieci do 18 r.ż. z rodzin z problemem alkoholowym (50 godzin) ogółem 429 godzin, przez lekarzy i terapeutów z Ośrodka Pomocy Psychologicznej Profilaktyki i Leczenia Uzależnień Mens Sana ; prowadzono działania o charakterze informacyjnym, edukacyjnym oraz wsparcia psychologicznego dla 12 osób stosujących przemoc w rodzinie. W ramach tego zadania odbyło się 48 godzin spotkań grupowych (12 sesji grupowych) oraz 30 godzin zajęć i konsultacji indywidualnych; łączna suma godzin bezpośredniej pracy ze sprawcami przemocy i ich rodzinami wyniosła 114; prowadzono dyżury przy Tyskiej Niebieskiej Linii, podczas których przez konsultantów zostało przeprowadzonych 52 rozmowy, co dało łącznie prawie 7 godzin rozmów. Wśród tematów poruszanych podczas konsultacji można wymienić między innymi: przemoc (29 rozmów) i uzależnienia (13 rozmów). Telefon znajduje się przy Ośrodku Interwencji Kryzysowej; prowadzono opiekuńczą placówkę wsparcia dziennego wraz z półkoloniami dla dzieci w wieku przedszkolnym oraz specjalistyczną placówkę wsparcia dziennego wraz z wypoczynkiem wakacyjnym dla dzieci i młodzieży w wieku szkolnym przez Caritas Archidiecezji Katowickiej Ośrodek św. Faustyna. W zajęciach świetlicowych uczestniczyło 90 podopiecznych, pochodzących z rodzin ubogich, zagrożonych alkoholizmem i niewydolnych wychowawczo; prowadzono opiekuńczą placówkę wsparcia dziennego wraz z koloniami wyjazdowymi dla 45 dzieci i młodzieży pochodzących z rodzin ubogich, zagrożonych alkoholizmem i niewydolnych wychowawczo przez Ośrodek Christoforos przy parafii p.w. bł. Karoliny Kózkówny; prowadzono opiekuńczą placówkę wsparcia dziennego z półkoloniami dla 15 dzieci w wieku przedszkolnym oraz opiekuńczą placówkę wsparcia dziennego wraz z koloniami wyjazdowymi dla 40 dzieci w wieku od 6-15 lat przez Ośrodek Charytatywno-Społeczny bł. Jan XXIII; prowadzono opiekuńczą placówkę wsparcia dziennego wraz z koloniami wyjazdowymi dla 30 dzieci w wieku od 6-15 lat przez Ośrodek Charytatywno Społeczny Oratorium św. Rodziny; prowadzono opiekuńczą placówkę wsparcia dziennego wraz z koloniami wyjazdowymi dla 30 dzieci w wieku od 6-15 lat przez Ośrodek Benedictus przy parafii p.w. św. Benedykta Opata; zorganizowano wyjazdowy wypoczynek wakacyjny dla dzieci z rodzin zagrożonych uzależnieniami przez: Parafię św. Rodziny pn. Wakacje z Simbą (46 dzieci), Parafię Rzymskokatolicką bł. Karoliny Kózkówny Ośrodek Christoforos pn. Z Nemo poznaję wielki swiat (90 dzieci) oraz Towarzystwo Przyjaciół Dzieci pn. Kolonie w Jastrzębiej Górze (25 dzieci). W ramach prowadzonych kolonii realizowane były odpowiednio dostosowane programy profilaktyczne dla dzieci i młodzieży. Na realizację II zadania przekazano również środki do dyspozycji jednostek organizacyjnych Miasta: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej otrzymał dofinansowanie na: 2
poprowadzenie świetlicy środowiskowej wraz z programem profilaktycznym pn. Rozwój przez sport w socjalnej części Czułowa przy ulicy Katowickiej dla 20 podopiecznych w wieku 3-12 lat; realizację Programu Akademia rodzica. Postscriptum., podnoszącego kompetencje rodzicielskie 11 osób, w ramach programu odbyło się 10 spotkań (przeprowadzono 30 godzin zajęć); realizację w 3 przedszkolach programu: Wychowujmy szczęśliwe dzieci, w którym brało udział ok. 358 dzieci w wieku od 4 6 lat, 27 nauczycieli wychowania przedszkolnego. Ponadto zorganizowano prelekcję, w której uczestniczyło 63 rodziców i warsztaty, w których uczestniczyło 7 rodziców dzieci w wieku przedszkolnym; przygotowanie i realizację wyjazdu kolonijnego dla 20 podopiecznych w wieku 12-16 lat Specjalistycznej Placówki Opiekuńczo Wychowawczej Wsparcia Dziennego MOPS w Tychach oraz dla dzieci ze środowiska lokalnego wraz z prowadzeniem programu profilaktycznego pn.: Szlakiem po sam szczyt. Placówka Pieczy Zastępczej Kwadrat otrzymała dofinansowanie na: przygotowanie i realizację wyjazdu wakacyjnego dla 33 wychowanków, realizowanego wraz z programem profilaktycznym pn.: Chwytaj trzeźwo wolny czas. III. Prowadzenie działań profilaktyczno-informacyjno-edukacyjnych, w tym pozalekcyjnych zajęć sportowych, przeciwdziałających uzależnieniom, patologiom i wykluczeniu społecznemu, przeznaczonych w szczególności dla dzieci i młodzieży. prowadzono program profilaktyczny dla dzieci i młodzieży w zakresie organizacji czasu wolnego pn.: Kącik Metamorfozy przez Stowarzyszenie Trzeźwość Życia, w ramach którego odbyło się 86 spotkań (346 godzin), w których uczestniczyło łącznie 970 osób, średnio w spotkaniu uczestniczyło 11 osób; przeprowadzono program profilaktyczny o charakterze opiekuńczo wychowawczo terapeutycznym z elementami socjoterapii pn.: Jesteśmy razem dla 19 wychowanków, w tym 7 dzieci pochodziło z rodzin z problemem uzależnienia od alkoholu. Odbyło się 16 spotkań, średnio w spotkaniu uczestniczyło 11 dzieci; przeprowadzono animacje zabaw dla 1107 osób podczas tyskich imprez profilaktycznych, w tym Tyskiego Pikniku Rodzinnego przez Stowarzyszenie Na Rzecz Integracji i Aktywizacji Społecznej Osób i Rodzin OD-NOWA. Średnio w jednej zabawie brało udział 92 osoby; przeprowadzono program pn. Wakacje profilaktyczne w Dolinie Jaworkowej w Tychach przez Stowarzyszenie Na Rzecz Integracji i Aktywizacji Społecznej Osób i Rodzin OD- NOWA. W zajęciach wzięło udział 566 osób, z czego 339 co najmniej raz, średnia ilość osób na spotkaniach w lipcu wyniosła 41 osób, natomiast w sierpniu 35 osób; wynajęto ściankę wspinaczkową oraz dokonano zakupu i rozpowszechnienia materiałów plastycznych i biurowych niezbędnych do realizacji tyskich imprez profilaktycznych, organizowanych przez Wydział Spraw Społecznych i Zdrowia; współorganizowano konkurs międzygimnazjalny pt.: Stop uzależnieniom w konkursie wzięło udział dziewięć drużyn, w sumie 27 uczestników; 3
przeprowadzono 25 programów profilaktyczno edukacyjnych dla 961 uczniów III klas szkół gimnazjalnych na temat: Niebezpieczeństwa i konsekwencje wynikające ze spożywania alkoholu w różnych okresach ciąży, Fas jako szczególny rodzaj zagrożenia, Zagrożenia związane ze spożywaniem alkoholu przez młodzież ; zakupiono ½ pakietu edukacyjno informacyjnego, w ramach realizacji założeń ogólnopolskiej kampanii Postaw na Rodzinę. Materiały te zawierały treści profilaktyczne z zakresu profilaktyki alkoholowej, przeciwdziałania przemocy i FAS. Ulotki oraz broszury zostały przekazane mieszkańcom miasta Tychy podczas Tyskiego Pikniku Rodzinnego. przeprowadzono Ogólnopolską Kampanię Profilaktyczną pn.: Zachowaj Trzeźwy Umysł `2013. W realizację zadania włączyło się 12 szkół podstawowych oraz 8 gimnazjów. W sumie działaniami objęto: 4 422 uczniów; do wszystkich szkół ponadgimnazjalnych oraz wybranych instytucji i organizacji pozarządowych przekazano plakaty profilaktyczne dotyczące patologicznego hazardu; do wszystkich placówek oświatowych oraz wybranych instytucji i organizacji pozarządowych przekazano informację nt. miejsc pomocy w problemach uzależnień i przemocy w rodzinie; do Miejskiej Biblioteki Publicznej przekazano informację nt. miejsc pomocy osobom uzależnionym z prośbą o wywieszanie na tablicach ogłoszeń oraz do księgozbioru publicznego przekazano 17 książek z zakresu rozwiązywania problemów społecznych; w ramach akcji Znicz Miejskiej Komendzie Policji oraz Wydziałowi Komunikacji przekazano: 140 sztuk ulotek Kierowca i alkohol, 350 sztuk breloków Prowadzę - jestem trzeźwy, 20 sztuk plakatu Pijani kierowcy jeżdżą znacznie gorzej za to skuteczniej zabijają. W ramach zadania III przekazano również środki do dyspozycji jednostki organizacyjnej Urzędu Miasta: Wydział Informacji, Promocji i Współpracy z Zagranicą otrzymał dofinansowanie na przeprowadzenie usługi konferansjerskiej podczas tyskich imprez profilaktycznych. IV. Wspieranie reintegracji zawodowej i społecznej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. prowadzono przez Fundację Internationaler Bund Polska Centrum Integracji Społecznej dla 20 osób. V. Wspomaganie działalności instytucji, organizacji pozarządowych i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych. prowadzono działania abstynenckie przez Tyski Klub Abstynentów Bosman pn. Klubowy program działań edukacyjnych na rzecz poprawy jakości trzeźwienia, które miały na celu likwidowanie negatywnych skutków uzależnienia od alkoholu u 38 członków Klubu oraz ich rodzin (a w tym zrealizowano m.in.: dyżury przy telefonie informacyjno-interwencyjnym, treningi terapeutyczne grupowe i indywidualne, działania integracyjne wspierające trzeźwienie osób uzależnionych od alkoholu); 4
prowadzono Program edukacyjno integracyjnego dla osób z problemami alkoholowymi przez Abstynencki Klub Żeglarski Paprocany. Program ten jest skierowany do 13 członków Stowarzyszenia. Odbyło się 100 godzin zajęć, prowadzonych pod nadzorem instruktora terapii ds. uzależnień, na rzecz członków AKŻ wspierających abstynencie i trzeźwienie; zorganizowano 8 godzinne szkolenie stacjonarne pn.: Skuteczny Program Profilaktyczny pedagogów i psychologów, w którym uczestniczyło 47 osób; zorganizowano 8 godzinne szkolenie stacjonarne pn.: Praca Komisji rozwiązywania Problemów Alkoholowych, w którym uczestniczyło 23 osoby; przeprowadzono cykliczne działania promujące aktywne spędzanie czasu wolnego, a w tym propagowano styl życia wolny od uzależnień dla 47 dorosłych mieszkańców miasta Tychy. Przeprowadzono 12 aktywizujących spotkań, średnio spotkaniu brało udział: 23 osoby; zorganizowano imprezę pn. "XXII Ogólnopolski Wiosenny Zlot Rodzin Abstynenckich - Tatry 2013" przez Trzeźwościowe Stowarzyszenie Kulturalno-Turystyczne. Powyższe działanie miało na celu wsparcie osób uzależnionych i członków ich rodzin oraz promowanie trzeźwego stylu życia. W imprezie wzięło udział 36 mieszkańców miasta Tychy; zorganizowano imprezę pn. XXII Ogólnopolski Przegląd Abstynenckiej Twórczości Artystycznej ZAMCZYSKO 2013 przez Trzeźwościowe Stowarzyszenie Kulturalno- Turystyczne. W imprezie uczestniczyło co najmniej 14 mieszkańców miasta Tychy; zakupiono prenumeratę miesięcznika Świat Problemów oraz literatury fachowej z zakresu przeciwdziałania uzależnieniom oraz przemocy w rodzinie. Działanie to ma na celu podnoszenie kompetencji osób, pracujących w obszarze profilaktyki uzależnień; przeprowadzono doradztwo merytoryczne w ilości 110 godzin (w sumie 15 spotkań) dla 34 wychowawców i kierowników z tyskich placówek wsparcia dziennego, średnia liczba osób na spotkaniu 21, mającego na celu m.in.: wsparcie pracowników w ich programach merytorycznych, optymalizację pracy z dziećmi i ich rodzinami oraz nabywania przez uczestników umiejętności tworzenia diagnoz z elementami planów korekcyjnych. Ponadto przeprowadzono konsultacje i doradztwo indywidualne, z którego skorzystało 20 osób. W ramach zadania V przekazano również środki do dyspozycji innych dysponentów budżetowych tj.: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej otrzymał dofinansowanie na realizację szkoleń warsztatowych dot. Przeciwdziałania przemocy w rodzinie pt.: Profilaktyka, diagnoza i interwencja w przypadku przemocy w rodzinie od kwietnia do października 2013. Sporządziła: Małgorzata Tomaszewska Inspektor Wydziału Spraw Społecznych i Zdrowia 5