Mercedes-Benz Classic Pojedź tam, gdzie wynaleziono jeżdżenie.
Spis treści Wprowadzenie Sylwetki wynalazców Mapka Muzeum Mercedes-Benz Archiwa i zbiory Mercedes-Benz Classic Center Mercedes-Benz Classic Clubs Miejsce pamięci Gottlieba Daimlera Dom urodzenia Gottlieba Daimlera Dom Karla Benza Muzeum samochodowe im. dr. Karla Benza Muzeum zabytkowych samochodów Maybach Muzeum Unimoga 11 1 19 22 2 29 32 34 3 3 2
Wprowadzenie Śladami motoryzacji Podsumowując osiągnięcia minionych stuleci nie sposób pominąć owego urządzenia, które zmieniło świat: samochodu. Jego wynalazcami byli Gottlieb Daimler i Karl Benz. W roku 1, niezależnie od siebie, uruchomili oni pierwsze na świecie automobile. Co pchało ich do technicznego czynu? ciekawość połączona z wyczuciem technicznej wykonalności. Połączenie tych cech dawało energię, która znajdowała ujście w kolejnych wynalazkach, urzeczywistniając niespełnione dotychczas marzenie o indywidualnej lokomocji motorowej. Wydarzenia sprzed ponad 12 lat poruszają nas do dziś. Proponujemy, aby Państwo sami wybrali się na wycieczkę w przeszłość. Zachęcamy do odwiedzenia historycznych miejsc, gdzie dowiedzą się Państwo, jak wyglądały początki, i jak dzisiaj osobiście można doświadczyć tej niezwykłej tradycji. W roku 1 Karl Benz złożył w Cesarskim Urzędzie Patentowym w Berlinie wniosek o przyznanie patentu na swój wóz motorowy. Powstanie tego wynalazku uznaje się za narodziny automobilizmu. Zmienił on na całym świecie indywidualną lokomocję i kształtuje ją do dziś. Opis patentowy Benza, jako symbol mobilnego społeczeństwa, figuruje w międzynarodowym rejestrze dziedzictwa dokumentacyjnego UNESCO Memory of the World. 4
Sylwetki wynalazców 7 Gottlieb Daimler 134 1900 Carl Benz 4 1929 Wynalezienie pierwszego, małego, szybkobieżnego silnika benzynowego w roku 13; zamontowanie silnika w dwukołowcu w roku 1; wreszcie wyposażenie powozu w silnik i tym samym skonstruowanie pierwszego na świecie czterokołowego automobilu w roku 1 to dzieła Gottlieba Daimlera, który bez wątpienia należy do twórców indywidualnej mobilności. Jego wynalazczy duch wprowadził motoryzację nie tylko na ulice i szosy, lecz także do transportu powietrznego, morskiego i szynowego. Przyświecająca mu wizja indywidualnej mobilności na lądzie, w wodzie i w powietrzu stała się wraz z dokonaniami Karla Benza intelektualnym zalążkiem najsłynniejszej marki samochodowej na świecie: Mercedes-Benz. Ile można osiągnąć zadowalając się jedynie tym, co najlepsze, ukazuje sugestywnie życiorys Karla Benza, pioniera automobilizmu. Uskrzydlony pomysłem zbudowania wehikułu, który własną siłą poruszałby się jak lokomotywa, wszelako nie na szynach, lecz po prostu na drodze, tak jak wóz, Benz niestrudzenie pracował w swoim warsztacie nad spełnieniem marzenia o indywidualnej lokomocji. Swoją całkowicie samodzielną konstrukcję samojezdny zespół złożony z silnika i podwozia zgłosił do opatentowania w roku 1 w Mannheim. Benzowski patentowy wóz motorowy wywołał rewolucję w dziejach mobilności. Karl Benz, narodziny Studia na Politechnice w Karlsruhe Założenie firmy Benz & Co. Rheinische Gasmotoren- Fabrik w Mannheim Patentowy wóz motorowy Benza Założenie firmy Carl Benz i synowie Śmierć Karla Benza 4 13 1 0 10 10 134 12 13 1 190 190 1929 1900 1920 1940 Gottlieb Daimler, narodziny Egzamin czeladniczy z rusznikarstwa, następnie kształcenie na inżyniera budowy maszyn Inspektor warsztatów i konstruktor w zakładzie opiekuńczym Bruderhaus w Reutlingen; tu Daimler poznaje Wilhelma Maybacha Powóz motorowy Daimlera Założenie spółki Daimler-Motoren- Gesellschaft Śmierć Gottlieba Daimlera
Mannheim Mapka 9 Ważne miejsca Rhein 7 Ladenburg Heidelberg 1 2 Muzeum Mercedes-Benz Archiwa i zbiory Mosbach 3 Mercedes-Benz Classic Center 4 Miejsce pamięci Gottlieba Daimlera 7 Dom urodzenia Gottlieba Daimlera Dom Karla Benza Muzeum samochodowe im. dr. Karla Benza sulm Nürnberg 9 Muzeum zabytkowych pojazdów Maybach Muzeum Unimoga Bruchsal Heilbronn Bretten Karlsruhe 1 Bietigheim Backnang Ettlingen Enz Asperg Freiberg am Rastatt Pforzheim 10 Ludwigsburg Winnenden Rhein Fryburg (Freiburg) Baden-Baden Gaggenau 9 Enz Calw Waiblingen 1 Fellbach Schorndorf Bad 4 Stuttgart 3 Cannstatt 29 1 2 Dworzec kolejowy Untertürkheim Esslingen 31 10 Plochingen Sindelfingen 1 Leinfelden- 313 Lotnisko Echterdingen Böblingen Wendlingen Filderstadt Monachium (München) Nagold Singen Tübingen Freudenstadt Reutlingen Rzeki Sieć dróg 10 Droga krajowa Autostrada Ważne obiekty
Muzeum Mercedes-Benz 11 Przyszłość dla miłośników historii: Muzeum Mercedes-Benz U nas doświadczą Państwo żywiołu, który od ponad 12 lat wnosi do świata ruch. Zapraszamy na fascynującą podróż przez dzieje motoryzacji w Muzeum Mercedes-Benz. Najpierw winda zabierze Państwa w górę na wysokość 34 metrów i zarazem w głąb przeszłości, do roku 1. Tu zaczyna się legenda Mercedes-Benz jej początek to automobil, przełomowy wynalazek Gottlieba Daimlera i Carla Benza. Trasa zwiedzania prowadzi przez siedem poziomów chronologiczny ciąg ekspozycji układa się w 12-letnie dzieje motoryzacji. Zobaczą tu Państwo legendy, między innymi najstarszego zachowanego Mercedesa z roku 1902, słynne auta sprężarkowe z lat dwudziestych i trzydziestych oraz legendarnego skrzydłowca wszystkie przedstawione w kontekście swojej epoki. Równolegle do trasy chronologicznej czeka na Państwa pięć tzw. sal kolekcyjnych, gdzie wystawy ułożone są tematycznie. Na odkrycie przez Państwa czekają eksponaty ze wszystkich epok prezentowanego okresu, samochody należące niegdyś do słynnych osobistości, przykłady ze wszystkich dziedzin zmotoryzowanej mobilności. Podczas zwiedzania można w każdej chwili przejść na drugą trasę. Obie trasy kończą się ekspozycją na nachylonym zakręcie, zatytułowaną Srebrne Strzały wyścigi i rekordy. Uzupełnieniem jest ekspozycja Fascynacja techniką, na której można zajrzeć w codzienną pracę Mercedes-Benz, a także poznać zagadnienia związane z motoryzacją przyszłości. 10
Muzeum Mercedes-Benz 13 Rezultat wynalazków: fascynacja W sekcji Fascynacja techniką, dostępnej bezpłatnie dla wszystkich zwiedzających, Muzeum Mercedes-Benz prezentuje wybrane, aktualne zagadnienia z dziedziny badań, designu, rozwoju i produkcji samochodów Mercedes-Benz w aranżacji laboratoryjnej. Drogę tę, prowadzącą od zarania automobilizmu do chwili obecnej, mogą Państwo przejść samodzielnie, twarzą w twarz z ikonami motoryzacji i samochodowymi innowacjami. Ponad 12 lat motoryzacji już za nami co dalej? Teraźniejszość i przyszłość. Sklep muzealny znajdujący się na najniższym poziomie (w pasażu) oferuje rozliczne artykuły dla wszystkich grup wiekowych. Mamy tu największy wybór produktów Mercedes-Benz to obiekty fascynacji na wynos, jak choćby modele, które upiększą salon. 12
SpOrt Muzeum Mercedes-Benz 1 Informacje Godziny otwarcia: Od wtorku do niedzieli w godz. 9:00-1:00, kasy czynne do godz. 17:00. W poniedziałki nieczynne. Jak do nas dotrzeć Dojazd koleją: Z głównego dworca kolejowego linią szybkiej kolejki miejskiej (S-Bahn) S1 w kierunku Kirchheim (Teck), wysiąść na stacji Park (Mercedes-Benz). Następnie podążać za drogowskazami do muzeum. Bilety: Bilet całodniowy/ulgowy,00 euro/4,00 euro Bilet wieczorny/ulgowy (od 1.30 do 1:00) 4,00 euro/2,00 euro Bilet grupowy/ulgowy (min. 10 płacących osób) 7,00 euro/3,00 euro Szczegółowy cennik można znaleźć na naszej stronie internetowej. Zwiedzanie z przewodnikiem: W Mercedes-Benz Classic Kundencenter można rezerwować różne warianty zwiedzania z przewodnikiem w grupach otwartych bądź w grupach zorganizowanych ze specjalnym profilem oprowadzania. Kontakt i rezerwacja: Mercedes-Benz Classic Kundencenter telefon: +49 711-17 30 000, faks: +49 711-17 30 400 e-mail: classic@daimler.com www.mercedes-benz-classic.com/museum Adres pocztowy: Mercedes-Benz Museum Mercedesstraße 100, 70372 Stuttgart (Niemcy) Więcej informacji w Internecie: mercedes-benz-classic.com/museum facebook.com/mercedesbenzmuseum twitter.com/mb_museum flickr.com/photos/mb_museum youtube.com/mercedesbenzmuseum mercedes-benz-classic.com/app Informacje o Muzeum Mercedes-Benz na smartfona: Kierunek Karlsruhe Sindelfingen 1 10 Böblingen Dojazd autobusem: Dojechać do dworca Bad Cannstatt linią szybkiej kolejki miejskiej (S-Bahn) S1, S2, S3 albo koleją RegionalBahn lub RegionalExpress. Z dworca Bad Cannstatt odjeżdża autobus linii, należy wysiąść na przystanku Mercedes-Benz Welt. Dojazd samochodem: Z kierunku Karlsruhe: autostradą A do skrzyżowania autostrad Autobahnkreuz Stuttgart, zjazd na Vaihingen. Stamtąd autostradą A31, następnie zjechać na drogę B w kierunku Stuttgart-Zentrum, potem dalej drogą B10/B. Podążać za drogowskazami Mercedes-Benz aż do zjazdu Mercedes-Benz Museum. Z kierunku Ulm: autostradą A do zjazdu Esslingen-Zentrum. Stamtąd drogą B313, następnie zjechać na drogę B10 w kierunku Stuttgartu. Podążać za drogowskazami Mercedes-Benz aż do zjazdu Mercedes-Benz Museum. Z kierunku Heilbronn: autostradą A1 do zjazdu Zuffenhausen, następnie drogą B10 w kierunku na Stuttgart-Zentrum, podążać za drogowskazami Park w kierunku na Stuttgart-Bad Canstatt/Esslingen oraz za drogowskazami Mercedes-Benz aż do zjazdu Mercedes-Benz Museum. Parkowanie: Prosimy korzystać z parkingu wielopoziomowego naszego muzeum lub z sąsiadującego z nim parkingu wielopoziomowego P4. Dojazd statkiem: Przystań Mercedes-Benz Welt/Park. Bliższe informacje na stronie internetowej: www.neckar-kaeptn.de Bietigheim Kierunek Singen Asperg 1 Stuttgart Dw. kolejowy 31 Leinfelden- Echterdingen 1 Ludwigsburg Filderstadt Kierunek Würzburg Freiberg am Waiblingen Fellbach Backnang Winnenden Untertürkheim Esslingen 10 Plochingen 313 Lotnisko Wendlingen 29 Kierunek München Cannstatter Wasen talradweg Hanns-Martin-Schleyer-Halle Porsche-Arena Mercedes-Benz Welt Park Carl Benz Center Mercedes-Benz Arena SpOrt VfB-Clubzentrum Park (Mercedes-Benz) Centrala koncernu Daimler AG fabryka Mercedes-Benz w Untertürkheim Rzeka Tu jesteśmy Istotne punkty orientacyjne P Parkingi S Stacja szybkiej kolejki H Przystanek dla miejskiej (S-Bahn) autokarów Przystań dla statków
1 Archiwa i zbiory 17 Archiwa i zbiory Informacje Obecnie pamięć naszego koncernu w postaci archiwów i zbiorów mieści się w Archiwum Przedsiębiorstwa (Unternehmensarchiv), Archiwum Produktowym (Produktarchiv), Archiwum Medialnym (Medienarchiv), Bibliotece Archiwum (Archivbibliothek), zbiorach pojazdów (Fahrzeugsammlung) oraz Classic Events. W naszych zbiorach jest około 00 samochodów osobowych, 0 aut wyścigowych i 0 pojazdów użytkowych łącznie ponad 700 pojazdów wywodzących się z marki Mercedes-Benz i marek poprzedzających. Dokumentują one przewodnie wartości naszej marki oraz historię produktów na przestrzeni ponad 12 lat. Szukając informacji lub odpowiedzi na pytania mogą tu Państwo zajrzeć do zasobów specjalistycznej wiedzy, unikalnych w branży samochodowej. Jest to również ważna baza pozwalająca ocenić i utrzymać oryginalność zabytkowych pojazdów. Gromadzenie, przechowywanie, eksponowanie i komunikowanie to zadania naszych archiwów, które same mają już długą historię. Znajdujące się w ich zasobach rozliczne informacje, materiały multimedialne i pojazdy wykorzystywane są głównie w publikacjach, wystawach i imprezach, którymi przybliżamy wszystkim chętnym niezwykłą historię marki Mercedes-Benz. Wybrane archiwalia są również udostępniane publicznie korzystają z nich przede wszystkim dziennikarze, naukowcy i autorzy książek. Zapytania prosimy kierować do Mercedes-Benz Classic Kundencenter. Kontakt: Mercedes-Benz Classic Kundencenter telefon: +49 711-17 30 000, faks: +49 711-17 30 400 e-mail: classic@daimler.com www.mercedes-benz-classic.com
Mercedes-Benz Classic Center 19 Mercedes-Benz Classic Center Do klientów Mercedes-Benz Classic Center należą miłośnicy i kolekcjonerzy z różnych stron świata. Mercedes-Benz Classic Center w Fellbach koło Stuttgartu, założony w roku 1993 to miejsce, do którego mogą się zgłaszać wszyscy wielbiciele i posiadacze zabytkowych samochodów marek Benz, Daimler, Mercedes i Mercedes-Benz. Naprawia się tu i poddaje renowacji pojazdy, których seryjna produkcja zakończyła się co najmniej 20 lat temu. Pod opieką fachowców z Fellbach znajdują się między innymi pojazdy należące do Muzeum Mercedes-Benz. Dla osób zainteresowanych kupnem zabytkowego samochodu Mercedes-Benz Classic Center ma doskonałą ofertę: w pomieszczeniu wystawowym wystawione są na sprzedaż ekskluzywne klasyczne auta Mercedes-Benz, które wcześniej w warsztacie przeszły szczegółowy przegląd. Wśród nich znajdziemy między innymi legendarnego 300 SL ze skrzydlatymi drzwiami czy też rzadko spotykane auta sprężarkowe z lat przedwojennych. 1
20 Mercedes-Benz Classic Center 21 Serwis przez całe życie Nasz Classic Center zapewnia długofalowe zaopatrzenie w części zamienne dla ponad dwudziestu typoszeregów Mercedes-Benz. Części, których nie ma już w magazynie, w razie potrzeby mogą zostać dorobione w oryginalnej jakości. Informacje Dojazd koleją: Koleją miejską U1 do stacji Höhenstraße. Dojazd samochodem: Ze wszystkich kierunków podążać za drogowskazem B Waiblingen Aalen Schwäbisch-Hall. Jadąc drogą B za tunelem Kappelbergtunnel skręcić w drugi zjazd, na Waiblingen-Süd/Fellbach (nie Fellbach-Süd ). Na skrzyżowaniu ze światłami skręcić w lewo na Fellbach, następnie po ok. 00 metrach zjechać na lewy pas jezdni trójpasmowej. Za tunelem (kierunek na Ludwigsburg) skręcić w ulicę Höhenstraße. Potem przed stacją paliw (skrzyżowanie ze światłami) skręcić w prawo w drugą przecznicę ulicę Max-Planck-Straße. Jechać do końca, następnie skręcić w prawo w ulicę Steinbeisstraße. Wjazd do Mercedes-Benz Classic Center znajduje się na końcu ulicy po prawej stronie. Na miejscu są miejsca do parkowania. Godziny otwarcia: od poniedziałku do piątku w godz. 9-17. Wstęp bezpłatny. Kontakt i rezerwacja: Mercedes-Benz Classic Kundencenter telefon: +49 711-17 30 000, faks: +49 711-17 30 400 e-mail: classic@daimler.com www.mercedes-benz-classic.com Adres pocztowy: Mercedes-Benz Classic Center Stuttgarter Straße 90, 7073 Fellbach (Niemcy) 10 Bietigheim Asperg Würzburg Backnang 1 Freiberg am Ludwigsburg Winnenden Wilhelm-Pfitzer-Straße Erich-Herion-Straße Steinbeisstraße Höhenstraße Karlsruhe 1 Stuttgart Waiblingen Fellbach 29 Max-Planck-Straße Sindelfingen 1 Böblingen Dw. kolejowy 31 Leinfelden- Echterdingen Filderstadt Untertürkheim Esslingen 10 Plochingen 313 Lotnisko Wendlingen Classic Center Carl-Zeiss-Straße Stuttgarter Straße Singen München Rzeka Tu jesteśmy Istotne punkty orientacyjne P Miejsca do U Stacja metra (U-Bahn) parkowania
22 Kluby Mercedes-Benz Classic 23 Kluby Mercedes-Benz Classic Na całym świecie Mercedes-Benz Classic obsługuje ponad 0 tysięcy członków zrzeszonych w ponad 0 klubach. Jedną z korzyści dla klubowiczów jest otrzymywanie informacji bezpośrednio od producenta. Akredytowane kluby markowe stanowią ważną platformę, łączącą środowisko miłośników oldtimerów z firmą Daimler AG. Z pasji do historii i jej świadectw, jakimi są zabytkowe samochody marek Benz, Daimler i Mercedes-Benz, powstaje żywa tradycja. Tradycja, którą miłośnicy tych pojazdów z zapałem pielęgnują w klubach Mercedes-Benz. Wielka społeczność Etykietka: szczególnie wartościowe. Tym wyróżniającym określeniem chcielibyśmy polecić nasze kluby wszystkim miłośnikom historycznych i klasycznych pojazdów marki Mercedes-Benz. Dbając o perfekcyjną konserwację pojazdów, kluby te pielęgnują zarazem naszą tradycję. Nasze kluby organizują dla swoich członków ekskluzywne spotkania, wycieczki i regularne spotkania przy stole, wzbogacające społeczny aspekt oddziaływania marki. Jak przystało na porządne kluby, do niepisanych zasad należy wzajemne udzielanie sobie rad i pomocy przez członków. Poszczególne kluby Mercedes-Benz mają swoje tematyczne specjalizacje, np. modele samochodów, 300 SL, SLK lub Unimog. Są to organizacje oficjalnie uznane przez koncern Daimler AG i tym samym reprezentujące markę Mercedes-Benz. W zamian otrzymują określone wsparcie w swojej działalności klubowej i publicznej. Członkowie oficjalnych klubów markowych mogą korzystać z organizacyjnej opieki na eventach, rajdach i targach, z karty Mercedes-Benz ClubCard oraz z ekskluzywnych ofert koncernu Daimler AG. Zapytania prosimy kierować bezpośrednio do: e-mail: oldtimer@daimler.com www.mercedes-benz-classic.com/clubs
Miejsce pamięci Gottlieba Daimlera 2 Miejsce pamięci Gottlieba Daimlera Ponad 12 lat temu w tym niewielkim pawilonie ogrodowym powstało wielkie dzieło. W roku 112 Gottlieb Daimler przebudował pawilonik znajdujący się na działce jego willi, urządzając w nim warsztat. Odtąd, wraz ze swoim wspólnikiem i kolegą po inżynierskim fachu Wilhelmem Maybachem, wykorzystywał go jako miejsce spokojnej pracy i kuźnię twórczych pomysłów. Ich wielki zamysł brzmiał: skonstruować przenośny, uniwersalny napęd do pojazdów lądowych, wodnych i powietrznych. Nad urzeczywistnieniem tej wizji pracowali dzień i noc, w największej tajemnicy. Pewnej nocy zjawiła się u nich z niezapowiedzianą wizytą miejscowa policja, lecz ku swojemu zaskoczeniu nie znalazła prasy do nielegalnego bicia monet, a tylko narzędzia i części silnika. Potem już panowie Daimler i Maybach mogli w spokoju kontynuować realizację swojego planu, aż w roku 13 skonstruowali pierwszy szybkobieżny silnik czterosuwowy. Wreszcie rok 1 przyniósł obu wynalazcom spełnienie zamierzeń: ukończyli oni wtedy budowę drugiego eksperymentalnego silnika, mniejszego i lżejszego niż poprzedni, nazwanego zegarem stojącym. Posłużył on za punkt odniesienia wielu późniejszym konstruktorom silników. Zaledwie kilka miesięcy później Gottlieb Daimler i Wilhelm Maybach zamontowali ów silnik w specjalnie zmodyfikowanej dorożce. Tak narodził się pierwszy czterokołowy automobil. 24
Miejsce pamięci Gottlieba Daimlera Informacje Dojazd koleją: Szybką kolejką miejską (S-Bahn) S1, S2 lub S3 dojechać na dworzec kolejowy Bad Cannstatt. Stamtąd przejechać koleją miejską U2 do stacji Kursaal przy ulicy Teinacher Straße. Do miejsca pamięci można dojść pieszo w ciągu około trzech minut. Dojazd samochodem: Ze wszystkich kierunków podążać za drogowskazem Stuttgart-Bad Cannstatt, następnie kierować się tablicami Kurpark. Miejsce pamięci Gottlieba Daimlera znajduje się na południowym skraju parku zdrojowego. Na miejscu są miejsca do parkowania. Godziny otwarcia: od wtorku do piątku w godz. -17. W soboty, niedziele i dni wolne od pracy w godz. 11-17. Wstęp bezpłatny. Kontakt i rezerwacja: Mercedes-Benz Classic Kundencenter telefon: +49 711-17 30 000, faks: +49 711-17 30 400 e-mail: classic@daimler.com www.mercedes-benz-classic.com Adres pocztowy: Gottlieb-Daimler-Gedächtnisstätte Taubenheimstraße 13, 70372 Stuttgart (Niemcy) Stuttgart ta Kö n ig- ce de tr. er. r Str Böblingen Lotnisko M 313 rstr.. str LeinfeldenEchterdingen eim Plochingen 1 ar ck Ne 10 Sindelfingen Decke Daimlerstr. 31 Esslingen urge Bad Cannstatt Untertürkheim Str. nger li Waib 29 ss tr. Park Be nz st r. Wendlingen Rzeka Tu jesteśmy Untertürkheim München Istotne punkty orientacyjne P Miejsca do parkowania S Stacja szybkiej kolejki miejskiej (S-Bahn) tr. er S burg 2 s Aug Filderstadt Singen Str. sb Aug Dw. kolejowy Fellbach erger b Nürn nh be Tau Wilhelma Waiblingen Stuttgart Winnenden Ka rlst r. 1 Ne ck ar Ludwigsburg Beskidens 10 Karlsruhe Sommerrain Bad Cannstatt lst r. Asperg Miejsce pamięci G.D. tr. rs ne ide hm Sc tr. er S Freiberg am Bad Cannstatt sen 1 Backnang Gne Würzburg Bietigheim U Stacja metra (U-Bahn)
Dom urodzenia Gottlieba Daimlera 29 Dom urodzenia Gottlieba Daimlera 17 marca 134: nad lokalem piekarsko-winiarskim w Schorndorf przychodzi na świat Gottlieb Daimler człowiek, który rozsławi to sielankowe miasteczko na całym świecie. Późniejszy wizjoner techniki spędza tu dzieciństwo z trzema braćmi: Johannesem (*132), Karlem Wilhelmem (*0) i Christianem Albertem (*). W roku 13 na młodego Gottlieba Daimlera zwraca uwagę Ferdinand Steinbeis, działacz na rzecz rozwoju przemysłu w Wirtembergii. Załatwia on młodzieńcowi naukę technicznego zawodu w Graffenstaden koło Strassburga. Następnie Daimler studiuje budowę maszyn w Szkole Politechnicznej w Stuttgarcie. Zainspirowany licznymi wyjazdami i pobytami za granicą, wpada na myśl o samoczynnych wehikułach. Zaczyna się sen o indywidualnej lokomocji motorowej. Dom, w którym Gottlieb Daimler przyszedł na świat, został w roku 1979 zakupiony przez Daimler-Benz AG. Przeprowadzono kosztowną renowację, która przywróciła budynek do stanu niemal oryginalnego. Z wyjątkiem kilku architektonicznych retuszy w tylnej części, obecny układ pomieszczeń jest taki sam, jak przed laty. Na 17. rocznicę urodzin Gottlieba Daimlera, która przypadła 17 marca 2009, odnowiono wystawę na parterze. Obecnie można tu oglądać imponujący zbiór eksponatów, modeli i dokumentów z czasów działalności pioniera automobilizmu. 2
Dom urodzenia Gottlieba Daimlera 31 Informacje Dojazd koleją: Szybką kolejką miejską (S-Bahn) S2 do stacji Schorndorf. Z dworca na ulicę Höllgasse dochodzi się pieszo w ciągu kilku minut. Dojazd samochodem: Drogą B29 (Waiblingen Schorndorf Aalen) do zjazdu Schorndorf-Zentrum, na placu Tuscaloosa-Platz skręcić w ulicę Stuttgarter Straße. Na drugim rondzie, przejechawszy pod wiaduktem kolejowym, skręcić w lewo w ulicę Lange Straße. Następnie jechać dalej ulicami Künkelinstraße i Rosenstraße w kierunku dworca kolejowego. Na wysokości dworca wjechać w prawo na parking Unterer Marktplatz. Stamtąd na ulicę Höllgasse pozostaje już tylko krótki odcinek pieszo. Godziny otwarcia: od wtorku do piątku w godz. -17. W soboty, niedziele i dni wolne od pracy w godz. 11-17. Wstęp bezpłatny. Kontakt i rezerwacja: Mercedes-Benz Classic Kundencenter telefon: +49 711-17 30 000, faks: +49 711-17 30 400 e-mail: classic@daimler.com www.mercedes-benz-classic.com Adres pocztowy: Gottlieb-Daimler-Geburtshaus Höllgasse 7 73 Schorndorf (Niemcy) Würzburg 1 Vaihingen an der Enz 29 Schorndorf Backnang Freiberg am Asperg 10 er im he Ludwigsburg lz We Str. Waiblingen Esslingen 10 Lotnisko Stuttgarter Gr Ro Karl str. Augustenplatz Gmün Gö Marktplatz Burg r. der St Höllgasse r. st r. ener licht Sch st tr. rgs pp in ge r Str. Str. Bu Weilheim 4 Tübingen str. n se r de Nürtingen tr. Heinkels. str en ab Str. Wendlingen Filderstadt 10 313 Dom urodzenia G.D. ge lin ib Wa Rems tr. rs er W LeinfeldenEchterdingen Göppingen Plochingen 1 Böblingen 29 es tr. Sindelfingen 31 Schorndorf se Untertürkheim 29 Bad Cannstatt tr. nzs Dw. kolejowy Fellbach Be Stuttgart er 29 Fe u 1 Weiler 2 Bad Urach 30 Rzeki Tu jesteśmy Istotne punkty orientacyjne P Miejsca do parkowania S Stacja szybkiej kolejki miejskiej (S-Bahn)
32 Dom Karla Benza 33 Dom Karla Benza 179 pierwszy działający silnik dwusuwowy; 1 pierwszy automobil; 193 układ kierowniczy ze zwrotnicami. Droga życiowa Karla Benza obfitowała w kamienie milowe motoryzacji. Jak wielka była jego żądza czynu, można domyślić się oglądając wystawę w elegancko odrestaurowanym domu Karla Benza w Ladenburgu. Eksponaty w postaci dokumentów, przedmiotów osobistych i modeli z czasów jego działalności odzwierciedlają pasję człowieka, który do końca pozostał wierny swojej dewizie: Doprawdy piękniej jest pracować nad wynalazkiem, niż mieć go już za sobą. Twórczy duch Karla Benza odżywa na konferencjach fundacji Daimler und Benz Stiftung, gdzie spotykają się naukowcy z całego świata. Fundacja ta, związana z Daimler AG, ma tutaj swoją siedzibę. Informacje Dojazd koleją: Pociągiem RegionalBahn z Mannheim i Heidelbergu lub z Frankfurtu/Darmstadt. Przejście pieszo z dworca kolejowego w Ladenburgu do domu Karla Benza zajmuje pięć minut. Można także dojechać z dworca autobusem 2, przystanek Dr.-Carl-Benz-Platz. Dojazd samochodem: Autostradą A do zjazdu na Ladenburg, następnie zjazd na Ladenburg-Ost. W Ladenburgu skręcić w pierwszą ulicę w prawo (Luisenstraße), następnie jechać dalej aż do ulicy Wallstadter Straße. Tam skręcić w lewo i jechać do placu Dr.-Carl-Benz-Platz. Muzeum znajduje się bezpośrednio przy placu Dr.-Carl-Benz-Platz, przy skrzyżowaniu ulic Wallstadter Straße i Bahnhofstraße. Na miejscu są miejsca do parkowania. Godziny otwarcia: w niedziele od :30 do 17:00. Wstęp bezpłatny. Kontakt: Informacji udziela punkt informacji miejskiej w Ladenburgu (Stadtinformation Ladenburg) telefon: +49 203-92 2 03 (tylko w godzinach otwarcia: od poniedziałku do piątku w godz. 10-12 oraz -1, w soboty, niedziele i dni wolne od pracy w godzinach 11-1) Adres pocztowy: Karl-Benz-Haus Dr.-Carl-Benz-Platz 2 2 Ladenburg (Niemcy) 9 Rhein 7 1 Worms 3 47 47 Heppenheim Mannheim Ladenburg Ludwigshafen 9 1 Heidelberg Speyer 3 Rhein Galgbrunnen K413 L42 Ilvesheimer Str. Dw. kol. L97 Wallstadter Str. Bahnhofstr. Dom Karla Benza hausen Dr.-Carl- Benz-Platz Prom Hauptstr. L97 K423 Ladenburg L3 Ausfahrt Ladenburg Leimhütten Rosenhof 9 Bruchsal 37 32 Rzeki Tu jesteśmy Dworzec kolejowy
34 Muzeum samochodowe im. dr. Karla Benza 3 Muzeum samochodowe im. dr. Karla Benza Jakże dumni musieli być mieszkańcy Ladenburga, gdy Karl Benz uczynił ich miasto synonimem postępu. Można sobie wyobrazić, że ten i ów spoglądał ze zdumieniem, gdy w roku 190 z wytwórni pomyślanej w zasadzie jako fabryka silników wyjeżdżały pierwsze automobile marki C. Benz Söhne. Dzisiaj miejsce to lśni nowym blaskiem jako odrestaurowany zabytek przemysłu i muzeum samochodowe im dr Karla Benza. Świadectwami zmotoryzowanej przeszłości są tu między innymi dwa ostatnie auta marki C. Benz Söhne wyprodukowane w Ladenburgu, a także wiele innych pojazdów marek Benz i Mercedes-Benz. Pamięć o Karlu Benzu, pionierze automobilizmu, utrwalona jest także w rozlicznych zachowanych dokumentach i przedmiotach z epoki. Informacje Dojazd koleją: Pociągiem RegionalBahn z Mannheim i Heidelbergu lub z Frankfurtu n. Menem/Darmstadt. Połączenie autobusowe z dworca kolejowego w Ladenburgu: Autobusy 2 i, przystanek Ilvesheimer Straße. Z dworca 10 minut pieszo. Dojazd samochodem: Autostradą A do zjazdu na Ladenburg, następnie prosto do odgałęzienia na Ladenburg-West, przez rondo prosto, w ulicę Benzstraße. W miejscu, gdzie droga z pierwszeństwem odbija w bok, skręcić w lewo w ulicę Ilvesheimer Straße. Muzeum samochodowe im. dr Karla Benza znajduje się ok. 100 m dalej po lewej stronie. Z Mannheim: Jadąc z kierunku Ilvesheim, w miejscu, gdzie droga z pierwszeństwem odbija w bok, skręcić w prawo w ulicę Ilvesheimer Straße. Muzeum samochodowe im. dr Karla Benza znajduje się ok. 100 m dalej po lewej stronie. Z Heidelbergu: Drogą B3 przez Schriesheim, za Schriesheim skręcić w lewo na drogę L97, następnie według opisu powyżej. Na miejscu są miejsca do parkowania. Godziny otwarcia: środy, soboty i niedziele w godz. -1. (oprowadzanie grup po uprzednim zgłoszeniu, również poza godzinami otwarcia) Bilety: dorośli 4,00 euro, dzieci 2,0 euro, bilet rodzinny,00 euro, grupowy 3,00 euro za osobę (grupa co najmniej 1 osób). Kontakt i rezerwacja: telefon: +49 203-1 17 e-mail: info@automuseum-ladenburg.de www.automuseum-dr-carl-benz.de Adres pocztowy: Automuseum Dr. Carl Benz Ilvesheimer Straße 2 2 Ladenburg (Niemcy) 9 Ren 7 1 Worms 3 47 47 Heppenheim Mannheim Ladenburg Ludwigshafen 9 1 Heidelberg Speyer 3 Ren Galgbrunnen K413 Muzeum samochodowe L42 Ilvesheimer Str. Dw. kol. L97 Wallstadter Str. Bahnhofstr. hausen Dr.-Carl- Benz-Platz Prom Hauptstr. L97 K423 Ladenburg L3 Zjazd na Ladenburg Leimhütten Rosenhof 9 Bruchsal 37 34 Rzeki Tu jesteśmy Dworzec kolejowy
Badstraße 3 Muzeum Maybacha 37 Muzeum zabytkowych samochodów Maybach Informacje Samochody Maybach to klejnoty w ponad 12-letnich dziejach motoryzacji. W latach 20-tych i 30-tych uchodziły za najładniejsze, największe i najcenniejsze autami luksusowymi. Zarazem plasowały się w absolutnej czołówce pod względem technicznym. Muzeum zabytkowych samochodów Maybach w miejscowości Neumarkt (Neumarkt in der Oberpfalz) to jedyna na świecie wystawa prezentująca wyłącznie osiągnięcia i produkty Wilhelma i Karla Maybachów. Małżonkowie Anna i Helmut Hofmannowie z Neumarkt zgromadzili na terenie dawnej fabryki 1 zabytkowych Maybachów, urządzając tu stylowe i nowoczesne muzeum. Dojazd koleją: Z dworca kolejowego w Neumarkt in der Oberpfalz (i. d. OPf.) można dojść do muzeum pieszo w ciągu ok. minut. Tak więc dojazd koleją jest szczególnie dogodny. Dojazd samochodem: Do muzeum można wygodnie dojechać samochodem osobowym. Neumarkt in der Oberpfalz (i. d. OPf.) leży przy autostradzie A3 między Norymbergą (Nürnberg) a Ratyzboną (Regensburg). Do naszego muzeum prowadzi zjazd z autostrady na Neumarkt. Samochód można zaparkować przy budynku muzeum. Budynek jest od razu widoczny. Godziny otwarcia: od wtorku do niedzieli w godzinach 10-17 (wejście do godz. 1). Bilety: dorośli 9,00 euro, dzieci poniżej lat bezpłatnie, uczniowie i studenci,00 euro, emeryci i osoby z ciężkim inwalidztwem,00 euro, bilet rodzinny 1,00 euro, bilet grupowy,00 euro za osobę (grupa co najmniej 1 osób), grupy szkolne 4,00 euro za osobę (grupa od 1 osób), zezwolenie na fotografowanie 3,00 euro. Kontakt i rezerwacja: telefon: +49 91 1-4 77 100, faks: +49 91 1-4 77 000 e-mail: info@automuseum-maybach.de www.automuseum-maybach.de Adres pocztowy: Automuseum Maybach Holzgartenstraße 9231 Neumarkt in der Oberpfalz (Niemcy) Ringstraße 9 3 Nürnberg Altdorf Bahnhofstr. Ingols tädte r Str. Neumarkt i. d. OPf. Holzgartenstr. Regensburger Str. 3 Regensburg Dw. kol. Muzeum Maybacha Naturpark Altmühltal 9 Ingolstadt 93 Neumarkt i. d. OPf. Tu jesteśmy Dworzec kolejowy
3 Muzeum Unimoga 39 Muzeum Unimoga Przez kilkadziesiąt lat Unimogi wytwarzano w badeńskim mieście Gaggenau (dolina rzeki Murg), następnie zaś przeniesiono produkcję do Wörth w Nadrenii-Palatynacie. Jednak badeńczycy czują się tak silnie związani z marką Unimog, że w Gaggenau z prywatnej inicjatywy powstało w roku 200 Muzeum Unimoga. Tutejsza ekspozycja, pokazująca zarówno historię rozwoju pojazdów, jak też wydarzenia światowe po roku 194, jest prawdziwym wyznaniem miłości do uniwersalnego urządzenia motorowego (niem. Universalmotorgerät) zwanego w skrócie Unimogiem. Pojazdy z różnych dekad, niektóre z osprzętem i urządzeniami zabudowy, reprezentują tu szerokie spektrum zastosowań. Eksponaty historyczne i współczesne, filmy i dokumenty dają niezwykłe poczucie, że kto posiada Unimoga, ten należy do unikalnej rodziny miłośników aut spod znaku trójramiennej gwiazdy. Podczas oprowadzania można wysłuchać niesamowitych opowieści o historii i rozwoju marki, w zawrotnym tempie przejechać się obok kierowcy po urozmaiconym torze przeszkód lub odbyć trening jazdy. Doświadczyć Unimoga w akcji oto pomysł na pouczające, emocjonujące i aktywne spędzenie czasu dla całej rodziny. Polecamy Państwa uwadze gastronomię, informacje turystyczne o dolinie rzeki Murg oraz możliwość zakupów w sklepie muzealnym. Informacje Dojazd koleją miejską (Stadtbahn ): Z Karlsruhe lub Freudenstadt, stacja Bad Rotenfels Schloss. Dojazd samochodem: Autostradą A do zjazdu Rastatt-Nord, skręcić na drogę krajową B 42 w kierunku Gaggenau, następnie dalej prosto aż do zjazdu Schloss Rotenfels/Unimog-Museum. Bezpośrednio przy tym zjeździe znajduje się Muzeum Unimoga. Godziny otwarcia: od wtorku do niedzieli w godz. 10-17; oprowadzanie grup (również w językach obcych) i treningi jazdy po wcześniejszym uzgodnieniu. Bilety: dorośli 4,90 euro, ulgowy 3,90 euro, rodzinny 11,90 euro, dla członków stowarzyszenia i dzieci poniżej lat wstęp bezpłatny. Jazda z kierowcą na torze przeszkód (dolicza się cenę biletu wstępu): dorośli,0 euro, ulgowy,0 euro, rodzinny 1,00 euro. Kontakt i rezerwacja: telefon: +49 722-9131-0, faks: +49 722-9131-19 e-mail: info@unimog-museum.de www.unimog-museum.de Adres pocztowy: Unimog-Museum An der B42/Ausfahrt Schloss Rotenfels 771 Gaggenau (Niemcy) Rheinland- Pfalz Ren Bruchsal Karlsruhe Bretten Rastatt Ettlingen Karlsruhe Pforzheim 3 Zjazd na Rastatt Kuppenheim 42 Gaggenau Bischweier Schloss Rotenfels Oberndorf Baden-Baden 42 Gaggenau Enz Calw Basel Muzeum Unimoga Rzeki Tu jesteśmy P Miejsca do parkowania S Stacja szybkiej kolejki miejskiej (S-Bahn)
Informacje o niniejszej broszurze: Zastrzeżone prawo do zmian. Technologia druku może mieć wpływ na różnice w przedstawionych kolorach. Przedruk również fragmentaryczny dozwolony tylko za zgodą wydawcy. Mercedes-Benz Museum GmbH, Stuttgart MBMuseum 4000 7223 +49 2-01/0112 Wydrukowano w Niemczech