MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE ALEKSANDROWSKIM CZĘŚĆ II PROGNOSTYCZNA. Lipiec 2013 r.

MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE ALEKSANDROWSKIM CZĘŚĆ II PROGNOSTYCZNA Lipiec 2013 r. 1

Spis treści: Str. I. Wstęp 3 II. Bezrobocie w powiecie aleksandrowskim w I półroczu 2013 r. 6 III. Struktura zawodowa osób bezrobotnych w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki w powiecie aleksandrowskim w 2012 r. 8 IV. Struktura osób w okresie do 12 miesięcy od ukończenia nauki według szkół. 15 V. Dane zbadania popytu na pracę w 2012 r. 17 VI. Analiza danych z projektu Rynek Pracy pod Lupą. 18 VII. Charakterystyka zbadanej zbiorowości oraz sytuacja zatrudnieniowa w zakładzie pracy. 19 VIII. Prognoza 21 IX. Podsumowanie. 21 Spis tabel i wykresów: Wykres nr 1 - Bezrobotni wg wieku. Wykres nr 2 Bezrobotni wg wykształcenia. Wykres nr 3 Stopa bezrobocia w województwie kujawsko-pomorskim. Wykres nr 4 Osoby w okresie do 12 miesięcy od ukończenia nauki. BEZ DYPLOMU ZAWODOWEGO. Wykres nr 5 Osoby w okresie do 12 miesięcy od ukończenia nauki wg poziomu wykształcenia. Wykres nr 6 2012 r. - przewidywani i realni absolwenci w powiecie aleksandrowskim. Str. 6 7 8 9 10 15 Tabela nr 1 Osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym w okresie do 12 miesięcy od ukończenia nauki. 11 Tabela nr 2 Osoby z wykształceniem średnim zawodowym w okresie do 12 miesięcy od ukończenia nauki. 12 Tabela nr 3 Osoby z wykształceniem pomaturalnym/policealnym w okresie do 12 miesięcy od ukończenia nauki. 13 Tabela nr 4 Osoby z wykształceniem wyższym w okresie do 12 miesięcy od ukończenia nauki. 14 Tabela nr 5 - Wykaz giełd pracy zorganizowanych w 2012 roku. 18 2

I. Wstęp Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych opracowywany jest dwa razy w roku. Raport roczny składa się z dwóch części diagnostycznej i prognostycznej. Niniejszy raport dotyczy analizy skali i struktury bezrobocia rejestrowanego w powiecie aleksandrowskim wśród absolwentów szkół ponadgimnazjalnych oraz wyższych. Bezrobocie jest zjawiskiem społecznym, polegającym na tym, że część ludzi zdolnych do pracy oraz deklarujących chęć jej podjęcia nie znajduje zatrudnienia. Istnieje wiele powodów, dla których bezrobotni nie znajdują odpowiedniego zajęcia. Mogą to być przeszkody ekonomiczne wynagrodzenie nie adekwatne do wymagań bezrobotnego, lub niedostosowanie poziomu wykształcenia do wymarzonej pracy. Bywają też sytuacje gdzie między zakończeniem pracy, a jej kolejnym podjęciem mija pewien czas jest to tzw. bezrobocie frykcyjne, które czasem powoduje bliżej nieokreślony lęk przed podjęciem kolejnej pracy. Obecnie bezrobocie jest jednym z największych problemów społecznych, gospodarczych oraz politycznych. Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych definiowany jest jako proces systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy dotyczących kształtowania popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przekroju terytorialno-zawodowym oraz formułowanie na tej podstawie ocen, wniosków i krótkotrwałych prognoz niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania systemów kształcenia zawodowego i szkolenia bezrobotnych 1. Tym samym wyraźnie zaakcentowano to, iż monitoring można wykorzystać przy stawianiu prognoz dotyczących zmieniającego się popytu na pracę. Jednakże, co należy podkreślić, prognozy te mogą mieć jedynie charakter prognoz krótkookresowych. Wynika to z dużej dynamiki następujących zmian na rynku pracy szczególnie w układzie lokalnym. Podstawowe pojęcia w przyjętej metodologii to: zawód deficytowy, nadwyżkowy i w równowadze. Zawód deficytowy - zawód, na który występuje wyższe zapotrzebowanie, niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. 1 Zalecenia metodyczne do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych, Warszawa 2003., s. 6. 3

Zawód nadwyżkowy - na rynku pracy występuje mniejsze zapotrzebowanie w stosunku do liczby poszukujących zatrudnienia w tym zawodzie. Zawód w równowadze - na rynku pracy występuje na niego bardzo zbliżone zapotrzebowanie w stosunku do liczby osób poszukujących pracy w tym zawodzie. Zgodnie z przyjętymi zaleceniami metodologicznymi, do podstawowych celów realizacji monitorowania rynku pracy przez publiczne służby zatrudnienia w zakresie wyodrębniania zawodów deficytowych i nadwyżkowych można zaliczyć 2 : - określenie kierunków i natężenia zmian zachodzących w strukturze zawodowokwalifikacyjnej na lokalnym, regionalnym i krajowym rynku pracy, - stworzenie bazy informacyjnej dla opracowania przyszłych struktur zawodowokwalifikacyjnych w układzie lokalnym, regionalnym i krajowym, - określenie odpowiednich kierunków szkolenia bezrobotnych, - bieżąca korekta poziomu, struktury, treści kształcenia zawodowego i ustawicznego, - usprawnienie poradnictwa zawodowego i pośrednictwa pracy, - ułatwienie realizacji programów specjalnych dla aktywizacji osób długotrwale bezrobotnych w celu promowania ich zatrudnienia. Podstawową do sporządzenia analizy zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest klasyfikacja zawodów i specjalności, wprowadzona do powszechnego użycia Rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 08.12.2004r. (Dz. U. Nr 265, poz. 2644), które zostało zmienione rozporządzeniem z 01.06.2007r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy oraz zakres jej stosowania (Dz. U. Nr 106, poz. 728), a następnie rozporządzeniem z 27 kwietnia 2010r., ( Dz.U. Nr 82, poz. 537) oraz rozporządzeniem z dnia 12 listopada 2012r., gdzie została rozszerzona o sześć nowych zawodów i specjalności. Obecnie klasyfikacja zawodów jest pięciopoziomowym, hierarchicznie usystematyzowanym zbiorem 2366 zawodów i specjalności. Grupuje poszczególne zawody (specjalności) w coraz bardziej zagregowane grupy oraz ustala ich symbole i nazwy. Struktura klasyfikacji oparta jest na systemie pojęć, z których najważniejsze to; zawód, specjalność, umiejętności oraz kwalifikacje zawodowe. W efekcie klasyfikacja obejmuje 10 wielkich grup zawodowych (kod 1-cyfrowy), 43 duże grupy zawodowe (kod 2- cyfrowy), 132 grupy średnie (kod 3-cyfrowy), 444 grupy elementarne (kod 4-cyfrowy) i 2366 zawodów i specjalności (kod 6-cyfrowy). 2 Por. tamże. 4

Struktura klasyfikacji oparta jest na systemie pojęć, z których najważniejsze to; zawód, specjalność, umiejętności oraz kwalifikacje zawodowe. Zawód w klasyfikacji zawodów i specjalności zdefiniowany został jako zbiór zadań (zespół czynności) wyodrębnionych w wyniku społecznego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami przez poszczególne osoby i wymagających odpowiednich kwalifikacji (wiedzy i umiejętności), zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu stanowi źródło dochodów. Zawód może dzielić się na specjalności. Specjalność jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera części o podobnym charakterze (związanych z wykonywaną funkcją lub przedmiotem pracy), wymagających pogłębionej lub dodatkowej wiedzy i umiejętności, zdobytych w wyniku dodatkowego szkolenia lub praktyki. Umiejętność z kolei określono jako sprawdzoną możliwość wykonania odpowiedniej klasy zadań w ramach zawodu (specjalności), natomiast przez kwalifikacje zawodowe rozumiane są układy wiedzy i umiejętności wymagane do realizacji składowych zadań zawodowych. Podstawowym źródłem informacji, które zostały wykorzystane w niniejszym raporcie są: Tablice 4.1 Absolwenci zarejestrowani w PUP w powiecie aleksandrowskim według szkół i zawodów w roku 2011 oraz przewidywani absolwenci w roku 2012, Tablica 4.2.- Struktura zawodowa absolwentów według poziomu wykształcenia i zawodów w powiecie aleksandrowskim w latach 2011 i 2012. oraz katalog zawodów deficytowych i nadwyżkowych do raportu powiatowego (prognoza) - źródło mz.praca.gov.pl, Zalecenia metodyczne do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, Departamentu Rynku Pracy, Warszawa 2003, System Informacji Oświatowej Ministerstwa Edukacji Narodowej (SIO MEN - dane dotyczące uczniów szkół ponadgimnazjalnych), Główny Urząd Statystyczny (GUS - dane dotyczące studentów i absolwentów szkół wyższych), opracowania własne Powiatowego Urzędu Pracy w Aleksandrowie Kujawskim. 5

II. Bezrobocie w powiecie aleksandrowskim w I półroczu 2013 r. Porównując liczbę zarejestrowanych osób na koniec czerwca 2013 roku w stosunku do grudnia 2012 r., zauważyć należy, że nastąpił spadek pozostających w rejestrach bezrobotnych z 4914 osób (stan na koniec grudnia 2012 r.), do 4589 osób (stan na koniec czerwca br.), o 6,6 %. Liczba bezrobotnych kobiet spadła z 2414 zarejestrowanych w grudniu poprzedniego roku, do 2247 (czerwiec 2013 r.), więc o 6,9 %. Osoby poprzednio pracujące stanowiły 84 % (4129 osób) zarejestrowanych w grudniu 2012 r. W czerwcu br. w grupie tej odnotowano 83 % (3812 osoby) ogółu rejestrujących się. Osoby zarejestrowane z prawem do zasiłku stanowiły 20,7% (1017) ogółu na koniec grudnia 2012 r. W czerwcu br., w rejestrach urzędu znajdowało się 807 osób bezrobotnych z prawem do zasiłku (17,6 %). Na koniec czerwca 2013 r. w rejestrach odnotowano 4268 osób w szczególnej sytuacji na rynku pracy. Stanowią oni 93 % ogółu zarejestrowanych. Wśród nich, największy odsetek generują osoby bez wykształcenia średniego - 68,7 % (2932 zarejestrowanych) oraz osoby długotrwale bezrobotne 61,6 % (2631 zarejestrowanych). Osób bez kwalifikacji zawodowych odnotowano 1508, natomiast bez doświadczenia zawodowego 1071. Zarejestrowane powyżej 50 roku życia były 984 osoby, natomiast do 25 roku życia 862 osoby. Wychowujących co najmniej jedno dziecko do 18 roku życia 490 zarejestrowanych, niepełnosprawnych 165. Osób, które po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęły zatrudnienia odnotowano 92. Biorąc pod uwagę wiek bezrobotnych, największą liczbę zarejestrowanych odnotowano w grupie osób w wieku 25-34 lata 1363. Kolejną stanowią osoby w wieku 35-44 lata 1003 oraz 18-24 lata 862 osoby. Bezrobotnych w wieku 45-54 lata zliczono 799, w wieku 55-59 lat 409, natomiast 60-64 lata odnotowano 153 osoby. Wykres nr 1 799 409 153 862 Bezrobotni wg wieku 18-24 lata 25-34 lata 35-44 lata 45-54 lata 1003 1363 55-59 lat 60-64 lata * Źródło: Opracowanie własne na podstawie Rozszerzonej informacji o bezrobociu w miastach i gminach w zasięgu PUP Aleksandrów kujawski - stan w dniu 30.06.2013 roku. 6

Biorąc pod uwagę kategorię bezrobotnych wg wykształcenia najwięcej odnotowano osób z wykształceniem zasadniczym zawodowym 1506 zarejestrowanych oraz z wykształceniem gimnazjalnym i poniżej 1426 zarejestrowanych. Osób z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym było w rejestrach urzędu 871, a z wykształceniem średnim ogólnokształcącym 486. Najmniejszą grupą zarejestrowanych były osoby z wykształceniem wyższym 300. W porównaniu do grudnia poprzedniego roku, widać spadek ilości zarejestrowanych osób w poszczególnych kategoriach. Wykres nr 2 Bezrobotni wg wykształcenia. 31.12.2012 r. 30.06.2013 r. 1694 1506 1500 1426 885 871 327 300 508 486 wyższe policealne i średnie zawodowe średnie ogólnokształcące zasadnicze zawodowe gimnazjalne i poniżej * Źródło: Opracowanie własne na podstawie Rozszerzonej informacji o bezrobociu w miastach i gminach w zasięgu PUP Aleksandrów kujawski - stan w dniu 30.06.2013 roku. W I półroczu br. urząd pozyskał 873 wolne miejsca zatrudnienia i miejsca aktywizacji zawodowej, w tym 696 ofert subsydiowanych. Pracę podjęły 1263 osoby, w tym w ramach pracy subsydiowanej 146 osób. Stopa bezrobocia w Polsce w czerwcu 2013 r. wynosiła 13,2 %. W porównaniu do grudnia 2012 r., wskaźnik spadł o 0,2 %. W województwie kujawsko-pomorskim odnotowano 17,6 % stopy bezrobocia. W powiecie aleksandrowskim na koniec czerwca br. stopa bezrobocia wynosiła 21,9%. 7

Wykres nr 3 Stopa bezrobocia w woj. kujawskopomorskim czerwiec 2013 r. Żnin Tuchola Sępolno Krajeńskie Radziejów Moglilno Inowrocław Chełmno Aleksandrów Kujawski Włocławek grodzki Toruń grodzki Grudziądz grodzki Bydgoszcz grodzki 9,1 10,2 13,3 14,6 18 21,5 21,6 20,8 23,1 20,4 22,8 23,3 21,7 26 23,1 23,1 24,6 21,9 26,7 20,1 19,3 26,6 22,2 * Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych głównego urzędu statystycznego. III. Struktura zawodowa osób bezrobotnych w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki w powiecie aleksandrowskim w 2013 r. Bezrobotni w okresie do 12 miesięcy od ukończenia nauki to grupa, która w dniu 31 grudnia 2012 r. reprezentowana była w rejestrach urzędu przez 239 osób, co stanowi 4,9 % ogółu zarejestrowanych (4914 osób). Wśród osób w okresie do 12 miesięcy od ukończenia nauki, kobiety stanowiły 54,4 % zarejestrowanych (130 kobiet). Wśród ogółu zarejestrowanych stanowiły 2,6 % oraz 5,4 % wśród zarejestrowanych kobiet (2414 kobiet). Spośród 239 osób w okresie do 12 miesięcy od ukończenia nauki, 193 ukończyły szkołę na wybranym poziomie i w wybranym zawodzie. Czterdzieści sześć pozostałych osób to absolwenci szkoły podstawowej, gimnazjów oraz zasadniczych i średnich szkół zawodowych, którzy nie posiadali dyplomu zawodowego. Spośród wspomnianych 46 osób 20 ukończyło szkołę średnią zawodową, 17 zasadniczą zawodową, 8 osób ukończyło gimnazjum, 1 szkołę podstawową. Wspomnianą sytuację obrazuje Wykres nr 4 Osoby w okresie do 12 miesięcy od ukończenia nauki BEZ 8

DYPLOMU ZAWODOWEGO. Stanowią oni 19,2% ogółu zarejestrowanych osób w okresie do 12 miesięcy od ukończenia nauki. Wykres nr 4 Osoby w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki BEZ DYPLOMU ZAWODOWEGO 20 1 8 szkoła podsawowa gimnazjum 17 zasadnicza szkoła zawodowa średnia szkoła zawodowa * Źródło: Opracowanie własne na podstawie Raportu z bazy Syriusz Std. - stan w dniu 31.12.2012 roku. Biorąc pod uwagę poziom wykształcenia widać, że zdecydowaną przewagę wśród osób w okresie do 12 miesięcy od ukończenia nauki stanowią absolwenci szkół zawodowych. Na koniec 2012 r., zarejestrowane były 64 osoby, które ukończyły szkołę zawodową uzyskując dyplom. Kolejną liczną grupą absolwentów są osoby kończące studia wyższe. Na koniec 2012 roku odnotowano 47 osób posiadających wykształcenie wyższe. Stanowili oni 19,7% ogółu zarejestrowanych osób w okresie do 12 miesięcy od ukończenia nauki. Absolwenci liceów ogólnokształcących stanowili trzecią pod względem wielkości grupę osób zarejestrowanych jako osoby w okresie do 12 miesięcy od ukończenia nauki. Stanowili oni 16,3 % ogółu zarejestrowanych osób w okresie do 12 miesięcy od ukończenia nauki. Osób, które ukończyły średnią szkołę zawodową odnotowano 27, natomiast 16 ukończyło szkołę policealną/pomaturalną. 9

Wykres nr 5 wyższe policealne średnie zawodowe średnie ogólnokształcące Osoby w okresie do 12 miesięcy od ukończenia nauki wg poziomu wykształcenia zasadnicze zawodowe gimnazjalne podstawowe 1 16 8 47 27 20 39 64 17 kończący szkołę z dyplomem kończący szkołę BEZ DYPLOMU * Źródło: Opracowanie własne na podstawie Raportu z bazy Syriusz Std. - stan w dniu 31.12.2012 roku. Największą grupę zarejestrowanych osób w okresie do 12 miesięcy od ukończenia nauki odnotowano wśród kończących zasadnicze szkoły zawodowe, gdzie wśród 81 zarejestrowanych naliczono 17 osób bez dyplomu zawodowego. W rejestrach urzędu wykazano 39 osób bez zawodu (kod zawodu 000000), które ukończyły licea ogólnokształcące. Najwięcej zarejestrowanych odnotowano w zawodzie Mechanik pojazdów samochodowych (kod zawodu 723103) 15 osób. Stanowi to 6,3 % ogółu zarejestrowanych osób w okresie do 12 miesięcy od ukończenia nauki. Kolejną liczną grupą zawodową są Kucharze małej gastronomii (kod zawodu 512002). Dwunastu absolwentów było zarejestrowanych w tym zawodzie, co stanowi 5 % ogółu zarejestrowanych. Rok wcześniej w rejestrach również odnotowano dwunastu Kucharzy małej gastronomii. Sprzedawców (kod zawodu 522301) w bieżącym roku odnotowano 10, podczas gdy rok wcześniej była to najliczniej rejestrująca się grupa zawodowa wśród osób do 12 miesięcy od ukończenia nauki. 10

9 osób (3,8% ogółu) zarejestrowanych było w zawodzie Fryzjer (kod zawodu 514101), 4 w zawodzie Mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych (kod zawodu 834103). Tabela nr 1. Osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym w okresie do 12 miesięcy od ukończenia nauki. Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Ilość bezrobotnych 1 723103 Mechanik pojazdów samochodowych* 15 2 512002 Kucharz małej gastronomii* 12 3 522301 Sprzedawca* 10 4 514101 Fryzjer* 9 5 834103 Mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych 4 6 741103 Elektryk* 3 7 732201 Drukarz* 2 8 751201 Cukiernik* 2 9 751204 Piekarz* 2 10 711202 Murarz* 1 11 712904 Technolog robót wykończeniowych w budownictwie* 12 713101 Malarz-tapeciarz* 1 13 722204 Ślusarz* 1 14 723310 Mechanik-monter maszyn i urządzeń* 1 15 000000 Bez zawodu 17 * Źródło: Opracowanie własne na podstawie Raportu z bazy Syriusz Std. - stan w dniu 31.12.2012 roku. 1 Absolwentów z wykształceniem średnim zawodowym odnotowano 47 (w tym 20 osób bez dyplomu zawodowego). Najliczniej zarejestrowani byli w zawodzie Technik agrobiznesu (kod zawodu 331402) 4 osoby, co stanowi 1,7% ogółu zarejestrowanych. Dla porównania rok wcześniej Techników agrobiznesu zarejestrowanych było 7. Na koniec 2012 r. zarejestrowane były 3 osoby w zawodzie Technik mechanik. Rok wcześniej we wspomnianym zawodzie odnotowano 4 osoby. Trzech zarejestrowanych odnotowano również w zawodzie Technik technologii żywności. Po dwie osoby w zawodach: Technik elektryk, Technik pojazdów samochodowych, Technik ekonomista, Technik informatyk, Kelner, Technik handlowiec. Po jednej zarejestrowanej osobie odnotowano w zawodach: Technik budownictwa, Technik architektury krajobrazu, Technik żywienia i gospodarstwa domowego, Technik teleinformatyk, Technik hotelarstwa. 11

Tabela nr 2. Osoby z wykształceniem średnim zawodowym w okresie do 12 miesięcy od ukończenia nauki. Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu 1 331402 Technik agrobiznesu* 4 2 311504 Technik mechanik* 3 3 314403 Technik technologii żywności* 3 4 311303 Technik elektryk* 2 5 311513 Technik pojazdów samochodowych* 2 6 331403 Technik ekonomista* 2 7 351203 Technik informatyk* 2 8 513101 Kelner * 2 9 522305 Technik handlowiec* 2 10 311204 Technik budownictwa* 1 11 314202 Technik architektury krajobrazu* 1 12 322002 Technik żywienia i gospodarstwa domowego* 1 13 351103 Technik teleinformatyk* 1 14 422402 Technik hotelarstwa* 1 15 000000 Średnie zawodowe, bez dyplomu 20 Ilość bezrobotnych * Źródło: Opracowanie własne na podstawie Raportu z bazy Syriusz Std. - stan w dniu 31.12.2012 roku. Osób z wykształceniem pomaturalnym/policealnym odnotowano 16. Najliczniej w zawodzie Technik usług kosmetycznych 3 osoby. Po dwie osoby w okresie do 12 miesięcy od ukończenia nauki zliczono w zawodach: Technik fizjoterapii, Technik masażysta, Technik bezpieczeństwa i higieny pracy. Po jednej zarejestrowanej odnotowano w zawodach: Specjalista zastosowań informatyki, Filolog-filologia obcojęzyczna, Technik elektryk, Technik farmaceutyczny, Technik informatyk, Technik usług fryzjerskich, Opiekun medyczny. 12

Tabela nr 3. Osoby z wykształceniem pomaturalnym/policealnym w okresie do 12 miesięcy od ukończenia nauki. Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu 1 514207 Technik usług kosmetycznych* 3 2 325401 Technik fizjoterapii* 2 3 325402 Technik masażysta* 2 4 325509 Technik bezpieczeństwa i higieny pracy* 2 5 251902 Specjalista zastosowań informatyki* 1 6 264302 Filolog-filologia obcojęzyczna* 1 7 311303 Technik elektryk* 1 8 321301 Technik farmaceutyczny* 1 9 351203 Technik informatyk* 1 10 514105 Technik usług fryzjerskich* 1 11 532102 Opiekun medyczny* 1 Ilość bezrobotnych * Źródło: Opracowanie własne na podstawie Raportu z bazy Syriusz Std. - stan w dniu 31.12.2012 roku. Osób do 12 miesięcy od ukończenia szkoły z wykształceniem wyższym zarejestrowano 47. Najliczniej zarejestrowani byli Pozostali specjaliści do spraw zarządzania i organizacji 4 osoby. Kolejni zarejestrowani to Specjaliści administracji publicznej 3 osoby. W ubiegłym roku zarejestrowanych we wspomnianym zawodzie było 10 osób. Odnotowano również trzech bezrobotnych Specjalistów do spraw finansów. Po dwóch bezrobotnych zarejestrowanych jako: Pozostali inżynierowie inżynierii środowiska, Nauczyciele wychowania fizycznego, Nauczyciele przedszkola, Specjaliści do spraw stosunków międzynarodowych, Psycholodzy, Specjaliści pracy socjalnej, Filologowiefilologia obcojęzyczna. Pojedynczo zarejestrowanych odnotowano w zawodach: Chemik, Geograf, Inżynier ogrodnictwa, Inżynier zootechniki, Inżynier budownictwa-budownictwo ogólne, Inżynier mechanik-maszyny i urządzenia przemysłowe, Pozostali kartografowie i geodeci, Diagnosta laboratoryjny, Pozostali specjaliści ochrony zdrowia gdzie indziej nie sklasyfikowani, Nauczyciel matematyki, Pedagog, Nauczyciel upośledzonych umysłowo (oligofrenopedagog), Pozostali specjaliści nauczania i wychowania gdzie indziej nie sklasyfikowani, Specjalista do spraw rachunkowości, Pozostali specjaliści do spraw administracji i rozwoju, Pozostali specjaliści do spraw zarządzania zasobami ludzkimi, Specjalista do spraw zastosowań informatyki, Inżynier systemów i sieci komputerowych, Prawnik legislator, Archiwista, Specjalista resocjalizacji, Dziennikarz, Filolog-filologia polska. 13

Wśród 47 abiturientów szkół wyższych, 1 osoba ukończyła studia podyplomowe jako Pozostały specjalista nauczania i wychowania gdzie indziej niesklasyfikowany. Były to studia podyplomowe w zakresie przygotowania pedagogicznego. Tabela nr 4. Osoby z wykształceniem wyższym w okresie do 12 miesięcy od ukończenia nauki. Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Ilość bezrobotnych 1 242190 Pozostali specjaliści do spraw zarządzania i organizacji 4 2 241306 Specjalista do spraw finansów 3 3 242217 Specjalista administracji publicznej 3 4 214309 Pozostali inżynierowie inżynierii środowiska 2 5 233025 Nauczyciel wychowania fizycznego 2 6 234201 Nauczyciel przedszkola 2 7 242224 Specjalista do spraw stosunków międzynarodowych 2 8 263401 Psycholog 2 9 263504 Specjalista pracy socjalnej 2 10 264302 Filolog-filologia obcojęzyczna 2 11 211301 Chemik 1 12 21402 Geograf 1 13 213204 Inżynier ogrodnictwa 1 14 213207 Inżynier zootechniki 1 15 214202 Inżynier budownictwa budownictwo ogólne 1 16 214404 Inżynier mechanik maszyny i urządzenia przemysłowe 1 17 216590 Pozostali kartografowie i geodeci 1 18 227101 Diagnosta laboratoryjny 1 19 228990 Pozostali specjaliści ochrony zdrowia gdzie indziej nie sklasyfikowani 1 20 233015 Nauczyciel matematyki 1 21 235107 Pedagog 1 22 235205 Nauczyciel upośledzonych umysłowo (oligofrenopedagog) 1 23 235990 Pozostali specjaliści nauczania i wychowania gdzie indziej nie sklasyfikowani 1 24 241103 Specjalista do spraw rachunkowości 1 25 242290 Pozostali specjaliści do spraw administracji i rozwoju 1 26 242390 Pozostali specjaliści do spraw zarządzania zasobami ludzkimi 1 27 251902 Specjalista zastosowań informatyki 1 28 252302 Inżynier systemów i sieci komputerowych 1 29 261906 Prawnik legislator 1 30 262101 Archiwista 1 31 263505 Specjalista resocjalizacji 1 32 264201 Dziennikarz 1 33 264303 Filolog-filologia polska 1 * Źródło: Opracowanie własne na podstawie Raportu z bazy Syriusz Std. - stan w dniu 31.12.2012 roku. 14

IV. Struktura osób w okresie do 12 miesięcy od ukończenia nauki według szkół. Na terenie powiatu aleksandrowskiego funkcjonuje kilka szkół ponadgimnazjalnych. Dwa Licea Ogólnokształcące znajdują się w Ciechocinku, dwa kolejne w Nieszawie. W Bądkowie znajduje się Centrum Edukacji i Kształcenia Kadr, Trzyletnie Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych. W Aleksandrowie Kujawskim kształci Liceum Ogólnokształcące Towarzystwa Salezjańskiego oraz Prywatna Zaoczna Szkoła Zespołu Edukacji Wiedza, która kształci na poziomie średnim oraz policealnym. Ponadto w Aleksandrowie Kujawskim działają dwa Zespoły Szkół nr 1 i nr 2. W zakresie kształcenia posiadają licea ogólnokształcące, profilowane, zasadnicze szkoły zawodowe oraz technika. W końcu 2012 r. w Powiatowym Urzędzie Pracy zarejestrowanych było 239 osób bezrobotnych w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki. Rok wcześniej przewidywano, że liczba absolwentów na terenie powiatu aleksandrowskiego wyniesie 530 osób, w tym 277 miało zdobyć wykształcenie średnie ogólne, 21 policealne, 87 - średnie zawodowe, 145 zasadnicze zawodowe. Z danych urzędu wynika, że szkoły ponadgimnazjalne w 2012 r. ukończyło 447 osób, więc o 15,7 % mniej niż zakładano. Szkoły policealne ukończyło 20 osób. 84 osoby ukończyły szkoły średnie zawodowe, 218 osób ukończyło licea ogólnokształcące, 125 osób ukończyło zasadnicze szkoły zawodowe. W sposób obrazowy przedstawia sytuację poniższy wykres. Wykres nr 6 2012 r.- przewidywani i realni absolweci szkół w powiecie aleksandrowskim policealne średnie zawodowe średnie ogólnokształcące zasadnicze zawodowe 20 21 84 87 125 145 218 277 Realni absolwenci w 2012 r. Przewidywani absolwenci w 2012 r. 0 50 100 150 200 250 300 * Źródło: Opracowanie własne na podstawie tabel wynikowych: Tablica 41.Absolwenci zarejestrowani w PUP w powiecie aleksandrowskim według szkół i zawodów w roku 2012 oraz przewidywani absolwenci w roku 2013 oraz Tablica 41.Absolwenci zarejestrowani w PUP w powiecie aleksandrowskim według szkół i zawodów w roku 2011 oraz przewidywani absolwenci w roku 2012, dostępnych na stronie internetowej: www.mz.praca.gov.pl 15

Na terenie powiatu aleksandrowskiego najwięcej osób ukończyło szkołę w zawodach: - Kucharz małej gastronomii (kod zawodu 512002) 31 osób, - Mechanik operator pojazdów i maszyn rolniczych (kod zawodu 834103) 24 osoby, - Technik agrobiznesu (kod zawodu 331402) 21 osób, - Technik bezpieczeństwa i higieny pracy (kod zawodu 325509) 20 osób, - Sprzedawca (kod zawodu 522301) 18 osób, - Mechanik pojazdów samochodowych (kod zawodu 723103) 17 osób, - Technik architektury krajobrazu (kod zawodu 314202) 15 osób, - Technik technologii żywności (kod zawodu 314403) 12 osób, - Fryzjer (kod zawodu 514101) 12 osób, - Technik żywienia i gospodarstwa domowego (kod zawodu 322002) 11 osób, - Kucharz małej gastronomii (kod zawodu 512002) 9 osób, - Technik elektryk (kod zawodu 311303) 8 osób, - Technik handlowiec (kod zawodu522305) 7 osób, - Drukarz (kod zawodu 732201) 6 osób, - Elektryk (kod zawodu 741103) - 6 osób, - Kelner (kod zawodu 513101) 5 osób. Spośród 447 osób, które ukończyły w 2012 r. szkoły na terenie powiatu aleksandrowskiego 95 zarejestrowanych było w systemie urzędu jako bezrobotni. Daje to 21,3% ogółu kończących szkoły w powiecie. Wśród nich 26 zarejestrowanych to absolwenci liceów ogólnokształcących, osoby bez zawodu kod zawodu 000000. Najliczniej zarejestrowanych odnotowano w zawodach: - Kucharz małej gastronomii (kod zawodu 512002) 11 osób, - Sprzedawca (kod zawodu 522301) 10 osób, - Mechanik pojazdów samochodowych (kod zawodu 723103) 10 osób, - Fryzjer (kod zawodu 514101) 9 osób, - Technik agrobiznesu (kod zawodu 331402) 4 osoby, - Mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych (kod zawodu 834103) 4 osoby, - Technik technologii żywności (kod zawodu 314403) 3 osoby, - Elektryk (kod zawodu 741103) 3 osoby. Po dwie osoby zarejestrowane były w następujących zawodach: - Technik mechanik (kod zawodu 311504), - Kelner (kod zawodu 513101), - Technik handlowiec (kod zawodu 522305), 16

- Drukarz (kod zawodu 732201), - Cukiernik (kod zawodu 751201), - Piekarz (kod zawodu 751204). Zarejestrowanych pojedynczo odnotowano w zawodach: - Technik bezpieczeństwa i higieny pracy (kod zawodu 325509), - Technik żywienia i gospodarstwa domowego (kod zawodu 322002), - Technik architektury krajobrazu 9314202). Na terenie powiatu aleksandrowskiego nie funkcjonują szkoły wyższe. Nie mniej jednak 47 osób do 12 miesięcy od ukończenia nauki przedstawiało podczas rejestracji dyplom ukończenia szkoły wyższej. Stanowią oni 19,7 % ogółu zarejestrowanych osób do 12 miesięcy od ukończenia nauki. V. Dane z badania popytu na pracę w 2012 r. Liczba pracujących według zawodów, sektorów i wielkości jednostek na koniec IV kwartału 2012 r. wynosiła w kraju 10 316 133 osoby. Z tego 7 049 235 osób pracujących w sektorze prywatnym. W województwie kujawsko-pomorskim liczba zatrudnionych wyniosła 469 708, z czego 317 254 pracujących w sektorze prywatnym. Szacuje się że do końca IV kwartału w województwie kujawsko-pomorskim zostały utworzone 13195 nowych miejsc pracy, z czego 11508 w sektorze prywatnym. Na koniec IV kwartału w skali kraju wykazano 35489 wolnych miejsc pracy, z czego 1079 w województwie kujawsko-pomorskim, co daje 3% zapotrzebowanie na nowych pracowników w województwie. Najliczniej wolne miejsca pracy zgłoszone zostały przez przedsiębiorców z dużej grupy wielkości 667, następnie z małej 270, najmniej ze średniej 142 miejsca. W poprzednim roku najmniej nowych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej odnotowano w sektorze małym. Wolnych miejsc pracy najwięcej było w sekcji Przetwórstwa przemysłowego 450, następnie w sekcji Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle 134 oraz w sekcji Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne 114. Urząd w 2012 roku pozyskał 1185 wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej, tj. o 17 % więcej niż w 2011 r. W ogólnej liczbie, 841 ofert było subsydiowanych. Największą ilość stanowiły oferty na stanowiska: Robotnik drogowy (kod zawodu 931205) 143 oferty (12%), Robotnik gospodarczy (kod zawodu 515303) 92 oferty 17

(7,8%), Sprzedawca (kod zawodu 522301) 94 oferty (7,9%), Technik administracji (kod zawodu 334306) 69 ofert (5,8%), Magazynier (kod zawodu 432103) 54 oferty (4,5%). Pośrednictwo pracy zorganizowało 9 giełd pracy na 52 stanowiska: Sprzedawca, Kierownik sklepu, Pomocnik sprzedawcy (w tabeli przyporządkowany do zawodu Sprzedawca), Doradca klienta, Monter wyrobów z tworzyw sztucznych, Sprzątaczka biurowa, Mechanik maszyn i urządzeń budowlanych i melioracyjnych, Pakowacz, Polerowacz szkła ręczny. Tabela nr 5. Wykaz giełd pracy zorganizowanych w 2012 roku. Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Liczba wolnych miejsc 1 522301 Sprzedawca 13 2 522201 Kierownik sklepu 2 3 522301 Sprzedawca 2 4 524902 Doradca klienta 2 5 821906 Monter wyrobów z tworzyw sztucznych 15 6 911207 Sprzątaczka biurowa 7 pracy i miejsc aktywizacji zawodowej 7 723303 Mechanik maszyn i urządzeń budowlanych i melioracyjnych 1 8 932101 Pakowacz 5 9 731504 Polerowacz szkła ręczny 5 * Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych gromadzonych w PUP. VI. Analiza danych z projektu Rynek Pracy pod Lupą. Diagnoza zapotrzebowania na pracowników w wymiarze kwalifikacyjno - zawodowym W 2012r. przez pracowników Powiatowego Urzędu Pracy zostały przeprowadzone badania sondażowe wśród 43 pracodawców powiatu aleksandrowskiego. Biorąc pod uwagę PKD sondaż został przeprowadzony wśród następujących sekcji: a) administracja publiczna i obrona narodowa, obowiązkowe zabezpieczenia społeczne ogółem trzech z czego 3 pracodawców z dużej grupy wielkości przedsiębiorstw, b) budownictwo ogółem pięciu, z czego po dwóch z małej i średniej grupy wielkości oraz jeden pracodawca z dużej grupy, 18

c) dostawa wody, gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją ogółem dwóch z dużej grupy wielkości przedsiębiorstw, d) działalność finansowa i ubezpieczeniowa jeden należący do dużej grupy wielkości przedsiębiorstw, e) działalność profesjonalna, naukowa i techniczna jeden należący do małej grupy wielkości przedsiębiorstw, f) działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi jeden z małej grupy wielkości przedsiębiorstw, g) edukacja ogółem trzech, z czego 2 ze średniej wielkości grupy przedsiębiorstw, 1 z dużej grupy, h) handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle ogółem 8, z czego 5 z małej, a 3 ze średniej grupy wielkości przedsiębiorstw, i) opieka zdrowotna i pomoc społeczna dwa z dużej grupy wielkości przedsiębiorstw, j) pozostała działalność usługowa jeden z małej grupy przedsiębiorstw, k) przetwórstwo przemysłowe ogółem 13, 3 z małej, 2 ze średniej i 8 z dużej grupy wielkości przedsiębiorstw, l) rolnictwo, leśnictwo i rybactwo po jednym ze średniej i dużej grupy wielkości przedsiębiorstw, ł) transport i gospodarka magazynowa jeden z małej grupy wielkości przedsiębiorstw. Głównym celem przeprowadzonych wywiadów było zbadanie popytu na pracę na lokalnym rynku pracy. Sondaż posłużyć miał rozpoznaniu potrzeb pracodawców odnośnie kwalifikacji przyszłych pracowników, a także dostarczyć wiedzy na temat problemów z rekrutacją pracowników. Kryteria wyboru pracodawców były uzależnione m.in. od wielkości zakładu, liczby zatrudnionych pracowników, perspektyw rozwoju przedsiębiorstwa, znaczenia dla lokalnego rynku pracy oraz współpracy z urzędem. VII. Charakterystyka zbadanej zbiorowości oraz sytuacja zatrudnieniowa w zakładzie pracy. Badania sondażowe w 2012r. przeprowadzono w czternastu małych przedsiębiorstwach. Wszystkie te przedsiębiorstwa były własnością prywatną. Tylko jedna z ankietowanych firm zamierzała w bieżącym roku zatrudnić nowych pracowników w pełnym 19

wymiarze czasu pracy. Zatrudnienie nastąpić miało na stanowisku grafika komputerowego. Za główny powód zatrudnienia nowego pracownika firma podała własny rozwój. Dwie firmy planowały zwolnienie 3 pracowników, zatrudnionych na stanowisku kierowcy 1 osoba oraz stolarz 2 osoby. Za powód planów zwolnienia pracowników firmy podawały spadek liczby zamówień i zleceń oraz brak popytu na produkty. Dziesięć wywiadów przeprowadzono wśród średniej grupy wielkości przedsiębiorstw (od 10 do 49 zatrudnionych osób). Osiem przedsiębiorstw jest własnością prywatną. Cztery firmy zamierzały w bieżącym roku zatrudnić nowych pracowników w pełnym wymiarze czasu pracy. Zatrudnienie nastąpić miało na stanowiskach: mechanik samochodowy 1 osoba, kierowca samochodu dostawczego 1 osoba, sprzedawca 2 osoby, pracownik budowlany 20 osób. Za główny powód zatrudnienia nowych pracowników firmy podają uzupełnienie braków kadrowych, rozwój firmy, polepszenie sytuacji finansowej firmy, tymczasowe zwiększenie zatrudnienia w przypadku robotników budowlanych, Cztery firmy nie planowały zwolnienia w bieżącym roku. Dwie z powodu sezonowości charakteru pracy miały zwalniać robotników budowlanych (56 osób) oraz malarza budowlanego. Dwie kolejne z powodu reorganizacji działalności firmy i spadku liczby zamówień zwolnić zamierzały: nauczyciela w szkole podstawowej oraz tartacznika. Dziewiętnaście wywiadów przeprowadzono wśród dużych przedsiębiorstw (50 i więcej osób zatrudnionych). Spośród nich jedenaście firm należy do sektora własności prywatnej. Dwa duże przedsiębiorstwa zamierzały zatrudnić nowych pracowników, na stanowiskach: piekarz 2 osoby, cukiernik 2 osoby, operator urządzeń 2 osoby. Za główny powód zatrudnienia nowych pracowników firmy podają własny rozwój. Jedna firm dużego sektora planowała zwolnienie pracowników ze stanowiska robotnika budowlanego 50 osób, tłumacząc się sezonowością pracy. 20

VIII. Prognoza na 2013 r. W 2013 r. przewidywana liczba absolwentów powiatu aleksandrowskiego to 462 osoby. 252 osoby zdobędą wykształcenie średnie ogólnokształcące, 21 ukończy szkoły policealne, 83 szkoły średnie zawodowe, a 106 zasadnicze szkoły zawodowe. Najwięcej osób zdobędzie zawód: Technik bezpieczeństwa i higieny pracy (kod zawodu 325509) 21 osób, Mechanik operator pojazdów i maszyn rolniczych (kod zawodu834103) 21 osób, Sprzedawca (kod zawodu 522301) 19 osób, Kucharz małej gastronomii (kod zawodu 512002) 19 osób, Technik technologii żywności (kod zawodu 314403) 16 osób, Technik żywienia i gospodarstwa domowego (kod zawodu 322002) 15 osób, Technik elektryk (kod zawodu 311303) 12 osób, Technik architektury krajobrazu (314202) 12 osób, Technik agrobiznesu (kod zawodu 331402) 11 osób. IX. Podsumowanie Liczba zarejestrowanych osób na koniec czerwca 2013 roku w stosunku do grudnia 2012r., spadła o 6,6 %, z 4914 zarejestrowanych (stan na koniec grudnia 2012 r.), do 4589 osób (stan na koniec czerwca br.). W rejestrach odnotowano 4268 osób w szczególnej sytuacji na rynku pracy. Stanowią oni 93 % ogółu zarejestrowanych. Wśród nich, największy odsetek generują osoby bez wykształcenia średniego - 68,7 % (2932 zarejestrowanych) oraz osoby długotrwale bezrobotne 61,6 % (2631 zarejestrowanych). Osób bez kwalifikacji zawodowych odnotowano 1508, natomiast bez doświadczenia zawodowego 1071 osób. Zarejestrowanych powyżej 50 roku życia było 984 osoby, natomiast do 25 roku życia 862 osób. Stopa bezrobocia w Polsce w czerwcu 2013 r. wynosiła 13,2 %. W porównaniu do stycznia br., wskaźnik spadł o 0,2%. W powiecie aleksandrowskim stopa bezrobocia wynosiła 21,9 %. Spośród 239 osób w okresie do 12 miesięcy od ukończenia nauki, 193 ukończyło szkołę na wybranym poziomie i w wybranym zawodzie. Czterdzieści sześć pozostałych osób 21

to absolwenci szkoły podstawowej, gimnazjów oraz średnich i zasadniczych szkół zawodowych, którzy nie posiadali dyplomu zawodowego. Spośród wspomnianych 46 osób 20 ukończyło szkołę średnią zawodową, 17 zasadniczą zawodową, 8 osób ukończyło gimnazjum, 1 szkołę podstawową. Zewidencjonowano 64 osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym. 17 kolejnych osób uzyskało wykształcenie zawodowe, lecz nie posiadało dyplomu zawodowego. Na koniec 2012 r., zarejestrowanych było 27 osób, które ukończyły szkołę średnią zawodową uzyskując dyplom, 20 osób ukończyło szkołę średnią bez dyplomu zawodowego. Licea ogólnokształcące ukończyło 39 osób. 16 osób ukończyło szkołę policealną/pomaturalną. Bezrobotnych wśród kończących studia wyższe odnotowano 47 osób w tym 1 osoba, która ukończyły studia podyplomowe. Wśród osób z wykształceniem zasadniczym zawodowym najwięcej zarejestrowanych odnotowano w zawodzie Mechanik pojazdów samochodowych - 15 osób. Kolejną liczną grupą zawodową są Kucharze małej gastronomii. Dwunastu absolwentów było zarejestrowanych w tym zawodzie. Odnotowano 10 zarejestrowanych Sprzedawców, podczas gdy rok wcześniej była to najliczniej zarejestrowana grupa zawodowa wśród osób do 12 miesięcy od ukończenia nauki. 9 osób zarejestrowanych było w zawodzie Fryzjer. Najwięcej zarejestrowanych osób z wykształceniem średnim zawodowym w okresie do 12 miesięcy od ukończenia nauki zarejestrowanych było w zawodzie Technik agrobiznesu 4 osoby. Po trzech zarejestrowanych odnotowano w zawodach Technik mechanik, Technik technologii żywności. 3 osoby z wykształceniem pomaturalnym/policealnym zarejestrowane były w zawodzie Technik usług kosmetycznych. Po dwóch absolwentów w zawodach: Technik fizjoterapii, Technik masażysta oraz Technik bezpieczeństwa i higieny pracy. Absolwentów szkół wyższych najliczniej odnotowano jako Pozostałych specjalistów do spraw zarządzania i organizacji 4 osoby. Po trzech zarejestrowanych było w zawodach: Specjalista do spraw finansów, Specjalista do spraw administracji publicznej. Z danych urzędu wynika, że szkoły ponadgimnazjalne w 2012 r. ukończyło 447 osób, więc o 15,7 % mniej niż zakładano. 125 osób ukończyło zasadnicze szkoły zawodowe, 218 licea ogólnokształcące, 84 osoby ukończyły szkoły średnie zawodowe, 20 szkoły policealne. Na koniec 2012 roku liczba pracujących według zawodów, sektorów i wielkości jednostek wynosiła w kraju 10 316 133. 22

W 2013 r. przewidywana liczba absolwentów to 462 osoby. 252 osoby zdobędą wykształcenie średnie ogólnokształcące, 21 ukończy szkoły policealne, 83 średnie zawodowe, a 106 zasadnicze szkoły zawodowe. Najwięcej osób zdobędzie zawód: Technik bezpieczeństwa i higieny pracy, Mechanik operator pojazdów i maszyn rolniczych, Sprzedawca, Kucharz małej gastronomii, Technik technologii żywności, Technik żywienia i gospodarstwa domowego, Technik elektryk, Technik architektury krajobrazu, Technik agrobiznesu. Sporządziła; Magdalena Marek 23