Załącznik do uchwały nr II/153/12 Rady Miejskiej w Bolkowie z dnia 30 sierpnia 2012 r. URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU DLA WSI WOLBROMEK W GMINIE BOLKÓW Wolbromek wieś otwartych drzwi i ludzkich serc AUTORZY Grupa Odnowy Wsi Wolbromek: Krystyna Klimek Grażyna Czwarkiel Jolanta Makuch Mirosław Pustuła Szczypek Edward MODERATORZY: Julita Wrzesińska Anna Barylik Maj 2012 1
SPIS TREŚCI Analiza zasobów... 3 Analiza SWOT... 7 Analiza potencjału rozwojowego... 9 Wizja wsi... 12 Program krótkoterminowy rozwoju wsi... 13 Program długoterminowy rozwoju wsi... 14 Dokumentacja zdjęciowa... 17 2
Małe Duże Wyróż niając e ANALIZA ZASOBÓW Zasoby wszelkie elementy materialne i niematerialne wsi i związanego z nią obszaru, które mogą być wykorzystane obecnie bądź w przyszłości w realizacji publicznych bądź prywatnych przedsięwzięć odnowy wsi. Zwrócić uwagę na elementy specyficzne i rzadkie (wyróżniające wieś). Opracowanie: Ryszard Wilczyński ANALIZA ZASOBÓW CZ I Rodzaj zasobu Opis (nazwanie) zasobu jakim wieś dysponuje Znaczenie zasobu (odpowiednio wstaw x) 1 2 3 4 5 Przyrodniczy walory krajobrazu, rzeźby terenu Pradolina Nysy Szalonej z odsłonięciami stromych zboczy diabazowo-porfirynowych stan środowiska Pola uprawne, lasy mieszane z przewagą dębu, środowisko czyste, ale zaniedbane walory klimatu Długi okres wegetacji 210 dni walory szaty roślinnej cenne przyrodniczo obszary lub obiekty świat zwierzęcy (ostoje, siedliska) wody powierzchniowe (cieki, rzeki, stawy) wody podziemne gleby kopaliny walory geotechniczne Lilia złotogłów, konwalia majowa, wawrzynek wilcze łyko, ciepłolubne dąbrowy, łęgi podgórskie z olszą czarną i szarą, porosty Skarpa nad rzeką, urwisko Muflony, kuropatwy, pustułka, popielica liczna, bocian, dudek, zalatuje czapla Nysa Szalona i jej bezimienne dopływy, Sodówka, stawy rybne Możliwość budowania studni głębinowych Gleby 3 i 4 klasy, gleby bielicowe, brunatne, podmokłe walory architektury Kulturowy Zabudowa łańcuchowa, dachy głównie dwuspadowe, ustawienie względem ulicy: część wsi szczytowo, część frontalnie, kilkanaście dużych kompleksów zabudowań rolniczych, wzdłuż rzeki 3
Małe Duże Wyróż niające walory przestrzeni wiejskiej publicznej Położone na płaskiej przestrzeni uzbrojonej z możliwością rozbudowy, uporządkowana, kamień pamiątkowy walory przestrzeni wiejskiej prywatnej zabytki i pamiątki historyczne Kościół, kapliczka osobliwości kulturowe miejsca, osoby i przedmioty kultu święta, odpusty, pielgrzymki Odpust Św. Barbary tradycje, obrzędy, gwara Dni Strażaka, dożynki legendy, podania i fakty historyczne przekazy literackie ważne postacie i przekazy historyczne specyficzne nazwy specyficzne potrawy Ser podpuszczkowy, langosz dawne zawody Kowal, młynarz, wikliniarz (obecnie brak ale były) zespoły artystyczne, twórcy Zespół taneczny METAMORFOZA ANALIZA ZASOBÓW CZ II Rodzaj zasobu Opis (nazwanie ) zasobu jakim wieś dysponuje Znaczenie zasobu (odpowiednio wstaw x) 1 2 3 4 5 Obiekty i tereny działki pod zabudowę mieszkaniową działki pod domy letniskowe Występują wzdłuż dróg komunikacyjnych działki pod zakłady usługowe i przemysł pustostany mieszkaniowe Kilka budynków pustostany poprzemysłowe tradycyjne nie użytkowane obiekty gospodarskie (stodoły, spichlerze, kuźnie, młyny, itp.) młyn, PGR, stare stodoły Infrastruktura społeczna place publicznych spotkań, Boisko, plac przy świetlicy festynów sale spotkań, świetlice, kluby Świetlica, remiza miejsca uprawiania sportu Boisko miejsca rekreacji Trasa rowerowa, boisko, świetlica, remiza, 4
Małe Duże Wyróż niające ścieżki rowerowe, szlaki turystyczne szkoły przedszkola trasa turystyczna Szlak Zamków Piastowskich, trasa rowerowa biblioteki Filia biblioteki w Bolkowie placówki opieki społecznej placówki służby zdrowia Infrastruktura techniczna wodociąg Cała wieś zwodociągowana kanalizacja Cała wieś skanalizowana drogi (nawierzchnia, oznakowanie Droga asfaltowa, oświetlona oświetlenie) chodniki, parkingi Brak chodników, parking przy świetlicy przystanki 4 przystanki sieć telefoniczna i dostępność Sieć telefoniczna kablowa, internet internetu bezprzewodowy telefonia komórkowa Występuje ale są kłopoty z zasięgiem inne ANALIZA ZASOBÓW CZ III Rodzaj zasobu Opis (nazwanie ) zasobu jakim wieś dysponuje Znaczenie zasobu (odpowiednio wstaw x) 1 2 3 4 5 Gospodarka, rolnictwo Miejsca pracy (gdzie, ile? ) Rolnictwo, kamieniarstwo znane firmy produkcyjne i zakłady usługowe. i ich produkty ARD-DUO, mechanika pojazdowa, wulkanizacja, kamieniarstwo 4 Kostka brukowa, nagrobki (małe zakłady) gastronomia miejsca noclegowe gospodarstwa rolne Kilka dużych gospodarstw rolnych uprawy hodowle Zboża, rzepak, trzoda chlewna możliwe do wykorzystania odpady produkcyjne zasoby odnawialnych energii Woda, wiatr, słońce Środki finansowe i pozyskiwanie funduszy środki udostępniane przez gminę Fundusz sołecki środki wypracowywane Z organizacji imprez 5
Mieszkańcy (kapitał społeczny i ludzki) Autorytety i znane postacie we wsi Sołtys, leśniczy, radny Krajanie znani w regionie, w kraju i za granicą Osoby o specyficznej lub ważnej Dużo osób studiujących, muzycy, dla wiedzy i umiejętnościach, m.in. dekoratorzy, cukiernicy, hafciarki studenci Przedsiębiorcy, sponsorzy Właściciele zakładów usługowych Osoby z dostępem do Internetu Większość mieszkańców posiada dostęp do i umiejętnościach informatycznych internetu Pracownicy nauki Nauczyciele Związki i stowarzyszenia OSP, klub sportowy NYSA, grupa nieformalna Kto jeśli nie my Kontakty zewnętrzne (np. z Okazjonalnie z prasą lokalną mediami) i ogólnopolską Współpraca zagraniczna i krajowa Publikatory, lokalna prasa Książki, przewodniki Artykuły w lokalnej prasie Strony www www.zespolmetamorfoza.ssl2.pl Podczas prac nad Sołecką Strategią Rozwoju 6
ANALIZA SWOT MOCNE STRONY 1. Prężnie działające zorganizowane grupy społeczne (zespół METAMORFOZA, strażacy, LZS- piłka nożna i ping-pong, NKWD Niezależne Koło Wolbromskich Dziewczyn, stowarzyszenie,,kto jeśli nie my ) (J) 2. Rozwinięta infrastruktura społecznorekreacyjna (świetlica wraz z placem spotkań, boisko, remiza, trasa rowerowa, szlak piastowski) (S) 3. Odbywające się na świetlicy zajęcia, w tym działający punkt filialny biblioteki (J) 4. Dobrze rozwinięta infrastruktura wodnokanalizacyjna wraz z oczyszczalnią ścieków (S) 5. Dobrze rozwinięta infrastruktura telekomunikacyjna i dobry dostęp do internetu (S) 6. Duża ilość działek przeznaczonych pod zabudowę (B) 7. Stroma skarpa nad rzeką ze zboczem diabazowo-porfirynowym, jako atrakcyjne miejsce do zwiedzania (T) 8. Występowanie licznych chronionych roślin i zwierząt atrakcje przyrodnicze (T) SŁABE STRONY 1. Zaniedbane obejścia gospodarskie (walące się stodoły, ogrodzenia, zdewastowane przystanki) (S) 2. Niska świadomość ekologiczna mieszkańców (wypalanie łąk, spalanie plastików) (J) 3. Bardzo mała ilość miejsc pracy (B) 4. Brak zaplecza sanitarnego i socjalnego na boisku sportowym (S) 5. Brak gazociągu (S) 6. Zbyt duży ruch na drodze ze ścieżką rowerową (J) 7. Brak punktów usługowych (J) 8. Silnie zanieczyszczona i nieuregulowana rzeka psuje wizerunek wsi (J) 9. Niski poziom aktywności i zaangażowania mieszkańców (J) 10. Zbyt mało usystematyzowana praca zorganizowanych grup społecznych i brak wspólnego celu wszystkich grup we wsi (J) 11. Brak chodników (S) 12. Zły stan dróg (S) 13. Zbyt mało oświetlenia (S) 14. Występują dzikie wysypiska śmieci (J) 7
SZANSE 1. Możliwość pozyskiwania dotacji na działanie różnego rodzaju podejmowane we wsi (B) 2. Ściągnięcie inwestorów w celu utworzenia nowych miejsc pracy (B) 3. Współpraca z LGD Partnerstwo Kaczawskie, nawiązanie współpracy z TRIADA POETICA i Urzędem Gminy (T) 4. Powiększająca się liczebnie grupa Odnowy Wsi w Wolbromku (J) 5. Promocja działalności zespołu METAMORFOZA i innych grup zorganizowanych (B) ZAGROŻENIA 1. Zbyt mała informacja o możliwości pozyskiwania środków (B) 2. Zanieczyszczenie środowiska naturalnego (T) 3. Migracja młodzieży miasta i starzejące się społeczeństwo (J) 4. Zagrożenie powodziowe przez brak uregulowania rzeki (J) 5. Izolowanie się nowych napływowych mieszkańców (J) 6. Mały ruch turystyczny (B) 6. Bliskość Bolkowa (B) 7. Bliskość drogi krajowej A-4 (B) 8. Możliwość pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych (B) 9. Rozwój zagospodarowania architektoniczno-turystycznego wsi (punkt widokowy na skarpie, ścieżka widokowa przy skarpie) (T) 10. Rozwój agroturystyki (B) 11. Promocja i rozwój (rozpowszechnianie) lokalnych imprez (T) Podczas prac nad Sołecką Strategią 8
ANALIZA POTENCJAŁU ROZWOJOWEGO WSI TOŻSAMOŚĆ WSI I WARTOŚCI ZYCIA WIEJSKIEGO SILNE STRONY SŁABE STRONY 7. Stroma skarpa nad rzeką ze zboczem diabazowo-porfirynowym, jako atrakcyjne miejsce do zwiedzania 8. Występowanie licznych chronionych roślin i zwierząt atrakcje przyrodnicze (T) SZANSE ZAGROŻENIA 3. Współpraca z LGD Partnerstwo Kaczawskie, nawiązanie współpracy z TRIADA POETICA i Urzędem Gminy 9. Rozwój zagospodarowania architektoniczno-turystycznego wsi (punkt widokowy na skarpie, ścieżka widokowa przy skarpie 11. Promocja i rozwój (rozpowszechnianie) lokalnych imprez 2. Zanieczyszczenie środowiska naturalnego STANDARD ŻYCIA SILNE STRONY SŁABE STRONY 2. Rozwinięta infrastruktura społecznorekreacyjna (świetlica wraz z placem spotkań, boisko, remiza, trasa rowerowa, szlak piastowski) 4. Dobrze rozwinięta infrastruktura wodnokanalizacyjna wraz z oczyszczalnią ścieków 5. Dobrze rozwinięta infrastruktura telekomunikacyjna i dobry dostęp do internetu SZANSE 1. Zaniedbane obejścia gospodarskie (walące się stodoły, ogrodzenia, zdewastowane przystanki) 4. Brak zaplecza sanitarnego i socjalnego na boisku sportowym 5. Brak gazociągu 11. Brak chodników 12. Zły stan dróg 13. Zbyt mało oświetlenia ZAGROŻENIA 9
JAKOŚĆ ŻYCIA SILNE STRONY SŁABE STRONY 1. Prężnie działające zorganizowane grupy społeczne (zespół METAMORFOZA, strażacy, LZS- piłka nożna i ping-pong, NKWD Niezależne Koło Wolbromskich Dziewczyn, stowarzyszenie,,kto jeśli nie my ) 3. Odbywające się na świetlicy zajęcia, w tym działający punkt filialny biblioteki SZANSE 2. Niska świadomość ekologiczna mieszkańców (wypalanie łąk, spalanie plastików) 6. Zbyt duży ruch na drodze ze ścieżką rowerową 7. Brak punktów usługowych 8. Silnie zanieczyszczona i nieuregulowana rzeka psuje wizerunek wsi 9. Niski poziom aktywności i zaangażowania mieszkańców 10. Zbyt mało usystematyzowana praca zorganizowanych grup społecznych i brak wspólnego celu wszystkich grup we wsi 14. Występują dzikie wysypiska śmieci ZAGROŻENIA 4. Powiększająca się liczebnie grupa Odnowy Wsi w Wolbromku 3. Migracja młodzieży miasta i starzejące się społeczeństwo 4. Zagrożenie powodziowe przez brak uregulowania rzeki 5. Izolowanie się nowych napływowych mieszkańców BYT SILNE STRONY SŁABE STRONY 6. Duża ilość działek przeznaczonych pod zabudowę SZANSE 3. Bardzo mała ilość miejsc pracy ZAGROŻENIA 1. Możliwość pozyskiwania dotacji na działanie różnego rodzaju podejmowane we wsi 2. Ściągnięcie inwestorów w celu utworzenia nowych miejsc pracy 5. Promocja działalności zespołu METAMORFOZA i innych grup zorganizowanych 6. Bliskość Bolkowa 7. Bliskość drogi krajowej A-4 8. Możliwość pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych 10. Rozwój agroturystyki 1. Zbyt mała informacja o możliwości pozyskiwania środków 6. Mały ruch turystyczny 10
3 0 2 1 6 0 7 3 ( - ) = ( - ) Standard życia Jakość życia (warunki materialne) (warunki niematerialne) 2, 4, 5, 1, 4, 5,11, 12,13 1, 3, 4, 2, 6, 7, 8, 9, 10, 14, 3, 4, 5 2 3 0 1 Tożsamość wsi i wartości życia wiejskiego 7, 8, 3, 9, 11, 2 ( + ) + Byt (warunki ekonomiczne) 6, 3, 1, 2, 5, 6, 7, 8, 10, 1,6 ( = ) + 1 7 1 2 silne strony słabe strony Szanse Zagrożenia 11
WIZJA WSI Hasłowa: Wolbromek wieś otwartych drzwi i ludzkich serc Opisowa: Wolbromek to lokalne centrum turystyczno rekreacyjne. Licznie przybywający do nas turyści m. in. dzięki punktowi widokowemu i nowej ścieżce na skarpie mogą podziwiać nasze walory krajobrazowe i przyrodnicze. Rozwinęła się agroturystyka. Wolbromek słynie z organizowanych imprez kulturalnych, szczególnie,,czatów wolbromskich. Wieś jest bardzo zadbana i czysta, a mieszkańcy życzliwi i chętnie działają razem. Regularnie uczestniczą we wspólnie organizowanych warsztatach i imprezach. W Wolbromku przybyło wielu nowych mieszkańców, którzy chętnie włączają się do działających na terenie naszej wsi stowarzyszeń i zespołów artystycznych szczególnie Metamorfozy, Ramoli i Rajskich ptaków. Mieszkańcy znajdują zatrudnienie w powstałym zakładzie wikliniarskim. Surowiec do wyrobu artykułów dekoracyjnych pozyskiwany jest od okolicznych rolników, którzy wykorzystali nieużytki pod uprawę wikliny. Odpady powstałe podczas produkcji wykorzystywane są w licznych kotłowniach na biomasę. 12
PROGRAM KRÓTKOTERMINOWY ROZWOJU WSI NA OKRES VI 2012-VI 2013 Kluczowy problem Co nas najbardziej zintegruje? Na czy nam najbardziej zależy? Co nam najbardziej przeszkadza? Co najbardziej zmieni nasze życie? Co nam przyjdzie najłatwiej? Projekt jaki zgłosimy do PROW na lata 2007-2013 Odpowiedź Organizacja wspólnej imprezy Poprawa estetyki wsi Brak wiedzy na temat pozyskiwania funduszy na realizację działań podejmowanych przez organizacje w naszej wsi Regularna oferta kulturalna przy świetlicy wiejskiej Promocja wsi Propozycja projektu (nazwa),,organizacja dożynek gminnych Wrzesień 2012,,Czyste kąty w Wolbromku akcja porządkowania obejść Raz w miesiącu Szukamy pieniędzy dla Wolbromka Udział w szkoleniach i konkursach organizowanych przez Urząd Marszałkowski WD, rejestracja Stowarzyszenia Kto, jeśli nie my Wrzesień grudzień 2012,,Cykliczne warsztaty kulturalne w Wolbromku - warsztaty taneczne - warsztaty muzyczne - spotkania grupy NKWD (Niezależne Koło Wolbromskich Dziewczyn) -,,Czaty Wolbromskie Czerwiec grudzień 2012,,Wykonanie witaczy w Wolbromku Grudzień 2012- kwiecień 2013 Czy nas stać na realizację? (tak/nie) Organizacy Finan jnie sowo T T T T T T T T T N Punktac ja 8 14 6 18 14 Hierar chia III II IV I II 13
PROGRAM DŁUGOTERMINOWY ROZWOJU WSI WOLBROMEK NA LATA 2012-2022 Wizja: Wolbromek wieś otwartych drzwi i ludzkich serc I. Plan rozwoju II. Program rozwoju 1. Cele jakie musimy osiągnąć by urzeczywistnić wizję naszej wsi 2. Co nam pomoże osiągnąć cel? Zasoby których użyjemy A. TOŻSAMOŚĆ WSI I WARTOŚCI ŻYCIA WIEJSKIEGO ATUTY Silne strony jakie wykorzystamy 3. Co nam może przeszkodzić? Słabe strony jakie wyeliminujemy Projekty, przedsięwzięcia jakie wykonamy? 1. Poprawa estetyki krajobrazu przyrodniczego i przestrzeni publicznej Zabudowania i rzeka Prężnie działające organizacje Zanieczyszczona rzeka, zaniedbane obejścia, dzikie wysypiska Zanieczyszczenie środowiska naturalnego 1. Konkurs na najpiękniejsze obejście 2. Akcja,,Zadbane brzegi Nysy Szalonej 3. Akcja,,Czysta ziemia wolbromska likwidacja dzikich wysypisk śmieci 2. Kultywowanie i rozwijanie lokalnych tradycji wsi 3. Zwiększenie uczestnictwa mieszkańców w rocznicach i uroczystościach Świetlica, plac przy świetlicy, podmokłe tereny Metamorfoza, świetlica, przystanki Infrastruktura społeczna i rekreacyjna Infrastruktura społeczna i rekreacyjna Niski poziom aktywności i zaangażowania mieszkańców Mało usystematyzowana praca zorganizowanych grup społecznych 1. Organizacja Czatów Wolbromskich z udziałem grupy TRIADA POETICA 2. Zorganizowanie szkolenia plecenia koszyków 3. Organizacja warsztatów rękodzielniczych 1. Opracowanie kalendarza cyklicznych imprez 14
B. STANDARD ŻYCIA 1. Poprawa infrastruktury technicznej na terenie wsi C. JAKOŚĆ ŻYCIA Istniejąca infrastruktura techniczna Możliwość pozyskania dotacji Zły stan lub brak infrastruktury technicznej 1. Budowa chodników 2. Poprawa jakości dróg (lobbing, współpraca z urzędem) 3. Zwiększenie oświetlenia ulicznego (lobbing współpraca z urzędem) 4. Lobbing na rzecz budowy gazociągu (współpraca z urzędem) 5. Budowa zaplecza sanitarnego i socjalnego na boisku sportowym (współpraca z urzędem) 1. Pobudzenie i zintegrowanie mieszkańców 2. Poprawa poczucia bezpieczeństwa mieszkańców 3. Zwiększenie aktywności lokalnych organizacji 4. Poprawa oferty wypoczynku i rekreacji Zespół Metamorfoza i inne istniejące organizacje, świetlica, boisko, remiza Zorganizowane grupy społeczne, powiększająca się Grupa Odnowy wsi Istniejące już organizacje, w tym Grupa Odnowy Wsi Skarpa nad rzeką, boisko, plac przy świetlicy Grupy ludzi aktywnie działających Zaangażowanie istniejących organizacji Grupa ludzi aktywnie działających Ukształtowanie terenu, rośliny i zwierzęta chronione Izolowanie się nowych mieszkańców Niski poziom aktywności i zaangażowania mieszkańców Niska świadomość ekologiczne mieszkańców Niski poziom aktywności i zaangażowania mieszkańców, brak wspólnego planu pracy 1. Organizacja dożynek 2. Organizacja festynu ekologicznego 3. Organizacja cyklicznych okolicznościowych imprez i uroczystości typu,,dzień kobiet,,,mikołajki,,,dni strażaka,,,spotkania bożonarodzeniowe 1. Lobbing na rzecz uregulowania rzeki (współpraca z urzędem) 2. Zorganizowanie warsztatów na temat zagrożeń ekologicznych 1. Opracowanie wspólnego planu pracy, na podstawie Sołeckiej Strategii Rozwoju 2. Założenie stowarzyszenia 3. Regularna współpraca z LGD,,Partnerstwo Kaczawskie, Urzędem miasta i gminy Mały ruch turystyczny 1. Zaprojektowanie i oznakowanie ścieżki widokowej przy skarpie 2. Regularne warsztaty taneczne i śpiewu 15
5. Poprawa jakości komunikacji międzyludzkiej D. BYT 1. Zwiększenie informacji na temat możliwości pozyskiwania środków 2. Zwiększenie miejsc pracy 3. Promocja wsi Tablice ogłoszeniowe, przystanki, kościół, świetlica Dostęp do Internetu, środki udostępniane przez gminę Podmokłe tereny, rolnicy, duża ilość działek pod zabudowę Dostęp do Internetu, Filia biblioteki Powiększająca się liczebnie grupa odnowy wsi Funkcjonujące nieformalne grupy Świetlica, możliwość ściągnięcia inwestorów, Współpraca z LGD,,Partnerstwo Kaczawskie Izolacja nowych mieszkańców Zbyt mała informacja o możliwości pozyskania dotacji Bardzo mała ilość miejsc pracy, brak punktów usługowych 1. Opracowanie i rozpowszechnienie planu prac świetlicy 2. Organizacja turnieju Wolbromek Górny - Wolbromek Dolny 3. Zamieszczanie informacji na utworzonej stronie internetowej wsi 1. Cykliczne i systematyczne monitorowanie informacji i składanie wniosków 2. Udział w szkoleniach na temat tworzenia projektów ich rozliczenia 3. Utworzenie stowarzyszenia, które będzie mogło wnioskować o dotacje 1. Organizacja szkolenia z otwierania działalności gospodarczej 2. Warsztaty z tworzenia gospodarstw agroturystycznych 3. Zorganizowanie szkolenia Jak uprawiać wiklinę? 4. Zorganizowanie szkolenia dotyczącego biomasy Mały ruch turystyczny 1.Utworzenie strony internetowej 2. Wykonanie witaczy 3. Przygotowanie folderów i publikacji turystycznych dotyczących Wolbromka 16
DOKUMENTACJA ZDJĘCIOWA 17
18
19
20