Monografia parafii greckokatolickiej

Podobne dokumenty
Monografia parafii greckokatolickiej. św. Mikołaja Biskupa Mireńskiego (z Miry) w Świdnikach

Monografia parafii greckokatolickiej

Monografia parafii greckokatolickiej. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Bereściu

Parafia neounicka w Grabowcu (praca w trakcie opracowywania)

WYPIS Z KSIĄG METRYKALNYCH PARAFII RZYMSKOKATOLICKIEJ W WASYLKOWCACH, DEKANAT CZORTKÓW DIECEZJI LWOWSKIEJ KSIĘGA URODZEŃ

Monografia greckokatolickiej oraz prawosławnej parafii Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny. w Bereściu


Monografia greckokatolickiej oraz prawosławnej parafii Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Bereściu

Ksiądz Kanonik Edward Kłopotek

Ksiądz Stefan Sawecki, inne parafie i nie tylko 1

Ksiądz Kanonik Edward Kłopotek

Monografia rzymskokatolickiej parafii św. Anny w Tuczępach

Ksiądz Kanonik Stefan Ginalski

Ksiądz kanonik Stefan Ginalski

Ksiądz Kanonik Edward Kłopotek

Kościół parafialny pod wezwaniem św. Marcina w Chojnacie

Renowacja grobów Panasińskich na cmentarzu w Rejowcu.

GMINNA EWIDENCJA ZABYTKÓW. Brama w zespole kościoła par. p.w. św. Marcina Nr 181. Dzwonnica w zespole kościoła par. p.w. św.

38. Otwarce wystawy Sztuka Sakralna ziemi Chełmskiej 1992 r. we wnętrzu dawnej cerkwii unickiej pw. Św. Mikołaja

Historia Grabowca, zdjęcia z roku: Historia Grabowca. Zdjęcia z roku: Renata Kulik, Henryk Kulik. Wszelkie prawa autorów zastrzeżone

Ksiądz Kanonik Edward Kłopotek

Historia Grabowca, zdjęcia z roku: Historia Grabowca. Zdjęcia z roku: Renata Kulik, Henryk Kulik

Historia kościoła i parafii p.w. Narodzenia NMP w Jazowsku

Techmański Piotr Anna Ciesielczuk, zapis 2, str, 51 [ , Piotr Techm. Lat 22, Anna Ciesielczuk lat 19]

Opole, dnia 7 marca 2014 r. Poz. 657 UCHWAŁA NR XXIX/249/2014 RADY GMINY W ŚWIERCZOWIE. z dnia 27 lutego 2014 r.

Historia Grabowca, zdjęcia z roku: Historia Grabowca. Zdjęcia z roku: Renata Kulik, Henryk Kulik

SCHEMAT KALENDARZA LITURGICZNEGO NA ROK PAŃSKI 2013 STYCZEŃ


ROK ROK ROK ROK 1955.


Parafialna pielgrzymka Kół Żywego Różańca do Częstochowy. Uczestnicy wyjazdu na Wałach Jasnogórskich ( r.).

MATERIAŁY DO DZIEJÓW SZTUKI SAKRALNEJ NA ZIEMIACH WSCHODNICH DAWNEJ RZECZYPOSPOLITEJ Redakcja naukowa: Jan K. Ostrowski CZĘŚĆ I

1 Bąkowice dom ul. Główna obok Nr

Ryc. 1. Sianki. Cerkiew greckokatolicka z 1645 r., obecnie we wsi Kostrino (Ukraina). Budzyński S Op. cit., s

SCHEMAT KALENDARZA LITURGICZNEGO NA ROK PAŃSKI 2014 STYCZEŃ

(1940)

Źródła do dziejów Chełma i ziemi chełmskiej w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie

Historia Grabowca, zdjęcia z roku: Historia Grabowca. Zdjęcia z roku: Renata Kulik, Henryk Kulik

Spis obiektów zabytkowych nieruchomych na terenie Powiatu Łosickiego wpisanych do rejestru zabytków

OCHRONA PRAWA, WYMIAR SPRAWIEDLIWOŚCI AKTA HIPOTECZNE, AKTA NOTARIALNE HIPOTEKI

Monografia parafii rzymskokatolickiej Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Gdeszynie ; (praca w trakcie opracowywania)

15. ANEKS. Ludwikowo - rodzinny dom Mączyńskich tu urodził się ks. Kazimierz Mączyński. Rodzinny dom

Zestawienie z księgi bierzmowanych

Historia Grabowca, zdjęcia z lat:

WYKAZ OBIEKTÓW W GMINNEJ EWIDENCJI ZABYTKÓW. Wytłuszczoną czcionką wyróżniono obiekty wpisane do rejestru zabytków. Stan na lipiec 2017 r.

Historia Grabowca, zdjęcia z roku: Historia Grabowca. Zdjęcia z roku: Renata Kulik, Henryk Kulik. Wszelkie prawa autorów zastrzeżone

Materiały Robocze Stanisław Czachorowski, Olsztyn

Monografia parafii prawosławnych w gminie Grabowiec (praca w trakcie opracowywania)

Historia Grabowca, zdjęcia z lat: Historia Grabowca. Zdjęcia z lat: Renata Kulik, Henryk Kulik

EWIDENCJA ZABYTKÓW GMINA WIEJSKA ZAKRZEWO KARTY ADRESOWE ZABYTKÓW POWIAT ALEKSANDROWSKI WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO POMORSKIE

MODLITWA KS. BISKUPA

Ewidencja zabytków z obszaru Lokalnej Grupy Działania Krasnystaw PLUS. Gmina Gorzków

RAPORT Z INWENTARYZACJI ZABYTKÓW NIERUCHOMYCH WPISANYCH DO REJESTRU ZABYTKÓW I OBJĘTYCH WOJEWÓDZKĄ EWIDENCJĄ ZABYTKÓW WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO

-1531-; (praca trwa)

MATERIAŁY DO DZIEJÓW SZTUKI SAKRALNEJ NA ZIEMIACH WSCHODNICH DAWNEJ RZECZYPOSPOLITEJ Redakcja naukowa: Jan K. Ostrowski CZĘŚĆ I

Parafie rzymskokatolickie Lwów i przedmieście Fond 618 Оpis 2

PARAFIA ŚW. ANNY W NIEMYSŁOWICACH /FILIA W CZYŻOWICACH PW. NAJŚWIĘTSZEGO SERCA PANA JEZUSA/

Gminna Ewidencja Zabytków Gminy Radwanice

W tym 2018 roku w naszej parafii ochrzczono wyjątkowo dużo, bo 32 dzieci (14 dziewczynek + 18 chłopczyków):

Historia Grabowca, zdjęcia z roku:

PARAFIA PW. NARODZENIA NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY W PEŁCZYCACH

lp. imię żeńskie liczba wystapień lp. imię męskie liczba wystapień JULIA JAKUB WIKTORIA MATEUSZ 10.

Historia Grabowca, zdjęcia z roku: Historia Grabowca. Zdjęcia z roku: Renata Kulik, Henryk Kulik. Wszelkie prawa autorów zastrzeżone

Radomsko. kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa

STUDIO PEREGRYNACYJNE maja 2015 r.

ZABYTKI NIERUCHOME WPISANE DO REJESTRU ZABYTKÓW

Przekształcenia krajobrazu sakralnego na pograniczu polskosłowacko-ukraińskim

KWESTIONARIUSZ wizytacji z zakresu gospodarczego dotyczący obiektów parafialnych w Diecezji Świdnickiej

Historia Grabowca, zdjęcia z roku: Historia Grabowca. Zdjęcia z roku: Renata Kulik, Henryk Kulik. Wszelkie prawa autorów zastrzeżone

Roczne sprawozdanie z działalności. Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży. przy parafii. Niepokalanego Poczęcia NMP. w Kamionnie.

KATALOG STRAT. oprac. MONIKA BARWIK 1. 2.

PONIEDZIAŁEK r. NMP Matki Kościoła

STUDIO PEREGRYNACYJNE maja 2015 r.

Historia Grabowca, zdjęcia z lat:

Skoczów miasto urodzenia Jana Sarkandra

Gazetka Parafialna. Prószków Przysiecz m a j 2016 r. poczta@parafia-proszkow.pl

Przewodniczy: Ksiądz Roland Zagóra, proboszcz ewangelickiej parafii w Nidzicy

Duszpasterze w parafii. Proboszcz: Ksiądz Kanonik Stanisław Leszek Jackiewicz (1958; 1986; 2006), tel

Ikonostas w Cerkwi p.w. Św. Bazylego Wielkiego w Koniecznej

Historia Grabowca, zdjęcia z roku:

PARAFIA ŚW. ANNY W NIEMYSŁOWICACH /FILIA W CZYŻOWICACH PW. NAJŚWIĘTSZEGO SERCA PANA JEZUSA/

PORADNIE RODZINNE W PARAFIACH WARSZAWSKICH

WYKAZ PODRĘCZNIKÓW I ŚRODKÓW DYDAKTYCZNYCH DO NAUKI RELIGII PRAWOSŁAWNEJ W GIMNAZJUM. - opracowany przez: Ewę Podgórzak

Archiwum Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Lublinie. Rejestr Archiwów PEA w Lublinie - cz.1 (APLn/RA/) Akta różne PEA w Lublinie (PRL) (APLn/LUB/PRL)

Trasa wycieczki: Zabytki sakralne Łomży. czas trwania: 5 godzin, typ: piesza, liczba miejsc: 8, stopień trudności: bardzo łatwa

Wykaz zabytków nieruchomych ujętych w Gminnej Ewidencji Zabytków Gminy Pawłowice

Radomsko. ikonografia w radomszczańskiej kolegiacie

I. Razem zmniejszenie wydatków: Oświata i wychowanie Pozostała działalność

Materiały Robocze Stanisław Czachorowski, Olsztyn. Parafia Sobowo lata Archiwum Państwowe w Płocku Spisał: Marek Czachorowski

Wykaz udzielonych dotacji celowych na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków.

zabytki gminy Jasieniec

INTENCJE MSZALNE ( )

Historia Grabowca, zdjęcia z roku:

PONIEDZIAŁEK r.

2. Za ++ Roberta i Adelajdę Ulfig, Edwardę i Lucjana Pyrkocz, ++ z pokr.

GMINNA EWIDENCJA ZABYTKÓW GMINY KROKOWA

Zofia Antkiewicz. Olesko

Święta Anna ul. Aleksandrówka Przyrów (Woj. Śląskie) Sanktuarium Świętej Anny

Anna Wysocka Angelika Miezio Alicja Wysocka

Historia Grabowca, zdjęcia z roku: Historia Grabowca. Zdjęcia z roku: Renata Kulik, Henryk Kulik

Transkrypt:

1 Monografia parafii greckokatolickiej i prawosławnej św. Mikołaja Biskupa Mireńskiego (z Miry) w Świdnikach -03.06.1696-13.05.1875 13.05.1875- Renata Kulik, Henryk Kulik Wszelkie prawa autorów zastrzeżone

2 Monografia parafii greckokatolickiej i prawosławnej 1. Wstęp Przedstawiamy monografię parafii greckokatolickiej i prawosławnej w Świdnikach, wsi leżącej w gminie Miączyn, powiecie zamojskim i województwie lubelskim. Kolejne losy parafian zobacz w Monografii rzymskokatolickiej parafii św. Mikołaja w Grabowcu. 2. Parafia greckokatolicka św. Mikołaja Biskupa Mireńskiego (z Miry) w Świdnikach na przestrzeni dziejów Parafia Świdniki w dekanacie chełmskim diecezji chełmskiej 2.1. Opis dziejów parafii, XVII wiek 3 czerwca 1696 roku cerkiew w Świdnikach należała do protopopi (dekanatu) chełmskiej w diecezji chełmskiej 1. 2.1. Opis dziejów parafii, XVIII wiek 18 lipca 1715 roku proboszcz parafii Świdniki uczestniczył w uroczystości wprowadzenia ks. Andrzeja Karpińskiego na urząd proboszcza parafii Szczebrzeszyn 2. 20 grudnia 1721 roku parafia była wizytowana przez biskupa chełmskiego i bełskiego Józefa Lewickiego 3. 18 listopada 1744 roku świdnicka cerkiew św. Mikołaja, leżąca w dobrach wojewody wołyńskiego Michała Potockiego, była wizytowana przez biskupa chełmskiego i bełskiego Felicjana Filipa Wołodkowicza. Cerkiew wymagała w Ścianach y Dachach remontu. Cerkiew miała cztery okna oprawione w drzewo. Przy cerkwi była dzwonnica z czterema dzwonami, przy elewacji był dwa dzwonki. Parochem był wówczas 4. 18 listopada 1744 roku w cerkwi były następujące przedmioty 5 : - puszka pro venerabili cynowa, - kielich patynowy, - łyżeczka cynowa, - krzyż cynowy, - koronka i tabliczka marcypanowa srebrna pozłacana, - lichtarz spiżowy (para, stare), - lichtarz cynowy (para), - trybularz mosiężny (szt. 2), - koronka z podbródkiem, - lampa wisząca blaszana na łańcuszkach (para), 1 Gil Andrzej, Chełmskie diecezje obrządku wschodniego. Zagadnienia organizacji terytorialnej w XVII i XVIII wieku w Stępień Stanisław (red.), Polska-Ukraina, 1000 lat sąsiedztwa. T. 5, Miejsce i rola Kościoła greckokatolickiego w Kościele powszechnym, Przemyśl, 2000, s.44-46. 2 APL ChKG, sygn. 35/95/0/5/100, k.1-5. 3 35/95/0/10/518, k. 3, 37-42. 4 APL ChKG, sygn. 35/95/0/5/107, k. 231, 232; APL ChKG, sygn. 35/95/0/10/518, k. 3, 37-42. 5 APL ChKG, sygn. 35/95/0/5/107, k. 231, 232.

3 - aparat kitajkowy czerwony bez stłuły i zarękawic, - aparat gruby czarny bez stuły i zarękawic, - zasłonka harasowa (szt. 2), - zasłonka bagazyowa, - zasłonka kitajkowa różowa (szt. 2), - zasłonka półpartyrkowa (szt. 2), - zasłonka zielona w paski, - alba lana (szt. 2), - alba z płótna kramnego - antymis, - korporał (szt. 2), - obrusy i chusty różnej wielkości (szt. 15), - antepedium na płótnie malowane w kwiaty (szt. 2), - chorągwie na płótnie malowane (jedna wielka, dwie mniejsze). 18 listopada 1744 roku w cerkwi były następujące księgi 6 : - ewangelia pisana, - szestodnik pisany - triod pisany, - służebnik wileński drukowany, - trebnik ze służebnikiem drukowany, - trebniczek drukowany, - apostoł drukowany, - psałterz drukowany, - połustaw drukowany. 18 listopada 1744 roku do cerkwi należały następujące grunty 7 : - obszarek leżący pod Żułowem pomiędzy polem gromadzkim a obszarem pańskim, dawno zamieniony za niwę pod Czartoriami, na kory pięć, którą zabrano na dwór, - niwka zabłotem pod Choiną z obszaru pańskiego wydzielona otrzymana za zagumiennik, wraz z ogrodem, zaczynający się od kowala a kończący przy granicy Rogowa zabrany na dwór, - pole, na pół korca miary zamojskiej, za pasieką pańską, - ogród z plebanią, - ogród wraz folwarkiem, stodoła i szopą. Plebania podczas wizytacji w 1744 roku była porządna, składała się izby z alkierzem, spiżarni i sieni 8. Kolatorem cerkwi był Michał Potocki (-18.11.1744-) 9. W 1759 roku w Świdnikach była parafia greckokatolicka pod wezwaniem św. Mikołaja Biskupa. Parafia należała do dekanatu chełmskiego diecezji chełmskiej. Parafia była pod 6 APL ChKG, sygn. 35/95/0/5/107, k. 231, 232. 7 APL ChKG, sygn. 35/95/0/5/107, k. 231, 232. 8 APL ChKG, sygn. 35/95/0/5/107, k. 231, 232. 9 APL ChKG, sygn. 35/95/0/5/107, k. 231, 232.

4 Monografia parafii greckokatolickiej i prawosławnej patronatem szlacheckim. Cerkiew parafialna była drewniana 10. 15 lipca 1759 roku parafia była wizytowana przez wizytatora bądź biskupa chełmskiego Maksymiliana Ryłło 11. W 1774 roku parafia była wizytowana przez regensa (rektora) Seminarium Duchownego w Chełmie ks. Faustyna Kaubę (z zakonu bazylianów). W tym samym roku rektor wizytował także parafię w Tuczępach 12. W 1777 roku parafia była wizytowana przez wizytatora bądź biskupa 13. W 1798 roku parafia była wizytowana przez wizytatora bądź biskupa 14. Cerkiew w Świdnikach filialną parafii w Grabowcu, 1795- Na początku władania Austriaków tą częścią Polski (zabór austriacki) cerkiew w Świdnikach została filialną cerkwią parafii w Grabowcu (w wyniku przeprowadzonej regulacji cerkwi i kościołów) 15. Stało się to w 1795 roku decyzją Gubernium Lwowskiego 16. 2.1. Opis dziejów parafii, XIX wiek W listopadzie 1812 roku w grobowcu w cerkwi pochowana została żona Franciszka Batowskiego: Maria Joanna z Krasickich (1784-1812). Prawdopodobnie, grobowiec został wkomponowany w nowe murowane cerkwie 17. Według inwentarza cerkwi filialnej (parafii Grabowiec) w Świdnikach z 29 października 1814 roku, sporządzonego na zlecenia biskupa chełmskiego Ferdynanda Dąbrowy Ciechanowskiego, plebania była wykonana z drewna sosnowego tartego na węgły i kryta słomą. W plebani była izba z garderobą i izba czeladnia z komórką. Plebania nie wymagała remontu). Przy plebani były drewniane zabudowania ekonomiczne: stodoła, szopa, stajnia i obora pod jednym dachem a także szpichlerz z komórką. Przy szpichlerzu była szopka z chrustu pleciona na sprzęty gospodarskie. Zabudowania ekonomiczne były wykonane z drewna z lasu dworskiego przez kolatora cerkwi Szymona Szokalskiego 18. W 1814 roku do cerkwi świdnickiej należały następujące grunty: pole zwane namuły (liczba topograficzna 271) 12 morgów 1366 sążni; pole Czartoria zwane, tj. zagumieniek leżący między zagumienkach włościańskimi, za sadem dworskim (l.top. 445) 2 morgi 1263 sążni; łąka na namułach przy granicy żukowskiej (l.top. 210) 7 morgów 718 sążni, ogród i grunt, na którym stopi budynek plebanii (l.top. 31, 32) 1326 sążni. Cerkiew korzystała także z pola, które wykarczowano z lasu oraz z ćwierci pola w Rogowie (pola te będą należały do cerkwi, gdy cerkiew będzie parafialna). Ponadto zamiast dziesięciny od każdego ćwiartka we wsi Żuków, należącej do gminy świdnickiej, po 30 snopków żyta a od półćwiartka po 15 snopków. Kolator świdnicki miał wolny wyręb w lesie (za asygnatami dworskimi), wolny 10 Kołbuk KW, s. 298. 11 35/95/0/10/518, k. 3, 37-42. 12 35/95/0/10/518, k. 3, 37-42; APL ChKG, Akta gruntowe tyczące się cerkwi parafialnych. Dekanat grabowiecki [powiat hrubieszowski]. Parafia Tuczępy, sygn. 35/95/0/10/542, k. 4-10. 13 APL ChKG, [Dawne dokumenty dotyczące uposażenia cerkwi świdnickiej], sygn. 35/95/0/10/517, k. 3. 14 APL ChKG, [Dawne dokumenty dotyczące uposażenia cerkwi świdnickiej], sygn. 35/95/0/10/517, k. 3. 15 APL ChKG, [Dawne dokumenty dotyczące uposażenia cerkwi świdnickiej], sygn. 35/95/0/10/517, k. 3. 16 35/95/0/10/518, k. 9, 31. 17 APL APGŚwidniki, sygn. 35/2146/0/1/3, k. 52/50. 18 APL ChKG, [Dawne dokumenty dotyczące uposażenia cerkwi świdnickiej], sygn. 35/95/0/10/517, k. 4-6.

5 wypas bydła i koni na gruntach dworskich i gromadzkich 19. W 1814 roku do cerkwi świdnickiej należały wsie: Świdniki, Rogów, Żuków, Stanisławka, Żurawlów 20. 24 listopada 1814 roku została podpisana rezolucja dla uzyskania dla cerkwi w Świdnikach statusu parafialnej (dziedzica dóbr Świdniki u konsystorza generalnego). W związku z tym 07.04.1816 dziedzic wysłał projekt zobowiązania budowy murowanej cerkiew i zwiększenia funduszy (zapisy znalazły się później w akcie notarialnym z 22-07.1816) 21. 22 lipca 1816 roku Stanisław Antoni Batowski zobowiązał się, w akcie notarialnym sporządzonym u notariusza Ludwika Popławskiego w Hrubieszowie, do wybudowania cerkwi murowanej w Świdnikach. Świadkami tego byli: Antoni Batowski obywatel zamieszkały w Chyżowicach, Michał Lewicki podsędek cywilny powiatu hrubieszowskiego zamieszkały w Hrubieszowie 22. Stanisław Antoni Batowski stwierdził we wspomnianym akcie, że cerkiew świdnicka przez swoją dawność tak dalece upada, że w dalszym czasie Ofiary Świętej i Obrządków religijnych nie można w tej sprawować 23. Kolator cerkwi świdnickiej, w akcie notarialnym z 22 lipca 1816 roku, stwierdził, że Chwała Boska w tej cerkwi nie ustawała ale owszem pomnożona była a szczególnie ażeby liczni Parafianie Gminy Świdniki a niedostatek miejscowego parocha w niedogodnym od Miasta Grabowca zostaje położeniu w pełnieniu obowiązków religijnych katolickich i przyjmowaniu sakramentów świętych do beneficjum parocha świdnickiego dodaje następujące grunty: pole na Pamułach (z lasu dworskiego świdnickiego wykarczowane przez obecnego kolatora) 12 morgów 51 sążni, ćwierć pola w Rogowie zwale pusto od samej granicy żukowskiej 6 morgów 475 sążni. Paroch świdnicki będzie miał wolny wyręb w lesie (za asygnatami dworskimi), wolny wypas bydła i koni w miejscach, gdzie gromada świdnicka będzie wypasała 24. Kolator zobowiązał się do wybudowania cerkwi, przy czym poprosił parafian o pomoc przy zwiezieniu materiałów i przy mularzach 25. Kolator traktując ten akt, jako akt erekcji, zastrzegł sobie jak i swoim sukcesorom prawo prezenty parocha świdnickiego 26. Cerkiew została wymurowana w 1818 roku. Fundatorem cerkwi był Stanisław Antoni Batowski 27. Parafia Świdniki w dekanacie grabowieckim, 1818- Prawdopodobnie w 1818 roku została erygowana parafia w Świdnikach (). Parafia Świdniki należała do dekanatu grabowieckiego (-1818-1863-) 28. W okresie 3-15 maja 1820 roku zostały przeprowadzone misje w greckokatolickiej cerkwi w Świdnikach 29. Na nauki była przeznaczona spora grupa księży. Prefektem misji był 19 APL ChKG, [Dawne dokumenty dotyczące uposażenia cerkwi świdnickiej], sygn. 35/95/0/10/517, k. 4-6, 14. 20 APL ChKG, [Dawne dokumenty dotyczące uposażenia cerkwi świdnickiej], sygn. 35/95/0/10/517, k. 14. 21 35/95/0/10/518, k. 1. 22 APL ChKG, [Dawne dokumenty dotyczące uposażenia cerkwi świdnickiej], sygn. 35/95/0/10/517, k. 2-5. 23 APL ChKG, [Dawne dokumenty dotyczące uposażenia cerkwi świdnickiej], sygn. 35/95/0/10/517, k. 3. 24 APL ChKG, [Dawne dokumenty dotyczące uposażenia cerkwi świdnickiej], sygn. 35/95/0/10/517, k. 3, 4. 25 Oznacza: murarzach. 26 APL ChKG, [Dawne dokumenty dotyczące uposażenia cerkwi świdnickiej], sygn. 35/95/0/10/517, k. 3, 4. 27 APL ChKG, sygn. 35/95/0/10/518, k. 11. 28 Spis DGCh 1863, s. 9; Rocznik 1824, s. 77; Rocznik 1826/27, s. 168; Kołbuk DU, s. 245; APL ChKG, sygn. 35/95/0/14/1167, k. 264. 29 APL ChKG, sygn. 35/95/0/10/518, k. 13, 14.

6 Monografia parafii greckokatolickiej i prawosławnej sekretarz i konsultor diecezji ks. Śniatyński; wiceprefektem asesor konsystorza i dziekan zamojski Jakub Tyski; misjonarzami: asesor konsystorza i dziekan tyszowiecki Antoni Hryniewiecki, superior konsystorza ks. Joachim Dołbieński, dziekan grabowiecki ks. Maciej Sierociński, dziekan dubieniecki ks. Mateusz Bielawski, dziekan hrubieszowski ks. Michał Chilewski, dziekan horodelski ks. Maciej Paluchtowicz, pleban parafii Peresołowice Mikołaj Lawrysiewicz, pleban parafii Horyszów Polski, ks. Bazyli Dębicki, pleban parafii Grodysławice, ks. Michał Bradkiewicz, pleban parafii Sulmice ks. Antoni Radkiewicz; katechetami: pleban parafii Poladowice (?) ks. Eliasz Pociej, pleban parafii Sitno ks. Jan Śmigielski, pleban parafii Wakijów ks. Jan Dyakowski, wikariusz parafii Cześniki (?) ks. Stefan Sanocki; spowiednikami: wikariusz parafii Nowosiółki ks. Jan Koźmiński, wikariusz parafii Buśno ks. Andrzej Sajkowicz, administrator parafii Strzyżów ks. Antoni Zborowicki. W naukach brali także udział wszyscy księża dekanatu grabowieckiego 30. 14 lipca 1820 roku sufragan diecezji chełmskiej biskup bełski Wincenty Siedlecki wizytował cerkiew w Świdnikach (której kolatorami byli Stanisław Antoni Batowski i jego żona Katarzyna z Jankowskich) 31. W testamencie z 21 lipca 1821 roku Stanisław Antoni Batowski zobowiązał przyszłych właścicieli Świdnik do kontynuowania prowadzenia domu dla ubogich 32. 27 listopada 1821 roku proboszcz parafii łacińskiej w Grabowcu ks. Kazimierz Malicki wysłał list do biskupa greckokatolickiej diecezji chełmskiej, w którym opisał przyczyny dlaczego jest przeciwny podniesieniu cerkwi filialnej w Świdnikach na parafialną 33. 3 października 1826 roku Stanisław Antoni Batowski uczynił zapis na utrzymanie trzech ubogich w szpitaliku przycerkiewnym 34. 17 października 1828 roku została przeprowadzona wizytacja greckokatolickiej cerkwi parafialnej św. Mikołaja w Świdnikach leżącej w dekanacie grabowieckim przez kanonika honorowego katedry chełmskiej dziekana grabowieckiego ks. Macieja Sierocińskiego. Kolatorem cerkwi był Onufry Batowski. Wizytacja została przeprowadzona w obecności kolatora i członków dozoru kościelnego: Aleksandra Kruka, Jerzego Barana 35. Podczas dziekańskiej wizytacji parafii, w 1828 roku, cmentarz przycerkiewny (już wówczas nieczynny miał długość 24 sążni a szerokość 12 sążni. Cmentarz był ogrodzony murowanym parkanem. Od zachodu była drewniana podwójna brama z drewnianą furtką, od północy drewniana furtka. Rosły na niej dawniej posadzone topole. Po lewej stronie tego cmentarza około frontu cerkwi znajdowały się dwa pomieszczenia murowane (jedno dla diaka a drugie dla Dziadów Szpitalnych ) 36. Zmarłych chowano na cmentarzu w polu. Cmentarz był ogrodzony parkanem z dylów ciętych na słupki. W parkanie była kruchta kryta słomą dla złożenia ciał zmarłych. Na cmentarzu już posadzono topole i wystawiono drewnianą figurę na czerwono pomalowaną 37. Ołtarz w cerkwi był pomalowany na ciemno-zielony kolor z elementami złotej farby. Na ołtarzu jest obraz Matki Boskiej trzymającej Pana Jezusa. Nad obrazem pomalowano Zmartwychwstanie Pańskie. Obraz był przyozdobiony srebną sukienką. Wokół obrazu znajdowały się cztery sznury korali francuskich i dwa srebrne wota. Po prawej stronie głównego ołtarza jest ołtarzyk, podobnie malowany do głównego, na którym znajduje się obraz św. 30 APL ChKG, sygn. 35/95/0/10/518, k. 13. 31 APL ChKG, sygn. 35/95/0/10/518, k. 21. 32 APL KancelariaMSGL, sygn. 35/234/0/-/36, k. 81. 33 APL ChKG, sygn. 35/95/0/10/518, k. 31. 34 APL ChKG, sygn. 35/95/0/10/518, k. 188. 35 APL ChKG, sygn. 35/95/0/10/518, k. 37-42. 36 APL ChKG, sygn. 35/95/0/10/518, k. 37-42. 37 APL ChKG, sygn. 35/95/0/10/518, k. 37-42.

7 Mikołaja Mireńskiego. Dalej na prawo pomalowano na ścianie wizerunek św. Katarzyny Sieneńskiej. Po lewej stronie głównego ołtarza znajdował się ołtarzyk (wykonany podobnie do pozostałych) Pana Jezusa. Dalej na lewo pomalowano na ścianie wizerunek św. Stanisława Biskupa Krakowskiego. Na dachu cerkwi znajdują się dwa metalowe krzyże, w tym jeden na bani 38. W cerkwi znajdowały się ponadto następujące przedmioty: obraz procesyjny (z jednej strony z wizerunkiem Niepokalanego Poczęcia NMP, a z drugiej św. Mikołaja); metalowy krzyż procesyjny z pasją, ławki drewniane na czerwono malowane (6 szt.), konfesjonały (2 szt.), lichtarze (7 kpl.), aparaty, ornaty (4 szt., w tym jeden wg łacińskiego obrzędu), chorągwi ( 5 szt., jedna z wizerunkami św. Szczepana i św. Michała, druga z wizerunkami Pana Jezusa na krzyżu, Matki Bolesnej; trzecia z wizerunkami św. Andrzeja i Pana Jezusa Miłosiernego; czwarta z wizerunkami św. Barbary i Niepokalanego Poczęcia NMP; piąta żałobna z ukrzyżowaniem Pana Jezusa i wyobrażeniem śmierci). Ponadto była ewangelia (edycja poczajowska), mszał wielki i mały (edycja wileńska), ewangelia polska z naukami, psałterz (edycja poczajowska) 39. Na cmentarzu przycerkiewnym po prawej stronie cerkwi znajduje się murowana dzwonnica (z jednym większym dzwonem i dwoma mniejszymi). W piwnicy dzwonnicy znajduje się trupiarnia dla chowania ciał zmarłych 40. W 1828 roku do parafii należały następujące miejscowości: Świdniki (60 domów z 340 mieszkańcami) Rogów (33 domy z 170 mieszkańcami), Żuków (52 domy z 270 mieszkańcami). Diak przy cerkwi otrzymywał od gromady (rocznie) 80 zł i 14 korców zboża a z dworu 20 zł i 2 korce zboża a także jeden morg ogrodu 41. W 1829 roku zostały zakupione przez Onufrego Batowskiego organy do cerkwi w Świdnikach 42. W 1840 roku wieś należała do parafii greckokatolickiej w Świdnikach 43. Według inwentarza cerkwi parafialnej z 9/21 kwietnia 1842 roku parafia posiadała księgi metrykalne od 1786 roku (4 tomy), księgi akt cywilnych 1810-1826 (16 tomów), księgi akt cywilno-religijnych: urodzeń (2), małżeństw (1), zgonów (2) 44. Według stanu na 8/20 października 1842 roku w parafii greckokatolickiej w Świdnikach (dekanat grabowiecki) było 101 dymów gospodarzy grekokatolików. Kolatorem cerkwi był Onufry Batowski. Parafia płaciła diakowi 15 rubli. Diak mieszkał w szpitaliku 45. Według wykazu sporządzonego, 4 listopada 1850 roku, przez Radę Opiekuńczą Zakładów Dobroczynnych Powiatu Hrubieszowskiego w parafii funkcjonował dom szpitalny, który miał zatwierdzone fundusze na funkcjonowanie 46. Według dokumentu znalezionego w 1919 roku w zakrystii. Współczesny budynek kościoła rzymskokatolickiego, to ostatnia cerkiew, jaką wybudowali unici - w 1851 roku. Była to cerkiew murowana, składała się zakrystii, nawy, kruchty i sieni (od strony wschodniej) 47. (Według innych źródła nowa cerkiew w Świdnikach została wybudowana w 1860 roku 48 ). 38 APL ChKG, sygn. 35/95/0/10/518, k. 37-42. 39 APL ChKG, sygn. 35/95/0/10/518, k. 37-42. 40 APL ChKG, sygn. 35/95/0/10/518, k. 37-42. 41 APL ChKG, sygn. 35/95/0/10/518, k. 37-42.. 42 APL ChKG, sygn. 35/95/0/10/518, k. 51-56. 43 Rzemieniuk USP, s. 225. 44 APL ChKG, sygn. 35/95/0/10/518, k. 53-56. 45 APL ChKG, O diakach, śpiewakach i bractwach, sygn. 35/95/0/14/1167, k. 264. 46 APL KancelariaMSGL, sygn. 35/234/0/-/36, k. 15. 47 AAL AKDL, sygn. 61/IVb/112, k. 4, 7. 48 Pelica Grzegorz Jacek, Kościół prawosławny w województwie lubelskim (1918-1939), Lublin, 2007, s. 278;

8 Monografia parafii greckokatolickiej i prawosławnej Fundatorem cerkwi był Jan Batowski (?) 49. Dziadem cerkiewnym (pomocnikiem w cerkwi) był Jan Demczuk (-1854-) 50. 14 stycznia 1861 roku sporządzono spis majątku cerkwi w Świdnikach według instrukcji Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Duchownych z 5/17.12.1853. Spis został sporządzony przez wicedziekana grabowieckiego proboszcza parafii Horyszów Ruski ks. Aleksandra Groszkowskiego, zastępy wójta gminy Miączyn Stanisława Męczyńskiego, administratora parafii Świdniki ks. Jana Liszkiewicza i prezesa dozoru kościelnego Tadeusza Węgleńskiego (w obecności dwóch członków dozoru kościelnego Jakuba Kowalczuka i Wasyla Barana). Roczny dochód proboszcza wynosił 60 rs 93½ kop., diaka 16 rs 87 kop. Na utrzymanie trzech dziadów szpitalnych wydawano 42 rs 84 kopiejek 51. W 1861 roku parafia liczyła 574 parafian, z tej liczby 211 mieszkało w Świdnikach, 72 w Rogowie a 291 w Żukowie 52. W 1862 roku cerkiew św. Mikołaja Biskupa Mirskiego była w dobrym stanie. Kolatorem cerkwi był Tadeusz Węgleński (-1862-) 53. Pleban miał do dyspozycji drewniany dom (2 pokoje, 25½ łokci x 15 łokci) oraz zabudowania ekonomiczne, tj. szpichlerz, obora, chlew, dwie stodoły, stajnia, piwnicę murowaną. Był także, w pobliżu cerkwi, drewniany dom dla diaka oraz służącego (podzielony na dwie części, 24 łokcie x 16 łokci). Nie było żadnej stancji dla czeladnika 54. W 1862 roku w parafii było 418 parafian, 44 urodzeń, 7 ślubów, 34 zgonów 55. Odcisk 1 Rok 1873. Odcisk pieczęci urzędowej Grecko-unickiej cerkwi w Świdnikach (ze zbiorów parafii r.l. Grabowiec). Z dniem 14 maja 1875 roku wyznawcy greckokatoliccy parafii w Świdnikach, z zgodnie z ukazem carskim, przesili na prawosławie. 3. Statystyka urodzeń, ślubów, zgonów parafia greckokatolicka Świdniki IWL 1925, s, 227-228. 48 IWL 1925, s, 227-228. 49 KP T1, s. 4. 50 APRG, Księga zgonów, 1847-1862, k. 268/54. 51 APL ChKG, sygn. 35/95/0/10/518, k. 83-88. 52 APL ChKG, sygn. 35/95/0/10/518, k. 195. 53 APL ChKG, Spisy statystyczne i raporta periodyczne, sygn. 35/95/0/6/163, k. 55. 54 APL ChKG, Spisy statystyczne i raporta periodyczne, sygn. 35/95/0/6/163, k. 58. 55 APL ChKG, Spisy statystyczne i raporta periodyczne, sygn. 35/95/0/6/163, k. 116.

9 Tabela 1 Statystyka urodzeń, ślubów, zgonów (z lat 1811-1825 wg akt cywilnych, pozostałe lata wg akt cywilno-religijnych) 56 Rok Liczba Liczba Rok urodzeń ślubów zgonów urodzeń ślubów zgonów 1811 18 6 23 1844 51 6 35 1812 32 2 57 1845 29 5 35 1813 20 6 35 1846 35 7 33 1814 30 3 31 1847 29 8 63 1815 14 6 6 1848 40 4 39 1816 35 2 13 1849 40 9 26 1817 37 8 14 1850 46 5 22 1818 38 9 7 1851 26 2 25 1819 41 8 11 1852 46 8 45 1820 33 5 5 1853 38 15 38 1821 30 5 10 1854 27 8 94 1822 37 8 25 1855 15 10 113 1823 31 10 12 1856 26 6 45 1824 46 9 24 1857 34 8 14 1825 38 13 10 1858 42 16 23 1826 6 22 1859 61 16 19 1827 42 15 56 1860 28 17 34 1828 37 11 23 1861 48 19 24 1829 37 5 19 1862 42 16 24 1830 28 5 14 1863 47 8 38 1831 28 9 36 1864 50 10 23 1832 34 17 22 1865 48 10 29 1833 31 9 19 1866 54 5 41 1834 41 9 20 1867 31 5 25 1835 37 2 8 1868 9 1836 29 14 13 1869 39 3 14 1837 33 8 18 1870 37 11 16 1938 28 10 12 1871 43 11 31 1839 44 4 9 1872 8 1840 34 8 19 1873 7 1841 31 7 22 1874 5 56 APL APGŚwidniki, sygn. 35/2146/0/1/2; APL APGŚwidniki, sygn. 35/2146/0/1/3; APZ APGŚwidniki, UMZ, 1815, sygn. 88/573/5/-/1; APL APGŚwidniki, sygn. 35/2146/0/1/14; APZ APGŚwidniki, UMZ, 1818, sygn. 88/573/5/-/2; APL APGG, sygn. 35/1999/0/1/54; APZ APGMoniatycze, sygn. 88/573/5/-/3 (akta USC ze Świdnik, 1825).

10 Monografia parafii greckokatolickiej i prawosławnej Rok Liczba Liczba Rok urodzeń ślubów zgonów urodzeń ślubów zgonów 1842 40 7 25 1875 3 z 9 12z 19 1843 41 12 32 4. Wykaz proboszczów, administratorów greckokatolickiej parafii Świdniki 4.1. Chronologiczny wykaz proboszczów, administratorów greckokatolickiej parafii Świdniki Tabela 2 Wykaz proboszczów i administratorów parafii greckokatolickiej w Świdnikach (także kolatorów cerkwi filialnej w Świdnikach) L.p. Imię/imiona i nazwisko Okres pracy w Świdnikach 1 Bazyli Atanasowicz, 1694- -18.11.1744-; paroch 2 Jan Gierowski -1789-; paroch 1796-1818; kolator cerkwi Świdniki, 3 Szymon Szokalski (Symeon), 1765-1843 filialnej parafii Grabowiec -wrzesień 1817-ok. 10.05.1840; proboszcz parafii Świdniki 4 Jan Lisowski, 1811- ok. 01.06.1840-ok.20.01.1842; administrator 5 Mateusz Bielawski, 1778-1850 24.02.1842-03.04.1842; administrator 6 Jan Liszkiewicz, 1812-1863 03.04.1842-09.09.1863; administrator 7 Piotr Liszkiewicz, 1833- ok. 10.09.1863-24.07.1864-; administrator 8 Michał Krypiakiewicz, 1828- -09.10.1864-31.12.1867; administrator 9 Romuald Michał Mosiewicz, 1842-1907 01.01.1868-11.11.1873-; proboszcz 10 Marcjan Mogielnicki (Marceli), 1848- -31.12.1873-13.05.1875; administrator i proboszcz 11 Gabriel Koźmiński, 1842-1900 ; administrator 5. Proboszczowie, administratorzy parafii greckokatolickiej św. Mikołaja Biskupa Mireńskiego (z Miry) w Świdnikach 5.1. Atanasowicz Bazyli, 1694- Urodził się w 1694 roku (około). Proboszcz parafii Świdniki (-18.11.1744-) 57. 5.2. Bielawski Mateusz, administrator Patrz Monografia parafii greckokatolickiej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Grabowcu. 57 APL ChKG, sygn. 35/95/0/5/107, k. 231.

11 5.3. Gierowski Jan, paroch Paroch parafii Świdniki (-1789-) 58. Żona: Anastazja. 5.4. Koźmiński Gabriel, 1842-1900 Urodził się w 1842 roku w Królestwie Polskim w rodzinie duchownego. Uczęszczał do świeckiej szkoły w Hrubieszowie (4 klasy). Następnie uczęszczał do Seminarium Duchownego w Chełmie (1863-1869), Wyświęcony w 1870 roku. Administrator parafii Siedliska, Świdniki, Chmielek. W 1875 roku przyjął prawosławie. Zmarł w 1900 roku będąc proboszczem w Chmielku 59. 5.5. Krypiakiewicz Michał, 1828-, administrator Patrz Monografia parafii greckokatolickiej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Grabowcu. 5.6. Lisowski Jan, 1811-, administrator parafii Świdniki, dziekan dubieniecki Urodził się 14 marca 1811 roku w Tyszowcach, syn ks. Mikołaja Lisowskiego i Marianny z Szokalskich małżonków Lisowskich. Kleryk Seminarium Diecezji Chełmskiej (-1838). Mieszkał w Ubrodowicach, przy rodzinie (-1838-). Wyświęcony w 1838 roku 60. Regens i nauczyciel Szkoły Śpiewaków w Chełmie (1840-1841-). Kooperator parafii Miączyn (-1839-). Administrator parafii Świdniki (ok. 01.06.1840-ok. 20.01.1842), Pobołowice (-1842-), Dubienka (-1853-1865-). Dziekan greckokatolickiego dekanatu dubienieckiego (-1853-1865-, Dubienka). Proboszcz prawosławnej parafii Ubrodowice (-1876-) 61. Siostra: Franciszka, primo voto Lewicka, secundo voto Witoszyńska. Żona: Tekla Marianna z Sanockich. Urodziła się 7 lipca 1820 roku w Cześnikach, córka ks. Stefana i Katarzyny z Szokalskich małżonków Sanockich. Dziadek Tekli: ks. Szymon Szokalski. Ślub odbył się, 14 lutego 1838 roku, w cerkwi r.g. w Miączynie. Zmarła 4 maja 1863 roku w Dubience 62. Dzieci: - Joanna Emilia, 1840-. Urodziła się 21 sierpnia 1840 roku w Świdnikach (parafia r.g. Świdniki) 63. - Franciszka, 1840-. Patrz hasło: Zański Atanazy, Ogólny wykaz księży.. 58 APZ APGHoryszówR, sygn. 88/573/1/-/1, k. 10. 59 Kołbuk DU, s. 140; Spis DGCh 1863, s. 29 60 APL APRTyszowce, sygn. 35/1945/0/1/1, k. 14/31; APL ChKG, sygn. 35/95/0/6/163, k. 53-55; APL ChKG, sygn. 35/95/0/9.3/245, k. 4; APL ChKG, sygn. 35/95/0/10/518, k. 49; APL APGUbrodowice, sygn. 35/2165/0/2.2/2, k. 71/5; APL APGMiączyn, sygn. 35/2069/0/2.4/21, k. 8/30; Spis DGCh 1863, s. 7, 8; APL APRTyszowce, sygn. 35/1945/0/1/2, k. 14/31; APL APGDubienka, sygn. 35/1996/0/2.4/49; APL APGDubienka, sygn. 35/1996/0/2.4/50; APL APGDubienka, sygn. 35/1996/0/2.4/55, k. 31/1; APL APGDubienka, sygn. 35/1996/0/2.4/56; APL APGMiączyn, sygn. 35/2069/0/2.4/17, k. 21/2; APL APGMiączyn, sygn. 35/2069/0/2.4/20, k. 61/9; Spis DGCh 1863, s. 7, 8. 61 APZ APPUbrodowice, sygn. 88/743/0/-/1. 62 APL APGCześniki, sygn. 35/1983/0/1/11, k. 7/8. 63 APL APGŚwidniki, sygn. 35/2146/0/2.4/32, k. 8/22.

12 Monografia parafii greckokatolickiej i prawosławnej - Antonina, 1852-. Patrz hasło: Kadej Grzegorz, Monografia rzymskokatolickiej parafii św. Anny NMP w Tuczępach, greckokatolickiej parafii św. Anny Tuczępach oraz prawosławnej w Tuczępach. - Leon, 1856-. Urodził się 3 marca 1856 roku w Dubience 64. - Józef, 1858-. Urodził się 23 kwietnia 1858 roku w Dubience 65. 5.7. Liszkiewicz Jan, 1812-1863, administrator Administrator parafii Świdniki (03.04.1842-09.09.1863; wprowadzony 21.04.1842 przez wicedziekana grabowieckiego ks. Jana Lipińskiego) 66. Więcej patrz Monografia parafii greckokatolickiej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Grabowcu. 5.8. Liszkiewicz Piotr, 1833- administrator Urodził się 1 stycznia 1833 roku w Czartowcu Wielkim (parafia r.g. Czartowiec Wielki), syn ks. Bazylego i Katarzyny z Żarskich małżonków Liszkiewiczów. Rodzicami chrzestnymi byli: Mikołaj Ziemborowski (dzierżawca dóbr Siemnice) i Wiktoria Horodyska, ks. Jan Ulanicki (administrator parafii r.g. Łaszczów) i Anna Chraszczewska 67. Wyświęcony w 1859 roku 68. Administrator parafii Świdniki 69 (ok. 10.09.1863-24.07.1864-). Administrator parafii Wojsławice 70 (-1855-1866-; jednocześnie Świdniki). 5.9. Mogielnicki Marcjan (Marceli), 1848- Patrz Monografia parafii greckokatolickiej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Grabowcu. 5.10. Mosiewicz Romuald Michał, 1842-1907 Patrz Monografia parafii greckokatolickiej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Grabowcu. 5.11. Szokalski Szymon (Symeon), 1765-1843, kooperator, proboszcz Patrz Monografia parafii greckokatolickiej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Grabowcu. 6. Diacy, psalmiści, słudzy cerkwi parafialnej parafii greckokatolickiej św. 64 APL APGDubienka, sygn. 35/1996/0/2.4/49, k. 3/9. 65 APL APGDubienka, sygn. 35/1996/0/2.4/50, k. 9/27. 66 APL ChKG, Akta osobiste. Dyakowski Teodozy, sygn. 35/95/0/12.3/743, k. 22; APL ChKG, Akta gruntowe tyczące się cerkwi parafialnych. Dekanat grabowiecki. Parafia Świdniki, sygn. 35/95/0/10/518, k. 50; APRG, Księga urodzeń, 1857-1862, akt dodatkowy; APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/16. 67 APL APGCzartowiec, sygn. 35/1980/0/2.4/8, k. 1/1. 68 Spis DGCh 1863, s. 8, 9. 69 APL APGG, sygn. 35/1999/0/1/54. 70 Spis DGCh 1863, s. 8, 9; APL APGMiączyn, sygn. 35/2069/0/2.4/39, k. 10/29; APGŚwidniki, sygn. 35/2146/0/2.4/55.

13 Mikołaja Biskupa Mireńskiego (z Miry) w Świdnikach 6.1. Wykaz diaków Tabela 3 Wykaz diaków cerkwi parafialnej (parafii greckokatolickiej) w Świdnikach Imię/imiona i nazwisko Stefan Wiżański, 1767- Jakub Krynicki, 1769- Mikołaj Lai, 1801- Nikanor Potapczyński /Połapczuk/Potaczyński, 1778-1847 Aleksander Wokulski Okres pracy (biogramy w GSB) -1811-1813-; diak -1824-1825-; regens chóru cerkwi świdnickiej -1827-; diak -1829-1830-; diak -1835-1842-; diak -1841-; diak 6.2. Wykaz sług Imię/imiona i nazwisko Piotr Rudź, 1776- Piotr Kręcisz, 1774- Informacje (biogramy w GSB) -1835-; sługa cerkiewny -1838-; sługa cerkiewny 1. Parafia prawosławna św. Mikołaja Biskupa Mireńskiego (z Miry) w Świdnikach na przestrzeni dziejów 1.1. Opis dziejów parafii, XIX wiek Parafia Świdniki w dekanacie zamojskim diecezji chełmsko-warszawskiej,? Z dniem 14 maja 1875 roku wyznawcy greckokatoliccy parafii w Świdnikach, z zgodnie z ukazem carskim, przesili na prawosławie. Zatem w miejsce greckokatolickiej parafii powstała prawosławna parafia w Świdnikach. Parafia Świdniki w dekanacie 2. okręgu hrubieszowskiego diecezji chełmsko-warszawskiej Psalmista przy cerkwi prawosławnej w Świdnikach był Jan Słonopas 71 (ok. 26.12.1879-31.12.1880-), A. Krawczyński 72 (-1883-1885-). W 1885 roku w miejscowości była parafialna cerkiew, a także m.in. szkoła początkowa, przytułek dla starców 73. W 1886 roku parafia prawosławna Świdniki należała do dekanatu 2. okręgu hrubieszowskiego 74. Dziekanem tego dekanatu był ks. Marcjan Mogielnicki (więcej patrz Monografia parafii greckokatolickiej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Grabowcu rozdział Proboszczowie, administratorzy parafii unickiej w Grabowcu ). 71 APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/2a. 72 APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/18; APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/19. 73 Słownik GKP T11, s. 648. 74 PKLG 1887, s. 79.

14 Monografia parafii greckokatolickiej i prawosławnej W 1886 roku starostą cerkiewnym cerkwi Świdniki (gmina Miączyn, pow. hrubieszowski, gubernia lubelska) był Mikołaj Obruśniak (?) a bratczykami Andrzej Tomaszczuk (?) i Wasyl Baran 75. W XIX, zapewne po 1886 roku, przy cerkwi funkcjonował szpital wybudowany przez właściciela majątku Świdniki Jana Węgleńskiego 76. Psalmistą przy cerkwi był Wiktor Kozłowski (-1891-1899-) 77. W Świdnikach funkcjonowała elementarna szkoła, której nauczycielem był Michał Fedończuk (-1892-1900-) 78. W 1893 roku do prawosławnej cerkwi świdnickiej należały wsie: Świdniki, Rogów, Żuków, Stanisławka 79. 1.2. Opis dziejów parafii, XX wiek Nauczycielem Szkoły Elementarnej w Świdnikach w dalszym ciągu był Michał Fedończuk (1901-1908-) 80. 1 lipca 1902 roku parafianie prawosławnej parafii w Świdnikach wraz z proboszczem przybyli do Turkowic (gmina Werbkowice) na święto ikony Matki Boskiej Turkowickiej (przypadające wówczas na 2 lipca) 81. W 1906 roku parafianie prawosławnej cerkwi otrzymali błogosławieństwo biskupa diecezji chełmsko-lubelskiej za ofiarowanie grobu (za 200 rubli) do cerkwi oraz obrazu przedstawiającego Chrystusa leżącego w grobie 82. Na podstawie rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Dóbr Państwowych w przedmiocie ustanowienia zarządu państwowego nad majątkami i osadami pocerkiewnemi, znajdującymi się na obszarze byłego Królestwa Kongresowego z 16 czerwca 1919 roku majątek cerkwi w Świdnikach został objęty zarządem państwowym przez Zarząd Okręgu Dóbr Państwowych w Radomiu 83. 2. Statystyka urodzeń, ślubów, zgonów parafia prawosławna Świdniki Tabela 4 Statystyka urodzeń, ślubów, zgonów 84 Rok Liczba Liczba Rok urodzeń ślubów zgonów urodzeń ślubów zgonów 1875 6 z 9 6 z 19 1895 59 5 42 1876 4 51 1896 66 11 38 75 35/95/0/10/518, k. 141, 142. 76 Kołbuk Witold, Duchowieństwo unickie w Królestwie Polskim 1835-1875, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin, 1992, s. 245. 77 APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/22; APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/25. 78 APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/14, k. 28/51; APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/27, k. 31/48. 79 35/95/0/10/518, k. 137. 80 APZ APPGrabowiec, sygn. 88/666/0/-/33, k. 4/5; APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/14, k. 28/51; APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/27, k. 31/48. 81 CWEW 1902, Nr 33, s. 396-397. 82 CCZ 1906, Nr 7, s. 205. 83 Monitor Polski 1919, Nr 135, s. 1. 84 APGG, sygn. 35/1999/0/1/54; APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0-/od 1 do 47.

15 Rok Liczba Liczba Rok urodzeń ślubów zgonów urodzeń ślubów zgonów 1877 43 5 23 1897 69 14 30 1878 63 8 18 1898 78 9 49 1879 23 9 36 1899 69 18 64 1880 46 8 37 1900 87 15 47 1881 51 15 56 1901 67 18 39 1882 49 10 29 1902 83 13 36 1883 51 9 38 1903 61 10 51 1884 52 7 29 1904 75 17 61 1885 41 7 35 1905 56 16 43 1886 47 3 22 1906 54 17 28 1887 46 12 22 1907 64 12 31 1888 52 13 50 1908 56 13 39 1889 59 15 52 1909 51 22 28 1890 62 13 30 1910 50 16 28 1891 42 16 32 1911 56 13 37 1892 60 7 31 1912 57 10 41 1893 59 18 26 1913 46 19 19 1894 61 9 34 1914 43 8 28 3. Wykaz proboszczów, administratorów parafii prawosławnej św. Mikołaja Biskupa Mireńskiego (z Miry) w Świdnikach 3.1. Chronologiczny wykaz proboszczów, administratorów prawosławnej parafii Świdniki Tabela 5 Wykaz proboszczów i administratorów parafii prawosławnej w Świdnikach ( настоятель cвидницкаго православного прихода 85 ) L.p. Imię/imiona i nazwisko Okres pracy w Świdnikach 1 Marcjan Mogielnicki, 1848-14.05.1875-ok. 12.03.1876; proboszcz 2 Tymoteusz Tracz, 1847- ok. 07.04.1876-ok. 02.07.1878; proboszcz 3 Jan Turiański, 1848- ok. 08.10.1878-ok. 28.08.1892; proboszcz 4 Adrian Oczkowski, 1866- ok. 31.08.1892-ok. 12.10.1896; proboszcz 5 Antoni Telichowski ok. 05.11.1896-ok. 15.12.1906; proboszcz 6 Izasław Gołowacki, 1854- ok. 19.12.1896-ok. 03.03.1904; administrator 85 35/95/0/10/518, k. 130.

16 Monografia parafii greckokatolickiej i prawosławnej L.p. Imię/imiona i nazwisko Okres pracy w Świdnikach 7 Cyryl Słabniewicz ok. 08.03.1904-ok. 04.04.1904; tymczasowy administrator 8 Leon Straszkiewicz, 1876- ok. 11.04.1904-ok. 29.01.1907 9 Grzegorz Lewczuk ok. 09.02.1907-ok. 18.02.1906; tymczasowy administrator 10 Grzegorz Kadyj ok. 25.02.1907-31.12.1914-4. Proboszczowie, administratorzy parafii prawosławnej św. Mikołaja Biskupa Mireńskiego (z Miry) w Świdnikach 4.1. Gołowacki Izasław, 1854- Urodził się w 1854 roku (około) 86. Proboszcz parafii prawosławnej Witulin (-1886-1888-). Administrator parafii prawosławnej Świdniki (ok. 19.12.1896-ok. 03.03.1904). Pomocnik proboszcza parafii Tomaszów Lubelski (01.12.1903/mianowanie/plan-). Żona: Joanna z Iskrzyckich. Urodziła się w 1862 roku (około). Dzieci: - Wsiewołod, 1886-. Urodził się 15 lutego 1886 roku w Witulinie (parafia prawosławna Witulin) 87. - Jan, 1888-. Urodził się 5 maja 1888 roku w Witulinie (parafia prawosławna Witulin) 88. 4.2. Kadyj Grzegorz Administrator parafii Świdniki (ok. 25.02.1907-31.12.1914-) 89. 4.3. Lewczuk Grzegorz Proboszcz prawosławnej parafii Zawalów (-1906-) 90. Tymczasowy administrator parafii Świdniki (ok. 09.02.1907-ok. 18.02.1907) 91. 4.4. Mogielnicki Marcjan (Marceli), 1848- Patrz Monografia parafii greckokatolickiej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Grabowcu. 86 CWEW 1902, Nr 33, s. 398; CWEW 1903, Nr 48, s. 589; CWEW 1903, Nr 50, s. 621; APL ChKG, Akta gruntowe tyczące się cerkwi parafialnych. Dekanat grabowiecki. Parafia Świdniki, sygn. 35/95/0/10/518, k. 175; APZ APPG, sygn. 88/666/0/-/25, k. 51/51; APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/28; APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/36. 87 APL APPWitulin, sygn. 35/2318/0/1.4/9, k. 1/1. 88 APL APPWitulin, sygn. 35/2318/0/1.4/1, k. 3/5. 89 PKLG 1906, s. 176; Chełmska, s. 219; APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/39; APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/47. 90 PKLG 1906, s. 178; APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/38, k. 14/27. 91 APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/39.

17 4.5. Oczkowski Adrian, 1866- Urodził się w 1866 roku (około). Proboszcz parafii Świdniki (ok. 31.08.1892-ok. 12.10.1896) 92. Żona: Wiera z Janowskich. Urodziła się w 1869 roku (około). Dzieci: - Dymitriusz, 1892-1892. Urodził się 5 października 1892 roku w Świdnikach. Rodzicami chrzestnymi byli: Michał Fedończuk (nauczyciel w Świdnikach) i Olga Mogielnicka. Zmarł 13 listopada 1892 roku w Świdnikach 93. - Włodzimierz, 1894-. Urodził się 15 lipca 1894 roku w Świdnikach. Ochrzczony i bierzmowany, 31 lipca 1894 roku w cerkwi prawosławnej w Świdnikach, ks. Marcjan Mogielnicki, proboszcz parafii prawosławnej w Grabowcu. Rodzicami chrzestnymi byli: ks. Antoni Kudrzyński (proboszcz parafii prawosławnej w Typinie) i Kornelia Bańkowska (żona proboszcza parafii Miączyn) 94. - Eugeniusz, 1895-. Urodził się 19 września 1895 roku w Świdnikach. Rodzicami chrzestnymi byli: ks. Aleksander Żukowski (proboszcz parafii prawosławnej Sitno) i Anna ( ) (żona księdza) 95. 4.6. Słabniewicz Cyryl, 1864- Urodził się 1864 roku (około), syn Nestora 96. Proboszcz prawosławnej parafii Zawalów (-1898-1904-), Bończa (-1906-22.02.1907-). Tymczasowy administrator parafii Świdniki (ok. 08.03.1904-ok. 04.04.1904) 97. 4.7. Straszkiewicz Leon, 1876- Urodził się w 1876 roku (około). Proboszcz parafii prawosławnej Świdniki (ok. 11.04.1904-ok. 29.01.1907) 98. Żona: Katarzyna z Rykaczyńskich. Urodziła się 1880 roku (około). Dzieci: - Iłarion, 1904-. Urodził się 2 sierpnia 1904 roku w Świdnikach (parafia prawosławna Świdniki). Rodzicami chrzestnymi byli: ks. Mikołaj Iwanow (ksiądz cerkwi w Zamościu, św. Aleksandra Newskiego, w budynku akademii) i Maria Straszkiewicz 99. - Konstanty, 1906-. Urodził się 18 kwietnia 1906 roku w Świdnikach (parafia prawosławna Świdniki). Rodzicami chrzestnymi byli: ks. Cyryl Słabniewicz (proboszcz parafii prawosławnej Bończa) i Lidia Lewicka 100. 92 APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/14; APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/27; APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/28. 93 APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/14, k. 28/51, 53/25. 94 APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/26, k. 27/48. 95 APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/27, k. 31/48. 96 APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/36, k. 11/24; CWEW 1902, Nr 33, s. 398; APPGrabowiec, sygn. 88/666/0/- /25, k. 4/4; APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/38, k. 14/27; APZ APPTuczępy, sygn. 88/739/0-/31, k. 2/3. 97 APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/36. 98 PKLG 1906, s. 178; APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/36; APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/38; APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/39; 99 APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/36, k. 11/24. 100 APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/38, k. 14/27.

18 Monografia parafii greckokatolickiej i prawosławnej 4.8. Telichowski Antoni Proboszcz parafii prawosławnej Wołoskowola (1875-1884-) Proboszcz parafii prawosławnej Tuczępy (ok. 14.03.1889-ok. 28.10.1896) 101. Proboszcz parafii prawosławnej Świdniki (ok. 05.11.1896-ok. 15.12.1906) 102. Proboszcz parafii prawosławnej Stara Wieś (ok. 01.08.1897-ok. 06.06.1906) 103. Żona: Maria z Szajdyckich. Dzieci: - Olimpia, 1875. Urodziła się w 1875 roku (około) we wsi Wołoskowola (współcześnie gmina Stary Brus, pow. włodawski, woj. lubelskie). Mąż: Paweł Kreczuniesk. Ślub odbył się, 25 sierpnia 1900 roku, w cerkwi prawosławnej w Starej Wsi 104. - Olga, 1880-. Patrz hasło: Budyński Jan, Ogólny wykaz księży. - Nadzieja, 1884-. /patrz także monografia parafii Tuczępy/ 4.9. Tracz Tymoteusz, 1847- Urodził się 1847 roku (około), syn Maksyma i Kseni z Fedorowiczów. Uczęszczał do Chełmskiego Seminarium Duchownego (-1875-) 105. Administrator parafii Świdniki 106 (ok. 07.04.1876-ok. 02.07.1887). Proboszcz prawosławnej parafii w Szczebrzeszynie (-1903-) 107. Żona: Ewa z Wojnowskich. Urodziła się w 1855 roku (około), córka ks. Mikołaja i Leontyny ze Starkiewiczów małżonków Wojnowskich. Ślub odbył się, 22 października 1875 roku, w prawosławnej cerkwi w Hostynnem. 4.10. Turiański Jan, 1848- Urodził się 1848 roku (około). Administrator parafii Świdniki (ok. 08.10.1878-ok. 28.08.1892) 108. Żona: Teodora z Łukasiewiczów. Urodziła się w 1852 roku (około). Dzieci: - Leonid, 1879-. Urodził się 3 sierpnia 1879 roku w Świdnikach (parafia prawosławna Świdniki). Rodzicami chrzestnymi byli: ks. Julian Popiel (proboszcz parafii prawosławnej Horyszów Ruski) i Olga Mogielnicka 109. 5. Diacy, psalmiści, słudzy cerkwi parafialnej parafii prawosławnej św. 101 APZ APPTuczępy, sygn. 88/739/0-/13-20. 102 APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/28. 103 APZ APPStaraWieś, sygn. 88/721/0/-/22-31. 104 APZ APPStaraWieś, sygn. 88/721/0/-/25, k. 29/13. 105 APZ APPHostynne, sygn. 88/672/0/-/1, k. 31/3. 106 35/95/0/10/518, k. 130, 131; PKLG 1885, s. 91; PKLG 1887, s. 79; APGG, sygn. 35/1999/0/1/54; APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-0; APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-11. 107 CWEW 1903, Nr 49 s. 609. 108 PKLG 1885, s. 91; PKLG 1887, s. 79; APL ChKG, Akta gruntowe tyczące się cerkwi parafialnych. Dekanat grabowiecki. Parafia Świdniki, sygn. 35/95/0/10/518, k. 131; APGG, sygn. 35/1999/0/1/54; APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-11; APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/14. 109 APZ APPŚwidniki, sygn. 88/730/0/-/3, k. 11/24.

19 Mikołaja Biskupa Mireńskiego (z Miry) w Świdnikach 5.1. Wykaz psalmistów, lektorów Tabela 6 Wykaz psalmistów, lektorów cerkwi parafialnej (parafii prawosławnej) w Świdnikach Imię/imiona i nazwisko Paweł Kniaź Jan Słonopas A ( ) Krawczyński Wiktor Kozłowski Okres pracy (biogramy w GSB) -01.01.1879-ok. 09.12.1879; lektor ok. 26.12.1879-31.12.1880-; psalmista -01.01.1883-31.12.1885-; psalmista -01.01.1891-31.12.1899-; psalmista 6. Cmentarz parafialny W 1878 roku proboszcz parafii Świdniki, poprzez dziekana zamojskiego, prosi władze cerkiewne w Chełmie o zgodę na powiększenie cmentarza o 95 sążni kwadratowych (grunt chcą kupić parafianie), gdyż dotychczasowy cmentarz jest już zapełniony 110. 7 kwietnia 1879 roku ksiądz (священник) Jan Turiański poświęcił nowy cmentarz, który został następnie ogrodzony 18 kwietnia tego roku 111. Reprodukcja 1 Rok 1913. Cmentarz parafialny w Świdnikach. Przed cmentarzem ciało bandyty Rycaja, leżące wówczas już 12 dni (Tygodnik Ilustrowany, 1915, Nr 14, s. 272). 7. Bibliografia (w załączeniu) 110 35/95/0/10/518, k. 129. 111 35/95/0/10/518, k. 131.