KOMITET FIZJOLOGII, GENETYKI I HODOWLI ROŚLIN Wydziału Nauk Rolniczych, Leśnych i Weterynaryjnych POLSKIEJ AKADEMII NAUK Przewodnicząca: prof. dr hab. Ewa Zimnoch-Guzowska (022)729.92.48 wew.206, e-mail: e.zimnoch-guzowska@ihar.edu.pl IHAR Oddz. Młochów, 05-831MŁOCHÓW, Platanowa 19 Sekretarz: prof. dr hab. Janusz Zimny, tel.(22)733.45.21, e-mail: j.zimny@ihar.edu.pl Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin 05-870 BŁONIE, Radzików, sekretariat adm. tel. 22 733.45.99 lub 22 725.36.11 c. wew. 599 fax 7254714, -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 2010-11-18 Załącznik nr 3. Informacje o działalności komitetu naukowego PAN w 2010r. Sprawozdanie z działalności KOMITETU FIZJOLOGII GENETYKI I HODOWLI ROŚLIN Wydziału Nauk Rolniczych, Leśnych i Weterynaryjnych PAN w 2010 roku I. Skład Komitetu (w roku rozpoczynającym kadencję podać liczbę członków, w tym pracownicy jednostek PAN, szkół wyŝszych, instytutów resortowych i innych; w latach następnych ewentualne zmiany w składzie Komitetu, np. nowi członkowie, członkowie zmarli) Komitet liczy 31 członków - stan na 31.10.2010 w tym: 5 Członków PAN 3 Honorowych Członków Komitetu pracownicy lub emeryci: - jednostek PAN 5 - szkół wyŝszych 15 - instytutów resortowych 9 - innych instytucji (PIN, Danko) 2 = razem 31 Informacje osobowe: Prof. dr hab. Wiesław Oleszek został wybrany na członka korespondenta PAN II. Działalność organizacyjna II. 1. Zebrania plenarne (data, najwaŝniejsze omawiane sprawy) Tradycją Komitetu jest organizowanie dwóch zebrań plenarnych w roku: wiosennego i jesiennego. Na ogół na kaŝdym zebraniu, poza sprawami administracyjnymi wynikającymi z zadań Komitetu czy zlecanymi przez Wydz. V PAN przedstawiany jest referat naukowy z interesującej członków tematyki lub informacja o prowadzonej tematyce naukowej przez daną placówkę. W 2010r. Komitet zorganizował trzy zebrania plenarne. Jedno zebranie było zorganizowane dodatkowo ze względu na potrzebę zaopiniowania kandydatów na członków korespondentów PAN. Zebrania plenarne odbyły się: 1 marca 2010r. poświęcone sprawom administracyjnym, podczas którego Komitet: Pozytywnie (jednogłośnie) zaopiniował, złoŝony przez Prezydium Komitetu ze względu na termin, wniosek o nadanie prof. dr hab. Maciejowi Zenktelerowi Medalu im. Michała Oczapowskiego. Pozytywnie zaopiniował wnioski o Nagrodę Prezesa Rady Ministrów: za wybitny dorobek naukowy dla prof. dr hab. Edwarda GWOŹDZIA z UAM w Poznaniu za wyróŝniony doktorat dla dr Anny KOSTRZAK z Instytutu Genetyki Roślin PAN w Poznaniu. Tytuł rozprawy: Cząstki subwiralne HBV jako nośnik dla białka poliepitopowego HIV-1 na potrzeby wytwarzanej w roślinach doustnej szczepionki biwalentnej przeciwko AIDS i 1
HEPATITIS B. Promotorzy: prof. dr hab. Bogdan Wolko, dr David Teper; opiekunowie: dr Tomasz Pniewski, dr hab. Monica Sala. Recenzenci: prof. dr hab. Ryszard Słomski, prof. dr hab. Jan Szopa- Skórkowski. nie zarekomendował doktoratu dr Ewy JANIK z Zakładu Fizjologii Roślin UMCS w Lublinie. Tytuł rozprawy: Wpływ metali cięŝkich na molekularne mechanizmy fotoprotekcyjne u roślin Secale cerelae. Promotor: dr hab. Waldemar Maksymiec. Recenzenci: prof. dr hab. ElŜbieta Romanowska, prof. dr hab. Kazimierz Strzałka. - stwierdzając, Ŝe rozprawa zasługuje na wyróŝnienie Rektora, ale nie jest tak wybitna, aby wnioskować o najwyŝszą nagrodę, jaką jest Nagroda Prezesa Rady Ministrów. Opiniował kandydatów na członków korespondentów Polskiej Akademii Nauk. Spośród 6. kandydatów: profesorów: Franciszka Duberta, Piotra Masojcia, Wiesława Oleszka, Jerzego Puchalskiego, Jana J.Rybczyńskiego, Ewy Zimnoch-Guzowskiej, Komitet pozytwnie zaopiniował trzy osoby: prof. dr hab. Ewę Zimnoch-Guzowską, prof. dr hab. Wiesława Oleszka, prof. dr hab. Piotra Masojcia. Zapoznał się z otrzymanym od Komitetu Ochrony Przyrody PAN stanowiskiem w sprawie uwalniania do środowiska organizmów modyfikowanych genetycznie (GMO) z 1.02.2010r. KOP przysyłając stanowisko, oczekiwał wsparcia w swoich poglądach. W wyniku dyskusji poparto uprzednie stanowisko Komitetu FGiHR z 2008r. i Komitetu Biotechnologii przy Prezydium PAN z 2009r. oraz ustalono, Ŝe stanowisko Komitetu FGiHR Przewodnicząca wyśle do Komitetu Ochrony Przyrody z deklaracją gotowości do dyskusji i wymiany poglądów w tej sprawie. 29 kwietnia 2010r. zebranie plenarne wiosenne, podczas, którego: Referat na temat: Prawo własności odmian roślin uprawnych w Polsce i jego egzekwowanie" wygłosił dr Karol Marciniak, członek Komitetu, prezes Firmy DANKO Hodowla roślin Sp. z o.o. z/s w Choryni. Tezy referatu: aspekty prawnej ochrony odmian w Polsce, źródła prawa, obowiązujące akty prawne, zakres ochrony, ograniczenia tychŝe praw, zasady egzekwowania praw do odmian oraz praktyczne problemy z tym związane. W sprawach administracyjnych: Zaopiniowano, po przedstawieniu obszernej opinii opracowanej przez prof. dr hab. Ewę Zimnoch-Guzowską, pozytywnie działalność Instytutu Genetyki Roślin PAN za lata 2005-2009. 29 września 2010r. zebranie plenarne jesienne odbyło się na SGGW z okazji Dni dyni i melona. Posiedzenie było w Sali Senatu SGGW w zabytkowym Pałacyku siedzibie Rektora oraz w Katedrze Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin na Wolicy. Referaty wygłosili: - Informację na temat historii i działalności SGGW przedstawił Jego Magnificencja Rektor prof. dr hab. Alojzy Szymański. - Wprowadzenie nt. Dni dyni i melona - prof. dr hab. K. Niemirowicz-Szczytt, (KGHiBR), Zastępca Przewodniczącej Komitetu FGiHR, organizator zebrania. - Dyniowate dla zdrowia i Badania naukowe i wdroŝenia w KGHiBR - prof. dr hab. S. Malepszy czł.koresp. PAN, kierownik KGHiBR, członek Prezydium Komitetu FGiHR - Konstrukcja mapy genetycznej markerów molekularnych dyni olbrzymiej Cucurbita maxima Duch. - dr A. Seroczyńska (KGHiBR) - Wartość Ŝywieniowa olejów roślinnych - dr M. Wroniak (Zakład Technologii Tłuszczów i Koncentratów SpoŜywczych, SGGW) - Prezentacja owoców odmian dyni bezłupinowej (oleistej) Cucurbita pepo L. - dr A. Korzeniewska (KGHiBR) W sprawach administracyjnych: Zaopiniowano pozytywnie dwa wnioski o Nagrodę Naukową Wydziału V PAN za cykl prac badawczych: pt. Regulacja równowagi redoksowej w tkankach asymilacyjnych liści dla zespołu: dr Marta Libik-Konieczny, prof. dr hab. Zbigniew Miszalski, dr hab. Ewa Niewiadomska, dr 2
Ireneusz Ślesak, prof. dr hab. Stanisław Karpiński, mgr Piotr Rozpądek. Opinię z ramienia Wydz. V PAN wykonał prof. dr hab. Edward Gwóźdź, członek Komitetu FGiHR. pt.: Badania nad identyfikacją flawonoidów i ich rolą w procesach obronnych roślin dla zespołu: doc. dr hab. Piotr Kachlicki, dr Dorota Muth, prof. dr hab. Maciej Stobiecki, doc. dr hab. Paweł Krajewski, dr Michał Jasiński, dr Łucja Marczak. Opinię z ramienia Wydz. V PAN wykonał prof. dr hab. Wiesław Oleszek, członek Komitetu FGiHR. Ponadto Przewodnicząca poinformowała o: dofinansowanych przez Wydz. V PAN, konferencjach naukowych organizowanych w 2010r., w których Komitet był współorganizatorem. Wniosek o dofinansowanie trzech konferencji opiewał na sumę 49 tys. zł, dofinansowanie uzyskano w kwocie 37 tys. zł. Były to konferencje: 1) XXX Konferencja Naukowa Rośliny Oleiste odbyła się w marcu w Poznaniu. Organizator: IHAR Oddz. w Poznaniu; Wniosek o dofinansowanie - 22 tys. zł, dofinansowano 10 tys. zł. 2) 1st EUCARPIA Fodder Crops and Amenity Grasses Section Festulolium Working Group Workshop. Warsztaty naukowe planowane na kwiecień, ze względu na nieczynne lotniska, z powodu wybuchu wulkanu w Islandii, odbyły się w październiku 2010r. w Poznaniu. Organizator: Instytut Genetyki Roślin PAN w Poznaniu. Wniosek o dofinansowanie 7 tys. zł., dofinansowano 7 tys. zł. 3) III POLSKI KONGRES GENETYKI odbył się we wrześniu 2010r. w Lublinie. Organizatorzy: Polskie Towarzystwo Genetyczne, Polskie Towarzystwo Genetyki Człowieka, Zakład Genetyki i Mikrobiologii UMCS w Lublinie. Wniosek o dofinansowanie - 20 tys. zł., dofinansowano 20 tys. zł. planowanych konferencjach na 2011 rok, w których Komitet jest współorganizatorem. Planowane koszty ogółem wynoszą 290 tys. zł. Wiosek o dofinansowanie ogółem wynosi 75 tys. zł. Są to konferencje: 1) Nauka dla hodowli roślin uprawnych - Zimowe spotkanie pracowników nauki i hodowli zbóŝ, kukurydzy, traw, roślin okopowych, oleistych, motylkowych, korzeniowych i alternatywnych. Liczba uczestników 300, w tym 3 z zagranicy. Termin i miejsce: 7-11 lutego 2010r. w Zakopanem. Organizator: KFGiHR Wydz. V PAN. Współorganizatorzy: Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin Państwowy Instytut Badawczy w Radzikowie, Zakład Roślin ZboŜowych w Krakowie. Koszty ogółem 133 tys. zł., wniosek o dofinansowanie 40 tys. zł. 2) 13 th International Lupin Conference 2011 Lupin crops an opportunity for today, a promise for the future. Liczba uczestników 100, w tym 60 z zagranicy. Termin i miejsce: 6-10.06. 2011w Poznaniu. Organizator: KFGiHR Wydz. V PAN. Współorganizatorzy: Instytut Genetyki Roślin PAN w Poznaniu, Polskie Towarzystwo Łubinowe, Poznańska Hodowla Roślin w Oddział w Wiatrowie, Hodowla Roślin Smolice Sp. z o.o. Grupa IHAR Oddział w Przebędowie. Koszty ogółem 117 tys. zł., wniosek o dofinansowanie 20 tys. zł. 3) IX Międzynarodowe Sympozjum Genetyka Ilościowa Roślin Uprawnych Liczba uczestników 120, w tym 20 z zagranicy. Termin i miejsce: 14-16.06.2011r., Kudowa Zdrój Organizator: KFGiHR Wydz. V PAN. Współorganizatorzy: Katedra Genetyki, Hodowli Roślin i Nasiennictwa Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu Koszty ogółem 40 tys. zł, wniosek o dofinansowanie 15 tys. zł. II. 2. Posiedzenia Prezydium Komitetu (data, najwaŝniejsze omawiane sprawy) Posiedzenia Prezydium odbywają się w miarę potrzeb organizowania pracy Komitetu, głównie przed zebraniami plenarnymi celem omówienia programu lub opiniowaniem spraw przekazywanych przez Wydz. V PAN. Sprawy administracyjne wymagające stanowiska Prezydium, poza posiedzeniami, konsultowane były z członkami Prezydium drogą telefoniczną lub za pomocą poczty elektronicznej. W roku 2010 nie było potrzeby organizowania posiedzeń Prezydium Komitetu ze względu na trzy zebrania plenarne Komitetu. Członkowie Prezydium wyraŝali opinię w sprawie wniosku o przyznanie prof. dr hab. Maciejowi Zenktelerowi Medalu im. M. Oczapowskie- 3
go (luty 2010) oraz w zakresie ustalania programów posiedzeń plenarnych przy pomocy poczty elektronicznej. II. 3. Struktura Komitetu (w roku rozpoczynającym kadencję podać nazwy komisji, sekcji lub zespołów i ich przewodniczących; w latach następnych - ewentualne zmiany w strukturze Komitetu (nowe lub zlikwidowane komisje, sekcje lub zespoły) Komitet jest jednolity, nie posiada w swojej strukturze stałych sekcji, komisji, zespołów. Zespoły powoływane są w zaleŝności od potrzeb, do wykonywania tematycznych zadań. III. Działalność naukowa III.1. Konferencje i działalność upowszechnieniowa: Komitet FGiHR w 2010r. był współorganizatorem trzech konferencji. III.1.1. Konferencje naukowe zorganizowane lub współorganizowane przez Komitet: nazwa i temat konferencji, miejsce i data, organizator, współorganizator/współorganizatorzy; liczba uczestników ogółem, w tym z zagranicy, liczba referatów, komunikatów; posterów, język konferencji, koszt ogółem, w tym koszt poniesiony przez Komitet, Tematy konferencji, w których Komitet był współorganizatorem: 1) XXX Konferencja Naukowa Rośliny Oleiste odbyła się 16-17 marca 2010r. w Poznaniu. Uczestniczyło 184 osoby, w tym z zagranicy 22. Wgłoszono 20 referatów i doniesień, zaprezentowano 90 plakatów. Język konferencji: polski, angielski. Przewodnicząca Komitetu Naukowego i Organizacyjnego: prof. dr hab. Iwona Bartkowiak-Broda. Jubileuszowa XXX Konferencja Naukowa Rośliny Oleiste dedykowana była prof. dr hab. Janowi Krzymańskiemu, Honorowemu Członkowi Komitetu FGiHR z okazji jego 80- tych urodzin. W pierwszej części konferencji z tej okazji odbyła się uroczysta sesja. Prof. dr hab. Iwona Bartkowiak-Broda, kierownik Oddziału IHAR-PIB w Poznaniu przedstawiła prezentację poświęconą pracy, działalności oraz osiągnięciom naukowym Profesora. W dalszej części konferencji, w ramach sześciu sekcji przedstawiono, w formie referatów, doniesień naukowych i plakatów, wyniki badań poświęcone zagadnieniom związanym z roślinami oleistymi w dziedzinie: genetyki i hodowli; biotechnologii i biologii molekularnej; agrotechniki szeroko rozumianej; chorób i szkodników; metod analitycznych i technologii przerobu i przechowalnictwa; wartości biologicznej otrzymywanych produktów oraz biopaliw. Konferencja pozwoliła na przedstawienie stanu wieloaspektowych badań nad rzepakiem i innymi roślinami oleistymi w Polsce i w świecie. Ponadto wymiana informacji i dyskusje przyczyniły się do wytyczenia przyszłych kierunków badań. Streszczenia w języku polskim i angielskim zgłoszonych prac wydrukowano jako Materiały Konferencyjne, natomiast zgłoszone przez autorów oryginalne prace wydane będą w czasopiśmie Rośliny Oleiste - Oilseed Crops tom XXXI/2010r. Koszt ogółem: 87 000 PLN, w tym dofinansowanie Wydz. V PAN - 10.000 PLN. 2) III POLSKI KONGRES GENETYKI odbył się 12-15 września 2010r. w Lublinie. Uczestniczyło 650 osób, w tym zagranicznych: 18 wykładowców i 15 uczestników oraz liczna grupa pracowników i studentów uczelni lubelskich, którzy uczestniczyli w wykładach plenarnych i sesyjnych Kongresu. Wgłoszono 95 referatów i doniesień, zaprezentowano 381 plakatów. Język konferencji: polski, angielski. Przewodnicząc Komitetu Organizacyjnego: prof. dr hab. Anna Skorupska. III Polski Kongres Genetyki był jednocześnie XVII Zjazdem Polskiego Towarzystwa Genetycznego i VI Zjazdem Polskiego Towarzystwa Genetyki Człowieka. Sześć lat temu, podjęto decyzję o wspólnej organizacji Kongresu genetyków co trzy lata. W III Polskim Kongresie Genetyki udział wzięli pracownicy naukowi z niemal wszystkich ośrodków zajmujących się genetyką, zarówno wyŝszych uczelni, instytutów naukowych PAN, instytutów branŝowych i innych jednostek. Znaczną część uczestników stanowili młodzi naukowcy, doktoranci i studenci. W Kongresie uczestniczyli takŝe zaproszeni zagraniczni goście (18 osób) i zagraniczni uczestnicy (15 osób) głównie ze Słowacji, Litwy i Ukrainy. 4
W dobie rosnącego znaczenia badań interdyscyplinarnych, moŝliwość wspólnej prezentacji wyników badań, wymiany doświadczeń i nawiązywania nowych kontaktów naukowych była szczególnie waŝna i interesująca. Genetyka zajmuje szczególne miejsce w naukach biologicznych, a jej spektakularne osiągnięcia śledzi całe społeczeństwo. Osiągnięcia te budzą wiele nadziei, a zarazem wątpliwości, szczególnie w odniesieniu do niektórych zastosowań praktycznych w medycynie i biotechnologii. Jednym z zadań genetyków (takŝe tych zebranych na Kongresie) było przybliŝenie osiągnięć genetyki społeczeństwu. Wykład inauguracyjny wygłosił prof. dr hab. Janusz Siedlecki z Centrum Onkologii Instytutu M. Curie-Skłodowskiej w Warszawie na temat telomerów, telomerazy i znaczenia telomerazy w terapii przeciwnowotworowej. Obrady Kongresu zostały podzielone na część wspólną dla wszystkich uczestników, czyli wykłady plenarne oraz cztery specjalistyczne Sekcje odbywające się równolegle: Genetykę człowieka, Genetykę zwierząt, Genetykę roślin i Genetykę mikroorganizmów. W Sekcji Genetyki człowieka - podzielonej dodatkowo na Genetykę kliniczną, molekularną i cytogenetykę oraz Genetykę układu krwiotwórczego, wygłoszono 48 wykładów sesyjnych. W Sekcji Genetyki zwierząt wygłoszono 18 wykładów; a w Sekcjach Genetyki roślin i mikroorganizmów odpowiednio 14 i 15 wykładów. Wykłady prowadzili zaproszeni wykładowcy, uznani specjaliści w róŝnych dziedzinach genetyki, którzy wyznaczają trendy współczesnej nauki. Dominującym aspektem prezentowanych problemów było to, Ŝe obejmowały badania nad strukturą i funkcjonowaniem całych genomów organizmów oraz ich zmiennością w oddziaływaniu ze środowiskiem. Spektakularny rozwój technik badawczych pozwolił na ogromny postęp w identyfikacji mutacji genomowych i wykorzystaniu tej wiedzy w diagnostyce i profilaktyce chorób ludzi i zwierząt. Wszystkie te osiągnięcia przedstawiano w licznych prezentacjach naukowych. Obradom III PKG towarzyszyły sesje o charakterze specjalistycznych warsztatów oraz prezentacje prowadzone przez firmy takie jak Ilumina, Roche, Agilent Technologies, Life Technologies Polska czy Perkin Elmer. Na szczególną uwagę zasługują warsztaty pt. Structural variation in the human genome and its role in disease w czasie której zaproszeni zagraniczni goście wygłosili 7 wykładów. Innym ciekawym warsztatem przedstawiającym jedną z najnowszych metod biologii molekularnej była Porównawcza hybrydyzacja genomowa metodologia i wykorzystanie w praktyce klinicznej w czasie której wygłoszono 5 wykładów. Podczas Kongresu odbyły się dwie sesje plakatowe, podczas których przedstawiono wyniki badań na 381 posterach. Forma upowszechniania wyników konferencji: III Polski Kongres Genetyki stanowił forum wymiany doświadczeń w czterech najwaŝniejszych działach genetyki genetyki człowieka, zwierząt, roślin i mikroorganizmów. Podobne podejście do rozwiązywania problemów genetycznych oraz wspólne techniki badawcze stanowią podstawę porozumienia pomiędzy pracownikami nauki. Informacja o III Kongresie Genetyki, poza aktywną przez półtora roku stroną internetową (http://www.pkg2010.umcs.lublin.pl/), była umieszczona na stronie UMCS oraz Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi UMCS. Patronem medialnym III PKG było Radio Lublin. Referaty i doniesienia wydrukowano w: Materiały Zjazdowe III Polskiego Kongresu Genetyki. Koszt ogółem: 175 745,10 PLN, w tym dofinansowanie Wydz. V PAN - 20.000 PLN. 2) EUCARPIA Fodder Crops and Amenity Grasses Section 1 st Festulolium Working Group Workshop (I Warsztaty Grupy Roboczej Festulolium w ramach Sekcji Roślin Pastewnych i Traw Gazonowych EUCARPIA) odbyły się 7-8 października 2010 w Poznaniu. Uczestniczyło 34 osoby, w tym 19 z zagranicy z 9 krajów: Belgii (1), Republiki Czeskiej (4), Francji (1), Holandii (1), Japonii (1), Niemiec (2), Norwegii (3), Wielkiej Brytanii (6) i Polski (15). Wygłoszono 15 referatów, przedstawiono 10 plakatów. Język konferencji: angielski. Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego: prof. dr hab. Zbigniew Zwierzykowski. Tematyka dotyczyła szeroko pojętych badań nad trawami pastewnymi i gazonowymi kompleksu Festuca-Lolium (kostrzewa/ŝycica), a w szczególności prac z zakresu genetyki, cytogenetyki, genomiki, proteomiki i fizjologii, a takŝe hodowli i nasiennictwa odmian Festulolium. 5
Cele: 1) prezentacja najnowszych osiągnięć z zakresu badań podstawowych oraz hodowli Festulolium; 2) integracja zespołów badawczych z krajów Unii Europejskiej, które prowadzą badania i programy hodowlane nad Festulolium; 3) wyznaczenie obszarów badawczych, w ramach, których mogą być przygotowane projekty badawcze w ramach programów ramowych UE lub innych programów międzynarodowych. W 4 sesjach zaprezentowano 15 referatów wprowadzających wygłoszonych przez zaproszonych wykładowców zagranicznych (11) i polskich (4), które stanowiły podstawę do plenarnej dyskusji. Tematyka warsztatów ściśle koresponduje z tematyką badawczą prowadzoną od wielu lat przez Pracownię Cytogenetyki i Biologii Molekularnej IGR PAN. Badania genetyczne, cytogenetyczne i molekularne, a w ograniczonym zakresie takŝe prace hodowlane nad trawami kompleksu Festuca-Lolium (Festulolium) były i są nadal realizowane w projektach badawczych krajowych i międzynarodowych oraz w ramach działalności statutowej instytutu. Referaty i doniesienia wydrukowano w materiałach ABSTRACTS. Koszt ogółem: 27.585,62 zł, w tym dofinansowanie Wydz. V PAN - 7.000 PLN III.1.2. Inicjatywy Komitetu w działalności upowszechnieniowej i promującej naukę: audycje i programy w radiu i telewizji, udział w festiwalach nauki, itp. Nie było III.l.3. Inicjatywy Komitetu w sprawie np. ocen stanu rozwoju uprawianych dyscyplin naukowych lub problemu, formułowania zadań waŝnych dla rozwoju nauki i gospodarki narodowej lub regionu, inspirowania działań naukowych o charakterze interdyscyplinarnym. Stan rozwoju dyscyplin naukowych wykonywano na prośbę Prezydium PAN 3 Oceny: 1/ Ocena stanu biotechnologii roślin przygotowana przez prof. dr hab. K. Niemirowicz- Szczytt i prof. dr hab. E. Zimnoch-Guzowska na potrzeby Międzywydziałowego Zespołu Eksperckiego ds. Rozwoju Biologii Molekularnej i Biotechnologii PAN oraz Prezydium PAN. 2/ Ocenę stanu nauk o roślinach uprawnych (od strony badań aplikacyjnych) na potrzeby Prezydium PAN przygotowali m.in. członkowie Komitetu: prof. dr hab. I. Bartkowiak- Broda, przewodnicząca Zespołu Integracyjno-Eksperckiego Nauk o Roślinach Uprawnych PAN oraz z KFGiHR prof. dr hab. Jan J. Rybczyński i członkowie Zespołu z innych Komitetów (razem 13 osób). 3/ Ocenę stanu nauk o roślinach uprawnych (od strony nauk badań podstawowych) na potrzeby Prezydium PAN przygotowali m.in. członkowie Komitetu: prof. dr hab. J. Zimny, przewodniczący Zespołu Integracyjno-Eksperckiego Biologicznych Podstaw Produkcji Roślinnej PAN oraz z KFGiHR czł. koresp. PAN prof. dr hab. Wojciech Święcicki i członkowie Zespołu z innych Komitetów (razem 11 osób). III. 2. Działalność ekspercka, opinie i konsultacje III. 2.1. Ekspertyzy: zagadnienie/temat, wykonawca/współwykonawca, zleceniodawca, lub jednostka wnioskująca, termin wykonania (rok rozpoczęcia i rok zakończenia) odbiorca, sposób wykorzystania, Nie było. III.2.2. Opinie i konsultacje: liczbowo - 9 Komitet opiniował 9 wniosków w następujących sprawach: 1) Jeden wniosek o Nagrodę Prezesa Rady Ministrów za osiągnięcia naukowe dla prof. dr hab. Edwarda Gwoździa z UAM w Poznaniu; 2) Dwa wnioski o Nagrodę Prezesa Rady Ministrów za wyróŝniające się doktoraty : - dr Anny KOSTRZAK z Instytutu Genetyki Roślin PAN w Poznaniu. Tytuł rozprawy: Cząstki subwiralne HBV jako nośnik dla białka poliepitopowego HIV-1 na potrzeby wytwarzanej w roślinach doustnej szczepionki biwalentnej przeciwko AIDS i HEPATITIS B. Promo- 6
torzy: prof. dr hab. Bogdan Wolko, dr David Teper; opiekunowie: dr Tomasz Pniewski, dr hab. Monica Sala. Recenzenci: prof. dr hab. Ryszard Słomski, prof. dr hab. Jan Szopa-Skórkowski. - dr Ewy JANIK z Zakładu Fizjologii Roślin UMCS w Lublinie. Tytuł rozprawy: Wpływ metali cięŝkich na molekularne mechanizmy fotoprotekcyjne u roślin Secale cerelae. Promotor: dr hab. Waldemar Maksymiec. Recenzenci: prof. dr hab. ElŜbieta Romanowska, prof. dr hab. Kazimierz Strzałka. 3) Dwa wnioski o <Nagrodę Naukową Wydziału Nauk Rolniczych, Leśnych i Weterynaryjnych PAN za wybitną pracę badawczą> - cykl prac pt.: Regulacja równowagi redoksowej w tkankach asymilacyjnych liści dla zespołu: dr Marta Libik-Konieczny, prof. dr hab. Zbigniew Mieszalski, dr hab. Ewa Niewiadomska, dr Ireneusz Ślepak, prof. dr hab. Stanisław Karpiński, mgr Piotr Rozpądek. Opinię z ramienia Wydz. V PAN wykonał prof. dr hab. Edward Gwóźdź, członek Komitetu FGiHR. Badania nad identyfikacją flawonoidów i ich rolą w procesach obronnych roślin dla zespołu: doc. dr hab. Piotr Kachlicki, dr Dorota Muth, prof. dr hab. Maciej Stobiecki, doc. dr hab. Paweł Krajewski, dr Michał Jasiński, dr Łucja Marczak. Opinię z ramienia Wydz. V PAN wykonał prof. dr hab. Wiesław Oleszek, członek Komitetu FGiHR. 4) Opiniował 6. kandydatów do kandydowania na członków korespondentów Polskiej Akademii Nauk. 5) Opiniował, po przedstawieniu obszernej opinii opracowanej przez prof. dr hab. Ewę Zimnoch-Guzowską, działalność Instytutu Genetyki Roślin PAN za lata 2005-2009. 6) Prof. dr hab. I. Bartkowiak-Broda wykonała opinię, na prośbę Przewondiczącej, z polecenia Wydz. V PAN: Projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego dyrektywę 2001/18/WE w zakresie umoŝliwienia państwom członkowskim ograniczenia lub zakazania uprawy organizmów zmodyfikowanych genetycznie na swoim terenie oraz projektu rekomendacji KE w sprawie wytycznych do wdraŝania krajowych środków ds. koegzystencji w celu zapobieŝenia niezamierzonej obecności GMO w uprawach tradycyjnych i ekologicznych. Opinię, na prośbę Przewodniczącej, opracowała prof. dr hab. Iwona Bartkowiak-Broda - członek Komitetu FGiHR oraz Komisji ds. GMO przy Ministrze Środowiska. 7) Opiniował projekt nowej struktury podziału Polskiej Akademii Nauk na wydziały oraz wyraził opinię, w ramach, którego z wydziałów powinien działać Komitet Fizjologii Genetyki i Hodowli Roślin. W opiniowaniu uczestniczyli, za pomocą poczty elektronicznej, wszyscy członkowie Komitetu. III.3. Działalność wydawnicza: Komitet nie prowadzi wydawnictwa. III. 4.Aktywność międzynarodowa komitetu: III. 4.1. Wybrane przykłady współpracy Komitetu z organizacjami międzynarodowymi w zakresie problemu lub uprawianej dyscypliny naukowej. - pełnienie przez Komitet funkcji komitetu narodowego ds. współpracy z organizacjami naukowymi. nie pełni. Komitet, jako jednostka nie prowadzi współpracy międzynarodowej. Członkowie Komitetu są członkami wielu międzynarodowych organizacji naukowych z racji wykonywanej specjalności i kontaktów zawodowych w swoich placówkach naukowych. - współpraca z innymi międzynarodowymi organizacjami naukowymi Prezydium Komitetu zgłosiło w 2007 roku Dyrektorowi Biura Promocji Nauki PolSCA Polskiej Akademii Nauk w Brukseli - kandydatury ekspertów 17 osób, którzy mogą kompetentnie przygotować i przedstawić podczas planowanych konferencji osiągnięcia i priorytety badawcze polskich zespołów i instytucji naukowych w zakresie podanych przez Dyrektora Biura tematów. Uprzednio w 2006 roku były zgłoszone 4 osoby jako eksperci na potrzeby PolSCA.. Na zaproszenie PolSCA w 2009r. prof. dr hab. J. Zimny oraz dr Sławomir Sowa uczestniczyli w seminarium organizowanym w Brukseli we wrześniu 2009r. 7
Więcej nie otrzymano oferty współpracy, ani spraw do zaopiniowania. - wykaz udziału członków Komitetu we władzach międzynarodowych organizacji naukowych 10 osób spośród otrzymanych 16 odpowiedzi. Są to profesorowie: Karol Duczmal, Edward Arseniuk, Iwona Bartkowiak-Broda, Jan Krzymański, Ewa Łojkowska, Wiesław Oleszek, Jan J.Rybczyński, Wojciech Święcicki, dr Karol Marciniak, Ewa Zimnoch-Guzowska. - wykaz udziału członków Komitetu w pracach komisji, komitetów itp. miedznarodowych organizacji naukowych 10 osób spośród otrzymanych 16 odpowiedzi. Są to profesorowie: Karol Duczmal, Iwona Bartkowiak-Broda, Jan Krzymański, Ewa Łojkowska, Krzysztof Kowalczyk, Katarzyna Niemirowicz-Szczytt, Marian Saniewski, Wojciech Święcicki, Przemysław Wojtaszek, Ewa Zimnoch-Guzowska. III. 5. Aktywność krajowa Komitetu: III. 5. 1. Wybrane przykłady współpracy Komitetu z organami rządowymi i samorządowymi i w zakresie problemu lub uprawianej dyscypliny naukowej. - współpraca z Sejmem i Senatem 3 osoby spośród otrzymanych 16 odpowiedzi. Są to profesorowie: Karol Duczmal, Wojciech Święcicki, dr Karol Marciniak. Zaproszenia nie wynikały z członkostwa w Komitecie, lecz z innych funkcji zawodowych. Prezydium Komitetu, w wyniku dyskusji na temat roli Komitetów PAN w systemie nauki polskiej oraz kształtowania strategii działania odpowiednich resortów podczas spotkania kierownictwa PAN z przewodniczącymi komitetów w 2009 roku - przekazało Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Ministrowi Środowiska (2009r.) Listę członków Komitetu z podaniem obszarów, w których mogą być ekspertami na potrzeby wymienionych resortów. Dotychczas nie otrzymano Ŝadnej oferty współpracy, ani spraw do zaopiniowania. Członkowie Komitetu (6 osób) powołani przez Prezesa PAN w 2009 roku (15.05.2009r.) do Zespołów Integracyjno-Eksperckich, nadal pracują w tych Zespołach. I tak: prof. dr hab. Janusz Zimny jest przewodniczącym Zespołu Integracyjno- Eksperckiego Biologicznych Podstaw Produkcji Roślinnej PAN; prof. dr hab. Wojciech Święcicki - członek Zespołu. Prof. dr hab. Iwona Bartkowiak-Broda jest przewodniczącą Zespołu Integracyjno- Eksperckiego Nauk o Roślinach Uprawnych PAN; prof. dr hab. Jan J. Rybczyński członek Zespołu. Prof. dr hab Ewa Zimnoch-Guzowska i prof. dr hab Katarzyna Niemirowicz-Szczytt są członkami Międzywydziałowego Zespołu Eksperckiego ds. Rozwoju Biologii Molekularnej i Biotechnologii PAN. - współpraca z jednostkami administracji rządowej: 7 osób Spośród otrzymanych 16 odpowiedzi. Są to profesorowie: Karol Duczmal, Iwona Bartkowiak-Broda, Jan Kaczmarek, Katarzyna Niemirowicz-Szczytt, Wojciech Święcicki, Przemysław Wojtaszek, dr Karol Marciniak. - współpraca z jednostkami samorządu terytorialnego: 6 osób Spośród otrzymanych 16 odpowiedzi. Są to profesorowie: Karol Duczmal, Ewa Łojkowska, Krzysztof Kowalczyk, Wojciech Święcicki, Przemysław Wojtaszek, dr Karol Marciniak. - współpraca z towarzystwami naukowymi: 13 osób Spośród otrzymanych 16 odpowiedzi. Są to profesorowie: Karol Duczmal, Edward Arseniuk, Iwona Bartkowiak-Broda, Tadeusz Adamski, Jan Kaczmarek, Krzysztof Kowalczyk, Jan Krzymański, Katarzyna Niemirowicz-Szczytt, Wiesław Oleszek, Jan J. Rybczyński, Przemysław Wojtaszek, dr Karol Marciniak, Ewa Zimnoch-Guzowska. Komitet był współorganizatorem konferencji naukowej pt. III Polski Kongres Genetyki, którego głównym organizatorem było Polskie Towarzystwo Genetyczne i Polskie Towarzystwo Genetyki Człowieka. 8
- współpraca z innymi organizacjami: 13 osób Spośród otrzymanych 16 odpowiedzi. Są to profesorowie: Karol Duczmal, Edward Arseniuk, Iwona Bartkowiak-Broda, Jan Kaczmarek, Krzysztof Kowalczyk, Jan Krzymański, Ewa Łojkowska, Katarzyna Niemirowicz-Szczytt, Marian Saniewski, Wojciech Święcicki, Przemysław Wojtaszek, dr Karol Marciniak, Ewa Zimnoch-Guzowska. III. 6. Prowadzenie strony internetowej Komitetu (zakres informacji, częstotliwość aktualizacji, język, domena) IV. Koszty działalności Komitetu - środki pozabudŝetowe (sponsoring, darowizny, inne) Koszty działalności finansowej Komitetu rejestrowane są w Wydz. V PAN. Warszawa, 2010-12-27 Przewodnicząca Komitetu Fizjologii, Genetyki i Hodowli Roślin Wydz. V PAN (-) Prof. dr hab. Ewa Zimnoch-Guzowska Wyszczególnienie Komitet FGiHR Przewodnicząca Prof. dr hab. Ewa Zimnoch- Guzowska Wydz. V PAN Przewodnicząca: prof. dr hab. Ewa Zimnoch-Guzowska (dane liczbowe do sprawozdania za 2010r.) KOMITET FIZJOLOGII GENETYKI I HODOWLI ROŚ LIN Strona internetowa jest prowadzona w języku polskim sporadycznie, w miarę moŝliwości. Członkowie Komitetu ogółem w tym PAN Zebrania plenarne 31 5 3 3 Działalność o charakterze naukowym, Komitet jako współorganizator liczba konfer. uczest. refer. i doniesień 15 min. 868 w tym: 74 zagran. 130 + 481 plakatów eksper. Publikacje Komitetu liczba tytuł. nakł. ark. wyd 0 0 0 0 mgr ElŜbieta Kruszyńska tel. 22 733.45.99 (Imię i nazwisko, nr telefonu osoby sporządzającej informację) 9
Tekst syntetyczny z działalności Komitetu Fizjologii, Genetyki i Hodowli Roślin Wydz. V PAN w 2010r. Komitet odbył trzy zebrania plenarne. Na jednym wysłuchano referatu nt. Prawo własności odmian roślin uprawnych w Polsce i jego egzekwowanie" wygłoszonego przez dr. Karola Marciniaka, członka Komitetu, prezesa Firmy DANKO Hodowla Roślin Sp. z o.o. z/s w Choryni. Jedno zebranie odbyło się na SGGW z okazji Dni Dyni i Melona, gdzie zapoznano się z pracami naukowymi realizowanymi w Katedrze Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin. Ponadto zwiedzono campus uczelni zorganizowany na miarę XXI wieku. Prezydium, ze względu na oszczędności finansowe, pracowało za pośrednictwem poczty elektronicznej. Członkowie Komitetu wnieśli merytoryczny wkład uczestnicząc w konferencjach: 1) XXX Konferencji Naukowej Rośliny Oleiste w Poznaniu; 2) III POLSKIM KONGRESIE GENETY- KI w Lublinie; 3) EUCARPIA Fodder Crops and Amenity Grasses Section 1 st Festulolium Working Group Workshop (I. Warsztatach Grupy Roboczej Festulolium w ramach Sekcji Roślin Pastewnych i Traw Gazonowych EUCARPIA) w Poznaniu. W sumie w konferencjach dofinansowanych przez Komitet FGiHR uczestniczyło 868 pracowników naukowych, w tym 74 z zagranicy, wygłoszono 130 referatów, przedstawiono 481 plakatów. Komitet opiniował 9 spraw, z których: trzy wnioski dotyczyły <Nagrody Prezesa Rady Ministrów> za dorobek naukowy prof. dr hab. Edwarda GWOŹDZIA z UAM w Poznaniu i wyróŝnione doktraty dr Anny KOSTRZAK z IGR PAN w Poznaniu i dr Ewy JANIK z Zakładu Fizjologii Roślin UMCS w Lublinie. Dwa wnioski dotyczyły <Nagrody Naukowej Wydz. V PAN za wybitną prace badawczą > - cykl prac pt.: 1) Regulacja równowagi redoksowej w tkankach asymilacyjnych liści dla zespołu: dr Marta Libik-Konieczny, prof. dr hab. Zbigniew Mieszalski, dr hab. Ewa Niewiadomska, dr Ireneusz Ślepak, prof. dr Stanisław Karpiński, mgr Piotr Rozpądek. 2) Badania nad identyfikacją flawonoidów i ich rolą w procesach obronnych roślin dla zespołu: doc. dr hab. Piotr Kachlicki, dr Dorota Muth, prof. dr hab. Maciej Stobiecki, doc. dr hab. Paweł Krajewski, dr Michał Jasiński, dr Łucja Marczak. Jeden wniosek dotyczył działalności Instytutu Genetyki Roślin PAN w Poznaniu za lata 2005-2009. Opinia nt.: Projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego dyrektywę 2001/18/WE w zakresie umoŝliwienia państwom członkowskim ograniczenia lub zakazania uprawy organizmów zmodyfikowanych genetycznie na swoim terenie oraz projektu rekomendacji KE w sprawie wytycznych do wdraŝania krajowych środków ds. koegzystencji w celu zapobieŝenia niezamierzonej obecności GMO w uprawach tradycyjnych i ekologicznych. Opinia projektu nowej struktury podziału PAN na wydziały oraz w ramach, którego z wydziałów powinien działać Komitet Fizjologii Genetyki i Hodowli Roślin. Wniosek Wydz. V PAN dotyczył 6. kandydatów na członków korespondentów PAN. Jeden z pozytywnie zaopiniowanych kandydatów - prof. dr hab. Wiesław Oleszek, członek Komitetu FGiHR otrzymał nominację na członka korespondenta PAN../. 10
11
12