201 PROFILAKTYKA I LECZENIE RAN TRUDNO GOJĄCYCH SIĘ opracowanie dr n. med. Marek Załucki SPECYFIKACJA OPATRUNKÓW
PROFILAKTYKA I LECZENIE RAN TRUDNO GOJĄCYCH SIĘ Rany trudno gojące się, zwłaszcza odleżyny, stanowią istotny problem nie tylko dla środowiska medycznego, ale również dla Pacjenta i jego Rodziny. WSTĘP Odleżyny dotykają zarówno pacjentów hospitalizowanych, leżących w łóżku, jak i tych przebywających w domach, bądź poruszających się na wózkach inwalidzkich. Do grupy pacjentów obarczonych najwyższym ryzykiem wystąpienia odleżyn zaliczamy pacjentów w podeszłym wieku, osoby nieprzytomne lub unieruchomione, jak również chorych z cukrzycą. DEFINICJA ODLEŻYNY Odleżyna to uszkodzenie skóry i głębiej leżących tkanek powstałe w wyniku długotrwałego lub powtarzającego się ucisku prowadzącego do niedokrwienia i powstania martwicy. Często może być lub jest miejscem rozwoju infekcji. ETIOLOGIA Przyczyny powstawania odleżyn możemy podzielić na: 1. zewnętrzne, czyli: ucisk, który wywołuje niedokrwienne uszkodzenie tkanek, a następnie martwicę tarcie, które wywołuje uszkodzenie naskórka; tarcie pojawia się na przykład przy nieprawidłowej zmianie pozycji pacjenta w łóżku maceracja, która prowadzi do uszkodzenia naskórka, a może pojawić się na przykład przy nietrzymaniu moczu, stolca lub nadmiernej potliwości 2. wewnętrzne, czyli: wiek pacjenta (zwłaszcza powyżej 70 roku życia) choroby przewlekłe: cukrzyca, zaburzenia metaboliczne, miażdżyca, zaburzenia krążenia obwodowego, choroby nowotworowe stan fizyczny pacjenta: waga i stan odżywienia (niedożywienie, odwodnienie, nadwaga) ograniczenie ruchomości stan psychiczny (depresja, pobudzenie, śpiączka) 2
GDZIE POWSTAJE ODLEŻYNA Odleżyna powstaje w miejscach, gdzie dystans między uwypukleniami kości a powierzchnią skóry jest najmniejszy, czyli w miejscu styku skóry z podłożem - tam gdzie ucisk jest największy. PROFILAKTYKA Najlepszą formą profilaktyki jest edukacja pacjentów i ich rodzin. Pacjent wyedukowany to pacjent świadomy zagrożeń związanych z pierwszymi oznakami pojawiających się odleżyn i z możliwościami ich przeciwdziałania. W edukacji dotyczącej profilaktyki duży nacisk należy położyć na właściwą pielęgnację połączoną z codziennym przeglądem skóry chorego, prowadzonym pod kątem pierwszych oznak choroby, czyli: zaczerwienienia skóry nie znikającego po usunięciu ucisku pęcherzy powstających w miejscach ucisku przerwania ciągłości naskórka w miejscu ucisku. Rodzinom pacjentów, a zwłaszcza samym pacjentom z odleżynami należy uzmysłowić jak ważna w zapobieganiu tworzenia się kolejnych ran jest częsta zmiana pozycji ułożenia chorego w zależności od stanu skóry zmian powinno się dokonywać co 30 minut do maksimum 3 godzin. Zmiany powinny być tak prowadzone, aby chory nigdy (w miarę możliwości) nie siedział (lub leżał) na istniejącej już ranie. Istotne wsparcie dla prowadzenia domowej profilaktyki stanowi zastosowanie materacy, poduszek i podkładek przeciwodleżynowych. Ponadto w ramach działań profilaktycznych należy zwrócić w edukacji nacisk na: odpowiednią dietę i nawodnienie dieta powinna dostarczać pacjentowi odpowiednią ilość kalorii i białka naturalną, gładką bieliznę pościelową, częstą zmianę pościeli u osób obficie pocących się unikanie przegrzania i przepocenia chorych wysoką dbałość o odpowiednie natłuszczenie skóry stosowanie opatrunków foliowych redukujących tarcie pomiędzy powierzchnią łóżka i skórą. PODSTAWOWE METODY LECZENIA ODLEŻYN chirurgiczne opracowanie rany - polega na usunięciu tkanek martwiczych w celu odsłonięcia zdrowych struktur dla zainicjowania procesu gojenia rany. tradycyjna metoda leczenia ran - opiera się na stosowaniu opatrunków chłonnych wykonanych z gazy, które pochłaniają nadmiar wysięku, ale nie stanowią dostatecznej bariery przed środowiskiem zewnętrznym, co może prowadzić do infekcji. Opatrunki tradycyjne wysuszają dno rany, co spowalnia tempo 3
gojenia i sprawia, że zmiany opatrunków są bolesne i uszkadzają nowo narosłe tkanki. nowoczesny system leczenia ran - zgodnie z tą koncepcją leczenie polega na zamknięciu gojącej się rany za pomocą specjalnego opatrunku, który: 1. utrzyma odpowiedni poziom wilgoci na powierzchni rany, by stworzyć optymalne środowisko gojenia i przyspieszyć jego proces 2. inicjuje autolityczne oczyszczanie, co prowadzi do szybszego oczyszczenia rany 3. izoluje termicznie ranę, co pozwala utrzymać temperaturę na stałym poziomie 4. zapewni długotrwałe pochłanianie nadmiaru wysięku, co ogranicza liczbę zmian opatrunków 5. nie przywiera do rany, zmiana jest bezbolesna dla pacjenta 6. jest wodoodporny i ochroni ranę przed środowiskiem zewnętrznym, co zminimalizuje ryzyko powstania infekcji. Lekarz analizując sytuację musi wybrać, z której metody leczenia skorzysta, bądź czy zastosuje ich kombinację lub czy zleci konsultację lekarza specjalisty. GŁÓWNE GRUPY OPATRUNKÓW SPECJALISTYCZNYCH STOSOWANYCH W LECZENIU ODLEŻYN opatrunki hydrożelowe opatrunki alginianowe opatrunki absorpcyjne opatrunki hydrokoloidowe opatrunki foliowe OPATRUNKI HYDROŻELOWE mają postać żelu, który aplikowany do rany powoduje uwodnienie tkanki martwiczej, ułatwiając proces naturalnej autolizy i oczyszczenie rany odleżynowej. Hydrożel ma również zdolność do pochłaniania niewielkich ilości wysięku z rany. Wskazania: płytkie i głębokie rany z czarną tkanką martwiczą Poziom wysięku z rany: brak lub niewielki OPATRUNKI ALGINIANOWE mają postać miękkich włókien, które pod wpływem pochłanianej wydzieliny z rany zamieniają się w żel, który wspomaga oczyszczanie rany i tworzy w niej wilgotne środowisko. Opatrunki alginianowe zawierają w swym składzie alginian wapnia, który ma właściwości hemostatyczne. Wskazania: płytkie i głębokie rany z żółtą, rozpływną tkanką martwiczą Poziom wysięku z rany: obfity lub średni 4
OPATRUNKI ABSORPCYJNE - POLIMEROWE występują w postaci miękkiej, elastycznej pianki, która ma strukturę wielu komórek powietrznych. W niektórych opatrunkach jest ona modyfikowana przy użyciu ciepła. Opatrunki te występują w postaci płaskich płytek. Mają wysokie właściwości pochłaniające, dają termiczną izolację, są przepuszczalne dla powietrza i utrzymują wysoką wilgotność pomiędzy raną a opatrunkiem. Wskazania: płytkie rany z żółtą, rozpływną tkanką martwiczą lub rany w fazie ziarninowania Poziom wysięku z rany: obfity lub średni OPATRUNKI HYDROKOLOIDOWE to nieprzepuszczalne opatrunki, które dzięki swoim właściwościom utrzymują idealnie wilgotne środowisko dla gojenia ran. W kontakcie z wysiękiem z rany warstwa hydrokoloidowa opatrunku zwiększa swoją objętość, formując miękki żółtawy żel, pod którym zachodzi proces gojenia. Wskazania: płytkie rany z żółtą, rozpływną tkanką martwiczą lub rany w fazie ziarninowania i wczesnej fazie naskórkowania Poziom wysięku z rany: średni lub niewielki OPATRUNKI ZE SREBREM pod wpływem wydzieliny z rany aktywują jony srebra, które działają w ranie bakteriobójczo. Wskazania: rany z żółtą, rozpływną tkanką martwiczą lub rany w fazie ziarninowania, zainfekowane lub czyste Poziom wysięku z rany: obfity lub średni OPATRUNKI FOLIOWE to cienkie, elastyczne i przezroczyste błony poliuretanowe. Struktura błony pozwala na swobodne parowanie z powierzchni rany, nie przepuszcza natomiast wody i bakterii z zewnątrz, co chroni przed zabrudzeniem, a w konsekwencji infekcją. Przezroczysta powierzchnia błony pozwala na obserwację i nadzór gojącej się odleżyny. Wskazania: płytkie rany w fazie naskórkowania Poziom wysięku z rany: niewielki DOBÓR OPATRUNKU DO RANY Schemat zastosowania poszczególnych grup opatrunków w zależności od wyglądu rany: CZARNA MARTWICA opatrunki hydrożelowe 5
ŻÓŁTA MARTWICA opatrunki alginianowe - obfity lub średni wysięk; rany powierzchowne i głębokie opatrunki chłonne - obfity lub średni wysięk; rany powierzchowne opatrunki hydrokoloidowe - średni lub niewielki wysięk; rany powierzchowne FAZA WYSIĘKU, ZIARNINOWANIE opatrunki alginianowe - obfity lub średni wysięk; rany powierzchowne i głębokie opatrunki chłonne - obfity lub średni wysięk; rany powierzchowne opatrunki hydrokoloidowe - średni lub niewielki wysięk; rany powierzchowne FAZA EPITELIZACJI opatrunki hydrokoloidowe - średni lub niewielki wysięk; rany powierzchowne opatrunki foliowe - niewielki wysięk; rany powierzchowne RANY ZAINFEKOWANE opatrunki ze srebrem - obfity lub średni wysięk; rany powierzchowne PODSUMOWANIE Rany odleżynowe mają różną postać, mogą być płytkie lub głębokie, często zawierają duże ilości obumarłych tkanek, produkują mniejsze lub większe ilości wysięku. Nie istnieje więc jeden uniwersalny opatrunek, który znajduje zastosowanie w każdym przypadku. Tylko dzięki odpowiedniej wiedzy lekarza, dopasowaniu opatrunku do procesów zachodzących w ranie oraz przede wszystkim systematycznej i cierpliwej pracy pacjenta, rodziny i personelu medycznego można skutecznie leczyć odleżyny w każdym stopniu ich zaawansowania. dr n. med. Marek Załucki specjalista chirurgii ogólnej Toruńskie Zakłady Materiałów Opatrunkowych S.A. Szpital Specjalistyczny MATOPAT Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej 6
SPECYFIKACJA OPATRUNKÓW MEDISORB G Opatrunek hydrożelowy, jałowy OPIS Medisorb G ma postać przezroczystego, łagodnie galaretowatego żelu. Medisorb G tworzy i utrzymuje wilgotne środowisko w ranie, które przyspiesza jej proces leczenia. DZIAŁANIE W zależności od rodzaju rany, opatrunek może być stosowany do uwadniania / usuwania czarnej, suchej tkanki martwiczej inicjując w ten sposób proces oczyszczania rany lub też w przypadku ran słabo wydzielających może pochłaniać martwe komórki i nadmiar wydzieliny. Prostota stosowania Medisorb G jest usuwany z rany poprzez przepłukanie jej solą fizjologiczną. Opatrunek nie przylega do powierzchni rany, co minimalizuje ryzyko uszkodzenia zdrowych komórek i czyni jego zmianę bezbolesną dla pacjenta. WSKAZANIA Medisorb G może być stosowany w przypadku suchych bądź rozpływnych ran martwiczych takich jak odleżyny lub owrzodzenia podudzi. Medisorb G utrzymując wilgotne środowisko w ranie pomaga ją oczyścić i usunąć tkankę martwiczą oraz resztki komórkowe. Opatrunek może być również stosowany w celu zmiękczenia i uwodnienia tkanki martwiczej oraz nawilżenia rany w fazie ziarninowania. SPOSÓB UŻYCIA Zaleca się, aby stosować opatrunek Medisorb G pod kontrolą lekarza lub pielęgniarki i przestrzegać elementarnych zasad aseptyki. Medisorb G jest bardzo prostym w użyciu, niewymagającym specjalnej wiedzy i umiejętności opatrunkiem. 1. Przed zastosowaniem opatrunku należy przepłukać ranę roztworem soli fizjologicznej i osuszyć otaczającą ją skórę. 2. Następnie należy wyjąć tubę z opakowania i ściągnąć zatyczkę, końcówkę przetrzeć chusteczką do dezynfekcji. 3. Zachowując czystość końcówki opakowania należy delikatnie wycisnąć żel na powierzchnię rany. 4. Wyciśnięty żel powinien wystawać ponad martwymi komórkami, na wysokość minimum 5 mm. 5. Następnie należy zakryć ranę opatrunkiem wtórnym. 7
6. Jeden opatrunek przeznaczony jest na jedno użycie dla jednej osoby, niewykorzystaną część należy wyrzucić. 7. W przypadku ran martwiczych Medisorb G należy zmieniać, co 24 godziny. W przypadku ran czystych żel może być pozostawiony maksymalnie przez okres 3 dni. Opatrunek należy zmienić natychmiast, jeśli pojawi się przeciek żelu poza opatrunek wtórny. 8. Aby usunąć żel z rany, należy przemyć ją roztworem soli fizjologicznej. UWAGI DODATKOWE We wczesnych etapach leczenia za pomocą opatrunku Medisorb G rana może się powiększyć. Jest to zjawisko normalne, spowodowane oczyszczaniem brzegów rany we wczesnym stadium gojenia. ŚRODKI OSTROŻNOŚCI 1. tylko do użytku miejscowego; 2. martwicze rany zainfekowane mogą być leczone opatrunkiem Medisorb G tylko pod nadzorem medycznym. PRZECIWWSKAZANIA 1. nie używać u pacjentów ze stwierdzoną alergią na żel; 2. nie używać na rany oparzeniowe III stopnia; 3. nie używać w przypadku uszkodzenia lub wcześniejszego otwarcia opakowania. MEDISORB A Opatrunek z alginianów wapnia, jałowy OPIS Medisorb A jest sterylnym opatrunkiem przeznaczonym do stosowania bezpośrednio na ranę. Zawiera alginian wapnia i karboksymetylocelulozę CMC. DZIAŁANIE Włókna opatrunku reagują z wydzieliną rany, tworząc delikatny żel, który zapewnia wilgotne warunki sprzyjające gojeniu. Żel pozwala na wymianę gazową i chroni przed urazami, mogącymi wystąpić ze strony opatrunku zewnętrznego. Jednocześnie nie pozwala na boczny wyciek wydzieliny, dzięki czemu zapobiega maceracji skóry. Medisorb A jest idealny do opatrywania zarówno ran powierzchownych, jak i głębokich, o średnim i dużym stopniu wydzielania. Opatrunek, dopasowując się do kształtu rany, szczelnie ją wypełnia i chroni przed wysuszeniem. Przy zmianie opatrunku żel, który pozostaje w ranie, daje się łatwo wypłukać przy pomocy roztworu soli fizjologicznej. Medisorb A minimalizuje ryzyko powstania urazu podczas zmiany opatrunku, dzięki czemu zmiana jest bezbolesna i nie zakłóca procesu gojenia rany. WSKAZANIA Medisorb A jest opatrunkiem wysoce absorpcyjnym, wskazanym do leczenia ran o umiarkowanej i dużej ilości wydzieliny, nawet zainfekowanych. Medisorb A 8
może być użyty w leczeniu takich ran, jak: odleżyny, owrzodzenia podudzi, stopy cukrzycowe, miejsca po pobraniu przeszczepu, urazy mechaniczne skóry. SPOSÓB UŻYCIA Zalecane jest, aby stosować Medisorb A pod nadzorem pielęgniarki lub lekarza, którzy zadbają o aseptyczny sposób nałożenia opatrunku. Medisorb A jest bardzo łatwy w aplikacji. APLIKOWANIE OPATRUNKU MEDISORB A PO RAZ PIERWSZY: 1. Przemyć ranę sterylnym roztworem soli fizjologicznej. 2. Osuszyć skórę dookoła rany. 3. Wybrać odpowiedni opatrunek, pokrywający całą powierzchnię rany z dodatkowym 2 cm marginesem. 4. Położyć Medisorb A bezpośrednio na ranę. 5. Przykryć Medisorb A dodatkowym opatrunkiem i zabezpieczyć bandażem lub plastrem. 6. W przypadku owrzodzenia podudzi Medisorb A może być stosowany w połączeniu z terapią uciskową, jeśli takie jest zalecenie lekarskie. KOLEJNA ZMIANA OPATRUNKU: Medisorb A daje się łatwo usunąć bez powodowania bólu i zakłócania procesu gojenia rany, zapewniając tym samym komfort pacjentowi. 1. Usunąć zewnętrzny opatrunek. 2. Używając sterylnej pincety usunąć Medisorb A z rany. 3. Oczyścić ranę z resztek żelu, przemywając sterylnym roztworem soli. 4. Następnie postępować zgodnie z instrukcją A. Zmiana opatrunku powinna nastąpić, kiedy powierzchnia Medisorb A jest całkowicie przekształcona w żel. Odstęp czasowy pomiędzy zmianami opatrunku zależy całkowicie od stanu rany. Na obficie sączących ranach codzienna zmiana opatrunku jest wymagana w początkowej fazie leczenia, w kolejnej fazie może być zredukowana do dwóch razy w tygodniu. W przypadku ran zainfekowanych opatrunek powinien być zmieniany przynajmniej raz dziennie. Leczenie przy pomocy opatrunku Medisorb A należy stosować do momentu, kiedy rana zaczyna wydzielać niewiele wydzieliny lub przestaje wydzielać. UWAGI DODATKOWE W początkowym okresie leczenia przy użyciu opatrunku Medisorb A rana może nieco powiększyć swoje rozmiary. Jest to zjawisko typowe, powodowane oczyszczaniem brzegów rany we wczesnym stadium gojenia. Efekty leczenia przy użyciu Medisorb A mogą być mniejsze od oczekiwanych, jeżeli opatrunek zostanie zastosowany na bardzo suchą lub/i martwiczą ranę. Medisorb A nie powinien być stosowany do opatrywania przeszczepów chirurgicznych czy poparzeń trzeciego stopnia. W porównaniu z innymi absorpcyjnymi opatrunkami, sporadycznie może się pojawiać delikatne i zazwyczaj przemijające odczucie ciągnięcia, występujące wkrótce po zaaplikowaniu. Zwilżenie rany sterylnym roztworem soli fizjologicznej tuż przed aplikacją powinno uchronić pacjenta od tego dyskomfortu. Równoczesne stosowanie Medisorb A ze środkami takimi, jak: antyseptyki, antybiotyki, jest niewskazane, ponieważ Medisorb A może ograniczać lub zatrzymywać korzystne działanie tych środków. 9
Medisorb A może być stosowany w przypadku ran zainfekowanych, pod warunkiem nadzoru medycznego i jednoczesnego właściwego leczenia przeciwbakteryjnego. W przypadku zainfekowania drobnoustrojami beztlenowymi, nie zaleca się zabezpieczania Medisorb A przy pomocy opatrunków okluzyjnych. W leczeniu ran obficie i umiarkowanie sączących Medisorb A przyczynia się do zapewnienia odpowiednich warunków sprzyjających gojeniu. Istnieją jednak przypadki, kiedy gojenie zostaje osłabione i konieczne może okazać się zastosowanie leczenia skojarzonego. Dlatego jeśli w ciągu 4 6 tygodni stosowania Medisorb A nie nastąpi poprawa, należy rozpoznać przyczynę jej braku i rozpocząć leczenie zgodne z praktyką stosowaną w leczeniu tak diagnozowanych ran. ŚRODKI OSTROŻNOŚCI 1. tylko do użytku miejscowego. PRZECIWWSKAZANIA 1. nie używać w przypadku uszkodzenia lub wcześniejszego otwarcia opakowania. MEDISORB P Opatrunek polimerowy, jałowy OPIS Opatrunek Medisorb P jest sterylnym, wielowarstwowym, półprzepuszczalnym opatrunkiem, który składa się z następujących elementów: warstwy przylepnej, która pozwala umocować opatrunek lecz nie przykleja się do rany, gdyż kontakt z wydzieliną pozbawia ją przylepności, warstwy hydrożelu o dużej zdolności pochłaniania wydzieliny, miękkiej pianki umożliwiającej odparowanie nadmiaru wydzieliny i jednocześnie stanowiącej ochronę rany przed urazem mechanicznym, zewnętrznej błony poliuretanowej przepuszczającej powietrze, parę wodną i nieprzepuszczającej bakterii. DZIAŁANIE Opatrunek Medisorb P zapewnia odpowiedni poziom wilgoci w ranie, przez co ułatwia naturalny proces gojenia. WSKAZANIA Opatrunek Medisorb P może być stosowany do leczenia ran o różnej głębokości: - odleżyn stopnia I-IV, - owrzodzeń kończyn dolnych pochodzenia żylnego, - owrzodzeń kończyn dolnych spowodowanych niedokrwieniem tętniczym. SPOSÓB UŻYCIA 1. Przed założeniem opatrunku należy oczyścić ranę roztworem soli fizjologicznej lub roztworem Ringera. 10
2. Osuszyć skórę otaczającą ranę. 3. Dobrać odpowiedni rozmiar opatrunku Medisorb P tak, aby zakrył on powierzchnię rany, oraz 2-3 cm skóry wokół niej. 4. Usunąć większy papier ochronny i nałożyć opatrunek na ranę. 5. Usunąć drugi papier ochronny i przykleić opatrunek delikatnie przyciskając jego krawędzie. UWAGI DODATKOWE W przypadku stosowania Medisorb P w miejscach trudnych do opatrywania (pięta lub łokieć), dla ułatwienia przyklejenia opatrunku można rozciąć jego boki. Opatrując rany odleżynowe okolicy krzyżowej, należy wygiąć opatrunek, umieścić go w zagłębieniu pośladkowym i lekko dociskając wygładzić na zewnątrz. Jeżeli pacjent nie trzyma moczu lub kału, należy dodatkowo zabezpieczyć brzegi opatrunku przylepcem. Opatrunek należy codziennie kontrolować, żeby zapobiec ewentualnemu wyciekowi wydzieliny. Jeżeli nie ma żadnych niepokojących objawów, opatrunek może być pozostawiony na ranie do 7 dni. Opatrunek musi być usunięty natychmiast po stwierdzeniu jakichkolwiek klinicznych objawów infekcji. Stosowanie opatrunku Medisorb P można rozpocząć ponownie dopiero po ustąpieniu oznak stanu zapalnego. ŚRODKI OSTROŻNOŚCI 1. tylko do użytku miejscowego. PRZECIWWSKAZANIA Opatrunek Medisorb P nie powinien być stosowany w przypadku: 1. owrzodzeń pochodzenia gruźliczego, kiłowego, grzybiczego; 2. oparzeń trzeciego stopnia; 3. pojawienia się oznak stanu zapalnego - w przypadku pojawienia się objawów stanu zapalnego, takich jak: podwyższona temperatura, obrzęk, zaczerwienienie, należy zdjąć opatrunek i skontaktować się z lekarzem; stosowanie opatrunku Medisorb P można rozpocząć ponownie po ustąpieniu oznak stanu zapalnego; 4. uszkodzenia lub wcześniejszego otwarcia opakowania. MEDISORB H Opatrunek hydrokoloidowy, jałowy OPIS Medisorb H jest sterylnym, samoprzylepnym opatrunkiem, złożonym z warstwy hydrokoloidowej (o grubości 1 mm) oraz cienkiej pianki poliuretanowej. Warstwa hydrokoloidowa składa się z poliizobutylenowej macierzy zawierającej naturalny polimer węglowodorowy o dużych zdolnościach absorpcyjnych o nazwie Psyllium Husk i karboksymetylocelulozę. Skład: Psyllium Husk, karboksymetyloceluloza, poliizobutylen, pianka poliuretanowa 11
DZIAŁANIE Medisorb H wchłania wydzielinę z rany, jednocześnie umożliwiając migrację tlenu i pary wodnej. Opatrunek nie przepuszcza bakterii. W kontakcie warstwy hydrokoloidowej z wydzieliną z rany powstaje spójny żel, zapewniający odpowiednią wilgotność sprzyjającą gojeniu rany. Opatrunek Medisorb H jest łatwy do usunięcia ze względu na tworzenie się żelu na wewnętrznej powierzchni pomiędzy warstwą hydrokoloidu i powierzchnią rany. Zapewnia to bezbolesną zmianę opatrunku i minimalizuje ryzyko powstania urazu. WSKAZANIA Medisorb H może być stosowany do opatrywania ran umiarkowanie i obficie wydzielających, zarówno powierzchownych jak i głębokich: 1. owrzodzeń podudzi, 2. odleżyn, 3. oparzeń pierwszego i drugiego stopnia, 4. miejsc, z których pobrano przeszczep, 5. otarć naskórka. SPOSÓB UŻYCIA 1. Przed założeniem opatrunku należy oczyścić ranę roztworem soli fizjologicznej lub roztworem Ringera. 2. Osuszyć skórę otaczającą ranę. 3. Dobrać odpowiedni rozmiar opatrunku Medisorb H tak, aby zakrył on powierzchnię rany oraz 2-3 cm skóry wokół niej. W przypadku konieczności przykrycia rany o dużej powierzchni można nałożyć kilka opatrunków, które będą na siebie nachodzić. 4. Usunąć papier ochronny. Położyć Medisorb H bezpośrednio na powierzchnię rany i delikatnie docisnąć krawędzie opatrunku. Do mocowania Medisorb H nie jest potrzebny żaden dodatkowy opatrunek. Opatrunek należy wymienić, kiedy powierzchnia hydrokoloidu zamieni się w żel. Częstotliwość zmian zależy od ilości wydzieliny. W przypadku ran z obfitą wydzieliną opatrunek może wymagać codziennych zmian. W przypadku ran o niewielkim wysięku lub ran pokrywających się nabłonkiem, opatrunek może pozostawać na ranie do 7 dni. UWAGI DODATKOWE Opatrunek Medisorb H przyniesie efekty mniejsze od oczekiwanych, jeżeli zostanie zastosowany do ran bardzo suchych lub martwiczych. Wykorzystanie opatrunku Medisorb H w leczeniu owrzodzeń podudzi nie zastępuje potrzeby leczenia uciskowego. Owrzodzenia podudzi, jeżeli takie jest zalecenie lekarskie, mogą być leczone przy użyciu opatrunku Medisorb H w połączeniu z terapią uciskową. We wczesnych etapach leczenia za pomocą opatrunku Medisorb H rana może się powiększyć. Jest to zjawisko normalne, powodowane oczyszczaniem brzegów rany we wczesnym stadium gojenia. W leczeniu ran umiarkowanie i obficie sączących opatrunek Medisorb H przyczynia się do przyspieszenia procesu gojenia. Istnieją jednak przypadki, kiedy gojenie jest utrudnione w wyniku towarzyszących ranie warunków chorobowych. Dlatego, jeżeli po czterech do sześciu tygodni stosowania opatrunku Medisorb H nie nastąpi poprawa wówczas należy dokonać oceny poprzednio postawionej diagnozy i ogólnie stosowanej terapii. 12
Opatrunek Medisorb H powinien być pozostawiony na ranie możliwie długo w celu zminimalizowania ryzyka uszkodzenia delikatnej, świeżo uformowanej tkanki oraz zredukowania możliwości zakażenia. Pod opatrunkiem może powstać żółtawy żel z charakterystycznym zapachem. Nie jest to objaw infekcji, lecz normalne zjawisko towarzyszące stosowaniu opatrunków hydrokoloidowych. Grube warstwy martwicy powinny być usunięte przed zastosowaniem opatrunku Medisorb H. ŚRODKI OSTROŻNOŚCI 1. tylko do użytku miejscowego. PRZECIWWSKAZANIA Opatrunek Medisorb H nie powinien być stosowany w przypadku: 1. owrzodzeń pochodzenia gruźliczego, kiłowego, grzybiczego; 2. arteriopatii stopnia IV; 3. ukąszeń i oparzeń trzeciego stopnia; 4. pojawienia się oznak stanu zapalnego - w przypadku pojawienia się objawów stanu zapalnego, takich jak: podwyższona temperatura, obrzęk, zaczerwienienie, należy zdjąć opatrunek i skontaktować się z lekarzem; stosowanie opatrunku Medisorb H można rozpocząć ponownie po ustąpieniu oznak stanu zapalnego; 5. uszkodzenia lub wcześniejszego otwarcia opakowania. MEDISORB F Poliuretanowy opatrunek foliowy, jałowy OPIS Medisorb F to sterylny, przezroczysty opatrunek, który składa się z błony poliuretanowej, pokrytej warstwą kleju akrylowego. DZIAŁANIE Opatrunek nie przepuszcza mikroorganizmów, jednakże umożliwia przenikanie tlenu do rany i odprowadzanie pary wodnej na zewnątrz. Medisorb F utrzymuje odpowiednią wilgotność rany, zapobiegając tworzeniu się strupa i ułatwiając gojenie. Medisorb F pozwala na wzrokową kontrolę rany w trakcie procesu gojenia. WSKAZANIA Opatrunek Medisorb F wskazany jest do leczenia: 1. drobnych oparzeń, 2. miejsc z których pobierano przeszczepy, 3. odleżyn I i II stopnia, 4. ran pooperacyjnych, 5. otarć i skaleczeń. Medisorb F może być także stosowany profilaktycznie jako opatrunek ochronny dla skóry narażonej na otarcia lub na działanie wilgoci. 13
SPOSÓB UŻYCIA 1. Przed założeniem opatrunku należy oczyścić ranę roztworem soli fizjologicznej lub roztworem Ringera. 2. Osuszyć skórę otaczającą ranę. 3. Dobrać odpowiedni rozmiar opatrunku Medisorb F tak, aby zakrył on powierzchnię rany oraz 2-3 cm skóry wokół niej. 4. Usunąć papier ochronny z centralnej części opatrunku i trzymając za papierowe brzegi umieścić opatrunek na ranie. 5. Usunąć papier ochronny z brzegów i przykleić resztę opatrunku. Lekko docisnąć krawędzie opatrunku do otaczającej ranę skóry. 6. Po nałożeniu opatrunku usunąć wierzchnią plastikową osłonę, ciągnąc za zakładki zgodnie z kierunkiem pokazanym przez zielone strzałki. Opatrunek Medisorb F może być pozostawiony na ranie przez okres do 7 dni. Opatrunek powinien zostać zdjęty natychmiast, jeżeli wystąpią jakiekolwiek kliniczne objawy infekcji. Stosowanie opatrunku Medisorb F można rozpocząć ponownie po ustąpieniu oznak stanu zapalnego. ŚRODKI OSTROŻNOŚCI 1. tylko do użytku miejscowego. PRZECIWWSKAZANIA Opatrunek Medisorb F nie powinien być stosowany w przypadku: 1. oparzeń III stopnia, 2. ran głębokich, 3. pojawienia się oznak stanu zapalnego - w przypadku pojawienia się objawów stanu zapalnego, takich jak: podwyższona temperatura, obrzęk, zaczerwienienie, należy zdjąć opatrunek i skontaktować się z lekarzem; stosowanie opatrunku Medisorb F można rozpocząć ponownie po ustąpieniu oznak stanu zapalnego; 4. w przypadku uszkodzenia lub wcześniejszego otwarcia opakowania. MEDISORB SILVER Samoprzylepny opatrunek chłonny, ze srebrem, jałowy MEDISORB SILVER PAD Opatrunek chłonny, ze srebrem, jałowy OPIS Medisorb SILVER jest jałowym, samoprzylepnym opatrunkiem wykonanym z elastycznej włókniny z centralnie położonym wkładem chłonnym pokrytym aktywnym srebrem metalicznym. 14
DZIAŁANIE Medisorb SILVER jest elastycznym, paroprzepuszczalnym - oddychającym opatrunkiem, który stanowi skuteczną barierę dla mikroorganizmów. Centralnie położony wkład chłonny, pochłania nadmiar wydzieliny utrzymując jednocześnie wilgotne środowisko w ranie, a jony srebra stymulują rozwój tkanki ziarninującej i wykazują działanie antybakteryjne. Srebro oddziałuje na szerokie spektrum bakterii. Hypoalergiczny klej akrylowy jest przyjazny dla skóry. UWAGI DODATKOWE Opatrunek występuje również w wersji nieprzylepnej jako Medisorb SILVER PAD, w której 100% opatrunku pokryte jest srebrem. WSKAZANIA Medisorb SILVER /Medisorb SILVER PAD służy do miejscowego leczenia ran trudno gojących się, również zakażonych oraz jako opatrunek służący do zapobiegania infekcjom w ranach czystych i miejscach, z których pobrano przeszczep. SPOSÓB UŻYCIA 1. Przed założeniem opatrunku należy oczyścić, zdezynfekować i osuszyć skórę. Medisorb SILVER - usunąć papier ochronny i przykleić opatrunek umieszczając wkład chłonny centralnie nad raną, wygładzić przyklejoną powierzchnię. Medisorb SILVER PAD - przyłożyć opatrunek centralnie do rany, następnie przykleić go przylepcem lub zabezpieczyć bandażem (szczególnie w przypadku ran owrzodzeniowych gdzie wymagana jest kompresja). Opatrunek należy zmieniać tak często jak to jest konieczne; generalnie opatrunek powinien być zmieniony przynajmniej 1-2 razy w tygodniu w przypadku ran lekko wydzielających oraz codziennie w przypadku ran obficie wydzielających. ŚRODKI OSTROŻNOŚCI 1. podczas zakładania opatrunku nie należy dotykać aktywnej strony wkładu chłonnego, 2. jeśli na ranie lub wokół niej pojawi się podrażnienie, bolesność, opuchlizna lub wydzielina ropna należy przerwać stosowanie opatrunku i skonsultować się z lekarzem. PRZECIWWSKAZANIA 1. nie stosować u osób ze stwierdzoną alergią na srebro, 2. bezwzględnie zdjąć opatrunek przed badaniem rezonansem magnetycznym. 15