PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Komisja Prawna 13.12.2013 2013/0268(COD) ***I PROJEKT SPRAWOZDANIA w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1215/2012 w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych (COM(2013)0554 C7-0239/2013 2013/0268(COD)) Komisja Prawna Sprawozdawca: Tadeusz Zwiefka PR\1013385.doc PE526.091v01-00 Zjednoczona w różnorodności
PR_COD_1amCom Objaśnienie używanych znaków * Procedura konsultacji *** Procedura zgody ***I Zwykła procedura ustawodawcza (pierwsze czytanie) ***II Zwykła procedura ustawodawcza (drugie czytanie) ***III Zwykła procedura ustawodawcza (trzecie czytanie) (Wskazana procedura opiera się na podstawie prawnej zaproponowanej w projekcie aktu.) Poprawki do projektu aktu Poprawki Parlamentu w postaci dwóch kolumn Skreślenia zaznacza się wytłuszczonym drukiem i kursywą w lewej kolumnie. Zmianę brzmienia zaznacza się wytłuszczonym drukiem i kursywą w obu kolumnach. Nowy tekst zaznacza się wytłuszczonym drukiem i kursywą w prawej kolumnie. Pierwszy i drugi wiersz nagłówka każdej poprawki wskazuje element rozpatrywanego projektu aktu, którego dotyczy poprawka. Jeżeli poprawka odnosi się do obowiązującego aktu, do którego zmiany zmierza projekt aktu, nagłówek zawiera dodatkowo trzeci wiersz, w którym wskazuje się odpowiednio obowiązujący akt i przepis, którego dotyczy poprawka. Poprawki Parlamentu w postaci tekstu skonsolidowanego Nowe fragmenty tekstu zaznacza się wytłuszczonym drukiem i kursywą. Fragmenty tekstu, które zostały skreślone, zaznacza się za pomocą symbolu lub przekreśla. Zmianę brzmienia zaznacza się przez wyróżnienie nowego tekstu wytłuszczonym drukiem i kursywą i usunięcie lub przekreślenie zastąpionego tekstu. Tytułem wyjątku nie zaznacza się zmian o charakterze ściśle technicznym wprowadzonych przez służby w celu opracowania końcowej wersji tekstu. PE526.091v01-00 2/12 PR\1013385.doc
SPIS TREŚCI Strona PROJEKT REZOLUCJI USTAWODAWCZEJ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO...5 UZASADNIENIE...12 PR\1013385.doc 3/12 PE526.091v01-00
PE526.091v01-00 4/12 PR\1013385.doc
PROJEKT REZOLUCJI USTAWODAWCZEJ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1215/2012 w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych (COM(2013)0554 C7-0239/2013 2013/0268(COD)) (Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie) Parlament Europejski, uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2013)0554), uwzględniając art. 294 ust. 2, art. 67 ust. 4 i art. 81 ust. 2 lit. a), c) i e) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C7-0239/2013), uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 1, uwzględniając art.55 Regulaminu, uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej (A7-0000/2013), 1. przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu; 2. zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli uzna ona za stosowne wprowadzić znaczące zmiany do swojego wniosku lub zastąpić go innym tekstem; 3. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, a także parlamentom narodowym. 1 Motyw 3 (1) W dniu 19 lutego 2013 r. niektóre państwa członkowskie podpisały Porozumienie w sprawie Jednolitego Sądu Patentowego. Porozumienie stanowi, że wchodzi ono w życie w pierwszym dniu (1) W dniu 19 lutego 2013 r. niektóre państwa członkowskie podpisały Porozumienie w sprawie Jednolitego Sądu Patentowego. Porozumienie stanowi, że wchodzi ono w życie w pierwszym dniu 1 Dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym. PR\1013385.doc 5/12 PE526.091v01-00
czwartego miesiąca po dacie wejścia w życie zmian do rozporządzenia (UE) nr 1215/2012 dotyczących jego związku z tym porozumieniem. czwartego miesiąca po dacie wejścia w życie zmian do rozporządzenia (UE) nr 1215/2012 Parlamentu Europejskiego i Rady 4a dotyczących jego związku z tym porozumieniem. 4a Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1215/2012 z dnia 12 grudnia 2012 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych (Dz.U. L 351 z 20.12.2012, s. 1). Uzasadnienie W pierwszym motywie wydaje się wskazane przypomnieć pełny tytuł zmienionego rozporządzenia. 2 Motyw 4 a (nowy) (4a) Zmiany do rozporządzenia (UE) nr 1215/2012 przewidziane w niniejszym rozporządzeniu w odniesieniu do Jednolitego Sądu Patentowego mają na celu ustanowienie międzynarodowej jurysdykcji tego sądu i nie wpływają na wewnętrzny podział postępowań między oddziałami tego sądu ani na określone w Porozumieniu JSP ustalenia dotyczące wykonywania jurysdykcji, w tym jurysdykcji wyłącznej, w okresie przejściowym przewidzianym w tym porozumieniu. PE526.091v01-00 6/12 PR\1013385.doc
Uzasadnienie Przedmiotowy motyw ma na celu wyjaśnić cel poprawek: rozporządzenie dotyczy części ogólnej prawa międzynarodowego prywatnego. Zmiana przekształcenia rozporządzenia Bruksela I nie obejmuje podziału zadań w sądzie. 3 Motyw 5 a (nowy) (5a) Wspólny sąd powinien móc rozstrzygać spory, w których uczestniczą pozwani z państw trzecich, na podstawie zasady jurysdykcji dodatkowej w określonym przypadku, gdy skarżący z UE wnosi do wspólnego sądu pozew przeciwko pozwanemu z państwa trzeciego w sprawie naruszenia jednolitego patentu, które to naruszenie powoduje szkodę zarówno wewnątrz Unii, jak i poza nią. Taka jurysdykcja dodatkowa powinna być wykonywana przez wspólny sąd w przypadku, gdy majątek należący do pozwanego znajduje się w państwie członkowskim będącym stroną porozumienia ustanawiającego dany wspólny sąd, a dany spór jest w wystarczającym stopniu związany z takim państwem członkowskim, na przykład dlatego, że w państwie tym pozwany ma miejsce zamieszkania lub dostępne są tam dowody dotyczące sporu. Ustanawiając jurysdykcję, wspólny sąd powinien brać pod uwagę wartość przedmiotowego majątku, która nie powinna być znikoma i powinna umożliwić wykonanie orzeczenia, co najmniej częściowo, w państwach członkowskich będących stroną porozumienia ustanawiającego dany wspólny sąd. PR\1013385.doc 7/12 PE526.091v01-00
Uzasadnienie W motywie wyjaśniono przepis o dodatkowej właściwości z części o wspólnych sądach. 4 Artykuł 1 punkt -1 (nowy) Rozporządzenie (WE) nr 1215/2012 Motyw 11 Tekst obowiązujący (11) Do celów niniejszego rozporządzenia sądy państw członkowskich powinny obejmować sądy wspólne dla kilku państw członkowskich, takie jak Trybunał Sprawiedliwości Beneluksu, w zakresie, w jakim sprawuje on jurysdykcję w sprawach wchodzących w zakres niniejszego rozporządzenia. Dlatego też orzeczenia wydane przez takie sądy powinny być uznawane i wykonywane zgodnie z przepisami niniejszego rozporządzenia. (11) Do celów niniejszego rozporządzenia sądy państw członkowskich powinny obejmować sądy wspólne dla kilku państw członkowskich, takie jak Jednolity Sąd Patentowy czy Trybunał Sprawiedliwości Beneluksu, w zakresie, w jakim sprawują one jurysdykcję w sprawach wchodzących w zakres niniejszego rozporządzenia. Dlatego też orzeczenia wydane przez takie sądy powinny być uznawane i wykonywane zgodnie z przepisami niniejszego rozporządzenia. Uzasadnienie Z uwagi na znaczenie przyszłego Jednolitego Sądu Patentowego należy także wspomnieć o nim w motywach do rozporządzenia Bruksela I. 5 Artykuł 1 punkt 2 Rozporządzenie (WE) nr 1215/2012 Artykuł 71 a ustęp 2 wprowadzenie 2. Dla celów niniejszego rozporządzenia obydwa niżej wymienione sądy są sądami wspólnymi: 2. W szczególności do celów niniejszego rozporządzenia wspólnymi sądami są następujące sądy: PE526.091v01-00 8/12 PR\1013385.doc
Uzasadnienie przewiduje, że do dwóch istniejących sądów wspólnych mogą dołączyć dodatkowe sądy wspólne ustanowione przez grupy państw członkowskich, które również regulowałoby rozporządzenie Bruksela I w zakresie, w jakim orzekałyby w sprawach cywilnych i handlowych. 6 Artykuł 1 punkt 2 Rozporządzenie (WE) nr 1215/2012 Artykuł 71 b ustęp 2 2. W przypadku gdy pozwany nie posiada miejsca zamieszkania w państwie członkowskim, natomiast niniejsze rozporządzenie w inny sposób nie obejmuje go jurysdykcją, przepisy Działu II stosuje się tak, jakby pozwany posiadał miejsce zamieszkania w państwie członkowskim. Artykuł 35 stosuje się nawet wówczas, gdy sądy państw niebędących członkami UE mają jurysdykcję w zakresie orzekania co do istoty sprawy. 2. W przypadku gdy pozwany nie posiada miejsca zamieszkania w państwie członkowskim, natomiast niniejsze rozporządzenie w inny sposób nie obejmuje go jurysdykcją, przepisy Działu II stosuje się odpowiednio, niezależnie od miejsca zamieszkania pozwanego. Do wspólnego sądu można kierować wnioski w sprawie środków tymczasowych, w tym środków zabezpieczających, nawet jeśli jurysdykcję do orzekania co do istoty sprawy mają sądy państwa trzeciego. Uzasadnienie Okazuje się, że trzeba doprecyzować treść ustępu. 7 Artykuł 1 punkt 2 Rozporządzenie (WE) nr 1215/2012 Artykuł 71 b ustęp 3 3. W przypadku gdy pozwany nie posiada 3. W przypadku gdy wspólny sąd ma PR\1013385.doc 9/12 PE526.091v01-00
miejsca zamieszkania w państwie członkowskim i żaden sąd państwa członkowskiego nie ma jurysdykcji na mocy niniejszego rozporządzenia, pozwanego można pozwać do wspólnego sądu, w przypadku gdy: a) majątek pozwanego znajduje się w państwie członkowskim będącym stroną porozumienia ustanawiającego dany wspólny sąd; b) wartość majątku nie jest nieznaczna w porównaniu z wartością przedmiotu sporu; c) spór jest w wystarczającym stopniu powiązany z państwem członkowskim będącym stroną porozumienia ustanawiającego dany wspólny sąd. jurysdykcję w odniesieniu do danego pozwanego na mocy ust. 2 w sporze dotyczącym naruszenia jednolitego patentu, które powoduje szkodę wewnątrz Unii, sąd ten może także mieć jurysdykcję w stosunku do szkody powstałej na skutek takiego naruszenia, zlokalizowanej poza Unią. Taką jurysdykcję można ustanowić tylko wówczas, gdy majątek pozwanego znajduje się w państwie członkowskim lub większej ich liczbie, które są stroną porozumienia ustanawiającego dany wspólny sąd, a dany spór jest w wystarczającym stopniu związany z takim państwem członkowskim lub większą ich liczbą; Uzasadnienie zmienia przeformułowuje wniosek dotyczący dodatkowej podstawy jurysdykcji oraz ma na celu wyjaśnienie, że wszystkie państwa członkowskie będące stroną porozumienia uznaje się za tworzące jednolitą przestrzeń prawną na potrzeby oceny zaistnienia kryteriów powiązania. 8 Artykuł 1 punkt 2 Rozporządzenie (WE) nr 1215/2012 Artykuł 71 d ustęp 1 a (nowy) Jednak jeżeli uznania lub wykonania wyroku wydanego przez wspólny sąd dochodzi się w państwie członkowskim będącym stroną porozumienia PE526.091v01-00 10/12 PR\1013385.doc
Uzasadnienie ustanawiającego ten sąd, zamiast niniejszego rozporządzenia stosuje się wszelkie przepisy tego porozumienia o uznawaniu i wykonywaniu orzeczeń. Jeżeli porozumienie ustanawiające wspólny sąd zawiera specjalne przepisy i uznawaniu i wykonywaniu orzeczeń, nowy ustęp ma na celu umożliwić ich stosowanie w miejsce ogólnych przepisów rozporządzenia Bruksela I w odniesieniu do państw członkowskich będących stronami tego porozumienia. 9 Artykuł 2 Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia 10 stycznia 2015 r. Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie następnego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia 10 stycznia 2015 r. Uzasadnienie Porozumienie o Jednolitym Sądzie Patentowym ma wejść w życie w pierwszym dniu czwartego miesiąca po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia. Jako że rozporządzenie Bruksela I w każdym razie będzie stosowane dopiero od 10 stycznia 2015 r., data wejścia w życie rozporządzenia może być przeniesiona bez negatywnych konsekwencji prawnych, a z tą korzyścią, że porozumienie o JSP wejdzie w życie do miesiąca wcześniej. PR\1013385.doc 11/12 PE526.091v01-00
UZASADNIENIE W dniu 12 grudnia 2012 r. przyjęto wersję przekształconą rozporządzenia Bruksela I w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych. Wejdzie ona w życie w dniu 10 stycznia 2015 r. Reforma przyniosła szereg istotnych zmian, m.in. zniesienie procedury exequatur, zapewnienie łatwiejszej procedury wykonywania orzeczeń w innych państwach członkowskich. Po przyjęciu przekształconej wersji osiągnięto porozumienie w sprawie pakietu patentowego, na który składają się dwa rozporządzenia oraz porozumienie w sprawie Jednolitego Sądu Patentowego, które razem stworzą system jednolitej ochrony patentowej w Unii Europejskiej. W art. 89 ust. 1 tego porozumienia przewidziano, że nie może wejść w życie przed wejściem w życie niektórych poprawek do rozporządzenia Bruksela I. Wynika to stąd, że skoro mamy do czynienia z sądem wspólnym dla kilku państw członkowskich, trzeba ustanowić nowe przepisy w rozporządzeniu Bruksela I, które uregulują specyficzny status tego sądu. Zmiana ta będzie także dotyczyła Trybunału Sprawiedliwości Beneluksu, który obecnie jest jedynym innym sądem wspólnym dla kilku państw członkowskich. W szczególności należy doprecyzować, że Jednolity Sąd Patentowy i Trybunał Sprawiedliwości Beneluksu muszą być traktowane w taki sam sposób jak sądy państw członkowskich w odniesieniu do stosowania rozporządzenia Bruksela I. Dla Jednolitego Sądu Patentowego i Trybunału Sprawiedliwości Beneluksu należy ustanowić przepisy o jurysdykcji, uznawaniu i wykonywaniu orzeczeń. Potrzebne są także szczegółowe przepisy o lis pendens i czynnościach powiązanych. Sprawozdawca całkowicie zgadza się z głównymi założeniami rozporządzenia zaproponowanego przez Komisję. Jednak w niniejszym sprawozdaniu zaproponował kilka usprawnień. W szczególności wydaje się, że należy jasno określić zakres zmiany, skoro nie ma ona na celu ani wewnętrznego podziału prac we wspólnym sądzie, ani szczegółowych zasad uznawania i wykonywania orzeczeń, które można ująć w porozumieniu o wspólnym sądzie. W konkretnych ramach prawnych dla wspólnego sądu należy także zwrócić szczególną uwagę na zasady, które stosuje się do pozwanych z państw trzecich, których zasadniczo nie dotyczą przepisy rozporządzenia Bruksela I. Sprawozdawca sugeruje, by jak najszybciej przedłożyć te przepisy pod głosowanie, ponieważ nie wywołują sporów, a zależy od nich wejście w życie porozumienia w sprawie Jednolitego Sądu Patentowego. PE526.091v01-00 12/12 PR\1013385.doc