Dlaczego glony atakują elewacje? Jak z nimi walczyć? Atakują nie tylko elewacje starych kamienic, lecz również fasady nawet kilkuletnich domów. Choć w naturalnych warunkach tworzą fascynujące formy życia, ich występowanie wokół nas przysparza wielu problemów. Glony i grzyby jak z nimi walczyć? Do najpowszechniejszych mikroorganizmów, występujących na zewnętrznych ścianach budynków należą glony i grzyby. Ich kolonie tworzą zanieczyszczenia biologiczne, które mają szkodliwy wpływ na estetykę i funkcjonalność domów, bloków, a także wielu miejsc użyteczności publicznej. Gdzie i kiedy występują najczęściej? Grzyby i glony mogą się rozwijać na wszystkich typach elewacji. Szczególnie narażone są tynki z żywic syntetycznych bez dodatków biocydów (czyli związków o właściwościach zwalczających mikroorganizmy). Naturalnym środowiskiem życia glonów jest woda, jednak na fasadach budynków mamy do czynienia z glonami powietrznymi. Rozwijają się tam także grzyby pleśniowe. Odpowiednia wilgotność i temperatura oraz obecność substancji odżywczych to warunki, które sprzyjają ich życiu. Oba rodzaje mikroorganizmów przenoszą się za pomocą wiatru i lokują w dogodnych warunkach. Rozwój mikroflory na elewacjach jest zjawiskiem naturalnym i nieuniknionym, szczególnie jeśli w ciągu roku występuje duża częstotliwość opadów i wysoka wilgotność powietrza. Na ich osadzanie ma również wpływ bezpośrednie otoczenie. Przykładowo, jeśli w pobliżu budynku znajdują się tereny zielone, to prawdopodobieństwo ich występowania jest znacznie większe niż w dużych skupiskach bloków mieszkalnych. Grzyby i glony najbardziej lubią północne i zachodnie fasady, ponieważ te strony są mniej nasłonecznione, co sprzyja pozostawaniu wilgoci. page 1 / 13
(Przed renowacją: elewacja zaatakowana przez glony. fot. BOLIX) page 2 / 13
(Po renowacji: elewacja po usunięciu glonów i pomalowaniu farbą. fot. BOLIX) Najczęściej popełniane błędy Działania zapobiegające rozwojowi mikroorganizmów na elewacjach powinny być podejmowane już na etapie projektu. Marek Zając z firmy Bolix, producenta chemii budowlanej: Pod uwagę warto wziąć kilka aspektów, np. rodzaj powierzchni tynków (chropowata fasada sprzyja zatrzymywaniu się wody opadowej i innych zanieczyszczeń) czy zacienienie ścian, przez które schną one wolniej. Ważnym elementem jest także orynnowanie, zabezpieczające elewację przed bezpośrednim spływaniem wody z dachu podczas opadów. Przemyślany system odprowadzania wody uniemożliwia rozpryskiwanie się jej w pobliżu cokołów, należących do najbardziej narażonych na skażenia miejsc. page 3 / 13
Ochronę daje także odpowiedni przepływ powietrza przez ściany. Powierzchnie o ograniczonej cyrkulacji schną znacznie wolniej. Problem mogą stanowić zbyt szczelne okna, które w większości przypadków są przyczyną zawilgocenia stref nadokiennych i rozwoju w tych miejscach glonów lub grzybów. Jak zwalczać? W walce z istniejącymi skażeniami mikrobiologicznymi istotne są: konsekwencja, regularność oraz znajomość zastosowania preparatów biobójczych. Pozbycie się kolonii glonów lub grzybni ze ścian obejmuje kilka etapów. Marek Zając z firmy Bolix: Pierwszym z nich jest redukcja powstałych już zabrudzeń poprzez umycie elewacji wodą pod ciśnieniem oraz usunięcie zanieczyszczeń szczotką. Środki glono- lub grzybobójcze należy stosować wyłącznie na czysty obszar ściany. Dzięki temu uzyskamy odkażoną powierzchnię, którą po wyschnięciu można ponownie zagruntować i pomalować. Kolejnym krokiem jest zabezpieczenie powierzchni tynku przed ponownym przenikaniem brudu w głąb jego struktury. Do tego celu warto wykorzystać preparaty o właściwościach wzmacniających, które ograniczają chłonność powierzchni, tworząc jednocześnie optymalną bazę dla środków renowacyjnych. Odświeżanie ścian zewnętrznych budynków należy zakończyć pomalowaniem ich farbą lub bezbarwnym preparatem impregnującym, które tworzą na elewacji powłokę ochronną, zmniejszającą porowatość powierzchni i jej wodochłonność. Warto zaznaczyć, że szczególnie wysoką odpornością na wilgoć charakteryzują się farby silikonowe. Pokrycie nimi tynku w znacznym stopniu ogranicza także osadzanie się kurzu i innych zanieczyszczeń. W konsekwencji wydłużony zostaje także czas działania związków biocydowych zawartych w środkach, chroniących przed skażeniami mikrobiologicznymi. Wszystkie preparaty biobójcze powinny być stosowane zgodnie z zaleceniami producentów. Nieodpowiednie użytkowanie produktów lub rozcieńczenie ich w złych proporcjach może zmniejszyć intensywność ich działania. Przeczytaj także: page 4 / 13
Dom w mieście przy ruchliwej ulicy - jaka elewacja będzie najlepsza? page 5 / 13
Wybór odpowiedniego tynku powinniśmy podjąć w oparciu o charakterystykę techniczną, a nie kierując się kolorem elewacji czy aspektem ekonomicznym. Jeżeli budujemy domy jednorodzinne w mieście, w sąsiedztwie ruchliwych ulic, optymalnym rozwiązaniem na elewację jest zastosowanie tynku silikonowego. Dlaczego? page 6 / 13
page 7 / 13
Jaka farba elewacyjna jest najlepsza na wybrany przez nas tynk? Jeżeli chcemy zmienić kolory elewacji, mamy do wyboru dwie możliwości: albo położyć kolorowy tynk cienkowarstwowy, albo pomalować ściany farbą elewacyjną. Jaką farbę elewacyjną wybrać, by nie kolidowały ze składnikami tynku? page 8 / 13
page 9 / 13
Dobierz tynk elewacyjny do otoczenia, w którym budujesz dom Na rynku dostępne są różne rodzaje tynków cienkowarstwowych, różniące się spoiwem użytym do ich produkcji, a co za tym idzie również właściwościami technicznymi. Te powinno dobierać się przede wszystkim pod względem technologii budowy domu i wybranego materiału izolacyjnego. Jednak równie istotne dla trwałości i estetyki elewacji, jest dobór tynku do otoczenia i strefy klimatycznej, w której znajduje się dom. page 10 / 13
page 11 / 13
Malowanie elewacji: o czym należy pamiętać odnawiając elewacje? Farby elewacyjne nadają się do stosowania na różnego typu powierzchniach: tynkach cementowych, cementowo-wapiennych, gazobetonie, cegle, kamieniach, wyprawach akrylowych i mineralnych, szpachlówce oraz cienkowarstwowych systemach dociepleń. Każda powierzchnia powinna zostać odpowiednio przygotowana przed rozpoczęciem malowania. page 12 / 13