z paragra em eria PRAWO CYWILNE ZBIÓR PRZEPISÓW KODEKS CYWILNY KODEKS RODZINNY I OPIEKUŃCZY KSIĘGI WIECZYSTE I HIPOTEKA KODEKS POSTĘPOWANIA CYWILNEGO KOSZTY SĄDOWE W SPRAWACH CYWILNYCH PRAWO PRYWATNE MIĘDZYNARODOWE Warszawa 2012
Stan prawny na 5 czerwca 2012 r. Wydawca: Magdalena Przek-Ślesicka Redaktor prowadzący: Roman Rudnik Opracowanie redakcyjne: Ilona Iwko, Dorota Wiśniewska Łamanie: Faktoria Wyrazu Sp. z o.o. Copyright by Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o., 2012 ISBN: 978-83-264-3942-1 27. wydanie Wydane przez: Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o. Redakcja Książek 01-231 Warszawa, ul. Płocka 5a tel. 22 535 82 00, fax 22 535 81 35 e-mail: ksiazki@wolterskluwer.pl www.wolterskluwer.pl Księgarnia internetowa www.profinfo.pl
UWZGLĘDNIA ZMIANY WCHODZĄCE W ŻYCIE Z DNIEM: KODEKS CYWILNY: 28 kwietnia 2012 r. ustawa z dnia 16 września 2011 r. o timeshare (Dz. U. Nr 230, poz. 1370) KODEKS RODZINNY I OPIEKUŃCZY: 8 czerwca 2012 r. ustawa z dnia 27 kwietnia 2012 r. o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 579) KSIĘGI WIECZYSTE I HIPOTEKA: 28 kwietnia 2012 r. ustawa z dnia 16 września 2011 r. o timeshare (Dz. U. Nr 230, poz. 1370) KODEKS POSTĘPOWANIA CYWILNEGO: 3 maja 2012 r. ustawa z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 233, poz. 1381)
Spis treści Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny... 23 KSIĘGA PIERWSZA. CZĘŚĆ OGÓLNA...24 Tytuł I. Przepisy wstępne...24 Tytuł II. Osoby...25 Dział I. Osoby fizyczne...25 Rozdział I. Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych...25 Rozdział II. Miejsce zamieszkania...28 Rozdział III. Uznanie za zmarłego...29 Dział II. Osoby prawne...30 Dział III. Przedsiębiorcy i ich oznaczenia...32 Tytuł III. Mienie...34 Tytuł IV. Czynności prawne...37 Dział I. Przepisy ogólne...37 Dział II. Zawarcie umowy...39 Dział III. Forma czynności prawnych...44 Dział IV. Wady oświadczenia woli...47 Dział V. Warunek...49 Dział VI. Przedstawicielstwo...50 Rozdział I. Przepisy ogólne...50 Rozdział II. Pełnomocnictwo...50 Rozdział III. Prokura...52 Tytuł V. Termin...54 Tytuł VI. Przedawnienie roszczeń...55 KSIĘGA DRUGA. WŁASNOŚĆ I INNE PRAWA RZECZOWE...58 Tytuł I. Własność...58 Dział I. Przepisy ogólne...58 Dział II. Treść i wykonywanie własności...58 Dział III. Nabycie i utrata własności...61 Rozdział I. Przeniesienie własności...61 Rozdział II. Zasiedzenie...63 Rozdział III. Inne wypadki nabycia i utraty własności...64 5
Spis treści Dział IV. Współwłasność...67 Dział V. Ochrona własności...72 Tytuł II. Użytkowanie wieczyste...75 Tytuł III. Prawa rzeczowe ograniczone...78 Dział I. Przepisy ogólne...78 Dział II. Użytkowanie...80 Rozdział I. Przepisy ogólne...80 Rozdział II. Użytkowanie przez osoby fizyczne...82 Rozdział III. Użytkowanie przez rolnicze spółdzielnie produkcyjne...83 Rozdział IV. Inne wypadki użytkowania...85 Dział III. Służebności...86 Rozdział I. Służebności gruntowe...86 Rozdział II. Służebności osobiste...88 Rozdział III. Służebność przesyłu...89 Dział IV. Zastaw...90 Rozdział I. Zastaw na rzeczach ruchomych...90 Rozdział II. Zastaw na prawach...93 Tytuł IV. Posiadanie...95 KSIĘGA TRZECIA. ZOBOWIĄZANIA...98 Tytuł I. Przepisy ogólne...98 Tytuł II. Wielość dłużników albo wierzycieli...102 Dział I. Zobowiązania solidarne...102 Dział II. Zobowiązania podzielne i niepodzielne...104 Tytuł III. Ogólne przepisy o zobowiązaniach umownych...105 Tytuł IV. (skreś lony)...112 Tytuł V. Bezpodstawne wzbogacenie...112 Tytuł VI. Czyny niedozwolone...114 Tytuł VI 1. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez produkt. niebezpieczny...122 Tytuł VII. Wykonanie zobowiązań i skutki ich niewykonania...124 Dział I. Wykonanie zobowiązań...124 Dział II. Skutki niewykonania zobowiązań...129 Dział III. Wykonanie i skutki niewykonania zobowiązań. z umów wzajemnych...132 Tytuł VIII. Potrącenie, odnowienie, zwolnienie z długu...134 Tytuł IX. Zmiana wierzyciela lub dłużnika...136 Dział I. Zmiana wierzyciela...136 Dział II. Zmiana dłużnika...138 Tytuł X. Ochrona wierzyciela w razie niewypłacalności dłużnika...140 Tytuł XI. Sprzedaż...142 Dział I. Przepisy ogólne...142 Dział II. Rękojmia za wady...146 Dział III. Gwarancja jakości...152 6
Spis treści Dział IV. Szczególne rodzaje sprzedaży...154 Rozdział I. Sprzedaż na raty...154 Rozdział II. Zastrzeżenie własności rzeczy sprzedanej.. Sprzedaż na próbę...155 Rozdział III. Prawo odkupu...156 Rozdział IV. Prawo pierwokupu...157 Tytuł XII. Zamiana...158 Tytuł XIII. Dostawa...159 Tytuł XIV. Kontraktacja...160 Tytuł XV. Umowa o dzieło...163 Tytuł XVI. Umowa o roboty budowlane...167 Tytuł XVII. Najem i dzierżawa...171 Dział I. Najem...171 Rozdział I. Przepisy ogólne...171 Rozdział II. Najem lokalu...176 Dział II. Dzierżawa...179 Tytuł XVII 1. Umowa leasingu...182 Tytuł XVIII. Użyczenie...186 Tytuł XIX. Pożyczka...187 Tytuł XX. Umowa rachunku bankowego...188 Tytuł XXI. Zlecenie...190 Tytuł XXII. Prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia...193 Tytuł XXIII. Umowa agencyjna...194 Tytuł XXIV. Umowa komisu...201 Tytuł XXV. Umowa przewozu...203 Dział I. Przepisy ogólne...203 Dział II. Przewóz osób...203 Dział III. Przewóz rzeczy...204 Tytuł XXVI. Umowa spedycji...207 Tytuł XXVII. Umowa ubezpieczenia...209 Dział I. Przepisy ogólne...209 Dział II. Ubezpieczenia majątkowe...215 Dział III. Ubezpieczenia osobowe...218 Tytuł XXVIII. Przechowanie...220 Tytuł XXIX. Odpowiedzialność, prawo zastawu i przedawnienie. roszczeń utrzymujących hotele i podobne zakłady...222 Tytuł XXX. Umowa składu...224 Tytuł XXXI. Spółka...227 Tytuł XXXII. Poręczenie...230 Tytuł XXXIII. Darowizna...232 Tytuł XXXIII 1. Przekazanie nieruchomości...235 7
Spis treści Tytuł XXXIV. Renta i dożywocie...235 Dział I. Renta...235 Dział II. Dożywocie...236 Tytuł XXXV. Ugoda...238 Tytuł XXXVI. Przyrzeczenie publiczne...239 Tytuł XXXVII. Przekaz i papiery wartościowe...240 Dział I. Przekaz...240 Dział II. Papiery wartościowe...241 KSIĘGA CZWARTA. SPADKI...243 Tytuł I. Przepisy ogólne...243 Tytuł II. Dziedziczenie ustawowe...245 Tytuł III. Rozrządzenia na wypadek śmierci...248 Dział I. Testament...248 Rozdział I. Przepisy ogólne...248 Rozdział II. Forma testamentu...250 Oddział 1. Testamenty zwykłe...250 Oddział 2. Testamenty szczególne...251 Oddział 3. Przepisy wspólne dla testamentów zwykłych. i szczególnych...252 Dział II. Powołanie spadkobiercy...252 Dział III. Zapis i polecenie...254 Rozdział I. Zapis zwykły...254 Rozdział II. Zapis windykacyjny...256 Rozdział III. Polecenie...257 Dział IV. Wykonawca testamentu...258 Tytuł IV. Zachowek...260 Tytuł V. Przyjęcie i odrzucenie spadku...265 Tytuł VI. Stwierdzenie nabycia spadku lub przedmiotu. zapisu windykacyjnego, poświadczenie. dziedziczenia i ochrona spadkobiercy...267 Tytuł VII. Odpowiedzialność za długi spadkowe...269 Tytuł VIII. Wspólność majątku spadkowego i dział spadku...271 Tytuł IX. Umowy dotyczące spadku...273 Tytuł X. Przepisy szczególne o dziedziczeniu gospodarstw rolnych...275 Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Przepisy wprowadzające kodeks cywilny... 281 Rozdział I. Przepisy ogólne...281 Rozdział II. Zmiany w przepisach obowiązujących...285 Rozdział III. Przepisy przechodnie...287 Skorowidz...295 8
Spis treści Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy... 317 Tytuł I. Małżeństwo...317 Dział I. Zawarcie małżeństwa...317 Dział II. Prawa i obowiązki małżonków...324 Dział III. Małżeńskie ustroje majątkowe...326 Rozdział I. Ustawowy ustrój majątkowy...326 Rozdział II. Umowne ustroje majątkowe...332 Oddział 1. Przepisy ogólne...332 Oddział 2. Wspólność majątkowa...332 Oddział 3. Rozdzielność majątkowa...333 Oddział 4. Rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków...334 Rozdział III. Przymusowy ustrój majątkowy...335 Dział IV. Ustanie małżeństwa...336 Dział V. Separacja...338 Tytuł II. Pokrewieństwo i powinowactwo...340 Dział I. Przepisy ogólne...340 Dział Ia. Rodzice i dzieci...340 Rozdział I. Pochodzenie dziecka...340 Oddział 1. Macierzyństwo...340 Oddział 2. Ojcostwo...342 Rozdział II. Stosunki między rodzicami a dziećmi...348 Oddział 1. Przepisy ogólne...348 Oddział 2. Władza rodzicielska...350 Oddział 2a. Piecza zastępcza...356 Oddział 3. Kontakty z dzieckiem...358 Dział II. Przysposobienie...360 Dział III. Obowiązek alimentacyjny...366 Tytuł III. Opieka i kuratela...370 Dział I. Opieka nad małoletnim...370 Rozdział I. Ustanowienie opieki...370 Rozdział II. Sprawowanie opieki...373 Rozdział III. Nadzór nad sprawowaniem opieki...375 Rozdział IV. Zwolnienie opiekuna i ustanie opieki...376 Dział II. Opieka nad ubezwłasnowolnionym całkowicie...377 Dział III. Kuratela...377 9
Spis treści Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Przepisy wprowadzające kodeks rodzinny i opiekuńczy... 379 Rozdział I. Przepisy ogólne...379 Rozdział II. Zmiany w przepisach obowiązujących...380 Rozdział III. Przepisy przejściowe...380 Przepis końcowy...382 Skorowidz...383 Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece... 393 Dział I. Księgi wieczyste...393 Rozdział 1. Przepisy o prawach jawnych z księgi wieczystej...393 Rozdział 2. Ustrój ksiąg wieczystych i postępowanie...398 Rozdział 3. (skreś lony)...406 Dział II. Hipoteka...406 Rozdział 1. Hipoteka w ogólności...406 Oddział 1. Przepisy ogólne...406 Oddział 2. Przeniesienie wierzytelności hipotecznej...410 Oddział 3. Zakres obciążenia hipoteką i ochrona hipoteki...412 Oddział 4. Wygaśnięcie hipoteki...414 Oddział 5. Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym...416 Rozdział 2. (uchylony)...417 Rozdział 2 1. Hipoteka na wierzytelności hipotecznej...418 Rozdział 3. Hipoteka przymusowa...419 Dział III. Zmiany w przepisach obowiązujących,. przepisy przejściowe i końcowe...420 Skorowidz...425 Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego... 433 Tytuł wstępny. Przepisy ogólne...434 CZĘŚĆ PIERWSZA. POSTĘPOWANIE ROZPOZNAWCZE...437 Księga pierwsza. Proces...437 Tytuł I. Sąd...437 Dział I. Właściwość sądu...437 Przepis wstępny...437 Rozdział 1. Właściwość rzeczowa...438 Oddział 1. Podstawy właściwości...438 Oddział 2. Wartość przedmiotu sporu...439 10
Spis treści Rozdział 2. Właściwość miejscowa...441 Oddział 1. Właściwość ogólna...441 Oddział 2. Właściwość przemienna...442 Oddział 3. Właściwość wyłączna...443 Oddział 4. Przepisy szczególne...444 Dział II. Skład sądu...445 Dział III. Wyłączenie sędziego...446 Tytuł II. Prokurator...448 Tytuł III. Organizacje pozarządowe...450 Tytuł IIIa. Państwowa Inspekcja Pracy...451 Tytuł IIIb. Powiatowy (Miejski) Rzecznik Konsumentów...451 Tytuł IV. Strony...452 Dział I. Zdolność sądowa i procesowa...452 Dział II. Współuczestnictwo w sporze...454 Dział III. Interwencja główna i uboczna...455 Dział IV. Przypozwanie...456 Dział V. Pełnomocnicy procesowi...457 Tytuł V. Koszty procesu...461 Dział I. Zwrot kosztów procesu...461 Dział II. Pomoc prawna z urzędu...465 Tytuł VI. Postępowanie...471 Dział I. Przepisy ogólne o czynnościach procesowych...471 Rozdział 1. Pisma procesowe...471 Rozdział 2. Doręczenia...477 Rozdział 3. Posiedzenia sądowe...484 Rozdział 4. Terminy...489 Rozdział 5. Uchybienie i przywrócenie terminu...489 Rozdział 6. Zawieszenie postępowania...490 Dział II. Postępowanie przed sądami pierwszej instancji...495 Rozdział 1. Mediacja i postępowanie pojednawcze...495 Oddział 1. Mediacja...495 Oddział 2. Postępowanie pojednawcze...499 Rozdział 2. Pozew...500 Rozdział 3. Rozprawa...507 Dział III. Dowody...512 Rozdział 1. Przedmiot i ocena dowodów...512 Rozdział 2. Postępowanie dowodowe...514 Oddział 1. Przepisy ogólne...514 Oddział 2. Dokumenty...516 Oddział 3. Zeznania świadków...519 Oddział 4. Opinia biegłych...523 Oddział 5. Oględziny...525 11
Spis treści Oddział 6. Przesłuchanie stron...526 Oddział 7. Inne środki dowodowe...527 Rozdział 3. Zabezpieczenie dowodów...528 Dział IV. Orzeczenia...529 Rozdział 1. Wyroki...529 Oddział 1. Wydanie wyroku...529 Oddział 2. Natychmiastowa wykonalność wyroków...534 Oddział 3. Wyroki zaoczne...535 Oddział 4. Sprostowanie, uzupełnienie i wykładnia wyroków...538 Rozdział 1a. Nakazy zapłaty...539 Rozdział 2. Postanowienia sądu...539 Rozdział 3. Prawomocność orzeczeń...542 Dział V. Środki odwoławcze...543 Rozdział 1. Apelacja...543 Rozdział 1 1. (uchylony)...550 Rozdział 2. Zażalenie...550 Dział Va. Skarga kasacyjna...554 Dział Vb. Skarga na orzeczenie referendarza sądowego...561 Dział VI. Wznowienie postępowania...562 Dział VII. (skreś lony)...566 Dział VIII. Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem. prawomocnego orzeczenia...567 Tytuł VII. Postępowania odrębne...570 Dział I. Postępowanie w sprawach małżeńskich...570 Rozdział 1. Przepisy ogólne...570 Rozdział 2. Sprawy o rozwód i o separację...572 Rozdział 3. Inne sprawy...575 Dział II. Postępowanie w sprawach ze stosunków między. rodzicami a dziećmi...577 Dział III. Postępowanie w sprawach z zakresu prawa pracy. i ubezpieczeń społecznych...580 Rozdział 1. Przepisy ogólne...580 Rozdział 2. Postępowanie w sprawach z zakresu prawa pracy...587 Rozdział 3. Postępowanie w sprawach z zakresu. ubezpieczeń społecznych...589 Dział IV. Postępowanie w sprawach o naruszenie posiadania...593 Dział IVa. Postępowanie w sprawach z zakresu. ochrony konkurencji...594 Rozdział 1. (uchylony)...594 Dział IVb. Postępowanie w sprawach o uznanie postanowień. wzorca umowy za niedozwolone...599 Dział IVc. Postępowanie w sprawach z zakresu regulacji. energetyki...601 12
Spis treści Dział IVd. Postępowanie w sprawach z zakresu regulacji. telekomunikacji i poczty...604 Dział IVe. Postępowanie w sprawach z zakresu regulacji. transportu kolejowego...607 Dział V. Postępowanie nakazowe i upominawcze...609 Rozdział 1. Przepisy ogólne...609 Rozdział 2. Postępowanie nakazowe...610 Rozdział 3. Postępowanie upominawcze...614 Dział VI. Postępowanie uproszczone...617 Dział VII. Europejskie postępowania w sprawach. transgranicznych...621 Rozdział 1. Europejskie postępowanie nakazowe...621 Rozdział 2. Europejskie postępowanie w sprawie. drobnych roszczeń...622 Dział VIII. Postępowania elektroniczne...624 Rozdział 1. Elektroniczne postępowanie upominawcze...624 Księga druga. Postępowanie nieprocesowe...626 Tytuł I. Przepisy ogólne...626 Tytuł II. Przepisy dla poszczególnych rodzajów spraw...633 Dział I. Sprawy z zakresu prawa osobowego...633 Rozdział 1. Uznanie za zmarłego i stwierdzenie zgonu...633 Oddział 1. Postępowanie o uznanie za zmarłego...633 Oddział 2. Postępowanie o stwierdzenie zgonu...635 Oddział 3. Uchylenie postanowień orzekających. uznanie za zmarłego lub stwierdzenie zgonu...636 Rozdział 2. Ubezwłasnowolnienie...637 Oddział 1. Przepisy ogólne...637 Oddział 2. Doradca tymczasowy...638 Oddział 3. Postępowanie...640 Dział II. Sprawy z zakresu prawa rodzinnego, opiekuńczego. i kurateli...643 Rozdział 1. Sprawy małżeńskie...643 Rozdział 2. Inne sprawy rodzinne oraz sprawy opiekuńcze...647 Oddział 1. Przepisy ogólne...647 Oddział 2. Sprawy z zakresu stosunków między rodzicami. a dziećmi...651 Oddział 3. Sprawy o przysposobienie...654 Oddział 4. Sprawy z zakresu opieki...656 Oddział 5. Sprawy o odebranie osoby podlegającej. władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką...658 Oddział 6. Sprawy dotyczące wykonywania. kontaktów z dzieckiem...662 Rozdział 3. Sprawy z zakresu kurateli...664 13
Spis treści Dział III. Sprawy z zakresu prawa rzeczowego...665 Rozdział 1. Przepisy ogólne...665 Rozdział 2. Stwierdzenie zasiedzenia...666 Rozdział 2a. Przepadek rzeczy...667 Oddział 1. Przepadek rzeczy na podstawie prawa celnego...667 Oddział 2. Przepadek pojazdów...668 Rozdział 3. Zarząd związany ze współwłasnością. i użytkowaniem...668 Rozdział 4. Zniesienie współwłasności...669 Rozdział 5. Ustanowienie drogi koniecznej. i służebności przesyłu...672 Rozdział 6. Postępowanie wieczystoksięgowe...672 Dział IV. Sprawy z zakresu prawa spadkowego...677 Przepisy wstępne...677 Rozdział 1. Zabezpieczenie spadku i spis inwentarza...678 Rozdział 2. Przyjęcie lub odrzucenie spadku...680 Rozdział 3. Ogłoszenie testamentu...682 Rozdział 4. Wyjawienie przedmiotów spadkowych...684 Rozdział 5. Przesłuchanie świadków testamentu ustnego...685 Rozdział 6. Sprawy dotyczące wykonawcy testamentu...686 Rozdział 7. Zarząd spadku nie objętego...687 Rozdział 8. Stwierdzenie nabycia spadku i przedmiotu. zapisu windykacyjnego...688 Rozdział 9. Dział spadku...691 Rozdział 10. Inne sprawy spadkowe...693 Dział IVa. Sprawy z zakresu przepisów o przedsiębiorstwach. państwowych i o samorządzie załogi przedsiębiorstwa. państwowego...694 Dział V. Sprawy depozytowe...695 Rozdział 1. Złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu. sądowego...695 Rozdział 2. Zwrot depozytu sądowego składającemu. i wydanie depozytu sądowego uprawnionemu...698 Rozdział 3. Postępowanie w sprawach o stwierdzenie. likwidacji niepodjętego depozytu...699 Dział VI. Postępowanie rejestrowe...700 Księga trzecia. (uchylona)...703 Księga czwarta. Postępowanie w razie zaginięcia lub zniszczenia akt...703 CZĘŚĆ DRUGA. POSTĘPOWANIE ZABEZPIECZAJĄCE...706 Tytuł I. Przepisy ogólne...706 Tytuł II. Zabezpieczenie roszczeń pieniężnych...712 Tytuł III. Inne wypadki zabezpieczenia...717 14
Spis treści CZĘŚĆ TRZECIA. POSTĘPOWANIE EGZEKUCYJNE...719 Tytuł I. Przepisy ogólne...719 Dział I. Organy egzekucyjne, ich właściwość. i postępowanie w ogólności...719 Dział II. Tytuły egzekucyjne i klauzula wykonalności...729 Dział IIa. Zaświadczenie europejskiego tytułu egzekucyjnego...739 Dział IIb. Stwierdzenie wykonalności europejskiego nakazu zapłaty...741 Dział IIc. Zaświadczenie dotyczące orzeczenia wydanego. w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń...741 Dział III. Wszczęcie egzekucji i dalsze czynności egzekucyjne...742 Dział IV. Zawieszenie i umorzenie postępowania...749 Dział V. Ograniczenia egzekucji...754 Dział VI. Powództwa przeciwegzekucyjne...758 Tytuł II. Egzekucja świadczeń pieniężnych...760 Dział I. Egzekucja z ruchomości...760 Rozdział 1. Zajęcie...760 Rozdział 2. Sprzedaż...765 Dział II. Egzekucja z wynagrodzenia za pracę...770 Dział III. Egzekucja z rachunków bankowych...774 Dział IV. Egzekucja z innych wierzytelności...780 Dział IVa. Egzekucja z innych praw majątkowych...785 Dział V. Wyjawienie majątku...790 Dział VI. Egzekucja z nieruchomości...793 Rozdział 1. Przepisy wstępne...793 Rozdział 2. Zajęcie...794 Rozdział 3. Opis i oszacowanie...799 Rozdział 4. Obwieszczenie o licytacji...803 Rozdział 5. Warunki licytacyjne...805 Rozdział 6. Licytacja...807 Rozdział 7. Przybicie...811 Rozdział 8. Przysądzenie własności...813 Rozdział 9. Egzekucja z ułamkowej części nieruchomości. oraz użytkowania wieczystego...815 Dział VIa. Uproszczona egzekucja z nieruchomości...817 Dział VII. Egzekucja ze statków morskich...819 Dział VIII. Podział sumy uzyskanej z egzekucji...821 Rozdział 1. Przepisy ogólne...821 Rozdział 2. Podział sumy uzyskanej przez egzekucję. z wynagrodzenia za pracę...825 Rozdział 3. Podział sumy uzyskanej przez egzekucję. z ruchomości, wierzytelności i innych praw majątkowych...826 Rozdział 4. Podział sumy uzyskanej przez egzekucję. z nieruchomości...827 15
Spis treści 16 Tytuł III. Przepisy szczególne o egzekucji...829 Dział I. Egzekucja świadczeń niepieniężnych...829 Dział II. Przepisy szczególne o egzekucji z udziałem. Skarbu Państwa oraz przedsiębiorców...837 Rozdział 1. Przepisy ogólne...837 Rozdział 2. Egzekucja przez zarząd przymusowy...839 Rozdział 3. Egzekucja przez sprzedaż przedsiębiorstwa. lub gospodarstwa rolnego...842 Dział III. Egzekucja w celu zniesienia współwłasności. nieruchomości w drodze sprzedaży publicznej...845 Dział IV. (skreś lony)...847 Dział V. Egzekucja świadczeń alimentacyjnych...847 Dział VI. (skreś lony)...849 CZĘŚĆ CZWARTA. PRZEPISY Z ZAKRESU MIĘDZYNARODOWEGO. POSTĘPOWANIA CYWILNEGO...850 Księga pierwsza. Jurysdykcja krajowa...850 Tytuł I. Przepisy ogólne...850 Tytuł II. (skreś lony)...852 Tytuł III. Jurysdykcja krajowa w procesie...852 Tytuł IV. Jurysdykcja krajowa w postępowaniu nieprocesowym...857 Tytuł IVa. Jurysdykcja krajowa w postępowaniu. zabezpieczającym i egzekucyjnym...861 Księga pierwsza a. Immunitet sądowy i egzekucyjny...861 Księga druga. Postępowanie...865 Tytuł I. Zdolność sądowa i procesowa...865 Tytuł II. Zabezpieczenie kosztów procesu...865 Tytuł III. Zwolnienie cudzoziemców od kosztów sądowych...868 Tytuł IV. Pomoc prawna...868 Tytuł V. Zabezpieczenie dowodów...872 Tytuł VI. Zagraniczne dokumenty urzędowe...873 Tytuł VII. Czynności dotyczące spadku po cudzoziemcach...873 Tytuł VIII. Stwierdzenie obcego prawa i wzajemności...875 Tytuł IX. Uzasadnienie prawomocnych orzeczeń i wydawanie. zaświadczeń...875 Tytuł X. Wniosek o uchylenie wyroku wydanego w sprawie. alimentacyjnej...876 Księga trzecia. Uznanie i stwierdzenie wykonalności...877 Tytuł I. Uznanie orzeczeń sądów państw obcych lub rozstrzygnięć. innych organów państw obcych...877 Tytuł II. Wykonalność orzeczeń sądów państw obcych. lub rozstrzygnięć innych organów państw obcych. oraz ugód zawartych przed takimi sądami i organami. lub przez nie zatwierdzonych...879
Spis treści Tytuł III. Wykonalność orzeczeń sądów państw członkowskich. Unii Europejskiej, ugód zawartych przed takimi sądami. lub zatwierdzonych przez takie sądy oraz dokumentów. urzędowych sporządzonych w tych państwach, opatrzonych. zaświadczeniem europejskiego tytułu egzekucyjnego...882 Tytuł IV. Wykonalność europejskich nakazów zapłaty wydanych. przez sądy państw członkowskich Unii Europejskiej...882 Tytuł V. Wykonalność orzeczeń sądów państw członkowskich. Unii Europejskiej wydanych w europejskim postępowaniu. w sprawie drobnych roszczeń...883 Tytuł VI. Wykonalność orzeczeń, ugód sądowych i dokumentów. urzędowych z państw członkowskich Unii Europejskiej. w sprawach alimentacyjnych...884 CZĘŚĆ PIĄTA. SĄD POLUBOWNY (ARBITRAŻOWY)...885 Tytuł I. Przepisy ogólne...885 Tytuł II. Zapis na sąd polubowny...887 Tytuł III. Skład sądu polubownego...889 Tytuł IV. Właściwość sądu polubownego...892 Tytuł V. Postępowanie przed sądem polubownym...893 Tytuł VI. Wyrok sądu polubownego i zakończenie postępowania...896 Tytuł VII. Skarga o uchylenie wyroku sądu polubownego...898 Tytuł VIII. Uznanie i stwierdzenie wykonalności wyroku. sądu polubownego lub ugody przed nim zawartej...900 Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Przepisy wprowadzające Kodeks postępowania cywilnego... 903 Rozdział 1. Przepisy ogólne...903 Rozdział 2. Zmiany w przepisach obowiązujących...907 Rozdział 3. Przepisy przechodnie...907 Skorowidz...911 Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych... 941 Tytuł I. Przepisy ogólne...941 Tytuł II. Opłaty...944 Dział 1. Przepisy ogólne...944 Dział 2. Wysokość opłat we wszystkich rodzajach spraw...947 17
Spis treści Dział 3. Wysokość opłat w procesie...948 Rozdział 1. Sprawy z zakresu prawa cywilnego i rodzinnego...948 Rozdział 2. Sprawy gospodarcze...950 Rozdział 3. Sprawy z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń. społecznych...951 Dział 4. Wysokość opłat w postępowaniu nieprocesowym...952 Rozdział 1. Sprawy z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego...952 Rozdział 2. Sprawy z zakresu prawa rzeczowego...952 Rozdział 3. Sprawy z zakresu prawa o księgach wieczystych...953 Rozdział 4. Sprawy z zakresu prawa spadkowego...954 Rozdział 5. Sprawy z zakresu działania Krajowego. Rejestru Sądowego...955 Rozdział 6. Inne sprawy rozpoznawane w postępowaniu. nieprocesowym...957 Dział 5. Wysokość opłat w postępowaniu zabezpieczającym...958 Dział 6. Wysokość opłat w postępowaniu egzekucyjnym...959 Dział 7. Wysokość opłat w postępowaniu upadłościowym,. układowym i naprawczym...961 Dział 8. Opłaty kancelaryjne...961 Dział 9. Zwrot opłaty...962 Tytuł III. Wydatki...964 Dział 1. Przepisy ogólne...964 Dział 2. Należności świadków, biegłych, tłumaczy i stron. w postępowaniu cywilnym...964 Tytuł IV. Zwolnienie od kosztów sądowych...967 Tytuł V. Wykonanie orzeczeń w zakresie należności sądowych...975 Tytuł VI. Zmiany w przepisach obowiązujących...977 Tytuł VII. Przepisy przejściowe i końcowe...977 Skorowidz...979 Ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. Prawo prywatne międzynarodowe... 989 Rozdział 1. Przepisy ogólne...989 Rozdział 2. Osoby fizyczne...991 Rozdział 3. Osoby prawne i inne jednostki organizacyjne...993 Rozdział 4. Przedstawicielstwo...994 Rozdział 5. Dokonanie czynności prawnej i jej forma...995 Rozdział 6. Przedawnienie roszczeń i inne instytucje związane. z upływem czasu...995 Rozdział 7. Zobowiązania...996 Rozdział 8. Umowa o arbitraż...998 18
Spis treści Rozdział 9. Własność i inne prawa rzeczowe. Posiadanie...999 Rozdział 10. Własność intelektualna...1000 Rozdział 11. Sprawy małżeńskie...1000 Rozdział 12. Stosunki między rodzicami a dzieckiem...1002 Rozdział 13. Przysposobienie...1002 Rozdział 14. Opieka i kuratela...1003 Rozdział 15. Obowiązki alimentacyjne...1004 Rozdział 16. Sprawy spadkowe...1004 Rozdział 17. Inne stosunki prawne...1005 Rozdział 18. Zmiany w przepisach obowiązujących...1005 Rozdział 19. Przepisy końcowe...1005 Skorowidz...1007
Kodeks cywilny Kodeks rodzinny i opiekuńczy Ustawa o księgach wieczystych i hipotece Kodeks postępowania cywilnego Ustawa o kosztach w sprawach cywilnych Prawo prywatne międzynarodowe
K C Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny 1 (Dz. U. Nr 16, poz. 93; zm.: Dz. U. z 1971 r. Nr 27, poz. 252; z 1976 r. Nr 19, poz. 122; z 1982 r. Nr 11, poz. 81, Nr 19, poz. 147, Nr 30, poz. 210; z 1984 r. Nr 45, poz. 242; z 1985 r. Nr 22, poz. 99; z 1989 r. Nr 3, poz. 11, Nr 33, poz. 175; z 1990 r. Nr 34, poz. 198, Nr 55, poz. 321, Nr 79, poz. 464; z 1991 r. Nr 107, poz. 464, Nr 115, poz. 496; z 1993 r. Nr 17, poz. 78; z 1994 r. Nr 27, poz. 96, Nr 85, poz. 388, Nr 105, poz. 509; z 1995 r. Nr 83, poz. 417, Nr 141, poz. 692; z 1996 r. Nr 114, poz. 542, Nr 139, poz. 646, Nr 149, poz. 703; z 1997 r. Nr 43, poz. 272, Nr 115, poz. 741, Nr 117, poz. 751; z 1998 r. Nr 106, poz. 668, Nr 117, poz. 758; z 1999 r. Nr 52, poz. 532; z 2000 r. Nr 22, poz. 271, Nr 74, poz. 855 i 857, Nr 88, poz. 983, Nr 114, poz. 1191; z 2001 r. Nr 11, poz. 91, Nr 71, poz. 733, Nr 130, poz. 1450, Nr 145, poz. 1638; z 2002 r. Nr 113, poz. 984, Nr 141, poz. 1176; z 2003 r. Nr 49, poz. 408, Nr 60, poz. 535, Nr 64, poz. 592, Nr 124, poz. 1151; z 2004 r. Nr 91, poz. 870, Nr 96, poz. 959, Nr 162, poz. 1692, Nr 172, poz. 1804, Nr 281, poz. 2783; z 2005 r. Nr 48, poz. 462, Nr 157, poz. 1316, Nr 172, poz. 1438; z 2006 r. Nr 133, poz. 935, Nr 164, poz. 1166; z 2007 r. Nr 80, poz. 538, Nr 82, poz. 557, Nr 181, poz. 1287; z 2008 r. Nr 116, poz. 731, Nr 163, poz. 1012, Nr 220, poz. 1425 i 1431, Nr 228, poz. 1506; z 2009 r. Nr 42, poz. 341, Nr 79, poz. 662, Nr 131, poz. 1075; z 2010 r. Nr 40, poz. 222, Nr 155, poz. 1037; z 2011 r. Nr 80, poz. 432, Nr 85, poz. 458, Nr 230, poz. 1370) 1 Niniejsza ustawa dokonuje w zakresie swojej regulacji transpozycji dyrektywy 2000/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie niektórych aspektów prawnych usług społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu elektronicznego w ramach rynku wewnętrznego (dyrektywa o handlu elektronicznym) (Dz. Urz. WE L 178 z 17.07.2000, str. 1; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 25, str. 399). Odnośnik nr 1 dodany przez art. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 2006 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej (Dz. U. Nr 133, poz. 935) z dniem 5 sierpnia 2006 r. 23
Art. 1, 3, 5 7 Kodeks cywilny KSIĘGA PIERWSZA CZĘŚĆ OGÓLNA Tytuł I Przepisy wstępne Zakres zastosowania ustawy Art. 1. 2 Kodeks niniejszy reguluje stosunki cywilnoprawne między osobami fizycznymi i osobami prawnymi. Art. 2. 3 (skreś lony) Zasada nieretroakcji Art. 3. Ustawa nie ma mocy wstecznej, chyba że to wynika z jej brzmienia lub celu. Art. 4. 4 (skreś lony) Nadużycie prawa podmiotowego Art. 5. 5 Nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony. Ciężar dowodu Art. 6. Ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Domniemanie dobrej wiary Art. 7. Jeżeli ustawa uzależnia skutki prawne od dobrej lub złej wiary, domniemywa się istnienie dobrej wiary. 2 Art. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. (Dz. U. Nr 55, poz. 321) 3 Art. 2 skreś.lony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. (Dz. U. Nr 55, poz. 321) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 października 1990 r. 4 Art. 4 skreś.lony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. (Dz. U. Nr 55, poz. 321) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 października 1990 r. 5 Art. 5 zmieniony przez art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. (Dz. U. Nr 55, poz. 321) 24
Kodeks cywilny Art. 8 13 Tytuł II Osoby Dział I Osoby fizyczne Rozdział I Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych Art. 8. 1. 6 Każdy człowiek od chwili urodzenia ma zdolność prawną. 2. 7 (skreś lony) Zdolność prawna Domniemanie żywego urodzenia Art. 9. W razie urodzenia się dziecka domniemywa się, że przyszło ono na świat żywe. Pełnoletność. Wyjątek małżeństwo Art. 10. 1. Pełnoletnim jest, kto ukończył lat osiemnaście. 2. Przez zawarcie małżeństwa małoletni uzyskuje pełnoletność. Nie traci jej w razie unieważnienia małżeństwa. Pełna zdolność do czynności prawnych Art. 11. Pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się z chwilą uzyskania pełnoletności. Brak zdolności do czynności prawnych Art. 12. Nie mają zdolności do czynności prawnych osoby, które nie ukończyły lat trzynastu, oraz osoby ubezwłasnowolnione całkowicie. Ubezwłasnowolnienie całkowite. Ustanowienie opiekuna Art. 13. 1. Osoba, która ukończyła lat trzynaście, może być ubezwłasnowolniona całkowicie, jeżeli wskutek choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego 6 Art. 8 1 według numeracji ustalonej przez art. 6 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży (Dz. U. Nr 17, poz. 78) z dniem 16 marca 1993 r. 7 Art. 8 2 skreś.lony przez art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o zmianie ustawy o planowaniu rodziny, ochrony płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 139, poz. 646) z dniem 4 stycznia 1997 r. 25