Pomoc osobom bezdomnym na terenie województwa lubuskiego KONFERENCJA REGIONALNA POKONAĆ BEZDOMNOŚĆ Poznań, 04 września 2018 r.
DEMOGRAFIA WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO Województwo Lubuskie Położone jest w zachodniej Polsce, graniczy od północy z woj. zachodniopomorskim, od wschodu z woj. wielkopolskim, od południa z woj. dolnośląskim, a od zachodu z Niemcami (Brandenburgią i Saksonią). Województwo lubuskie podzielone jest na 14 powiatów, w tym 2 grodzkie oraz 82 gminy. Region posiada dwa główne ośrodki administracyjne: Gorzów Wlkp. (siedziba wojewody) i Zielona Góra (siedziba marszałka województwa). Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, Województwo Lubuskie w 2017 r. zamieszkiwało 1.016.832 osób tj. 2,6% ogółu ludności Polski
DANE STATYSTYCZNE Liczba osób objętych środowiskową pomocą społeczną (zasiłki, usługi, praca socjalna) w tym z powodu bezdomności - w stosunku do liczby mieszkańców województwa w okresie: 2015-2017 nastąpił spadek liczby osób objętych środowiskową pomocą społeczną. W stosunku do liczby mieszkańców województwa lubuskiego wskaźnik zmniejszył się z 9,3% do 6,2%, w tym z powodu bezdomności z 0,15 % do 0,13%;
DANE STATYSTYCZNE LICZBA RODZIN OBJĘTYCH POMOCĄ SPOŁECZNĄ (zasiłki, usługi, praca socjalna), W TYM Z POWODU BEZDOMNOŚCI - w latach 2015-2017 W 2017r. notuje się spadek o 7 % liczby rodzin objętych pomocą społeczną, w tym z powodu bezdomności w stosunku do 2015r.
DANE STATYSTYCZNE Główne powody udzielania świadczeń z pomocy społecznej w okresie: 2015-2017 (%) (liczba rodzin, którym przyznano pomoc z powodu - w stosunku do ogólnej liczby rodzin objętych pomocą społeczną)
DANE STATYSTYCZNE BEZDOMNOŚĆ W WOJ. LUBUSKIM na przestrzeni 5 lat: 2013-2017 Od 2013 r. wzrastała liczba rodzin, którym udzielono pomocy z tytułu bezdomności. Od 2016 r. liczba rodzin stopniowo zmniejsza się.
DANE STATYSTYCZNE Bezdomność w woj. lubuskim w liczbach - w 56 gminach przebywają osoby bezdomne Liczba osób bezdomnych 872 Liczba osób bezdomnych wg form wsparcia 872 194 dla których gmina jest właściwa 88 99 Indywidualny Program Wychodzienia z Bezdomności 678 dla których właściwa jest inna gmina 685 Kontrakt socjany Inne formy pomocy Źródło: Sprawozdanie CAS: liczba bezdomnych w gminie wg stanu na 30.09.2017 r.
DANE STATYSTYCZNE LICZBA OSÓB BEZDOMNYCH dane z ogólnopolskiego badania przeprowadzonego w latach 2013-2015 - 2017 1200 1013 886 1000 800 600 400 809 26 86 697 44 119 850 30 111 745 dzieci kobiety mężczyźni 200 0 7/8 luty 2013 21/22 styczeń 2015 8/9 luty 2017 W 2017 r. odnotowano spadek liczby bezdomnych o 12,5%
DANE STATYSTYCZNE PROFIL OSOBY BEZDOMNEJ dane z ogólnopolskiego badania przeprowadzonego w 2017 r. bezdomny z powodu: Mężczyzna (84,10%) kobieta (12,52%) dziecko (3,38%) w wieku 41 60 lat wykształcenie zawodowe eksmisji/ wymeldowania konfliktu rodzinnego uzależnienia
DZIAŁANIA WOJEWODY LUBUSKIEGO KONTROLA I NADZÓR SPOSOBU REALIZACJI ZADAŃ W OŚRODKACH POMOCY SPOŁECZNEJ ZIMOWY, CODZIENNY MONITORING BEZDOMNOŚCI REJESTR MIEJSC UDZIELANIA TYMCZASOWEGO SCHRONIENIA FINANSOWE WSPIERANIE ZADAŃ
KONTROLA I NADZÓR SPOSOBU REALIZACJI ZADANIA W OŚRODKACH POMOCY SPOŁECZNEJ
KONTROLA I NADZÓR SPOSOBU REALIZACJI ZADANIA W OŚRODKACH POMOCY SPOŁECZNEJ NAJCZĘŚCIEJ STOSOWANE DZIAŁANIA NADZORCZO - KONTROLNE Kontrole w ośrodkach pomocy społecznej najczęściej doraźne (sposób pomocy bezdomnym badany jest również w przypadku innego zakresu kontroli). Apele Wojewody Lubuskiego do gmin, o szczególną wrażliwość i wyczulenie na sytuację osób bezdomnych zimą, a także w sprawie sposobu zapewnienia wsparcia (schronienia) na terenie gminy. Reagowanie na niepokojące sygnały (medialne, interwencje lub skargi). Monitorowanie sposobu realizacji zadania w gminach, szczególnie zimą. Cykliczne meldunki o sposobie współpracy z lokalnymi służbami (miejsce pobytu bezdomnych), formach pracy z bezdomnymi na rzecz bezpiecznego schronienia, dane o liczbie bezdomnych rodzin i miejscu ich pobytu. Raporty dot. bezdomności: Raport bezdomność zima 2015/2016 oraz Raport z oceny sposobu planowania pomocy klientowi w wybranych jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej Raporty zawierają wytyczne, które dotyczą zalecanego sposobu realizacji zadania.
KONTROLA I NADZÓR SPOSOBU REALIZACJI ZADANIA W OŚRODKACH POMOCY SPOŁECZNEJ PRZYCZYNY POSTĘPOWAŃ KONTROLNYCH doniesienia medialne (wychłodzenie, śmierć osoby bezdomnej) interwencje i zgłoszenia telefoniczne dot. indywidualnych przypadków brak realizacji ustawowych zadań przez OPS - na rzecz osób bezdomnych sygnały dotyczące doraźnej pomocy osobie bezdomnej uboga oferta wsparcia na rzecz osób bezdomnych, brak miejsc tymczasowego schronienia (mała aktywność gminy) re-kontrole (kontrole sprawdzające sposób realizacji zaleceń pokontrolnych)
KONTROLA I NADZÓR SPOSOBU REALIZACJI ZADANIA W OŚRODKACH POMOCY SPOŁECZNEJ WNIOSKI Z POSTĘPOWAŃ KONTROLNYCH Ośrodek pomocy społecznej, wspiera bezdomnego wyłącznie doraźnie (zasiłek, posiłek, pomoc rzeczowa) BRAK PRACY SOCJALNEJ Pracownicy socjalni, sporadycznie realizują indywidualny program wychodzenia z bezdomności, kontrakt socjalny. Są trudności i w ich konstrukcji i realizacji. Ośrodki sporadycznie wykorzystują streetworking, pomoc mediatorów i negocjatorów, by zmotywować bezdomnego do zmian Planowana pomoc, nie wyczerpuje całkowitego potencjału i możliwości bezdomnego. Występują trudności w rozpoznaniu jego potrzeb i głównych problemów. Ośrodki nie monitorują sytuacji bezdomnych, którzy przebywają w innych miejscach typu: schronisko, znajomy, pracodawca - wolontariusz.
ZIMOWY, CODZIENNY MONITORING BEZDOMNOŚCI
ZIMOWY MONITORING BEZDOMNOŚCI monitoring pomocy udzielanej w gminach na rzecz bezdomnych rodzaj placówek i form wsparcia liczba i dzienne wykorzystanie miejsc noclegowych możliwość skorzystania z całodobowej infolinii Monitoring trwa od listopada do marca danego roku, w zestawieniu codziennych danych uczestniczą lubuskie powiaty
ZIMOWY MONITORING BEZDOMNOŚCI FORMY POMOCY OSOBOM BEZDOMNYM W WOJ. LUBUSKIM Formy pomocy oferowane przez jednostki: - nocleg, - posiłek, - zasiłki stałe, - zasiłki okresowe, - zasiłki celowe, - ubezpieczenia zdrowotne. Pozostałe formy pomocy: - pomoc rzeczowa (odzież, obuwie, opał, meble), - poradnictwo (prawne, psychologiczne, pedagogiczne, zawodowe), - usługi (sanitarnodezynfekcyjne, pralnicze), - terapia uzależnień, - praca socjalna
ZIMOWY MONITORING BEZDOMNOŚCI MIEJSCA NOCLEGOWE W PLACÓWKACH stan na 30 marca 2018 r. Placówki zapewniały łącznie 703 miejsca dla osób bezdomnych.
ZIMOWY MONITORING BEZDOMNOŚCI MIEJSCA NOCLEGOWE W PLACÓWKACH w latach 2016-2018
ZIMOWY MONITORING BEZDOMNOŚCI Wykorzystanie miejsc w placówkach noclegowych od listopada 2017 r. do marca 2018 r.
DANE STATYSTYCZNE Osoby bezdomne przebywające w miejscach zagrażających zdrowiu i życiu (dane na 18 stycznia 2016 r. i na 30 września 2017 r.) Liczba osób przebywających w miejscach zagrażających zdrowiu lub życiu i odmawiających umieszczenia w placówce Liczba gmin, w których osoby bezdomne przebywają w miejscach zagrażających ich zdrowiu lub życiu 145 40 140 35 135 130 125 120 115 141 122 30 25 20 15 10 5 38 28 110 2016 2017 0 2016 2017 Spada liczba osób bezdomnych, przebywających w miejscach zagrażających ich zdrowiu lub życiu o 13,48%
REJESTR MIEJSC UDZIELANIA TYMCZASOWEGO SCHRONIENIA
REJESTR MIEJSC UDZIELANIA TYMCZASOWEGO SCHRONIENIA Gminy zapewniające miejsca zgłoszone do Rejestru Gorzów Wlkp. Zielona Góra Żary m. Nowogród Bobrzański Strzelce Krajeńskie Ośno Lubuskie Skąpe Brzeźnica Bogdaniec Małomice Iłowa Kłodawa Nowa Sól m. Międzyrzecz Drezdenko Lipinki Łużyckie Witnica Babimost Gminy zapewniają łącznie 416 miejsc dla osób bezdomnych stan na dzień 08 sierpnia 2018 r.
REJESTR MIEJSC UDZIELANIA TYMCZASOWEGO SCHRONIENIA Liczba placówek - stan na 8 sierpnia 2018 r. Formy udzielania schronienia przez gminy - stan na 8 sierpnia 2018 r. 5 ogrzewalni 7 noclegowni 9 schronisk 1 forma schronienia 3 formy schronienia 2 formy schronienia 5 gmin zapewnia 3 formy schronienia 3 gminy zapewniają 2 formy schronienia 10 gmin zapewnia 1 formę schronienia
REJESTR MIEJSC UDZIELANIA TYMCZASOWEGO SCHRONIENIA W Rejestrze Wojewody Lubuskiego znajduje się aktualnie 18 gmin, 14 wniosków podlega analizie, natomiast 50 gmin nie zgłosiło jeszcze swoich wniosków.
FINANSOWE WSPIERANIE ZADAŃ
KONKURS GRANTOWY WOJEWODY LUBUSKIEGO W POMOCY SPOŁECZNEJ w 2016 r. Wojewoda Lubuski wspiera lubuskie organizacje pozarządowe, w tym w obszarze bezdomności Łączna kwota dotacji - 150.000 zł w tym na bezdomność - 27.239 zł Jeden z priorytetów w Konkursie brzmiał: Rozwój mieszkalnictwa chronionego jako forma usamodzielnienia różnych grup społecznych (z wyłączeniem schronisk i noclegowni): świadczenie specjalistycznego poradnictwa i wsparcia osobom przebywającym w mieszkaniach chronionych. rozwój miejsc w mieszkaniach chronionych. praca z osobą/rodziną motywująca do pobytu w mieszkaniu chronionym (streetworking, mediacje, negocjacje itp.).
KONKURS GRANTOWY WOJEWODY LUBUSKIEGO W POMOCY SPOŁECZNEJ w 2016 r. Dofinansowanie otrzymały 2 organizacje pozarządowe, w tym: Koło Gorzowskiego Towarzystwa Pomocy im. Św. Brata Alberta na organizację całościowego systemu opieki nad bezdomnymi mężczyznami. Celem Programu była praca z osobą bezdomną (przebywającą w miejscach niemieszkalnych), następnie realizacja programu wychodzenia z bezdomności i umieszczenie w mieszkaniach treningowych. W usamodzielnieniu się pomagali: streetworker, opiekun, psycholog, konsultant, ratownik medyczny, pielęgniarki.
KONKURS MRPIPS POKONAĆ BEZDOMNOŚĆ. PROGRAM POMOCY OSOBOM BEZDOMNYM EDYCJA 2018 r. W Województwie Lubuskim do konkursu przystąpiło 8 podmiotów DOFINANSOWANO 3 podmioty niepubliczne na łączną kwotę 610 000 zł Stowarzyszenie Pomocy Bliźniemu im. Brata Krystyna w Gorzowie Wlkp. Caritas Diecezji Zielonogórsko-Gorzowskiej w Zielonej Górze Koło Gorzowskie Towarzystwa Pomocy im. św. Brata Alberta
WNIOSKI Spada liczba osób, które korzystają z pomocy społecznej z powodu bezdomności Bezdomność jest 7 przyczyną korzystania z pomocy społecznej Spada liczba bezdomnych objętych ogólnopolskim badaniem Infrastruktura wsparcia bezdomnych w województwie nie jest wystarczająca Gminy powoli rejestrują miejsca udzielania tymczasowego schronienia Gminy, najczęściej rejestrują miejsca tylko w jednej formie Szczególnie zimą istnieje ogromne zapotrzebowanie na miejsca noclegowe Występują trudności w profesjonalnej pracy z bezdomnym Pracownicy socjalni sporadycznie stosują dostępne metody i narzędzia pracy socjalnej Ośrodki pomocy społecznej mają małą wiedzę nt. bezdomnych z ich terenu, którzy przebywają w schroniskach Bezdomni, którzy znajdą samodzielnie pomoc, przestają być klientami pomocy społecznej (były to przypadki wysokiego ryzyka handlu ludźmi) Systematyczny nadzór zwiększa skuteczność działań na rzecz bezdomnych Zmniejsza się liczba bezdomnych, którzy przebywają w miejscach zagrażających ich zdrowiu i życiu Zwiększa się lokalna współpraca interdyscyplinarna (Policji, straży miejskiej, PCPR-ów, Poczty Polskiej, Kolei itp.) Rozwijają się dotąd rzadko stosowane narzędzia typu streetworking, wolontariat.
Dziękuję za uwagę Grażyna Jelska Dyrektor Wydziału Polityki Społecznej