Kara ograniczenia wolności i praca społecznie użyteczna Kara ograniczenia wolności i kara grzywny w polskim prawie karnym stanowią kary alternatywne dla kary pozbawienia wolności i mogą być orzekane za różnego rodzaju przestępstwa bądź wykroczenia. Obie kary mogą w pewnych sytuacjach oznaczać, że osoba skazana będzie nieodpłatnie pracować na rzecz społeczeństwa. Karę ograniczenia wolności sąd może orzec w następujących formach : wykonywanie przez skazanego nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne, potrącanie skazanemu części wynagrodzenia na wskazany przez sąd cel społeczny i może być orzeczona tylko stosunku do osób zatrudnionych, obowiązek pozostawania przez skazanego w miejscu stałego pobytu lub w innym wyznaczonym miejscu, z zastosowaniem systemu dozoru elektronicznego, nałożenie na skazanego obowiązku określonego w art. 72 1 pkt 4-7a Kodeksu karnego. Kara grzywny jest co do zasady karą pieniężną, ale w niektórych sytuacjach zostać zmieniona na pracę społecznie użyteczną. Sąd może zamienić karę grzywny na pracę społecznie użyteczną, jeżeli egzekucja grzywny jest bezskuteczna oraz wtedy, gdy już na etapie postępowania karnego można przewidzieć, że nie będzie ona skuteczna. Gdzie mogą pracować skazani? w podmiotach, dla których organ gminy, powiatu lub województwa jest organem założycielskim, a także w państwowych lub samorządowych jednostkach organizacyjnych oraz spółkach prawa handlowego z wyłącznym udziałem Skarbu Państwa lub gminy, powiatu bądź województwa, wyznaczanych przez właściwego wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.. Podmioty te mają obowiązek umożliwienia skazanym wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne ( art. 56 2 kkw). na rzecz instytucji lub organizacji reprezentujących społeczność lokalną, w placówkach oświatowo-wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, podmiotach leczniczych w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej, jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej, fundacjach, stowarzyszeniach i innych instytucjach lub organizacjach użyteczności publicznej, niosących pomoc charytatywną, za ich zgodą ( art. 56 3 kkw) na rzecz innych podmiotów niż wymienione powyżej, którym powierzono w dowolny sposób wykonywanie zadań własnych gminy, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1-3, 4-6 lub 7-15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym -Dz. U. z 2013 r. poz. 594, z późn. zm. ( art. 56 4 kkw).
Koszty wykonywanej pracy na rzecz wyznaczonych podmiotów Praca wykonywana jako kara ograniczenia wolności i praca społecznie użyteczna w zamian za grzywnę nie jest pracą w rozumieniu Kodeksu pracy. Podmiot nie zawiera ze skazanym umowy o pracę. Wydatki związane z ubezpieczeniem następstw nieszczęśliwych wypadków skazanych, wykonujących nieodpłatną, kontrolowaną pracę na cele społeczne oraz pracę społecznie użyteczną, ponosi Skarb Państwa, reprezentowany przez Dyrektora Sądu Okręgowego, który jest uprawniony do zawierania umów ubezpieczenia. Skazany ponosi koszty badania lekarskiego, jeżeli chce udowodnić niezdolność do wykonywania pracy. Wyznaczony podmiot ponosi koszty nadzoru nad wykonywaniem pracy na cele społeczne oraz wyposażenia skazanego w narzędzia i urządzenia, a także niezbędne środki ochrony odpowiednie do charakteru powierzonej pracy. Organizacja wykonania kary ograniczenia wolności i pracy społecznie użytecznej Organizacją i kontrolą wykonania kary ograniczenia wolności i pracy społecznie użytecznej zajmują się sądowi kuratorzy zawodowi zatrudnieni w sądach rejonowych. W sprawie rodzaju, miejsca i terminu rozpoczęcia pracy decyzję podejmuje kurator, po wysłuchaniu skazanego. Szczegółowe zadania dla skazanego są wyznaczane przez podmiot. Przy przydziale pracy zarówno kurator, jak i podmiot muszą wziąć pod uwagę wiek skazanego, stan jego zdrowia oraz w miarę możliwości posiadane kwalifikacje. O zmianie rodzaju lub miejsca pracy może zdecydować kurator w szczególnie uzasadnionych wypadkach. Rodzaj przydzielanych prac jest różnorodny, najczęściej są to prace porządkowe, budowlane, administracyjne. Zdarza się, że skazani wykonują pewne prace merytorycznie np. prace informatyczne lub graficzne, w zależności od posiadanych kwalifikacji i umiejętności. Wymiar kary i godziny pracy skazanych Zarówno w przypadku ograniczenia wolności, jak i prac społecznie użytecznych wykonywanych zamiast grzywny, wymiar pracy może wynosić od 20 do 40 godzin miesięcznie liczbę godzin określa sąd. Kara ograniczenia wolności trwa najkrócej miesiąc, najdłużej 2 lata, wymierza się ją w miesiącach i latach. Z ważnych względów, w szczególności uzasadnionych wykonywaną przez skazanego pracą zarobkową lub stanem zdrowia, sąd, na wniosek skazanego, może ustalić rozliczenie godzin pracy na cele społeczne w innych okresach niż miesięczny. Podmiot przydziela skazanemu pracę w wymiarze godzin określonym w orzeczeniu sądu i dokonuje podziału godzin pracy na dni, w sposób odpowiadający organizacji wykonywanej pracy. Przy ustalaniu godzin pracy, w miarę możliwości uwzględnia się prośbę skazanego. Dzienny czas pracy skazanego nie może być dłuższy niż 8 godzin, jednakże na wniosek skazanego czas ten może być przedłużony do 12 godzin. Jeżeli skazany pozostaje w stosunku pracy, można mu przydzielić tylko taką pracę, którą może wykonywać w czasie niewykonywania zatrudnienia, a łączny dzienny czas pracy (zarobkowej i
prac społecznych) nie może być dłuższy niż 8 godzin. Na wniosek skazanego czas ten może być wydłużony do 12 godzin. Skazany może pracować w dni ustawowo wolne od pracy, a także dni wolne od pracy ustalone w danym podmiocie ( art. 57 a 3 kkw) i nie jest do tego konieczna zgoda skazanego. Rozwiązanie to ułatwia ułożenie grafiku pracy osób, które wykonują karę, ale jednocześnie pracują zarobkowo. Obowiązki podmiotu, w którym wykonywana jest kara ograniczenia wolności i praca społecznie użyteczna Podmiot, w którym skazani wykonują nieodpłatną, kontrolowaną pracę ma obowiązek : przyjąć skazanego skierowanego przez sądowego kuratora zawodowego w celu wykonania pracy, pouczyć skazanego o obowiązku sumiennej pracy oraz konieczności przestrzegania ustalonego w miejscu pracy porządku i dyscypliny, zapoznać skazanego z przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie odpowiednim dla wykonywanej pracy, zapewnić skazanemu bezpieczne i higieniczne warunki pracy, środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze, przewidziane na danym stanowisku pracy, wyznaczyć osobę, która będzie odpowiedzialna za organizowanie i kontrolowanie pracy skazanych. Informację o wyznaczonej osobie należy przekazać sądowemu kuratorowi zawodowemu, przygotować dla każdego skazanego harmonogram pracy i przekazywać jego odpis sądowemu kuratorowi zawodowemu, a następnie prowadzić ewidencję prac, przekazywać kuratorowi w terminach przez niego wyznaczonych, nie rzadziej niż raz w miesiącu, informację dotyczącą wykonania harmonogramu pracy, liczby godzin przepracowanych przez skazanego rodzaju wykonywanej pracy, daty rozpoczęcia i zakończenia pracy, osoby, które są odpowiedzialne w podmiocie za organizowanie pracy i jej kontrolę, zobowiązane są do niezwłocznego informowania sądowego kuratora zawodowego o istotnych okolicznościach dotyczących przebiegu pracy i zachowania się skazanego, a w szczególności o terminie rozpoczęcia i zakończenia pracy, liczbie godzin przepracowanych przez skazanego, rodzaju wykonywanej przez niego pracy, niezgłoszeniu się do pracy, niepodjęciu przydzielonej pracy, przeszkodzie uniemożliwiającej wykonanie pracy, opuszczeniu pracy bez usprawiedliwienia, każdym przypadku niesumiennego wykonywania pracy oraz uporczywego nieprzestrzegania ustalonego porządku i dyscypliny pracy ( art. 58 2 kkw). Obowiązki i uprawnienia kuratora zawodowego w zakresie kary ograniczenia wolności uszczegółowione zostały w rozdziale 3 ( 27-4) Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 26 lutego 2013 r. w sprawie sposobu wykonywania obowiązków i uprawnień przez kuratorów sądowych w sprawach karnych wykonawczych.
Zalety kary ograniczenia wolności i pracy społecznie użytecznej Realizacja obowiązku pracy przez skazanych ma istotne znaczenie społeczne i wychowawcze. Nieodpłatna praca na rzecz społeczeństwa jest formą zadośćuczynienia za popełnione przestępstwo lub wykroczenie i może mieć wpływ na zmianę oceny sytuacji własnej skazanego, przewartościowania jego systemu norm i zasad moralnych, zmianę dotychczasowego sposobu funkcjonowania. Nie ingeruje w życie skazanego tak daleko jak kara pozbawienia wolności, nie izoluje skazanego od jego rodziny. Skazani pracując na rzecz podmiotu, wykonują potrzebne w danym momencie prace pod nadzorem upoważnionej osoby. Przyjęcie skazanych może pomóc podmiotowi zorganizować działania, na które nie posiada wystarczających środków. Podmiot nie ponosi kosztów badań lekarskich oraz wydatków związanych z ubezpieczeniem następstw nieszczęśliwych wypadków skazanych. Szkolenia oraz instruktaże dla osób wyznaczonych w podmiocie do organizacji i kontrolowanie pracy osób skazanych przeprowadzane są przez sądowych kuratorów zawodowych w ramach ich obowiązków służbowych. Przyjmując skazanego do pracy należy pamiętać, że nie ma gwarancji, że odpracuje on całość orzeczonej kary przepisy stanowią, że w pewnych sytuacjach sąd może przerwać jej wykonanie, zawiesić ją lub skrócić. Kurator może w pewnych przypadkach wyrazić zgodę na zmianę miejsca pracy skazanego. Osoba skazana na karę grzywny musi zostać zwolniona z obowiązku świadczenia pracy, jeżeli zdecyduje się uiścić grzywnę. Zarówno w przypadku kary ograniczenia wolności, jak i pracy społecznie użytecznej wykonywanej zamiast grzywny, niepodjęcie pracy bądź uchylanie się przez skazanego od jej wykonania, zagrożone jest orzeczeniem przez sąd zastępczej kary pozbawienia wolności (aresztu). Podstawa prawna: Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553) Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. Nr 90, poz. 557) Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 1 czerwca 2010 r. w sprawie podmiotów, w których jest wykonywana kara ograniczenia wolności oraz praca społecznie użyteczna (Dz. U. Nr 98, poz. 634) Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 27 maja 2010 r. w sprawie trybu postępowania przy zawieraniu przez podmioty uprawnione umowy ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków skazanych wykonujących nieodpłatną, kontrolowaną pracę na cele społeczne oraz pracę społecznie użyteczną (Dz. Nr 98, poz. 632)
USTAWA z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny wykonawczy. (Dz. U. z dnia 5 sierpnia 1997 r.) Rozdział IX Kara ograniczenia wolności Art. 53. 1. Wykonanie kary ograniczenia wolności ma na celu wzbudzenie w skazanym woli kształtowania jego społecznie pożądanych postaw, w szczególności poczucia odpowiedzialności oraz potrzeby przestrzegania porządku prawnego. 2. Skazany ma obowiązek sumiennie wykonywać ciążące na nim obowiązki, a w miejscu pracy lub pobytu przestrzegać ustalonych zasad zachowania, porządku i dyscypliny. 3. (uchylony). Art. 54. Karę ograniczenia wolności wykonuje się w miejscu stałego pobytu lub zatrudnienia skazanego albo w niewielkiej odległości od tego miejsca, chyba że ważne względy przemawiają za wykonaniem kary w innym miejscu. Art. 55. 1. Nadzór nad wykonywaniem kary ograniczenia wolności oraz orzekanie w sprawach dotyczących wykonania tej kary należą do sądu rejonowego, w którego okręgu kara jest lub ma być wykonywana. 2. Czynności związane z organizowaniem i kontrolowaniem wykonywania kary ograniczenia wolności oraz obowiązków nałożonych na skazanego odbywającego tę karę wykonuje sądowy kurator zawodowy. Przepisy o dozorze i kuratorze sądowym stosuje się odpowiednio. Art. 56. 1. W celu wykonania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne sąd przesyła odpis orzeczenia właściwemu sądowemu kuratorowi zawodowemu. 2. Właściwy wójt, burmistrz lub prezydent miasta, zwani dalej "właściwym organem gminy", wyznacza miejsca, w których może być wykonywana nieodpłatna, kontrolowana praca na cele społeczne; podmioty, dla których organ gminy, powiatu lub województwa jest organem założycielskim, a także państwowe lub samorządowe jednostki organizacyjne oraz spółki prawa handlowego z wyłącznym udziałem Skarbu Państwa lub gminy, powiatu bądź województwa, mają obowiązek umożliwienia skazanym wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne. 3. Praca, o której mowa w 2, może być także wykonywana na rzecz instytucji lub organizacji reprezentujących społeczność lokalną oraz w placówkach oświatowo-wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, podmiotach leczniczych w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej, jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej, fundacjach, stowarzyszeniach i innych instytucjach lub organizacjach użyteczności publicznej, niosących pomoc charytatywną, za ich zgodą. 4. Praca, o której mowa w 2, może być także wykonywana na rzecz innych podmiotów niż wymienione w 2 i 3, którym powierzono w dowolny sposób wykonywanie zadań własnych gminy, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1-3, 4-6 lub 7-15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594, z późn. zm.). Art. 56a. 1. Wydatki związane z ubezpieczeniem następstw nieszczęśliwych wypadków skazanych, wykonujących nieodpłatną, kontrolowaną pracę na cele społeczne oraz pracę społecznie użyteczną, ponosi Skarb Państwa. 2. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, tryb postępowania przy zawieraniu przez podmioty uprawnione umowy ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków skazanych wykonujących nieodpłatną, kontrolowaną pracę na cele społeczne oraz pracę społecznie użyteczną, a także minimalną i maksymalną sumę ubezpieczenia, na którą umowa taka może zostać zawarta, podmioty uprawnione do zawierania umów ubezpieczenia oraz termin zawierania umów, mając na uwadze potrzebę zagwarantowania skazanym, wykonującym nieodpłatną, kontrolowaną pracę na cele społeczne lub pracę społecznie użyteczną, odpowiedniej rekompensaty w przypadku zaistnienia przy wykonywaniu tej pracy nieszczęśliwego wypadku oraz sprawne wykonywanie czynności związanych z zawieraniem umowy ubezpieczenia.
Art. 57. 1. Sądowy kurator zawodowy w terminie 7 dni od doręczenia orzeczenia wzywa skazanego oraz poucza go o prawach i obowiązkach oraz konsekwencjach wynikających z uchylania się od odbywania kary, a także określa, po wysłuchaniu skazanego, rodzaj, miejsce i termin rozpoczęcia pracy, o czym niezwłocznie informuje właściwy organ gminy i podmiot, na rzecz którego będzie wykonywana praca. 2. W wypadku gdy skazany nie stawi się na wezwanie lub pouczony o prawach, obowiązkach i konsekwencjach związanych z wykonywaniem nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne oświadczy sądowemu kuratorowi zawodowemu, że nie wyraża zgody na podjęcie pracy, kurator kieruje do sądu wniosek o orzeczenie kary zastępczej. 3. Przepis 2 stosuje się odpowiednio w wypadkach, gdy skazany nie podejmie pracy w wyznaczonym terminie lub w inny sposób uchyla się od odbywania kary ograniczenia wolności lub wykonania ciążących na nim obowiązków. 4. Zmiana rodzaju, miejsca lub terminu rozpoczęcia pracy może nastąpić na podstawie decyzji sądowego kuratora zawodowego w szczególnie uzasadnionych wypadkach; przepis 1 stosuje się odpowiednio. 5. Przepisy 1-4 stosuje się odpowiednio do obowiązku, o którym mowa w art. 34 1a pkt 3 Kodeksu karnego. Art. 57a. 1. Rozpoczęcie odbywania kary w formie określonej w art. 34 1a pkt 1 Kodeksu karnego następuje w dniu, w którym skazany przystąpił do wykonywania wskazanej pracy. 2. Rozpoczęcie odbywania kary w formie określonej w art. 34 1a pkt 4 Kodeksu karnego następuje w pierwszym dniu okresu, w którym dokonuje się potrącenia skazanemu z wynagrodzenia za pracę. 3. Wykonywanie nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne może odbywać się także w dni ustawowo wolne od pracy i dni wolne od pracy u danego podmiotu, na rzecz którego jest ona wykonywana. 4. Rozpoczęcie odbywania kary orzeczonej na podstawie art. 34 1a pkt 3 Kodeksu karnego następuje w dniu uprawomocnienia się wyroku. Art. 58. 1. Właściwy organ gminy informuje sądowego kuratora zawodowego o wyznaczonych dla skazanych miejscach pracy, rodzaju pracy oraz osobach odpowiedzialnych za organizowanie pracy i kontrolowanie jej przebiegu. 2. Osoby, o których mowa w 1, obowiązane są do niezwłocznego informowania sądowego kuratora zawodowego o istotnych okolicznościach dotyczących przebiegu pracy i zachowania się skazanego, a w szczególności o terminie rozpoczęcia i zakończenia pracy, liczbie godzin przepracowanych przez skazanego, rodzaju wykonywanej przez niego pracy, niezgłoszeniu się do pracy, niepodjęciu przydzielonej pracy, przeszkodzie uniemożliwiającej wykonanie pracy, opuszczeniu pracy bez usprawiedliwienia, każdym przypadku niesumiennego wykonywania pracy oraz uporczywego nieprzestrzegania ustalonego porządku i dyscypliny pracy. 3. Minister Sprawiedliwości, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw administracji publicznej oraz ministrem właściwym do spraw pracy, określi, w drodze rozporządzenia, tryb wyznaczania przez właściwy organ gminy podmiotów wskazanych w art. 56 2, w których wykonywana jest kara ograniczenia wolności i praca społecznie użyteczna, czynności tych podmiotów, a także podmiotów, o których mowa w art. 56 3, w zakresie wykonywania tej kary i pracy, w tym dotyczące organizowania miejsc pracy i przydziału pracy oraz kontroli skazanych, a także dopuszczalny dzienny wymiar czasu pracy skazanych, mając na względzie konieczność zapewnienia warunków do sprawnego wykonywania kary ograniczenia wolności i pracy społecznie użytecznej. Art. 59. 1. Jeżeli w stosunku do skazanego zatrudnionego, zamiast obowiązku wykonywania wskazanej pracy, orzeczono potrącanie określonej części wynagrodzenia za pracę, sąd przesyła odpis orzeczenia zakładowi pracy zatrudniającemu skazanego, podając jednocześnie, na czyją rzecz mają być dokonywane potrącenia i dokąd powinny być wpłacane, a nadto wskazując, z jakich składników wynagrodzenia za pracę i w jaki sposób należy ich dokonywać. 2. Wypłacając wynagrodzenie skazanemu, potrąca się określoną w orzeczeniu część wynagrodzenia i bezzwłocznie przekazuje potrąconą kwotę stosownie do otrzymanych wskazań, zawiadamiając o tym sąd. Koszty związane z przekazywaniem tych kwot odlicza się od dokonywanych potrąceń.
Art. 60. Sąd, a także sądowy kurator zawodowy mogą w każdym czasie żądać od skazanego wyjaśnień dotyczących przebiegu odbywania kary ograniczenia wolności i w tym celu wzywać skazanego do osobistego stawiennictwa. Art. 61. 1. Jeżeli względy wychowawcze za tym przemawiają, sąd może w okresie wykonywania kary ograniczenia wolności ustanawiać, rozszerzać lub zmieniać obowiązki, o których mowa w art. 34 1a pkt 3 Kodeksu karnego, albo od wykonania tych obowiązków zwolnić, chyba że orzeczono tylko jeden obowiązek. 2. Z tych samych względów sąd może zmniejszyć orzeczoną liczbę godzin wykonywanej pracy w stosunku miesięcznym lub wysokość miesięcznych potrąceń z wynagrodzenia za pracę, jednak nie więcej niż do granicy ustawowego minimum określonego w art. 34 1a pkt 4 i art. 35 1 Kodeksu karnego. 3. Na postanowienia wydane na podstawie 1 przysługuje zażalenie. Art. 62. 1. Sąd może odroczyć wykonanie kary ograniczenia wolności na czas do 6 miesięcy, jeżeli natychmiastowe wykonanie kary pociągnęłoby dla skazanego lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki. 2. Sąd odracza wykonanie kary ograniczenia wolności w razie powołania skazanego do czynnej służby wojskowej, do czasu ukończenia tej służby. Wobec takiego skazanego sąd może zastosować odpowiednio przepisy art. 336 3 i 4 Kodeksu karnego. 3. Sąd może odwołać odroczenie wykonania kary ograniczenia wolności w razie ustania przyczyny, dla której zostało udzielone, lub w wypadku, gdy skazany nie korzysta z odroczenia kary zgodnie z celem, w jakim zostało udzielone, albo rażąco narusza porządek prawny. 4. Na postanowienie w przedmiocie odroczenia oraz odwołania odroczenia wykonania kary ograniczenia wolności przysługuje zażalenie. Art. 63. 1. Jeżeli stan zdrowia skazanego uniemożliwia wykonanie kary ograniczenia wolności, sąd udziela przerwy w odbywaniu kary do czasu ustania przeszkody. 2. Sąd może udzielić przerwy w odbywaniu kary ograniczenia wolności do roku ze względów, o których mowa w art. 62 1. 3. Przepisy art. 62 2 i 3 stosuje się odpowiednio. 4. Na postanowienie w przedmiocie przerwy oraz odwołania przerwy w wykonaniu kary ograniczenia wolności przysługuje zażalenie. Art. 63a. 1. W szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może zmienić formę obowiązku wykonywania pracy, przyjmując 20 godzin pracy na cele społeczne za równoważne 10% wynagrodzenia za pracę; orzeczona praca nie może przekroczyć 40 godzin w stosunku miesięcznym. 2. Na postanowienie w przedmiocie zmiany formy wykonania obowiązku pracy, o którym mowa w 1, przysługuje zażalenie. Art. 63b. 1. Z ważnych względów, w szczególności uzasadnionych wykonywaną przez skazanego pracą zarobkową lub stanem zdrowia, sąd, na wniosek skazanego, może ustalić rozliczenie godzin nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w innych okresach niż miesięczny, nie przekraczając okresu orzeczonej kary ani orzeczonej łącznej liczby godzin wykonywanej pracy w tym okresie. 2. Sąd powinien rozpoznać wniosek w terminie 14 dni od dnia jego złożenia. 3. Na postanowienie wydane na podstawie 1 przysługuje zażalenie. Art. 64. 1. W razie niewykonania pełnego wymiaru pracy albo niedokonania całości potrąceń z wynagrodzenia za pracę lub niewykonania innych obowiązków sąd orzeka o tym, czy i w jakim zakresie karę tę uznać za wykonaną ze względu na osiągnięte cele kary. 2. Jeżeli ustawa przewiduje zaliczenie dotychczas wykonanej kary ograniczenia wolności na poczet innej kary, sąd orzeka o tym, jaki okres kary ograniczenia wolności podlega zaliczeniu, biorąc pod uwagę zakres wykonania obowiązków i potrąceń oraz czas, który upłynął od rozpoczęcia odbywania kary ograniczenia wolności w określonej formie. Art. 64a. Na postanowienie w przedmiocie zwolnienia skazanego od reszty kary ograniczenia wolności, wydane na podstawie art. 83 Kodeksu karnego, oraz na postanowienie w przedmiocie okresu dotychczas wykonanej kary ograniczenia wolności podlegającej zaliczeniu na poczet innej kary, przysługuje zażalenie.
Art. 65. 1. Jeżeli skazany uchyla się od odbywania kary ograniczenia wolności, sąd zarządza, a jeżeli uchyla się on od świadczenia pieniężnego lub obowiązków orzeczonych na podstawie art. 34 3 Kodeksu karnego, sąd może zarządzić wykonanie zastępczej kary pozbawienia wolności. W razie gdy skazany wykonał część kary ograniczenia wolności, sąd zarządza wykonanie zastępczej kary pozbawienia wolności w wymiarze odpowiadającym karze ograniczenia wolności pozostałej do wykonania, przyjmując, że jeden dzień zastępczej kary pozbawienia wolności jest równoważny dwóm dniom kary ograniczenia wolności. 2. Jeżeli ustawa nie przewiduje za dane przestępstwo kary pozbawienia wolności, górna granica zastępczej kary pozbawienia wolności nie może przekroczyć 6 miesięcy. 3. W posiedzeniu ma prawo wziąć udział prokurator, sądowy kurator zawodowy, skazany oraz jego obrońca. 4. Na postanowienie w przedmiocie kary zastępczej przysługuje zażalenie. Art. 65a. 1. Sąd może w każdym czasie wstrzymać wykonanie zastępczej kary pozbawienia wolności w wypadku, gdy skazany oświadczy na piśmie, że podejmie odbywanie kary ograniczenia wolności i podda się rygorom z nią związanym; wstrzymanie następuje do czasu wykonania orzeczonej kary ograniczenia wolności. 2. Jeżeli skazany uchyla się od odbywania kary ograniczenia wolności, sąd zarządza wykonanie zastępczej kary pozbawienia wolności. 3. W wypadkach wskazanych w 1 i 2 sąd określa wymiar pozostałej do odbycia kary ograniczenia wolności lub zastępczej kary pozbawienia wolności, kierując się zasadami określonymi w art. 65 1 i 2. 4. W posiedzeniu, o którym mowa w 2, ma prawo wziąć udział prokurator, sądowy kurator zawodowy, skazany oraz jego obrońca. 5. Na postanowienie w przedmiocie wstrzymania i zarządzenia wykonania zastępczej kary pozbawienia wolności oraz określenia wymiaru pozostałej do odbycia kary przysługuje zażalenie. 6. Niedopuszczalne jest ponowne wstrzymanie wykonania tej samej zastępczej kary pozbawienia wolności na podstawie 1. Art. 66. 1. Orzekanie w przedmiocie zmian formy wykonywania kary ograniczenia wolności oraz w przedmiocie wykonania kary zastępczej, a także zwolnienia od reszty kary może nastąpić również na wniosek sądowego kuratora zawodowego. 2. Wniosku skazanego lub jego obrońcy o zwolnienie od reszty kary ograniczenia wolności złożonego przed upływem 3 miesięcy od wydania poprzedniego postanowienia w tym przedmiocie nie rozpoznaje się aż do upływu tego okresu. 3. W wypadku zwolnienia skazanego od odbycia reszty kary ograniczenia wolności sądowy kurator zawodowy zawiadamia o tym zakład pracy, placówkę, instytucję lub organizację, w której skazany odbywał karę. Art. 66a. Do wykonywania kary ograniczenia wolności polegającej na obowiązku pozostawania w miejscu stałego pobytu lub w innym wyznaczonym miejscu z zastosowaniem systemu dozoru elektronicznego nie stosuje się przepisów niniejszego rozdziału, z wyjątkiem art. 53, art. 62 i art. 64a.
Dz.U.2010.98.634 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI z dnia 1 czerwca 2010 r. w sprawie podmiotów, w których jest wykonywana kara ograniczenia wolności oraz praca społecznie użyteczna (Dz. U. z dnia 7 czerwca 2010 r.) Na podstawie art. 58 3 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. Nr 90, poz. 557, z późn. zm. 1) ) zarządza się, co następuje: 1. 1. Rozporządzenie określa tryb wyznaczania przez właściwego wójta, burmistrza lub prezydenta miasta podmiotów, dla których organ gminy, powiatu lub województwa jest organem założycielskim, innych państwowych lub samorządowych jednostek organizacyjnych, spółek prawa handlowego z wyłącznym udziałem Skarbu Państwa, gminy, powiatu lub województwa, w których wykonywana jest kara ograniczenia wolności oraz praca społecznie użyteczna, czynności tych podmiotów, a także instytucji lub organizacji, które reprezentują społeczność lokalną, placówek oświatowo-wychowawczych, młodzieżowych ośrodków wychowawczych, młodzieżowych ośrodków socjoterapii, placówek służby zdrowia, jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, fundacji, stowarzyszeń i innych instytucji lub organizacji użyteczności publicznej, niosących pomoc charytatywną, wskazanych za ich zgodą, w zakresie wykonywania tej kary i pracy, organizowania miejsc pracy i przydziału pracy oraz kontroli skazanych, a także dopuszczalny wymiar czasu pracy. 2. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o: 1) podmiocie - należy przez to rozumieć podmiot wyznaczony przez właściwy organ gminy, obowiązany do przyjęcia skazanych w celu wykonywania pracy; 2) właściwym organie gminy - należy przez to rozumieć właściwego wójta, burmistrza lub prezydenta miasta; 3) pracy - należy przez to rozumieć nieodpłatną, kontrolowaną pracę na cele społeczne oraz pracę społecznie użyteczną orzeczoną w zamian grzywny, której egzekucja okazała się bezskuteczna. 2. 1. Prezes sądu rejonowego sporządza corocznie, nie później niż do dnia 15 października, opinię dotyczącą potrzeb sądu rejonowego w zakresie wykonywania pracy przez skazanych oraz przesyła ją niezwłocznie właściwemu organowi gminy. 2. Opinia określa w szczególności przewidywaną na kolejny rok kalendarzowy liczbę skazanych zobowiązanych do wykonywania pracy, niezbędną liczbę godzin w przeliczeniu na jednego skazanego oraz, w miarę potrzeby wynikającej z konieczności zapewnienia prawidłowego wykonywania pracy, również miejsce i rodzaj pracy. 3. 1. Właściwy organ gminy wyznacza podmioty, uwzględniając opinię, o której mowa w 2. 2. Informację o podmiotach właściwy organ gminy przekazuje do właściwego prezesa sądu rejonowego w terminie 30 dni od dnia otrzymania opinii. W tym samym terminie właściwy organ gminy informację o podmiotach oraz opinię prezesa sądu rejonowego przedstawia radzie gminy. 3. Prezes sądu rejonowego przekazuje uzyskaną informację do właściwego zespołu kuratorskiej służby sądowej. 4. Aktualizację informacji, o której mowa w ust. 2, właściwy organ gminy przesyła bezpośrednio do właściwego zespołu kuratorskiej służby sądowej w terminie 14 dni od dnia wystąpienia zmiany. 5. Właściwy organ gminy prowadzi wykaz podmiotów zawierający w szczególności: 1) nazwę i adres podmiotu; 2) miejsce i rodzaj pracy; 3) liczbę skazanych, którzy mogliby wykonywać pracę; 4) dane osoby odpowiedzialnej za organizowanie i kontrolowanie pracy. 4. 1. Podmiot jest obowiązany przyjąć skazanego skierowanego przez sądowego kuratora zawodowego w celu wykonywania pracy, pouczyć go o obowiązku sumiennej pracy oraz konieczności przestrzegania ustalonego w miejscu pracy porządku i dyscypliny. 2. Przy przydziale pracy uwzględnia się wiek skazanego, stan jego zdrowia oraz w miarę możliwości posiadane kwalifikacje.
3. Nie wolno przydzielać: 1) skazanym, którzy w chwili podejmowania pracy nie będą mieli ukończonych 18 lat - prac wzbronionych młodocianym; 2) kobietom - prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia. 4. Podmiot jest obowiązany: 1) zapoznać skazanego z przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie odpowiednim dla wykonywanej pracy; 2) zapewnić skazanemu bezpieczne i higieniczne warunki pracy, środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze, przewidziane na danym stanowisku pracy. 5. 1. Podmiot przydziela skazanemu pracę w wymiarze godzin określonym w orzeczeniu i dokonuje podziału godzin pracy na dni w sposób odpowiadający organizacji wykonywanej pracy. Przy ustaleniu godzin pracy, w miarę możliwości, uwzględnia się prośbę skazanego. 2. W uzasadnionych przypadkach podmiot może wyznaczyć skazanemu indywidualną normę pracy, odpowiadającą liczbie godzin, które mogą być przepracowane w danym dniu. 3. Czas pracy skazanego, który nie pozostaje w stosunku pracy, nie może przekraczać 8 godzin na dobę. Na wniosek skazanego czas ten może być przedłużony do 12 godzin. 4. Skazanemu pozostającemu w stosunku pracy przydziela się pracę, którą może on wykonywać w czasie niewykonywania zatrudnienia. Łączny czas pracy skazanego nie może przekraczać 8 godzin na dobę. Na wniosek skazanego czas ten może być przedłużony do 12 godzin. 5. Czas pracy skazanych: 1) skierowanych do pracy na stanowiskach, na których występują przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia, 2) kobiet w ciąży, 3) którzy nie ukończyli 18 lat - nie może przekroczyć 8 godzin na dobę lub niższego wymiaru czasu pracy przewidzianego dla określonego rodzaju pracy. 6. Podmiot wskazuje sądowemu kuratorowi zawodowemu osobę odpowiedzialną za organizowanie i kontrolowanie pracy skazanych, zwaną dalej "wyznaczoną osobą". 7. 1. Wyznaczona osoba ustala harmonogram pracy skazanych, określający czas, miejsce i rodzaj pracy na okres co najmniej jednego miesiąca. Odpis harmonogramu przekazuje się sądowemu kuratorowi zawodowemu. 2. Wyznaczona osoba przekazuje sądowemu kuratorowi zawodowemu, w terminach przez niego wyznaczonych, nie rzadziej niż raz w miesiącu, informację dotyczącą: 1) wykonania harmonogramu pracy; 2) liczby godzin przepracowanych przez skazanego; 3) rodzaju wykonywanej przez niego pracy; 4) dnia rozpoczęcia i zakończenia pracy; 5) niezgłoszenia się do pracy; 6) niepodjęcia przydzielonej pracy; 7) opuszczenia pracy bez usprawiedliwienia. 8. Podmiot jest obowiązany prowadzić ewidencję prac wykonanych przez skazanych, w szczególności dotyczącą zbiorczego wymiaru godzin przepracowanych przez skazanych oraz zbiorczego wymiaru godzin określonych w orzeczeniach. Informacje z ewidencji przekazuje się sądowemu kuratorowi zawodowemu w terminach przez niego wyznaczonych. 9. Przepisy 4-8 stosuje się również do instytucji lub organizacji reprezentujących społeczność lokalną, placówek oświatowo-wychowawczych, młodzieżowych ośrodków wychowawczych, młodzieżowych ośrodków socjoterapii, placówek służby zdrowia, jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, fundacji, stowarzyszeń i innych instytucji lub organizacji użyteczności publicznej, niosących pomoc charytatywną, o których mowa w 1 ust. 1. 10. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 8 czerwca 2010 r.
Dz.U.2010.98.632 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI z dnia 27 maja 2010 r. w sprawie trybu postępowania przy zawieraniu przez podmioty uprawnione umowy ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków skazanych wykonujących nieodpłatną, kontrolowaną pracę na cele społeczne oraz pracę społecznie użyteczną (Dz. U. z dnia 7 czerwca 2010 r.) Na podstawie art. 56a 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. Nr 90, poz. 557, z późn. zm.) zarządza się, co następuje: 1. Rozporządzenie określa tryb postępowania przy zawieraniu przez podmioty uprawnione umowy ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków skazanych wykonujących nieodpłatną, kontrolowaną pracę na cele społeczne oraz pracę społecznie użyteczną, minimalną i maksymalną sumę ubezpieczenia, na którą umowa taka może zostać zawarta, podmioty uprawnione do zawierania umów ubezpieczenia oraz termin zawierania umów. 2. 1. Minimalna suma ubezpieczenia skazanego, o którym mowa w 1, w odniesieniu do jednego zdarzenia, którego skutki są objęte umową ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków, stanowi 250 % minimalnego wynagrodzenia za pracę, obowiązującego w dniu zawarcia umowy ubezpieczenia. 2. Maksymalna suma ubezpieczenia skazanego, o którym mowa w 1, w odniesieniu do jednego zdarzenia, którego skutki są objęte umową ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków, stanowi 1 250 % minimalnego wynagrodzenia za pracę, obowiązującego w dniu zawarcia umowy ubezpieczenia. 3. Podmiotem uprawnionym do zawierania umów ubezpieczenia jest dyrektor sądu okręgowego, w okręgu którego jest wykonywana przez skazanego nieodpłatna, kontrolowana praca na cele społeczne lub praca społecznie użyteczna. 4. 1. Dyrektor sądu okręgowego zawiera umowę ubezpieczenia, o którym mowa w 1, na cały rok kalendarzowy, na ogólnych zasadach przewidzianych w przepisach o zamówieniach publicznych, nie później niż do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego rok, na który ma zostać zawarta umowa ubezpieczenia. 2. Szacunkowa liczba skazanych objętych ubezpieczeniem w danym roku kalendarzowym jest wskazywana przez prezesa sądu okręgowego, nie później niż do dnia 15 października roku poprzedzającego rok, na który ma zostać zawarta umowa ubezpieczenia. Prezes sądu okręgowego wskazuje szacunkową liczbę osób objętych ubezpieczeniem na podstawie liczby skazanych zobowiązanych do wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne lub pracy społecznie użytecznej oraz na podstawie opinii prezesów sądów rejonowych dotyczących potrzeb sądów rejonowych w zakresie wykonywania pracy przez skazanych. 3. Umowa ubezpieczenia, o którym mowa w 1, powinna obejmować wszystkich skazanych wykonujących nieodpłatną, kontrolowaną pracę na cele społeczne lub pracę społecznie użyteczną w danym roku kalendarzowym, przy uwzględnieniu okoliczności, że rzeczywista liczba tych skazanych może się różnić od szacunkowej liczby, o której mowa w ust. 2. Dyrektor sądu okręgowego jest zobowiązany do zachowania ciągłości ubezpieczenia, o którym mowa w 1. 4. W przypadku gdy rzeczywista liczba skazanych wykonujących nieodpłatną, kontrolowaną pracę na cele społeczne lub pracę społecznie użyteczną w danym roku kalendarzowym przekroczy szacunkową liczbę, o której mowa w ust. 2, dyrektor sądu okręgowego może zawrzeć dodatkową umowę ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków. 5. 1. W terminie miesiąca od dnia wejścia w życie rozporządzenia dyrektor sądu okręgowego zawiera umowę ubezpieczenia, o którym mowa w 1, na okres do końca pierwszego roku kalendarzowego obowiązywania rozporządzenia, na ogólnych zasadach przewidzianych w przepisach o zamówieniach publicznych. Przepis 4 ust. 4 stosuje się. 2. Liczba osób objętych ubezpieczeniem jest wskazywana przez prezesa sądu okręgowego na podstawie liczby skazanych wykonujących nieodpłatną, kontrolowaną pracę na cele społeczne lub pracę społecznie użyteczną w poprzednim roku kalendarzowym. 6. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 8 czerwca 2010 r.