Wojskowa Komenda Uzupełnień ul. Dworcowa 27 88-100 Inowrocław

UREGULOWANIA PRAWNE DOTYCZĄCE ODBYWANIA ĆWICZEŃ WOJSKOWYCH PRZEZ ŻOŁNIERZY REZERWY, BĘDĄCYCH PRACOWNIKAMI Wojskowa Komenda Uzupełnień ul. Dworcowa 27 88-100 Inowrocław 17 października 2014 roku str. 1 / 26

Szanowni Państwo! Pragnę złożyć serdeczne podziękowania za pozytywną odpowiedź na moje zaproszenie oraz udział w spotkaniu, poświęconym uregulowaniom prawnym, dotyczącym odbywania ćwiczeń wojskowych przez żołnierzy rezerwy, będących pracownikami. To dzięki Państwa zrozumieniu, otwartości i wysokiej świadomości społecznej jesteście współtwórcami szeroko pojętego bezpieczeństwa obywateli oraz kraju. Dziękuję za zatrudnienie osób, które są jednocześnie zaangażowane w realizację zadań obronnych państwa. Dajecie im nie tylko możliwość rozwoju zawodowego, ale również umożliwiacie im realizację trudnego obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej. Taka postawa w realiach gospodarki wolnorynkowej budzi szczególne uznanie. Wyrażam przekonanie, że nasze dalsze współdziałanie będzie oparte tak jak dotychczas na wzajemnym zaufaniu, zrozumieniu i poszanowaniu uzasadnionych interesów obu stron. Przyczyni się to z pewnością do coraz bardziej owocnej i satysfakcjonującej współpracy, której efektem będzie Nasze wspólne dobro, jakim jest silny system obronny kraju. WOJSKOWY KOMENDANT UZUPEŁNIEŃ w INOWROCŁAWIU ppłk mgr Krzysztof BRONIEWICZ str. 2 / 26

Spis treści 1. Realizacja wezwań do stawienia się.. 4 str. 2. Status pracownika, będącego żołnierzem Narodowych Sił Rezerwowych.. 7 3. Świadczenie pieniężne dla pracodawcy zatrudniającego żołnierza Narodowych Sił Rezerwowych 13 4. Status pracownika, odbywającego ćwiczenia wojskowe obowiązkowe. 17 5. Elementy wspólne 21 1. Obowiązek wojskowego komendanta uzupełnień informowania pracodawcę o powołaniu jego pracownika do odbycia ćwiczeń 21 2. Obowiązek udzielenia urlopu bezpłatnego na czas odbywania przez pracownika czynnej służby wojskowej... 21 3. Możliwość uzyskania przez pracownika świadczenia pieniężnego, rekompensującego utracone zarobki. 22 4. Ochrona przed utratą zatrudnienia 23 5. Możliwość wniesienia odwołania od karty powołania.. 23 6. Zawiadamianie WKU. 24 7. Kontakt z WKU w Inowrocławiu... 26 str. 3 / 26

REALIZACJA WEZWAŃ DO STAWIENIA SIĘ 1. REGULACJA PRAWNA 1) ustawa z dnia 21.11.1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity Dz. U. z 2012 roku, poz. 461 z późn. zm.) art. 52, art. 224, 2) rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 18.03.2004 roku w sprawie wzywania osób podlegających powszechnemu obowiązkowi obrony przez organy wojskowe (Dz. U. z 2004 roku, Nr 50, poz. 484 z późn. zm.), 3) rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15.05.1996 roku w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (Dz. U. z 1996 roku, Nr 60, poz. 281 z późn. zm.). 2. OMÓWIENIE Wstęp Osoby podlegające powszechnemu obowiązkowi obrony są obowiązane do osobistego stawienia się na wezwanie właściwych organów w sprawach dotyczących tego obowiązku w terminie i miejscu określonym w wezwaniu. Organami właściwymi do wzywania osób podlegających powszechnemu obowiązkowi obrony do osobistego stawienia się są wojskowy komendant uzupełnień oraz szef wojewódzkiego sztabu wojskowego. Z kolei powszechnemu obowiązkowi obrony podlegają wszyscy obywatele polscy zdolni ze względu na wiek i stan zdrowia do wykonywania tego obowiązku. Obywatel polski będący równocześnie obywatelem innego państwa nie podlega powszechnemu obowiązkowi obrony, jeżeli stale zamieszkuje poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Powszechny obowiązek obrony może polegać nie tylko na pełnieniu służby wojskowej, ale również na m. in. świadczenia pracy w ramach pracowniczych przydziałów mobilizacyjnych, pełnieniu służby w obronie cywilnej, wykonywaniu świadczeń na rzecz obrony. Uprawnienia osób wezwanych Osoby wezwane do osobistego stawienia się mają prawo do następujących świadczeń: zryczałtowana rekompensata za utracone zarobki, zwrot kosztów przejazdu do miejsca stawienia się i powrotu do miejsca pobytu, stałego (zamieszkania) lub pobytu czasowego. Zryczałtowana rekompensata za utracone zarobki przysługuje wyłącznie pracownikom wezwanym do osobistego stawienia się, którzy nie otrzymali od pracodawcy wynagrodzenia za czas opuszczony z powodu wezwania. Tym samym prawo do rekompensaty nie przysługuje osobom, prowadzącym własną działalność gospodarczą, zatrudnionym na podstawie umów cywilno-prawnych, rolnikom. Wysokość rekompensaty jest jednakowa dla każdego wezwanego i nie zależy od wysokości jego zarobków. Rekompensata za utracone zarobki jest wypłacana za każdy dzień w wysokości 1/30 minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w grudniu str. 4 / 26

roku poprzedniego, ustalanego na podstawie przepisów ustawy z dnia 10.10.2002 roku o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z późn. zm.). Tym samym w 2014 roku zryczałtowana rekompensata za utracone zarobki wynosi 53,33 zł za dzień. (1.600 zł / 30). W 2015 roku rekompensata wzrośnie do poziomu 56 zł (1.680 / 30). Podstawą wypłaty rekompensaty jest zaświadczenie, wydane przez pracodawcę. Z treści zaświadczenia powinno wynikać, że wezwanemu pracownikowi za dzień stawienia się nie zostanie wypłacone wynagrodzenie. W przeciwieństwie do zryczałtowanej rekompensaty za utracone zarobki zwrot kosztów przejazdu do miejsca stawienia się i powrotu do miejsca pobytu, stałego (zamieszkania) lub pobytu czasowego przysługuje każdej osobie wezwanej. Jeżeli jednak wezwanie do stawienia się następuje wskutek niespełnienia lub nienależytego spełnienia, z winy osoby wezwanej, obowiązków ustawowych, nie otrzymuje ona ani zryczałtowanej rekompensaty za utracone zarobki ani zwrotu kosztów przejazdu. Sankcja karna Niestawienie się na wezwanie stanowi wykroczenie, zagrożone karą grzywny albo karą ograniczenia wolności. Druk wezwania Wezwanie osoby podlegającej powszechnemu obowiązkowi obrony do osobistego stawienia się następuje za pomocą formularza wezwania w sprawie powszechnego obowiązku obrony. Wzór wezwania określa załącznik do rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 18.03.2004 roku w sprawie wzywania osób podlegających powszechnemu obowiązkowi obrony przez organy wojskowe (Dz. U. z 2004 roku, Nr 50, poz. 484 z późn. zm.). str. 5 / 26

str. 6 / 26

STATUS PRACOWNIKA, BĘDĄCEGO ŻOŁNIERZEM NARODOWYCH SIŁ REZERWOWYCH 1. REGULACJA PRAWNA 1) ustawa z dnia 21.11.1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity Dz. U. z 2012 roku, poz. 461 z późn. zm.), 2) rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 30.04.2010 roku w sprawie zawierania kontraktów na wykonywanie obowiązków w ramach Narodowych Sił Rezerwowych (Dz. U. z 2010 roku, Nr 87, poz. 562 z późn. zm.), 3) rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 07.04.2010 roku w sprawie przydziałów kryzysowych (Dz. U. z 2010 roku, Nr 76, poz. 497 z późn. zm.), 4) rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 22.07.2010 roku w sprawie ćwiczeń wojskowych (Dz. U. z 2010 roku, Nr 145, poz. 974 z późn. zm.). 2. OMÓWIENIE Wstęp Narodowe Siły Rezerwowe (NSR) tworzą żołnierze rezerwy, którzy ochotniczo zawarli kontrakty na pełnienie służby wojskowej w rezerwie i pozostają w dyspozycji do wykonywania zadań w przypadku realnych zagrożeń militarnych i niemilitarnych, zarówno w kraju, jak i poza granicami państwa. Osoby tworzące NSR zawierają z wybranym dowódcą jednostki wojskowej kontrakt na wykonywanie obowiązków żołnierza NSR. Po zawarciu kontraktu otrzymują przydział kryzysowy, który nadaje im wojskowy komendant uzupełnień właściwy z uwagi na ich miejsce zameldowania. Przydziały kryzysowe nadaje się na okres od 2 do 6 lat, z możliwością jego ponownego nadania. Żołnierze rezerwy, posiadający nadane przydziały kryzysowe: 1) odbywają corocznie ćwiczenia wojskowe rotacyjne, trwające łącznie do 30 dni i odbywane z przerwami w określonych dniach w ciągu danego roku kalendarzowego; 2) mogą odbywać ćwiczenia wojskowe w trybie natychmiastowego stawiennictwa, nie częściej jednak niż jeden raz w ciągu roku kalendarzowego, a w razie powołania na te ćwiczenia odbyty ich okres zalicza się do czasu trwania ćwiczeń wojskowych rotacyjnych; 3) mogą zostać zobowiązani do odbycia, w okresie obowiązywania przydziału kryzysowego, ćwiczeń wojskowych krótkotrwałych, trwających nieprzerwanie do 30 dni; 3a) mogą zostać zobowiązani do odbycia jeden raz przez cały okres pozostawania na przydziałach kryzysowych ćwiczeń wojskowych długotrwałych, trwających nieprzerwanie do 90 dni; str. 7 / 26

4) na ich wniosek lub za ich zgodą mogą odbywać ćwiczenia wojskowe krótkotrwałe i długotrwałe, jeżeli takie są potrzeby Sił Zbrojnych; 5) na ich wniosek lub za ich zgodą mogą odbywać, w dniach wolnych od pracy, ćwiczenia wojskowe jednodniowe, jeżeli w danym roku kalendarzowym został wyczerpany limit dni przeznaczonych na ćwiczenia wojskowe rotacyjne. Ponadto żołnierze rezerwy posiadający nadane przydziały kryzysowe, mogą pełnić okresową służbę wojskową w tym poza granicami państwa. Czas trwania okresowej służby wojskowej nie może przekraczać łącznie 24 miesięcy. Czas ten może zostać wydłużony za zgodą żołnierza rezerwy łącznie nie dłużej niż do 48 miesięcy. Czas pełnienia okresowej służby wojskowej żołnierzy skierowanych do pełnienia służby poza granicami państwa nie może jednorazowo trwać dłużej niż 9 miesięcy. Ćwiczenia wojskowe rotacyjne Żołnierze rezerwy, tworzący Narodowe Siły Rezerwowe, corocznie są zobowiązani odbyć ćwiczenia wojskowe rotacyjne. Ćwiczenia wojskowe rotacyjne są odbywane w wymiarze do 30 dni w ciągu danego roku kalendarzowego. Mogą być realizowane jednorazowo lub z przerwami w ciągu danego roku kalendarzowego. W terminie do dnia 30 listopada danego roku ustala się wykaz dni, w których w następnym roku kalendarzowym są odbywane ćwiczenia wojskowe rotacyjne w danej jednostce wojskowej. Po sporządzeniu wykazu dni w których w następnym roku kalendarzowym są odbywane ćwiczenia wojskowe rotacyjne, dowódca jednostki wojskowej, również w terminie do dnia 30 listopada roku poprzedniego, jest zobowiązany zapoznać z nim, za pisemnym potwierdzeniem, żołnierza rezerwy. Nieco inaczej przedstawia się sytuacja osób, które w danym roku kalendarzowym dopiero zawarły kontrakt na wykonywanie obowiązków żołnierza NSR i otrzymały przydział kryzysowy. Wobec takich osób ustalenie dni odbywania ćwiczeń wojskowych rotacyjnych może nastąpić w ciągu tego samego roku kalendarzowego, w którym stały się żołnierzami NSR. Wykaz dni odbywania ćwiczeń wojskowych rotacyjnych może być zmieniany na wniosek żołnierza, w tym w przypadku uzasadnionym jego sytuacją rodzinną i zawodową. Wykaz dni ćwiczeń wojskowych rotacyjnych może być zmieniany również z inicjatywy jednostki wojskowej, ale w tym przypadku niezbędna jest zgoda żołnierza rezerwy. Żołnierz rezerwy, po zapoznaniu się z wykazem dni odbywania ćwiczeń wojskowych rotacyjnych jest zobowiązany niezwłocznie poinformować swojego pracodawcę o dniach, w których w następnym roku kalendarzowym będzie odbywał ćwiczenia wojskowe rotacyjne, oraz o zmianach w tym wykazie. str. 8 / 26

Bezpośrednie powołanie żołnierza rezerwy do odbycia ćwiczeń wojskowych rotacyjnych wymaga wydania karty powołania, którą wydaje wojskowy komendant uzupełnień właściwy z uwagi na miejsce zameldowania na pobyt stały żołnierza rezerwy. Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi kartę powołania doręcza się żołnierzowi rezerwy nie później niż na 14 dni przed dniem rozpoczęcia ćwiczeń wojskowych. W WKU w Inowrocławiu przyjęto praktykę, aby doręczenie karty powołania nastąpiło z miesięcznym wyprzedzeniem w stosunku do terminu rozpoczęcia ćwiczeń. Po otrzymaniu karty powołania żołnierz rezerwy jest zobowiązany powiadomić o tym fakcie pracodawcę. Karta powołania jest dokumentem, stanowiącym podstawę do udzielenia pracownikowi urlopu bezpłatnego na czas trwania ćwiczeń wojskowych rotacyjnych. Dodatkowo obowiązek powiadomienia pracodawcy o fakcie powołania jego pracownika do odbycia czynnej służby wojskowej ciąży także na wojskowym komendancie uzupełnień. Ochrona przed utratą zatrudnienia W okresie posiadania przydziału kryzysowego przez żołnierza rezerwy będącego pracownikiem stosunek pracy z tym pracownikiem nie może być przez pracodawcę wypowiedziany ani rozwiązany. Powyższy zakaz rozwiązania stosunku pracy nie ma charakteru bezwzględnego. Istnieje wiele wyjątków, w których dopuszcza się zwolnienie z pracy pracownika w okresie posiadania przydziału kryzysowego. Są one następujące: 1) możliwe jest rozwiązanie bez ograniczeń umów terminowych (na okres próbny, na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy). Tym samym ochrona obejmuje wyłącznie tych pracowników, którzy są zatrudnieni na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony; 2) gdy istnieją podstawy rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika; 3) w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji zakładu pracy albo likwidacji stanowiska pracy; 4) w przypadkach określonych w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 13.03.2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. Nr 90, poz. 844, z późn. zm.). str. 9 / 26

WZÓR MON - Mu/... Seria... Nr... (pieczęć wojskowego komendanta uzupełnień)..., dnia... r. KARTA PRZYDZIAŁU KRYZYSOWEGO Na podstawie art. 59b ust. 1 i 5 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2004 r. Nr 241, poz. 2416, z późn. zm.): Pan/i... (stopień wojskowy, imiona i nazwisko)..., PESEL Nr _ (imię ojca) posiadający/a książeczkę wojskową... w dniu... (seria, numer) (data) zawarł/a kontrakt.../... na wykonywanie obowiązków w ramach (seria, numer) Narodowych Sił Rezerwowych. Wyżej wymienionemu żołnierzowi rezerwy nadaje się przydział kryzysowy w...... (numer/ nazwa i adres jednostki wojskowej) na... (stanowisko lub funkcja oraz nr specjalności wojskowej, pododdział) na okres od dnia... do dnia... (okres, na który nadano przydział kryzysowy) Łączny dotychczasowy okres posiadania przez wyżej wymienionego żołnierza rezerwy przydziałów kryzysowych wynosi... (okres w latach, miesiącach, dniach) POUCZENIE Utrata karty przydziału kryzysowego nie zwalnia żołnierza rezerwy z wykonywania obowiązków wynikających z nadania tego przydziału. O utracie karty przydziału kryzysowego należy niezwłocznie zawiadomić właściwego wojskowego komendanta uzupełnień. Od decyzji przysługuje odwołanie do Szefa Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w... w terminie czternastu dni od dnia otrzymania karty, za pośrednictwem Wojskowego Komendanta Uzupełnień w....... (stopień wojskowy, imię i nazwisko, stanowisko służbowe, podpis) odcisk pieczęci Otrzymują: egz. nr 1... (żołnierz rezerwy) egz. nr 2 - Wojskowy Komendant Uzupełnień w... egz. nr 3 Dowódca Jednostki Wojskowej... Potwierdzam własnoręcznym podpisem odbiór karty przydziału kryzysowego...... (data, nazwisko, imiona i podpis przyjmującego) str. 10 / 26

str. 11 / 26

str. 12 / 26

ŚWIADCZENIE PIENIĘŻNE DLA PRACODAWCY ZATRUDNIAJĄCEGO ŻOŁNIERZA NARODOWYCH SIŁ REZERWOWYCH 1. REGULACJA PRAWNA 1) ustawa z dnia 21.11.1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity Dz. U. z 2012 roku, poz. 461 z późn. zm.) art. 134a, 2) rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 21.04.2010 roku w sprawie świadczenia pieniężnego przysługującego pracodawcom zatrudniającym żołnierzy rezerwy posiadających nadany przydział kryzysowy za okres odbywania przez tych żołnierzy ćwiczeń wojskowych lub pełnienia okresowej służby wojskowej (Dz. U. z 2010 roku, Nr 77, poz. 509). 2. OMÓWIENIE Wstęp Pracodawcy zatrudniającemu pracownika będącego żołnierzem rezerwy posiadającym nadany przydział kryzysowy przysługuje świadczenie pieniężne za okres odbywania ćwiczeń wojskowych lub pełnienia okresowej służby wojskowej przez tego żołnierza. Koszty, poniesione przez pracodawcę Świadczenie obejmuje wyłącznie rekompensatę kosztów, bez kwot wynagrodzenia, poniesionych przez pracodawcę z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony nowego pracownika w celu zastępstwa żołnierza rezerwy lub z tytułu powierzenia tego zastępstwa innemu pracownikowi zatrudnionemu dotychczas u tego pracodawcy, a także wypłaty odprawy żołnierzowi rezerwy, powołanemu do pełnienia okresowej służby wojskowej. Koszty obejmują w szczególności wydatki z tytułu: 1) przeszkolenia nowego pracownika lub pracownika, któremu powierzono zastępstwo na zajmowanym uprzednio przez żołnierza rezerwy stanowisku pracy; 2) odbycia przez pracowników, o których mowa w pkt 1, szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy; 3) przydzielenia odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej, jeżeli wynika to z przepisów prawa i warunków zatrudnienia; 4) opłat za przeprowadzenie badań lekarskich lub psychologicznych przed objęciem przydzielonego lub powierzonego stanowiska pracy, a jeżeli przewidują to przepisy - także po zwolnieniu z tego stanowiska pracy; 5) ubezpieczenia związanego ze specyfiką wykonywanego zawodu; 6) przedstawienia oferty zatrudnienia i przeprowadzenia postępowania kwalifikacyjnego, w tym także kosztów zleconej usługi pośrednictwa pracy w rozumieniu art. 18 ust. 1 str. 13 / 26

pkt 1 ustawy z dnia 20.04.2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2013 roku, poz. 674, z późn. zm.); 7) innych należności wypłaconych nowemu pracownikowi zastępującemu żołnierza rezerwy lub innemu pracownikowi, któremu powierzono to zastępstwo, z wyłączeniem wynagrodzenia za pracę. Koszty powinny wynikać z dokumentów źródłowych ujętych w ewidencji finansowoksięgowej prowadzonej przez pracodawcę w sposób określony w przepisach ustawy z dnia 29.09.1994 roku o rachunkowości (Dz. U. z 2013 roku, poz. 330, z późn. zm.). Procedura Pracodawca przesyła wniosek w sprawie wypłaty świadczenia, wraz z dokumentami potwierdzającymi poniesione koszty szefowi wojewódzkiego sztabu wojskowego właściwemu ze względu na siedzibę pracodawcy. Tym samym dla pracodawców, których siedziba znajduje się na terenie województwa kujawsko-pomorskiego właściwym będzie szef wojewódzkiego sztabu wojskowego w Bydgoszczy. Poniżej dane kontaktowe: Wojewódzki Sztab Wojskowy ul. Warszawska 10 85-915 Bydgoszcz www.wszwbydgoszcz.wp.mil.pl e-mail: wszwbydgoszcz@wp.mil.pl tel. (52) 378 50 00 Osoby odpowiedzialne mjr Marek GRYMM tel. (52) 378 50 24 Magdalena HILDEBRANDT tel. (52) 378 50 17 Wniosek w sprawie wypłaty świadczenia należy złożyć nie później niż przed upływem 90 dni od dnia zwolnienia żołnierza rezerwy z ćwiczeń wojskowych lub z pełnienia okresowej służby wojskowej. We wniosku pracodawca wskazuje w szczególności rodzaj czynnej służby wojskowej oraz okres, za który naliczono koszty, a także poszczególne wydatki składające się na koszty. We wniosku podaje się również koszty łączne za dany okres oraz ich wysokość w przeliczeniu na jeden dzień tego okresu. W przypadku ćwiczeń wojskowych pracodawca sporządza jeden wniosek za dane ćwiczenie wojskowe, a w przypadku okresowej służby wojskowej sporządza wniosek osobno za każdy miesiąc czasu trwania tej służby. Do wniosku załącza się dokumenty potwierdzające poniesione koszty, w tym można dołączyć uwiarygodnione kopie, wypisy lub wydruki z ksiąg rachunkowych. Wzór wniosku określa załącznik do rozporządzenia. str. 14 / 26

str. 15 / 26

Kwotę świadczenia ustala szef wojewódzkiego sztabu wojskowego. Kwota świadczenia za każdy dzień odbywania ćwiczeń wojskowych lub pełnienia okresowej służby wojskowej przez żołnierza rezerwy nie może być wyższa od 1/21 dwuipółkrotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw obowiązującego w okresie poprzedzającym termin powołania do odbycia ćwiczeń wojskowych, albo w okresie poprzedzającym dany miesiąc pełnienia okresowej służby wojskowej, którego wysokość ogłasza Prezes Głównego Urzędu Statystycznego. Kwotę świadczenia ustala się i wypłaca każdorazowo za czas odbywania danego rodzaju ćwiczeń wojskowych, a w przypadku okresowej służby wojskowej za dany miesiąc jej pełnienia. Na potrzeby ustalenia wysokości świadczenia stosuje się następujący algorytm: 1) koszty wskazane we wniosku i uznane przez szefa wojewódzkiego sztabu wojskowego dzieli się przez liczbę dni okresu czynnej służby wojskowej, 2) jeżeli kwota dziennych kosztów obliczonych na podstawie pkt 1 jest wyższa niż kwota 1/21 dwuipółkrotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw obowiązującego w okresie poprzedzającym termin powołania, do dalszych obliczeń przyjmuje się tę kwotę; 3) kwotę obliczoną na podstawie pkt 1 lub 2 mnoży się przez liczbę dni uznanych za odbywanie ćwiczeń wojskowych lub pełnienie okresowej służby wojskowej. Wysokość świadczenia stanowi kwota obliczona w powyższy sposób. Wypłaty świadczenia dokonuje się w formie bezgotówkowej na rachunek bankowy wskazany we wniosku. W szczególnie uzasadnionych przypadkach szef wojewódzkiego sztabu wojskowego wypłacający świadczenie może, na wniosek pracodawcy, wyrazić zgodę na wypłatę świadczenia w formie przekazu pieniężnego na adres wskazany przez pracodawcę. W takim przypadku koszty opłaty przekazu ponosi pracodawca. Postępowanie w sprawie wypłaty świadczeń jest zwolnione z opłat i kosztów administracyjnych. str. 16 / 26

STATUS PRACOWNIKA, ODBYWAJĄCEGO ĆWICZENIA WOJSKOWE OBOWIĄZKOWE 1. REGULACJA PRAWNA 1) ustawa z dnia 21.11.1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity Dz. U. z 2012 roku, poz. 461 z późn. zm.), 2) rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20.02.2013 roku w sprawie wprowadzenia obowiązkowych ćwiczeń wojskowych (Dz. U. z 2013 roku, poz. 299), 3) rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 14.04.2004 roku w sprawie przydziałów mobilizacyjnych i pracowniczych przydziałów mobilizacyjnych (Dz. U. z 2004 roku, Nr 115, poz. 1199 z późn. zm.), 4) rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 22.07.2010 roku w sprawie ćwiczeń wojskowych (Dz. U. z 2010 roku, Nr 145, poz. 974 z późn. zm.). 2. OMÓWIENIE Wstęp Ćwiczenia wojskowe żołnierzy rezerwy o charakterze obowiązkowym funkcjonowały corocznie do 2008 roku. Po zawieszeniu obowiązku odbywania zasadniczej służby wojskowej odstąpiono od powoływania osób do odbycia ćwiczeń wojskowych. W 2013 roku podjęto decyzję o powrocie do obowiązkowych ćwiczeń wojskowych, które wprowadzono na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20.02.2013 roku w sprawie wprowadzenia obowiązkowych ćwiczeń wojskowych (Dz. U. z 2013 roku, poz. 299). Rok 2013 był pierwszym, w którym realizowano formułę ćwiczeń obowiązkowych. Zakłada się, że wspomniane ćwiczenia będą realizowane corocznie. Kogo dotyczą Ćwiczenia wojskowe obowiązkowe dotyczą tych osób, które posiadają przydziały mobilizacyjne albo planuje się im nadać przydziały mobilizacyjne. Z kolei przydziały mobilizacyjne nadaje się żołnierzom rezerwy, których w pierwszej kolejności przewiduje się powołać do czynnej służby wojskowej pełnionej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny. Zasadnicza różnica między przydziałami kryzysowymi a przydziałami mobilizacyjnymi dotyczy ich charakteru. Przydziały kryzysowe opierają się na dobrowolnym zgłoszeniu żołnierza rezerwy. Natomiast nadanie przydziału mobilizacyjnego jest niezależne od jego woli w tym względzie. Co więcej osoba, której nadano przydział mobilizacyjny jest obowiązana przyjąć kartę mobilizacyjną. Żołnierze rezerwy mogą mieć nadane przydziały mobilizacyjne przez łączny okres nie dłuższy niż: 1) dla szeregowych - 15 lat; 2) dla podoficerów i oficerów - 20 lat. str. 17 / 26

Wymiernym dowodem posiadania przydziału mobilizacyjnego jest odpowiedni wpis w książeczce wojskowej oraz posiadanie karty mobilizacyjnej. str. 18 / 26

str. 19 / 26

Ćwiczenia wojskowe obowiązkowe Ćwiczenia wojskowe obowiązkowe mogą być realizowane w formie ćwiczeń: 1) krótkotrwałych, trwających nieprzerwanie do 30 dni; 2) długotrwałych, trwających nieprzerwanie do 90 dni; 3) jednodniowych. W latach 2013 i 2014 roku wojskowy komendant uzupełnień w Inowrocławiu powoływał żołnierzy rezerwy wyłącznie do odbycia ćwiczeń wojskowych obowiązkowych krótkotrwałych. Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi kartę powołania doręcza się żołnierzowi rezerwy nie później niż na 14 dni przed dniem rozpoczęcia ćwiczeń wojskowych. W WKU w Inowrocławiu przyjęto praktykę, aby doręczenie karty powołania nastąpiło z miesięcznym wyprzedzeniem w stosunku do terminu rozpoczęcia ćwiczeń. Dłuższy okres między doręczeniem karty powołania a terminem rozpoczęcia ćwiczeń wojskowych pozwoli na zorganizowanie spraw zawodowych w sposób, pozwalający na udział w ćwiczeniach wojskowych. Po otrzymaniu karty powołania żołnierz rezerwy jest zobowiązany powiadomić o tym fakcie pracodawcę. Karta powołania jest dokumentem, stanowiącym podstawę do udzielenia pracownikowi urlopu bezpłatnego na czas trwania ćwiczeń wojskowych. Dodatkowo obowiązek powiadomienia pracodawcy o fakcie powołania jego pracownika do odbycia czynnej służby wojskowej ciąży także na wojskowym komendancie uzupełnień. str. 20 / 26

ELEMENTY WSPÓLNE W stosunku do żołnierzy rezerwy, posiadających przydziały kryzysowe w ramach NSR, jak i w stosunku do żołnierzy rezerwy, biorących udział w ćwiczeniach wojskowych obowiązkowych, istnieją pewne wspólne rozwiązania prawne. Należą do nich: 1) obowiązek wojskowego komendanta uzupełnień informowania pracodawcę o powołaniu jego pracownika do odbycia ćwiczeń, 2) obowiązek udzielenia urlopu bezpłatnego na czas odbywania przez pracownika czynnej służby wojskowej, 3) możliwość uzyskania przez pracownika świadczenia pieniężnego, rekompensującego utracone zarobki, 4) ochrona przed utratą zatrudnienia, 5) możliwość wniesienia odwołania od karty powołania. Obowiązek wojskowego komendanta uzupełnień informowania pracodawcę o powołaniu jego pracownika do odbycia ćwiczeń Wojskowy komendant uzupełnień po wydaniu karty powołania jest zobowiązany powiadomić pracodawcę osoby powołanej o fakcie jej powołaniu do czynnej służby wojskowej. Obowiązek ten dotyczy co do zasady powołania do każdej formy służby wojskowej, w tym ćwiczenia wojskowe, ćwiczenia wojskowe rotacyjne oraz okresowa służba wojskowa. Jedynie w dwóch przypadkach wojskowy komendant uzupełnień jest zwolniony z obowiązku informowania pracodawcę o powołaniu jego pracownika, tj.: 1) w razie powołania do służby wojskowej pełnionej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny, 2) gdy powołanie następuje w trybie natychmiastowego stawiennictwa. Obowiązek udzielenia urlopu bezpłatnego na czas odbywania przez pracownika czynnej służby wojskowej Pracodawca jest zobowiązany do udzielenia pracownikowi powołanemu do odbycia ćwiczeń wojskowych lub pełnienia okresowej służby wojskowej urlopu bezpłatnego na okres trwania tych ćwiczeń lub służby. W czasie trwania wspomnianego urlopu bezpłatnego pracownik zachowuje wszystkie uprawnienia wynikające ze stosunku pracy, z wyjątkiem prawa do wynagrodzenia. str. 21 / 26

Możliwość uzyskania przez pracownika świadczenia pieniężnego, rekompensującego utracone zarobki Osobie, która w czasie trwania ćwiczeń wojskowych, w ramach prowadzonej działalności zarobkowej uzyskałaby wyższy dochód niż uposażenie wypłacone przez jednostkę wojskową z tytułu odbycia ćwiczeń wojskowych, przysługuje świadczenie pieniężne rekompensujące utracony dochód. Świadczenie pieniężne stanowi różnicę między wysokością utraconego dochodu a uposażeniem wypłaconym przez jednostkę wojskową. Kwota dziennego świadczenia pieniężnego nie może być wyższa od 1/21 dwuipółkrotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw obowiązującego w okresie poprzedzającym termin powołania do odbycia ćwiczeń wojskowych, którego wysokość ogłasza Prezes Głównego Urzędu Statystycznego. Prawo do uzyskania tego świadczenia posiada nie tylko pracownik, ale również osoba prowadząca działalność gospodarczą lub rolniczą. Świadczenie pieniężne ustala i wypłaca wójt lub burmistrz (prezydent miasta) na udokumentowany wniosek uprawnionego żołnierza rezerwy złożony nie później niż w ciągu trzech miesięcy od zakończenia ćwiczeń wojskowych. Wypłata następuje na wniosek zainteresowanego żołnierza rezerwy, który do wniosku dołącza obok zaświadczenia z jednostki wojskowej o wysokości wypłaconego uposażenia i okresie ćwiczeń wojskowych, również zaświadczenie od pracodawcy. W zaświadczeniu pracodawca wskazuje kwotę wynagrodzenia w przeliczeniu na jeden dzień ćwiczeń wojskowych, otrzymanego przez żołnierza ze stosunku pracy lub stosunku służbowego za ostatnie 3 miesiące pełnego miesięcznego wymiaru czasu pracy poprzedzające okres odbytych ćwiczeń wojskowych, pomniejszone o: 1) obowiązkowe składki lub zaliczki pobierane lub należne i odprowadzane do właściwych organów na podstawie odrębnych przepisów z tytułu ubezpieczeń społecznych, ubezpieczenia zdrowotnego i zobowiązań podatkowych, 2) premie, nagrody i inne świadczenia lub dodatki finansowe albo wartość świadczeń otrzymywanych w naturze, przysługujących żołnierzowi na podstawie odrębnych przepisów lub umów, a także wyroków sądowych lub decyzji administracyjnych. Zaświadczenie należy wydać pracownikowi na jego wniosek nie później niż w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku. Świadczenie pieniężne wypłaca wójt lub burmistrz (prezydent miasta) na udokumentowany wniosek uprawnionego żołnierza rezerwy lub osoby przeniesionej do rezerwy niebędącej żołnierzem rezerwy, złożony nie później niż w ciągu trzech miesięcy od zakończenia ćwiczeń wojskowych. str. 22 / 26

Ochrona przed utratą zatrudnienia W okresie między dniem doręczenia pracownikowi karty powołania do czynnej służby wojskowej a jej odbyciem stosunek pracy nie może być przez pracodawcę wypowiedziany ani rozwiązany. Jeżeli okres dokonanego przez pracodawcę lub przez pracownika wypowiedzenia stosunku pracy upływa po dniu doręczeniu pracownikowi karty powołania do czynnej służby wojskowej, wypowiedzenie staje się bezskuteczne. W tym przypadku rozwiązanie stosunku pracy może nastąpić tylko na żądanie pracownika. W razie upływu okresu próbnego po powołaniu pracownika do czynnej służby wojskowej umowę o pracę uważa się za zawartą na czas nieokreślony. Umowa o pracę zawarta na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy ulega jednakże rozwiązaniu z upływem terminu określonego w umowie. Powyższy zakaz rozwiązania stosunku pracy nie ma charakteru bezwzględnego. Istnieją następujące wyjątki, w których dopuszcza się zwolnienie z pracy pracownika w okresie między dniem doręczenia pracownikowi karty powołania do czynnej służby wojskowej a jej odbyciem: 1) ochrona nie dotyczy pracowników powołanych do czynnej służby wojskowej, która ma być odbywana w formie jednodniowych ćwiczeń; 2) gdy istnieją podstawy rozwiązania stosunek pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika; 3) w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji zakładu pracy. Możliwość wniesienia odwołania od karty powołania W sytuacji gdy po otrzymaniu karty powołania osoba powołana dojdzie do wniosku, że nie jest w stanie wziąć udziału w ćwiczeniach wojskowych, ma prawo wnieść odwołanie od karty powołania. Informacja o takiej możliwości jest zawarta w pouczeniu do karty powołania. Odwołanie wnosi się w terminie 14 dni od dnia doręczenia karty powołania. Odwołanie wnosi się do szefa Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Bydgoszczy za pośrednictwem wojskowego komendanta uzupełnień w Inowrocławiu. Tym samym odwołanie należy dostarczyć lub przesłać na adres Wojskowej Komendy Uzupełnień w Inowrocławiu, ul. Dworcowa 27, 88-100 Inowrocław. Istotne jest, aby fakty przedstawione w treści odwołania miały swoje potwierdzenie w przedstawionych przez odwołującego się dokumentach. W przypadku więc gdy podstawą odwołania jest wzgląd na obowiązki zawodowe wskazane byłoby dołączenie do odwołania odpowiedniego zaświadczenia od pracodawcy. Jednak pamiętać należy, że stroną tego postepowania nie jest pracodawcy, ale jego pracownik, który otrzymał kartę powołania. W związku z tym pisma pracodawcy o zwolnieniu pracownika z obowiązku odbycia czynnej służby wojskowej nie mogą być skuteczne. str. 23 / 26

ZAWIADAMIANIE WKU 1. REGULACJA PRAWNA 1) ustawa z dnia 21.11.1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity Dz. U. z 2012 roku, poz. 461 z późn. zm.) art. 50 2) rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15.06.2004 roku w sprawie zawiadamiania wojskowych komendantów uzupełnień o osobach podlegających obowiązkowi czynnej służby wojskowej oraz wydawania przez pracodawców, szkoły i inne jednostki organizacyjne zaświadczeń w sprawach powszechnego obowiązku obrony (Dz. U. z 2004 roku, Nr 145, poz. 1539 z późn. zm.). 2. OMÓWIENIE Wstęp Pracodawcy są obowiązani zawiadomić, nie później niż przed upływem 14 dni, wojskowych komendantów uzupełnień, właściwych ze względu na miejsce pobytu stałego (zamieszkania) lub pobytu czasowego, o zatrudnieniu pracownika, jego zwolnieniu oraz o kwalifikacjach i zajmowanym stanowisku. Zakres podmiotowy Obowiązek zawiadamiania wojskowych komendantów uzupełnień przez pracodawców, dotyczy pracowników, którzy: 1) posiadają nadany: a) przydział mobilizacyjny, b) pracowniczy przydział mobilizacyjny, c) przydział organizacyjno-mobilizacyjny, d) przydział kryzysowy; 2) zostali przeznaczeni do wykonania świadczenia na rzecz obrony, których świadczeniobiorcą są Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej; 3) są osobami podlegającymi obowiązkowi stawienia się do kwalifikacji wojskowej i nie stawili się do niej do końca roku kalendarzowego, w którym kończą dwadzieścia cztery lata życia. str. 24 / 26

WZÓR ZAWIADOMIENIE wzór... /pieczęć służbowa pracodawcy/..., dnia... r. Wojskowy Komendant Uzupełnień w... ZAWIADOMIENIE... /nazwa i adres pracodawcy/ stwierdza się, że pracownik... /nazwisko i imię pracownika, imię ojca/ urodzony... /data i miejsce urodzenia/ ) określenie sposobu realizacji przez pracownika powszechnego obowiązku obrony* : pracownik posiadający nadany przydział mobilizacyjny, pracownik posiadający pracowniczy przydział mobilizacyjny, pracownik posiadający nadany przydział organizacyjno-mobilizacyjny, pracownik przeznaczony do wykonywania świadczeń na rzecz obrony, pracownik będący poborowym i niestający dotychczas do poboru, jeżeli w danym roku kalendarzowym kończy co najmniej 20 lat życia. nr PESEL zameldowany: ) na pobyt stały w**... /dokładny adres/ na pobyt czasowy trwający ponad ) dwa miesiące w**... /dokładny adres/ został zatrudniony/zwolniony**... /data zatrudnienia lub zwolnienia/ posiadane kwalifikacje zawodowe... zajmowane stanowisko... ) * ) ** Niepotrzebne skreślić. Wypełnić jedną lub dwie rubryki.... /podpis i pieczęć pracodawcy/ str. 25 / 26

KONTAKT Z WKU W INOWROCŁAWIU ul. Dworcowa 27 88-100 Inowrocław Tel.: 52 35 96 744 Faks: 52 35 96 350 E-mail: wkuinowroclaw@wp.mil.pl Wojskowy komendant uzupełnień Szef wydziału rekrutacji Oficer wydziału rekrutacji ppłk Krzysztof BRONIEWICZ mjr Grzegorz TUCHOLSKI kpt. Mariusz GÓRZYŃSKI (52) 35 96 730 k.broniewicz@wp.mil.pl (52) 35 96 750 g.tucholski@wp.mil.pl (52) 35 96 751 m.gorzynski@wp.mil.pl Kategoria spraw Telefon kontaktowy nabór do zawodowej służby wojskowej (52) 35 96 751; 753 nabór do szkół wojskowych oraz służby przygotowawczej (52) 35 96 751; 753 nabór do służby w Narodowych Siłach Rezerwowych (52) 35 96 751 ćwiczenia wojskowe rotacyjne żołnierzy rezerwy tworzących Narodowe Siły Rezerwowe (52) 35 96 752 przydziały mobilizacyjne (52) 35 96 749, 759 ćwiczenia wojskowe obowiązkowe żołnierzy rezerwy (52) 35 96 749, 759 str. 26 / 26