OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 roku o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. 2002 r. Nr 147 poz. 1229 z póź. zm. ) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. ( Dz. U. nr 75, poz.690 z 2002 r.) Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia wodnego oraz dróg pożarowych ( Dz. U. Nr 121, poz.1139 z 11 lipca 2003 r.) Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. z 2010 r. Nr 109, poz. 719).
Obowiązki właściciela obiektu w zakresie ochrony przeciwpożarowej (art. 4 ustawy o ochronie przeciwpożarowej)
W przypadku nie przestrzegania przez pracowników wewnętrznych nakazów jak również przepisów przeciwpożarowych pracodawca może stosować: - karę upomnienia - karę nagany Za nie przestrzeganie przepisów przeciwpożarowych pracodawca może również stosować karę pieniężną. Podstawą prawna do stosowania tego typu kar jest Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 roku - Kodeks pracy art.108 1 i 2.
GŁÓWNE PRZYCZYNY POWSTAWANIA POŻARÓW porzucanie nie wygaszonych niedopałków papierosów na materiały palne, niewłaściwe składowanie materiałów palnych (olej napędowy, benzyna, oleje smarownicze, itp.), pozostawianie nie wyłączonych odbiorników energii elektrycznej lub ustawianie ich w pobliżu materiałów palnych, niewłaściwa i nieterminowa konserwacja urządzeń i instalacji elektrycznych, niewłaściwa eksploatacja urządzeń, maszyn znajdujących się w zakładzie, urządzeń elektrycznych i grzewczych, nieprzestrzegania obowiązujących przepisów przeciwpożarowych
Najczęściej występującymi przyczynami rozszerzania się pożaru są: palność elementów budowlanych i wystroju wnętrz pomieszczeń, w których przebywają ludzie oraz gdzie znajdują się duże ilości materiałów palnych, niewłaściwe składowanie materiałów palnych, brak lub niesprawność podręcznego sprzętu gaśniczego do likwidacji pożaru w zarodku, nieznajomość zasad i sposobu likwidacji pożaru w zarodku przez pracowników, brak środków alarmowych i odpowiedniej łączności z jednostką ratowniczo-gaśniczą Państwowej Straży Pożarnej, nieumiejętność poprowadzenia działań ratowniczo-gaśniczych w pierwszej fazie powstania pożaru przez pracowników.
ZAGROŻENIE DLA ŻYCIA I ZDROWIA LUDZKIEGO PODCZAS POŻARU zatrucia wydzielającymi się gazami toksycznymi podczas tlenia i palenia się materiałów palnych, wybuchów materiałów ropopochodnych (benzyna), oparzeń ciała przez płomienie oraz rozgrzane przedmioty, silnego zadymienia dróg ewakuacyjnych, nieprzestrzegania obowiązujących zasad przygotowania wewnętrznych dróg ewakuacyjnych, zastawienie dróg ewakuacyjnych lub wyjść ewakuacyjnych przedmiotami stanowiącymi wyposażenie obiektu oraz innymi przedmiotami, używania płynów łatwo palnych do celów gospodarczych w warunkach niedozwolonych, a w szczególności przy używaniu ognia otwartego i iskrzących urządzeń elektrycznych oraz braku wentylacji,
POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POWSTANIA POŻARU LUB INNEGO ZAGROŻENIA ALARMOWANIE. W przypadku powstania pożaru każdy pracownik obowiązany jest zaalarmować niezwłocznie, przy użyciu wszelkich dostępnych środków, pracowników objętego lub zagrożonego pożarem pomieszczenia, ponadto STRAŻ POŻARNĄ, POLICJĘ oraz właściciela zakładu, Przy telefonicznym alarmowaniu straży pożarnej należy dokładnie podać: adres, nazwę obiektu, co się pali czy istnieje zagrożenie życia ludzkiego, nr. telefonu, z którego się mówi i podać swoje nazwisko
Pracownicy, którzy nie biorą udziału w alarmowaniu bezzwłocznie przystępują do likwidacji pożaru, posługując się podręcznym sprzętem gaśniczym i środkami gaśniczymi znajdującymi się w najbliższym otoczeniu. Akcją ratowniczo - gaśniczą, do czasu przybycia STRAŻY POŻARNEJ kieruje właściciel, organizator, dyrektor, względnie osoba najbardziej energiczna i opanowana, która objęła samorzutnie kierowanie akcją lub wyznaczona została przez dyrektora zakładu. Po przybyciu jednostki ratowniczo - gaśniczej STRAŻY POŻARNEJ kierujący akcją obowiązany jest podporządkować się dowódcy tej jednostki oraz poinformować go o sytuacji i wydanych poleceniach. Wszystkich pracowników obowiązuje podporządkowanie się kierownikowi akcji ratowniczo - gaśniczej.
Każda osoba przystępująca do akcji ratowniczo - gaśniczej powinna pamiętać że: w pierwszej kolejności ratuje się zagrożenie życia ludzi, należy wyłączyć dopływ prądu elektrycznego do pomieszczenia objętego pożarem lub całego obiektu, uruchomić oświetlenie awaryjne ( ewakuacyjne ), usunąć z zasięgu ognia wszystkie materiały palne, nie otwierać bez koniecznej potrzeby okien, drzwi w pomieszczeniach, szybkie i prawidłowe użycie podręcznego sprzętu gaśniczego umożliwia ugaszenie pożaru w zarodku
W czasie ewakuacji ludzi i mienia należy przestrzegać następujących zasad: Podstawowym obowiązkiem kierującego akcją ratowniczo - gaśniczą jest zorganizowanie natychmiastowego ratowania ludzi, którym życiu lub zdrowiu grozi niebezpieczeństwo. Do tych czynności należy użyć wszelkich sił i środków. Po ewakuacji ludzi należy przystąpić do ratowania mienia. W razie występowania utrudnień należy zrezygnować z ewakuacji urządzeń i mebli o dużych gabarytach. Ewakuowane mienie powinno być należycie strzeżone przez pracowników przed kradzieżą lub zniszczeniem. Ewakuację należy prowadzić równocześnie z akcją gaśniczą.
ZASADY GASZENIA POŻARÓW Przy gaszeniu pożaru należy przestrzegać następujących wskazań: należy starać się dotrzeć do źródła ognia i gasić bezpośrednio palący się materiał, nacierając w kierunku rozszerzania się pożaru ( pod wiatr ), należy stosować właściwy podręczny sprzęt gaśniczy - gaśnice i hydranty, dobierać środki gaśnicze odpowiednio do właściwości palącego się materiału. przed zastosowaniem środka gaśniczego: wody, piany - należy odłączyć energię elektryczną w miejscu prowadzonych działań gaśniczych, w atmosferze dymu najlepiej poruszać się w pozycji pochylonej, do pomieszczeń zadymionych powinny wchodzić przynajmniej 2 osoby, zabezpieczając się wzajemnie linką,
Grupa Rodzaj palącego się materiału Rodzaj środka gaśniczego A B C Ciała stałe pochodzenia organicznego, przy spalaniu których występuje zjawisko żarzenia (drewno, papier itp) Ciecze palne i substancje stałe topniejące wskutek ciepła (rozpuszczalniki, pasty do podłogi, topiące się tworzywa sztuczne) Gazy palne (gaz miejski, metan, propan-butan) woda, piana gaśnicza, proszek gaśniczy, dwutlenek węgla piana gaśnicza, proszek gaśniczy, dwutlenek węgla, proszek gaśniczy, dwutlenek węgla, D Pożary metali ziem lekkich (magnez, sód, potas) proszek gaśniczy, F Pożary tłuszczów i olejów w pomieszczeniach kuchennych proszek gaśniczy, piana gaśnicza, dwutlenek węgla,
do gaszenia pożarów grupy A w których występuje zjawisko spalania żarowego, np. drewna, papieru,tkanin stosuje się gaśnice płynowe lub pianowe, do gaszenia pożarów grupy B cieczy palnych i substancji stałych topiących się np. benzyn, alkoholi, olejów, tłuszczów i lakierów stosuje się gaśnice płynowe, pianowe, śniegowe, proszkowe do gaszenia pożarów grupy C gazów palnych np. propanu, acetylenu, gazu ziemnego stosuje się gaśnice proszkowe, śniegowe do gaszenia pożarów grupy D metali lekkich np. magnezu, sodu, potasu, litu stosuje się gaśnice proszkowe, do gaszenia pożarów grupy F tłuszczów i olejów w pomieszczeniach kuchennych (restauracjach) stosuje się gaśnice pianowe, proszkowe, śniegowe, specjalne gaśnice klasy F.
5. Do gaśnic musi być zapewniony dostęp, a ich rozmieszczenie musi być oznakowane i odpowiadać określonym zasadom.
4. Ilość gaśnic powinna być dostosowana do powierzchni danej strefy pożarowej.
CHARAKTERYSTYKA PODRĘCZNEGO SPRZĘTU GAŚNICZEGO Do podręcznego sprzętu gaśniczego zaliczamy gaśnice i koce gaśnicze. Gaśnice są to przenośne urządzenia gaśnicze o masie brutto do 20 kg i masie środka gaśniczego do 12 kg, którego użycie następuje pod wpływem uruchamianego ręcznie wyzwolenia ciśnienia gazu.
Gaśnice pianowe Wolno gasić ciała stałe (np. drewno, węgiel itp.) ciecze (np. benzyna, olej itp.) Nie wolno gasić urządzeń elektrycznych materiałów reagujących z wodą książek, dokumentów
Gaśnice proszkowe Wolno gasić ciała stałe ciecze palne gazy palne urządzenia elektryczne
Gaśnice śniegowe Wolno gasić ciecze palne gazy palne Nie wolno gasić płonącej odzieży na ludziach urządzenia elektryczne
GAŚNICA PROSZKOWA jest to cylindryczny zbiornik zaopatrzony w dźwignię uruchamiającą zawór lub zbijak patronu z gazem napędowym. Środek gaśniczy (proszek) wyrzucany jest przez dyszę lub wężyk zakończony prądowniczką przy pomocy gazu obojętnego (azot lub dwutlenek węgla). Po dostarczeniu gaśnicy w miejsce pożaru zrywamy plombę i zawleczkę blokującą, uruchamiamy dźwignie lub zbijak i kierujemy strumień proszku w ognisko pożaru. Działanie gaśnicy można w każdej chwili przerwać przez zwolnienie dźwigni uruchamiającej lub dźwigni prądowniczki. Ze względu na swoją budowę syfonową gaśnica prawidłowo pracuje tylko w pozycji pionowej.
GAŚNICA WODNO-PIANOWA jest to zbiornik cylindryczny w którym znajduje się wodny roztwór środka pianotwórczego oraz zbiornik z gazem napędowym zaopatrzony w zbijak, wężyk zakończony prądowniczką zamykaną. Po dostarczeniu gaśnicy w pobliże pożaru zrywamy plombę zabezpieczającą, wciskamy zbijak (gaz napędzający wypełnia zbiornik gaśnicy, kierujemy strumień piany w ognisko pożaru. Działanie gaśnicy można w każdej chwili przerwać przez zwolnienie dźwigni prądowniczki. Ze względu na swoją budowę syfonową gaśnica prawidłowo pracuje tylko w pozycji pionowej.
GAŚNICA ŚNIEGOWA jest to cylindryczny zbiornik zaopatrzony w zawór i wężyk zakończony dyszą wylotową lub w gaśnicach mniejszych króćcem obrotowym z dyszą. Wewnątrz gaśnicy znajduje się skroplony dwutlenek węgla, który po uruchomieniu pod własnym ciśnieniem wydostaje się na zewnątrz oziębiając się do temperatury ok. - 80 st.c. Po dostarczeniu gaśnicy w pobliże pożaru zrywamy plombę zabezpieczającą uruchamiamy zawór i kierujemy strumień dwutlenku węgla na ognisko pożaru. Działanie gaśnicze można w każdej chwili przerwać zamykając zawór. Należy pamiętać o tym że: w czasie działania gaśnic trzymać ją tylko za uchwyty, nie wolno używać tych gaśnic do gaszenia ludzi. Ze względu na swoją budowę syfonową gaśnica prawidłowo pracuje tylko w pozycji pionowej.
HYDRANT WEWNĘTRZNY Jest to zawór zainstalowany na specjalnej sieci wodociągowej obudowany szafką i wyposażony w wąż pożarniczy i prądownice. Może być o średnicy 25 lub 52 mm. Ma on zastosowanie do lokalizacji pożarów w zarodku wszędzie tam gdzie jako środek gaśniczy stosuje się wodę. Sposób użycia hydrantu jest następujący: otworzyć drzwiczki szafki sprawdzić czy podłączony jest wąż i prądownica, rozwinąć odcinek węża w całości unikając zagięć i załamań, skierować strumień wody na miejsce pożaru. obsługę hydrantu powinny stanowić dwie osoby, jedna obsługuje prądownice a druga obsługuje zawór hydrantowy dawkując ilość wody. Wodą nie gasimy urządzeń pod napięciem elektrycznym oraz w ich obrębie jak również innych substancji, które z woda tworzą gazy palne np. karbid.
WODA Woda jest naturalnym środkiem gaśniczym występującym w przyrodzie. Posiada bardzo duże ciepło właściwe a więc do ogrzania się i wyparowania pochłania duże ilości ciepła (ze środowiska pożaru), zwilża płonący materiał, wytworzona para rozcieńcza atmosferę tlenu w środowisku pożaru, podawana pod ciśnieniem zbija płomienie, wnika w pory i szczeliny, zatapia materiał przy podawaniu w dużej ilości. Woda przewodzi prąd elektryczny, wchodzi w reakcje z niektórymi materiałami powodując zagrożenie np. z sodem, potasem, karbidem, nie miesza się z paliwami które będąc lżejsze od wody rozpływają się po jej powierzchni, powoduje kipienie płonących olejów i smoły, gwałtownie ochładzając rozgrzane części maszyn może powodować ich uszkodzenie (pękanie, trwałe odkształcenia konstrukcji, itp. ). Stosuje się do gaszenia materiałów organicznych stałych, np. drewna, słomy, papieru, tkanin, gumy, tworzyw sztucznych, alkoholi, do chłodzenia powierzchni zbiorników i konstrukcji budowlanych, płonących traw i lasów.
KOC GAŚNICZY Jest to płachta z tkaniny całkowicie niepalnej (włókno szklanego) o powierzchni około 2 m2. Przechowuje się go w specjalnym futerale. Służy do tłumienia pożaru w zarodku przez odcięcie dopływu powietrza do palącego się przedmiotu. Sposób użycia: wyjąć koc z futerału, rozłożyć i szczelnie przykryć palący się przedmiot. W przypadku gaszenia ludzi należy osobę przewrócić i przykryć ją szczelnie kocem. Koce gaśnicze można wykorzystywać do przenoszenia ewakuowanego mienia.
Dziękuję za uwagę!