Efektywnść energetyczna w praktyce, nwe technlgie mżliwści finanswania wymiany źródeł ciepła i termmdernizacji Materiały dla uczestników Knferencji Organizatr Miast Bydgszcz 15 października 2018 rku
PROGRAM KONFERENCJI Gdzina Prelegent Temat wystąpienia Pczątek Kniec 9.30 10.00 Recepcja, wydawanie materiałów Organizatrzy 10.00 10.05 Pwitanie uczestników trska efektywne wykrzystanie energii ważna dla naszeg miasta Maria Wasiak Zastępca Prezydenta Miasta Bydgszczy 10.05 12.00 10.20 10.20 Prezentacja mżliwści Centrum Demnstracyjneg Beata Dlata Nauczyciel w Zesple Szkół Mechanicznych nr 2 CDOZE 10.20 10.40 Mżliwści instalacji OZE (pmpy ciepła, gniwa ftwltaiczne ) aspekty techniczne mżliwści zastswania w budwnictwie w praktyce Tmasz Mania UTP Bydgszcz PSPC / USPCiME 10.40 11.00 Najnwsza technlgia wyprdukwana w nwczesnej fabryce w Bydgszczy, kntra prdukty zza ceanu Szymn Fursa Dyrektr Zarządzający OZE Plska Energia spółka z.. 11.00 11.20 Mżliwści instalacji OZE Źródła finanswania RPO WK-P prgram 3.1. (paraslwy) Rmuald Meyer Prkurent PGK SA w Bydgszczy 11.20 11.40 Mżliwści finanswania prjektów ze śrdków pmcwych w ramach OSDE Mnika Pawłwicz Dradca Energetyczny WFOŚiGW w Truniu 11.40 12.00 Mże kredyt bankwy z Getin NOBLE Bank SA Marlena Górna Dradca Klienta Getin NOBLE Bank SA Bydgszcz 12.00 12.30 Przerwa kawwa, rzmwy kuluarwe Uczestnicy, Organizatrzy 12.30 14.15 OFERTA PODMIOTÓW ZEWNĘTRZNYCH OFERTA MIASTA I PODMIOTÓW POWIĄZANYCH 12.30 13.10 Działania Miasta w bszarze szczędzania energii elektrycznej i ciepła. Zwiększanie efektywnści energetycznej w parciu prjekty międzynardwe 13.10 13.30 Dfinanswanie d wymiany grzewania działania prwadzne przez Miast Bydgszcz Mnika Utrutk Kierwnik w Wydziale Zintegrwaneg Rzwju Miast Bydgszcz 13.30 13.50 Mżliwści przyłączenia d KPEC c za a c przeciw? dr inż. Andrzej Baranwski Prezes Zarządu KPEC SA Bydgszcz 13.50 14.10 Termmdernizacja dmów jednrdzinnych dświadczenia ze Sztumu i Ritterhude Michał Mrczkwski UMiG Sztum 14.10 14.15 Pdsumwanie knferencji Rmuald Meyer Prkurent PGK SA w Bydgszczy 14.15 15.00 Obiad dla uczestników knferencji Organizatrzy 3 Tmasz Bńds Krdynatr Zespłu ds. Zarządzania Energią Miast Bydgszcz
Partnerzy 4
Trska efektywne wykrzystanie energii ważna dla Bydgszczy Maria Wasiak Zastępca Prezydenta Jezuicka 1 85-102 Bydgszcz Maria Wasiak i Rafał Bruski Maria Wasiak urdziła się w Radmiu, gdzie mieszkała i uczyła się d czasu studiów prawniczych na Uniwersytecie Warszawskim. W 1990 r. Jej wnisek pełnienie funkcji radcy prawneg zstał zatwierdzny. W 1994 r. Wasiak zstała człnkiem - załżycielem Unii Demkratycznej, z której później kierwała ddziałem reginalnym partii Unii Wlnści. D 1997 rku utrzymywała pzycję lidera ddziału reginalneg partii. Wasiak jest abslwentką szkły biznesu Uniwersytetu Eknmiczneg w Pznaniu. W 1998 r. Maria Wasiak zstała statnią wiceprezydentem wjewództwa radmskieg, przed płączeniem teg reginu z innymi, by utwrzyć wjewództw mazwieckie w ramach refrmy plskieg pdziału terytrialneg w 1999 r. Maria Wasiak pełniła szereg funkcji kierwniczych w strukturach Plskich Klei Państwwych, między innymi była Dyrektrem Prjektu (2000-2001), przewdniczącym zarządu PKP Przewzy Reginalne (2001-2002), Dyrektrem Urzędu Prywatyzacji raz Dyrektrem wyknawczym ds. prmcji i spraw spłecznych dla PKP. Od 30 grudnia 2010 r., kiedy Andrzej Wach złżył rezygnację ze stanwiska prezesa PKP SA, Wasiak pełniła funkcję prezesa zarządu i dyrektra generalneg. Od 19 maja 2011 r. Maria Wasiak była prezesem PKP SA. 22 września 2014 r. zstała ficjalnie pwłana na Ministra Infrastruktury i Rzwju. Pzstała w rządzie d wybrów w 2015 rku. W 2016 rku zstała wiceprezydentem Bydgszczy. W ramach pdziału zadań Pani Maria Wasiak nadzruje Zespół ds. Zarządzania Energią. 5
Najnwsza technlgia wyprdukwana w nwczesnej fabryce w Bydgszczy kntra prdukty zza ceanu Szymn Fursa Ekspert d start up ów branży energetycznej OZE Plska Energia spółka z.. PRODUKCJA Zautmatyzwana linia prdukcyjna wydajnści d 100MW rcznie w technlgii SmartWire jest zlkalizwana w fabryce Hanplast Sp. z.. przy ulicy Władysława Pacirkiewicza 3 w Bydgszczy na terenie Bydgskieg Parku Technlgiczn-Przemysłweg. Linia prdukcyjna zstała uruchmina w 4 kwartale 2015 rku. Prdukcja wyskwydajnych mdułów ftwltaicznych słnecznych jest w naszym DNA. Bardz ważne jest dla nas, aby nasze mduły były efektywne w każdych warunkach atmsferycznych, dstarczając energię przez następne dziesięcilecia. Od unikalnej technlgii łączenia gniw p użycie dprnych na warunki atmsferyczne flii enkapsulacyjnych TPO, mduły ftwltaiczne z grupy SW Premium Plus z certyfikwanej fabryki Hanplast Slar, dstarczają więcej energii elektrycznej raz stabilnść i bezpieczeństw inwestycji. JAKOŚĆ Nasza najnwsza linia umżliwia w 100% kntrlwanie prdukcji w tku w kilkunastu autmatycznych punktach kntrlnych. Hi-Pt test test jakści izlacji elektrycznej mdułu PV wyknywany dla 100% prdukcji. Grund cntinuity test test ciągłści bwdu uziemienia mdułu PV wyknywany dla 100% prdukcji. Mduły Hanplast Slar cechują wyższe mechaniczne właściwści w prównaniu d knwencjnalnych mdułów, najbardziej ppularnych bus barwych technlgii ftwltaicznych ferwanych na rynku. Prelekcję wygłsi Szymn Fursa - Ekspert d start up ów branży energetycznej, Entuzjasta OZE w szczególnści Ftwltaiki. Obecnie dyrektr zarządzający w spółce "OZE Plska Energia". Prelegent skupi się na edukacji uczestników sptkania jak działa technlgia Smart Wire i czym różni się d innych prduktów dstępnych na rynku. Krótk przedstawi również mżliwści technlgiczne przy pdjęciu współpracy z firmą. 6
Mżliwści instalacji OZE (pmpy ciepła, gniwa ftwltaiczne ) aspekty techniczne mżliwści zastswania w budwnictwie w praktyce Prezes Zarządu PSPC / USPCiME mgr inż. MBA Tmasz Mania asystent (dktrant) Uniwersytet Technlgiczn - Przyrdniczy Wydział Inżynierii Mechanicznej Instytut Technik Wytwarzania Zakład Inżynierii Systemów Technicznych mgr inż. Tmasz Mania jest pracwnikiem naukw - dydaktycznym Uniwersytetu Technlgiczn-Przyrdniczeg w Bydgszczy, dktrant, abslwent Wydziału Oceantechniki i Okrętwnictwa Plitechniki Gdańskiej. Zawdw związany z UTP w Bydgszczy d 4 lat jak nauczyciel akademicki na stanwisku asystenta, współpracuje z UTP d 2010 rku. Czynnie uczestniczy w działalnści wydziału. Udział w wielu seminariach i knferencjach w całej Plsce m.in. Knferencji Ec-Eur-Energia d 2012-13-14-15-16 rku (uczestniczył we wszystkich edycjach) również w innych knferencjach rganizwanych przez UTP w Bydgszczy. Autr wielu publikacji (kł 45) i dwóch książek z zakresu: Mania T., Kawa J.: Inżynieria instalacji magazynwania energii ciepła. Mngrafia pd redakcją A. Mrzińskieg. ISBN: 978-83-64423-37-6. Wydawnictw GRAFPOL Agnieszka Blicharz-Krupińska. Bydgszcz 2016 Mania T., Kawa J.: Inżynieria instalacji pmp ciepła. Mngrafia pd redakcją A. Mrzińskieg. ISBN: 978-83-64423-38-3. Wydawnictw GRAFPOL Agnieszka Blicharz-Krupińska. Bydgszcz 2016 Zakres merytryczny prezentacji bejmuje mżliwści techniczne instalacji systemów OZE w tym pmp ciepła elektrycznych, gazwych, klektrów słnecznych, gniw PV, systemów magazynwania energii ciepła i chłdu jak i energii elektrycznej. Bardz ważne jest pkazanie Inwestrwi prawidłwej ścieżki w kreślaniu aspektów technicznych i pkazać cały prces d mmentu kncepcji, prjektu i wyknawstwa. Isttnym dbircą jest sektr budwlany jak i przemysłwy. Zgdnie z wytycznymi WT 2017 rku jak i WT 2021 budwnictw będzie ukierunkwane na craz większy udział systemów OZE w systemach instalacyjnych. 7
Mżliwści instalacji OZE Źródła finanswania RPO WK-P prgram 3.1. Rmuald Meyer Pmrska Grupa Knsultingwa S.A. ul. Unii Lubelskiej 4c 85-059 Bydgszcz mgr Rmuald Meyer d 10 lat zajmuje się praktycznymi aspektami chrny śrdwiska raz prpaguje wykrzystanie w mżliwie najszerszym zakresie dnawialnych źródeł energii OZE d wytwarzania energii ptrzebnej d świetlenia, grzewania, chłdzenia w życiu cdziennym. W ramach Pmrskiej Grupy Knsultingwej SA Rmuald Meyer stwrzył prfesjnalny zespół gtwy d rzwiązywania prblemów gmin i ich mieszkańców. W swjej prezentacji Pan Rmuald Meyer zajmie się następującymi zagadnieniami: Wsparcie dla sektra publiczneg, mieszkaniweg raz przedsiębirców w zakresie efektywnści energetycznej i OZE w ramach RPO WK-P ś prirytetwa, działania w ramach si prirytetwej 3, beneficjenci, typy przedsięwzięć, Prjekty paraslwe zasady gólne, pmc publiczna, dfinanswanie, warunki i rganizacja prjektu, VAT w prjektach paraslwych, przykładwy mntaż finanswy, Limity, graniczenia, preferencje Instytucji Zarządzającej, Wybrane kryteria wybru prjektów, Organizacja prjektu w Gminie spsób finanswania i rzliczania. 8
Mżliwści finanswania prjektów ze śrdków pmcwych w ramach OSDE Mnika Pawłwicz Dradca Energetyczny WFOŚiGW Truń mgr Mnika Pawłwicz i Zespół Dradców Energetycznych WFOŚiGW w Truniu udzielają bezpłatnych infrmacji i wsparcia w zakresie dradztwa energetyczneg: sbm fizycznym, przedsiębircm, pdmitm z sektra publiczneg, w tym gminm, pdmitm z sektra mieszkaniweg, w tym spółdzielnim mieszkaniwym. Obszar dradztwa: miast Bydgszcz, pwiaty: bydgski, mgileński, nakielski, sępleński, tuchlski, żniński. PROGRAM CZYSTE POWIETRZE Stan pwietrza w Plsce wciąż wymaga pprawy. Z pwdu chrób wywłanych zanieczyszcznym pwietrzem rcznie umiera k. 45 000 sób, czyli pnad 7 razy więcej niż w wyniku bierneg palenia. Dlateg ważne jest, aby grzewać mądrze, inwestując w wysksprawne ktły i pał wyskiej jakści, a także zadbać dpwiednią termizlację, która zredukuje straty ciepła. Czyste Pwietrze t kmplekswy prgram, który skupia się na wymianie starych pieców i ktłów na paliw stałe raz termmdernizacji budynków jednrdzinnych, by efektywnie zarządzać energią. Działania te nie tylk pmgą chrnić śrdwisk, ale ddatkw zwiększą dmwy budżet, dzięki szczędnścim finanswym. Prgram skierwany jest d sób fizycznych będących właścicielami dmów jednrdzinnych lub sób psiadających zgdę na rzpczęcie budwy budynku jednrdzinneg. 103 mld zł d wykrzystania d 2029 rku na wymianę/zakup i mntaż źródeł ciepła raz termmdernizację. Prgram przewiduje dfinanswanie w pstaci dtacji i pżyczek m.in. na: wymianę starych źródeł ciepła (pieców i ktłów na paliwa stałe) raz zakup i mntaż nwych źródeł ciepła, spełniających wymagania prgramu, dcieplenie przegród budynku, wymianę stlarki kiennej i drzwiwej, mntaż lub mdernizację instalacji centralneg grzewania i ciepłej wdy użytkwej, mntaż wentylacji mechanicznej z dzyskiem ciepła, instalację dnawialnych źródeł energii - klektrów słnecznych i instalacji ftwltaicznej (tylk pżyczka). 9
Finanswanie inwestycji wspólnt mieszkaniwych ze śrdków Unii Eurpejskiej w Getin Nble Bank SA Marlena Górna Getin Nble Bank SA ul. Bydgska 1 87-100 Truń mgr Marlena Górna Dradca Klienta Departament Sektra Publiczneg Getin Bank SA Bank z większściwym udziałem plskieg kapitału ntwany na Giełdzie Papierów Wartściwych, wielkrtnie nagradzany w 2018: "Bank dceniny przez klientów" - badanie ARC Rynek i Opinia za 2017 rk "Złty Bankier" - drugie miejsce w rankingu Puls Biznesu i Bankier.pl "Przyjazny Bank Newsweeka" - p raz trzeci na pdium. Bank dyspnuje wydzielnym, dedykwanym zespłem pracwników d bsługi wspólnt, zarządców i spółdzielni mieszkaniwych. PARAMETRY OFERTY KREDYTOWEJ RPO WOJ. KUJAWSKO-POMORSKIEGO Wymagane szczędnści energetyczne: Zmniejszenie energchłnnści budynku minimum 25% Wymiana indywidualnych źródeł ciepła z węglwych na gazwe muszą skutkwać redukcją emisji CO2 30% Źródła finanswania inwestycji: Kredyt inwestycyjny preferencyjny, ta część bejmuje 84% wartści inwestycji (Kredyt EBI RPO) Kredyt inwestycyjny na standardwych warunkach cenwych, ta część finanswania bejmuje 16% wartści inwestycji (kredyt ze śrdków GNB) Kredyt EBI RPO Warunki cenwe: ½ x WIBOR3M -> szczędnści energetyczne (25%, 60%) 0% -> szczędnści energetyczne > 60 Prwizje i płaty 0 zł Kredyt ze śrdków GNB Warunki cenwe: WIBOR 3M + marża Banku min. 2,7% prwizja przygtwawcza 1% pzim kredytu d 100% wartści inwestycji kres kredytwania - 20 lat kres karencji w spłacie kapitału - 12 m-cy 10
Działania Miasta w bszarze szczędzania energii elektrycznej i ciepła. Zwiększanie efektywnści energetycznej w parciu prjekty międzynardwe Tmasz Bńds Krdynatr Zespłu ds. Zarządzania Energią Miast Bydgszcz mgr Tmasz Bńds Krdynatr Zespłu ds. Zarządzania Energią w Urzędzie Miasta w Bydgszczy. WALKA O KLIMAT W BYDGOSZCZY I W TORUNIU Jak pliczn, większść ludnści na Ziemi żyje w miastach. Te z klei zużywają 80 prc. gólnie pjętej energii, prdukwanej na świecie i ddatkw emitują kł 70 prc. gazów cieplarnianych, czeg efektem są grźne w skutkach zmiany klimatyczne. Walkę ze zmianami klimatycznymi wygramy lub przegramy na terenach miejskich - mżna przeczytać na strnie internetwej międzynardwej inicjatywy nazwie Przumienie Burmistrzów w sprawie Klimatu i Energii (SEAP). Przumienie nawiązan w 2008 r. przy Kmisji Eurpejskiej. D tej pry przystąpił d nieg 6290 sygnatariuszy z całej Eurpy. Wielkie aglmeracje i metrplie, miasta średniej wielkści, małe miasteczka i gminy - wszystkie ne pdjęły dbrwlnie wyzwanie, plegające na przyjęciu i realizacji załżeń plityki klimatyczn-energetycznej Unii Eurpejskiej. Te załżenia t przede wszystkim słynny pakiet klimatyczn-energetyczny 3 x 20, zakładający przeprwadzenie d rku 2020 trzech rzeczy. Ograniczenie emisji gazów cieplarnianych c najmniej 20 prc. w stsunku d rku 1990, zwiększenie d 20 prc. udziału energii ze źródeł dnawialnych (dla Plski celem jest 15 prc. udział OZE), wreszcie dążenie d zwiększenia efektywnści wykrzystania energii. Każdy z samrządów przystępujących d SEAP zbwiązał się d pracwania własnych planów działań na rzecz zrównważnej energii, dtyczących gspdarki niskemisyjnej. Niestety, plskie miasta i gminy mają w tej mierze spr d nadrbienia. Dść wspmnieć, że udział dnawialnych źródeł energii wynsi w gólnym bilansie energetycznym Plski w tej chwili k. 12 prcent i nie ma szans, byśmy d 2020 rku zwiększyli t d wymaganych dwudziestu prcent. Tym bardziej żal, że d SEAP przystąpił tylk 55 plskich samrządów. W wjewództwie kujawsk-pmrskim jedynie Bydgszcz i Truń dważyły się pdjąć t wyzwanie. Pierwsze z miast w 2012 rku, drugie rk później. 11
Wymiana świetlenia w miejscach publicznych Mnika Utrutk Kierwnik Referatu Administracyjn Finansweg Wydział Zintegrwaneg Rzwju Mnika Utrutk z wykształcenia magister eknmii, wielletni pracwnik Urzędu Miasta w Bydgszczy na stanwisku kierwnik. Psiada wielletnie dświadczenie związane z prjektami współfinanswanymi ze śrdków Unii Eurpejskiej. SKRÓT PREZENTACJI: 1. Ogólne infrmacje dtyczące niskiej emisji, 2. Prjekty realizwane przez Miast Bydgszcz dtyczące wsparcia w zakresie graniczania niskiej emisji KAWKA II EKOpiec 2018 3. Wsparcie dla mieszkańców z budżetu miasta w zakresie graniczenia niskiej emisji Uchwała Rady Miasta. 12
Krzyści wynikające z przyłączenia d miejskiej sieci ciepłwniczej KPEC dr inż. Andrzej Baranwski Prezes Zarządu KPEC Spółka z.. w Bydgszczy dr inż. Andrzej Baranwski ukńczył bydgską Akademię Techniczn-Rlniczą. Przez wiele lat związany z bszarem szerk rzumianej chrny śrdwiska. W tym zakresie pełnił m. in. funkcję zastępcy przewdnicząceg Wjewódzkiej Kmisji d Spraw Ocen Oddziaływania na Śrdwisk, wiceprzewdnicząceg Rady Nadzrczej Wjewódzkieg Funduszu Ochrny Śrdwiska i Gspdarki Wdnej w Truniu, eksperta Ministra Rzwju Reginalneg w zakresie działalnści inwestycyjnej przedsiębirstw w tym także ekinwestycji. Był dpwiedzialny za wdrżenie Krajweg Systemu Ekzarządzania i Audytu EMAS. Jest czynnym nauczycielem akademickim prwadzącym zajęcia z zakresu chrny śrdwiska, administracji, finansów publicznych. TEZY WYSTĄPIENIA Ciepł z sieci KPEC jak spsób walki ze smgiem, Bezpieczeństw krzystania z sieci KPEC, Pewnść dstaw i kmfrt krzystania z ciepła z miejskiej sieci ciepłwniczej, Aspekty eknmiczne krzystania z ciepła sieciweg, Inwestycje infrastrukturalne i dywersyfikacja źródeł ciepła. 13
Termmdernizacja dmów jednrdzinnych dświadczenia ze Sztumu i Ritterhude Michał Mrczkwski Inspektr d spraw energetycznych Urzędu Miejskieg w Sztumie mgr Michał Mrczkwski Inspektr d spraw energetycznych Urzędu Miejskieg w Sztumie, Krdynatr z ramienia Gminy Sztumskieg Klastra Energetyczneg. Zajmuje się ptymalizacją zakupów energii, piniwaniem prjektów pd względem efektywnści energetycznej, planwaniem energetycznym. W ramach swich bwiązków wspiera mieszkańców w wymianie źródeł ciepła na eklgiczne raz angażuje się w pzyskiwanie śrdków zewnętrznych wspierających działania preklgiczne. Uczestniczy z ramienia Urzędu w krajwych i międzynardwych knferencjach z zakresu energii, chrny śrdwiska i klimatu, efektywneg wykrzystania zasbów. Przed pracą w samrządzie dradzał przedsiębircm z wjewództwa pmrskieg w zakresie efektywnści energetycznej, OZE raz ptymalizacji zakupów energii. TEZY WYSTĄPIENIA WYZWANIA PRZESTRZENNE W SZTUMIE Duży wzrst wskaźnika pwierzchni lkalu na sbę, Bardz duży udział budynków generujących emisje niskie, najwyższy pzim w mieście, Brak pdstawwych punktów medycznych, Bardz wyski wskaźnik braku dstępu d miejskiej sieci centralneg grzewania, Bardz duża liczba budynków, w których zidentyfikwan azbest w knstrukcji, w prównaniu d pzstałych bszarów miasta, Bardz duża liczba budynków wymagających remntu (elewacja, dach, instalacja wewnętrzna), Mieszkania/dmy własnściwe raz mieszkaniami lkatrskim spółdzielczymi, które stanwią dpwiedni 43% i 25% wszystkich lkali mieszkalnych, Umiarkwana jakść infrastruktury sprtw-rekreacyjnej, Zły stan zagspdarwania przestrzeni publicznej. 14