OGÓLNE WARUNKI UBEZPIECZENIA NA ŻYCIE I DOŻYCIE POSAG NA START I_END_03_2016

OGÓLNE WARUNKI UBEZPIECZENIA NA ŻYCIE I DOŻYCIE POSAG NA START I_END_03_2016 Rodzaj informacji Przesłanki wypłaty odszkodowania i innych świadczeń lub wartości wykupu ubezpieczenia Jednostka redakcyjna 2 pkt 12, 13, 16, 18, 19, 20, 3 ust. 2 10 ust. 6 13 14 15 16 17 Załącznik nr 1, Tabela 1 Ograniczenia oraz wyłączenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń uprawniające do odmowy wypłaty odszkodowania i innych świadczeń lub ich obniżenia 2 pkt 2, 4, 10, 11, 21 15 ust. 2 18 Wartość wykupu ubezpieczenia w poszczególnych okresach trwania ochrony ubezpieczeniowej oraz okres, w którym roszczenie o wypłatę wartości wykupu nie przysługuje 13 Załącznik nr 1, Tabela 2 1

POSTANOWIENIA OGÓLNE 1 Umowa ubezpieczenia (zwana Umową ) zawierana jest na podstawie Ogólnych Warunków Ubezpieczenia na Życie i Dożycie Posag Na Start (zwanych OWU ) pomiędzy Pocztowym Towarzystwem Ubezpieczeń na Życie Spółką Akcyjną (zwaną Towarzystwem ), a osobami fizycznymi (zwanymi Ubezpieczającymi ). 2 Terminy użyte w OWU oznaczają: 1) dokument ubezpieczenia wydany przez Towarzystwo dokument, potwierdzający zawarcie Umowy; 2) miesiąc polisy miesiąc rozpoczynający się w dniu rozpoczęcia ochrony ubezpieczeniowej w przypadku pierwszego miesiąca oraz każdy kolejny miesiąc rozpoczynający się tego samego dnia, a jeżeli w danym miesiącu nie ma takiego dnia w ostatnim dniu kalendarzowym tego miesiąca; 3) nieszczęśliwy wypadek nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, niezależne od woli i stanu zdrowia osoby, której życie jest przedmiotem ubezpieczenia, będące bezpośrednią przyczyną zdarzenia objętego ochroną ubezpieczeniową. Za nieszczęśliwy wypadek nie uważa się zawału serca i udaru mózgu oraz innych chorób, nawet występujących nagle; 4) okres ubezpieczenia okres, w którym Towarzystwo ponosi odpowiedzialność z tytułu Umowy; 5) rok polisy dwunastomiesięczny okres trwania Umowy, liczony od dnia rozpoczęcia okresu ubezpieczenia do dnia poprzedzającego rocznicę rozpoczęcia okresu ubezpieczenia; 6) składka składka podstawowa, składka dodatkowa oraz składka z tytułu śmierci wskutek nieszczęśliwego wypadku; 7) składka podstawowa kwota płatna przez Ubezpieczającego w wysokości przez niego zadeklarowanej we wniosku, nie niższa niż 100 zł; 8) składka dodatkowa kwota płatna przez Ubezpieczającego w wysokości przez niego zadeklarowanej, nie niższa niż 100zł; 9) składka z tytułu śmierci wskutek nieszczęśliwego wypadku składka ubezpieczeniowa z tytułu ubezpieczenia śmierci wskutek nieszczęśliwego wypadku wskazana we wniosku; 10) sporty wysokiego ryzyka alpinizm, baloniarstwo, bobsleje, jazda konna, jazda na nartach wodnych, lotniarstwo, motolotnictwo, narciarstwo oraz snowboard (poza wyznaczonymi trasami zjazdowymi), nurkowanie przy użyciu sprzętu specjalistycznego lub na głębokość większą niż 5 m, paralotniarstwo, parkour, pilotowanie samolotów silnikowych, rafting i inne sporty uprawiane na rzekach górskich, skoki na elastycznej linie, skoki narciarskie, spadochroniarstwo, speleologia, sporty motorowe i motorowodne, sporty walki oparte na uderzeniach lub chwytach, lub na walce z użyciem broni, szybownictwo, żeglarstwo morskie lub transoceaniczne; 11) stan pod wpływem alkoholu stan, w którym zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do stężenia 0,2 promila alkoholu lub więcej, lub zawartość alkoholu w 1 dm 3 wydychanego powietrza wynosi lub prowadzi do stężenia 0,1 mg lub więcej; 12) stopa techniczna stopa zwrotu z inwestycji przyjęta we wzorach aktuarialnych do ustalenia i kalkulacji sumy ubezpieczenia, składki oraz przy ustalaniu wartości rezerwy w dziale ubezpieczeń na życie w rozumieniu przepisów regulujących szczególne zasady rachunkowości zakładów ubezpieczeń; 13) suma ubezpieczenia kwota, będąca podstawą do ustalenia wysokości świadczenia odrębna dla każdego ze zdarzeń ubezpieczeniowych objętych zakresem ubezpieczenia; 14) świadczenie kwota należna z tytułu śmierci Ubezpieczonego lub śmierci Ubezpieczonego wskutek nieszczęśliwego wypadku lub dożycia Ubezpieczonego ostatniego dnia okresu ubezpieczenia lub z tytułu wypłaty wartości wykupu; 15) Ubezpieczający (Ubezpieczony) osoba fizyczna, której życie jest przedmiotem Umowy, zobowiązana do zapłaty składki, która w dniu złożenia wniosku o zawarcie Umowy ukończyła 18 rok życia, będąca jednocześnie Ubezpieczonym; 16) Uposażony osoba wskazana jako uprawniona do otrzymania świadczenia w przypadku śmierci Ubezpieczonego; 17) wartość wykupu świadczenie wypłacane przez Towarzystwo na zasadach określonych w 8 ust. 2 oraz w 13 OWU; 18) wniosek formularz Towarzystwa, na którym Ubezpieczający składa ofertę zawarcia Umowy; 19) współczynnik do sumy ubezpieczenia określona procentem w oparciu o stopę techniczną, wartość podana przez Towarzystwo Ubezpieczonemu przed zawarciem Umowy oraz na 45 dni przed zakończeniem okresu ubezpieczenia; 20) współczynnik dla składki dodatkowej określona procentem w oparciu o stopę techniczną, wartość podana przez Towarzystwo w załączniku nr 1 do OWU, Tabela 1; 21) współczynnik dla wartości wykupu określona procentem w oparciu o stopę techniczną, wartość podana przez Towarzystwo w załączniku nr 1 do OWU, Tabela 2; 22) wyczynowe uprawianie sportu uprawianie sportu w ramach klubów, związków i organizacji sportowych, z uczestnictwem w zawodach oraz treningach przygotowujących do zawodów, zgrupowaniach i obozach szkoleniowych. PRZEDMIOT I ZAKRES UBEZPIECZENIA 3 1. Przedmiotem ubezpieczenia jest życie Ubezpieczonego. 2. Zakres ubezpieczenia obejmuje: 1) śmierć Ubezpieczonego, która wystąpiła w okresie ubezpieczenia; 2) śmierć Ubezpieczonego wskutek nieszczęśliwego wypadku; 3) dożycie przez Ubezpieczonego ostatniego dnia okresu ubezpieczenia. ZAWARCIE UMOWY 4 1. Umowa zawierana jest na podstawie kompletnie wypełnionego wniosku, podpisanego przez Ubezpieczającego. 2. Przed zawarciem Umowy Towarzystwo doręcza Ubezpieczającemu OWU, a Ubezpieczający potwierdza we wniosku ich otrzymanie. 3. Zawarcie Umowy Towarzystwo potwierdza dokumentem ubezpieczenia. 4. W razie wątpliwości Umowę uważa się za zawartą z chwilą doręczenia Ubezpieczającemu dokumentu ubezpieczenia. OCHRONA UBEZPIECZENIOWA 5 Ochrona ubezpieczeniowa w stosunku do Ubezpieczonego rozpoczyna się od dnia następnego po zapłaceniu składki podstawowej. OKRES UBEZPIECZENIA 6 1. Umowa zawierana jest na okres 12 miesięcy. 2. Na co najmniej 45 dni przed końcem okresu ubezpieczenia, Towarzystwo prześle Ubezpieczonemu na piśmie informacje o wysokości wskaźnika do obliczenia sumy ubezpieczenia dla składki, który - w przypadku przedłużenia Umowy na kolejne 12 miesięcy - będzie obowiązywał w kolejnym roku polisowym. Współczynnik o którym mowa w zdaniu poprzedzającym jest ustalany każdorazowo zgodnie z zasadami obowiązującymi dla kalkulacji stopy technicznej w rozumieniu przepisów regulujących szczegółowe zasady rachunkowości zakładów ubezpieczeń. 3. Wraz z informacją, o której mowa w ust. 2 powyżej, Towarzystwo prześle Ubezpieczającemu informację o wartości wykupu. 4. Najpóźniej na 30 dni przed upływem okresu ubezpieczenia, Ubezpieczający może złożyć Towarzystwu oświadczenie o nieprzedłużaniu okresu ubezpieczenia. Jeżeli takie oświadczenie nie zostanie złożone w powyższym terminie, Umowa ulega przedłużeniu na kolejne 12 miesięcy, na warunkach zaproponowanych w piśmie, o którym mowa w ust. 2 powyżej. Zasada ta ma zastosowanie również do każdego kolejnego 12 miesięcznego okresu obowiązywania Umowy. 2

ODSTĄPIENIE OD UMOWY 7 1. Ubezpieczający ma prawo odstąpienia od Umowy w terminie 30 dni od dnia zawarcia Umowy poprzez złożenie Towarzystwu oświadczenia o odstąpieniu. 2. Odstąpienie nie zwalnia Ubezpieczającego z obowiązku zapłaty składki za okres, w którym Towarzystwo udzielało ochrony ubezpieczeniowej. WYPOWIEDZENIE UMOWY 8 1. Ubezpieczający może wypowiedzieć Umowę w każdym czasie poprzez złożenie Towarzystwu oświadczenia o wypowiedzeniu ze skutkiem na ostatni dzień miesiąca polisy, w którym Towarzystwo otrzymało oświadczenie o wypowiedzeniu Umowy. 2. Skutkiem wypowiedzenia Umowy jest wypłata przez Towarzystwo Ubezpieczającemu wartości wykupu. ROZWIĄZANIE UMOWY 9 1. Umowa rozwiązuje się wskutek: 1) złożenia Towarzystwu oświadczenia o odstąpieniu od Umowy z dniem złożenia oświadczenia; 2) złożenia Towarzystwu oświadczenia o wypowiedzeniu Umowy z końcem miesiąca polisy, w którym złożono oświadczenie; 3) złożenia Towarzystwu oświadczenia o nieprzedłużaniu okresu trwania umowy z końcem roku polisy; 4) śmierci Ubezpieczonego z dniem śmierci; 5) dożycia przez Ubezpieczonego ostatniego dnia okresu ubezpieczenia, w zależności od tego które z tych zdarzeń wystąpi jako pierwsze. 2. W przypadku rozwiązania Umowy ochrona ubezpieczeniowa w stosunku do Ubezpieczonego wygasa. SKŁADKA 10 1. Składka podstawowa i składki dodatkowa płatne są przelewem na rachunek bankowy wskazany we wniosku. 2. Składka podstawowa płatna jest jednorazowo, nie później niż 90 dni od dnia zawarcia Umowy, z zastrzeżeniem ust. 6 poniżej. 3. Składki dodatkowe opłacane są w dowolnym czasie trwania Umowy, według wyboru Ubezpieczającego. 4. Składkę podstawową uważa się za opłaconą w dniu uznania rachunku bankowego wskazanego we wniosku, jeżeli wpłynęła na ten rachunek w zadeklarowanej wysokości. 5. W przypadku rozwiązania Umowy przed upływem okresu na jaki została zawarta, Ubezpieczającemu przysługuje zwrot składki za okres niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej. 6. W przypadku przedłużenia Umowy na kolejny rok polisowy, na żądanie Ubezpieczającego wyrażone we wniosku, Towarzystwo zaliczy aktualną na ostatni dzień kończącego się okresu ubezpieczenia sumę ubezpieczenia z tytułu dożycia jako składkę podstawową na kolejny dwunastomiesięczny okres ubezpieczenia i uzna ją za opłaconą w pierwszym dniu przedłużonego okresu ubezpieczenia, obliczając nową sumę ubezpieczenia według współczynnika do obliczenia sumy ubezpieczenia obowiązującego w rozpoczynającym się roku polisowym, o wysokości którego poinformował Ubezpieczonego w trybie opisanym w 6 ust. 2. 11 1. Składka z tytułu śmierci Ubezpieczonego wskutek nieszczęśliwego wypadku ustalona jest zgodnie z aktualną taryfą składek, na podstawie sumy ubezpieczenia oraz ryzyka ubezpieczeniowego i wskazana jest w dokumencie ubezpieczenia. 2. Składka z tytułu śmierci Ubezpieczonego wskutek nieszczęśliwego wypadku doliczana jest do składki podstawowej i jest płatna jednorazowo wraz z pierwszą składką podstawową. SUMA UBEZPIECZENIA 12 1. Suma ubezpieczenia dla świadczenia z tytułu śmierci Ubezpieczonego oraz z tytułu dożycia ustalana jest w sposób następujący: 1) pierwsza składka wpłacona przez Ubezpieczającego pomniejszana jest o kwotę składki za ubezpieczenie śmierci Ubezpieczonego wskutek nieszczęśliwego wypadku, 2) obliczany jest iloczyn części składki ustalonej na powyższych zasadach oraz powiększonego (suma) o sto procent współczynnika do sumy ubezpieczenia, przy czym, tam gdzie ma to zastosowanie, wartości opisane w punktach 1) oraz 2) są ustalane w oparciu o stopę techniczną w rozumieniu przepisów regulujących zasady rachunkowości zakładów ubezpieczeń. 2. W przypadku zapłaty składki dodatkowej, do obliczenia przyrostu sumy ubezpieczenia stosuje się zasady opisane w ust. 1, z zastrzeżeniem, że współczynnik do sumy ubezpieczenia, o którym mowa w ust. 1 punkt 2) jest mnożony przez współczynnik dla składki dodatkowej i nie następuje pomniejszenie o składkę z tytułu ubezpieczenia śmierci wskutek nieszczęśliwego wypadku. W takim przypadku suma ubezpieczenia stanowi kwotę opisaną w ust. 1 powiększoną o wartość obliczoną zgodnie ze zdaniem poprzedzającym. 3. Suma ubezpieczenia z tytułu śmierci Ubezpieczonego wskutek nieszczęśliwego wypadku jest stała i wynosi 20 000 zł (słownie: dwadzieścia tysięcy złotych). WARTOŚĆ WYKUPU 13 1. Wartość wykupu jest wypłacana przez Towarzystwo na wniosek Ubezpieczonego. 2. Wartość wykupu równa jest sumie wpłaconych składek podstawowych i składek dodatkowych, powiększonej o iloczyn współczynnika dla wartości wykupu i różnicy pomiędzy bieżącą sumą ubezpieczenia a sumą składek wpłaconych w roku polisy, w którym złożono wniosek o wartość wykupu. Współczynnik o którym mowa w zdaniu poprzedzającym jest ustalany każdorazowo zgodnie z zasadami obowiązującymi dla kalkulacji stopy technicznej w rozumieniu przepisów regulujących szczególne zasady rachunkowości zakładów ubezpieczeń. 3. Kwotę odpowiadającą wartości wykupu Towarzystwo wypłaca niezwłocznie jednorazowo - nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia rozwiązania Umowy. UPOSAŻONY 14 1. Ubezpieczonemu przysługuje prawo do wskazywania i zmiany Uposażonych. 2. Świadczenie z tytułu śmierci Ubezpieczonego jest wypłacane Uposażonym w udziałach procentowych określonych przez Ubezpieczonego. 3. W przypadku, gdy Ubezpieczony wskazał kilku Uposażonych i nie określił udziału każdego z nich w kwocie świadczenia, uznaje się, że wszystkie udziały w wypłacanym świadczeniu są równe. 4. Jeżeli Uposażony nie żyje w chwili śmierci Ubezpieczonego lub utracił prawo do świadczenia, jego udział przypada pozostałym Uposażonym, proporcjonalnie do ich udziałów. 5. Jeżeli nie wskazano Uposażonych, wszyscy Uposażeni zmarli przed śmiercią Ubezpieczonego lub utracili prawo do świadczenia, świadczenie jest wypłacane członkom rodziny Ubezpieczonego w następującej kolejności: 1) małżonkowi, a w razie jego braku; 2) dzieciom, a w razie ich braku; 3) rodzicom, a w razie ich braku; 4) innym ustawowym spadkobiercom. ŚWIADCZENIA Z TYTUŁU UMOWY 15 1. Z tytułu Umowy Towarzystwo spełnia następujące świadczenia: 3

1) z tytułu dożycia przez Ubezpieczonego ostatniego dnia okresu ubezpieczenia albo 2) z tytułu śmierci Ubezpieczonego lub śmierci Ubezpieczonego wskutek nieszczęśliwego wypadku, albo 3) z tytułu wartości wykupu. 2. W przypadku śmierci Ubezpieczonego z przyczyny wyłączającej odpowiedzialność Towarzystwa, wskazanej w 18 ust. 1 lub 2, Towarzystwo wypłaci Uposażonym wartość wykupu zgodnie z 13. 16 1. W przypadku śmierci Ubezpieczonego w okresie ubezpieczenia, Towarzystwo wypłaci uprawnionemu aktualną w dniu śmierci sumę ubezpieczenia. 2. W przypadku dożycia przez Ubezpieczonego ostatniego dnia okresu ubezpieczenia Towarzystwo wypłaci Ubezpieczonemu aktualną w dniu zakończenia okresu ubezpieczenia sumę ubezpieczenia, z zastrzeżeniem 10 ust. 6. 3. W przypadku śmierci Ubezpieczonego wskutek nieszczęśliwego wypadku, Towarzystwo wypłaci uprawnionemu świadczenie w wysokości sumy ubezpieczenia z tytułu śmierci Ubezpieczonego wskutek nieszczęśliwego wypadku, pod warunkiem że: 1) nieszczęśliwy wypadek, wskutek którego nastąpiła śmierć Ubezpieczonego, miał miejsce w okresie ubezpieczenia; 2) śmierć Ubezpieczonego wskutek nieszczęśliwego wypadku nastąpiła w okresie 180 dni od daty zajścia nieszczęśliwego wypadku; 3) pomiędzy nieszczęśliwym wypadkiem a śmiercią Ubezpieczonego istnieje adekwatny związek przyczynowo-skutkowy. WYPŁATA ŚWIADCZENIA 17 1. Przy obliczaniu wysokości świadczeń uwzględnia się zasady określone w OWU oraz wysokość sumy ubezpieczenia obowiązującej w dniu zajścia zdarzenia ubezpieczeniowego. 2. Towarzystwo obowiązane jest spełnić świadczenie w terminach wskazanych w Umowie, nie dłuższych niż 30 dni licząc od daty otrzymania zawiadomienia o zdarzeniu. 3. Gdyby wyjaśnienie w terminie określonym w ust. 2 okoliczności koniecznych dla ustalenia odpowiedzialności Towarzystwa albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Jednakże bezsporną część świadczenia Towarzystwo powinno spełnić w terminie przewidzianym w ust. 2 powyżej. 4. Po otrzymaniu zgłoszenia roszczenia, Towarzystwo w terminie 7 dni od dnia otrzymania zgłoszenia, informuje o tym Ubezpieczającego i Ubezpieczonego, jeżeli nie są oni osobami występującymi z tym zawiadomieniem oraz podejmuje postępowanie dotyczące ustalenia stanu faktycznego zdarzenia, zasadności zgłoszonych roszczeń i wysokości świadczenia, a także informuje osobę występującą z roszczeniem pisemnie lub w inny sposób, na jaki osoba ta wyraziła zgodę, jakie dokumenty są potrzebne do ustalenia odpowiedzialności Towarzystwa lub wysokości świadczenia, jeżeli jest to niezbędne do dalszego prowadzenia postępowania. 5. Podstawą do wypłaty przez Towarzystwo świadczenia jest dostarczenie Towarzystwu: 1) wniosku o wypłatę świadczenia; 2) dokumentów potwierdzających zajście zdarzenia ubezpieczeniowego, wskazanych przez Towarzystwo w piśmie, o którym mowa w ust. 4 powyżej. 6. Po otrzymaniu wniosku o wypłatę świadczenia Towarzystwo może zwrócić się do osoby uprawnionej do otrzymania świadczenia o przedstawienie dodatkowych dokumentów mogących mieć wpływ na ustalenie odpowiedzialności Towarzystwa, w tym zwłaszcza dokumentów medycznych koniecznych dla ustalenia odpowiedzialności Towarzystwa lub wysokości świadczenia; 7. W przypadku całkowitej odmowy lub odmowy wypłaty części świadczenia, Towarzystwo informuje o tym pisemnie, wskazując okoliczności oraz podstawę prawną uzasadniającą całkowitą lub częściową odmowę wypłaty świadczenia, wraz z pouczeniem o możliwości dochodzenia roszczeń na drodze sądowej. WYŁĄCZENIA ODPOWIEDZIALNOŚCI TOWARZYSTWA 18 1. W przypadku śmierci Ubezpieczonego, Towarzystwo nie ponosi odpowiedzialności, za zdarzenia ubezpieczeniowe, które nastąpiły wskutek (adekwatny związek przyczynowo-skutkowy): 1) działań wojennych, czynnego udziału Ubezpieczonego w aktach przemocy lub terroru; 2) samobójstwa Ubezpieczonego, które nastąpiło przed upływem 2 lat od dnia początku okresu ubezpieczenia. 2. W przypadku śmierci Ubezpieczonego wskutek nieszczęśliwego wypadku, Towarzystwo nie ponosi odpowiedzialności, za zdarzenia ubezpieczeniowe, które powstały wskutek (adekwatny związek przyczynowo-skutkowy): 1) któregokolwiek ze zdarzeń opisanych w ust. 1 pkt 1 powyżej; 2) popełnienia lub usiłowania popełnienia przez Ubezpieczonego czynu wypełniającego ustawowe znamiona umyślnego przestępstwa; 3) próby samobójczej lub świadomego samookaleczenia Ubezpieczonego lub okaleczenia Ubezpieczonego na jego prośbę; 4) pozostawania przez Ubezpieczonego w stanie pod wpływem alkoholu albo pod wpływem środków odurzających, substancji psychotropowych lub środków zastępczych w rozumieniu w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii lub leków na receptę nieprzepisanych przez lekarza lub użytych niezgodnie z zaleceniem lekarza; 5) kierowania pojazdem przez Ubezpieczonego bez wymaganych prawem aktualnych uprawnień do kierowania pojazdem; 6) kierowania przez Ubezpieczonego pojazdem niezarejestrowanym lub pojazdem nieposiadającym ważnego dowodu rejestracyjnego lub ważnego badania technicznego jeżeli w odniesieniu do tego pojazdu obowiązuje wymóg rejestracji i dokonywania okresowych badań technicznych; 7) wyczynowego uprawiania sportu lub uprawiania sportu wysokiego ryzyka przez Ubezpieczonego; 8) wypadku komunikacyjnego w ruchu lotniczym za wyjątkiem sytuacji, gdy Ubezpieczony był pasażerem podmiotu wykonującego przewozy lotnicze pasażerów, zgodnie z wymogami prawa państwa siedziby tego podmiotu; 9) działania energii jądrowej lub skażenia radioaktywnego. 3. Świadczenie nie przysługuje osobie, która umyślnie przyczyniła się do śmierci Ubezpieczonego. REKLAMACJE I SPORY 19 1. Ubezpieczający, Ubezpieczony, Uposażony lub uprawniony z Umowy ma prawo do złożenia reklamacji zawierającej zastrzeżenia dotyczące usług świadczonych przez Towarzystwo, w tym również w przedmiocie ustalenia odpowiedzialności Towarzystwa, zasadności zgłoszonych roszczeń lub wysokości świadczenia. 2. Reklamacja może być złożona w każdej jednostce Towarzystwa obsługującej osoby wskazane w ust. 1 powyżej. 3. Reklamacja może być złożona: 1) w formie pisemnej osobiście, w jednostce Towarzystwa obsługującej osoby wskazane w ust. 1, albo przesyłką pocztową w rozumieniu art. 3 pkt 21) ustawy z dnia 23 listopada 2012 roku Prawo pocztowe; 2) ustnie telefonicznie albo osobiście do protokołu podczas wizyty w jednostce, o której mowa w pkt 1); 3) z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej na adres poczta@ubezpieczeniapocztowe.pl. 4. Towarzystwo udziela odpowiedzi na reklamację w postaci papierowej lub za pomocą innego trwałego nośnika informacji. Na wniosek składającego reklamację, Towarzystwo może dostarczyć odpowiedź pocztą elektroniczną. 4

5. Towarzystwo udziela odpowiedzi na reklamację bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie 30 dni od dnia jej otrzymania. Do zachowania terminu wystarczy wysłanie odpowiedzi przed jego upływem. 6. W szczególnie skomplikowanych przypadkach, uniemożliwiających rozpatrzenie reklamacji i udzielenie odpowiedzi w terminie, o którym mowa w ust. 5, Towarzystwo w informacji przekazywanej składającemu reklamację: 1) wskazuje okoliczności, które muszą zostać ustalone dla rozpatrzenia sprawy; 2) określa przewidywany termin rozpatrzenia reklamacji i udzielenia odpowiedzi, który nie może przekroczyć 60 dni od dnia otrzymania reklamacji. 7. Spory pomiędzy osobami wskazanymi w ust. 1 a Towarzystwem mogą być również zakończone w drodze postępowania przed Rzecznikiem Finansowym na zasadach określonych w ustawie z dnia 5 sierpnia 2015 roku o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym. 8. Powództwo o roszczenia wynikające z umowy ubezpieczenia można wytoczyć albo według przepisów o właściwości ogólnej, albo przed sąd właściwy dla miejsca zamieszkania lub siedziby Ubezpieczającego, Ubezpieczonego lub uprawnionego z Umowy albo dla miejsca zamieszkania spadkobiercy Ubezpieczonego lub spadkobiercy uprawnionego z Umowy. 9. Towarzystwo podlega nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego. POSTANOWIENIA KOŃCOWE 20 1. Wszystkie zawiadomienia lub oświadczenia składane są przez Ubezpieczającego w języku polskim. 2. Sprawozdanie o wypłacalności i kondycji finansowej Towarzystwa dostępne jest w siedzibie Towarzystwa. 3. W zakresie nieuregulowanym w niniejszych OWU zastosowanie mają przepisy Kodeksu cywilnego, ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej oraz inne właściwe przepisy prawa. 4. Opodatkowanie świadczeń wypłacanych z tytułu Umowy regulują przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. 5. Niniejsze OWU zostały zatwierdzone Uchwałą nr 01 Zarządu Pocztowego Towarzystwa Ubezpieczeń na Życie S.A. z dnia 18 marca 2016 roku i wchodzą w życie z dniem 1 kwietnia 2016 roku. Artur Olech Prezes Zarządu Pocztowe Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie S.A. Marcin Łuczyński Członek Zarządu Pocztowe Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie S.A. 5

Załącznik nr 1 do OWU I_END_03.2016 Tabela 1 Miesiąc roku polisowego, w którym wpłacono składkę dodatkową Współczynnik dla składki dodatkowej 1 91% 2 83% 3 75% 4 66% 5 58% 6 50% 7 41% 8 33% 9 25% 10 16% 11 8% 12 0% Przykład: Zawierając umowę, Ubezpieczający wpłacił składkę podstawową w wysokości 10.000 zł. Współczynnik do sumy ubezpieczenia określony w dokumencie ubezpieczenia dla składki podstawowej wynosi 1,2%. Suma ubezpieczenia w roku, w którym wpłacono składkę podstawową równa jest 101,2% wpłaconej składki czyli 10.120 zł. Ubezpieczający wpłacił w tym roku polisy składkę dodatkową w wysokości 1.000 zł - w siódmym miesiącu polisowym. Współczynnik dla składki dodatkowej dla siódmego miesiąca polisowego wynosi 41%. Suma ubezpieczenia wzrośnie wskutek tej wpłaty o: 1.000 zł + 1.000 zł x 1,2% x 41%, czyli o 1.004,92 zł. Suma ubezpieczenia po wpłacie składki dodatkowej będzie wynosiła: 10.120zł + 1.004,92 zł = 11.124,92 zł. Tabela 2 Miesiąc roku polisowego, w którym nastąpiła wypłata wartości wykupu Współczynnik dla wartości wykupu 1 4% 2 8% 3 12% 4 16% 5 20% 6 24% 7 28% 8 32% 9 36% 10 40% 11 44% 12 48% Przykład: Współczynnik do sumy ubezpieczenia w roku, w którym następuje wykup równy jest 1,2%. Ubezpieczający wpłacił składkę podstawową w wysokości 10.000 zł i nie wpłacał w tym roku polisy składek dodatkowych suma ubezpieczenia równa jest zatem 101,2% 10.000 zł = 10.120zł. Jeżeli wykup wartości wykupu następuje w 8 miesiącu polisy, to wartość wykupu równa jest: 10.000 zł + 32% (10.120 zł 10.000 zł) = 10.000 zł + 32% 120 zł = 1.000 zł + 38,40 zł = 10.038,40 zł Prezentowana w załączniku nr 1 wartość współczynnika do sumy ubezpieczenia nie jest wartością historyczną i nie stanowi gwarancji zaoferowania Ubezpieczającemu podobnego w przyszłości. 6