UNIVERZITA UNIWERSYTET OPOLSKI STUDIA SLAVICA XVII/1 OSTRAVA 2013
REDAKCJA NAUKOWA (Ostrava), (Opole) RADA REDAKCYJNA Kalina Bahneva (Sofie), Konstantin Barszt Galina Blagasova (Belgorod), (Ostrava), Wojciech Chlebda (Opole), (Opole), (Opole), (Opole), (Opole), Irena Masoit (Vilnius), Romuald Naruniec (Vilnius), (Ostrava), (Ostrava), (Moskva), Adriana Uliu (Ostrava), Emil Tokarz (Bielsko- (Opole) RECENZENTI RECENZENCI Kalina Bahneva, Wojciech Chlebda, Anna Gawarecka, Roman Gawarkiewicz, Sabina Giergiel, Margreta Grigorova, Krystyna Janaszek, Jan Kajfosz, Magdalena Koch, ria Lesz-Duk, -Bajcar, Gabriela Olchowa, Rutkowski, Halina Twaranowicz, REDAKCE REDAKCJA ISSN 1803-5663 ISBN 978-80-7464-294- ISBN 978-83-7395-561-5 (Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego)
SPIS OBSAH Literaturoznawstwo Nestalnost granica: pitanje ili stvaranja?... 7 a a hranice (ne)vkusu v... 15 Dimitrina HAMZE Duchowe peregrynacje Gombrowicza... 23 Dagmar I... 33 Petr... 47... 53 Iwona pokoj... 65 Wojciech GORCZYCA... 73 da KALETA -polskich na tle dorobku leksykografii polsko-... 83 v... 91 -... 103 Dorota Suska Blog dziennikarski stylistyczny aspekt gatunku... 115 Lingwistyczna analiza frekwencyjna w badaniach semiotycznych i rynkowych... 125
Justyna WOJCIECHOWSKA W eci jako... 139 Renata BIZIOR kazaniu... 147 Bartosz Analiza semantyczno-strukturalna i etymologiczna polskich i... 161 lata 1990 2003... 173 Translatologie Translatologia Grzegorz SZPILA U S. Rushdiego... 199 Debiuty naukowe Agata KOCOT Zapach rumianku. Nostalgiczny obraz d rodzinnym... 209 Dobrava 19. a 20. Jan Vorel, Od dekadence k teurgii. Esteticko-... 219 literatury... 223 - na 2010, 168 s. ( )... 227 antroponymy a spojkou jako v, Brno: Masarykova univerzita 2011, 245 s.... 229 Katowice, Studio Noa 2010, 180 s.... 233 osobnosti bibliografia (1997 2011), 2012, 112 s. ISBN 978-80-557-0422-7.... 237
STUDIA SLAVICA XVII UNIVERZITA OSTRAVA 2013 LEKSYKOGRAFII POLSKO- -POLSKICH NA TLE DOROBKU KALETA A Project of Belarusian- Belarusian Lexicography Output nd of Polish- Abstract: This paper shows a project of a dictionary of Belarusian-Polish false friends. So far, such a publication has not been worked up. It is a project of the first greater dictionary of this type, including numerous examples. It is addressed not only to students and teachers, but also to all those who use Belarusian and Polish in their everyday life (journalists, businessmen, politicians etc.). Key words: False friends, interlinguistic lexical homonymy, the Belarusian Language, the Polish language, dictionary Contact: - ych, np.: 1. - B. Drucki-Podbereski, Wilno 1929 r.; 2. - w (Chylak- - -Socha 2012: 7); 3. - - 4. -polski i polsko- Bartoszewicza, Warszawa 1996 r. pt. -polski, polsko- 5. - 6. (EuroThesaurus) to wydany w - - L. taraszkiewica) i oficjalnej (narkamauka); 7. -polski pod redakc - -Babickiej i T. -
84 -Babicka 2003). 1. - (. ) -polsko- -Babicka 2003: 121, 125); 2. E. R. Romanow,,, opracowanie wydane w Wilnie w 1912 r. 3. Sieben-Sprachen- Deutsch-Polnisch-Russisch- -Litauisch-Lettisch- -Jiddisch 4. -rosyjsko-polski i polsko-rosyjsko-, pracowali: E. Jurowiec, J. F. Nosowicz, L. Panfiluk, P. Stecko, M. Tarasiuk, 1994 r.; 5. -polski, polskoi N. Panasiuk, Warszawa 1995 r.; 6. -polsko- Katowice 1997 r.; 7. -polski A. Aksamitowa i M. Czurak, Warszawa 2000 r.; 8. -polski, polsko- ( - - - 2006 r.; 9. Polsko- ( - ) A. A. Iwanoua i S.F. 10. - ( - ) http://archeotopia.com/pl-bel- Aszejczyka ( dictionary/; 11. - publication_61.html 23.08.2012); 12. - (http://pl.glosbe.com/be/pl) -mova.by/ z 21 tys. onych 13. EUdict: Belarusian-Polish dictionary ko- (http://upheavalwww.eudict.com/index.php?lang=belpol); Eudict tworzy k 14. jest http://translate.google.pl).
O -polskich 85 1. Mini, Warszawa 1990; 2. ; 3. D. Klabanau, :,, / Krok po kroku poznajemy Bia oru j zyk, kultura, krajoznawstwo, Krak w 2010; 4., Mi sk 2011. o (Paciechina 1997, s. 118 119), a S. 278). -polskich P. 1993 r.: ( 1993: 137). - rosyjskie (Kozielewski 1959, Kusal 2004, Wojan, -Dybek 2011), polsko( 1999), polsko-czeskie ( 1993, 2003), polsko-chorwackie (Tokarz 1998), polsko-serbskie ( pka 1999), polskokarpaczewska, Symeonowa, Tokarz 1998), polsko-angielskie (Szpila 2003, Rudolf 2003), polsko1997), polsko-niemieckie (Lipczuk 1995). http://www.lipczuk.buncic.de/ polsko- zestawienia en.wikibooks.org/ wiki/ False_Friends_of_the_Slavist) Daniel. Polskoadresem internetowym http://en.wikibooks.org/wiki/false_friends_of_the_slavist/ Belarusian-Polish. je, np. widnieje rusycyzm. i Polska (Kaleta 2008: 58 62). Natomiast w rozprawie ruskozamieszczono kretnych zdaniach oraz indeksem. -polskich o (tautonimy lub 2005: grup ystkie warianty znaczeniowe
86 (Wojan 2004: 75). definicyjnych. Trudne jest jednostek leksykalnych zagadnieniu, z by - Leksem polski Znaczenia leksemu polskiego dki) yjazd); pol. to I. dki) III. leksem polski, IV. znaczenia leksemu polskiego V. kontekst) n to enie tego Leksem Czego nie oznacza Co oznacza [ (1., 2.. [ ], 2. II. informacja nt. czego nie z
O -polskich 87 Czego nie oznacza ( ) sutki Co oznacza doba..,, Ten wariant nie-polakom i nie- -polskiej homonimii i pol. zjawa i pol meta akcent i pol. zakaz i pol. duma y Czego nie oznacza ( ) spinka Co oznacza 1. grzbiet 2. oparcie oparciem. Grzbiet O sum 1. nuda 3. sercu ju jest wielka t sknota za tob Wyjecha e zaledwie wczoraj, a w moim.. do, ulewa w lewo
88 Czego nie oznacza ( ) Co oznacza eby doj do ratusza, trzeba i prosto, a potem skr ci w lewo. Chcieli my jecha na wycieczk ale jest taka ulewa e musimy zosta w domu. EuroThesaurusa L. Barszczeuskiego nie taraszkiewica i narkamauka). Z jednej strony na pewno Poza yli analizy problemu. z budowie wyrobienie oznacza dopiero (Czego nie oznacza Co W W czy A PROJECT OF BELARUSIAN-POLISH DICTIONARY OF RIENDS AGAINST A BACKGROUND OF POLISH-BELARUSIAN LEXICOGRAPHY OUTPUT Su m mar y In English, there exist several terms describing the interlingual homonymy a phenomenon which I describe in my paper, referring to Belarusian and Polish language. Among these terms, one can indicate: false friends, false cognates, misleading words (of foreign origin), deceptive words, deceptive cognates or interlinguistic lexical homonymy. The paper includes a review of a few important Polish-Belarusian dictionaries and describes a project of Belarusian-Polish dictionary of So far, such a publication has not been worked up. It is important to elaborate a dictionary of this type, including numerous examples. It is needed not only to students and teachers, but also to all those who use Belarusian and Polish in their everyday life (journalists, businessmen, politicians etc.).
O -polskich 89 Literatura Aksamitow A., Czurak M., 2000, -polski, Warszawa. Barszczeuski L., 2008, - -, Bartwicka H., 1995,, Bydgoszcz. -polsko-, Katowice. Chylak- - -Socha T., 2012, -polski, Warszawa. Drucki-Podbereski B., 1929, -, red. W. Hryszkiewicz, Wilno. - - 4, s. 121 126. Iwanou A. A., Iwanowa S. F., 2007, Polsko- - Mohylew. -polski, polsko- Warszawa. toszewicz A., 1996, -polski i polsko-, Warszawa. -polski, polsko- Warszawa. Jurowiec E., Nosowicz J. F., Panfiluk L., Stecko P., Tarasiuk M., 1994, S -rosyjsko-polski i polsko-rosyjskorzecz o 7, s. 58 62. - 10, s. 311 321. antroponimii, 11, s. 212 216. Kaleta R., 2011, -, rozprawa doktorska napisana pod kier. prof. Warszawski, Warszawa. Karpaczewska M., Symeonowa Ch., Tokarz E., 1998, - Katowice. Klabanau D., 2010, Kononenko I. piwak O., 2008, Ukrai sko-polski s ownik homonim w i paronim w mi dzyj zykowych, pod red. I. Kononenko, Kij w. Kozielewski I., 1959, S ownik wyraz w o podobnym brzmieniu a odmiennym znaczeniu w j zyku rosyjskim i polskim, Warszawa. Kusal K., Rosyjsko-polski s ownik homonim w mi dzyj zykowych, Warszawa. Leszczy ski R., 1996, G rno u ycko-polski i polsko-g rno u ycki s ownik ekwiwalent w pozornych, Warszawa. Lipiczuk R., 1995, Niemiecko-polski s ownik tautonim w, Warszawa. Obr bska-jab o ska A., M. Biry a, 1962, Podr czny s ownik polsko-bia oruski, Warszawa. Or osiowa T., 2003, Czesko-polski s ownik zdradliwych wyraz w i pu apek frazeologicznych, Krak w. Paciechina A., 1997, Projekt dystrybutywnego s ownika polsko-bia oruskiego. J zyk polski w kraju i za granic Materia y Mi dzynarodowej Konferencji Naukowej Polonist w Warszawa 14 16 wrze nia 1995 r., red. B. Janowska i J. Porayski-Pomsta, t. II, Warszawa, s. 118 119. Pan kov M., 1993, Zradn slov v po tine a sloven ine: Lexikol gia po sk ho j zyka, Bratislava. Pan kov M., 2005, Zdradnosti pol skej a slovenskej lexiky, Opole. Rudolf K. F., 2003, Fa szywi przyjaciele: s ownik angielsko-polskich, polsko-angielskich wyraz w zdradliwych, Wydawnictwo Literackie. Szadyko S., W jcik A., 1990, Mini-rozm wki bia oruskie, Warszawa. Czesko-polska homonimia. Czesko-, -polskich, - Szpila G., 2003, An English-Polish Dictionary of False Friends. Angielsko-
90 Timoszuk M., 2005, Ja. V. Volkava, V. L. Avilava, Polska-belaruski slounik, Minsk 2004, - 29, s. 235 239. Tokarz E., 1998, -chorwackich, Katowice. Tokarz E., 1999, -, Katowice. -francuski, Warszawa. red. P., -Dybek E., 2011, ej polszczyzny, -, red. H.. -polski, polsko- - -., 2011, - -, 2005, - Acta Albaruthenica, 5, s. 269 278., A., 1992, -,.., 1918, Sieben-Sprachen- : Deutsch-Polnisch-Russisch- -Litauisch-Lettisch- -Jiddisch, Leipzig. https://sites.google.com/site/belhistsite/home/knihi/worterbuch 2003, - a - - M - s. 137. http://arche.by/by/page/blog/11420 http://archeotopia.com/pl-bel-dictionary/ http://belapan.com/archive/2009/08/11/eu_eu_eu1252_321858/ http://en.wikibooks.org/wiki/false_friends_of_the_slavist http://en.wikibooks.org/wiki/false_friends_of_the_slavist/belarusian-polish http://libcat.bas-net.by/opac/basic.html http://mirknig.com/knigi/kultura/1181438031-belorusskiy-sbornik-vyp-89-byt-belorusa-opyt-slovarya-uslovnyhyazykov-belorussii.html http://philology.by/category/books http://pl.glosbe.com/be/pl http://translate.google.pl http://upheavalwww.eudict.com/index.php?lang=belpol http://www.daniel.buncic.de/ http://www.daniel.buncic.de/fauxamis/ 2003) http://www.lipczuk.buncic.de/bib_un.htm#lipczuk2000