BUDOWLANE przepisy z komentarzem

Robert Wysocki 1 PRAWO BUDOWLANE przepisy z komentarzem prawo budowlane samodzielne funkcje techniczne w budownictwie projekt budowlany dziennik budowy książka obiektu budowlanego pozwolenie na budowę geotechniczne warunki posadowiania budynków Stan prawny na dzieñ 1 listopada 2016 roku wydanie 9. Oficyna Wydawnicza Warszawa 2016

Copyright by Oficyna Wydawnicza POLCEN Sp. z o.o. i Robert Wysocki Warszawa 2016 Autor Robert Wysocki Redaktor naczelny Ryszard Sobolewski prezes@polcen.com.pl Redaktor prowadz¹cy Jacek Sobolewski info@polcen.com.pl Redaktor jêzykowy Aleksandra Kurzep redakcja@polcen.com.pl Sekretarz redakcji Aneta Radziszewska wydawnictwo@polcen.com.pl Projektant ok³adki ARTKOM Tomasz Dr¹ ek Sk³ad i ³amanie W³odzimierz Dudziñski Wydanie 9. Wszelkie prawa zastrze one Stan prawny na dzieñ: 1 listopada 2016 r. ISBN 978-83-64795-26-8 Wydawca POLCEN Sp. z o.o. ul. Nowogrodzka 31, lok. 333 00-511 Warszawa tel. 22 622 29 62, kom. 601 885 039, fax 22 122 15 32 www.polcen.com.pl (ksiêgarnia internetowa)

P R Z E D M O WA Drogi Czytelniku! Oficyna Wydawnicza POLCEN prezentuje kolejne 9. wydanie publikacji pt. Prawo budowlane przepisy z komentarzem (teksty ujednolicone) wg stanu prawnego na dzień 1 listopada 2016 roku (wydanie kieszonkowe, format B6). Pozycję tę, znajdującą się w serii przepisów Z Prawem co Dnia pod nr 1, adresujemy do szerokiego grona osób zajmujących się przygotowaniem i realizacją obiektów budowlanych. Mamy nadzieję, że spotka się ona z zainteresowaniem inwestorów, projektantów, inspektorów nadzoru inwestorskiego, kierowników budowy i robót oraz deweloperów, a także administratorów i zarządców obiektów budowlanych. Na podkreślenie zasługuje zmieniony art. 5 ustawy Prawo budowlane, który określa zasadę prawidłowego projektowania, budowy i użytkowania obiektów budowlanych: 1. Obiekt budowlany jako całość oraz jego poszczególne części, wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi należy, biorąc pod uwagę przewidywany okres użytkowania, projektować i budować w sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej, zapewniając: 1) spełnienie podstawowych wymagań dotyczących obiektów budowlanych określonych w załączniku I do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylającego dyrektywę Rady 89/106/EWG (Dz. Urz. UE L 88 z 04.04.2011, str. 5, z późn. zm.), dotyczących: a) nośności i stateczności konstrukcji, b) bezpieczeństwa pożarowego, 5

USTAWA PRAWO BUDOWLANE Spó³ka z o.o. c) higieny, zdrowia i środowiska, d) bezpieczeństwa użytkowania i dostępności obiektów, e) ochrony przed hałasem, f) oszczędności energii i izolacyjności cieplnej, g) zrównoważonego wykorzystania zasobów naturalnych; Książka obejmuje najnowsze zmiany wprowadzone następującymi aktami prawnymi: 1. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 9 lutego 2016 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy Prawo budowlane (Dz.U. z 8 marca 2016 r. poz. 290) 16 * 2. Ustawa z dnia 20 maja 2016 r. o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych (Dz.U. z 1 lipca 2016 r. poz. 961) 17. Wejście w życie zmian 16.07.2016 r. 3. Ustawa z dnia 22 lipca 2016 r. o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2 sierpnia 2016 r. poz. 1065) 18. Wejście w życie zmian 02.09.2016 r. 4. Ustawa z dnia 7 lipca 2016 r. o zmianie ustawy o działach administracji rządowej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 16 sierpnia 2016 r. poz. 1250) 19. Wejście w życie zmian 01.08.2016 r. Książka zawiera również zmiany w następujących rozporządzeniach: 5. w sprawie szczegółowego zakresu formy i projektu budowlanego, które weszły w życie 15 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1554) 2. 6. zmieniającym rozporządzenie w sprawie dziennika budowy, montażu i rozbiórki, tablicy informacyjnej oraz ogłoszenia zawierającego dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia (Dz.U. z 2015 r., poz. 1775), które weszły w życie z dniem 18.11.2015 r. 7. nowe rozporządzenie w sprawie wzorów: wniosku o pozwolenie * patrz przypisy w tekœcie aktów prawnych 6

Spó³ka z o.o. PRZEDMOWA na budowę lub rozbiórkę, zgłoszenia budowy i przebudowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego, oświadczenia o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, oraz decyzji o pozwoleniu na budowę lub rozbiórkę (Dz.U. z 2016 r. poz. 1493). Wejście w życie 17.12.2016 r. Teksty ujednolicone ustawy i rozporządzeń zawartych w publikacji pochodzą ze Zbioru Aktów Prawnych (ZAP) związanych z budownictwem kwartalnie aktualizowanego. Zbiór ten zawiera teksty ok. 45 ustaw i ok. 160 rozporządzeń. Zmiany aktów prawnych są zaznaczone w tekstach pogrubioną czcionką. Więcej informacji na stronie www.polcen.com.pl. Redakcja 7

NOWOŒÆ Oficyny Wydawniczej POLCEN VADEMECUM PROJEKTANTA Tom 1. Podstawy projektowania konstrukcji budowlanych wyd. 2016, format B5, stron 450, rysunków 90, papier kred, oprawa twarda VADEMECUM PROJEKTANTA to kompendium wiedzy, które w tomie 1. zawiera podstawowe informacje i praktyczne komentarze zwi¹zane ze stosowaniem norm europejskich (tzw. Eurokodów). Kolejne planowane do wydania tomy bêd¹ dotyczyæ projektowania konstrukcji: elbetowych, stalowych, murowych i drewnianych, a tak e projektowana geotechnicznego. Praca zbiorowa jest opracowywana pod kierunkiem prof. dr. hab. in. Leonarda Runkiewicza i redakcj¹ naukow¹ dr. in. Stefana Pyraka. Autorami tomu 1 pt. Podstawy projektowania konstrukcji budowlanych s¹ wybitni specjaliœci, rzeczoznawcy, eksperci teoretycy i praktycy: prof. dr hab. in. Antoni Biegus, dr in. Andrzej Pogorzelski, prof. dr hab. in. Leonard Runkiewicz, mgr in. Jan Sieczkowski i dr in. Andrzej Tomana. W rozdziale 1. przedstawiono ogólne zasady projektowania i uzgadniania dokumentacji projek-towej niezbêdne nie tylko dla projektanta konstrukcji. Zasady projektowania konstrukcji budowlanych wed³ug Eurokodu (PN-EN 1990) zosta³y ujête w rozdziale 2. Omówiono w nim problematykê oceny bezpieczeñstwa konstrukcji budowlanych metod¹ stanów granicznych. Rozdzia³ 3 obejmuje problematykê identyfikacji obci¹ eñ i oddzia³ywañ na budynki oraz konstrukcje wed³ug Eurokodów, a tak e zasady okreœlania obci¹ eñ sta³ych i u ytkowych, tj. oddzia³ywañ na konstrukcje w warunkach po aru, obci¹ enia œniegiem, oddzia³ywania wiatru, oddzia³ywañ termicznych, oddzia³ywañ w czasie wykonywania konstrukcji oraz oddzia³ywañ wyj¹tkowych. Krajowy system normalizacyjny, aktualne normy oraz zasady sporz¹dzania projektów wed³ug norm polskich i europejskich omówiono w rozdziale 4 i 5. Rozdzia³ 6 zawiera wiadomoœci w odniesieniu do komputerowego wspomagania projektowania konstrukcji budowlanych. Uwzglêdniono przede wszystkim te zagadnienia, które wytyczaj¹ kierunki rozwoju technologii informatycznych w budownictwie od CAD do BIM. Cena detaliczna 126 z³ 8

SPIS TREŒCI Przedmowa.................................... 5 USTAWA Z DNIA 7 LIPCA 1994 R. PRAWO BUDOWLANE [ZAP 1] Wprowadzenie................................. 18 Tekst ustawy.................................... 53 Rozdzia³ 1. Przepisy ogólne...................... 55 Art. 1. Zakres przedmiotowy..................... 55 Art. 2. Zakres stosowania....................... 55 Art. 3. Definicje ustawowe....................... 55 Art. 4. Prawo zabudowy nieruchomoœci............. 59 Art. 5. Zasady projektowania, budowy i u ytkowania........................... 59 Art. 5 1. (uchylony)............................. 61 Art. 5 2. (uchylony)............................. 61 Art. 5a. Budowa obiektu liniowego................. 61 Art. 6. Zagospodarowanie otoczenia obiektów budowlanych 61 Art. 7. Przepisy techniczno-budowlane............. 61 Art. 8. Dodatkowe warunki techniczne.............. 62 Art. 9. Odstêpstwo od warunków technicznych....... 62 Art. 10. Wyroby budowlane....................... 63 Art. 10a (uchylony)............................. 63 Art. 11. Dopuszczalne stê enia i natê enia czynników szkodliwych dla zdrowia................... 64 Rozdzia³ 2. Samodzielne funkcje techniczne w budownictwie....................... 64 Art. 12. Warunki uzyskania uprawnieñ budowlanych.... 64 Art. 12a. Uprawnienia osób z Unii Europejskiej......... 68 9

USTAWA PRAWO BUDOWLANE Spó³ka z o.o. Art. 12b. (uchylony)............................. 68 Art. 12c. (uchylony)............................. 68 Art. 13. Zakres uprawnieñ budowlanych............. 68 Art. 14. Wykaz specjalnoœci...................... 69 Art. 15. (uchylony)............................. 71 Art. 16. Zakres przygotowania zawodowego.......... 72 Rozdzia³ 3. Prawa i obowi¹zki uczestników procesu budowlanego........................ 73 Art. 17. Uczestnicy procesu budowlanego............ 73 Art. 18. Obowi¹zki i uprawnienia inwestora........... 73 Art. 19. Nadzór inwestorski....................... 73 Art. 20. Obowi¹zki projektanta.................... 74 Art. 21. Uprawnienia projektanta................... 75 Art. 21a. Plan bezpieczeñstwa i ochrony zdrowia....... 76 Art. 22. Obowi¹zki kierownika budowy.............. 77 Art. 23. Uprawnienia kierownika budowy............. 78 Art. 23a. (uchylony)............................. 79 Art. 24. Zakaz ³¹czenia funkcji.................... 79 Art. 25. Obowi¹zki inspektora nadzoru inwestorskiego.......................... 79 Art. 26. Uprawnienia inspektora nadzoru inwestorskiego.......................... 80 Art. 27. Koordynator nadzorów inwestorskich......... 80 Rozdzia³ 4. Postêpowanie poprzedzaj¹ce rozpoczêcie robót budowlanych.................... 80 Art. 28. Rozpoczêcie robót budowlanych............. 80 Art. 29. Obiekty niewymagaj¹ce pozwolenia na budowê. 81 Art. 29a. Budowa przy³¹czy....................... 86 Art. 30. Obiekty wymagaj¹ce zg³oszenia............. 86 Art. 30a. Informacje o zg³oszeniach w BIP............ 90 Art. 31. Rozbiórka.............................. 90 Art. 32. Uzyskanie pozwolenia na budowê lub rozbiórkê........................... 91 10

Spó³ka z o.o. SPIS TREŒCI Art. 33. Zakres pozwolenia na budowê lub rozbiórkê.... 93 Art. 34. Projekt budowlany....................... 95 Art. 35. Obowi¹zki w³aœciwych organów............. 97 Art. 35a. Kaucja na zabezpieczenie roszczeñ inwestora.. 99 Art. 36. Dodatkowa treœæ pozwolenia na budowê...... 99 Art. 36a. Odstêpstwo od projektu................... 99 Art. 37. Wygaœniêcie pozwolenia na budowê.......... 101 Art. 38. Inne obowi¹zki w³aœciwego organu........... 101 Art. 39. Obiekty zabytkowe....................... 102 Art. 39a. Obiekty budowlane na obszarze Pomnika Zag³ady 103 Art. 40. Przeniesienie decyzji na inny podmiot......... 103 Art. 40a. Decyzja o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej.... 103 Rozdzia³ 5. Budowa i oddawanie do u ytku obiektów budowlanych......................... 104 Art. 41. Rozpoczêcie budowy..................... 104 Art. 42. Obowi¹zki inwestora i kierownika budowy (robót) 105 Art. 43. Czynnoœci geodezyjne.................... 106 Art. 44. Obowi¹zek zg³oszenia zmian............... 106 Art. 45. Dziennik budowy........................ 107 Art. 46. Przechowywanie dokumentów budowy........ 108 Art. 47. Wejœcie na teren s¹siedniej nieruchomoœci..... 108 Art. 48. Legalizacja samowoli budowlanych........... 109 Art. 49. Op³ata legalizacyjna...................... 110 Art. 49a. Zwrot op³aty legalizacyjnej................. 111 Art. 49b. Nakaz rozbiórki......................... 111 Art. 49c. Odpowiednie stosowanie dzia³u III Ordynacji podatkowej............................. 112 Art. 50. Wstrzymanie robót budowlanych............ 113 Art. 50a. Wykonywanie robót budowlanych mimo wydania postanowienia o ich wstrzymaniu............ 114 Art. 51. Wznowienie robót. Rozbiórka............... 114 Art. 52. Koszty wstrzymania lub wznowienia robót budowlanych........................... 115 Art. 53. Stosowanie art. 52....................... 116 11

USTAWA PRAWO BUDOWLANE Spó³ka z o.o. Art. 54. Przyst¹pienie do u ytkowania............... 116 Art. 55. Uzyskanie pozwolenia na u ytkowanie........ 116 Art. 55a. (uchylony)............................. 117 Art. 56. Obowi¹zek powiadomienia organów.......... 117 Art. 57. Zawiadomienie o zakoñczeniu budowy........ 118 Art. 58. (uchylony)............................. 120 Art. 59. Pozwolenie na u ytkowanie................ 120 Art. 59a. Obowi¹zkowa kontrola budowy.............. 121 Art. 59b. (uchylony)............................. 122 Art. 59c. Termin kontroli.......................... 122 Art. 59d. Protokó³ obowi¹zkowej kontroli.............. 122 Art. 59e. Kontroluj¹cy............................ 123 Art. 59f. Kara za istotne odstêpstwo................. 123 Art. 59g. Uiszczenie kary......................... 123 Art. 60. Przekazanie dokumentacji obiektu........... 124 Rozdzia³ 6. Utrzymanie obiektów budowlanych....... 124 Art. 61. Obowi¹zek nale ytego utrzymania obiektu..... 124 Art. 62. Okresowe kontrole obiektu................. 125 Art. 63. Obowi¹zek przechowywania dokumentacji obiektu................................ 127 Art. 63a. (uchylony)............................. 127 Art. 64. Ksi¹ ka obiektu budowlanego............... 127 Art. 65. Udostêpnienie dokumentacji obiektu.......... 128 Art. 66. Art. 67. Usuniêcie nieprawid³owoœci stanu technicznego obiektu..................... 128 Nakaz rozbiórki obiektu nieu ytkowanego lub niewykoñczonego..................... 129 Art. 68. Wy³¹czenie obiektu z u ytkowania........... 130 Art. 69. Œrodki zabezpieczaj¹ce................... 130 Art. 70. Usuniêcie uszkodzeñ..................... 130 Art. 71. Zmiana sposobu u ytkowania obiektu......... 131 Art. 71a. Wstrzymanie u ytkowania................. 133 Art. 72. Delegacje ustawowe...................... 134 12

Spó³ka z o.o. SPIS TREŒCI Rozdzia³ 7. Katastrofa budowlana.................. 134 Art. 73. Definicja katastrofy....................... 134 Art. 74. Postêpowanie wyjaœniaj¹ce................ 135 Art. 75. Obowi¹zki w³aœciciela obiektu............... 135 Art. 76. Komisja ustalaj¹ca przyczyny i okolicznoœci katastrofy.............................. 136 Art. 77. Przejêcie postêpowania................... 137 Art. 78. Uporz¹dkowanie terenu katastrofy........... 137 Art. 79. Usuniêcie skutków katastrofy............... 137 Rozdzia³ 8. Organy administracji architektoniczno- -budowlanej i nadzoru budowlanego...... 137 Art. 80. Zadania organów........................ 137 Art. 81. Obowi¹zki organów...................... 138 Art. 81a. Czynnoœci kontrolne...................... 139 Art. 81b. (uchylony)............................. 140 Art. 81c. Kontrole organów........................ 140 Art. 82. W³aœciwoœæ organów administracji architektoniczno-budowlanej................ 141 Art. 82a. Zakaz powierzania zadañ gminom........... 142 Art. 82b. Prowadzenie rejestrów. Wspó³praca miêdzy organami.............................. 142 Art. 83. W³aœciwoœæ organów nadzoru budowlanego.... 146 Art. 83a. (uchylony)............................. 146 Art. 84. Zadania organów nadzoru budowlanego....... 146 Art. 84a. Kontrola przestrzegania i stosowania przepisów prawa budowlanego.............. 147 Art. 84b. Kontrola dzia³ania organów................. 148 Art. 85. Wspó³dzia³anie organów................... 148 Art. 85a. Kontrola dzia³alnoœci gospodarczej........... 149 Art. 86. Zadania PINB........................... 149 Art. 87. Zadania WINB.......................... 150 Art. 88. W³aœciwoœci GINB....................... 150 Art. 88a. Zadania GINB.......................... 153 Art. 88b. GUNB................................ 155 13

USTAWA PRAWO BUDOWLANE Spó³ka z o.o. Art. 89. (uchylony)............................. 155 Art. 89a. W³aœciwoœci organów w dziedzinie górnictwa... 155 Art. 89b. Postanowienie o uzgodnieniu............... 155 Art. 89c. Polecenie usuniêcia zagro enia............. 155 Rozdzia³ 9. Przepisy karne....................... 156 Art. 90. Samowola budowlana.................... 156 Art. 91. Udaremnienie czynnoœci organów. Wykonywanie samodzielnych funkcji technicznych bez uprawnieñ 156 Art. 91a. Kara za niew³aœciwe u ytkowanie............ 157 Art. 92. Kara aresztu............................ 157 Art. 93. Kara grzywny........................... 157 Art. 94. Orzekanie............................. 158 Rozdzia³ 10. Odpowiedzialnoœæ zawodowa w budownictwie..................... 159 Art. 95. Zakres odpowiedzialnoœci.................. 159 Art. 96. Odpowiedzialnoœæ zawodowa............... 159 Art. 97. Postêpowanie wyjaœniaj¹ce................ 160 Art. 98. Organy w³aœciwe do orzekania.............. 160 Art. 99. Przekazywanie decyzji o ukaraniu........... 161 Art. 100. Przedawnienie.......................... 161 Art. 101. Zatarcie kary........................... 161 Art. 102. (uchylony)............................. 162 Rozdzia³ 11. Przepisy przejœciowe i koñcowe......... 162 Art. 103. Sprawy wszczête przed wejœciem w ycie ustawy 162 Art. 104. Zachowanie uprawnieñ.................... 162 Art. 105. Zachowanie dopuszczenia do obrotu......... 163 Art. 106. Zmiany w przepisach..................... 163 Art. 107. Utrata mocy obowi¹zuj¹cej................. 163 Art. 108. Wejœcie w ycie......................... 163 Za³¹cznik. Wspó³czynniki kategorii i wielkoœci obiektów budowlanych................................... 164 14

Spó³ka z o.o. SPIS TREŒCI WYBRANE AKTY WYKONAWCZE PRAWA BUDOWLANEGO Rozporz¹dzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 11 wrzeœnia 2014 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie [ZAP 3]............. 171 Wprowadzenie................................. 172 Tekst rozporz¹dzenia............................ 173 Rozporz¹dzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie szczegó³owego zakresu i formy projektu budowlanego [ZAP 8]........................... 197 Wprowadzenie................................. 198 Tekst rozporz¹dzenia............................ 205 Rozporz¹dzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 czerwca 2002 r. w sprawie dziennika budowy, monta u i rozbiórki, tablicy informacyjnej oraz og³oszenia zawieraj¹cego dane dotycz¹ce bezpieczeñstwa pracy i ochrony zdrowia [ZAP 9] 221 Wprowadzenie................................. 222 Tekst rozporz¹dzenia............................ 229 Rozporz¹dzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie ksi¹ ki obiektu budowlanego [ZAP 9.4]..................................... 237 Wprowadzenie................................. 238 Tekst rozporz¹dzenia............................ 241 Rozporz¹dzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 24 sierpnia 2016 r. w sprawie wzorów: wniosku o pozwolenie na budowê lub rozbiórkê, zg³oszenia budowy i przebudowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego, oœwiadczenia o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomoœci¹ na cele budowlane, oraz decyzji o pozwoleniu na budowê lub rozbiórkê [ZAP 9.3]..................................... 253 Wprowadzenie................................. 254 Tekst rozporz¹dzenia............................ 255 Rozporz¹dzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. 15

USTAWA PRAWO BUDOWLANE Spó³ka z o.o. w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych [ZAP 8.1]...... 267 Wprowadzenie................................. 268 Tekst rozporz¹dzenia............................ 269 Skorowidz rzeczowy do ustawy Prawo budowlane... 278 Skorowidz rzeczowy do aktów wykonawczych........ 284 Reklamy ksi¹ ek Vademecum projektanta tom 1. Podstawy projektowania konstrukcji budowlanych........................... 8 Warunki techniczne 2016.......................... 16 Pytania i testy na uprawnienia budowlane cz. 1 i 2 oraz ABC uprawnieñ budowlanych........................... 52 Nowoczesny standard energetyczny budynków.......... 236 16 NOWOŒÆ Oficyny Wydawniczej POLCEN Warunki techniczne dla budynków i ich usytuowania stan prawny: 1 stycznia 2016 r. przepisy z komentarzem opisowo-graficznym (180 rysunków) autorzy: W³adys³aw Korzeniewski, Rafa³ Korzeniewski wyd. 11., format B5, 583 str. Cena detaliczna: 149 z³ Poradnik ten jest jedyn¹ tego typu publikacj¹ na rynku wydawnictw specjalistycznych opracowan¹ przez znanego i cenionego architekta W³adys³awa Korzeniewskiego. Jego niew¹tpliw¹ zalet¹ jest komentarz opisowo-graficzny w k o m p o n o w a n y w treœæ przepisów rozporz¹dzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadaæ budynki i ich usytuowanie. Ksi¹ ka ta jest niezbêdna do projektowania budynków, ich budowy i przebudowy oraz zmiany sposobu u ytkowania. Ksiêgarnia internetowa: www.polcen.com.pl

1* USTAWA z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2013 r., poz. 1409 t.j. 1, z 2014 r., poz. 40 2, poz. 768 3, poz. 822 4, poz. 1133 5, poz. 1200 6, z 2015 r. poz. 151 ** poz. 200 7, poz. 443 8, poz. 528 9, poz. 774 10, poz. 1165 11, poz. 1265 12, poz. 1549 13, poz. 1642 14, poz. 1777 15, z 2016 r. poz. 290 t.j. 16, poz. 961 17, poz. 1165 18, poz. 1250 19, tekst ujednolicony wed³ug ZAP * ) * ZAP Zbiór Aktów Prawnych odrêbne wydawnictwo POLCEN, wymiennokartkowe, aktualizowane kwartalnie. 17

USTAWA PRAWO BUDOWLANE Spó³ka z o.o. W P R O WA D Z E N I E Ustawa Prawo budowlane [ZAP 1] * Wśród ustaw i rozporządzeń z dziedziny budownictwa ustawa Prawo budowlane stanowi akt prawny o pierwszoplanowym znaczeniu. W jej przepisach bowiem ustawodawca uregulował podstawowe kwestie związane z tzw. procesem budowlanym, a więc z projektowaniem, budową, przekazywaniem do użytkowania, utrzymaniem oraz rozbiórką obiektów budowlanych. W dziedzinach tych ustawodawca określił zasady działania organów administracji publicznej, tj. organów administracji architektoniczno-budowlanej oraz organów nadzoru budowlanego. Ustawa Prawo budowlane jako akt prawny o charakterze administracyjnym określa prawa i obowiązki uczestników procesu budowlanego, tj. inwestora, inspektora nadzoru inwestorskiego, projektanta, kierownika budowy i kierowników robót. Należy jednak pamiętać, że przepisy poświęcone tej problematyce pełnią niejako podwójną funkcję. Z jednej strony określają one obowiązki o charakterze administracyjnym wskazanych podmiotów względem porządku publicznego wyznaczonego normami prawa administracyjnego, z drugiej strony umożliwiają prawidłowe określenie wzajemnych relacji między tymi uczestnikami, co ma szczególne znaczenie w obrocie cywilnoprawnym. Niezmiernie ważną częścią ustawy Prawo budowlane są zagadnienia związane z utrzymaniem obiektów budowlanych. Przepisy regulujące tę problematykę z pewnością zainteresują wszystkich zarządców i właścicieli obiektów budowlanych, gdyż ustawodawca nakłada na te podmioty szereg obowiązków administracyjnych, * ZAP Zbiór Aktów Prawnych odrêbne wydawnictwo POLCEN, wymiennokartkowe, aktualizowane kwartalnie. 18

NOWOŒÆ Oficyny Wydawniczej POLCEN PYTANIA I TESTY EGZAMINACYJNE na uprawnienia budowlane 2016 CZÊŒÆ 1. PORADNIK z kluczem autor: mgr in. Miros³aw Giera wyd. 2016 r., format B5, str. 558 stan prawny: 1 stycznia 2016 r. Czêœæ 1. PORADNIK zawiera m. in.: wyci¹g z wykazu przepisów obowi¹zuj¹cych na egzaminie, 501 przyk³adowych pytañ na egzamin testowy z proponowanymi odpowiedziami wybór odpowiedzi polega na zakreœleniu na karcie odpowiedzi jednej z trzech propozycji odpowiedzi, z których jedna jest w³aœciwa; oraz przyk³adowe testy egzaminacyjne na uprawnienia budowlane bez ograniczeñ dla wszystkich specjalnoœci; na koñcu ka dego zestawu wybranych losowo pytañ wskazano w³aœciw¹ odpowiedÿ wraz z podaniem przepisu, uzasadnieniem i komentarzem, z którego wynika odpowiedÿ. Cena detaliczna 79 z³ PYTANIA I TESTY EGZAMINACYJNE na uprawnienia budowlane 2016 CZÊŒÆ 2. ÆWICZENIA z kluczem autorzy: mgr in. Miros³aw Giera i dr in. Andrzej Pogorzelski wyd. 2016 r., format B5, stan prawny: 1 stycznia 2016 r. Czêœæ 2. ÆWICZENIA zawiera m. in.: wyci¹g z wykazu przepisów obowi¹zuj¹cych na egzaminie, 664 pytañ na egzamin testowy niezale nych od 1 czêœci ksi¹ ki (309 przyk³adowych pytañ z zakresu ustawy Prawo budowlane, 235 przyk³adowych pytañ z zakresu warunków technicznych, jakim powinny odpowiadaæ budynki i ich usytuowanie, 72 przyk³adowe pytania z zakresu Kpa, 48 pytañ z zakresu bezpieczeñstwa i higieny pracy; z proponowanymi odpowiedziami wybór odpowiedzi polega na zakreœleniu na karcie odpowiedzi jednej z trzech propozycji odpowiedzi, z których jedna jest w³aœciwa; oraz przyk³adowe testy egzaminacyjne na uprawnienia budowlane, na koñcu ka dego zestawu wybranych losowo pytañ wskazano w³aœciw¹ odpowiedÿ wraz z podaniem przepisu, z którego wynika odpowiedÿ oraz 107 przyk³adowych tez z odpowiedziami na egzamin ustny. Cena detaliczna 79 z³ ABC uprawnieñ budowlanych wraz z wykazem aktów prawnych wyd. 2016 r., format A5, str. 100 stan prawny: 1 stycznia 2016 r. Ksi¹ ka zawiera: regulamin postêpowania kwalifikacyjnego w sprawie nadawania uprawnieñ budowlanych wraz z za³¹cznikami, m.in. szczegó³owym program egzaminów na uprawnienia budowlane; Ustawê z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorz¹dach zawodowych architektów oraz in ynierów budownictwa (wyci¹g); Rozporz¹dzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 11 wrzeœnia 2014 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie; Ustawê z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (wyci¹g); Wykaz aktów prawnych dla poszczególnych specjal-noœci, który okreœla zakres wymaganej znajomoœci na egzaminie na uprawnienia budowlane. Cena detaliczna 19 z³ 52

USTAWA z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane* (Dz.U. z 2013 r., poz. 1409 t.j. 1, z 2014 r., poz. 40 2, poz. 768 3, poz. 822 4, poz. 1133 5, poz. 1200 6, z 2015 r. poz. 151 ** poz. 200 7, poz. 443 8, poz. 528 9, poz. 774 10, poz. 1165 11, poz. 1265 12, poz. 1549 13, poz. 1642 14, poz. 1777 15, z 2016 r. poz. 290 t.j. 16, poz. 961 17, poz. 1165 18, poz. 1250 19, tekst ujednolicony wed³ug ZAP *** ) * Niniejsza ustawa wdra a postanowienia nastêpuj¹cych dyrektyw Unii Europejskiej: 1) dyrektywy Rady 92/57/EWG z dnia 24 czerwca 1992 r. w sprawie wdro enia minimalnych wymagañ bezpieczeñstwa i ochrony zdrowia na tymczasowych lub ruchomych budowach (ósma szczegó³owa dyrektywa w rozumieniu art. 16 ust. 1 dyrektywy 89/391/EWG) (Dz. Urz. WE L 245 z 26.08.1992, str. 6; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 5, t. 2, str. 71); 2) czêœciowo dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/31/UE z dnia 19 maja 2010 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (Dz. Urz. UE L 153 z 18.06.2010, str. 13). ** 3) czêœciowo dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze Ÿróde³ odnawialnych zmieniaj¹cej i w nastêpstwie uchylaj¹cej dyrektywy 2001/77/WE oraz 2003/30/WE (Dz. Urz. UE L 140 z 05.06.2009, str. 16, z póÿn. zm.). 1 Obwieszczenie Marsza³ka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 paÿdziernika 2013 r. w sprawie og³oszenia jednolitego tekstu Prawo budowlane (Dz.U. z 29 listopada 2013 r.). 2 Ustawa z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach dzia³kowych (Dz.U. z dnia 9 stycznia 2014 r., poz. 40). Wejœcie w ycie zmian do ustawy Prawo budowlane z dniem 19.01.2014 r. 3 Ustawa z dnia 9 maja 2014 r. o u³atwieniu dostêpu do wykonywania niektórych zawodów regulowanych (Dz.U. z dnia 10 czerwca 2014 r.). Wejœcie w ycie zmian do ustawy Prawo budowlane z dniem 10.08.2014 r. 4 Ustawa z dnia 24 kwietnia 2014 r. o zmianie niektórych ustaw w zwi¹zku ze standaryzacj¹ niektórych wzorów pism w procedurach administracyjnych (Dz.U. z dnia 24 kwietnia 2014 r., poz. 822). Wejœcie w ycie zmian do ustawy Prawo budowlane z dniem 25.12.2014 r. 5 Ustawa z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z dnia 26 sierpnia 2014 r., poz. 1133). Wejœcie w ycie zmian z dniem 1.01.2015 r. 6 Ustawa z dnia 29 sierpnia 2014 r. o charakterystyce energetycznej budynków (Dz.U. z dnia 8 wrzeœnia 2014 r., poz. 1200). Wejœcie w ycie zmian z dniem 9.03.2015 r. 7 Ustawa z dnia 15 stycznia 2015 r. o zmianie ustawy o transporcie kolejowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z dnia 10 lutego 2015 r.). Wejœcie w ycie zmian do ustawy Prawo budowlane z dniem 25.02.2015 r. 53

USTAWA PRAWO BUDOWLANE Spó³ka z o.o. 8 Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 27 marca 2015 r., poz. 443). Wchodzi w ycie z dniem 28.06.2015 r., a w zakresie art. 82b z dniem 1.01.2016 r. 9 Ustawa z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw. (Dz.U. z 15 kwietnia 2015 r. poz. 528). Wejœcie w ycie z dniem 30.04.2015 r. 10 Ustawa z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w zwi¹zku ze wzmocnieniem narzêdzi ochrony krajobrazu (Dz. U. z 10 czerwca 2015 r., poz. 774). Wejœcie w ycie zmian do ustawy Prawo budowlane z dniem 11.09.2015 r. 11 Ustawa z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o wyrobach budowlanych, ustawy Prawo budowlane oraz ustawy o zmianie ustawy o wyrobach budowlanych oraz ustawy o systemie oceny zgodnoœci (Dz.U. z 13 sierpnia 2015 r. poz. 1165). Wejœcie w ycie zmian do ustawy Prawo budowlane z dniem 01.01.2016 r. 12 Ustawa z dnia 24 lipca 2015 r. o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesy³owych (Dz.U. z 31 sierpnia 2015 r.). Wejœcie w ycie z dniem 15.09.2015 r. 13 Ustawa z dnia 10 wrzeœnia 2015 r. o zmianie ustawy Kodeks karny, ustawy Prawo budowlane oraz ustawy Kodeks postêpowania w sprawach o wykroczenia (Dz.U. z 6 paÿdziernika 2015 r. poz. 1549). Wejœcie w ycie z dniem 07.01.2016 r. 14 Ustawa z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U z dnia 19 paÿdziernika 2015 r., poz. 1642). Wejœcie w ycie zmian z dniem 19 listopada 2015 r. 15 Ustawa z dnia 9 paÿdziernika 2015 r. o rewitalizacji (Dz. U. z dnia 3 listopada 2015 r., poz. 1777). Wejœcie w ycie zmian z dniem 18 listopada 2015 r. 16 Obwieszczenie Marsza³ka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 9 lutego 2016 r. w sprawie og³oszenia jednolitego tekstu ustawy Prawo budowlane (Dz.U. z dnia 8 marca 2016 r.) 17 Ustawa z dnia 20 maja 2016 r. o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych (Dz.U. z dnia 1 lipca 2016 r. poz. 961). Wejœcie w ycie zmian z dniem 16.07.2016 r. 18 Ustawa z dnia 22 lipca 2016 r. o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z dnia 2 sierpnia 2016 r.). Wejœcie w ycie zmian do ustawy Prawo budowlane z dniem 02.09.2016 r. 19 Ustawa z dnia 7 lipca 2016 r. o zmianie ustawy o dzia³ach administracji rz¹dowej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z dnia 16 sierpnia 2016 r.). Wejœcie w ycie zmian z dniem 01.08.2016 r. *** ZAP Zbiór Aktów Prawnych odrêbne wydawnictwo POLCEN, wymiennokartkowe, aktualizowane kwartalnie. 54

Spó³ka z o.o. PRZEPISY OGÓLNE Rozdzia³ 1 Przepisy ogólne Art. 1. Zakres przedmiotowy Ustawa Prawo budowlane, zwana dalej ustaw¹, normuje dzia³alnoœæ obejmuj¹c¹ sprawy projektowania, budowy, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych oraz okreœla zasady dzia³ania organów administracji publicznej w tych dziedzinach. Art. 2 Zakres stosowania 1. Ustawy nie stosuje siê do wyrobisk górniczych. 2. Przepisy ustawy nie naruszaj¹ przepisów odrêbnych, a w szczególnoœci: 1) prawa geologicznego i górniczego w odniesieniu do obiektów budowlanych zak³adów górniczych; 2) prawa wodnego w odniesieniu do urz¹dzeñ wodnych; 3) o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami w odniesieniu do obiektów i obszarów wpisanych do rejestru zabytków oraz obiektów i obszarów objêtych ochron¹ konserwatorsk¹ na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Art. 3 Definicje ustawowe Ilekroæ w ustawie jest mowa o: 1) obiekcie budowlanym nale y przez to rozumieæ budynek, budowlê b¹dÿ obiekt ma³ej architektury, wraz z instalacjami zapewniaj¹cymi mo liwoœæ u ytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z u yciem wyrobów budowlanych; 8 2) budynku nale y przez to rozumieæ taki obiekt budowlany, który jest trwale zwi¹zany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomoc¹ przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach; 2a) budynku mieszkalnym jednorodzinnym nale y przez to rozumieæ budynek wolno stoj¹cy albo budynek w zabudowie bliÿniaczej, szeregowej lub grupowej, s³u ¹cy zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, stanowi¹cy konstrukcyjnie samodzieln¹ ca³oœæ, w którym dopuszcza 55

USTAWA PRAWO BUDOWLANE Spó³ka z o.o. siê wydzielenie nie wiêcej ni dwóch lokali mieszkalnych albo jednego lokalu mieszkalnego i lokalu u ytkowego o powierzchni ca³kowitej nieprzekraczaj¹cej 30% powierzchni ca³kowitej budynku; 3) budowli nale y przez to rozumieæ ka dy obiekt budowlany niebêd¹cy budynkiem lub obiektem ma³ej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stoj¹ce maszty antenowe, wolno stoj¹ce trwale zwi¹zane z gruntem tablice reklamowe i urz¹dzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stoj¹ce instalacje przemys³owe lub urz¹dzenia techniczne, oczyszczalnie œcieków, sk³adowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejœcia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a tak e czêœci budowlane urz¹dzeñ technicznych (kot³ów, pieców przemys³owych, elektrowni j¹drowych i innych urz¹dzeñ) oraz fundamenty pod maszyny i urz¹dzenia, jako odrêbne pod wzglêdem technicznym czêœci przedmiotów sk³adaj¹cych siê na ca³oœæ u ytkow¹; 17 3a) obiekcie liniowym nale y przez to rozumieæ obiekt budowlany, którego charakterystycznym parametrem jest d³ugoœæ, w szczególnoœci droga wraz ze zjazdami, linia kolejowa, wodoci¹g, kana³, gazoci¹g, ciep³oci¹g, ruroci¹g, linia i trakcja elektroenergetyczna, linia kablowa nadziemna i, umieszczona bezpoœrednio w ziemi, podziemna, wa³ przeciwpowodziowy oraz kanalizacja kablowa, przy czym kable w niej zainstalowane nie stanowi¹ obiektu budowlanego lub jego czêœci ani urz¹dzenia budowlanego; 4) obiekcie ma³ej architektury nale y przez to rozumieæ niewielkie obiekty, a w szczególnoœci: a) kultu religijnego, jak: kapliczki, krzy e przydro ne, figury, b) pos¹gi, wodotryski i inne obiekty architektury ogrodowej, c) u ytkowe s³u ¹ce rekreacji codziennej i utrzymaniu porz¹dku, jak: piaskownice, huœtawki, drabinki, œmietniki; 5) tymczasowym obiekcie budowlanym nale y przez to rozumieæ obiekt budowlany przeznaczony do czasowego u ytkowania 56

3* Rozporz¹dzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 11 wrzeœnia 2014 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie 1 (Dz.U. z dnia 24 wrzeœnia 2014 r., poz. 1278 tekst ujednolicony wed³ug ZAP poz. 3*) * ZAP Zbiór Aktów Prawnych odrêbne wydawnictwo POLCEN, wymiennokartkowe, aktualizowane kwartalnie. 171

ROZPORZ DZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY I ROZWOJU Spó³ka z o.o. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 11 września 2014 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie [ZAP 3] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 11 września 2014 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie (Dz.U. z dnia 24 września 2014 r. poz. 1278). Stanowi dopełnienie wprowadzonych do ustawy Prawo budowlane zmian wynikających z ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o ułatwianiu dostępu do wykonywania niektórych zawodów regulowanych (Dz.U. z 2014 r. poz. 768). Określa rodzaje i zakres przygotowania zawodowego do wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie, kierunki studiów wyższych odpowiednie lub pokrewne dla danej specjalności, wykaz zawodów związanych z budownictwem, wykaz specjalizacji wyodrębnionych w ramach poszczególnych specjalności, sposób stwierdzania posiadania przygotowania zawodowego i jego weryfikacji oraz ograniczenia zakresu uprawnień budowlanych. W rozporządzeniu znalazła się problematyka dotycząca kwalifikacji i weryfikacji wykształcenia w zakresie zawodów związanych z budownictwem, tj. technika i mistrza. Wejście w życie z dniem 25.09.2014 r. 172

Rozporz¹dzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 11 wrzeœnia 2014 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie 1 (Dz.U. z dnia 24 wrzeœnia 2014 r., poz. 1278 tekst ujednolicony wed³ug ZAP poz. 3*) Na podstawie art. 16 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2013 r. poz. 1409, z póÿn. zm.) zarz¹dza siê, co nastêpuje: Rozdzia³ 1 Przepisy ogólne 1 Zakres przedmiotowy Rozporz¹dzenie okreœla: 1) rodzaje i zakres przygotowania zawodowego do wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie: a) kierunki studiów wy szych odpowiednie lub pokrewne dla danej specjalnoœci, b) wykaz zawodów zwi¹zanych z budownictwem, c) wykaz specjalizacji wyodrêbnionych w ramach poszczególnych specjalnoœci; * ZAP Zbiór Aktów Prawnych odrêbne wydawnictwo POLCEN, wymiennokartkowe, aktualizowane kwartalnie. 173

ROZPORZ DZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY I ROZWOJU Spó³ka z o.o. 2) sposób stwierdzania posiadania przygotowania zawodowego i jego weryfikacji, w tym sposób: a) dokumentowania i weryfikacji posiadanego wykszta³cenia, a tak e kwalifikowania, b) stwierdzania przygotowania zawodowego oraz jego dokumentowania do uzyskania specjalizacji techniczno-budowlanej, c) dokumentowania i odbywania praktyki, a tak e kryteria uznawania praktyki, d) przeprowadzania egzaminu ze znajomoœci procesu budowlanego oraz umiejêtnoœci praktycznego zastosowania wiedzy technicznej; 3) ograniczenia zakresu uprawnieñ budowlanych. 2 S³ownik pojêæ ustawowych U yte w rozporz¹dzeniu okreœlenia oznaczaj¹: 1) ustawa ustawê z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane; 2) izba w³aœciw¹ izbê architektów albo izbê in ynierów budownictwa, zgodnie z w³aœciwoœci¹ okreœlon¹ w ustawie z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorz¹dach zawodowych architektów oraz in ynierów budownictwa (Dz.U. z 2013 r. poz. 932, z póÿn. zm.). Rozdzia³ 2 Praktyka zawodowa i weryfikacja posiadanego wykszta³cenia 3 Zakres praktyki 1. Praktyka zawodowa, o której mowa w art. 14 ust. 4 ustawy, odbywana jest po uzyskaniu dyplomu ukoñczenia wy szej uczelni lub po uzyskaniu tytu³u zawodowego technika lub mistrza albo dyplomu potwierdzaj¹cego kwalifikacje zawodowe w zawodzie nauczanym na poziomie technika oraz jest potwierdzona przez osobê wpisan¹ na listê cz³onków izby, posiadaj¹c¹ odpowiednie uprawnienia budowlane. 174