WSTĘP kluczowe wyznaczniki dobrego serwisu bibliotecznego Funkcje merytoryczne podstawowa zawartość serwisu Kontakt, lokalizacja i godziny otwarcia Bieżące informacje o wydarzeniach Informacje o zasobach bibliotecznych Elementy uzupełniające decydujące o tym czy serwis jest dobry czy nie Mechanizmy zachęcające do powtórnych odwiedzin Elementy wzbogacające treść mechanizmy interaktywne, zdjęcia, materiały wideo Powiązania z zewnętrznymi serwisami (partnerzy, serwisy społecznościowe) Użyteczność serwisu: wygoda użytkowania, przejrzystość struktury serwisu Estetyka serwisu jako całości
SERWISY BIBLIOTEK metodologia oceny Niniejszy materiał powstał na bazie analizy serwisów zgłoszonych do Konkursu Na Najlepszą Stronę WWW Biblioteki. Konkurs został zorganizowany przez Wojewódzką Bibliotekę Publiczną i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu Do konkursu przystąpiło ponad 20 bibliotek, jednak prezentacja ta nie jest podsumowaniem tej analizy i nie jest związana z wynikami samego konkursu. Jej zadanie to zebranie głównych wniosków na temat tego jak powinien wyglądać serwis biblioteki Podkreślenia wymaga to, że autorzy materiału nie porównywali zawartości merytorycznej poszczególnych bibliotek i nie oceniają jej. Celem jest prezentacja mechanizmów, struktury treści czy rozwiązań dających dobrą bazę do stworzenia dobrego serwisu (po uzupełnieniu o zasadniczą treść) Nie mamy ambicji stworzyć modelu idealnego taki zapewne nie istnieje. Celem autorów niniejszej prezentacji jest pokazanie dobrych praktyk w zakresie najważniejszych elementów decydujących o tym czy strona jest dobra czy nie jest dobra. Zamieszczenie przykładu na podstawie istniejącego serwisu oznacza jedynie, że akurat to zaprezentowane rozwiązanie uznajemy za pozytywne i uniwersalne (adaptowalne dla innych bibliotek). Nie musi natomiast oznaczać, że cały serwis jest wyróżniający i jest dobrą praktyką
FUNKCJE PODSTAWOWE kontakt Kontakt do biblioteki w stałym miejscu na każdej podstronie. Podobnie adres biblioteki Najlepszym miejscem na tą informację jest stopka lub nagłówek serwisu Proponowana struktura informacji: nr telefonu, adres mailowy, adres lokalizacji, godziny otwarcia w podziale na poszczególne dni (jeśli są zróżnicowane) Formularz zapytania online Godziny otwarcia w lewej kolumnie (na każdej stronie) Kontakt w stopce (na każdej stronie) Mapka z lokalizacją / dojazdem Formularz online (wystarczy na podstronie Kontakt) http://biblioteka.czerwonak.pl http://biblioteka.czerwonak.pl ELEMENTY OPCJONALNE Mapka interaktywna z mechanizmem jak dojechać Zaprezentowanie kluczowych pracowników biblioteki (zdjęcie, imię i nazwisko, za co osoba jest odpowiedzialna) http://biblioteka-nowemiasto.pl/ http://biblioteka-gorzyce.pl
FUNKCJE PODSTAWOWE Bieżące informacje o wydarzeniach 1-3 najnowszych wydarzeń na stronie głównej Dedykowana strona z listą wydarzeń z linkami do szczegółów na temat wydarzenia Jasny i wyraźny podział na wydarzenia, które miały miejsce (archiwum) i wydarzenia przyszłe (zapowiedzi) Wydarzenia wyposażone w miniaturkę graficzną Struktura opisu wydarzenia: tytuł, data wydarzenia, krótka zajawka (na liście wydarzeń), właściwy opis wydarzenia, galeria dla wydarzenia Wyodrębnione, widoczne na każdej stronie zapowiedzi nadchodzących wydarzeń Prosta, a jednocześnie atrakcyjna formuła zajawek wydarzeń na listach Alternatywne wyszukiwanie wydarzeń na kalendarzu http://bibliotekawolsztyn.pl ELEMENTY OPCJONALNE Alternatywne wyszukiwanie wydarzenia (szczególnie przyszłych wydarzeń) za pomocą kalendarza Wydarzenia opatrzone tagami tematycznymi (alternatywna nawigacja po wydarzeniach) http://biblioteka-trzcianka.pl http://bibliotekawolsztyn.pl
FUNKCJE PODSTAWOWE informacje o zasobach bibliotecznych Wygodny dostęp do działającego i przemyślanego katalogu zasobów bibliotecznych Osobna lista nowościami i książkami polecanymi http://bibliotekajarocin.pl/ Wielokryterialna wyszukiwarka książek (tytuł, autor, kategoria, nowości) Lista książek, które są nowościami (również listy książek polecanych, najczęściej wypożyczanych itp.) http://biblioteka.swarzedz.pl http://biblioteka.swarzedz.pl http://biblioteka.swarzedz.pl
ELEMENTY UZUPEŁNIAJĄCE Wzbogacamy treść o multimedia Informacje o wydarzeniach, zasoby biblioteczne, informacje o działalności biblioteki warto wzbogacić treściami multimedialnymi (grafika / dźwięk / wideo) Obrazki w danym artykule zbieramy w galerię: lista miniaturek, po kliknięciu pojawia się większa wersja przykrywająca stronę Tryb większej wersji umożliwia przejście do kolejnych obrazków w galerii http://bibliotekawolsztyn.pl Zdjęcia powinny zostać opisane (zawartość, ewentualnie autor) Materiały wideo umieszczamy na stronie jako player, a nie link do pobrania pliku W przypadku ograniczeń technicznych lub kompetencyjnych zachęcamy do skorzystania z darmowych usług serwisów takich jak youtube.com (video), flickr.com (galerie zdjęć) czy issuu.com (prezentacje ppoint lub pdf). http://www.biblioteka.opatowek.pl Wymienione serwisy umożliwiają (zwykle po rejestracji) opublikowanie na nich danej treści i dodatkowo udostępniają kod html do wklejenia do treści naszej strony. Dzięki temu w prosty sposób uzyskamy player video, klikalną galerię zdjęć czy efekt przewracania kartek w książce (w przypadku pdf) bezpośrednio na naszym serwisie
ELEMENTY UZUPEŁNIAJĄCE Powiązania z zewnętrznymi serwisami Znajdźmy jak najwięcej wiarygodnych partnerów, którzy umieszczą na swoim serwisie link do naszej strony Zdobądźmy jak najwięcej fanów na facebooku (od czasu do czasu można przeprowadzać akcję z drobnymi nagrodami, której warunkiem jest kliknięcie lubię to ) Stwórzmy konta na kilku / kilkunastu serwisach społecznościowych umieszczajmy na nich treści zgodne z charakterem tych serwisów (video na własnym kanale youtube.com, zdjęcia w galerii flickr itd.) Pamiętajmy, że najpierw musimy coś dać (ciekawa zawartość na profilach) aby potem coś otrzymać (zwiększony ruch lojalnych czytelników) Celem jest nie tylko bezpośrednia liczba czytelników ale również (a może przede wszystkim) zwiększony ruch na serwis i zdecydowana poprawa pozycjonowania serwisu w google.com http://bibliotekawolsztyn.pl Gotowa (prosta do wdrożenia) wstawka z listą fanów, którą można zastosować na naszym serwisie Serwisy społecznościowe to nie tylko Facebook powyżej zaledwie wierzchołek góry lodowej Gromadźmy jak największą liczbą partnerów (czym większy serwis partnera tym lepiej) http://bibliotekajarocin.pl
ELEMENTY UZUPEŁNIAJĄCE Użyteczność serwisu http://www.biblioteka.srem.pl http://www.biblioteka.opatowek.pl Wyraźna, dostępna na każdej stronie wyszukiwarka tekstowa Ważne działy wyróżnione dodatkowym, graficznym menu bocznym Ułatwienia dla osób niedowidzących Zestawienie tagów i kategorii artykułów http://bibliotekawolsztyn.pl Przemyślane i dobrze zaprojektowane mechanizmy nawigacji po stronie są kluczem do zwiększenia liczby stron, które przegląda użytkownik oraz przedłużenia jego czasu pobytu na serwisie Ważne działy czy treści (np. artykuł w aktualnościach) warto wyróżnić banerem graficznym na stronie głównej, szczególnie jeśli dotyczy strony na drugim czy trzecim poziomie hierarchii struktury serwisu. Niezależnie od tego taka treść powinna być dostępna z poziomu menu głównego Treści w serwisie warto opatrzyć tagami / kategoriami ich zestawienie w stałym miejscu serwisu ułatwia dotarcie do interesującej treści Wyszukiwarka powinna być wyraźna, dostępna. W wariancie minimalnym powinna szukać w tytułach i treści artykułów. Opcjonalnie można udostępnić użytkownikowi zawężenia wyszukiwania (filtry) np. katalog książek, aktualności, wydarzenia itp. http://biblioteka-nowemiasto.pl http://www.biblioteka.opatowek.pl Należy pamiętać również o osobach niedowidzących warto zaopatrzyć serwis w wygodny mechanizm dostosowywania wielkości czcionki
ELEMENTY UZUPEŁNIAJĄCE Użyteczność serwisu c.d. http://www.biblioteka.srem.pl http://bibliotekawolsztyn.pl Warto przewidzieć w nawigacji serwisu podział tematów, stron i podstron na główne grupy odbiorców (klientów) biblioteki Taki podział pozwala szybciej dotrzeć do informacji interesującej danego użytkownika Szczególnie jest to zalecane w przypadku serwisów rozbudowanych z wielopoziomową strukturą
PODSUMOWANIE przykładowy schemat strony głównej Zaprezentowany schemat jest przykładem spełniającym postulaty pojawiające się w niniejszej prezentacji Wersja online dostępna jest pod adresem: http://efresh.home.pl/klienci/ wbp/proto/
PODSUMOWANIE kilka rad na zakończenie Serwis to nie gazeta tą drugą raz tworzymy, drukujemy i już nic z nią nie możemy zrobić. Serwis to twór dynamiczny, który może i powinien być rozwijany w czasie. Mierzmy oglądalność serwisu (proponujemy darmowy system statystyk Google Analytics). Jeśli widzimy, że spora liczba wejść na stronę kończy się jednostronicową wizytą i porzuceniem zmieńmy tą stronę, dodajmy ciekawe dla użytkowników treści. Pamiętajmy, że ważna jest nie tylko liczba odwiedzin ale również ich jakość (długość pobytu na stronie, liczba obejrzanych podstron) Korzystajmy z usług renomowanych firm hostingowych w większości wypadków powinien w zupełności wystarczyć najtańszy pakiet tzw. hostingu współdzielonego Zapewnijmy sobie stały dostęp do osoby lub firmy, która może reagować na ewentualne problemy oraz wesprzeć nas w rozwoju tego serwisu I przede wszystkim dbajmy o stały rozwój zawartości serwisu. Twórzmy ją z myślą o szerokim spektrum odbiorców (nie każdy użytkownik w Internecie jest podobny do nas)