1.3 Klasyfikacja Klasyfikacja funkcji nadwozi

Transkrypt

1 1.3 Klasyfikacja Klasyfikacja funkcji nadwozi Dla konstruktora nadwozi pomocne będzie również rozumienie funkcji jakie przypisujemy nadwoziu. Rozpatrując funkcje nadwozia bezpośrednio związane z człowiekiem, należy rozpatrzyć wiele aspektów tej relacji, gdyż sam człowiek może być w relacji tej rozumiany jako właściciel, kierowca, pasażer, serwisant ale również przechodzień bądź po prostu mieszkaniec miasta. Każdy z nich postrzega w inny sposób samochód, który powinien spełniać wymagania ich wszystkich. Wśród funkcji odnoszących się bezpośrednio do człowieka można wyróżnić przede wszystkim: funkcja użytkowa funkcjonalność samochodu w przeważającej mierze zależy od samego nadwozia, które powinno być tak zaprojektowane, aby w maksymalnie możliwy dla siebie sposób umożliwiało użytkowanie samochodu zgodne z jego przeznaczeniem. Możliwości przewozowe zarówno kierowcy i pasażerów wraz z ich bagażem, jak i ładunków, są ściśle związane z samą definicją nadwozia; wpływ na tą funkcję mają przede wszystkim wymiary wnętrza oraz przestrzeni bagażowej nadwozia, jak również swobodny dostęp do nich. Dzisiejsze nadwozie powinno zaspokajać również potrzeby klientów związane z wypoczynkiem, turystyką i sportem; można to uzyskać poprzez tworzenie nowych odmian nadwoziowych, bazujących często na innych odmianach; funkcja ergonomiczna jako wyrób przeznaczony bezpośrednio dla człowieka, nadwozie powinno uwzględniać cechy fizyczne człowieka i zapewniać przede wszystkim kierowcy wygodne miejsce pracy i przemieszczania się; zapewnienie bezpieczeństwa aspekt ten związany jest nie tylko z człowiekiem jako kierowcą lub pasażerem, ale również z przechodniem; nadwozie nie powinno powodować czegoś przeciwnego do służenia człowiekowi, powinno być kojarzone raczej z poczuciem bezpieczeństwa funkcja ekonomiczna wśród której należy wymienić takie aspekty, jak cena zakupu, koszty eksploatacji i związane z tym trwałość i niezawodność; spełnienie tej funkcji przez nadwozie gwarantuje zadowolenie człowieka jako właściciela pojazdu; umożliwienie obsługi nadwozie powinno również zapewniać odpowiedni dostęp do wszystkich elementów samochodu, aby nadmiernie nie utrudniać pracy ludzi zajmujących się szeroko rozumianą obsługą techniczną samochodów; aspekt ten można również związać z pracownikiem fabryki, któremu nadwozie nie powinno utrudniać montażu poszczególnych elementów, jak i samego nadwozia; funkcja estetyczna nadwozie jako najbardziej zewnętrzny element samochodu, powinno stanowić formę o kształtach zgodnych z podstawowymi zasadami estetyki; swoim wyglądem nie powinno powodować negatywnych emocji nie tylko u użytkownika, ale również, a może przede wszystkim, u przechodniów i mieszkańców miasta; dlatego zaprojektowanie nadwozia odpowiadającego gustom pewnej niszowej grupie klientów nie powinno wiązać się z konfliktem estetycznym u pozostałych osób.

2 Wśród technicznych funkcji nadwozia są zagadnienia związane z rolą nadwozia w stosunku do pozostałych podzespołów samochodu oraz związane ze specyficznym procesem wytwarzania nadwozia w produkcji całego samochodu: funkcja struktury nośnej nadwozie stanowi odpowiedzialną funkcję struktury nośnej, do której mocowane są pozostałe podzespoły takie, jak układ napędowy, zawieszenie, układ kierowniczy; zapewnienie własności jezdnych poprzez odpowiedni rozkład obciążeń nadwozie ma duże znaczenie dla stateczności i kierowalności pojazdu; zapewnienie własności aerodynamicznych ukształtowanie nadwozia decyduje o własnościach aerodynamicznych całego samochód, a tym samym o jego bezpieczeństwie, osiągach oraz kosztach eksploatacji; funkcja ekonomiczna rozpatrywane z punktu widzenia techniki nadwozie, jako główny element samochodu, decyduje o kosztach jego wdrożenia do produkcji i samego wytwarzania; produkcja elementów nadwozia jest procesem specyficznym, wymagającym dużych powierzchni hal produkcyjnych oraz kosztownych maszyn i narzędzi; funkcja wyróżniająca nadwozie jest dzisiaj głównym czynnikiem decydującym o oryginalności danego pojazdu na tle innych tak pod względem estetycznym (forma zewnętrzna), jak i funkcjonalnym (rozplanowanie i wykorzystanie wnętrza nadwozia); w pierwszym przypadku nadwozie powinno zapewniać okresową modernizację bez ponoszenia zbyt wysokich nakładów finansowych;

3 1.2.2 Klasyfikacja samochodów osobowych wg funkcji Poniższa klasyfikacja, jak zresztą każda, ma charakter czysto umowny, a jej celem jest uporządkowanie pewnych pojęć. Dlatego też przytoczono również klasyfikację handlową i konstrukcyjno-techniczną z końca ubiegłego wieku. Na potrzeby niniejszego opracowania można zaproponować następującą klasyfikację samochodów osobowych, a więc i implikującą ją klasyfikację ich nadwozi: -miejskie Smart -nie tylko miejskie, zasięg ok. 600 km Renault Megane -międzymiastowe, komfortowe Mercedes S

4 1.3.3 Inne podziały Handlowy podział samochodów osobowych na segmenty, po dokonaniu modyfikacji uprawdopodobniających może spełniać swoją rolę jako pod niektórymi względami dokładniejszy, ale z punktu widzenia stricte technicznego sztuczny. W ostatnich latach traci on zresztą na znaczeniu z powodu pojawienia się na rynku nadwozi nie mieszczących się w jego sztywnych ramach, wyznaczonych takimi parametrami, jak np. rozstaw osi, długość całkowita i jej stosunek do wysokości czy liczba i układ drzwi. Za główne kryterium przyjęto tu wielkość, jako wypadkową funkcji i formy, a dodatkowo za jej miarę powierzchnię czołową A Klasa Nazwa klasy Wymiary L x B [m] A[m2] A 3,2 3,5 x 1,5 1,8 Mini (np.daewoo Tico) B 3,5 3,8 x 1,6 1,9 Miejskie (np. Daewoo Matiz) C 3,8 4,1 x 1,7 2,0 Niższa średnia (np. Dewoo Lanos) D 4,1 4,6 x 1,7 2,1 Średnia (np.daewoo Nubira) E 4,5 4,8 x 1,8 2,2 Wyższa średnia (np.daewoo Leganza)

5 F 4,7 5,0 x 1,8 2,3 Wyższa (np. Mercedes E) pow. 5,0 x 1,9 2,4 G Luksusowa (np. Mersedes S) W następnych segmentach handlowych burzy się prosta proporcjonalność kryterium wymiaru długości całkowitej L i pola powierzchni czołowej A ok.4,5 m H Sportowa (np. Mercedes SL) 1,6-2,0 m2 ok.4,5 m -3 m2 J Terenowa (np. Mercedes G) L 5.0 m -2,8 m2 minvan, MPV (np. Mercedes, Vaneo) mikrovan (np. Aguila)

6 Klasyfikacja wg kształtu formy nadwozia z uwzględnieniem konstrukcyjno technicznych aspektów może być rozbudowana o wersje i pochodne, ale również trudno jest wtedy nadążyć za rzeczywistością. Powszechne kryteria kwalifikacyjne jak drogi, elegancki, sportowy, rodzinny, szybki, mocny ulegają równie częstym zmianom. Samochody osobowe: masa całkowita 35kN, dla 9 osób, stosunek masy ładunku do własnej =0,3 0,4 SEDAN lub berlina, saloon, limuzyna-(luksusowe) HATCH-BACK, FAST-BACK LIFT-BACK COUPE (2+2 osoby) KABRIOLET pochodne: spider, roadster, buggi KOMBI lub uniwersalny, estate, familiare [W wersji z napędem na dwie osie i mocą ponad 180kW SUV (sportowo użytkowy)] KOMBI UTERENOWIONY [Z napędem na dwie osie, ew. podwyższony i z mocą ponad 180kW SUV]

7 Klasyfikacja homologacyjna pozostałych samochodów Samochody towarowo-osobowe: masa całkowita 35kN, dla 9 osób, stosunek masy ładunku do własnej = 1 TERENOWY PICKUP MIKROBUS, MINIVAN, MPV MAŁY DOSTAWCZY

8 Samochody użytkowe: masa całkowita 35kN dla 9 osób, stosunek masy ładunku do własnej powyżej 1 DOSTAWCZY lub furgon, transporter.... MIKROBUS SAMOCHÓD CIĘŻAROWY [max. LxBxH 12 x 2,5 x 4 m] SAMOCHÓD CIĘŻAROWY Z PRZYCZEPĄ [max. LxBxH 18,75 x 2,5 x 4 m]

9 CIĄGNIK SIODŁOWY Z NACZEPĄ [max. LxBxH 16,5 x 2,5 x 4 m] AUTOBUS [max. LxBxH 12/18,75 x 2,5x 4 m] Klasyfikacja OICA Związek producentów samochodów OICA (Organisation Internationale des Constructeurs d Automobile = International Organization of Motor Vehicle Manufacturers) stosuje niżej zamieszczony podział: LV: PC: MPV: SUV: LCV = LUV: CV = UV: HV: Light Vehicle (samochody lekkie) Passenger Cars (osobowe) Multi Purpose Vehicle (wielozadaniowe) Sport Utility Vehicle (sportowo użytkowe) Light Commercial Vehicle = Light Utility Vehicle (lekkie użytkowe) Commercial Vehicle = Utility Vehicle 3,5-7 T (użytkowe) Heavy Vehicles (ciężarowe)

10 Przykłady Procentowa zmianę udziału w europejskiej skali produkcji różnych modeli nadwozi w latach od 94 do 2000:

11 Europejskie i japońskie nowe modele w poszczególnych segmentach handlowych w roku 2001