PAŃSTWOWA SZKOŁA WYŻSZA IM. PAPIEŻA JANA PAWŁA II W BIAŁEJ PODLASKIEJ ZASADY PISANIA PRAC LICENCJACKICH W ZAKŁADZIE PEDAGOGIKI

Transkrypt

1 PAŃSTWOWA SZKOŁA WYŻSZA IM. PAPIEŻA JANA PAWŁA II W BIAŁEJ PODLASKIEJ ZASADY PISANIA PRAC LICENCJACKICH W ZAKŁADZIE PEDAGOGIKI Biała Podlaska, 2014

2 2

3 Spis treści 1. Uwagi ogólne Charakterystyka pracy 6 3. Zasady redakcji pracy licencjackiej Strona tytułowa pracy, oświadczenie, streszczenie Techniczne zasady pisania prac licencjackich Zasady ogólne Numerowanie części pracy Język i styl pracy Akapity Rysunki Tabele i wykresy Odwołania do literatury Przypisy dolne 15 3

4 1. Uwagi ogólne Praca licencjacka jest pierwszym samodzielnie napisanym przez studenta tekstem naukowym przygotowanym pod kierunkiem promotora. Autor pracy licencjackiej kieruje się wszelkimi regułami i normami właściwymi dla dzieł naukowych. Praca może być pisana tylko przez jednego autora, który powinien wykazać się następującymi umiejętnościami: dobór, selekcja oraz optymalne wykorzystanie literatury merytorycznej przydatnej do napisania zarówno teoretycznej jaki i badawczej części pracy; orientacja w zakresie metodologii badań pedagogicznych w celu zbudowania koncepcji pracy oraz założeń badań własnych; przeprowadzenie postępowania badawczego zgodnie z wytyczonymi podstawami metodologicznymi; uporządkowanie, opracowanie zebranego materiału empirycznego, dokonanie jego analizy oraz interpretacji; sformułowanie wniosków oraz sugestii adresowanych do praktyki w obrębie rozpoznawanej rzeczywistości pedagogicznej; zredagowanie tekstu pracy zgodnie z zasadami języka naukowego, poprawnego pod względem logicznym, pozbawionego błędów językowych i stylistycznych. Prezentuje także możliwości twórcze autora, stanowi ważny dokument, na podstawie którego przeprowadza się egzamin dyplomowy. Złożenie tego egzaminu z wynikiem pozytywnym jest równoznaczne z nadaniem studentowi tytułu zawodowego licencjata, poświadcza ponadto posiadanie kompetencji do wykonywania zawodu w obranej specjalności prowadzonej przez Zakład Pedagogiki PSW. Promotor pracy pełni rolę opiekuna, mentora, przewodnika; wyzwala pomysły twórcze piszącego, pomaga w sformułowaniu tematu pracy, w skonstruowaniu jej struktury, zatwierdza ostateczną wersję koncepcji metodologicznej, udziela instruktażu co do sposobów i zakresu wykorzystania materiału empirycznego zgromadzonego podczas badań, poddaje kontroli zawartość treściową poszczególnych rozdziałów, czuwa nad jakością zredagowanego tekstu (sposób ujęcia, poprawność rzeczowa i językowa), ocenia także trafność sformułowanych wniosków z badań własnych oraz sugestii pedagogicznych. 4

5 Co do obszaru badań i jego zakresu preferujemy zagadnienia w miarę proste, mało skomplikowane (metodologicznie i proceduralnie) odnoszące się do wybranych fragmentów rzeczywistości społecznej w aspekcie pedagogicznym. Celem badań czynimy rozpoznanie badanych zjawisk i procesów pedagogicznych oraz dostrzeżenie zależności pomiędzy przyjętymi zmiennymi. Zachęca się promotorów, by skłaniali studentów do samodzielnego wyboru tematu swojej pracy. Od roku akademickiego 2013/2014 wszystkie prace dyplomowe podlegają sprawdzeniu w systemie antyplagiatowym. Pozytywne przejście procedury antyplagiatowej jest warunkiem koniecznym dopuszczenia pracy do obrony. Pracę zapisaną w jednym pliku w formacie txt wraz z oświadczeniem promotora należy wysłać najpóźniej na 2 tygodnie przed planowanym terminem egzaminu dyplomowego do wydziałowego pełnomocnika ds. procedury antyplagiatowej. 5

6 2. Charakterystyka pracy W Zakładzie Pedagogiki można pisać teoretyczne lub badawcze prace licencjackie. Zaleca się jednak pisanie pracy badawczej z uwagi na to, że przy jej tworzeniu autor musi wykazać się większą ilością umiejętności niż w przypadku pracy teoretycznej. Argumentami przemawiającymi za pisaniem pracy badawczej są m.in.: wyższa ocena pracy uzyskana za bardziej wszechstronną, szczególnie badawczą aktywność; opanowanie umiejętności prowadzenia badań własnych; lepsze opanowanie umiejętności edytorskich (tworzenie tabel, wykresów itp.); zmniejszenie ryzyka posądzenia o plagiat. Praca licencjacka musi spełniać następujące wymagania: a) Problematyka pracy: Powinna się koncentrować wokół zagadnień pedagogicznych, raczej instrumentalnych i empirycznych, powiązanych z praktycznymi, a mniej teoretycznymi kwestiami, którymi zajmuje się dana specjalność. b) Objętość i struktura: Praca powinna zawierać około stron. Orientacyjny schemat struktury pracy badawczej wyrażony w procentach wygląda następująco: TYTUŁ 1% PLAN PRACY 1-2% WSTĘP 2-4% ROZDZIAŁY TEORETYCZNE (analiza literatury przedmiotu) 30-35% ROZDZIAŁ METODO- LOGICZNY (WARSZTAT BADAWCZY) 8-10% ROZDZIAŁ EMPIRYCZNY (wyniki badań) 30-35% ZAKOŃ- CZENIE 3-5% BIBLIO- GRAFIA 2-3% ANEKSY 3-5% Rysunek nr 1. Orientacyjny schemat empirycznej pracy licencjackiej Źródło: Opracowanie własne 6

7 Na całość pracy składają się następujące części: Spis treści: Powinien zawierać informacje o elementach składowych pracy i ich rozmieszczeniu na poszczególnych stronach. W spisie powinny być wykazane wszystkie rozdziały, podrozdziały i podpunkty wyodrębnione w pracy. Wstęp: Jest zwięzłym wprowadzeniem w problematykę pracy. Autor przedstawia tło, pedagogiczną ważność, aktualność oraz motywy wyboru tematu pracy. Wstęp zawiera też próbę przedstawienia aktualnego stanu badań w zakresie poruszanej problematyki i wskazuje główne pozycje literatury przedmiotu wykorzystane w pracy. Informuje krótko o założeniach metodologicznych, dokonuje charakterystyki struktury pracy oraz zawartości poszczególnych jej części (Wstęp to swoistego rodzaju wizytówka pracy, świadcząca o jej zawartości i wartości). Część teoretyczna: To 1-2 rozdziały syntetycznych rozważań nad problematyką pracy, dokonanych na podstawie studium literatury przedmiotu. Autor przeprowadza syntezę określonego wycinka wiedzy, będącej układem odniesienia do badań własnych oraz interpretacji ich wyników. Część metodologiczna: Obejmuje jeden rozdział, w którym autor prezentuje, w sposób wyczerpujący, podstawy oraz założenia metodologiczne badań własnych, a zwłaszcza: - przedmiot i cele badań, - problemy (pytania) badawcze, - hipotezy badawcze, - metody, techniki oraz narzędzia badawcze wykorzystane w procesie gromadzenia oraz opracowywania materiału empirycznego, - organizację i przebieg badań, charakterystykę terenu badań oraz badanej próby. Część empiryczna: Zawiera analizę materiału empirycznego zgromadzonego w toku badań własnych autora. Rozważania tu zawarte są nie tylko prezentacją faktografii, ale także próbą interpretacji wyników badań. Znaczący udział w powstawaniu tej części pracy powinno mieć korzystanie 7

8 z przeanalizowanej przez autora literatury naukowej, będącej istotnym wsparciem w dokonywaniu interpretacji rezultatów badań. Wskazane jest tu także odwoływanie się do doświadczeń własnych nabytych w procesie osobistego zetknięcia się studenta z rzeczywistością pedagogiczną (szczególnie podczas praktyk pedagogicznych). Zakończenie: Jest podsumowaniem całości rozważań, łącznie ze sprecyzowanymi wnioskami z przeprowadzonych badań oraz teoretycznymi i praktycznymi implikacjami pedagogicznymi. Bibliografia: Jest zestawieniem w układzie alfabetycznym z pełnymi danymi bibliograficznymi, wyłącznie tych źródeł, które zostały wykorzystane w pracy (minimum 20 pozycji). Autor powinien korzystać z najnowszej literatury przedmiotu. Preferowane jest wykorzystywanie publikacji drukowanych: wydawnictw zwartych (monografie i redakcje) oraz czasopiśmienniczych. Źródła internetowe (z renomowanych stron) są dopuszczalne, ale maksymalnie 1/3 całej bibliografii, głównie po wyczerpaniu źródeł drukowanych. Spis wykresów, tabel i rysunków: Zawarte w pracy wykresy, rysunki, tabele lub inny rodzaj materiałów powinny posiadać odrębne spisy. Każda z tych list powinna być zamieszczona na oddzielnej stronie, z użyciem formatowania analogicznego jak przy spisie treści. W spisie tabel, wykresów, itp. powinien być zamieszczony numer i tytuł danej tabeli (i innych materiałów), zgodnie z ich rozmieszczeniem w części zasadniczej pracy. Numer strony, na której je zamieszczono powinien znajdować się przy prawym marginesie strony. Tabele, rysunki itp. powinny być numerowane zgodnie z ich umiejscowieniem w rozdziałach pracy. Aneks: Umieszcza się tu głównie narzędzia badawcze, ale można także zamieścić ważne wytwory badanych osób lub instytucji. W pracach teoretycznych należy pominąć te ww. elementy, które odnoszą się wyłącznie do prac empirycznych. 8

9 3. Zasady redakcji pracy licencjackiej 3.1. Strona tytułowa pracy, oświadczenie, streszczenie Strona tytułowa pracy dyplomowej musi być zgodna z przyjętym w PSW standardem. Obowiązuje wzór strony tytułowej wraz z oświadczeniem autora i promotora oraz stroną streszczenia przedstawiony na stronie internetowej uczelni: (zakładka: Studenci/Sprawy studenckie/praca dyplomowa). Wzór trzech pierwszych stron pracy przedstawia rysunek nr 2. Rysunek 2. Przykład pierwszej strony, oświadczenia i streszczenia Źródło: ( ) Strony te zgodnie z przedstawianym wzorem nie powinny mieć umieszczonego nagłówka, stopki jak również numeru strony. 9

10 3.2. Techniczne zasady pisania prac licencjackich Zasady ogólne Podczas opracowywania pracy dyplomowej należy przyjąć następujące ustalenia: zalecana czcionka: Times New Roman lub Calibri (konsekwentnie stosowana w całej pracy); rozmiar czcionki: tytuły rozdziałów 16 pkt, tytuły podrozdziałów 14 pkt, tytuły podpunktów i tekst główny 12 pkt, przypisy 11 pkt; marginesy dla wydruku jednostronnego: wewnętrzny 3,5 cm, zewnętrzny 2,5 cm, górny i dolny 2,5 cm; marginesy dla wydruku dwustronnego (do archiwum): lustrzane; interlinia: 1,5 wiersza; odstępy w pracy: 12 pkt przed i 12 pkt po dla tytułów, podtytułów; numerowanie stron: automatyczne od strony tytułowej, w prawym dolnym rogu strony (ujawnione od strony, na której zaczyna się Wstęp); tekst justowany obustronnie Numerowanie części pracy W pracy dyplomowej do numeracji rozdziałów i podrozdziałów należy stosować numerację cyframi arabskimi (zobacz np. Spis treści w niniejszym opracowaniu). Należy przy tym pamiętać, że nie może istnieć podpunkt jeżeli nie ma podpunktu , tzn. nie można stosować pojedynczych podpunktów Język i styl pracy Nie należy pisać pracy w pierwszej osobie, np. napisałem, uważamy itp. Należy używać formy bezosobowej, np. wykonano badania, przeprowadzono analizę i stwierdzono, że. W pracy nie należy również używać mowy potocznej. 10

11 W celu wyróżnienia fragmentu pracy można stosować pogrubienia albo kursywę jednolicie w całej pracy. W przypadku stosowania w pracy skrótów należy zawsze przy pierwszym użyciu podać w nawiasach zwykłych rozwinięcie skrótu według przykładu: PSW (Państwowa Szkoła Wyższa), a w przypadku skrótów w językach obcych: CPU (ang. Central Processing Unit). Po tytule rozdziału, podrozdziału lub podpunktu nie stawia się kropki, a tytułów części pracy nie umieszcza się w cudzysłowie. Rozdziału, podrozdziału i podpunktu nie można zaczynać od rysunku, wykresu lub tabeli oraz nie może on składać się tylko z tych elementów należy je opatrzyć komentarzem. Rozdziały główne (np. 1., 2.) rozpoczynamy od kolejnych stron. Jeżeli stosowane są wyliczenia, należy używać punktorów i numeratorów w sposób jednolicie przyjęty w całej pracy. Trzeba wówczas odpowiednio zadbać o interpunkcję, tzn. jeżeli pozycja zaczyna się z dużej litery, to powinna zakończyć się kropką (wykrzyknikiem, znakiem zapytania), natomiast dla małej litery wyliczenia należy zakończyć średnikami lub przecinkami. Zaleca się promotorom, aby od samego początku współpracy ze studentem wdrażali go do solidności, rzetelności i precyzyjnego wyrażania swych myśli, by eliminowali teksty prac zawierające nadmiar cytatów, tabel czy wykresów Akapity Akapit zawiera jedną, rozbudowaną myśl autora. Nie może być zbyt krótki i składać się tylko z jednego zdania, ale nie może być też zbyt długi, dlatego na jednej stronie powinny być przynajmniej dwa akapity. Wcięcie akapitu nie powinno być większe niż 1,5cm. Nie stosujemy odstępów między akapitami Rysunki Rysunki umieszczane w pracy muszą być wyśrodkowane, czytelne, zrozumiałe i opisane z powołaniem się na źródło. Opis przykładowego obrazu przedstawiono poniżej. 11

12 Rysunek nr 3. Logo Państwowej Szkoły Wyższej im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej Źródło: ( ) Numerując rysunki należy przyjąć jedną z zasad: numerację ciągłą w całej pracy lub numerację dwuczłonową, gdzie pierwszy człon oznacza numer rozdziału, a drugi numer rysunku w danym rozdziale. Tytuł rysunku i jego źródło należy napisać pod rysunkiem czcionką rozmiar 11 pkt. Zaleca się wyśrodkowanie opisów Tabele i wykresy W pracy dyplomowej autor, zamieszczając tabele lub wykresy, powinien używać przyjętego stylu tabeli lub wykresu konsekwentnie w całej pracy. Tabelę i wykres należy opisać i zawsze określić ich źródło. Tytuł tabeli piszemy na górze a wykresu na dole; źródło w obu przypadkach umieszczamy na dole (czcionka rozmiar 11 pkt). Przykład prezentuje tabela nr 1 i wykres nr 1. Tabela nr 1. Dopuszczalne wskaźniki w procedurze antyplagiatowej Lp. Współczynnik podobieństwa Dopuszczalny próg [%] 1. Współczynnik Współczynnik 2 10 Źródło: Opracowanie własne 12

13 Wykres nr 1. Wykształcenie badanych nauczycieli Źródło: Badania własne Zasada numeracji tabel i wykresów jest taka sama jak rysunków (numeracja ciągła lub dwuczłonowa). Należy stosować jednolitą zasadę w całej pracy. Tabele i wykresy zasadniczo umieszcza się na stronie w sposób wyśrodkowany Odwołania do literatury Przygotowując pracę dyplomową autor zobligowany jest do korzystania z dorobku naukowego w danej dziedzinie. W związku z powyższym, w tekście pracy w odpowiednich miejscach, autor musi wskazać źródło, z którego korzystał. W całej pracy należy przyjąć jedną z zasad odwołań do literatury system harwardzki, zgodnie z którym: Odwołania do pracy jednego autora należy umieszczać w nawiasach okrągłych, podając nazwisko autora i rok wydania publikacji, np. (Nowak 2008); Gdy praca ma dwóch autorów, należy za każdym razem podawać obydwa nazwiska (jak wyżej), oddzielając je przecinkiem, np. (Nowak, Kowalski, 2011); Gdy praca ma więcej niż dwóch autorów, należy podawać tylko nazwisko pierwszego, dodając skrót i in., np. (Kowalski i in. 1994). W zestawieniu literatury cytowanej pod tekstem artykułu podajemy jednak nazwiska wszystkich autorów; Odwołanie do autorów o tym samym nazwisku wymaga używania za każdym razem inicjałów imienia, np. (Nowak A., 2009; Nowak B., 2013); W przypadku dosłownego cytowania fragmentu tekstu należy dokładnie wskazać stronę źródła, np. (Nowak 2008, s.15); 13

14 Cytując strony internetowe należy umieścić cytowany adres w nawiasie zwykłym w tekście artykułu. Przyjmuje się również zasadę, iż kilka publikacji cytowanych jednocześnie (w jednym nawiasie) szereguje się w kolejności chronologicznej, a nie alfabetycznej. Powołując się na opracowania i raporty przygotowane przez organizacje, instytucje itp., które nie mają podanych autorów (lub redaktorów), wówczas zamiast autora podaje się nazwę tych organizacji, np. (GUS, 2013), (PKN, 2013), (Dz. U. nr 11 poz. 123 z dn ). Gdy dokonywane jest bezpośrednie cytowanie z cudzej pracy, należy dokładnie oznaczyć przytaczany fragment za pomocą cudzysłowu, np. wartość jest to jakość bytu, o ile ten jest przedmiotem intencyjnych aktów poznawczo-pożądawczych (Krąpiec, 1979, s. 173). Na końcu pracy autor umieszcza w porządku alfabetycznym bibliografię, z której korzystał. Całość bibliografii należy podzielić na: literaturę podstawową, literaturę pomocniczą, akty prawne i źródła internetowe. Poszczególne pozycje bibliograficzne należy zapisywać według wzoru: Literatura podstawowa: 1. Kunowski S. (2003), Wartości w procesie wychowania, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków. 2. Ostrowska U. (2006), Aksjologiczne podstawy wychowania, w: B. Śliwerski (red.), Pedagogika, Gdańskie Wydawnictwo Pedagogiczne, Gdańsk, s Rynio A. (2007), Wychowanie osoby w nauczaniu Jana Pawła II, Rozprawy Naukowe, t. I, Państwowa Szkoła Wyższa, Biała Podlaska, s Literatura pomocnicza: 1. Bartnik S. Cz. (2000), Personalizm, Wydawnictwo Ojców Kapucynów, Lublin. 2. Dyczewski L. ( 1995,) Kobieta w rodzinie i społeczeństwie, Etos nr 1, Katolicki Uniwersytet Lubelski, Lublin, s

15 Akty prawne: 1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12 lutego 2002 roku w sprawie ramowych programów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. 2002, nr 15, poz. 142). 2. Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 1 marca 2013 roku w sprawie nagród ministra dla nauczycieli akademickich (Dz. U. 2013, nr 0, poz. 296). Źródła internetowe: 1. ( ) ( ). Nie wstawiamy adresu strony internetowej jako hiperłącza (np. należy zastosować czarny kolor czcionki, bez podkreślenia. Spis stron internetowych powinien być ponumerowany i uporządkowany według daty odczytu Przypisy dolne Przypisy dolne w przypadku stosowania systemu harwardzkiego, służą autorowi do uzupełniania, interpretowania i komentowania myśli poruszanych w tekście, np.: W ujęciu personalistycznym 1 szeroko znane jest ujęcie K. Schallera, który mówi, że wychowanie są to sposoby i procesy, które istocie ludzkiej pozwalają odnaleźć się w swoim człowieczeństwie (Schaller, 1977, s. 248). 1 Termin personalizm pochodzi od łacińskiego słowa persona. Ten zaś, pochodzi prawdopodobnie od etruskiego słowa phersu, które oznaczało aktora w masce, odgrywającego jakąś rolę na scenie. Polski termin osoba wywodzi się prawdopodobnie z indoeuropejskiego zaimka se i oznacza odniesienie człowieka do samego siebie, do własnego ja (zob. S.Cz. Bartn ik, Personalizm uniwersalistyczny, Personalizm nr 2, 2002, s. 54). Personalizm w pedagogice, sięga odległej tradycji wychowania, zwłaszcza chrześcijańskiej (zob. R. Guardini, Podstawy pedagogiki, w: Bóg daleki Bóg bliski, tłum. J. Koźbiał, Poznań, Wydawnictwo W drodze, 1991, s ), jest to pogląd podkreślający prymat osób (zob. E.L. Mascall, Chrześcijańska Koncepcja Człowieka, Warszawa, Wydawnictwo Pax, 1962, s. 9-22). Osoba jest centralnym pojęciem personalizmu (zob. W. Granat, Personalizm chrześcijański. Teologia osoby ludzkiej, Poznań, Wydawnictwo Księgarnia Św. Wojciecha, 1985, s ). Jej pierwszą definicję sformułował rzymski filozof Anicius Boethius: osoba jest indywidualną substancją natury rozumnej (S.Cz. Bartnik, Personalizm, Lublin, Wydawnictwo Ojców Kapucynów, 2000, s. 84). 15