Opis modułu kształcenia / przedmiotu (sylabus)

Transkrypt

1 Opis modułu kształcenia / przedmiotu (sylabus) Rok akademicki: 2012/2013 Grupa przedmiotów: Numer katalogowy: Nazwa przedmiotu 1) : Patomorfologia Zwierząt ECTS 2) 10 Tłumaczenie nazwy na jęz. angielski 3) : Kierunek studiów 4) : Koordynator przedmiotu 5) : Prowadzący zajęcia 6) : Jednostka realizująca 7) : Wydział, dla którego przedmiot jest realizowany 8) : Status przedmiotu 9) : Cykl dydaktyczny 10) : Założenia i cele przedmiotu 12) : Formy dydaktyczne, liczba godzin 13) : Metody dydaktyczne 14) : Animal Pattomorphology Weterynaria Dr hab. Rafał Sapierzyński Dr hab. Rafał Sapierzyński - kierownik Zakładu Dr hab. Wojciech Bielecki samodzielny Dr Barbara Osińska - adiunkt Dr Hanna Sendecka - adiunkt Dr Małgorzata Sobczak-Filipiak - adiunkt Dr Anna Rodo - adiunkt Dr Izabella Dolka - adiunkt Zakład Patomorfologii Zwierząt, Katedra Patologii i Diagnostyki Weterynaryjnej, Wydział Medycyny Weterynaryjnej, SGGW w Warszawie Wydział Medycyny Weterynaryjnej a) przedmiot kierunkowy Patomorfologia Zwierząt Semestr zimowy (rok III), semestr letni (rok III), semestr zimowy (rok IV) b) stopień podstawowy: rok III i IV c) stacjonarne Jęz. wykładowy 11) : polski Celem nauczania jest: poznanie i przyswojenie: wiedzy z zakresu anatomii patologicznej zwierząt, metod wykonywania sekcji zwłok różnych gatunków zwierząt domowych. Opanowanie umiejętności pobierania, przechowywania i przesyłania materiału do badań histopatologicznych, cytopatologicznych, a także nabycie umiejętności w interpretacji wyników takich badań. Umiejętność wykonywania podstawowych badań mikroskopowych - cytopatologicznych. a) Wykłady; liczba godzin 90; b) Ćwiczenia oparte na samodzielnym wykonywaniu sekcji zwłok zwierząt; liczba godzin 52; c) Ćwiczenia oparte na samodzielnym prowadzeniu obserwacji histopatologicznych; liczba godzin 30; d) Ćwiczenia oparte na samodzielnym wykonywaniu badań cytopatologicznych; liczba godzin 6 e) Seminaria; liczba godzin 4; f) KOLOKWIA I ZALICZENIA liczba godzin 28 Wykłady, samodzielna praca w laboratorium histopatologicznym,, samodzielna praca w sali sekcyjnej przeprowadzanie sekcji zwłok, seminarium. Plan wykładów z przedmiotu Patomorfologia Zwierząt Pełny opis przedmiotu 15) : rok III sem. 5 r. akad. 2012/2013 Tematy wykładów: 1. Wprowadzenie do patologii. Krótki rys historyczny, definicje, pochodzenie. Podstawy cytopatologii, Czynniki uszkadzające. 2. Mechanizmy uszkodzenia odwracalnego i nieodwracalnego komórki. Śmierć komórki (martwica, apoptoza, autoliza pośmiertna) oraz organizmu - oznaki śmierci. 3. Uszkodzenie postępujące - zwyrodnienie. Zaburzenia gospodarki wodnej, Zwyrodnienie gospodarki tłuszczowej, Zaburzenie gospodarki węglowodanami. 4. Uszkodzenie postępujące - zwyrodnienie. Zwyrodnienia białkowe (zwyrodnienie szkliste, skrobiawica, zwyrodnienie białek tkanki łącznej, nieprawidłowe rogowacenie 5. Uszkodzenie postępujące - zwyrodnienie. Zaburzenia gospodarki barwnikami, zaburzenia gospodarki mineralnej. 6. Zaburzenia wzrostu komórek i tkanek. Zanik, rozrost, przerost, odrost, metaplazja, dysplazja. 7. Zaburzenia wzrostu komórek i tkanek. Zaburzenia rozwojowe - przyczyny, mechanizmy i teratogeneza formalna. 8. Zaburzenia w krążeniu. Zmiany objętości krwi, wynaczynienia, obrzęk, wstrząs. 9. Zaburzenia w krążeniu. Zakrzepica i zatorowość, zawały, nieprawidłowe zespolenia naczyniowe, tętniaki i żylaki. 10. Zapalenie - czynniki zapaleniotwórcze - mechanizm reakcji zapalnej. Patomorfologia zapalenia ostrego. 11. Zapalenie - zapalenie przewlekłe, przyczyny, mechanizm oraz patomorfologia zapalenie przewlekłego. Reperacja oraz gojenie ran. 12. Nowotworzenie. Przyczyny nowotworów - karcinogeny. Mechanizm karcinogenezy. Onkogeny, wirusy onkogenne. 13. Nowotworzenie - występowanie, budowa nowotworu, klasyfikacja nowotworów. 14. Nowotwory - wzrost i rozprzestrzenianie się nowotworów, wpływ nowotworu na organizm gospodarza. Przykłady nowotworów. 15. Rozpoznawanie nowotworów. Wprowadzenie do cytopatologii klinicznej. rok III sem. 6 r. akad Patomorfologia skóry - wiadomości ogólne. Metody badania skóry - badanie mikroskopowe. Zaburzenia wrodzone, fizyczne i chemiczne uszkodzenie skóry. 7

2 17. Patomorfologia skóry - choroby wywołane przez czynniki biologiczne (wirusy, bakterie, grzyby, algi oraz pasożyty) 18. Patomorfologia skóry: choroby o podłożu immunologicznym, choroby o niewyjaśnionej etiologii. Nowotwory skóry. 19. Patomorfologia układu immunologicznego - grasica i śledziona. Budowa i funkcja, odpowiedź na czynniki uszkadzające. Zaburzenia wrodzone, zmiany wsteczne, zapalenia. Zmiany rozrostowe i nowotworzenie. 20. Patomorfologia układu immunologicznego - węzły chłonne. Budowa i funkcja, odpowiedź na czynniki uszkadzające. Metody badania węzłów chłonnych. Zaburzenia wrodzone, zmiany wsteczne. Rozrosty odczynowe węzłów chłonnych i zapalenie. Nowotworzenie: nowotwory pierwotne - chłoniaki i przerzuty nowotworowe. 21. Patomorfologia szpiku kostnego. Budowa i funkcja i metody badania szpiku kostnego. Odpowiedź szpiku kostnego na czynniki uszkadzające. Zmiany rozrostowe szpiku kostnego. Białaczki. 22. Patomorfologia narządu ruchu - kości. Budowa i funkcja, odpowiedź na czynniki uszkadzające. Metody badania kości. Zaburzenia wrodzone, zmiany wsteczne. Zapalenia, choroby metaboliczne. Nowotwory kości. 23. Patomorfologia narządu ruchu - stawy i mięśnie. Budowa i funkcja, odpowiedź na czynniki uszkadzające. Metody badania mięśni i stawów. Zaburzenia wrodzone, zwyrodnienie oraz nowotwory stawów i mięśni. 24. Patomorfologia błon i jam surowiczych. Badanie jam surowiczych, ocena płynu z jam ciała. Gaz w jamach ciała, płyn w jamach ciała, guz w jamach ciała. 25. Patomorfologia układu dokrewnego - przysadka, tarczyca i przytarczyce. 26. Patomorfologia układu dokrewnego - nadnercza, część wewnątrzwydzielnicza trzustki, układ komórek APUD. 27. Patologia układu pokarmowego - jama ustna i przełyk 28. Patologia układu pokarmowego - przedżołądki i żołądek 29. Patologia układu pokarmowego - jelito cienkie i grube 30. Patologia układu pokarmowego - wątroba i trzustka. Budowa i rola wątroby. Zaburzenia rozwojowe, zmiany wsteczne. Zapalenie wątroby etiologia, obraz anatomopatologiczny, wybrane jednostki chorobowe. Marskość wątroby i jej konsekwencje dla organizmu. Włóknienie wątroby. Nowotwory wątroby pierwotne i przerzutowe; guzki rozrostowe. Biopsja wątroby: wskazania, przeciwwskazania, dokumentacja kliniczna, metodyka (w kontekście oczekiwanych wyników badania), powikłania. Budowa dróg żółciowych i pęcherzyka żółciowego. Zaburzenia rozwojowe. Zwężenie, zatkanie dróg żółciowych. Kamica. Zapalenie pęcherzyka żółciowego. Zmiany rozrostowe cystic mucinuous hyperplasia. Budowa i rola trzustki. Zaburzenia rozwojowe. Zmiany pośmiertne. Zanik trzustki. Ostra martwica trzustki. Zapalenie trzustki. Nowotwory. Rok IV sem. 7 r. akad. 2013/ Patomorfologia układu oddechowego. Górne drogi oddechowe - jama nosowa i zatoki przynosowe, gardło, krtań, tchawica, worki powietrzne u koni: zaburzenia rozwojowe; zmiany kształtu tchawicy i oskrzeli; zaburzenia w krążeniu; zapalenie górnych dróg oddechowych (jednostki chorobowe charakterystyczne dla różnych gatunków zwierząt domowych); nowotwory górnych dróg oddechowych; pasożyty górnych dróg oddechowych. 2. Patomorfologia układu oddechowego. Płuca: zmiany pośmiertne; zaburzenia rozwojowe; niedodma płuc; rozedma płuc; zaburzenia w krążeniu (niedokrwienie, przekrwienie czynne i bierne, obrzęk płuc, wylewy krwi w płucach, zatory płuc, zakrzepica płuc, zawał krwotoczny płuc, nadciśnienie płucne); zapalenia płuc (ododskrzelowe pęcherzykowe, śródmiąższowe, szczególne postacie zapalenia, zapalenie ziarniniakowe); nowotwory płuc. 3. Patomorfologia układu krążenia. Zaburzenia rozwojowe serca i worka osierdziowego. Patologia osierdzia i nasierdzia, nieprawidłowa zawartość worka osierdziowego, pęknięcia worka osierdziowego, zapalenie osierdzia. Patologia wsierdzia: zmiany wsteczne, wylewy krwi, zapalenie. Patologia mięśnia sercowego: zmiany pośmiertne, niewydolność serca (pojęcie serce płucne, mechanizmy kompensacyjne, przerost mięśnia sercowego, roztrzeń serca), kardiomiopatie (pierwotne i wtórne), zmiany wsteczne, zaburzenia w krążeniu, pęknięcia serca (pojęcie tamponada serca ), zapalenia mięśnia sercowego, nowotwory serca. 4. Patomorfologia układu moczowego - nerki 5. Patomorfologia układu moczowego - drogi wyprowadzające mocz. 6. Patomorfologia układu moczowego - wybrane zagadnienia. 7. Patomorfologia układu rozrodczego męskiego. Jądra, gruczoł krokowy, nasieniowody i prącie. Zaburzenia rozwojowe i zaburzenia spermatogenezy, zaburzenia w krążeniu, zapalenie, nowotwory jąder. Wybrane jednostki chorobowe. 8. Patomorfologia układu rozrodczego żeńskiego. Jajniki, jajowody, macica. Zaburzenia rozwojowe i zmiany wsteczne, zapalenie, nowotworzenie w obrębie układu rozrodczego żeńskiego. 9. Patomorfologia układu rozrodczego żeńskiego. Pochwa i zewnętrzne narządy płciowe. Patomorfologia gruczołu sutkowego: zapalenia, zmiany rozrostowe i nowotworzenie. 10. Patologia noworodków - szczenięta i kocięta. Wywiad kliniczny. Fizjologiczny czas trwania ciąży. Rozwój osobniczy. Przyczyny poronień zakaźne i niezakaźne. Określanie wieku poronionego płodu. Śmiertelność noworodków i młodych zwierząt, przyczyny upadków. Wady rozwojowe z uwzględnieniem predylekcji rasowych. Patomorfologia wybranych chorób zakaźnych i pasożytniczych młodych zwierząt. Przesyłanie materiału do badań anatomopatologicznych i bakteriologicznych; metodyka badań sekcyjnych płodu/noworodka. 11. Patologia noworodków - zwierzęta gospodarskie. Wywiad kliniczny. Fizjologiczny czas trwania ciąży. Rozwój osobniczy. Przyczyny poronień zakaźne i niezakaźne. Określanie wieku poronionego płodu. Śmiertelność noworodków i młodych zwierząt, przyczyny upadków. Wady rozwojowe z uwzględnieniem predylekcji rasowych. Patomorfologia wybranych chorób zakaźnych i pasożytniczych młodych zwierząt. Przesyłanie materiału do badań anatomopatologicznych i bakteriologicznych; metodyka badań sekcyjnych płodu/noworodka. 12. Patomorfologia układu nerwowego. Ośrodkowy układ nerwowy 13. Patomorfologia układu nerwowego. Ośrodkowy układ nerwowy c.d., nerwy obwodowe. 14. Patomorfologia narządów zmysłów - oko i ucho. Wybrane zagadnienia z patologii narządów zmysłów. 15. Wprowadzenie do weterynarii sądowej. Tanatologia. Ewolucja definicji śmierci. Patomorfologia wstrząsu. Rany postrzałowe. Uraz mechaniczny. Porażenie prądem elektrycznym. Zarys patomorfologiczny wybranych zatruć. Dokumentacja: skierowanie do sekcji, powołanie biegłego. Badanie sekcyjne zwierząt dla celów sądowych; dokumentacja badań; pobieranie i przechowywanie materiału do badań toksykologicznych; zabezpieczanie pocisków; przekazywanie pobranego materiału i wyników badań. Program ćwiczeń z patomorfologii zwierząt rok III sem. 5 r. akad. 2012/ S-1 Sekcja zwłok - wprowadzenie. Podstawowe zasady przeprowadzania sekcji zwłok, zasady bezpieczeństwa w sali sekcyjnej. Dokumentacja: skierowanie do sekcji, protokół sekcji zwłok - struktura i zasada pisania. Sekcja pokazowa. 2. H-1 - Histopatologia - martwica, apoptoza i zmiany pośmiertne. Barwienia histochemiczne - zasady i zastosowanie a. Dystrofia wątroby na tle dietetycznym (45) b. Ogniskowa martwica w wątrobie przy cholerze drobiu (43) c. Martwica serowata - ogniska martwicy w obrębie raka płaskonabłonkowego rogowaciejącego (18) 8

3 d. Jelito - autoliza pośmiertna. 3. S-2 - Sekcja pokazowa - sekcja psa lub kota 4. H-2. Histopatologia - zwyrodnienie. Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej, zwyrodnienie tłuszczowe, zwyrodnienie białkowe a. Przyćmienie miąższowe nerki (10) b. Zwyrodnienie tłuszczowe wątroby (11) c. Zwyrodnienie szkliste nerki (14) d. Zwyrodnienie szkliste mięśni (15) e. Amyloidoza śledziony (12) 5. S-3 - Sekcja pokazowa - sekcja świni. 6. H-3 - Histopatologia - zwyrodnienie c.d. Zaburzenia gospodarki barwnikowej i mineralnej. Zaburzenia wzrostu komórek a. Zwyrodnienie szkliste i zwapnienie aorty (13) b. Pylica węglowa płuc (24) c. Czerniaczka wątroby (9) d. Rozedma pęcherzykowa płuc (8) e. Zanik śledziony po zastoju (7) f. Rozrost tkanki łącznej- ziarnina (27) 7. S-4 - Sekcja - zaliczenie techniki sekcyjnej - kolokwium 8. H-4 - Histopatologia - zaburzenia w krążeniu. a. Zastój krwi w wątrobie (2) b. Wylewy krwi w nerce (1) c. Obrzęk płuc (6) d. Zakrzep (5) e. Zawał krwotoczny płuc (23) f. Zawał bezkrwisty nerki (58) 9. S-5 - Zaliczenie techniki sekcyjnej - kolokwium II (dla osób, które zdały kolokwium w I terminie sekcja) 10. H-5. Zapalenie. Zapalenie ostre a. Nieżytowe zapalenie płuc (26) b. Włóknikowe zapalenie płuc (25) c. Ropne zatorowe zapalenie nerek (55) d. Zapalenie mózgu ostre nieropne (54) e. Ropne zapalenie mózgu w przebiegu listeriozy (35) 11. S-6. Sekcja pokazowa 12. H-6. Histopatologia - kolokwium. Śmierć komórki, zwyrodnienie, zaburzenia wzrostu i zaburzenia w krążeniu. 13. S-7. Sekcja zwłok. Sekcje samodzielne studentów. 14. H-7. Histopatologia - II termin kolokwium. 15. S-8. Sekcja zwłok. Sekcje samodzielne studentów. rok III sem. 6 r. akad S-1 Sekcja zwłok przypomnienie techniki sekcyjnej 17. H-8 Histopatologia. Zapalenie przewlekłe. a. Organizacja włóknika w przebiegu urazowego zapalenia osierdzia (28) b. Śródmiąższowe przewlekłe zapalenie nerek (30) c. Śródmiąższowe zapalenie płuc (31) d. Gruźlica prosowata płuc (33) e. Promienica sutka (38) f. Guzek pasożytniczy (37) 18. S-2 Sekcja zwłok zaliczenie techniki sekcyjnej 19. H-9 Histopatologia. Nowotwory nabłonkowe a. Brodawczak (16) b. Rak płaskonabłonkowy rogowaciejący (18) c. Gruczolak (17) d. Gruczolak gruczołów okołoodbytowych (68) e. Gruczolakorak gruczołu sutkowego (69) f. Guz podstawnokomórkowy (63) 20. S-3 Sekcja zwłok zaliczenie techniki sekcyjnej 21. H-10 Histopatologia. Nowotwory mezenchymalne a. Włókniak (20) b. Włókniakomięsak (36) c. Tłuszczak (65) d. Tłuszczakomięsak (64) e. Chłoniak (21/51) f. Guz z komórek tucznych (62) g. Czerniak (22) 22. S-4 Sekcja zwłok diagnostyka sekcyjna 23. H-11 Histopatologia - wybrane jednostki chorobowe a. Kokcydioza wątroby (48) b. Bąblowica wątroby (49) c. Włośnica mięśni (46) d. Zapalenie płuc robacze (42) e. Motyliczość wątrobowa (50)/ do wymiany 24. S-5 Sekcja zwłok diagnostyka sekcyjna 25. H-12 Histopatologia - wybrane jednostki chorobowe a. Zaraza płucna bydła (41) b. Niedokrwistość zakaźna koni (40) c. Zakaźne zapalenie wątroby psów - choroba Rubartha (53) d. Zmiany w płucach przy nosówce (61) e. Panleukopenia kotów (70) 26. S-6. Sekcja zwłok diagnostyka sekcyjna 27. H-13 Histopatologia - kolokwium I termin (zapalenie, nowotworzenie, wybrane jednostki chorobowe) 28. S-7. Sekcja zwłok diagnostyka sekcyjna 29. H-14 Histopatologia - kolokwium II termin 9

4 30. S-8. Sekcja zwłok diagnostyka sekcyjna rok IV sem. 7 r. akad. 2013/ S-1 Sekcja zwłok diagnostyka sekcyjna 2. C - 1. Cytopatologia kliniczna - metody pobierania materiału do badań cytopatologicznych. Wykonywanie rozmazów, utrwalanie i przesyłanie materiału do laboratorium. Interpretacja wyniku badania cytopatologicznego (AR). 3. S-2 - Sekcja zwłok pobieranie materiału do badań cytopatologicznych 4. Sem - 2. Kot z gorączką i apatią - seminarium (RS) 5. S-3. Sekcja zwłok diagnostyka sekcyjna 6. C - 2. Cytopatologia kliniczna zapalenia: zapalenie ropne, zapalenie ropno-ziarniniakowe, zapalenie tkanki podskórnej, rozrost odczynowy węzła chłonnego 7. S-4. Sekcja zwłok - diagnostyka sekcyjna 8. C - 3. Cytopatologia kliniczna nowotwory: mięsak, gruczolakorak, guz z komórek tucznych, chłoniak, tłuszczak 9. S-5 - Sekcja zwłok diagnostyka sekcyjna 10. Sem - 5. Histopatologia kliniczna - metody pobierania i utrwalania materiału. Zabezpieczanie i przesyłanie materiału, skierowane do badania histopatologicznego. Interpretacja wyniku badania histopatologicznego (HS) 11. S-6 - Sekcja zwłok diagnostyka sekcyjna 12. S-7 - Diagnostyka sekcyjna - zaliczenie 13. S-8 -Diagnostyka sekcyjna - zaliczenie 14. S-9 - Diagnostyka sekcyjna - zaliczenie 15. S-10 - Diagnostyka sekcyjna - zaliczenie Wymagania formalne (przedmioty wprowadzające) 16) : Założenia wstępne 17) : Efekty kształcenia 18) : anatomia prawidłowa, anatomia topograficzna, histologia, fizjologia, fizjopatologia, immunologia, mikrobiologia Student posiada wiedze teoretyczną i praktyczną zdobytą na z w/w przedmiotach Student potrafi pracować z mikroskopem świetlnym 01 student posiada wiedze teoretyczną z zakresu patologii ogólnej zwierząt, patologii szczegółowej zwierząt, patologii klinicznej, rozpoznaje zmiany histopatologiczne w wycinkach narządów pobranych od chorych zwierząt 02 - student zna zasady BHP obowiązujące w trakcie wykonywania sekcji zwłok zwierząt oraz pracy w laboratorium histopatologicznym 03 student potrafi wykonać sekcję zwłok psa, kota, świni, przeżuwacza i konia, łącznie z interpretacją zmian makroskopowych, potrafi powiązać obraz zmian z jednostkami chorobowymi oraz jest w stanie powiązać zależności pomiędzy zmianami w różnych narządach wewnętrznych 04 student potrafi wykonać biopsje cienkoigłową, wykonać rozmazy cytologiczne i wykonać obserwację mikroskopową/przesłać poprawnie materiał do laboratorium cytopatologicznego, potrafi zinterpretować wynik badania cytopatologicznego 05 student potrafi pobrać materiał tkankowy do badań histopatologicznych (wycinki narządów wewnętrznych, patologiczne tkanki usunięte w trakcie zabiegów, bioptaty tkankowe, odpowiednio zabezpieczyć i właściwie przesłać do laboratorium histopatologicznego, potrafi zinterpretować wynik badania histopatologicznego Sposób weryfikacji efektów kształcenia 19) : Forma dokumentacji osiągniętych efektów kształcenia 20) : Elementy i wagi mające wpływ na ocenę końcową 21) : Miejsce realizacji zajęć 22) : Literatura podstawowa i uzupełniająca 23) : 01, 02, 03, 04 zaliczenie ustne na podstawie zdobytej wiedzy; rozpoznanie preparatów mikroskopowych 03 zaliczenie praktyczne z techniki sekcyjnej oraz diagnostyki sekcyjnej student samodzielnie wykonuje sekcje zwłok zgodnie z obowiązującymi procedurami potrafi zinterpretować obraz zmian sekcyjnych Ocena zdobyta w czasie kolokwium lub zaliczenia przedmiotu 01, %; 03, 04, % Zakład Patomorfologii Zwierząt, Katedra Patologii i Diagnostyki Weterynaryjnej, Wydział Medycyny Weterynaryjnej, SGGW w Warszawie 1. Wykłady: patologia ogólna 30 godz. 2. Wykłady: patologia szczegółowa 60 godz. 3. Skrypt do zajęć praktycznych z histopatologii: Materiały pomocnicze do ćwiczeń z histopatologii zwierząt. (SGGW edit. E. Malicka) 4. Skrypt do zajęć praktycznych z sekcji zwłok zwierząt: Sekcja Zwłok zwierząt (SGGW edit. E. Malicka) 5. Patologia ogólna zwierząt (Wydawnictwo Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, edit. J.A. Madej) 6. Patologia szczegółowa zwierząt (Wydawnictwo Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, edit. J.A. Madej) 7. Onkologia praktyczna psów i kotów. (Wydawnictwo Elsevier Polska,Urban & Partner, Rafał A. Sapierzyński) 8. Podstawy cytopatologii (Wydawnictwo Urban & Partner, Janusz A. Madej) 9. Pathologic basis of veterinary disease. M. D. McGavin and J. F. Zachary. Mosby-Elsevier Ed. 10. Introduction to veterinary pathology. N. F. Cheville, Blackwell Publishing UWAGI 24) : Wskaźniki ilościowe charakteryzujące moduł/przedmiot 25) : Szacunkowa sumaryczna liczba godzin pracy studenta (kontaktowych i pracy własnej) niezbędna dla osiągnięcia zakładanych efektów kształcenia 18) - na tej podstawie należy wypełnić pole ECTS 2 : Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich: 210 h 10 ECTS 10

5 Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym, takich jak zajęcia laboratoryjne, projektowe, itp.: 6 ECTS Tabela zgodności kierunkowych efektów kształcenia efektami przedmiotu 26) Nr /symbol Wymienione w wierszu efekty kształcenia: efektu 01 student posiada wiedze teoretyczną z zakresu patologii ogólnej zwierząt, patologii szczegółowej zwierząt, patologii klinicznej; zna i interpretuje zmiany patofizjologiczne w narządach i układach oraz mechanizmy biologiczne (w tym immunologiczne) i farmakologiczne umożliwiające powrót do zdrowia; posługuje się polską i łacińską nomenklaturą medyczną; posługuje się językiem obcym nowożytnym w stopniu umożliwiającym komunikację ze specjalistami w obszarze nauk weterynaryjnych i pokrewnych oraz korzysta z obcojęzycznych materiałów źródłowych; opisuje, wyjaśnia i interpretuje zaburzenia na poziomie komórki, tkanki, narządu, układu i organizmu w przebiegu choroby; opisuje, wyjaśnia i interpretuje mechanizmy patologii narządowych i ustrojowych; opisuje i interpretuje przyczyny i objawy, opisuje i interpretuje zmiany anatomopatologiczne; zbiera, analizuje i właściwie interpretuje dane kliniczne oraz wyniki badań laboratoryjnych i dodatkowych 02 student zna zasady BHP obowiązujące w trakcie wykonywania sekcji zwłok zwierząt oraz pracy w laboratorium histopatologicznym wdraża właściwe procedury w przypadku stwierdzenia choroby podlegającej obowiązkowi zgłaszania; wdraża zasady aseptyki i antyseptyki chirurgicznej oraz stosuje właściwe metody sterylizacji sprzętu 03 student potrafi wykonać sekcję zwłok psa, kota, świni, przeżuwacza i konia, łącznie z interpretacją zmian makroskopowych, potrafi powiązać obraz zmian z jednostkami chorobowymi oraz jest w stanie powiązać zależności pomiędzy zmianami w różnych narządach wewnętrznych; wdraża właściwe procedury w przypadku stwierdzenia choroby podlegającej obowiązkowi zgłaszania; wdraża zasady aseptyki i antyseptyki chirurgicznej oraz stosuje właściwe metody sterylizacji sprzętu; wykonuje sekcję zwłok wraz z opisem, pobiera próbki i zabezpiecza je do transportu, 04 student potrafi wykonać biopsje cienkoigłową, wykonać rozmazy cytologiczne i wykonać obserwację mikroskopową/przesłać poprawnie materiał do laboratorium cytopatologicznego, potrafi zinterpretować wynik badania cytopatologicznego; pobiera, zabezpiecza i zna zasady transportu próbek oraz wykonywania standardowych testów laboratoryjnych, a także prawidłowo analizuje i interpretuje wyniki badań laboratoryjnych; wykonuje sekcję zwłok wraz z opisem, pobiera próbki i zabezpiecza je do transportu, 05 student potrafi pobrać materiał tkankowy do badań histopatologicznych (wycinki narządów wewnętrznych, patologiczne tkanki usunięte w trakcie zabiegów, bioptaty tkankowe, odpowiednio zabezpieczyć i właściwie przesłać do laboratorium histopatologicznego, potrafi zinterpretować wynik badania histopatologicznego; pobiera, zabezpiecza i zna zasady transportu próbek oraz wykonywania standardowych testów laboratoryjnych, a także prawidłowo analizuje i interpretuje wyniki badań laboratoryjnych; wykonuje sekcję zwłok wraz z opisem, pobiera próbki i zabezpiecza je do transportu, Odniesienie do efektów dla programu kształcenia na kierunku WW_NP7; WW_NP13; WW_NP14; W_NK1; W_NK2; W_NK3; W_NK7 U_PUZ8; U_PUZ13; U_PUZ8; U_PUZ13; U_PUZ15; U_PUZ6; U_PUZ15; U_PUZ6; U_PUZ15; 11

6 Instrukcja wypełniania pól opisu modułu kształcenia/przedmiotu Opis przedmiotu kształcenia jest dokumentem ogólnodostępnym. Wypełnienie opisu przedmiotu stanowi zobowiązanie, że treści przedmiotu, jego zaliczenie (wpływ poszczególnych elementów na ocenę ostateczną), dokumentowanie osiąganych efektów kształcenia i inne zawarte w nim elementy będą prowadzone zgodnie z opisem. 1. Nazwa przedmiotu - dokładna, jednoznaczna nazwa modułu/przedmiotu. Wpisana do formularza nazwa zostanie umieszczona w systemie HMS i będzie powielana w dokumentach dot. przebiegu studiów (protokoły zaliczeń, karty przebiegu studiów, wykazy zajęć, itp.) oraz wydrukowana w suplemencie do dyplomu. 2. Punkty ECTS - liczba całkowita, należy wpisać liczbę punktów ECTS przyporządkowaną przedmiotowi wynikającą z sumarycznej liczby godzin pracy studenta potrzebnych do osiągnięcia efektów kształcenia dla modułu/przedmiotu (sumy godzin wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego oraz godzin pracy własnej studenta) Objaśnienia dot. punktów ECTS znajdują się w punkcie dotyczącym wskaźników ilościowych charakteryzujących przedmiot 25). 3. Tłumaczenie nazwy na język angielski - informacja ta, podobnie jak Nazwa przedmiotu 1), będzie powielana w dokumentach pochodnych oraz wydrukowana w suplemencie do dyplomu w tłumaczeniu na jęz. angielski. 4. Kierunek studiów - kierunek studiów w ramach którego realizowany jest moduł/przedmiot. 5. Koordynator przedmiotu - należy wpisać osobę odpowiedzialną za moduł/przedmiot - imię, nazwisko wraz ze stopniem i tytułem naukowym. Koordynator modułu/przedmiotu prowadzi zajęcia ze studentami z opisywanego modułu/przedmiotu. Osoba ta będzie wpisana do Systemu Elektronicznej Obsługi Studentów jako odpowiedzialna za przedmiot, wprowadzenie oceny i będzie podlegała studenckiej ocenie. 6. Prowadzący zajęcia - na etapie projektowania programu kształcenia dopuszczalny jest zapis - pracownicy katedry/zakładu. Kierownik jednostki realizującej 7) przedmiot zobowiązany jest do określenia składu zespołu realizującego przedmiot w każdym roku akademickim. Wszystkie osoby prowadzące zajęcia ze studentami będą podlegały studenckiej ocenie. 7. Jednostka realizująca - należy podać pełną nazwę jednostki realizującej przedmiot. Należy podać nazwę Wydziału, Katedry, Zakładu. 8. Wydział, dla którego przedmiot jest realizowany - pole wypełniane wyłącznie w przypadku, gdy moduł/przedmiot jest realizowany dla Wydziału innego niż macierzysty. 9. Status - należy zamieścić informacje: a) czy przedmiot jest podstawowy, kierunkowy, fakultatywny, itp., b) na którym stopniu i roku studiów jest realizowany, c) dla jakiej formy studiów jest realizowany (studia stacjonarne, niestacjonarne). 10. Cykl dydaktyczny - należy wpisać informację w jakim cyklu dydaktycznym przedmiot jest realizowany, np. semestr zimowy (jeżeli przedmiot jest realizowany wyłącznie w semestrze zimowym); semestr letni (jeżeli przedmiot jest realizowany wyłącznie w semestrze letnim). 11. Język wykładowy - należy podać w jakim języku przedmiot jest realizowany - w języku polskim, w jęz. angielskim, lub jednocześnie w jęz. polskim i angielskim (np. dla potrzeb programów wymiany). 12. Założenia i cele przedmiotu - należy umieścić krótki opis treści modułu/przedmiotu, rozszerzający sformułowania zawarte w Nazwie przedmiotu 1). Wskazane jest pokazanie powiązań z innymi przedmiotami lub dziedzinami. 13. Formy dydaktyczne, liczba godzin - należy podać informacje, w jakiej formie dydaktycznej przedmiot jest realizowany (wykład, ćwiczenia audytoryjne / ćwiczenia laboratoryjne / ćwiczenia projektowe / ćwiczenia terenowe / ćwiczenia seminaryjne / praktyka zawodowa itp., zgodnie z normatywami wewnętrznymi SGGW). Jeżeli przedmiot jest realizowany w kilku formach dydaktycznych, należy wskazać wszystkie. W polu tym należy również podać liczbę godzin zajęć dla danej formy dydaktycznej (odrębnie dla każdej). 14. Metody dydaktyczne - należy wpisać informacje o stosowanych przez prowadzących zajęcia metodach dydaktycznych np. dyskusja, projekt, rozwiązywanie problemu, doświadczenie/eksperyment, studium przypadku, gry symulacyjne, analiza i interpretacja tekstów źródłowych, indywidualne projekty studenckie, konsultacje itp. 15. Pełny opis przedmiotu - należy rozszerzyć informacje zawarte w polu Założenia i cele przedmiotu 12). Umieszczamy w miarę możliwości zwięzły opis treści modułu/przedmiotu. Jeżeli przedmiot realizowany jest w kilku formach (np. wykład i ćwiczenia), należy zwięźle opisać każdą z tych form. Sposób opisu przedmiotu (tekst ciągły/punktory i numeracja) w ramach kierunku powinien być jednolity. 16. Wymagania formalne (przedmioty wprowadzające) - należy podać ewentualne nazwy przedmiotów, których wcześniejsze formalne zaliczenie jest niezbędne do realizacji opisywanego modułu/przedmiotu. 17. Założenia wstępne - należy podać zakres wiedzy i umiejętności, jakie powinien posiadać student przed rozpoczęciem modułu/przedmiotu (o ile występują). 18. Efekty kształcenia - należy zamieścić efekty kształcenia (opisane za pomocą tzw. czasowników akcji ) - wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne, które student nabywa poprzez realizację danego modułu/przedmiotu. Jeżeli przedmiot jest realizowany w kilku formach (np. wykład i ćwiczenia), należy w tym polu przedstawić zdefiniowane efekty kształcenia wspólnie dla wszystkich form. Efekty kształcenia należy przyporządkować do tabeli zgodności efektów dla programu kształcenia (efektów kierunkowych), znajdującej się pod tabelą opisu modułu/przedmiotu 26). Zalecana liczba efektów kształcenia dla modułu/przedmiotu to Sposób weryfikacji efektów kształcenia - należy przedstawić, w jaki sposób weryfikowane będzie osiąganie przez studenta efektów kształcenia dla modułu/przedmiotu - dla każdego z wymienionych w polu nr 18 efektów; dopuszczalne jest weryfikowanie w dany sposób kilku efektów (Przykład: efekt 01, 03 - kolokwium na zajęciach ćwiczeniowych / praca pisemna przygotowywana w ramach pracy własnej studenta / ocena eksperymentów wykonywanych w trakcie zajęć / ocena wystąpień i prezentacji w trakcie zajęć / ocena wykonanie zadania projektowego na zdefiniowany temat / ocena wynikająca z obserwacji w trakcie zajęć / przygotowanie zespołowej analizy zdefiniowanego problemu / obserwacja w trakcie dyskusji zdefiniowanego problemu (aktywność)/ egzamin pisemny / test komputerowy / egzamin ustny itp.). Zawartość tego pola powinna korespondować z zawartością pól Forma dokumentacji osiągniętych efektów kształcenia 20) oraz Elementy i wagi mające wpływ na ocenę końcową 21) ). 12

7 20. Forma dokumentacji osiągniętych efektów kształcenia - należy wpisać sposoby dokumentowania osiąganych przez studenta efektów (np. okresowe prace pisemne, złożone projekty, imienne karty oceny studenta, treść pytań egzaminacyjnych z oceną, itp.), które będą przechowywane i udostępniane w procesie oceny rezultatów realizacji programu, kształcenia, akredytacji itp. 21. Elementy i ich wagi mające wpływ na ocenę końcową - Uwaga! Student z każdego modułu/przedmiotu realizowanego w dowolnych formach zajęć (jednej lub wielu) uzyskuje jedną ocenę. Ocena ta wpisywana jest do elektronicznego systemu obsługi studentów/indeksu przez koordynatora 5), prowadzącego zajęcia ze studentami i wskazanego w opisie. Student zaliczając dany moduł/przedmiot (po osiągnięciu wszystkich zakładanych dla modułu/przedmiotu efektów kształcenia 18) w minimalnym akceptowalnym stopniu (ocena dostateczna - 3), co jest wykazane i udokumentowane we właściwej formie 20) ) otrzymuje pełną liczbę określonych dla modułu/przedmiotu punktów ECTS 2). Nie stosuje się ocen binarnych (zaliczone/niezaliczone). W polu tym należy przyporządkować elementom służącym weryfikacji wszystkich osiąganych efektów kształcenia wagi niezbędne do ustalenia oceny końcowej. Przykład: do weryfikacji efektów kształcenia służy: 1. ocena eksperymentów w trakcie zajęć, 2. ocena wykonanie zadania projektowego, 3. pisemna analiza studium przypadku, 4. egzamin; dla każdego z tych elementów określona jest maksymalna liczba punktów do uzyskania, np. 100 (razem 400); przyporządkowując odpowiednią wagę do każdego z tych elementów odpowiednio 1-25%, 2-20%, 3-15%, 4-40% uzyskuje się liczbę punktów, za które przyznaje się ocenę wg podanych kryteriów - punkty/ocena. Student, który nie złożył analizy studium przypadku / nie uzyskał wcześniej określonej minimalnej akceptowalnej liczby punktów z oceny eksperymentów w trakcie zajęć, mimo uzyskania najwyższych not z pozostałych elementów, nie powinien uzyskać zaliczenia modułu/przedmiotu. 22. Miejsce realizacji przedmiotu - należy podać informację, czy moduł/przedmiot jest realizowany w sali dydaktycznej, laboratorium, w terenie, w formie kształcenia na odległość, w sposób mieszany (blended learning). 23. Literatura - należy podać literaturę wymaganą lub zalecaną do ostatecznego zaliczenia modułu/przedmiotu. Zalecana literatura powinna być czytelnie opisana i osiągalna dla studentów. 24. Uwagi - w polu tym można podać wszystkie uwagi o charakterze informacyjno-organizacyjnym dotyczące modułu/przedmiotu (np. opisaną w przykładzie z pkt. 21 punktację i przyporządkowane punktom oceny). 25. Wskaźniki ilościowe - należy wpisać wyliczone wskaźniki dla modułu kształcenia/przedmiotu. Wskaźniki ilościowe dla modułu/przedmiotu są podstawą dokumentacji wskaźników ilościowych dla całego programu kształcenia. Dla wskaźników ilościowych dopuszczalne jest podawanie liczby ECTS w zaokrągleniu do 0,5 pkt ECTS. Przyporządkowanie ECTS - 1 punkt ECTS odpowiada godzinom pracy studenta (sumy godzin wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego oraz godzin pracy własnej studenta) potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów kształcenia. Roczny wymiar nakładu pracy studenta wynosi godzin, co odpowiada 60 punktom ECTS. Semestralnie godzin, co odpowiada 30 punktom ECTS. Nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS (75-90 godz.), stanowi ok.10% semestralnego obciążenia studenta. Przykład: Moduł (przedmiot) prowadzony jest przez cały semestr (15 tygodni), składa się z wykładów (1h/tydzień x 15 tygodni), ćwiczeń laboratoryjnych (2h/tydzień x 15 tygodni), dodatkowych ćwiczeń terenowych (4 h - jednorazowo, na początku semestru). Ponadto jest możliwość korzystania z konsultacji - również praktycznych - 1h/tydzień x 15 tygodni (student korzysta z 1/3 wszystkich dostępnych konsultacji). Weryfikacja efektów kształcenia odbywa się poprzez: kolokwia (2/semestr), ocenę realizacji eksperymentów w trakcie ćwiczeń - ocena sprawozdania, ocena z przygotowanej pisemnej pracy po odbyciu ćwiczeń terenowych. Po zakończeniu cyklu odbywa się 2 godzinny egzamin pisemny - problemowy, stanowiący 50% wagi oceny końcowej. W trakcie egzaminu student może korzystać z dowolnych materiałów dydaktycznych. Całkowity nakład czasu pracy - przyporządkowania ECTS 2) : Wykłady 15h Ćwiczenia laboratoryjne + terenowe 30h + 4h - 34h Udział w konsultacjach (1/3 wszystkich konsultacji) 5h Obecność na egzaminie 2h Dokończenie sprawozdań z zadań prowadzonych w trakcie ćwiczeń laboratoryjnych 0,5h x15-7,5h Przygotowanie do kolokwium 2 x 2 h - 4h Przygotowanie pracy pisemnej 18h Przygotowanie do egzaminu 8h Razem: 93,5 h 3 ECTS W ramach całkowitego nakładu czasu pracy studenta - łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich: Wykłady 15h Ćwiczenia laboratoryjne + terenowe 30h + 4h - 34h Udział w konsultacjach (1/3 wszystkich konsultacji) 5h Egzamin 2h Razem: 56 h 1,8 (2) ECTS W ramach całkowitego nakładu czasu pracy studenta - łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym: Ćwiczenia laboratoryjne 30h Dokończenie sprawozdań z zadań prowadzonych w trakcie ćwiczeń laboratoryjnych 0,5h x15-7,5h Udział w konsultacjach (1/3 wszystkich konsultacji) 5h Razem: 42,5h 1,4 (1,5) ECTS 13

8 26. Tabela zgodności kierunkowych efektów kształcenia efektami kształcenia określonymi dla modułu/przedmiotu. W tabeli należy, dla każdego z efektów określonych dla modułu/przedmiotu 18), przyporządkować odpowiadające im efekty zdefiniowane dla programu kształcenia, z zastosowaniem stosownych oznaczeń: W kolumnie Nr/Symbol efektu : 01, 02, - numer efektu dla modułu/przedmiotu W kolumnie Odniesienie do efektów dla programu kształcenia na kierunku : K - (przez podkreślnikiem _ - zdefiniowany efekt dla programu kształcenia; W - wiedza; U - umiejętności; K - (po podkreślniku _ ) kompetencje społeczne; 01 - cyfra przy oznaczeniu kategorii efektów (W,U,K) - numer efektu dla programu kształcenia (w określonej kategorii wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne), do którego odnosi się dany efekt opisywanego modułu/przedmiotu Nr /symbol efektu Wymienione w wierszu efekty kształcenia: Odniesienie do efektów dla programu kształcenia na kierunku 01 zna podstawowe K_W07, K_W10 02 projektuje K_W18, K_U09, K_U10, 03 pracuje w zespole K_U03, K_K