Komisja Etyki. organ statutowy KPF i arbiter w dziedzinie dobrych praktyk PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ ETYKA - ODPOWIEDZIALNOŚĆ. Ciągłe doskonalenie?

Transkrypt

1 PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ ETYKA - ODPOWIEDZIALNOŚĆ Ciągłe doskonalenie? Komisja Etyki organ statutowy KPF i arbiter w dziedzinie dobrych praktyk Warszawa, dnia 7 grudnia 2017 roku

2 1. KPF i Komisja Etyki historia i niezależność 2. Zasady dobrych praktyk kanon etyczny na wczoraj, dziś i jutro 3. Działalność statutowa Komisji Etyki samoregulacja i oddźwięk rynkowy 4. Audyt członkowski filar programu etycznego Agenda 5. Arbiter w dziedzinie dobrych praktyk wyzwania i korzyści 6. Wykładania dobrych praktyk i nierzetelne praktyki rynkowe 7. Promocja etyki współpraca z interesariuszami

3 KPF i Komisja Etyki historia i niezależność

4 KPF i Komisja Etyki Konferencja Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce powstała w październiku 1999 roku i skupia kilkadziesiąt kluczowych przedsiębiorstw z rynku finansowego w Polsce. KPF to Członek prestiżowej organizacji samorządowej europejskiego przemysłu finansowego EUROFINAS. Komisja Etyki została powołana w czerwcu 2005 roku przez wszystkich Członków Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce o 2-letniej kadencji. KE to organ niezależny od władz KPF (Zarządu i Komitetu), który ma możliwość obiektywnego weryfikowania zgodności praktyk biznesowych Członka KPF z Zasadami Dobrych Praktyk. Skład KE to 12 osób reprezentujących różne branże zrzeszone w KPF: zarządzanie wierzytelnościami, pośrednictwo i sprzedaż produktów finansowych, biura informacji gospodarczej, fundusze hipoteczne.

5 Zasady Dobrych Praktyk kanon etyczny na wczoraj, dziś i jutro

6 Zasady Dobrych Praktyk Zasady dobrych praktyk stanowią zbiór zasad postępowania, opartych na ogólnych normach moralnych i zgodnych z obowiązującym na terenie Rzeczypospolitej Polskiej prawem, przyjętych do stosowania przez przedsiębiorstwa działające na rynku finansowym, w szczególności związane z rynkiem finansów konsumenckich, będące Członkami KPF. Zasady etyczne zostały przyjęte w czerwcu 2005 roku. To efekt idei samoregulacji, przyjętej za fundament funkcjonowania KPF. Zasady te, to tzw. miękkie prawo stanowiące narzędzie do kształtowania praktyk biznesowych i efektywnej poprawy standardów rynkowych oraz jakości produktów i usług Członków KPF. Ważne jest, że zasady dobrych praktyk tworzone są interaktywnie, z udziałem szerokiego grona zainteresowanych osób i podmiotów.

7 Księga pierwsza to obowiązujące każdego Członka KPF zasady ogólne dotyczące: Księga druga zasady dobrych praktyk sprzedaży produktów kredytowych Księga druga to zasady dobrych praktyk sprzedaży produktów kredytowych dotyczące: podstawowych wartości i ideałów etycznych takich jak: uczciwość, staranność, kompetencje, godność i zaufanie oraz zapobieganie konfliktom, relacji wobec społeczeństwa (CSR) i środowiska odpowiedzialności za naruszenie zasad (katalogu sankcji) zasad audytu wewnętrznego Członków KPF polubownego rozstrzygania sporów odpowiedzialnego pożyczania, w szczególności: transparentności zawierania umów kredytowych reklamowania produktów kredytowych reakcji na niewykonanie umów przez klientów sposobu rozpatrywania reklamacji klientów ochrony informacji i danych osobowych prowadzenia pośrednictwa kredytowego praktyk zakazanych i niedozwolonych

8 Księga trzecia to zasady dobrych praktyk windykacyjnych dotyczące: Księga druga zasady dobrych praktyk sprzedaży produktów kredytowych Księga czwarta to zasady dobrych praktyk biur informacji gospodarczej dotyczące: zasad komunikowania się z dłużnikiem, w szczególności: korespondencji windykacyjnej prowadzenia rozmów telefonicznych działań windykatorów terenowych sposobu rozpatrywania reklamacji dłużników ochrony informacji i danych osobowych praktyk zakazanych i niedozwolonych obowiązków informacyjnych i kontaktowania się z osobami zainteresowanymi, w szczególności: korespondencji informacyjnej prowadzenia rozmów telefonicznych udostępniania informacji z rejestru BIG ochrony i udostępniania informacji gospodarczych sposobu rozpatrywania reklamacji praktyk zakazanych i niedozwolonych

9 Księga piąta to zasady dobrych praktyk funduszy hipotecznych dotyczące: Księga druga zasady dobrych praktyk sprzedaży produktów kredytowych Księga szósta to zasady dobrych praktyk pośrednictwa finansowego dotyczące: obowiązków informacyjnych i komunikacji z Seniorami, w szczególności: korespondencji informacyjnej prowadzenia rozmów telefonicznych kontaktów bezpośrednich przygotowania kontraktu i wyceny nieruchomości ochrony danych osobowych praktyk zakazanych i niedozwolonych odpowiedzialnego pośrednictwa finansowego, w szczególności: rzetelnej informacji o produktach i usługach finansowych transparentności komunikatów reklamowych i marketingowych doskonalenia zawodowego pośredników finansowych sposobu rozpatrywania reklamacji

10 Zasady etyczne na dziś i jutro Zasady Dobrych Praktyk są monitorowane pod kątem zgodności z prawem, zmian otoczenia biznesowego, praktyk rynkowych oraz zgłoszeń interesariuszy. W przypadku pojawiających się potrzeb KPF dąży do aktualizacji, modyfikacji i rozszerzenia katalogu samoregulacji na kolejne wymagające unormowania kierunki działalności Członków KPF na rynku usług finansowych. Projekty nowych regulacji (ksiąg) opracowują specjalne zespoły robocze, po czym wypracowany tekst jest przekazywany wszystkim Członkom KPF do konsultacji wewnętrznych. Uzgodniony w ten sposób projekt jest poddawany konsultacjom zewnętrznym, z udziałem organizacji i instytucji zajmujących się ochroną praw klientów instytucji finansowych. Obecnie powołane zostały Zespoły robocze i rozpoczęte zostały prace nad przygotowaniem tekstu: Zasad dobrych praktyk internetowych giełd wierzytelności Aktualizacji Zasad dobrych praktyk windykacyjnych

11 Funkcjonowanie w przestrzeni biznesowej zasad dobrych praktyk niesie ze sobą szereg korzyści dla rynku instytucji finansowych oraz ich klientów, zwłaszcza w aspekcie ich potrzeb i wymagań. elastyczność samoregulacji, skutkująca znacznymi możliwościami rozszerzania zbioru na nowe obszary działalności; szersza ochrona interesów i praw klientów instytucji finansowych; skuteczne monitorowanie zgodności działania z przyjętymi zasadami dobrych praktyk; efektywna współpraca z instytucjami i organizacjami zewnętrznymi; budowanie zaufania klientów do instytucji finansowych stosujących zasady dobrych praktyk; zwiększanie bezpieczeństwa działalności gospodarczej Członków KPF.

12 Działalność Komisji Etyki samoregulacja i oddźwięk rynkowy

13 Podstawą ustanowienia i działalności Komisji Etyki jako strażnika Zasad Dobrych Praktyk było oparcie się na praktycznej zasadzie, że nawet najlepszy zbiór zasad etycznych nie będzie skuteczny dopóty, dopóki jego stosowanie nie będzie nadzorowane przez niezależny organ. przyjmowanie i analizowanie okresowych audytów wewnętrznych Członków KPF w zakresie przestrzegania Zasad Dobrych Praktyk, rozpatrywanie wniosków składanych przez klientów (zwłaszcza konsumentów) lub reprezentujące ich osoby i organy dotyczące możliwości naruszenia przez Członków KPF Zasad Dobrych Praktyk oraz stosowanie sankcji wobec tych Członków KPF za naruszenie Zasad Dobrych Praktyk, wykładnia Zasad Dobrych Praktyk, zaleceń dotyczących ich stosowania, a także uznawania określonej praktyki jako nierzetelnej praktyki rynkowej w ramach KPF, podejmowanie działań mających na celu promowanie zasad etycznego działania i świadomego korzystania z usług finansowych, współpraca z interesariuszami, do których zadań statutowych należy reprezentowanie interesów konsumentów.

14 Audyt członkowski podstawowy filar programu etycznego

15 Audyt etyczny to jeden z filarów programu etycznego KPF. Audyt to obowiązek poddania się przez Członków KPF corocznemu badaniu zgodności jego praktyk biznesowych z ZDP. Procedura audytu etycznego: podstawą audytu jest wypełnienie formularza audytu właściwego dla danej branży Członka KPF, zawierającego szereg szczegółowych pytań w jaki sposób Członek KPF wypełniał w swojej działalności zasady etyczne, które ocenia Zespół ds. audytu etycznego pracujący w ramach Komisji Etyki audyt to nie tylko ocena formularza, ale również weryfikacja treści audytowych w bezpośrednich relacjach Komisji Etyki z Członkiem KPF poprzez szczegółowe omawianie i udokumentowanie zgodności praktyk z procesami działalności Członka KPF, obowiązującymi u niego procedurami, zasadami pracy i strukturą organizacyjną proces audytu kończy uchwała Komisji Etyki o przyznaniu lub odmowie przyznania dla każdego z audytowanych przedsiębiorstw Certyfikatu etycznego

16 Audyt etyczny, pozytywnie zweryfikowany przez Komisję Etyki, jest promowany Certyfikatem audytu etycznego, który zachowuje ważność tylko przez jeden rok, po czym wymagane jest ponowne przeprowadzenie pełnego audytu. Posiadanie Certyfikatu potwierdza wolę realizowania przez Członka KPF zasad etycznych w codziennej praktyce biznesowej. Ta wola przejawia się w liczebności Członków KPF i firm aplikujących do członkostwa w KPF oraz poddających się audytowi i uzyskujących Certyfikat. Za 2016 rok Certyfikat uzyskało 72 Członków KPF. Certyfikat jest narzędziem budowania i utrzymywania relacji z interesariuszami rynku finansowego. Istnieje zwiększone oczekiwanie, a często wymóg w przypadku rozpoczęcia współpracy lub jej utrzymania, posiadania przez Członka KPF aktualnego Certyfikatu.

17 Arbiter w dziedzinie dobrych praktyk wyzwania i korzyści skargi

18 Jednym z podstawowych zadań Komisji Etyki jest weryfikacja zgodności konkretnego działania lub zachowania Członka KPF z ZDP. Zadanie to jest realizowane przez rozpatrywanie przez Komisję Etyki spraw w przedmiocie zbadania ewentualnych naruszeń ZDP przez firmy członkowskie. Komisja Etyki reaguje na sygnały napływające z rynku od jego uczestników, doniesień medialnych, a także indywidualnie od klientów firm zrzeszonych w KPF. Tryb wszczęcia postępowania przed Komisją Etyki: na wniosek zainteresowanego, w szczególności konsumenta, kontrahenta lub jego przedstawiciela, którym może być np. Rzecznik Konsumentów, na wniosek podmiotu uprawnionego do reprezentowania konsumentów, na wniosek Komitetu Konferencji, z własnej inicjatywy Komisji Etyki wynikające z procesu audytu wewnętrznego lub powzięcia wiarygodnej informacji o możliwości naruszenia ZDP przez Członka KPF (doniesienia medialne).

19 Poufność postępowania przed Komisją Etyki: postępowanie przed Komisją Etyki prowadzone jest objęte zasadą poufności informacja o wszczęciu postępowania jest kierowana wyłącznie do Członka KPF, którego postępowanie dotyczy Wnioskodawca otrzymuje podziękowanie, że treści zawarte we wniosku zostaną wykorzystane w pracy na rzecz umacniania ZDP Wnioskodawca nie jest informowany o wyniku postępowania, lecz jeżeli sprawa nadaje się do rozstrzygnięcia w drodze postępowania polubownego (arbitrażowego lub mediacyjnego), Komisja Etyki wskazuje odpowiedni tryb postępowania Komisja Etyki nie rozstrzyga sporów pomiędzy Członkami KPF i ich klientami (kierując w miarę potrzeby do stosownych instytucji lub organizacji albo zalecając Członkowi KPF podjęcie działań polubownych), lecz podejmuje działania mające na celu podnoszenie poziomu stosowania Zasad Dobrych Praktyk przez Członków KPF

20 Konsekwencje stwierdzenia naruszeń Zasad Dobrych Praktyk: W przypadku stwierdzenia naruszenia Zasad dobrych praktyk przez Członka KPF, Komisja Etyki podejmuje decyzję o zobowiązaniu Członka KPF do usunięcia naruszeń, poprzez podjęcie działań w celu wyeliminowania nie tylko samych nieprawidłowości, ale również przyczyn stwierdzonych naruszeń w zakreślonym przez Komisję terminie. Komisja może również zalecić Członkowi KPF podjęcie próby polubownego rozstrzygnięcia sporu pomiędzy nim a wnioskodawcą. Komisja Etyki stwierdzając naruszenie Zasad dobrych praktyk może podjąć decyzję o nałożeniu na Członka KPF sankcji. dodatkowo Komisja Etyki może upowszechnić w mediach informacje o nałożonych sankcjach oraz o orzeczeniu poinformować interesariuszy, których zadaniem jest ochrona prawna konsumentów.

21 Konsekwencje stwierdzenia naruszeń Zasad Dobrych Praktyk sankcje: Komisja Etyki stwierdzając naruszenie Zasad dobrych praktyk może wobec Członka KPF nałożyć kary: upomnienia lub nagany, nagany z podaniem do wiadomości Członków KPF informacji o nałożeniu tej sankcji, zawieszenia na okres do sześciu miesięcy prawa do używania wspólnego znaku towarowego KPF przez Członka KPF oraz jakichkolwiek informacji odnoszących się do członkostwa w KPF w materiałach promocyjnych czy informacyjnych, w wypadkach szczególnie rażącego uchybienia Zasadom Dobrych Praktyk lub niezrealizowania zaleceń usunięcia naruszeń, Komisja Etyki może wystąpić do Walnego Zebrania Członków o podjęcie uchwały o wykluczeniu przedsiębiorstwa z grona Członków KPF.

22 Wykładnia Zasad Dobrych Praktyk i nierzetelne praktyki rynkowe

23 Wykładnia ZDP i nierzetelne praktyki rynkowe Komisja Etyki, na podstawie rozpatrywanej indywidualnej sprawy w sprawie naruszenia Zasad Dobrych Praktyk lub też na wniosek Członka KPF może podjąć uchwałę o wykładni konkretnej regulacji Zasad Dobrych Praktyk. Treść uchwał Komisji Etyki w sprawie wykładni Zasad Dobrych Praktyk zawarta jest w dokumencie Zbiór Wykładni Zasad Dobrych Praktyk, dostępnym dla Członków KPF. Komisja Etyki w przypadku stwierdzenia, że dana praktyka biznesowa, która występuje na rynku usług finansowych, stanowi nierzetelną praktykę rynkową, może podjąć uchwałę o takiej treści. Do tego celu na stronie internetowej KPF został założony specjalny Rejestr nierzetelnych praktyk rynkowych, do którego takie praktyki będą wpisywane, w przypadku podjęcia stosownej uchwały przez Komisję Etyki.

24 Promocja etyki współpraca z interesariuszami

25 Wymiana informacji o naruszeniach ZDP przez Członków KPF inicjatywa, deklaracje, współpraca Rozwój współpracy z interesariuszami rynku finansowego zbieżność interesów: współpraca z przez podmioty chroniące interes i prawa konsumentów, pomoc w składaniu skarg przez konsumentów (Rzecznicy konsumentów, RPO, UOKiK) wzajemna wymiana informacji dotyczących możliwych naruszeń Zasad Dobrych Praktyk przez Członków KPF zwiększenie ilości inicjatyw w składaniu wniosków o wszczęcie postępowań przed Komisją Etyki w związku z prowadzonymi postępowaniami przed podmiotami chroniącymi interes i prawa konsumentów rozpatrywanie spraw przez Komisję Etyki jako wparcie dla rozwiązania sytuacji i problemów konsumentów w sporach w Członkami KPF budowanie i promowanie etycznych postaw i praktyk biznesowych

26 Wniosek o zbadanie naruszeń ZDP przez Członków KPF Członkowie KPF (lista członków na Wizytówka etyczna: banki biura informacji gospodarczej (tzw. BIG-i) podmioty wsparcia usług finansowych crowdfunding (finansowanie społecznościowe) fundusze hipoteczne instytucje pożyczkowe pośrednicy i doradcy finansowi ubezpieczyciele zarządzający wierzytelnościami

27 Robert Majkowski Wiceprzewodniczący ul. Długie Pobrzeże Gdańsk tel fax Dziękuję za uwagę Znajdź nas również na: Facebook LinkedIn Twitter