Transkrypt

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

58

59

60

61

62

63

64

65

66

67

68

69

70

71

72

73

74 Załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia r. (poz. ) I. Wzory i objaśnienia formularzy dla kas i Kasy Krajowej Formularz PD001 INFORMACJA O STANACH DZIENNYCH WYBRANYCH SKŁADNIKÓW PASYWÓW stan na dzień... w tys. zł Razem rezydent i nierezydent Poz. Wyszczególnienie A2 Zobowiązania wobec sektora niefinansowego B2 z tego: - bieżące C2 - terminowe D2 Zobowiązania wobec instytucji ubezpieczeniowych i funduszy emerytalnych, pozostałych instytucji pośrednictwa finansowego oraz pomocniczych instytucji finansowych 1) E2 z tego: - bieżące F2 - terminowe G2 Zobowiązania wobec sektora instytucji rządowych i samorządowych H2 z tego: - bieżące I2 - terminowe M1 Zobowiązania wobec funduszy rynku pieniężnego N1 z tego: - bieżące O1 - terminowe złote A1 waluty obce B1 1) Z wyjątkiem zobowiązań wobec banków krajowych, oddziałów instytucji kredytowych, oddziałów banków zagranicznych i spółdzielczych kas oszczędnościowokredytowych, które nie figurują na liście monetarnych instytucji finansowych, oraz wobec Kasy Krajowej. 62

75 Formularz PD002 INFORMACJA UZUPEŁNIAJĄCA O STANACH DZIENNYCH WYBRANYCH SKŁADNIKÓW PASYWÓW stan na dzień... w tys. zł Poz. Wyszczególnienie Razem rezydent i nierezydent złote waluty obce F1 Środki terminowe na rachunkach oszczędnościowo-kredytowych w kasach mieszkaniowych G1 Środki terminowe z BFG I1 Środki terminowe z zagranicy instytucji sektora finansowego, niefinansowego, J1 rządowych i samorządowych, deponowane na 2 lata i powyżej z tego: - jednostek sektora finansowego inne niż pozostałe monetarne instytucje finansowe i międzynarodowe organizacje finansowe K1 - jednostek sektora niefinansowego L1 - jednostek sektora instytucji rządowych i samorządowych M1 Zobowiązania podporządkowane N1 Środki pozyskane na podstawie umów o prowadzenie indywidualnych kont emerytalnych N2 Środki pozyskane na podstawie umów o prowadzenie indywidualnych kont zabezpieczenia emerytalnego O1 Zobowiązania wobec banków w organizacji 2) i z ogłoszoną upadłością lub w likwidacji P1 z tego: - bieżące R1 - terminowe A1 B1 2) Zarejestrowanych w Krajowym Rejestrze Sądowym do dnia uzyskania zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego na rozpoczęcie działalności. 63

76 Formularz PD003 INFORMACJA UZUPEŁNIAJĄCA O STANACH DZIENNYCH WYBRANYCH SKŁADNIKÓW PASYWÓW stan na dzień... w tys. zł Poz. Wyszczególnienie Razem rezydent i nierezydent złote waluty obce A1 Środki pozyskane ze sprzedaży emisji własnych papierów wartościowych (bez odsetek) B2 z tego z terminem pierwotnym deponowania: - poniżej 2 lat D1-2 lata i powyżej D2 w tym: - papiery wartościowe zabezpieczone hipotecznie o okresie wykupu powyżej 5 lat D3 - listy zastawne o okresie wykupu powyżej 5 lat E1 Zobowiązania z tytułu operacji repo F2 z tego z terminem pierwotnym deponowania: - poniżej 2 lat H1-2 lata i powyżej H2 w tym: - papiery wartościowe zabezpieczone hipotecznie o okresie wykupu powyżej 5 lat H3 - listy zastawne o okresie wykupu powyżej 5 lat H5 Zobowiązania z tytułu operacji sell-buy-back H6 z tego z terminem pierwotnym deponowania: - poniżej 2 lat H7-2 lata i powyżej H8 w tym: - papiery wartościowe zabezpieczone hipotecznie o okresie wykupu powyżej 5 lat H9 - listy zastawne o okresie wykupu powyżej 5 lat A1 B1 64

77 I1 Operacje bieżące z pocztą J1 Fundusze specjalnego przeznaczenia K1 z tego: - bieżące L1 - terminowe N1 Zobowiązania wobec banków centralnych, pozostałych monetarnych instytucji finansowych O1 z tego: - bieżące P1 - terminowe Q2 z tego z terminem pierwotnym deponowania: - poniżej 2 lat S1-2 lata i powyżej T1 Zobowiązania wobec międzynarodowych organizacji finansowych U1 z tego: - bieżące V1 - terminowe W2 z tego z terminem pierwotnym deponowania: - poniżej 2 lat Y1-2 lata i powyżej 65

78 Formularz PD004 AKTYWA stan na dzień... w tys. zł Poz. Wyszczególnienie Monetarne instytucje finansowe (MIF) Instytucje rządowe i samorządowe Ogółem Pozostałe instytucje pośrednictwa finansowego i pomocnicze instytucje finansowe Instytucje niemonetarne Instytucje ubezpieczeniowe i fundusze emerytalne Pozostałe sektory Przedsiębiorstwa Gospodarstwa domowe i instytucje niekomercyjne Kredyty i pożyczki na cele konsumpcyjne Kredyty na nieruchomości mieszkaniowe Pozostałe kredyty i pożyczki Pozycje nieklasyfikowane sektorowo A1 B1 C1 D1 E1 F1 G1 H1 I1 J1 A1 1. Gotówka w kasie x x x x x x x x x B1 2. Kredyty, pożyczki i inne należności x x C1 z terminem pierwotnym do 1 roku włącznie x x x D1 powyżej 1 roku do 5 lat włącznie x x x E1 powyżej 5 lat x x x F1 3. Dłużne papiery wartościowe x x x x G1 z terminem pierwotnym do 1 roku włącznie x x x x H1 powyżej 1 roku do 2 lat włącznie x x x x I1 powyżej 2 lat x x x x I2 w tym z punktu 3: nierezydentów - z terminem pierwotnym do 1 roku włącznie x x x x I3 powyżej 1 roku do 2 lat włącznie x x x x I4 powyżej 2 lat x x x x J1 4. Jednostki uczestnictwa w funduszach rynku pieniężnego x x x x x x x x x K1 5. Papiery wartościowe z prawem do kapitału i udziały x x x x x L1 6. Aktywa trwałe x x x x x x x x x M1 7. Pozostałe aktywa x x x x x x x x x N1 8. Aktywa ogółem x x x x x x x x x 66

79 Formularz PD005 PASYWA stan na dzień... w tys. zł Poz. Wyszczególnienie Monetarne instytucje finansowe (MIF) Ogółem Pozostałe instytucje pośrednictwa finansowego i pomocnicze instytucje finansowe Instytucje niemonetarne Instytucje ubezpieczeniowe i fundusze emerytalne Przedsiębiorstwa Gospodarstwa domowe i instytucje niekomercyjne Pozycje nieklasyfikowane sektorowo A1 B1 C1 D1 E1 F1 G1 A1 1. Depozyty i inne zobowiązania x B1 1.1 bieżące x C1 1.2 terminowe z terminem pierwotnym x D1 do 1 roku włącznie x E1 powyżej 1 roku do 2 lat włącznie x F1 powyżej 2 lat x F5 2. Emisja dłużnych papierów wartościowych x x x x x x F6 do 1 roku włącznie x x x x x x F7 powyżej 1 roku do 2 lat włącznie x x x x x x F8 powyżej 2 lat x x x x x x G1 3. Kapitał i rezerwy x x x x x x H1 4. Pozostałe pasywa x x x x x x I1 5. Pasywa ogółem x x x x x x 67

80 Formularz PD006 AKTUALIZACJA DANYCH KAS Numer kasy 1) Lp. Wyszczególnienie Dane o podmiocie 1 Pełna nazwa kasy 2 Adres kasy 2) 3 Data rozpoczęcia działalności przez kasę 4 Data zakończenia działalności przez kasę 5 Data połączenia kasy z innym podmiotem 6 Nazwa podmiotu przejmowanego (z poz. 5) Objaśnienia: 1) Numer kasy numer kasy zapisany w rejestrze kas, prowadzonym przez Kasę Krajową. 2) Adres kasy nazwa ulicy, numer, kod pocztowy, miejscowość odpowiednio dla siedziby kasy. Pozycje 3, 4 lub 5 należy wypełnić, jeżeli dotyczy. W przypadku łączenia kas, informację sporządza się dla kasy przejmującej. 68

81 II. OBJAŚNIENIA DO FORMULARZY PD001, PD002, PD003, PD004 i PD005 Jednostki instytucjonalne i sektory Monetarne instytucje finansowe instytucje finansowe, których działalność polega na przyjmowaniu depozytów lub bliskich substytutów depozytów od podmiotów innych niż monetarne instytucje finansowe oraz na udzielaniu kredytów lub inwestowaniu w papiery wartościowe na własny rachunek. Zalicza się tu banki (w tym: krajowe banki komercyjne i spółdzielcze, Narodowy Bank Polski, Europejski Bank Centralny oraz krajowe banki centralne innych krajów), spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe oraz fundusze rynku pieniężnego. Do grupy tej zalicza się również Bank Rozrachunków Międzynarodowych i Międzynarodowy Fundusz Walutowy. Lista krajowych monetarnych instytucji finansowych oraz monetarnych instytucji finansowych krajów członkowskich Unii Europejskiej znajduje się na stronie internetowej Europejskiego Banku Centralnego Niemonetarne instytucje finansowe Instytucje rządowe i samorządowe obejmują: organy władzy publicznej i podległe im jednostki organizacyjne, państwowe osoby prawne oraz inne państwowe jednostki organizacyjne nieobjęte Krajowym Rejestrem Sądowym, których działalność jest finansowana ze środków publicznych w całości lub w przeważającej części (z wyjątkiem przedsiębiorstw państwowych, banków państwowych, spółek prawa handlowego). Do sektora tego zalicza się: ministerstwa i inne instytucje centralne, organy administracji samorządowej (gminne, powiatowe i wojewódzkie) i podlegające im jednostki organizacyjne oraz wszystkie centralne i lokalne jednostki instytucjonalne, których podstawową działalnością jest zabezpieczenie świadczeń społecznych. Pozostałe instytucje pośrednictwa finansowego i pomocnicze instytucje finansowe: pozostałe instytucje pośrednictwa finansowego są to instytucje finansowe, których podstawową działalnością jest pośrednictwo finansowe realizowane poprzez zaciąganie zobowiązań w formach innych niż gotówka, depozyty lub substytuty depozytów w jednostkach instytucjonalnych innych niż monetarne instytucje finansowe. Zalicza się do nich m.in.: fundusze inwestycyjne, z wyjątkiem funduszy rynku pieniężnego zaliczanych do sektora monetarnych instytucji finansowych, towarzystwa funduszy inwestycyjnych, domy maklerskie, przedsiębiorstwa leasingu finansowego, przedsiębiorstwa factoringowe, spółki utworzone w celu sekurytyzacji aktywów, banki w stanie upadłości, likwidacji oraz organizacji, towarzystwa funduszy emerytalnych. pomocnicze instytucje finansowe obejmują instytucje, które nie świadczą usług finansowych, lecz przyczyniają się do ich rozwoju. Do grupy tych instytucji zalicza się m.in.: brokerów ubezpieczeniowych, doradców ubezpieczeniowych i emerytalnych, maklerów papierów wartościowych, doradców inwestycyjnych, instytucje prowadzące giełdy papierów wartościowych, jednostki sprawujące nadzór nad rynkiem finansowym. Instytucje ubezpieczeniowe, reasekuracji i fundusze emerytalne - podmioty prowadzące działalność na podstawie ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. 69

82 Nr 124, poz. 1151, z późn. zm.) oraz podmioty, działające na podstawie ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (Dz. U. z 2004 r. Nr 159, poz. 1667, z późn. zm.). Nie zalicza się tu jednostek działających w sferze ubezpieczeń społecznych (Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Narodowy Fundusz Zdrowia, Fundusz Pracy) oraz jednostek sprawujących nadzór nad rynkiem finansowym (Komisja Nadzoru Finansowego). Przedsiębiorstwa - jednostki, których główną działalnością jest produkcja i obrót dobrami lub świadczenie usług niefinansowych, w szczególności przedsiębiorstwa i spółki państwowe, przedsiębiorstwa i spółki prywatne oraz spółdzielnie. Zalicza się tu również osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą na własny rachunek, zatrudniające powyżej 9 osób. Gospodarstwa domowe i instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych: Do gospodarstw domowych zalicza się osoby lub grupy osób będące konsumentami lub producentami wyrobów i usług niefinansowych. Zalicza się tu osoby prywatne, rolników indywidualnych oraz przedsiębiorców indywidualnych, tj. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą na własny rachunek, zatrudniające do 9 osób włącznie. Instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych obejmują instytucje stanowiące odrębne jednostki prawne, których podstawowe przychody stanowią dobrowolne wpłaty pieniężne lub wkłady w naturze od gospodarstw domowych, dotacje instytucji rządowych i samorządowych oraz dochody z tytułu własności. Do grupy tych instytucji zalicza się m.in.: związki zawodowe, partie polityczne, stowarzyszenia konsumentów, kościoły i związki wyznaniowe, fundusze i fundacje działające na rzecz gospodarstw domowych, instytucje dobroczynne, organizacje pomocy humanitarnej. Rezydenci i nierezydenci Rezydenci i nierezydenci w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt. 1-3 ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. Prawo dewizowe (Dz.U. z 2012 r. poz.826 z późn.zm.). Pozycje nieklasyfikowane sektorowo Pozycje, dla których nie ma wymogu identyfikacji partnera operacji, nie istnieje możliwość takiej identyfikacji bądź nie ma jej ekonomicznego uzasadnienia. Prezentowane są one w kwocie ogółem. Międzynarodowe organizacje finansowe Organizacje finansowe zajmujące się wielostronną współpracą i udzielaniem pomocy państwom członkowskim lub krajom trzecim. Kategorie aktywów 1. Gotówka w kasie środki pieniężne w kasach i skarbcu instytucji sprawozdającej, w krajowych i zagranicznych znakach pieniężnych. 2. Kredyty, pożyczki i inne należności wszystkie kategorie należności, tj. kredyty, pożyczki, skupione wierzytelności, zrealizowane gwarancje i poręczenia, lokaty złożone w MIF, należności z tytułu leasingu finansowego oraz należności z tytułu innych operacji, w tym należności z tytułu operacji repo i sell-buy-back. 3. Kredyty i pożyczki na cele konsumpcyjne kredyty i pożyczki udzielone na cele nie związane z prowadzoną działalnością gospodarczą lub wykonywanym przez nie wolnym zawodem, 70

83 przeznaczone na zakup dóbr konsumpcyjnych, zwykle trwałego użytku lub usług. Do kategorii zalicza się kredyty w systemie sprzedaży ratalnej, kredyty w rachunku bieżącym oraz kredyty związane z funkcjonowaniem kart kredytowych osób prywatnych. 4. Kredyty na nieruchomości mieszkaniowe kredyty i pożyczki udzielone na nabycie bądź uzyskanie prawa własności, budowę, przebudowę, remont domu albo lokalu mieszkalnego, stanowiącego odrębną nieruchomość, nabycie działki budowlanej lub jej części pod budowę domu jednorodzinnego lub budynku mieszkalnego. Kredyty te nie są związane z prowadzoną działalnością gospodarczą kredytobiorcy. 5. Pozostałe kredyty i pożyczki pozostałe, niezaliczone do powyższych dwóch kategorii kredyty, pożyczki i inne należności. 6. Dłużne papiery wartościowe papiery wartościowe stwierdzające dług emitenta wobec właściciela tych papierów oraz zobowiązanie emitenta do zwrotu pożyczonej kwoty i zapłaty ustalonego oprocentowania w określony sposób i w określonych terminach. Do dłużnych papierów wartościowych zalicza się w szczególności: - obligacje, - zbywalne certyfikaty depozytowe, - akcje uprzywilejowane niedające ich posiadaczom prawa do udziału w podziale masy upadłościowej spółki, - bony skarbowe, - weksle, - listy zastawne, - bankowe papiery wartościowe, - dłużne papiery wartościowe emitowane przez spółki zajmujące się sekurytyzacją aktywów, - dłużne papiery wartościowe objęte sekurytyzacją. 7. Papiery wartościowe zabezpieczone hipotecznie w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 99, poz. 919, z późn. zm.). 8. Listy zastawne w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych. 9. Jednostki uczestnictwa w funduszach rynku pieniężnego portfel jednostek uczestnictwa wyemitowanych przez fundusze rynku pieniężnego, zaliczane do sektora monetarnych instytucji finansowych. Wykaz funduszy klasyfikowanych jako fundusze rynku pieniężnego znajduje się na liście monetarnych instytucji finansowych zamieszczonej na stronie internetowej Europejskiego Banku Centralnego ( 10. Papiery wartościowe z prawem do kapitału i udziały papiery wartościowe stwierdzające udział ich posiadacza w kapitale emitującej je jednostki i dające posiadaczowi prawo do uczestniczenia w zyskach tej jednostki oraz podziału funduszy własnych w przypadku likwidacji tej jednostki. 11. Aktywa trwałe niefinansowe aktywa trwałe rzeczowe, wartości niematerialne i prawne, aktywa do zbycia, rzeczowy majątek trwały używany na podstawie umów leasingu, najmu i dzierżawy, należności z tytułu aktywów trwałych oddanych do użytkowania na podstawie umów leasingu, najmu i dzierżawy, nakłady na wartości niematerialne i prawne. 12. Pozostałe aktywa pozostałe, niezaliczone do innych pozycji aktywa. Kategorie pasywów 1. Depozyty i inne zobowiązania wszystkie środki zdeponowane w instytucji sprawozdającej, kredyty i pożyczki otrzymane, zobowiązania podporządkowane zaciągnięte w formie kredytów, zobowiązania z tytułu zabezpieczeń pieniężnych, zobowiązania z tytułu 71

84 sprzedanych papierów wartościowych w operacjach repo i sell-buy-back, instrumenty dłużne wyemitowane w oparciu o przepisy kodeksu cywilnego, np. bony oszczędnościowe, oraz inne zobowiązania. 2. Depozyty i inne zobowiązania bieżące środki zdeponowane na rachunkach bieżących i/lub bezterminowych rachunkach oszczędnościowych (w tym książeczki oszczędnościowe płatne na żądanie) lub innych formach depozytów w instytucji sprawozdającej, które mogą być na żądanie i bez żadnych czy istotnych restrykcji wypłacone w formie gotówki i/lub wykorzystane do regulowania płatności za pomocą czeku, polecenia przelewu, karty płatniczej itp. 3. Depozyty i inne zobowiązania terminowe środki zdeponowane w instytucji sprawozdającej na określony termin, które nie mogą być wycofane przed tym terminem lub wycofanie ich powoduje istotne restrykcje, np. istotne obniżenie należnych odsetek. Depozyty terminowe w podziale według terminów pierwotnych należy wykazywać zgodnie z terminem umownym. Jeśli umowa określa okres utrzymywania depozytu, ale daje również możliwość wycofania całości lub części kapitału przez cały okres trwania umowy bez istotnej utraty odsetek lub poniesienia innych istotnych kosztów przez klienta, to depozyty takie należy zaliczyć do kategorii depozyty bieżące. 4. Środki terminowe na rachunkach oszczędnościowo-kredytowych w kasach mieszkaniowych środki zgromadzone na rachunkach oszczędnościowo-kredytowych w kasach mieszkaniowych, w rozumieniu ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 2013 r. poz. 255). 5. Środki terminowe z BFG środki terminowe pozyskane z Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, o których mowa w ustawie z dnia 14 grudnia 1994 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym (Dz. U. z 2009 r. Nr 84, poz. 711, z późn. zm.). 6. Zobowiązania podporządkowane - środki zaliczone za zgodą Komisji Nadzoru Finansowego do funduszy własnych kasy na podstawie i na warunkach określonych w art. 24 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. z 2012 r. poz. 855, z późn. zm.). 7. Środki pozyskane na podstawie umów o prowadzenie indywidualnych kont emerytalnych środki pozyskane na podstawie umów o prowadzenie indywidualnych kont emerytalnych, w rozumieniu ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (Dz. U. z 2004 r. Nr 116, poz. 1205, z późn. zm.). 8. Środki pozyskane na podstawie umów o prowadzenie indywidualnych kont zabezpieczenia emerytalnego środki pozyskane na podstawie umów o prowadzenie indywidualnych kont zabezpieczenia emerytalnego w rozumieniu ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego. 9. Fundusze specjalnego przeznaczenia środki zakładowych funduszy socjalnych przeznaczone dla pracowników. 10. Operacje repo transakcja repo jest umową, w której jedna ze stron przenosi własność określonych papierów wartościowych w zamian za przekazanie przez drugą stronę określonej kwoty środków pieniężnych i jednocześnie zobowiązuje się do zwrotu tych środków powiększonych o odsetki w późniejszym terminie w zamian za przeniesienie przez tę drugą stronę własności papierów wartościowych na pierwotnego właściciela. W transakcjach repo tymczasowy właściciel papierów wartościowych przekazuje pożytki (kupony odsetkowe) w dniu ich otrzymania podmiotowi, który zobowiązał się do odkupienia tych papierów. 11. Operacje sell-buy-back transakcja sell-buy-back posiada cechy transakcji repo, ale pożytki (kupony odsetkowe) przysługujące w trakcie trwania transakcji są zatrzymywane przez stronę lokującą środki pieniężne. Wartość pożytków uzyskanych w trakcie trwania transakcji sell- 72

85 buy-back przez tymczasowego właściciela jest uwzględniana w cenie odkupu papierów wartościowych. 12. Operacje bieżące z pocztą zobowiązania wynikające z rozliczeń z tytułu obsługi zastępczej z Pocztą Polską S.A. 13. Emisja dłużnych papierów wartościowych dłużne papiery wartościowe wyemitowane przez instytucję sprawozdającą we własnym imieniu i na własny rachunek. W pozycji tej należy wykazywać również zobowiązania podporządkowane zaciągnięte w formie wyemitowanych papierów wartościowych. 14. Kapitał i rezerwy fundusz udziałowy, należne wpłaty na fundusz udziałowy, fundusz zasobowy, fundusz z aktualizacji wyceny, pozostałe fundusze, wynik (zysk/strata) z lat ubiegłych, rezerwy na zobowiązania, odpisy aktualizujące wartość kredytów, pożyczek i innych należności oraz pozostałe rezerwy, z wyjątkiem rezerwy na ryzyko i wydatki niezwiązane z podstawową działalnością instytucji sprawozdającej. 15. Pozostałe pasywa pozostałe, niezaliczone do innych pozycji zobowiązania. Zasady wyceny i prezentacji poszczególnych kategorii aktywów i pasywów na dzień sprawozdawczy Kategorie wyodrębnione w formularzach sprawozdawczych należy wyceniać i prezentować zgodnie z wyceną bilansową, z wyjątkiem: 1. Kredytów, pożyczek i innych należności, które należy wykazywać w kwocie kapitału do spłaty według wartości nominalnej pozostającej do spłacenia na koniec okresu sprawozdawczego i należy prezentować w ujęciu brutto (bez pomniejszania o odpisy aktualizujące wartość). Kategoria ta nie obejmuje odsetek (zarówno zapadłych, jak i naliczanych). Odsetki i prowizje należy prezentować w pozostałych aktywach, a odpisy aktualizujące wartość w kategorii kapitały i rezerwy. 2. Depozytów i innych zobowiązań, które należy wykazywać według ich wartości nominalnej bez odsetek naliczanych. Natomiast odsetki zapadłe powiększają wartość kategorii depozyty i inne zobowiązania. Odsetki naliczane należy wykazywać w kategorii pozostałe pasywa. 3. Emisji dłużnych papierów wartościowych, które należy wykazywać według ich wartości nominalnej bez odsetek naliczanych i zapadłych. Odsetki należy wykazywać w kategorii pozostałe pasywa. 73

86 - 1 - UZASADNIENIE Projekt rozporządzenia stanowi realizację delegacji ustawowej zawartej w art. 23 ust. 2c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz.U. z 2013 r. poz. 908), dalej ustawa o NBP. Zgodnie z treścią wyżej wymienionej delegacji Minister Finansów określi w drodze rozporządzenia sposób, szczegółowy zakres i terminy przekazywania przez podmioty określone w ust. 2 art. 23 ustawy, inne niż banki, danych niezbędnych do ustalania polityki pieniężnej i okresowych ocen sytuacji pieniężnej państwa. Biorąc pod uwagę pozycję, udział w rynku finansowym oraz znaczenie dla analizy zjawisk monetarnych, według oceny NBP, dane o funduszach inwestycyjnych posiadają szczególne znaczenie. Dlatego też ta grupa podmiotów jako pierwsza została objęta obowiązkiem sprawozdawczym, co znalazło odzwierciedlenie w przepisach uchylanego rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2009 r. w sprawie sposobu, szczegółowego zakresu i terminów przekazywania do Narodowego Banku Polskiego danych niezbędnych do ustalania polityki pieniężnej i okresowych ocen sytuacji pieniężnej państwa (Dz. U. 2009, nr 221 poz. 1740). Projektowane obecnie rozporządzenie ma w zapewnić ponadto Narodowemu Bankowi Polskiemu dostęp do informacji służących sprawdzeniu poprawności naliczania rezerwy obowiązkowej przez Krajową Spółdzielczą Kasę Oszczędnościowo-Kredytową, zwaną dalej Kasą Krajową i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, zwanymi dalej kasami oraz innych danych służących prowadzeniu polityki pieniężnej. Brak dotychczasowych norm prawnych, określających obowiązki informacyjne w tym zakresie powoduje, że konieczne stało się ich opracowanie, także ze względu na coraz większą wagę, jaką zyskują tego rodzaju instytucje pozabankowe. Pozostałe podmioty określone w ust. 2 art. 23 ustawy będą sukcesywnie podlegały obowiązkowi sprawozdawczemu. Podstawowym kryterium wyboru następnych grup podmiotów sprawozdawców będzie ich pozycja i udział w rynku finansowym oraz znaczenie dla analizy zjawisk monetarnych. Istotnymi dla rozszerzania populacji sprawozdawczej na rzecz NBP będą miały także postępy prac prowadzonych w Europejskim Banku Centralnym, efektem których będą nowe regulacje nakładające obowiązki sprawozdawcze na kolejne grupy podmiotów rynku finansowego. Obserwowane od kilku lat rosnące znaczenie instytucji spoza sektora bankowego na rynku finansowym rodzi potrzebę monitorowania ich pozycji i udziału w tym rynku. Jedną z najważniejszych grup takich instytucji są fundusze inwestycyjne. W długim okresie notuje się rosnący udział aktywów inwestorów w tych instytucjach. Monitorowanie zjawisk zachodzących na rynku finansowym jest istotne bez względu na to, w jakiej fazie cyklu koniunkturalnego znajduje się gospodarka. Dlatego też, pomimo że obecna sytuacja na światowym i krajowym rynku finansowym spowodowała spadek wielkości aktywów funduszy inwestycyjnych, informacja o poziomie tych aktywów jest nadal istotna dla analizy polityki pieniężnej. Posiadanie danych opisujących przepływ środków finansowych w gospodarce ma istotne znaczenie dla NBP w procesie ustalania polityki pieniężnej i dokonywania okresowych ocen sytuacji pieniężnej państwa. Gromadzenie i przetwarzanie danych statystycznych od funduszy inwestycyjnych przewiduje rozporządzenie (WE) Nr 958/2007 EBC z dnia 27 lipca 2007 r. dotyczące danych

87 - 2 - statystycznych w zakresie aktywów i zobowiązań funduszy inwestycyjnych. Zgodnie z pkt. 5 preambuły tego rozporządzenia, państwa członkowskie objęte derogacją mają w krajowym porządku prawnym wdrożyć wszelkie środki, jakie uznają za właściwe w celu zbierania informacji statystycznych potrzebnych do wypełnienia wymogów Europejskiego Banku Centralnego dotyczących sprawozdawczości statystycznej oraz w celu terminowego przygotowania się w dziedzinie statystyki do uzyskania statusu uczestniczących państw członkowskich (państw, które przyjęły wspólną walutę euro). W świetle obecnego stanu prawnego i instytucjonalnego Rzeczpospolita Polska jest państwem członkowskim objętym derogacją. Skutki związane z takim statusem państwa członkowskiego określone są w art. 139 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) oraz w art. 43 Statutu Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego stanowiącego integralną część TWE. Oznacza to, że rozporządzenie (WE) Nr 958/2007 EBC z dnia 27 lipca 2007 r. dotyczące danych statystycznych w zakresie aktywów i zobowiązań funduszy inwestycyjnych nie jest aktem prawnym, który na podstawie TFUE obowiązuje w całości i ma bezpośrednią moc obowiązywania w naszym kraju. Dlatego też, aby możliwe było zbieranie przez NBP danych zarówno dla wykonywania zadań związanych z analizą zjawisk monetarnych dla potrzeb ustalania polityki pieniężnej, z uczestnictwem w ESBC, jak i w celu prowadzenia przygotowań do uzyskania przez Polskę statusu uczestniczącego państwa członkowskiego, muszą istnieć odpowiednie regulacje prawne w polskim porządku prawnym. Projekt przedmiotowego rozporządzenia pozwoli na wypełnienie obowiązków NBP wynikających z przynależności do ESCB, w tym - na rzecz EBC. Projekt rozporządzenia umożliwi realizację obowiązków w zakresie statystyki funduszy inwestycyjnych, która jest określona w rozporządzeniu EBC (WE) Nr 958/2007 z dnia 27 lipca 2007 r. oraz obowiązków zawartych w rozporządzeniu EBC (WE) Nr 24/2009 z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie statystyki podmiotów sekurytyzacyjnych. Pozwoli również na wypełnienie obowiązków dotyczących przygotowywania statystyki bilansu płatniczego państwa określonych w rozporządzeniu (WE) Nr 184/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 stycznia 2005 r. w sprawie statystyki Wspólnoty w zakresie bilansu płatniczego, międzynarodowego handlu usługami i zagranicznych inwestycji bezpośrednich oraz w wytycznych EBC z dnia 16 lipca 2004 r. w sprawie wymogów sprawozdawczości statystycznej EBC w zakresie bilansu płatniczego, międzynarodowej pozycji inwestycyjnej oraz płynnych aktywów i pasywów w walutach obcych (EBC/2004/15). Zrealizowane zostaną również potrzeby z zakresu statystyki rachunków finansowych opisane w wytycznych EBC z dnia 21 listopada 2002 r. w sprawie wymogów sprawozdawczości statystycznej EBC w zakresie kwartalnych rachunków finansowych (EBC/2002/7). Istotne także jest pozyskanie danych na potrzeby ustalania polityki pieniężnej i okresowych ocen sytuacji pieniężnej państwa. Posiadanie wysokiej jakości danych rzeczywistych pozwoli bowiem na, tak istotne w obecnym okresie, bieżące monitorowanie rynku finansowego w Polsce. Sformułowanie zakresu przedmiotowego niniejszego rozporządzenia w zaproponowany sposób pozwoli na jednokrotne zwracanie się do podmiotów sprawozdawczych o dane, a tym samym na ograniczenie nakładanych na nie obowiązków sprawozdawczych. Raporty sprawozdawcze, w imieniu podmiotów sprawozdawczych, będą sporządzane i przekazywane do NBP przez towarzystwa funduszy inwestycyjnych. Jest to zgodne z treścią 4 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych, według którego towarzystwo zarządza funduszem i reprezentuje go w stosunkach z osobami trzecimi. W przypadku funduszy z wydzielonymi

88 - 3 - subfunduszami, o których mowa w art. 159 ustawy o funduszach, towarzystwo będzie sporządzać raporty sprawozdawcze za każdy subfundusz odrębnie, natomiast za fundusz jedynie formularz metrykowy. Objęcie obowiązkiem sprawozdawczym subfunduszy w sposób wskazany w rozporządzeniu (pomimo że subfundusze nie posiadają osobowości prawnej) wynika z potrzeby dysponowania przez NBP informacjami odrębnie dla każdego z tych podmiotów. Taka konstrukcja prawna pozostaje w zgodzie z art. 5 ust. 2 rozporządzenia EBC (WE) Nr 958/2007 z dnia 27 lipca 2007 r. oraz respektuje reżim ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 146, poz. 1546, z późn. zm.). W odniesieniu do funduszy inwestycyjnych, te podmioty sprawozdawcze pozostaną objęte sprawozdawczością w zakresie aktywów i zobowiązań, w szczególności zostaną zobowiązane do przekazywania danych o wartości: dłużnych papierów wartościowych, udziałowych instrumentów finansowych, depozytów, pożyczek i kredytów udzielonych oraz otrzymanych, instrumentów pochodnych, rzeczowych aktywów trwałych, wyemitowanych jednostek uczestnictwa i wydanych certyfikatów inwestycyjnych. Informacje o papierach wartościowych będących w posiadaniu tych podmiotów sprawozdawczych będą nadal przekazywane w ujęciu jednostkowym dla papierów z kodem ISIN oraz w ujęciu agregatowym dla papierów bez kodu ISIN, w wymaganych w rozporządzeniu przekrojach. Dane stanowiące przedmiot sprawozdawczości będą przekazywane na formularzach sprawozdawczych stanowiących załączniki do rozporządzenia. Formularze sprawozdawcze, w odniesieniu do funduszy inwestycyjnych, zostały ujęte w raporty sprawozdawcze przyporządkowane do odpowiednich grup podmiotów wskazanych w rozporządzeniu. Załącznik nr 1 zawiera również zestawienie obejmujące definicje pojęć i terminów występujących w rozporządzeniu. Dane pochodzące od funduszy i subfunduszy będą agregowane przez NBP według ustalonych kryteriów agregacji. W celu dokonania poprawnej agregacji podmioty sprawozdawcze zostaną przyporządkowane do odpowiednich grup podmiotów. W rozporządzeniu zdefiniowano grupy funduszy i subfunduszy wyodrębnione według rodzaju polityki inwestycyjnej, zgodnie z metodologią określoną przez EBC. Z uwagi na to, że w polskim porządku prawnym nie występują takie podziały, w rozporządzeniu sformułowano definicje wyspecyfikowanych grup podmiotów. Przyjęto założenie, że podmioty sprawozdawcze samodzielnie będą klasyfikowały się na podstawie zapisów w statucie do jednej ze wskazanych w rozporządzeniu grup (w odniesieniu do funduszy inwestycyjnych). Kolejnym kryterium klasyfikacji podmiotów sprawozdawczych, zapisanym w rozporządzeniu, jest kryterium geograficzne alokacji aktywów, polegające na przyporządkowaniu podmiotu do grupy funduszy/subfunduszy aktywów krajowych lub grupy funduszy/subfunduszy aktywów zagranicznych na podstawie wielkości udziału instrumentów finansowych i niefinansowych, których emitentami lub posiadaczami są instytucje krajowe, w wartości aktywów netto podmiotu sprawozdawczego. Projekt rozporządzenia przewiduje, że towarzystwa będą przekazywać do NBP dane od podmiotów sprawozdawczych, którymi zarządzają, z częstotliwością miesięczną i kwartalną. Miesięczna częstotliwość sprawozdawcza została wprowadzona przede wszystkim na potrzeby bieżącego monitorowania zjawisk zachodzących na rynku finansowym oraz na potrzeby statystyki bilansu płatniczego. W przypadku podmiotów sprawozdawczych, które dokonują wyceny lub aktualizacji wyceny swoich aktywów zgodnie z postanowieniami statutu rzadziej niż raz na miesiąc, towarzystwo przekazywać będzie do NBP raporty sprawozdawcze z

89 - 4 - częstotliwością kwartalną, według stanu na ostatni dzień roboczy kwartału. Towarzystwo będzie przekazywać dane do 22 dnia kalendarzowego odpowiednio miesiąca lub kwartału następnego po okresie sprawozdawczym. Przyjęty termin przekazywania danych przez podmioty sprawozdawcze wynika z konieczności dotrzymania przez NBP terminu przekazania danych do EBC. Ustawą z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. z 2012 r. poz. 855, z późn. zm.), dalej ustawa o SKOK, zmieniono art. 12 ust. 2 i art ustawy o NBP. Zgodnie z wprowadzoną zmianą, kierując się założeniami polityki pieniężnej, Rada Polityki Pieniężnej w szczególności m.in. ustala stopy rezerwy obowiązkowej banków oraz kas i wysokość jej oprocentowania. Doprecyzowano również, iż w celu kształtowania podaży pieniądza i działalności kredytowej, NBP gromadzi rezerwy obowiązkowe banków, kas oraz Kasy Krajowej. Zgodnie z przepisami ustawy o NBP, kasy utrzymują rezerwy obowiązkowe w Kasie Krajowej. Natomiast Kasa Krajowa utrzymuje rezerwę obowiązkową kas na swoim rachunku w Narodowym Banku Polskim, w kwocie odpowiadającej rezerwom obowiązkowym kas oraz Kasy Krajowej. Zmiana wejdzie w życie 27 stycznia 2014 r. Ustawą z dnia 19 kwietnia 2013 r. o zmianie ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowokredytowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013 r. poz. 613) zmieniono m. in. art. 44 ustawy o SKOK. Katalog przedmiotowy działalności Kasy Krajowej został poszerzony o wypełnianie obowiązków informacyjnych wobec Narodowego Banku Polskiego (art. 44 ust. 2 pkt 10), tj. m.in. przekazywanie zagregowanych danych dotyczących wszystkich kas. W obecnym stanie prawnym rezerwę obowiązkową obowiązane są odprowadzać wyłącznie banki, które przekazują NBP dane niezbędne do ustalania polityki pieniężnej i okresowych ocen sytuacji pieniężnej państwa. Ponadto, na żądanie NBP, przekazują one dane niezbędne do oceny ich sytuacji finansowej oraz stabilności i ryzyka systemu bankowego. Tryb i szczegółowe zasady przekazywania danych przez banki określa Zarząd NBP w drodze uchwały, wydanej na podstawie art. 23 ust. 4 ustawy o NBP. Kasa Krajowa oraz kasy nie mają obowiązku odprowadzania rezerwy obowiązkowej oraz obowiązku przekazywania danych do NBP. Przekazują je jednak w oparciu o porozumienie między tymi podmiotami. Zgodnie z 1 projektu rozporządzenia, nakłada się m.in. na Kasę Krajową i kasy obowiązki informacyjne wobec NBP, wynikające z włączenia tych podmiotów do systemu rezerwy obowiązkowej. Obowiązki te, w zakresie niezbędnym do wyliczenia poprawności naliczenia rezerwy obowiązkowej, pokrywają się z obowiązkami nałożonymi na banki uchwałą Zarządu NBP (uchwała nr 15/2004 Zarządu Narodowego Banku Polskiego z dnia 13 kwietnia 2004 r. w sprawie zasad i trybu naliczania oraz utrzymywania przez banki rezerwy obowiązkowej; Dz. Urz. NBP z 2004 r. Nr 3, poz. 4, z późn. zm.). Potrzeba jednolitego stosowania rezerwy obowiązkowej jako instrumentu polityki pieniężnej wobec wszystkich podmiotów objętych tym obowiązkiem, wymaga ustalenia dla kas podobnego zakresu danych sprawozdawczych oraz terminów przekazywania tych danych ( 21 projektu rozporządzenia), jak ma to miejsce w odniesieniu do banków. Zatem wzory formularzy sprawozdawczych dla kas zostały opracowane na wzór formularzy obowiązujących banki i zawierają podobny zakres danych o wielkości pasywów, stanowiących podstawę naliczania rezerwy obowiązkowej. Wszelkie dane przekazywane powinny być na formularzach, których

90 - 5 - wzory zostały określone w załączniku nr 2 do rozporządzenia. Zakres informacji obejmuje wszystkie rodzaje środków pieniężnych w złotych i walutach obcych, zgromadzonych na rachunkach w Kasie Krajowej oraz kasach, mimo iż obecnie nie wszystkie rodzaje transakcji mogą być w kasach wykonywane. Za takim rozwiązaniem przemawia również objęcie kas jednolitym nadzorem finansowym oraz ustawowym systemem gwarantowania depozytów, co będzie sprzyjać zbliżeniu zakresu świadczonych usług finansowych kas i banków. Zgodnie z brzmieniem art. 38 ust. 5 ustawy o NBP, które będzie obowiązywało od 27 stycznia 2014 r., kasy będą obowiązane do utrzymywania rezerwy obowiązkowej w Kasie Krajowej, która będzie utrzymywała rezerwę obowiązkową na rachunku w NBP w kwocie odpowiadającej sumie rezerw kas oraz własnej rezerwy obowiązkowej. W celu właściwego wykonania tych zadań, konieczne jest przekazywanie przez kasy danych jednostkowych do Kasy Krajowej, która będzie obowiązana przekazywać dane zagregowane do NBP ( 22 ust. 1 projektu rozporządzenia). Termin przekazywania do NBP danych, o których mowa w formularzach PD001-PD003 (znajdujących się w załączniku nr 2 do rozporządzenia), ustanowiony na 15 dni roboczych po miesiącu, którego dotyczą, wynikają z obowiązku terminowego i prawidłowego naliczenia i przekazania Kasie Krajowej odsetek z tytułu utrzymywania rezerwy obowiązkowej bądź naliczenia przez NBP karnych odsetek w razie naruszenia obowiązku utrzymywania rezerwy. Dane zawarte w wyżej wskazanych formularzach będą stanowiły podstawę weryfikacji naliczenia rezerwy wymaganej. Ponadto, uwzględniając pozycję kas i ich udział w rynku finansowym, w projekcie rozporządzenia uwzględniono potrzeby informacyjne NBP w zakresie danych niezbędnych do analizy zjawisk monetarnych oraz wynikającym z zadań realizowanych przez NBP na rzecz Europejskiego Systemu Banków Centralnych. W związku z powyższym termin przekazywania do NBP danych, o których mowa w formularzach PD004-PD005, określono na 10 dni roboczych po miesiącu, którego dane dotyczą. Dodatkowo, 25 projektu rozporządzenia określa warunki sporządzania przez Kasę Krajową danych opracowywanych na podstawie formularza PD006, stanowiącego jedną z integralnych części wyżej wskazanego załącznika do rozporządzenia. Objaśnienia do formularzy, zawarte w załączniku nr 2 do projektu rozporządzenia, uwzględniają standardy sprawozdawczości statystycznej określone w rozporządzeniu Rady (WE) nr 2223/96 z dnia 25 czerwca 1996 r. w sprawie europejskiego systemu rachunków narodowych i regionalnych we Wspólnocie (Dz. U. UE L z dnia 30 listopada 1996 r.) 21 ust. 4 projektu rozporządzenia. Na podstawie 28 projektu rozporządzenia Kasa Krajowa przekazuje dane sprawozdawcze w postaci elektronicznej. W przypadku wystąpienia zmian w księgach rachunkowych, które mają wpływ na dane sprawozdawcze określone w formularzach PD001-PD003 Kasa Krajowa zobowiązana jest przekazać poprawione dane w terminie do 15 dnia kalendarzowego okresu rezerwowego, którego dane dotyczą. W przypadku wystąpienia takich zmian określonych w formularzach PD004-PD005, termin przekazania poprawionych danych przez Kasę Krajową to