Scenariusz lekcji języka polskiego, przeprowadzonej w klasie I LO. Temat: Jacek Soplica jako nowy typ bohatera romantycznego.

Transkrypt

1 Scenariusz lekcji języka polskiego, przeprowadzonej w klasie I LO Temat: Jacek Soplica jako nowy typ bohatera romantycznego. Cele: 1. Uczeń czyta za zrozumieniem fragmenty Pana Tadeusza 2. Zapoznaje się z nowym typem bohatera romantycznego 3. Doskonali medy pracy z tekstem poetyckim 4. Wykorzystuje gałązkę TOC, w celu logicznego uporządkowania przedstawionych w tekście wydarzeń. Medy i narzędzia pracy: heureza, dyskusja, gałązka logiczna TOC Czas pracy: 90 min. Przebieg lekcji: 1. Czynności organizacyjne. 2. Przypomnienie cech bohatera romantycznego na konkretnych przykładach (Giaur, Werter, Konrad) 3. Dzieje Jacka Soplicy przedstawione w formie logicznej gałązki TOC (praca uczniów): Czytamy od dołu strony. Umarł spokojny i zrehabiliwany Opowiedział swoją hisrię Sędziemu i Gerwazemu, czym ujawnił swoją żsamość i uzyskał przebaczenie od sługi Horeszki. Moskale napadli na skłóconych Polaków, Jacek urawał Hrabiego i Gerwazego, sam zaś został ranny, w samo miejsce, co pod Jeną. i Rana była nie do zagojenia na ówczesny stan medycyny i Jacek wiedział, że umiera. Polacy, zamiast z Rosjanami, pobili się między sobą.

2 Wrócił na Litwę jako emisariusz i organizował powstanie przeciwko Rosii. i Gerwazy zorganizował zajazd na Soplicowo Uciekł z kraju i chcąc odkupić swoje winy, walczył u boku Napoleona, wstąpił do klaszru bernardynów, przybierając imię Robak Zabił Horeszkę w afekcie i został posądzony o zdradę, sprzyjanie Moskalom. i Żona Jacka zmarła, Tadeusza oddał na wychowanie bratu. Wrócił na zamek Horeszków, aby jeszcze raz zobaczyć Ewę, ale ujrzał triumfującego nad Moskalami Slnika. Rozpił się, ożenił, spłodził Tadeusza, a o Horeszkównie zapomnieć nie mógł. Slnik potrakwał go podle, więc postanowił się ożenić, chcąc zapomnieć o Ewie. Jacek zakochał się w córce Slnika z wzajemnością Gościł Jacka w swoim domu Slnik udawał jego przyjaciela, aby pozyskać szlacheckie głosy na sejmik Jacek miał aurytet wśród szlachty. Był hulaką, lubił pić i Slnik miał piękną córkę Ewę

3 Dlaczego Jacka Soplicę można nazwać bohaterem romantycznym? - odpowiedzi uczniów Co różni Jacka Soplicę od innych bohaterów romantycznych? - odpowiedzi uczniów 4. Analiza i interpretacja fragmentów Pana Tadeusza, wymagających wyjaśnienia: Czy Jacek dostał czarną polewkę? - wyjaśnienie terminu czarna polewka i jego synonimów: czarnina, czernina (zdjęcie z Internetu). - analiza źródła - tekstu Mickiewicza za pomocą logicznej gałązki ] Księga II, Gerwazy opowiada Hrabiemu o Jacku Soplicy: Wąsal tak wzbił się w dumę łaskawem przyjęciem, Że mu się uroiło zostać pańskim zięciem. Do zamku nieproszony coraz częściej jeździł, W końcu u nas jak w swoim domu się zagnieździł I już miał się oświadczać, lecz pomiarkowano I czarną mu polewkę do słu podano. Co na sam Jacek?

4 Pan Tadeusz księga X Spowiedź Jacka Soplicy "Jam jest Jacek Soplica..." ( ) "Wszak sam wiesz, Gerwazeńku, jak Slnik zapraszał /Częs mnie na biesiady; zdrowie moje wnaszał, Krzyczał nieraz, do góry podniósłszy szklenicę, /Że nie miał przyjaciela nad Jacka Soplicę; Jak on mnie ściskał! Wszyscy, którzy widzieli, /Myślili, że on ze mną duszą się podzieli. On przyjaciel? on wiedział, co się wtenczas działo w duszy mojej! Tymczasem już szeptała o tem okolica, Jaki taki gadał mi: <<Ej, panie Soplica! Daremnie konkurujesz; dygnitarskie progi / Za wysokie na Jacka podczaszyca nogi>>. Ja śmiałem się, udając, że drwiłem z magnatów /I z córek ich, i nie dbam o aryskratów; Gałązka logiczna Slnik zapraszał Jacka do swojego domu i trakwał go jak przyjaciela To Jacek zakochał się w Ewie z wzajemnością I miał piękną córkę Ewę I miał nadzieję, że Slnik zaakceptuje go jako zięcia. Że jeśli bywam u nich, z przyjaźni robię, /A za żonę nie pojmę, tylko równą sobie. Przecie bodły mi duszę do żywca te żarty; Żeby już raz otwarcie był mnie zrekuzował, /Bo znał nasze uczucia; gdyby nie przyjmował / Mych odwiedzin; k wie? może bym odjechał, / Pogniewał się, połajał, w końcu go zaniechał. Ale on, chytrze dumny, wpadł na Zauważyli inni szlachcice i ostrzegali Jacka przed ośmieszeniem się, Jacek udawał, że nic go Ewa nie obchodzi.

5 koncept nowy: /Udawał, że mu nawet nie przyszło do głowy, /Żeby ja mógł się starać o związek takowy. A byłem mu potrzebnym, miałem zachowanie /U szlachty i lubili mnie wszyscy ziemianie. Więc on niby miłości mojej nie dostrzegał, /Przyjmował mnie jak dawniej, a nawet nalegał, Abym częściej przyjeżdżał; a ilekroć sami / Byliśmy, widząc oczy me przyćmione łzami I pierś zbyt pełną i już wybuchnąć gową, / Chytry starzec, wnet wrzucił obojętne słowo /O procesach, sejmikach, łowach... Ileż razy chciałem serce me otworzyć /I już się nawet przed nim do prośb upokorzyć, Lecz spójrzawszy mu w oczy, spotkawszy wejrzenia /Zimne jak lód, wstyd mi było mojego wzruszenia; Spieszyłem znowu jak najzimniej dyskurować /O sprawach, o sejmikach, a nawet żarwać. Wszystko, prawda, z pychy, żeby nie ubliżyć / Imieniowi Sopliców, żeby się nie zniżyć Przed panem prośbą próżną, nie dostać odmowy, /Bo jakież by były między szlachtą mowy, Slnik dalej udawał przyjaźń z Jackiem, aby uzyskać poparcie szlachty na sejmiku i nie dał po sobie poznać, że wie o uczuciu Soplicy. Jacek się nie zdradził z tym uczuciem, z obawy przed ośmieszeniem się (odmową zasygnalizowaną czarną polewką). Postanowił wyjechać i zapomnieć o Ewie. Pojechał do Horeszków pożegnać się, z nadzieją, że Slnik jednak zmięknie. Gdyby wiedziano, że ja, Jacek... Soplicy Horeszkowie odmówili dziewkę! / Że mnie, Jackowi, czarną podano polewkę!

6 "W końcu, sam już nie wiedząc, jak sobie poradzić, /Umyśliłem ze szlachty mały pułk zgromadzić I opuścić na zawsze powiat i Ojczyznę, ( ) Jadę pożegnać Slnika, / W nadziei, że gdy ujrzy wiernego stronnika, Dawnego przyjaciela, prawie domownika, Z którym pił i wojował przez tak długie lata, / Teraz żegnającego i kędyś w kraj świata Jadącego - że może starzec się poruszy I pokaże mi przecież trochę ludzkiej duszy, /Jak ślimak rogów! Już chciałem znowu upaść ojcu jej pod nogi, /Wić się jak wąż u kolan, wołać: <<Ojcze drogi, /Weź za syna lub zabij!>> Wtem Slnik posępny, Slnik postanowił wydać córkę za kasztelanica i zapytał o zdanie Jacka, dalej udając, że nie wie nic o uczuciu między nim a Ewą. Soplica nie wytrzymał tej sytuacji i uciekł nic nie odpowiedziawszy. Zimny jako słup soli, grzeczny, obojętny, /Wszczął dyskurs, o czem? o czem? O córki weselu!( ) Slnik rzekł: <<Panie Soplica, /Właśnie przyjechał do mnie swat Kasztelanica; Ty jesteś mój przyjaciel, cóż ty mówisz na? /Wiesz Wasze, że mam córkę piękną i bogatą, A kasztelan witebski! wszakże w senacie /Niskie, drążkowe krzesło. Cóż mi radzisz, bracie?>> Nie pamiętam już zgoła, co mu na rzekłem, /Podobno nic - na konia wsiadłem i uciekłem!"

7 Dlaczego Slnik nie podał Jackowi czarnej polewki? Co o tym świadczy? (uczeń podaje fragment Pana Tadeusza na potwierdzenie swoich słów). Prace uczniów:

8

9

10

11