Szkolny zestaw tematów na ustny egzamin maturalny z języka polskiego w sesji wiosennej 2011/2012 r. LITERATURA

Transkrypt

1 Szkolny zestaw tematów na ustny egzamin maturalny z języka polskiego w sesji wiosennej 2011/2012 r. LITERATURA 1. śycie i twórczość F. Chopina inspiracją dla twórców literatury. Omów zagadnienie, przywołując przykłady z róŝnych epok. 2. Porównaj opisy scen batalistycznych w wybranych utworach literackich róŝnych epok. Określ ich funkcje ideowe. 3. Współistnienie prawdy historycznej i prawdy literackiej w jednym dziele. Omów, przywołując wybrane przykłady. 4. Sztuka portretu w gawędzie i literaturze gawędowej okresu romantyzmu. Omów temat, odwołując się do wybranych utworów literackich. 5. Omów funkcje motywu teatru w teatrze w poznanych dziełach XX wieku. 6. Porównaj koncepcje teatru dwóch wybitnych twórców XX wieku. 7. UkaŜ funkcje wątków onirycznych, posługując się wybranymi przykładami literackimi. 8. Porównaj funkcje stylizacji biblijnej w wybranych utworach róŝnych epok. 9. RóŜne sposoby wykorzystania motywów muzycznych w liryce XX wieku. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach. 10. UkaŜ, jak zmieniała się forma i funkcja listu na przestrzeni wybranych epok. 11. Przedstaw róŝne sposoby wykorzystania tematu powrotu do lat dziecięcych w literaturze. 12. Współistnienie konwencji realistycznej i fantastyki w utworze literackim. Dokonaj analizy zagadnienia posługując się wybranymi przykładami. 13. Posługując się wybranymi przykładami, przedstaw funkcje groteski w literaturze. 14. Wiersze poetów Nowej Fali wobec rzeczywistości społeczno- politycznej PRL-u. Porównaj obrazy, odwołując się do wybranych teksów literackich. 15. Sztuka gotycka jako inspiracja twórczości lirycznej. Przedstaw na przykładzie wybranych utworów. 16. Przedstaw róŝne sposoby funkcjonowania toposu ogrodu w literaturze dawnej i współczesnej. 17. Realistyczna, fantastyczna, magiczna... Omów róŝne sposoby kształtowania przestrzeni w wybranych utworach literackich. 18. Przeanalizuj dosłowne i metaforyczne funkcjonowanie motywu jesieni w wybranych utworach literackich. 19. Rodzice i dzieci. Przedstaw współistnienie światów dwóch pokoleń, posługując się wybranymi przykładami literackimi. 20. Prześledź na wybranych przykładach literackie wizje Kresów. WskaŜ podobieństwa i róŝnice. 21. Zrecenzuj wybrane przez siebie dzieło lub dzieła literackie nagrodzone nagrodą literacką (Literacka Nagroda Nike, Literacka Nagroda Nobla). 22. Porównaj sposoby przedstawienia wybranego regionu lub kontynentu w tekstach literackich. 23. Omów ujęcie miłości w wybranych współczesnych tekstach literackich. 24. Bierność wobec zła jest równoznaczna z jego aprobatą. RozwaŜ myśl A. Einsteina, odwołując się do wybranych utworów literackich. 25. Kreacje świata i bohatera w dramacie współczesnym. Przedstaw na wybranych przykładach. 26. Narrator wobec świata przedstawionego. Omów jego funkcje w dziele literackim, odwołując się do wybranych utworów z XIX i XX wieku. 27. Mity romantyczne i ich współczesna interpretacja. Omów zagadnienie posługując się przykładami literackimi. 28. Romantyczne poematy o miłości. Omów temat na wybranych przykładach literackich. 1 z 8

2 29. Funkcje odwołań do postaci i symboli antycznych w poezji. RozwaŜ temat na wybranych przykładach. 30. Istota dialogu twórców literatury z filozofami. Przedstaw problem na wybranych przykładach dzieł literatury dawnej, bądź współczesnej. 31. Utopia i antyutopia w literaturze - sposoby kreowania i ich funkcje. Omów na wybranych przykładach. 32. Scharakteryzuj dekalog bohaterów Gustawa Herlinga Grudzińskiego lub innego współczesnego pisarza moralisty. 33. Oddzielenie światła od ciemności najwaŝniejszą potrzebą duchową człowieka. Rozwiń temat, powołując się na wybrane przykłady z literatury. 34. Jeszcze dziennikarstwo, czy juŝ literatura? UkaŜ podobieństwa i róŝnice korzystając z twórczości wybranego autora. 35. Polemiki, spory, prowokacje - starcia pokoleń literackich. Omów na wybranych przykładach. 36. Satyryczny obraz społeczeństwa polskiego w wybranych utworach literackich. Przeanalizuj sposoby tworzenia takiego obrazu. 37. Jaki typ bohatera kreuje literatura przełomu XIX i XX w.? Omów zagadnienie, posługując się wybranymi tekstami literackimi. 38. Dokumentaryzm i paraboliczność dwa sposoby prezentowania świata w literaturze. Omów problem, odwołując się do wybranych utworów. 39. Świat na opak. Scharakteryzuj sposoby przedstawienia świata na wybranych utworach literackich. 40. Mit, legenda, baśń w twórczości Olgi Tokarczuk. Omów temat odwołując się do wybranych utworów pisarki. 41. Ruiny jako motyw literacki. Omów jego funkcje na wybranych przykładach. 42. RozwaŜ, czy literatura najnowsza odpowiada na pytania i problemy współczesnego człowieka. Odwołaj się do wybranych tekstów literackich. 43. Lektury i ich wpływ na bohaterów literackich. Omów problem, odwołując się do wybranych utworów. 44. Motywy animalistyczne w literaturze. Omów zagadnienie na wybranych przykładach literackich. 45. Dziennik, pamiętnik, list jako źródła wiedzy o autorze. Omów na wybranym przykładzie. 46. Starość jako motyw literacki. Omów na podstawie wybranych dzieł. 47. Symbolika kulturowa stołu. Omów odwołując się do wybranych przykładów literackich 48. Świat ukazany z perspektywy kobiety. Przeanalizuj temat, odwołując się do twórczości wybranych autorów. 49. Twórczość A. Kamieńskiej wobec tradycji biblijnej. Omów zagadnienie, odwołując się wybranych tekstów. 50. Tendencje klasycystyczne w poezji XX w.. Omów na podstawie wybranych tekstów literackich. 51. Inspiracje barokowe w poezji XX w. (np. w twórczości Grochowiaka, Gombrowicza, Bursy, Barańczaka). Omów na podstawie wybranych tekstów literackich. 52. Polscy poeci zbuntowani. Przeanalizuj źródła buntu i sposoby jego wyraŝenia. Odwołaj się np. do poezji Wojaczka, Bursy, Gajcego 53. Odwołując się do wybranych przykładów, przedstaw motyw Hioba i syna marnotrawnego w literaturze. 54. Ocena świata kultury zachodnioeuropejskiej w twórczości C. K. Norwida. Przedstaw zagadnienie odwołując się do wybranych tekstów poety. 55. śycie i mit. Na wybranym przykładzie ukaŝ kształtowanie się legendy wokół Ŝycia i twórczości wybranego pisarza. 56. Kamień świadkiem, adresatem, nadawcą w wypowiedzi literackiej. Omów temat na podstawie wybranych tekstów literackich. 57. Słynne historie miłosne. Omów temat, odwołując się do wybranych utworów literackich. 58. Czy podzielasz zdanie C. K. Norwida: Czytanie więc sztuką jest? Przedstaw swoje doświadczenia czytelnicze, przywołując waŝne dla ciebie utwory. 2 z 8

3 59. Wpływ podróŝy na osobowość bohatera literackiego. Przedstaw zagadnienie, przywołując wybrane przykłady literackie. 60. Modni pisarze, modne ksiąŝki. Omów na przykładach spoza kanonu lektur szkolnych przyczyny popularności niektórych autorów i ksiąŝek. 61. Kobieta jako bohater literacki. Omów, przywołując wybrane przykłady z literatury polskiej lub obcej. 62. Satyryczne spojrzenie na kobietę. Przedstaw zagadnienie posługując się wybranymi przykładami literackimi. 63. Rola czarów i czarodziei w literaturze fantasy. Omów, odwołując się do wybranych utworów. 64. Prawda historyczna jako tworzywo literackie. Omów, odwołując się do wybranych dzieł. KORESPONDENCJA SZTUK 1. Człowiek wobec nietolerancji. Omów problem, wskazując na jego złoŝoność i odwołując się do wybranych tekstów 2. Przedstaw motyw biesiady ukazany w wybranych tekstach 3. Literatura i sztuka jako narzędzie walki z nieludzkim systemem. Omów zjawisko, odwołując się do wybranych dzieł XX wieku. 4. Świat nędzarzy. Przedstaw zagadnienie, przywołując wybrane teksty 5. Starość, choroba i śmierć w wybranych tekstach 6. Porównaj przekazy dotyczące obyczajów i kultury XVII wieku w wybranych dziełach, nie tylko literackich. 7. Omów i porównaj specyficzne środki wyrazu, jakimi operuje reportaŝ. PosłuŜ się wybranymi przykładami, nie tylko literackimi. 8. Dziecko i jego świat. Omów zagadnienie, przywołując wybrane teksty 9. Porównaj literackie i malarskie obrazy Siedlec. Omów zagadnienie odwołując się do wybranych 10. Język literatury i język filmu. Dokonaj porównania, wykorzystując opowiadania J. Iwaszkiewicza i ich filmowe adaptacje. 11. Przedstaw wpływ modernistycznego malarstwa na sposób prezentowania pejzaŝu w poezji i prozie młodopolskiej. 12. Na podstawie wybranych utworów przedstaw świat widziany oczyma Paolo Coelho. 13. Rola pracy w kreowaniu obrazu bohatera. Przedstaw na przykładach wybranych tekstów 14. Analizując wybrane teksty kultury, przedstaw róŝne ujęcia tematu emigracji polskiej XIX lub XX wieku. 15. Kobieta zbuntowana. Odwołując się do wybranych przykładów przedstaw jej wizerunek w literaturze i oceń zasadność buntu. 16. Omów funkcje motywów muzycznych w wybranych tekstach 17. Metamorfoza bohatera literackiego i jej sens w literaturze róŝnych epok. 18. Przedstaw funkcje motywów antycznych w twórczości literackiej i plastycznej Stanisława Wyspiańskiego. 19. Porównaj obraz nauczycieli i uczniów ukazany w wybranych tekstach literackich. 20. Omów funkcje archetypów wywiedzionych z baśni i podań ludowych w wybranych tekstach 21. Przedstaw konflikty i cierpienia współczesnego ci świata ukazane w wybranych tekstach literackich. 22. Synteza sztuk (synkretyzm) w literaturze XIX i początku XX wieku. Omów jej funkcjonowanie w wybranych dziełach. 3 z 8

4 23. Między teorią a praktyką artystyczną. Omów realizacje teorii Czystej Formy Witkacego w jego dziełach literackich i malarskich. 24. Porównaj wizerunek Ŝołnierza w wybranych tekstach kultury XIX lub XX wieku. 25. Rozmaite sposoby patrzenia na rzeczy pospolite w literaturze i sztuce współczesnej. Przeanalizuj i zinterpretuj wybrane przykłady. 26. Omów róŝnorodne sposoby prezentowania powstania w getcie warszawskim w wybranych tekstach 27. Omów róŝnorodne sposoby prezentowania powstania warszawskiego w wybranych tekstach 28. Strój jako element znaczący w literaturze i malarstwie. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych 29. Motyw wiosny i sposoby jego ujmowania w literaturze, malarstwie i muzyce. Omów, odnosząc się do wybranych dzieł. 30. ReportaŜ jako narzędzie słuŝące poznaniu świata i człowieka. Odwołaj się do wybranych tekstów 31. Bohater historyczny jego literackie i plastyczne ujecie, a prawda historyczna. RozwaŜ problem na wybranych tekstach 32. Obraz świata i ludzi w twórczości Sławomira MroŜka. Omów, posługując się tekstami literackimi i rysunkami artysty. 33. Funkcje alegorii w literaturze i sztuce. RozwaŜ problem, odwołując się do wybranych tekstów 34. Pieniądz jako wartość i antywartość. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych tekstów 35. Jaką funkcję pełnią elementy damskiej garderoby w literaturze i sztuce. Odwołaj się do wybranych tekstów 36. O emigracji polskiej XX w. nie tylko ze Sławomirem MroŜkiem...Omów temat, odwołując się do wybranych tekstów 37. Sztuka plastyczna inspiracją dla pisarzy. Omów problem na wybranych przykładach. 38. Na czym polega fenomen utworu kultowego? Omów zjawisko wykorzystując róŝne teksty 39. Na podstawie literatury i innych tekstów kultury przedstaw róŝnorodne zachowania społeczne wobec ludzi doświadczonych przez los. 40. Rzeka czasu. Przemijanie jako temat i problem. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych tekstów 41. Baśń jako sposób ukazania i interpretacji świata. RozwaŜ zagadnienie na wybranych przykładach tekstów 42. Przeanalizuj rolę baśniowych stworzeń w kulturze i literaturze. 43. Omów róŝne sposoby przedstawiania pocałunku w literaturze i sztuce. 44. Omów róŝne sposoby prezentowania szlachty w literaturze i sztuce polskiej. 45. Omów rolę, jaką w literaturze i sztuce pełni motyw dłoni. 46. Oczy zwierciadłem duszy. Przeanalizuj funkcjonowanie motywu na podstawie wybranych przykładów z literatury i malarstwa. 47. Symbolika włosów w literaturze i sztuce. Zanalizuj, odwołując się do wybranych tekstów 48. Zapis smutku w literaturze i muzyce. Zanalizuj, odwołując się do wybranych dzieł. 49. Góry jako inspiracja twórczości literackiej, malarskiej, muzycznej. Dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł. 50. Plakat teatralny klucz do interpretacji utworu dramatycznego i jego teatralnej adaptacji. Omów na wybranych przykładach. 51. W jaki sposób teksty kultury ukazują obraz człowieka szukającego Boga? Omów problem na podstawie wybranych dzieł literackich i filmowych. 52. Omów funkcję, jaką w literaturze i sztuce pełni motyw butów. 53. Przedstaw świat polityki ukazany w wybranych tekstach 54. BiŜuteria i jej rola w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie na wybranych przykładach. 4 z 8

5 55. Przedstaw funkcjonowanie motywu zegara w literaturze i sztuce. 56. Omów funkcję, jaką w literaturze i sztuce pełni motyw kamienia. 57. Scharakteryzuj obraz oraz sposób ujęcia tematu człowieka i świata w literaturze i sztuce współczesnej. 58. Przedstaw obraz Afryki, posługując się wybranymi tekstami 59. Motyw sztuki walki. Omów na przykładzie wybranych tekstów 60. Pragnienie miłości jako motyw przewodni róŝnych tekstów Omów, przywołując wybrane przykłady. 61. Muzyka jako sposób wyraŝania emocji bohatera literackiego i filmowego. Omów, odwołując się do wybranych 62. Dzieła muzyczno sceniczne sposobem oderwania się od rzeczywistości czy drogowskazem Ŝyciowym? Omów, przywołując wybrane przykłady. 63. Znaczenie muzyki dawniej i dziś. Omów, odwołując się do wybranych tekstów kultury zaczerpniętych z róŝnych epok. 64. Znaczenie podróŝy dla rozwoju emocjonalnego człowieka. Omów, wykorzystując wybrane teksty 65. Omów motyw przyjaźni ukazany w wybranych dziełach literackich i filmowych. 66. Wzorce świętości dawniej i współcześnie. Omów, przywołując wybrane teksty 67. Świat wielkiej polityki w krzywym zwierciadle kabaretu. Omów, przywołując wybrane przykłady. 68. Teatr, cyrk, kabaret - mieszanie gatunków w teatrze współczesnym. Omów, przywołując wybrane przykłady. 69. Omów funkcjonowanie motywu kota w wybranych tekstach 70. Omów motyw okna w wybranych tekstach 71. Wawrzyn, laur, liść bobkowy. Prześledź funkcjonowanie motywu w wybranych tekstach 72. Porównaj symbolikę wierzby w polskiej literaturze i sztuce z funkcjonowaniem tego motywu w kulturze innych narodów, np. śydów. 73. Wachlarz atrybut kokietki, parawan Omów róŝne funkcje w literaturze i sztuce. (wykorzystaj np. Miłość czystą u kąpieli morskich C.K. Norwida). 74. Omów symbolikę wagi w wybranych tekstach 75. Porównaj róŝne znaczenia symboliczne czerni i bieli w literaturze i sztuce. 76. Symbolika kolorów w tekście Przedstaw zagadnienie, korzystając z wybranych 77. Porównaj róŝne sposoby kreowania świata oglądanego oczyma dziecka. W prezentacji odwołaj się do wybranych tekstów 78. UkaŜ obraz Rosji carskiej utrwalony w wybranych tekstach 79. Sposoby przedstawienia bohatera cierpiącego. Omów zagadnienie na podstawie wybranych tekstów 80. Socrealizm w tekstach Omów zagadnienie odwołując się do wybranych 81. SłuŜebna czy zabójcza funkcja filmu wobec dzieła literackiego? Dokonaj analizy problemu adaptacji filmowych, przywołując wybrane przykłady. 82. Motyw fletu i jego funkcje w tekstach Omów zagadnienie na podstawie wybranych 5 z 8

6 JĘZYK 1. Włączcie wasze telewizory i wsłuchajcie się w język, którym one do was mówią ( ). Jeśli cywilizacja bełkoce i rzęzi, to chyba kona. Ustosunkuj się do myśli J. M. Rymkiewicza, biorąc pod uwagę stan współczesnej polszczyzny. 2. Omów mechanizmy funkcjonowania wyrazów modnych we współczesnej polszczyźnie. Oceń zjawisko. 3. Język jako źródło nieporozumień. Omów zagadnienie, posługując się wybranymi przykładami. 4. ZapoŜyczenia we współczesnej polszczyźnie. Omów problem i przedstaw zasadność stosowania zapoŝyczeń z języka angielskiego lub innego. 5. Rola frazeologizmów w poezji, np. S. Barańczaka, W. Szymborskiej. Odwołaj się do wybranych 6. Cechy języka przemówień sejmowych. RozwaŜ problem, odwołując się do wybranych tekstów znanych nie tylko z literatury. 7. Porównaj staropolskie i współczesne twemu pokoleniu przemówienia sejmowe. Odwołaj się do wybranych 8. Od ptasiego mleka po płacz nad rozlanym mlekiem Omów i sklasyfikuj bogactwo związków frazeologicznych ze słowem mleko. 9. Sztuka przekonywania, a manipulacja językowa - porównaj sposoby wykorzystywania środków językowych we współczesnych polskich tekstach propagandowych. 10. Dobro zło, przyjaciel wróg, światło ciemność, młodość starość, czyli o antonimach w przysłowiach i związkach frazeologicznych. Dokonaj analizy zgromadzonego materiału. 11. Metaforyka tytułów prasowych. Zanalizuj wybrane przykłady i oceń, jak ma się tytuł czasopisma do jego zawartości. 12. Dokonaj analizy stylistycznej najdowcipniejszych fragmentów wybranych dzieł, uzasadniając celowość zastosowanej w nich organizacji materiału językowego. 13. Analizując wybrane przykłady wyjaśnij, w jaki sposób język moŝe stać się narzędziem manipulacji. 14. Rola języka w zakłamywaniu rzeczywistości. Na podstawie wybranych materiałów prasowych i przykładów literackich omów zagadnienie nowomowy. 15. Odwołując się do wybranych przykładów, omów zagadnienie kiczu językowego. 16. Język bohatera jako element charakterystyki postaci. Omów na podstawie wybranych 17. RóŜne sposoby realizowania gry słów. Omów zjawisko, odwołując się do wybranych fraszek i aforyzmów. 18. Język ezopowy w literaturze XIX i XX wieku. Omów na podstawie wybranych 19. Na podstawie wybranych przykładów omów stylistykę listów z róŝnych epok. 20. Na podstawie analizy języka narracji utworów (np. Marka Hłaski, Sławomira MroŜka, Mirona Białoszewskiego) określ funkcje języka potocznego w literaturze współczesnej. 21. Język i styl współczesnej prozy reportaŝowej przedstaw na wybranych przykładach. 22. Funkcje środków językowych w liryzacji prozy. Przeanalizuj wybrane przykłady. 23. Zbadaj poprawność języka prasy młodzieŝowej i zaprezentuj wyniki tej analizy. 24. Język i styl wyznań miłosnych. RozwaŜ temat na przykładach tekstów epistolarnych dwóch wybranych epok literackich. 25. Dialogi we współczesnej literaturze i filmie. Zaprezentuj wybrane przykłady i dokonaj próby ich porównania. 26. Na wybranych przykładach omów specyfikę języka felietonów. 27. Obraz przeciwnika w wypowiedziach polityków. Dokonaj analizy tekstów pod względem wykorzystania środków językowych. 28. Język mediów i jego wpływ na odbiorcę. Omów zagadnienie, posługując się przykładami róŝnego rodzaju mediów. 29. W jaki sposób współczesna piosenka wpływa na kształtowanie się języka? Omów, analizując celowo wybrane teksty piosenek. 6 z 8

7 30. Scharakteryzuj róŝne sposoby pojawiania się dowcipu w języku na przykładzie polskiej twórczości satyrycznej ostatniego pięćdziesięciolecia. 31. Język jako instrument walki o władzę. Przeanalizuj wybrane materiały wyborcze. 32. Bóg, Honor, Ojczyzna w związkach frazeologicznych. Dokonaj analizy językowej i kulturowej wybranych związków frazeologicznych. 33. Przysłowia z domem w tle. Dokonaj analizy językowej i kulturowej wybranych przysłów polskich. 34. Na podstawie wybranych fragmentów Pamiętników Paska i Mikołaja Doświadczyńskiego przypadków określ charakterystyczne cechy polszczyzny XVII i XVIII wieku. 35. UkaŜ zróŝnicowanie językowe prasy kobiecej, analizując celowo dobrany materiał. 36. Świat odchodzący utrwalony w języku. Omów zjawiska fonetyczne, leksykalne, składniowe. 37. Językowe środki kształtowania wypowiedzi w utworze groteskowym. Rozwiń temat, odwołując się do języka wybranych utworów, powstałych w XX wieku. 38. Porównaj język bohaterów literackich inteligentów z pierwszej i drugiej połowy XX wieku. 39. Omów pochodzenie nazw miejscowych twojego rejonu. 40. Funkcje dialektyzacji w literaturze. Omów na wybranych przykładach. 41. RóŜne funkcje archaizacji języka w literaturze. Omów zagadnienie na wybranych przykładach. 42. Retoryka i jej funkcje w literaturze. Omów na wybranych przykładach. 43. Ewolucja języka bohaterów komedii XIX i XX wieku. Przedstaw na wybranych przykładach. 44. Motywy słynnych mówców, a przemówienia współczesnych polityków. Porównaj pod względem językowym wybrane teksty. 45. Rola neologizmów w tworzeniu literackich obrazów świata. Omów zagadnienie na podstawie wybranych tekstów poetyckich. 46. Etykieta językowa róŝnych czasów i środowisk. Zanalizuj wybrane przykłady literackie i inne. 47. Stylizacja biblijna i jej funkcje w wybranych utworach róŝnych epok. RozwaŜ problem, odwołując się do wybranych utworów. 48. Język w domu, pracy, w szkole: ta sama czy inna polszczyzna? Omów jej odmiany na przykładach. 49. Styl wyznań miłosnych. RozwaŜ temat na przykładach tekstów epistolarnych dwóch wybranych epok literackich. 50. Język gazet szkolnych. Ocen zasadność doboru środków językowych. 51. Wieloznaczność i homonimia w słuŝbie dowcipu. Omów na celowo dobranych przykładach. Siedlce, dn. 04 kwietnia 2011 r. Przewodniczący Szkolnego Zespołu Egzaminacyjnego mgr Urszula Bałkowiec 7 z 8