OCCURRENCE OF TETRAMERES SPINOSA (MAPLESTONE, 1931) BAYLIS, 1939 (NEMATODA: TETRAMERIDAE) IN WILD DUCKS FROM NORTH-WESTERN POLAND

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "OCCURRENCE OF TETRAMERES SPINOSA (MAPLESTONE, 1931) BAYLIS, 1939 (NEMATODA: TETRAMERIDAE) IN WILD DUCKS FROM NORTH-WESTERN POLAND"

Transkrypt

1 Acta Sci. Pol., Zootechnica 10 (4) 2011, OCCURRENCE OF TETRAMERES SPINOSA (MAPLESTONE, 1931) BAYLIS, 1939 (NEMATODA: TETRAMERIDAE) IN WILD DUCKS FROM NORTH-WESTERN POLAND Agata Stapf, Katarzyna Kavetska, Katarzyna Królaczyk, Bogumiła Pilarczyk West Pomeranian University of Technology, Szczecin, Poland Abstract. Nematodes from the genera Tetrameres (Creplin 1846) are cosmopolitan and polyxenic parasites of birds living inland or associated with aquatic environment. These parasites are characterized by a strong sexual dimorphism and strict topospecificity, limited to the proventriculus of the host. The aim of this paper is the presentation of the morphological and ecological characteristics of T. spinosa rarely observed in Europe (Maplestone, 1931) yet typical for wild birds from the Far East. The examined nematodes were isolated from the alimentary canals of 1005 wild Anatinae (Anseriformes: Anatidae). The parasites were measured using a micrometer eyepiece, and the analysis of the quantitative structure was performed using the following parameters: extensiveness, intensity, relative density, and dominance index. The morphological description of T. spinosa in this paper is generally consistent with known information on the species, although certain differences were observed in the anatomy of some structures near the mouth of the nematode. The nematode was found in 46 out of the 1005 examined ducks (4.6%), and representing the following species: Aythya ferina, A. fuligula, A. marila, Clangula hyemalis and Melanitta nigra. The typical hosts are ducks from the genus Aythya wintering in the southwestern Baltic. Keywords: Anatinae, Nematoda, Tetrameres spinosa INTRODUCTION Nematodes from the Tetrameres genus, Creplin, 1846 (Tetrameridae Travassos, 1914) are widely spread cosmopolitan parasites of almost all groups of birds: both typical land birds, and water birds [Skrjabin et al. 1963, Baruš et al. 1978, Borgarenko 1990, Anderson 2000]. Those parasites are characterised by high topical specificity (they are limited to the glandular stomach) and a strong sex dimorphism. The sexually mature form of the Corresponding author Adres do korespondencji: dr hab. Katarzyna Kavetska prof. nadzw., Department of Biology and Ecology of Parasites, West Pomeranian University of Technology, Szczecin, Doktora Judyma 20, Szczecin, Poland, katarzyna.kavetska@zut.edu.pl

2 116 A. Stapf et al. females is relatively large, and they do not resemble nematodes in outer appearance they are strongly truncated, and owing to a swollen, egg-filled uterus, they become almost spherical, with only slightly protruding, thin and conical anterior and posterior body ends. This strong swelling of the central part of the female s body is the reason why it cannot be mistaken for any other parasite, however, for the same reason, it is also very difficult to isolate it from the stomach gland, in which it resides (the female ruptures and is easily destroyed), as well as to strictly determine its systematic position. The latter is de facto possible only on the basis of the male accompanying the female. The small male residing in the superficial layer of the mucous membrane has a filiform body, distinct crosswise stripes, rows of spines along he body, and a strongly variegated, depending on the species (either large, or small) spicule [Skrjabin et al. 1963, Baruš et al. 1978, Borgarenko 1990]. The life cycle is accurately known only as far a few species of Tetrameres are concerned, w especially T. fissispina (Diesing, 1861) [Garkavi 1947, Czapliński1960, 1962 a, b]. This parasite s intermadiate hosts are aquatic inverterbrates; Daphnia pulex, Gammarus lacustris, G. pulex, G. maeoticus, G. lacustris, and the primary hosts are several dozen of birds from different systematic groups, including domestic birds: ducks geese, hens [Skrjabin et al. 1963, Anderson 2000, Czapliński 1960, Kovalenko 1960]. The primary host is infected by eating a gammarus or a daphnia with invasive larvae, which are released by the digestive influence of gastric acid and drill into the mucous membrane of the glandular stomach and develop into mature, egg-laying female in 18 [Anderson 2000, Czapliński1960]. Kovalenko [1960] indicates a possibility of paratenic host occurence (including fish: Caspialosa brashnikovi maeotica, Lucioperca lucioperca, Neogobius fluviatilis, N. melanostomum, Rutilus rutilus and Scardinius erythrophtalmus). This fact justifies hight occurence rates of these parasites in the Mergini tribe. The pathogenic effect is caused mostly by females, which, by settling deep inside the glands, cause cattarhal inflammmation of the glandular stomach mucous membrane and increased mucus secretion. This causes disturbance in the stomach s physiological function, impairing digestive processes. In consequence, it leads to weakening the bird s system, sometimes even to ravaging the organism and death. The disease is often accompanied by anemia [Czapliński 1960]. According to Czapliński [1960], presence of the parasites is better endured by mature ducks, than by the young ones. However, own observations [Kavetska 2006] indicate, that T. fissispina belongs to parasites considerably more often found in young birds, which is furthermore characterised by high host sex specificity (choosing young duck females). The studies addressing wild duck nematode fauna in Poland, conducted in the late fifties of the previous century, encompassed only south-western regions of the country [Czapliński 1960]. At that time, they indicated the presence of only one species, Tetrameres fissispina (Diesing, 1861), found in a domestic duck Anas platyrhynchos f. dom. And five species of wild ducks (the garganey, the green-winged teal, the mallard, the ferruginous duck and the goosander). Extensivity of occurence of the parasite in the studied bird group amounted to 20.9%, and the intensivity ranged from 1 to 189 [Czapliński 1962 a, b]. The complex studies of the helminth fauna of wild Anatinae in north-western Poland, conducted since 1999 in the Laboratory of Biology and Parasite Zoology on the West Pomeranian Technical University, indicated at least for species of nematodes in those birds Acta Sci. Pol.

3 Occurrence of Tetrameres spinosa (Maplestone, 1931) Baylis, (Tetrameres fissispina (Dresing, 1861) Travassos, 1914, T. pavonis Tshertkova, 1953, T. somateriae Ryzhikov, 1963, T. ryjikovi Chuan, 1961) from the Tetrameres genus, characterised by different prevalence and intensivity of occurence [Kavetska et al. 2003, Kavetska et al. 2004, Kavetska 2005 a, b, c, Kavetska 2006]. As it appears from Kavetska s research [Kovalenko 1960, Kavetska 2005 a, b, Kavetska i Kalisińska 2009], one of the most often recorded parasites in ducks like Aythya fuligula, A. marila, A. ferina i Buephala clangula is T. spinosa (Maplestone, 1931). The aim of this thesis is to conduct a morphological and ecological analysis of T. spinosa (Maplestone, 1931) Baylis, 1939 population in the ducks of north-western Poland. MATERIAL AND METHODS The research material was constituted by nematodes isolated from the gastrointestinal tracts of 1005 wild ducks (Anseriformes: Anatidae), originating from the territory northwestern Poland. The host specimens represented 17 species of 8 genera, belonging to three ecologically different tribes: Anatini (n = 225), Aythyini (n = 413) and Mergini (n = 367). Research conducted over the years encompassed game species (the mallard, the green-winged teal, the common pochard, and the tufted duck; 471 specimens altogether), and species protected by law (other duck species, 534 birds altogether). All birds were (except game mallards) were acquired dead from fishing nets. Isolated nematodes were fixed and stored in 70% ethanol, cleared in glycerine or 80% lactic acid. The parasites were measured using a measuring eyepiece, and species were determined on the basis of the specimens characteristic morphological and anatomical features, with the use of a Zeiss optical microscope; the determination was based on descriptions available in literature. Characteristics of the quantitative structure of the grouping were defined by using parameters of occurence like: extensivity, intensivity of infestation, relative density, and indicator of domination [Pojmańska 1993, Kavetska 2006, 2008]. RESULTS AND DISCUSSION Among nematodes isolated from the birds gastrointestinal tracts, a presence of 1198 nematodes from the Tetrameres genus was noted. They belonged to five species, from which 371 (30.96%) were determined to be Tetrameres spinosa (Maplestone, 1931) Baylis, 1939, 772 (64.44%) T.fissispina, 10 (0.83%) T. pavonis, 43 (3.58%) T. ryjikovi, and 1 (0.083%) T. somateriae. T. spinosa was first described by Maplestone in 1931 [citation from Skrjabin et al. 1963]. In his characteristics, the author included a detailed description of the structures in the frontal section of the body, which surround the mouth and are nearby the bursa. Skriabin [1963], referring to Maplestone s species description, provides information that the parasite s cuticular lips are massive, bilobial in their frontal section, and they have two glands each. Furthermore, the author described triangular chitin plates in the posterior section of Zootechnica 10 (4) 2011

4 118 A. Stapf et al. the lips, connected to the bursa. He also indicated the presence of oblong structures starting at the basis of the lips and continuing down the body in lateral wings [citation from Skrjabin et al. 1963]. The presence of these structures created doubts about qualifying this nematode to the proper genus. Initially, T. spinosa was assigned to the Echinuria genus, according to Maplestone s suggestion. However, according to Baylis, the oblong forms do not resemble real bands characteristic for the Echinuria genus. That is why the author of the species moved this nematode to the Tetrameres genus. According to Maplestone s description, spines on the parasite s body are placed in four rows, and their size and the number of rows decrease towards the posterior end of the body. The longer spicule has a clear, spherical swelling in the proximal part, and in the distal part it is narrowed and has a shoe shaped ending [citation from Skrjabin et al. 1963]. Another description of Tetrameres spinosa was presented in 1990 by Borgarenko [Borgarenko 1990]. The morphological characteristics given by this author is significantly shorter than Maplestone s description; it mostly consistent with it, with just one difference. Borgarenko [1990] indicates, that the spines are placed on the body densely and without any order, and their size decreases towards the tail. Furthermore, the author noticed, that the proximal part of the long spicule has a groove in it, and its distal part, just like in Maplestone s work, was compared to the shape of a shoe. The parasite s dwelling place is typical for all Tetrameres. The females settle in glands, and the males in the mucous secretion of the host s organ. Males surrounded by mucus are very slightly visible against the background of the organ. Owing to the importance of the females, caused by freezing the research material in smaller studies, the parasite species was determined on the basis of the male s characteristic features, such as: the shape and placement of the lips, shape of the bursa, length and width of the spiculae, and the size and placement of the spines. Description of T. spinosa in this thesis is slightly different from the works of other authors. No massive, bilobial lips with two glands each, or triangular plates were noticed in the researched material, and those elements were observed by Maplestone in his material. The researched males have milk-coloured bodies with a mean length of µm (Table 1). The mouth is surrounded by pseudolips, and, because of specimen quality, neither cephalic papillae, nor the secretory orifice were noticed. The bursa is short, rather untypically shaped. It is significantly widened right next to its border with the pharynx. The walls of the bursa are thick and distinct. Furthermore, cephalic wings with longitudinal bands are visible, one on each side of the body (Fig. 1). The overall length of the pharynx is on average µm. The glandular part of the pharynx is clearly longer and wider (on average 52.9 µm). In the posterior part of the body of the male there are two spiculae. These structures differ diametrically by size and shape. The longer spicule (with an average length of µm) is quite narrow, even though it has some uneven edges with a mace-shaped swelling on its proximal end. The distal end of the spicule has a pointed ending and it is shaped like the characteristic shoe. The smaller spicule is almost five times smaller from the long spicule (average 91.3 µm) and it resembles a straight stick of an even girth (Fig. 2). Both ends of the male s body are sharply ended. The whole body is covered with cuticular spines, which tend to decrease in length towards the tail. In the posterior part of the body the spines are the biggest and they are placed rather chaotically. The tail of the parasite is straight and very sharply ended. Acta Sci. Pol.

5 Occurrence of Tetrameres spinosa (Maplestone, 1931) Baylis, Table 1. Morphological description of male Tetrameres spinosa, µm Tabela 1. Charakterystyka morfometryczna samca Tetrameres spinosa, µm Measurement Skrjabin and Sobolev Pomiar [1963] Length of body Długość ciała Width of body (max) Największa szerokość ciała Width of body at buccal capsule Szerokość ciała na wysokości torebki gębowej Width of body at smal spicule Szerokość ciała na wysokości małej spikuli Depth of buccal capsule Długość torebki gębowej Width of buccal kapsule Szerokość torebki gębowej Thickness of wall buccal capsule Grubość ścianki torebki gębowej Length of spines on anterior body end Długość kolców na przednim końcu ciała Length of spines on posterior body end Długość kolców na tylnym końcu ciała Length of muscular oesophagus Długość gardzieli mięśniowej Width of muscular oesophagus Szerokość gardzieli gruczołowej Length of glandular oesophagus Długość gardzieli gruczołowej Width of glandular oesophagus Szerokość gardzieli gruczołowej Length of large spicule Długość dużej spikuli Width of posterior part of large spicule Szerokość dużej spikuli (część dystalna) Width of anterior part of large spicule Szerokość dużej spikuli (część proksymalna) Length of small spicule Długość małej spikuli Width of small spicule Szerokość małej spikuli Borgarenko [1990] Own material Materiał własny ( ) ( ) 51.0 (45 63) 62.4 (54 75) (18 36) (10 20) (3.6 6) ( ) (7.2 15) ( ) (20 40) ( ) (40 70) ( ) (9 14.4) (10 20) (63 190) (3 7.2) Zootechnica 10 (4) 2011

6 120 A. Stapf et al. Ecological analysis T. spinosa is a very rarely noted parasite of wild ducks in Central and Southern Asia [Skrjabin et al. 1963, Borgarenko 1990]. Its typical host is Aythya ferina [Skrjabin et al. 1963, Borgarenko 1990, Kavetska 2006, 2005 a, b, c], although in Central Asia (Tajikistan, Kazakhstan, Turkmenistan, Azerbaijan) it was also noted in Anas penelope, Netta rufina, and Aythya fuligula [Borgarenko 1990]. In our research this nematode was found in Aythya ferina, A. fuligula, A. marila, Clangula hyemalis and Melanitta nigra (Table 2). The parasite s presence in Europe (Poland) was previously reported in our own works [Kavetska 2006, 2005 a, b, c, 2008, Kavetska and Kalisińska 2009]. Only the presence of T. spinosa in Ukraine remains arguable. The nematode s occurence in this part of Europe was reported by Kurasvili [1983]. The author indicates the existence of T. spinosa synonyms, which are: Tetrameres asiatica (Merdivenci, Buyurman, 1965) and Tetrameres crami asiatica Ryjikov, 1963 [Kurashvili et al. 1983]. Based on the species characteristics of T. spinosa included in the work of Skrjabin [1963] and Borgarenko [1990] we cannot agree with this statement. T. crami asiatica males have the largest spines in the anterior part of the body, placed close of each other. The large spicule has diagonally cut ends, and a swelling resembling a stomach in its central part [Skrjabin et al. 1963]. Table 2. Ecological description of population T. spinosa in examination ducks Tabela 2. Charakterystyka ekologiczna populacji T. spinosa u badanych kaczek Host Żywiciel Extensivity Ekstensywność Intensivity Intensywność zarażenia Relative density Względne zagęszczenie Indicator of domination Wskaźnik dominacji n % range zakres mean value średnia Aythya ferina. n = A. fuligula. n = A. marila. n = Clangula hyemalis n = Melanitta nigra. n = The ecological characteristics of the species are shown in Table 2. The nematode was noted in 46 out of 1005 examined ducks (4.6%). The highest occurence rates were noticed for ducks from the Aythyini tribe: the tufted duck, and the greater scaup. As far as the greater scaup (A. marila) is concerned, T. spinosa appears to be a subdominant species (WD>0.1), which relative density amounted to In the helminth fauna of other host species, the analysed parasite is a rare species (the domination indicator WD did not exceed 0.1). The biggest range of intensivity of infestation by the researched parasite (from 1 to 87 specimens) was found in the greater scaup population. It was observed, that the nematode quite numerously occurs in the Aythyini tribe ducks, which is confirmed by Acta Sci. Pol.

7 Occurrence of Tetrameres spinosa (Maplestone, 1931) Baylis, the means of intensivity in Table 2. The research results therefore indicate, that in Europe T. spinosa is typical for the diving ducks (Aythyini) spending the winter in this area and it probably does not close its life cycle here. Fig. 1. Interior body end of male Tetrameres spinosa Maplestone, 1931 (scale bar: 100 µm) Rys. 1. Przedni odcinek ciała samca Tetramers spinosa Maplestone, 1931 (skala: 100 µm) Fig. 2. Posterior body end of male Tetrameres spinosa Maplestone, 1931 (scale bar: 100 µm) Rys. 2. Tylny odcinek ciała samca Tetrameres spinosa Maplestone, 1931 (skala: 100 µm) CONCLUSIONS To sum up, can say that, our execute description of nematodes, combine various characteristic which done by two autors, Borgarenko and Maplestone. While it remain in contradiction with description of T. crami asiatica as synonym. Remains unknown if morphological difference are a result of ontogenetic changeability or it prove about new species. This unclears suggest to replicate research on wider material and execute genetic analysis. Zootechnica 10 (4) 2011

8 122 A. Stapf et al. REFERENCES Anderson R.C., Nematode parasites of vertebrates. Their Development and Transmission. CABI Publishing, Wallingford. Baruš V., Sergejeva T.P., Sonin M.D., Ryzhikov K.M., Helminths of fish-eating birds of the Palaearctic region. I. Nematoda. USSR Academy of Sciences. Helminthological Laboratory Czechoslovak Academy of Sciences. Institute of Parasitology, Moscov. Borgarenko L.F., Gel minty ptic Tadžikistana [Birds helmints from Tajikistan]. T. 3. Nematody. Doniš, Dušanbe [in Russian]. Czapliński B., Robaczyce drobiu i ich zwalczenie [Poultry s helminthiasis and their fight]. PWN, Warszawa [in Polish]. Czapliński B., 1962 a. Nematodes and acanthocephalans of domestic and wild Anseriformes in Poland. II. Nematoda (excl. Amidostomum) and Acanthocephala. Acta Parasitol. Pol. 10, Czapliński B., 1962 b. Nematodes and acanthocephalans of domestic and wild Anseriformes in Poland. III. General comment. Acta Parasitol. Pol. 10, Garkavi B.L., Cikl razwitja Tetrameres fissispina [Life cycle of Tetrameres fissispina]. Dokl. AN CCCP. 64, [in Russian]. Kavetska K.M., 2005 a. Nematodofauna krohalepodobnyh (Anatinae: Mergini) severo-zapadnoj Pol ši [Fauna of nematode Sea ducks (Anatinae: Mergini) from north-west Poland]. Vestn. Zool. (Suppl.) 19 (I), [in Russian]. Kavetska K.M., 2005 b. Nicienie przewodu pokarmowego grążyc (Aythyini) z terenu Pomorza Zachodniego [The intenstinal nematodes of diving ducks (Aythyini) from West Pomerania region]. Wiad. Parazytol. 51, [in Polish]. Kavetska K.M., 2005 c. The intestinal nematodes of wild ducks (Anatinae) from North-West region of Poland. Wiad. Parazytol. 51, Kavetska K.M., Biologiczne i ekologiczne uwarunkowania kształtowania się struktury nematofauny przewodu pokarmowego dzikich kaczek (Anatinae) w północno-zachodniej Polsce [Biological and ecological background of namatode fauna structure formation in the alimentary tracts of Wild Anatinae ducks in north- western Poland]. Rozpr. hab AR, Szczecin [in Polish]. Kavetska K.M., Nematofauna of duck of the genus Melanitta (Mergini, Anseriformes) from the south Baltic Sea. Wiad. Parazytol. 54, Kavetska K.M., Kalisińska E., Nicienie z rodzaju Tetrameres, Creplin 1846 u dzikich kaczek (Anatinae) Północno-zachodniej Polski [Nematodes from genus Tetrameres Creplin 1846 in wild ducks (Anatinae) north-west Poland]. XVIII Wrocławska Konferencja Parazytologiczna Różnorodność oddziaływania układów pasożyt żywiciel w środowisku maja 2009, Wrocław Karpacz [in Polish]. Kavetska K.M., Kalisińska E., Kornyushin V.V., Nematody želudka dikih utok (podsemejstvo Anatinae) s Severo-Zapadnoj Pol ši v ekologičeskom aspekte (in: Problemy sovremennoj parazitilogii) [Nematodes of stomach wild ducks from north-west Poland in ecological aspect]. Meždunarodnaâ konferenciâ i III s ezd Parazitologičeskogo obŝestva, Petrozavodsk, Respublika Kareliâ, 6 12 Oktâbrâ 2003, Sankt-Peterburg, [in Russian]. Kavetska K.M., Kalisińska E., Kornyushin V.V., Kuzmin Yu., Stomach nematodes of wild ducks (subfamily Anatinae) from Northwestern Poland. Acta Parasitol. 49, Acta Sci. Pol.

9 Occurrence of Tetrameres spinosa (Maplestone, 1931) Baylis, Kovalenko I.I., Study of the life cycles of some helminthes of domestic ducks from farms on Azov coast. Doklady Academii Nauk SSSR 133, Kurashvili B.E. (Ed.), Nematodes and acanthocephalans of birds of Black Sea and Caspian Sea Regions. Tbilisi, Mecnierba. Pojmańska T., Przegląd terminów ekologicznych stosowanych współcześnie w parazytologii [Survey of ecological terminology nowadays applied in parasitology]. Wiad. Parazytol. 39, [in Polish]. Skrjabin K.I., Sobolev A.A., Spiruraty životnyh i čeloveka i vyzyvaemye imi zabolevaniâ [Spirurata animals and humans and cause of the disease]. Akademiâ Nauk SSSR, Moskva [in Russian]. WYSTĘPOWANIE TETRAMERES SPINOSA (MAPLESTONE, 1931) BAYLIS, 1939 (NEMATODA: TETRAMERIDAE) U DZIKICH KACZEK PÓŁNOCNO-ZACHODNIEJ POLSKI Streszczenie. Nicienie z rodzaju Tetrameres (Creplin, 1846) to kosmopolityczne i polikseniczne pasożyty ptaków zarówno lądowych jak i związanych ze środowiskiem wodnym. Pasożyty te charakteryzuje daleko posunięty dymorfizm płciowy oraz ścisła topospecyficzność, ograniczona do żołądka gruczołowego żywiciela. Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie charakterystyki morfologicznej i ekologicznej rzadko notowanego w faunie Europy gatunku z tego rodzaju, T. spinosa (Maplestone, 1931), pasożyta dzikich Dalekiego Wschodu. Materiał do badań stanowiły nicienie wyizolowane z przewodów pokarmowych 1005 dzikich Anatinae (Anseriformes: Anatidae). Pasożyty utrwalano i przechowywano w 70-procentowym alkoholu etylowym, a prześwietlano w glicerynie lub 80-procentowym kwasie mlekowym. Do pomiarów pasożyta zastosowano okular pomiarowy, a charakterystykę struktury ilościowej zgrupowania określono wykorzując podstawowe parametry występowania, takie jak: ekstensywność, intensywność, względne zagęszczenie oraz wskaźnik dominacji. Przedstawiony w niniejszej pracy opis morfologiczny T. spinosa odpowiada w znacznej mierze charakterystyce gatunku, jakkolwiek zanotowano pewne różnice w budowie niektórych struktur występujących blisko otworu gębowego. Nicienia zanotowano u 46 spośród 1005 zbadanych kaczek (4,6%) reprezentujących następujące gatunki: Aythya ferina, A. fuligula, A. marila, Clangula hyemalis i Melanitta nigra, jednak typowymi żywicielami są kaczki z rodzaju Aythya zimujące na południowo-zachodnim Bałtyku. Słowa kluczowe: Anatinae, Nematoda, Tetrameres spinosa Accepted for print Zaakceptowano do druku: Zootechnica 10 (4) 2011

MORPHOLOGICAL FEATURES OF MICROSOMACANTHUS BAERI CZAPLINSKI & VAUCHER 1977 (CESTODA, HYMENOLEPIDIDAE)

MORPHOLOGICAL FEATURES OF MICROSOMACANTHUS BAERI CZAPLINSKI & VAUCHER 1977 (CESTODA, HYMENOLEPIDIDAE) Acta Sci. Pol., Zootechnica 11 (4) 2012, 91 98 MORPHOLOGICAL FEATURES OF MICROSOMACANTHUS BAERI CZAPLINSKI & VAUCHER 1977 (CESTODA, HYMENOLEPIDIDAE) Małgorzata Nowak 1, Katarzyna Kavetska 1, Katarzyna

Bardziej szczegółowo

Cracow University of Economics Poland. Overview. Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005

Cracow University of Economics Poland. Overview. Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 Cracow University of Economics Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 - Key Note Speech - Presented by: Dr. David Clowes The Growth Research Unit CE Europe

Bardziej szczegółowo

Weronika Mysliwiec, klasa 8W, rok szkolny 2018/2019

Weronika Mysliwiec, klasa 8W, rok szkolny 2018/2019 Poniższy zbiór zadań został wykonany w ramach projektu Mazowiecki program stypendialny dla uczniów szczególnie uzdolnionych - najlepsza inwestycja w człowieka w roku szkolnym 2018/2019. Tresci zadań rozwiązanych

Bardziej szczegółowo

Tychy, plan miasta: Skala 1: (Polish Edition)

Tychy, plan miasta: Skala 1: (Polish Edition) Tychy, plan miasta: Skala 1:20 000 (Polish Edition) Poland) Przedsiebiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne (Katowice Click here if your download doesn"t start automatically Tychy, plan miasta: Skala 1:20 000

Bardziej szczegółowo

SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1. Fry #65, Zeno #67. like

SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1. Fry #65, Zeno #67. like SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1 I SSW1.1, HFW Fry #65, Zeno #67 Benchmark: Qtr.1 like SSW1.2, HFW Fry #47, Zeno #59 Benchmark: Qtr.1 do SSW1.2, HFW Fry #5, Zeno #4 Benchmark: Qtr.1 to SSW1.2,

Bardziej szczegółowo

Helena Boguta, klasa 8W, rok szkolny 2018/2019

Helena Boguta, klasa 8W, rok szkolny 2018/2019 Poniższy zbiór zadań został wykonany w ramach projektu Mazowiecki program stypendialny dla uczniów szczególnie uzdolnionych - najlepsza inwestycja w człowieka w roku szkolnym 2018/2019. Składają się na

Bardziej szczegółowo

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition)

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition) Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition) Robert Respondowski Click here if your download doesn"t start automatically Wojewodztwo Koszalinskie:

Bardziej szczegółowo

Karpacz, plan miasta 1:10 000: Panorama Karkonoszy, mapa szlakow turystycznych (Polish Edition)

Karpacz, plan miasta 1:10 000: Panorama Karkonoszy, mapa szlakow turystycznych (Polish Edition) Karpacz, plan miasta 1:10 000: Panorama Karkonoszy, mapa szlakow turystycznych (Polish Edition) J Krupski Click here if your download doesn"t start automatically Karpacz, plan miasta 1:10 000: Panorama

Bardziej szczegółowo

Cracow University of Economics Poland

Cracow University of Economics Poland Cracow University of Economics Poland Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 - Keynote Speech - Presented by: Dr. David Clowes The Growth Research Unit,

Bardziej szczegółowo

Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report

Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report Czy istnieje zależność pomiędzy wiekiem i stroną, po której umiejscawia się ciąża ektopowa jajowodowa?

Bardziej szczegółowo

Stargard Szczecinski i okolice (Polish Edition)

Stargard Szczecinski i okolice (Polish Edition) Stargard Szczecinski i okolice (Polish Edition) Janusz Leszek Jurkiewicz Click here if your download doesn"t start automatically Stargard Szczecinski i okolice (Polish Edition) Janusz Leszek Jurkiewicz

Bardziej szczegółowo

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition)

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition) Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition) Robert Respondowski Click here if your download doesn"t start automatically Wojewodztwo Koszalinskie:

Bardziej szczegółowo

Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture11. Random Projections & Canonical Correlation Analysis

Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture11. Random Projections & Canonical Correlation Analysis Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture11 5 Random Projections & Canonical Correlation Analysis The Tall, THE FAT AND THE UGLY n X d The Tall, THE FAT AND THE UGLY d X > n X d n = n d d The

Bardziej szczegółowo

aforementioned device she also has to estimate the time when the patients need the infusion to be replaced and/or disconnected. Meanwhile, however, she must cope with many other tasks. If the department

Bardziej szczegółowo

ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA JEZYKOWA) BY DOUGLAS KENT HALL

ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA JEZYKOWA) BY DOUGLAS KENT HALL Read Online and Download Ebook ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA JEZYKOWA) BY DOUGLAS KENT HALL DOWNLOAD EBOOK : ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA Click link bellow and free register

Bardziej szczegółowo

Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego

Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego Lek. Łukasz Głogowski Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Opiekun naukowy: Dr hab. n. med. Ewa Nowakowska-Zajdel Zakład Profilaktyki Chorób

Bardziej szczegółowo

Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1: = City map (Polish Edition)

Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1: = City map (Polish Edition) Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1:15 000 = City map (Polish Edition) Click here if your download doesn"t start automatically Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1:15 000 = City map (Polish Edition) Zakopane,

Bardziej szczegółowo

Rozpoznawanie twarzy metodą PCA Michał Bereta 1. Testowanie statystycznej istotności różnic między jakością klasyfikatorów

Rozpoznawanie twarzy metodą PCA Michał Bereta   1. Testowanie statystycznej istotności różnic między jakością klasyfikatorów Rozpoznawanie twarzy metodą PCA Michał Bereta www.michalbereta.pl 1. Testowanie statystycznej istotności różnic między jakością klasyfikatorów Wiemy, że możemy porównywad klasyfikatory np. za pomocą kroswalidacji.

Bardziej szczegółowo

Network Services for Spatial Data in European Geo-Portals and their Compliance with ISO and OGC Standards

Network Services for Spatial Data in European Geo-Portals and their Compliance with ISO and OGC Standards INSPIRE Conference 2010 INSPIRE as a Framework for Cooperation Network Services for Spatial Data in European Geo-Portals and their Compliance with ISO and OGC Standards Elżbieta Bielecka Agnieszka Zwirowicz

Bardziej szczegółowo

Has the heat wave frequency or intensity changed in Poland since 1950?

Has the heat wave frequency or intensity changed in Poland since 1950? Has the heat wave frequency or intensity changed in Poland since 1950? Joanna Wibig Department of Meteorology and Climatology, University of Lodz, Poland OUTLINE: Motivation Data Heat wave frequency measures

Bardziej szczegółowo

DOI: / /32/37

DOI: / /32/37 . 2015. 4 (32) 1:18 DOI: 10.17223/1998863 /32/37 -,,. - -. :,,,,., -, -.,.-.,.,.,. -., -,.,,., -, 70 80. (.,.,. ),, -,.,, -,, (1886 1980).,.,, (.,.,..), -, -,,,, ; -, - 346, -,.. :, -, -,,,,,.,,, -,,,

Bardziej szczegółowo

The Overview of Civilian Applications of Airborne SAR Systems

The Overview of Civilian Applications of Airborne SAR Systems The Overview of Civilian Applications of Airborne SAR Systems Maciej Smolarczyk, Piotr Samczyński Andrzej Gadoś, Maj Mordzonek Research and Development Department of PIT S.A. PART I WHAT DOES SAR MEAN?

Bardziej szczegółowo

Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami

Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami Seweryn SPAŁEK Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami MONOGRAFIA Wydawnictwo Politechniki Śląskiej Gliwice 2004 SPIS TREŚCI WPROWADZENIE 5 1. ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI W ORGANIZACJI 13 1.1. Zarządzanie

Bardziej szczegółowo

MaPlan Sp. z O.O. Click here if your download doesn"t start automatically

MaPlan Sp. z O.O. Click here if your download doesnt start automatically Mierzeja Wislana, mapa turystyczna 1:50 000: Mikoszewo, Jantar, Stegna, Sztutowo, Katy Rybackie, Przebrno, Krynica Morska, Piaski, Frombork =... = Carte touristique (Polish Edition) MaPlan Sp. z O.O Click

Bardziej szczegółowo

Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture 11. Spectral Embedding + Clustering

Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture 11. Spectral Embedding + Clustering Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture 11 Spectral Embedding + Clustering MOTIVATING EXAMPLE What can you say from this network? MOTIVATING EXAMPLE How about now? THOUGHT EXPERIMENT For each

Bardziej szczegółowo

Sargent Opens Sonairte Farmers' Market

Sargent Opens Sonairte Farmers' Market Sargent Opens Sonairte Farmers' Market 31 March, 2008 1V8VIZSV7EVKIRX8(1MRMWXIVSJ7XEXIEXXLI(ITEVXQIRXSJ%KVMGYPXYVI *MWLIVMIWERH*SSHTIVJSVQIHXLISJJMGMEPSTIRMRKSJXLI7SREMVXI*EVQIVW 1EVOIXMR0E]XS[R'S1IEXL

Bardziej szczegółowo

Fig 5 Spectrograms of the original signal (top) extracted shaft-related GAD components (middle) and

Fig 5 Spectrograms of the original signal (top) extracted shaft-related GAD components (middle) and Fig 4 Measured vibration signal (top). Blue original signal. Red component related to periodic excitation of resonances and noise. Green component related. Rotational speed profile used for experiment

Bardziej szczegółowo

QUANTITATIVE AND QUALITATIVE CHARACTERISTICS OF FINGERPRINT BIOMETRIC TEMPLATES

QUANTITATIVE AND QUALITATIVE CHARACTERISTICS OF FINGERPRINT BIOMETRIC TEMPLATES ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 2014 Seria: ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE z. 74 Nr kol. 1921 Adrian KAPCZYŃSKI Politechnika Śląska Instytut Ekonomii i Informatyki QUANTITATIVE AND QUALITATIVE CHARACTERISTICS

Bardziej szczegółowo

REGIONAL DIFFERENTIATION OF THE POWER OF AGRICULTURAL TRACTORS PURCHASED IN POLAND IN THE YEARS

REGIONAL DIFFERENTIATION OF THE POWER OF AGRICULTURAL TRACTORS PURCHASED IN POLAND IN THE YEARS Zbigniew BŁASZKIEWICZ, Artur SZYMCZAK 2, Dariusz SANIGÓRSKI 2 Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Wydział Rolnictwa i Bioinżynierii, Instytut Inżynierii Biosystemów, ul. Wojska Polskiego 27, 6-637 Poznań,

Bardziej szczegółowo

ROZPRAWY NR 128. Stanis³aw Mroziñski

ROZPRAWY NR 128. Stanis³aw Mroziñski UNIWERSYTET TECHNOLOGICZNO-PRZYRODNICZY IM. JANA I JÊDRZEJA ŒNIADECKICH W BYDGOSZCZY ROZPRAWY NR 128 Stanis³aw Mroziñski STABILIZACJA W ASNOŒCI CYKLICZNYCH METALI I JEJ WP YW NA TRWA OŒÆ ZMÊCZENIOW BYDGOSZCZ

Bardziej szczegółowo

www.irs.gov/form990. If "Yes," complete Schedule A Schedule B, Schedule of Contributors If "Yes," complete Schedule C, Part I If "Yes," complete Schedule C, Part II If "Yes," complete Schedule C, Part

Bardziej szczegółowo

Kuropatwy (P e rd ix p e r d ix L in n.) z Doliny Pięciu Stawów Polskich w Tatrach.

Kuropatwy (P e rd ix p e r d ix L in n.) z Doliny Pięciu Stawów Polskich w Tatrach. POLSKA AKADEMIA NAUK INSTYTUT ZOOLOGICZNY, ODDZIAŁ W KRAKOWIE A C T A Z O O L O G I C A C R A C O V I E N S I A Tom IV Kraków, 15 IV 1959 Nr 5 J AN H. MARCHLEWSKI Kuropatwy (P e rd ix p e r d ix L in n.)

Bardziej szczegółowo

Wykaz linii kolejowych, które są wyposażone w urządzenia systemu ETCS

Wykaz linii kolejowych, które są wyposażone w urządzenia systemu ETCS Wykaz kolejowych, które są wyposażone w urządzenia W tablicy znajdującej się na kolejnych stronach tego załącznika zastosowano następujące oznaczenia: - numer kolejowej według instrukcji Wykaz Id-12 (D-29).

Bardziej szczegółowo

TRANSPORT W RODZINNYCH GOSPODARSTWACH ROLNYCH

TRANSPORT W RODZINNYCH GOSPODARSTWACH ROLNYCH INŻYNIERIA W ROLNICTWIE. MONOGRAFIE 16 ENGINEERING IN AGRICULTURE. MONOGRAPHS 16 WIESŁAW GOLKA TRANSPORT W RODZINNYCH GOSPODARSTWACH ROLNYCH TRANSPORTATION IN RURAL FAMILY FARMS Falenty 2014 WYDAWNICTWO

Bardziej szczegółowo

Wykaz linii kolejowych, które są wyposażone w urzadzenia systemu ETCS

Wykaz linii kolejowych, które są wyposażone w urzadzenia systemu ETCS Wykaz kolejowych, które są wyposażone w urzadzenia W tablicy znajdującej się na kolejnych stronach tego załącznika zastosowano następujące oznaczenia: - numer kolejowej według instrukcji Wykaz Id-12 (D-29).

Bardziej szczegółowo

Egzamin maturalny z języka angielskiego na poziomie dwujęzycznym Rozmowa wstępna (wyłącznie dla egzaminującego)

Egzamin maturalny z języka angielskiego na poziomie dwujęzycznym Rozmowa wstępna (wyłącznie dla egzaminującego) 112 Informator o egzaminie maturalnym z języka angielskiego od roku szkolnego 2014/2015 2.6.4. Część ustna. Przykładowe zestawy zadań Przykładowe pytania do rozmowy wstępnej Rozmowa wstępna (wyłącznie

Bardziej szczegółowo

EXAMPLES OF CABRI GEOMETRE II APPLICATION IN GEOMETRIC SCIENTIFIC RESEARCH

EXAMPLES OF CABRI GEOMETRE II APPLICATION IN GEOMETRIC SCIENTIFIC RESEARCH Anna BŁACH Centre of Geometry and Engineering Graphics Silesian University of Technology in Gliwice EXAMPLES OF CABRI GEOMETRE II APPLICATION IN GEOMETRIC SCIENTIFIC RESEARCH Introduction Computer techniques

Bardziej szczegółowo

HemoRec in Poland. Summary of bleeding episodes of haemophilia patients with inhibitor recorded in the years 2008 and 2009 04/2010

HemoRec in Poland. Summary of bleeding episodes of haemophilia patients with inhibitor recorded in the years 2008 and 2009 04/2010 HemoRec in Poland Summary of bleeding episodes of haemophilia patients with inhibitor recorded in the years 2008 and 2009 04/2010 Institute of Biostatistics and Analyses. Masaryk University. Brno Participating

Bardziej szczegółowo

Katowice, plan miasta: Skala 1: = City map = Stadtplan (Polish Edition)

Katowice, plan miasta: Skala 1: = City map = Stadtplan (Polish Edition) Katowice, plan miasta: Skala 1:20 000 = City map = Stadtplan (Polish Edition) Polskie Przedsiebiorstwo Wydawnictw Kartograficznych im. Eugeniusza Romera Click here if your download doesn"t start automatically

Bardziej szczegółowo

POLISH PARASITOLOGY AT THE TURN OF THE 21 st CENTURY

POLISH PARASITOLOGY AT THE TURN OF THE 21 st CENTURY POLISH PARASITOLOGICAL SOCIETY COMMITTEE ON PARASITOLOGY OF THE POLISH ACADEMY OF SCIENCES W. STEFAŃSKI INSTITUTE OF PARASITOLOGY PAS POLISH PARASITOLOGY AT THE TURN OF THE 21 st CENTURY Book of Abstracts

Bardziej szczegółowo

ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS.

ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS. ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS. Strona 1 1. Please give one answer. I am: Students involved in project 69% 18 Student not involved in

Bardziej szczegółowo

SPITSBERGEN HORNSUND

SPITSBERGEN HORNSUND Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND

Bardziej szczegółowo

SubVersion. Piotr Mikulski. SubVersion. P. Mikulski. Co to jest subversion? Zalety SubVersion. Wady SubVersion. Inne różnice SubVersion i CVS

SubVersion. Piotr Mikulski. SubVersion. P. Mikulski. Co to jest subversion? Zalety SubVersion. Wady SubVersion. Inne różnice SubVersion i CVS Piotr Mikulski 2006 Subversion is a free/open-source version control system. That is, Subversion manages files and directories over time. A tree of files is placed into a central repository. The repository

Bardziej szczegółowo

Andrzej P r z y s t a l s k i. Zimowanie ptaków na Wiśle pod Toruniem

Andrzej P r z y s t a l s k i. Zimowanie ptaków na Wiśle pod Toruniem ACTA ZOOL. CRACOV. 29 11 229-240 KRAKÓW, 15. X II. 1985 Andrzej P r z y s t a l s k i Zimowanie ptaków na Wiśle pod Toruniem [Z 1 ryciną w tekście] Wintering of birds on the River Wisła near Toruń A b

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi

Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi SNMP Protocol The Simple Network Management Protocol (SNMP) is an application layer protocol that facilitates the exchange of management information between network devices. It is part of the Transmission

Bardziej szczegółowo

PROCEEDINGS OF THE INSTITUTE OF VEHICLES 2(106)/2016 (12 pt)

PROCEEDINGS OF THE INSTITUTE OF VEHICLES 2(106)/2016 (12 pt) PROCEEDINGS OF THE INSTITUTE OF VEHICLES 2(106)/2016 Maciej Foremny 1, Szymon Gudowski 2, Michał Malesza 3, Henryk Bąkowski 4 TRIBOLOGICAL WEAR ESTIMATION OF THE ENGINE OILS USED IN DRIFTING 1. Introduction

Bardziej szczegółowo

TECHNICAL CATALOGUE WHITEHEART MALLEABLE CAST IRON FITTINGS EE

TECHNICAL CATALOGUE WHITEHEART MALLEABLE CAST IRON FITTINGS EE TECHNICAL CATALOGUE WHITEHEART MALLEABLE CAST IRON FITTINGS EE Poland GENERAL INFORMATION USE Whiteheart malleable cast iron fittings brand EE are used in threaded pipe joints, particularly in water, gas,

Bardziej szczegółowo

SPITSBERGEN HORNSUND

SPITSBERGEN HORNSUND Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND

Bardziej szczegółowo

Pielgrzymka do Ojczyzny: Przemowienia i homilie Ojca Swietego Jana Pawla II (Jan Pawel II-- pierwszy Polak na Stolicy Piotrowej) (Polish Edition)

Pielgrzymka do Ojczyzny: Przemowienia i homilie Ojca Swietego Jana Pawla II (Jan Pawel II-- pierwszy Polak na Stolicy Piotrowej) (Polish Edition) Pielgrzymka do Ojczyzny: Przemowienia i homilie Ojca Swietego Jana Pawla II (Jan Pawel II-- pierwszy Polak na Stolicy Piotrowej) (Polish Edition) Click here if your download doesn"t start automatically

Bardziej szczegółowo

Ekonomiczne i społeczno-demograficzne czynniki zgonów osób w wieku produkcyjnym w Polsce w latach

Ekonomiczne i społeczno-demograficzne czynniki zgonów osób w wieku produkcyjnym w Polsce w latach UNIWERSTYTET EKONOMICZNY W POZNANIU WYDZIAŁ EKONOMII Mgr Marta Majtkowska Ekonomiczne i społeczno-demograficzne czynniki zgonów osób w wieku produkcyjnym w Polsce w latach 2002-2013 Streszczenie rozprawy

Bardziej szczegółowo

PORTS AS LOGISTICS CENTERS FOR CONSTRUCTION AND OPERATION OF THE OFFSHORE WIND FARMS - CASE OF SASSNITZ

PORTS AS LOGISTICS CENTERS FOR CONSTRUCTION AND OPERATION OF THE OFFSHORE WIND FARMS - CASE OF SASSNITZ Part-financed by EU South Baltic Programme w w w. p t m e w. p l PROSPECTS OF THE OFFSHORE WIND ENERGY DEVELOPMENT IN POLAND - OFFSHORE WIND INDUSTRY IN THE COASTAL CITIES AND PORT AREAS PORTS AS LOGISTICS

Bardziej szczegółowo

С R A C OV I E N S I A

С R A C OV I E N S I A POLSKA AKADEMIA NAUK Z A K Ł A D Z O O L O G I I S Y S T E M A T Y C Z N E J I D O Ś W I A D C Z A L N E J A C T A Z O O L O G I C A С R A C OV I E N S I A Tom X X Kraków, 30. IX..1975 Nr 13 Stanisław

Bardziej szczegółowo

Few-fermion thermometry

Few-fermion thermometry Few-fermion thermometry Phys. Rev. A 97, 063619 (2018) Tomasz Sowiński Institute of Physics of the Polish Academy of Sciences Co-authors: Marcin Płodzień Rafał Demkowicz-Dobrzański FEW-BODY PROBLEMS FewBody.ifpan.edu.pl

Bardziej szczegółowo

Wstęp ARTYKUŁ REDAKCYJNY / LEADING ARTICLE

Wstęp ARTYKUŁ REDAKCYJNY / LEADING ARTICLE Dzieciństwo w cieniu schizofrenii przegląd literatury na temat możliwych form pomocy i wsparcia dzieci z rodzin, gdzie jeden z rodziców dotknięty jest schizofrenią Childhood in the shadow of schizophrenia

Bardziej szczegółowo

Pro-tumoral immune cell alterations in wild type and Shbdeficient mice in response to 4T1 breast carcinomas

Pro-tumoral immune cell alterations in wild type and Shbdeficient mice in response to 4T1 breast carcinomas www.oncotarget.com Oncotarget, Supplementary Materials Pro-tumoral immune cell alterations in wild type and Shbdeficient mice in response to 4T1 breast carcinomas SUPPLEMENTARY MATERIALS Supplementary

Bardziej szczegółowo

SPITSBERGEN HORNSUND

SPITSBERGEN HORNSUND Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND

Bardziej szczegółowo

Revenue Maximization. Sept. 25, 2018

Revenue Maximization. Sept. 25, 2018 Revenue Maximization Sept. 25, 2018 Goal So Far: Ideal Auctions Dominant-Strategy Incentive Compatible (DSIC) b i = v i is a dominant strategy u i 0 x is welfare-maximizing x and p run in polynomial time

Bardziej szczegółowo

INSPECTION METHODS FOR QUALITY CONTROL OF FIBRE METAL LAMINATES IN AEROSPACE COMPONENTS

INSPECTION METHODS FOR QUALITY CONTROL OF FIBRE METAL LAMINATES IN AEROSPACE COMPONENTS Kompozyty 11: 2 (2011) 130-135 Krzysztof Dragan 1 * Jarosław Bieniaś 2, Michał Sałaciński 1, Piotr Synaszko 1 1 Air Force Institute of Technology, Non Destructive Testing Lab., ul. ks. Bolesława 6, 01-494

Bardziej szczegółowo

Towards Stability Analysis of Data Transport Mechanisms: a Fluid Model and an Application

Towards Stability Analysis of Data Transport Mechanisms: a Fluid Model and an Application Towards Stability Analysis of Data Transport Mechanisms: a Fluid Model and an Application Gayane Vardoyan *, C. V. Hollot, Don Towsley* * College of Information and Computer Sciences, Department of Electrical

Bardziej szczegółowo

OPTYMALIZACJA PUBLICZNEGO TRANSPORTU ZBIOROWEGO W GMINIE ŚRODA WIELKOPOLSKA

OPTYMALIZACJA PUBLICZNEGO TRANSPORTU ZBIOROWEGO W GMINIE ŚRODA WIELKOPOLSKA Politechnika Poznańska Wydział Maszyn Roboczych i Transportu Inż. NATALIA LEMTIS OPTYMALIZACJA PUBLICZNEGO TRANSPORTU ZBIOROWEGO W GMINIE ŚRODA WIELKOPOLSKA Promotor: DR INŻ. MARCIN KICIŃSKI Poznań, 2016

Bardziej szczegółowo

www.irs.gov/form990. If "Yes," complete Schedule A Schedule B, Schedule of Contributors If "Yes," complete Schedule C, Part I If "Yes," complete Schedule C, Part II If "Yes," complete Schedule C, Part

Bardziej szczegółowo

Institutional Determinants of IncomeLevel Convergence in the European. Union: Are Institutions Responsible for Divergence Tendencies of Some

Institutional Determinants of IncomeLevel Convergence in the European. Union: Are Institutions Responsible for Divergence Tendencies of Some Institutional Determinants of IncomeLevel Convergence in the European Union: Are Institutions Responsible for Divergence Tendencies of Some Countries? Dr Mariusz Próchniak Katedra Ekonomii II, Szkoła Główna

Bardziej szczegółowo

Instructions for student teams

Instructions for student teams The EduGIS Academy Use of ICT and GIS in teaching of the biology and geography subjects and environmental education (junior high-school and high school level) Instructions for student teams Additional

Bardziej szczegółowo

What our clients think about us? A summary od survey results

What our clients think about us? A summary od survey results What our clients think about us? A summary od survey results customer satisfaction survey We conducted our audit in June 2015 This is the first survey about customer satisfaction Why? To get customer feedback

Bardziej szczegółowo

TTIC 31210: Advanced Natural Language Processing. Kevin Gimpel Spring Lecture 9: Inference in Structured Prediction

TTIC 31210: Advanced Natural Language Processing. Kevin Gimpel Spring Lecture 9: Inference in Structured Prediction TTIC 31210: Advanced Natural Language Processing Kevin Gimpel Spring 2019 Lecture 9: Inference in Structured Prediction 1 intro (1 lecture) Roadmap deep learning for NLP (5 lectures) structured prediction

Bardziej szczegółowo

Prices and Volumes on the Stock Market

Prices and Volumes on the Stock Market Prices and Volumes on the Stock Market Krzysztof Karpio Piotr Łukasiewicz Arkadiusz Orłowski Warszawa, 25-27 listopada 2010 1 Data selection Warsaw Stock Exchange WIG index assets most important for investors

Bardziej szczegółowo

SPITSBERGEN HORNSUND

SPITSBERGEN HORNSUND Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND

Bardziej szczegółowo

OCENA MECHANIZMÓW POWSTAWANIA PĘKNIĘĆ WĄTROBY W URAZACH DECELERACYJNYCH ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ROLI WIĘZADEŁ WĄTROBY

OCENA MECHANIZMÓW POWSTAWANIA PĘKNIĘĆ WĄTROBY W URAZACH DECELERACYJNYCH ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ROLI WIĘZADEŁ WĄTROBY Lek. Piotr Arkuszewski OCENA MECHANIZMÓW POWSTAWANIA PĘKNIĘĆ WĄTROBY W URAZACH DECELERACYJNYCH ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ROLI WIĘZADEŁ WĄTROBY Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor:

Bardziej szczegółowo

Akademia Morska w Szczecinie. Wydział Mechaniczny

Akademia Morska w Szczecinie. Wydział Mechaniczny Akademia Morska w Szczecinie Wydział Mechaniczny ROZPRAWA DOKTORSKA mgr inż. Marcin Kołodziejski Analiza metody obsługiwania zarządzanego niezawodnością pędników azymutalnych platformy pływającej Promotor:

Bardziej szczegółowo

ROZPRAWA DOKTORSKA. Mateusz Romanowski

ROZPRAWA DOKTORSKA. Mateusz Romanowski Mateusz Romanowski Wpływ krioterapii ogólnoustrojowej na aktywność choroby i sprawność chorych na zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa ROZPRAWA DOKTORSKA Promotor: Dr hab., prof. AWF Anna Straburzyńska-Lupa

Bardziej szczegółowo

Lek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych.

Lek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych. Lek. Ewelina Anna Dziedzic Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych. Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk medycznych Promotor: Prof. dr hab. n. med. Marek Dąbrowski

Bardziej szczegółowo

photo graphic Jan Witkowski Project for exhibition compositions typography colors : +48 506 780 943 : janwi@janwi.com

photo graphic Jan Witkowski Project for exhibition compositions typography colors : +48 506 780 943 : janwi@janwi.com Jan Witkowski : +48 506 780 943 : janwi@janwi.com Project for exhibition photo graphic compositions typography colors Berlin London Paris Barcelona Vienna Prague Krakow Zakopane Jan Witkowski ARTIST FROM

Bardziej szczegółowo

Emilka szuka swojej gwiazdy / Emily Climbs (Emily, #2)

Emilka szuka swojej gwiazdy / Emily Climbs (Emily, #2) Emilka szuka swojej gwiazdy / Emily Climbs (Emily, #2) Click here if your download doesn"t start automatically Emilka szuka swojej gwiazdy / Emily Climbs (Emily, #2) Emilka szuka swojej gwiazdy / Emily

Bardziej szczegółowo

SPITSBERGEN HORNSUND

SPITSBERGEN HORNSUND Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND

Bardziej szczegółowo

Extraclass. Football Men. Season 2009/10 - Autumn round

Extraclass. Football Men. Season 2009/10 - Autumn round Extraclass Football Men Season 2009/10 - Autumn round Invitation Dear All, On the date of 29th July starts the new season of Polish Extraclass. There will be live coverage form all the matches on Canal+

Bardziej szczegółowo

Hard-Margin Support Vector Machines

Hard-Margin Support Vector Machines Hard-Margin Support Vector Machines aaacaxicbzdlssnafiyn9vbjlepk3ay2gicupasvu4iblxuaw2hjmuwn7ddjjmxm1bkcg1/fjqsvt76fo9/gazqfvn8y+pjpozw5vx8zkpvtfxmlhcwl5zxyqrm2vrg5zw3vxmsoezi4ogkr6phieky5crvvjhriqvdom9l2xxftevuwcekj3lktmhghgniauiyutvrwxtvme34a77kbvg73gtygpjsrfati1+xc8c84bvraowbf+uwnipyehcvmkjrdx46vlykhkgykm3ujjdhcyzqkxy0chur6ax5cbg+1m4bbjptjcubuz4kuhvjoql93hkin5hxtav5x6yyqopnsyuneey5ni4keqrxbar5wqaxbik00icyo/iveiyqqvjo1u4fgzj/8f9x67bzmxnurjzmijtlybwfgcdjgfdtajwgcf2dwaj7ac3g1ho1n4814n7wwjgjmf/ys8fenfycuzq==

Bardziej szczegółowo

Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją

Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją 234 Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją The effectiveness of local anesthetics in the reduction of needle

Bardziej szczegółowo

A n g i e l s k i. Phrasal Verbs in Situations. Podręcznik z ćwiczeniami. Dorota Guzik Joanna Bruska FRAGMENT

A n g i e l s k i. Phrasal Verbs in Situations. Podręcznik z ćwiczeniami. Dorota Guzik Joanna Bruska FRAGMENT A n g i e l s k i Phrasal Verbs in Situations Podręcznik z ćwiczeniami FRAGMENT Dorota Guzik Joanna Bruska Autorzy: Dorota Guzik, Joanna Bruska Konsultacja językowa: Tadeusz Z. Wolański Lektorzy: Maybe

Bardziej szczegółowo

Latent Dirichlet Allocation Models and their Evaluation IT for Practice 2016

Latent Dirichlet Allocation Models and their Evaluation IT for Practice 2016 Latent Dirichlet Allocation Models and their Evaluation IT for Practice 2016 Paweł Lula Cracow University of Economics, Poland pawel.lula@uek.krakow.pl Latent Dirichlet Allocation (LDA) Documents Latent

Bardziej szczegółowo

Domy inaczej pomyślane A different type of housing CEZARY SANKOWSKI

Domy inaczej pomyślane A different type of housing CEZARY SANKOWSKI Domy inaczej pomyślane A different type of housing CEZARY SANKOWSKI O tym, dlaczego warto budować pasywnie, komu budownictwo pasywne się opłaca, a kto się go boi, z architektem, Cezarym Sankowskim, rozmawia

Bardziej szczegółowo

Obrazowanie kręgosłupa w badaniu TK i MR w różnych grupach wiekowych

Obrazowanie kręgosłupa w badaniu TK i MR w różnych grupach wiekowych Lekarz Daria Dziechcińska-Połetek Obrazowanie kręgosłupa w badaniu TK i MR w różnych grupach wiekowych Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: Dr hab. n. med. Ewa Kluczewska, prof. nadzw.

Bardziej szczegółowo

Ocena potrzeb pacjentów z zaburzeniami psychicznymi

Ocena potrzeb pacjentów z zaburzeniami psychicznymi Mikołaj Trizna Ocena potrzeb pacjentów z zaburzeniami psychicznymi przebywających na oddziałach psychiatrii sądowej Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: dr hab.n.med. Tomasz Adamowski,

Bardziej szczegółowo

EPS. Erasmus Policy Statement

EPS. Erasmus Policy Statement Wyższa Szkoła Biznesu i Przedsiębiorczości Ostrowiec Świętokrzyski College of Business and Entrepreneurship EPS Erasmus Policy Statement Deklaracja Polityki Erasmusa 2014-2020 EN The institution is located

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Medyczny w Łodzi. Wydział Lekarski. Jarosław Woźniak. Rozprawa doktorska

Uniwersytet Medyczny w Łodzi. Wydział Lekarski. Jarosław Woźniak. Rozprawa doktorska Uniwersytet Medyczny w Łodzi Wydział Lekarski Jarosław Woźniak Rozprawa doktorska Ocena funkcji stawu skokowego po leczeniu operacyjnym złamań kostek goleni z uszkodzeniem więzozrostu piszczelowo-strzałkowego

Bardziej szczegółowo

Streszczenie rozprawy doktorskiej

Streszczenie rozprawy doktorskiej Doskonalenie pomiaru zawartości wody w produktach spożywczych z wykorzystaniem metody wagosuszarkowej bazującej na promieniowaniu IR mgr Sławomir Janas Streszczenie rozprawy doktorskiej Promotor pracy:

Bardziej szczegółowo

Employment. Number of employees employed on a contract of employment by gender in 2012. Company

Employment. Number of employees employed on a contract of employment by gender in 2012. Company Im not found /sites/eneacsr2012.mess-asp.com/themes/eneacsr2012/img/enea.jpg Employt Capital Group is one of the largest companies in the energy industry. Therefore it has an influence, as an employer,

Bardziej szczegółowo

European Crime Prevention Award (ECPA) Annex I - new version 2014

European Crime Prevention Award (ECPA) Annex I - new version 2014 European Crime Prevention Award (ECPA) Annex I - new version 2014 Załącznik nr 1 General information (Informacje ogólne) 1. Please specify your country. (Kraj pochodzenia:) 2. Is this your country s ECPA

Bardziej szczegółowo

ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:.

ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:. ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:. W RAMACH POROZUMIENIA O WSPÓŁPRACY NAUKOWEJ MIĘDZY POLSKĄ AKADEMIĄ NAUK I... UNDER THE AGREEMENT

Bardziej szczegółowo

Raport bieżący: 44/2018 Data: g. 21:03 Skrócona nazwa emitenta: SERINUS ENERGY plc

Raport bieżący: 44/2018 Data: g. 21:03 Skrócona nazwa emitenta: SERINUS ENERGY plc Raport bieżący: 44/2018 Data: 2018-05-23 g. 21:03 Skrócona nazwa emitenta: SERINUS ENERGY plc Temat: Zawiadomienie o zmianie udziału w ogólnej liczbie głosów w Serinus Energy plc Podstawa prawna: Inne

Bardziej szczegółowo

Formularz recenzji magazynu. Journal of Corporate Responsibility and Leadership Review Form

Formularz recenzji magazynu. Journal of Corporate Responsibility and Leadership Review Form Formularz recenzji magazynu Review Form Identyfikator magazynu/ Journal identification number: Tytuł artykułu/ Paper title: Recenzent/ Reviewer: (imię i nazwisko, stopień naukowy/name and surname, academic

Bardziej szczegółowo

miniature, low-voltage lighting system MIKRUS S

miniature, low-voltage lighting system MIKRUS S P R O F E S S I O N A L L I G H T I N G miniature, low-voltage lighting system /system/ elements 20 20 47 6 6 profile transparent 500-94010000 1000-94020000 2000-94030000 20 6 6 20 connector I 94060000

Bardziej szczegółowo

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition)

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition) Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition) Robert Respondowski Click here if your download doesn"t start automatically Wojewodztwo Koszalinskie:

Bardziej szczegółowo

Financial support for start-uppres. Where to get money? - Equity. - Credit. - Local Labor Office - Six times the national average wage (22000 zł)

Financial support for start-uppres. Where to get money? - Equity. - Credit. - Local Labor Office - Six times the national average wage (22000 zł) Financial support for start-uppres Where to get money? - Equity - Credit - Local Labor Office - Six times the national average wage (22000 zł) - only for unymployed people - the company must operate minimum

Bardziej szczegółowo

Konsorcjum Śląskich Uczelni Publicznych

Konsorcjum Śląskich Uczelni Publicznych Konsorcjum Śląskich Uczelni Publicznych Dlaczego powstało? - świat przeżywa dziś rewolucję w obszarze edukacji, - naszym celem jest promocja śląskiego jako regionu opartego na wiedzy, i najnowszych technologiach,

Bardziej szczegółowo

Jak zasada Pareto może pomóc Ci w nauce języków obcych?

Jak zasada Pareto może pomóc Ci w nauce języków obcych? Jak zasada Pareto może pomóc Ci w nauce języków obcych? Artykuł pobrano ze strony eioba.pl Pokazuje, jak zastosowanie zasady Pareto może usprawnić Twoją naukę angielskiego. Słynna zasada Pareto mówi o

Bardziej szczegółowo

Narzędzia kosmetyczne Cosmetic and podiatry instruments

Narzędzia kosmetyczne Cosmetic and podiatry instruments Narzędzia kosmetyczne Cosmetic and podiatry instruments Spis treści Table of contents Pincety kosmetyczne Cosmetic tweezers 7 Nożyczki kosmetyczne Cosmetic scissors 8 Cążki do paznokci Nail cutters 12

Bardziej szczegółowo

Journal of Agribusiness and Rural Development

Journal of Agribusiness and Rural Development www.jard.edu.pl DOI: Journal of Agribusiness and Rural Development pissn 1899-5241 eissn 1899-5772 4(38) 2015, 725 736 THE USE OF SERVICES ON FARMS IN POLAND (BASED ON THE FADN DATA) * Małgorzata Kołodziejczak

Bardziej szczegółowo

Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing and its consequences for society

Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing and its consequences for society Prof. Piotr Bledowski, Ph.D. Institute of Social Economy, Warsaw School of Economics local policy, social security, labour market Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing

Bardziej szczegółowo

Veles started in Our main goal is quality. Thanks to the methods and experience, we are making jobs as fast as it is possible.

Veles started in Our main goal is quality. Thanks to the methods and experience, we are making jobs as fast as it is possible. Veles started in 2014. Our main goal is quality. Thanks to the methods and experience, we are making jobs as fast as it is possible. Our services: 1. CO2 Laser cutting... 2 2. Laser engraving... 4 3. Thermoplastic

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI / INDEX OGRÓD GARDEN WYPOSAŻENIE DOMU HOUSEHOLD PRZECHOWYWANIE WINA WINE STORAGE SKRZYNKI BOXES

SPIS TREŚCI / INDEX OGRÓD GARDEN WYPOSAŻENIE DOMU HOUSEHOLD PRZECHOWYWANIE WINA WINE STORAGE SKRZYNKI BOXES KATALOG 2016 CATALOGUE 2016 SPIS TREŚCI / INDEX WYPOSAŻENIE DOMU HOUSEHOLD OGRÓD GARDEN PRZECHOWYWANIE WINA WINE STORAGE 31-38 21-30 4-20 SKRZYNKI BOXES 39-65 3 WYPOSAŻENIE DOMU HOUSEHOLD 4 WYPOSAŻENIE

Bardziej szczegółowo