Nr września 2011

Transkrypt

1 Bank BGŻ ul. Kasprzaka 10/ Warszawa tel fax Departament Analiz Makroekonomicznych i Sektorowych BankBGZ.Research@bgz.pl Główny Ekonomista Dyrektor Departamentu Dariusz Winek tel dariusz.winek@bgz.pl Analizy rynków rolnych Marta Skrzypczyk Kierownik Zespołu; rynek mleka tel marta.skrzypczyk@bgz.pl Izabela Dabrowska-Kasiewicz rynek zbóż, środków produkcji tel izabela.dabrowska@bgz.pl Mariusz Dziwulski rynek owoców i warzyw tel mariusz.dziwulski@bgz.pl Anna Jaworowska rynek roślin oleistych tel anna.jaworowska@bgz.pl Michał Koleśnikow rynek mięsa tel michal.kolesnikow@bgz.pl Danych dostarcza: Sparks Polska, KE, Reuters GUS, MRiRW, IERiGŻ AgroTydzień w TV Biznes - premiera w każda środę o 20:25. Analizy, opinie, wypowiedzi ekspertów Zboża: Według wrześniowego raportu Strategie Grains, podaż pszenicy konsumpcyjnej w sezonie 2010/2011 w UE-27 wzrośnie w skali roku o 14, 5 mln t do 83,5 mln ton. Krajowa podaż pszenicy konsumpcyjnej wg najnowszego raportu Strategie Grains osiagnie poziom 4,5 mln ton (+ 300 tys. t r/r). Rośliny oleiste: Opracowany przez FAO indeks światowych cen olejów i tłuszczów, w sierpniu br. wyniósł 244 punkty (co oznacza, iż w sierpniu br. ceny monitorowane przez FAO były o 144% wyższe niż przeciętnie w latach ). Mimo że wartość omawianego indeksu od marca br. pozostaje w tendencji spadkowej, wciaż kształtuje się ona na historycznie wysokich poziomach. Mięso: Pogłowie trzody chlewnej w lipcu br. wynosiło 13,5 mln szt. i było o 9,1% niższe niż przed rokiem. Nadal bardzo wysokie sa ceny bydła w UE. Mleko: Ostatnie miesiace przyniosły wyraźne pogorszenie uwarunkowań popytowych na światowym rynku mleka. Niemniej,obniżki globalnych cen mleka powinny stymulować powrót do zakupów przez Bliski Wschód, Afrykę Północna czy Brazylię. Redukcja popytu importowego nastapi prawdopodobnie jedynie w przypadku Rosji. Owoce i warzywa: W pierwszym półroczu br. znacznie wzrósł eksport krajowych warzyw spod osłon, zmniejszył sie natomiast eksport niektórych warzyw gruntowych. Pozostałe sektory: Według GUS, przeciętny poziom cen gruntów ornych w obrocie międzysasiedzkim w II kw r. osiagn ał wartość PLN/ha, co oznacza wzrost o 3,7% na przestrzeni kwartału. Ważne daty: Data do do Wydarzenie Złożenie w ARR rocznego sprawozdania z wielkości produkcji cukru w roku gospodarczym 2010/2011. Złożenie w ARR rocznego sprawozdania z wielkości produkcji izoglukozy w roku gospodarczym 2010/2011. Ceny referencyjne/minimalne w Unii Europejskiej Produkt Cena (w EUR) Cena (w PLN*) Od Do Pszenica Buraki cukrowe 26,29 EUR/t 103,97 PLN/t Odtłuszczone mleko w proszku 169,80 EUR/ 100 kg Masło w blokach 246,39 EUR/ 100 kg Według fixingu z dnia r. z wyjatkiem buraków cukrowych - w oparciu o średni kurs EUR/PLN z września 2010 r. Średniotygodniowe kursy walutowe Tydzień EUR/PLN USD/PLN GBP/PLN PLN/UAH PLN/RUB ,16 2,88 4,73 2,78 10, ,16 2,90 4,71 2,76 9, ,26 3,04 4,87 2,63 9, ,35 3,17 5,00 2,52 9,60 Niniejszy dokument jest jedynie materiałem informacyjnym do użytku odbiorcy. Nie może on być uznany za rekomendację do dokonania jakiejkolwiek inwestycji. Wszystkie opinie i prognozy wyrażone w niniejszym dokumencie sa wyrazem oceny autorów w dniu publikacji i moga ulec zmianie bez zapowiedzi. Żadna część jak i całość utworów zawartych w publikacji AgroTydzień, nie może być powielana i rozpowszechniania lub dalej rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (w tym także elektroniczny, mechaniczny lub inny albo na wszelkich polach eksploatacji) włacznie z szeroko pojęta digitalizacja, fotokopiowaniem lub kopiowaniem, w tym także zamieszczaniem w Internecie - bez uprzedniej pisemnej zgody Banku Gospodarki Żywnościowej S.A. z siedziba w Warszawie. Jakiekolwiek użycie lub wykorzystanie z naruszeniem prawa utworów zawartych w AgroTydzień, w całości lub w części, bez uprzedniej pisemnej zgody Banku Gospodarki Żywnościowej S.A. jest zabronione pod groźba kary i może być ścigane prawnie.

2 Zboża Rynek krajowy i europejski We wrześniowym raporcie Strategie Grains autorzy skorygowali w dół prognozy dla sezonu 2011/2012 w zakresie udziału pszenicy o parametrach konsumpcyjnych w całkowitych zbiorach tego zboża zarówno w UE-27, jak i w Polsce. W sierpniu oczekiwano, że udział ten w kraju wyniesie aż 68%, podczas gdy obecnie szacowany jest na poziomie 50%, co przekłada się na prognozowana podaż krajowa pszenicy konsumpcyjnej na poziomie 4,5 mln ton (+ 300 tys. t r/r). Niemniej jednak, nadal oznacza to nieznaczna poprawę wobec ubiegłego sezonu 2010/2011, gdy ocenia się, iż jedynie 45% ziarna pszenicy zebranego w Polsce nadawało się do przemiału. We Wspólnocie prognozuje się, iż udział pszenicy konsumpcyjnej w całkowitej tegorocznej produkcji wyniesie 65%, wobec 54% przed rokiem. W sierpniu prognozy były nieco bardziej optymistyczne, gdyż zakładały ten odsetek na poziomie 67%. Jednakże, przedstawione w raporcie dane wskakuja na znaczna poprawę sytuacji w stosunku do roku ubiegłego. Biorac pod uwagę szacunki tegorocznych zbiorów pszenicy ogółem w UE-27 na poziomie 129 mln t, podaż pszenicy konsumpcyjnej wg najnowszych szacunków wzrosłaby w skali roku o 14, 5 mln t do 83,5 mln ton. Mimo wszystko spodziewamy się, iż premia za jakość na polskim rynku zbóż utrzyma się na relatywnie wysokim poziomie. Wpływ na to będzie mieć oczekiwany stosunkowo duży popyt na zboża o parametrach konsumpcyjnych ze strony Niemiec, gdzie podaż tych zbóż, mimo poprawy sytuacji w porównaniu z ubiegłym sezonem, pozostaje poniżej średniej wieloletniej (patrz tabela poniżej). Ponadto, co najmniej w kolejnych trzech miesiacach, duży wpływ na kształtowanie się cen, w tym premii za jakość, będa mieć nie tylko czynniki popytowo - podażowe, lecz także nastroje budowane doniesieniami o słabej jakości tegorocznych zbóż w kraju. Z danych Ministerstwa Rolnictwa wynika, iż w pierwszej połowie września różnica pomiędzy cena pszenicy konsumpcyjnej i paszowej średnio w kraju oscylowała w granicach 110 PLN/t. Jednakże, dane Sparksa wskazuja, iż różnica ta była o PLN/t wyższa. Wg Sparksa na poczatku ubiegłego tygodnia ceny pszenicy paszowej wahały się w kraju w granicach PLN/t, a konsumpcyjnej PLN/t. Udział pszenicy o parametrach konsumpcyjnych w całkowitych zbiorach tego zboża w całej UE-27 oraz wybranych państwach członkowskich Producent 2008/ / /2011* 2011/2012** Polska 80% 80% 45% 50% Niemcy 91% 92% 43% 75% Czechy 91% 50% 50% 75% Węgry 60% 60% 50% 80% Francja 90% 82% 89% 91% EU-27 68% 66% 54% 65% Źródło: Strategie Grains, IX 2011 r. szacunek prognoza Przeciętne ceny (PLN/t; bez VAT) płacone przez przedsiębiorstwa dokonujace zakupu zbóż ( ) Towar Rodzaj Polska Makroregiony Centralno- Północno- Wschodni Południowy Zachodni Pszenica Kons Pasz Kons Żyto Pasz nld 629 Jęczmień Kons Pasz Brow. 836 nld nld 841 Kukurydza Pasz nld Owies Kons. 661 nld nld 668 Pasz Pszenżyto Pasz Makroregiony: Centralno-Wschodni: lubelskie, łódzkie, mazowieckie, podlaskie, warmińsko-mazurskie; Południowy: dolnoślaskie, małopolskie, opolskie, świętokrzyskie, podkarpackie, ślaskie; Północno-Zachodni: kujawsko-pomorskie, lubuskie, pomorskie, wielkopolskie, zachodniopomorskie nld niewystarczajaca liczba danych Dynamika (%) średnich cen zakupu zbóż w Polsce Tydzień Pszenica Żyto Jęczmień Kukurydza kons. kons. paszowy paszowa t ( ) PLN/t t /t-1 ( ) 0,63 0,93 1,83-9,87 t/t-2 ( ) 0,25 3,20 3,86-13,17 t/t-3 ( ) 1,78 8,53 4,27-11,53 t/t-4 ( ) 0,87 12,06 2,16-9,73 r/r 12,18 40,11 17,97 21,30 Źródło: opracowanie własne na podstawie MRiRW Źródło: GUS Przeciętne ceny skupu zbóż w Polsce (dane miesięczne) Ceny zbóż w UE-27 (EUR/t; ( ) Pszenica zmiana Jęczmień zmiana Kukurydza zmiana konsum. tyg. (%) paszowy tyg. (%) paszowa tyg. (%) Hiszpania 212 1, bd 244 bd Niemcy 211 1, , ,98 Czechy 215 5, ,70 bd bd Słowacja 221 bd 153-2,32 bd bd Węgry 181 0, , ,83 UE , , ,56 Polska 193-2, , ,27 UE-27= Ceny zbóż na giełdach światowych (USD/t) z r. Giełda Zboże XII 11 III 12 V 12 VII 12 CBOT kukurydza 272,43 277,70 280,20 282,27 pszenica SRW 252,87 266,98 274,92 277,27 MGE pszenica DNS 314,60 313,13 314,01 313,42 KCBT pszenica HRW 288,07 290,13 295,93 295,79 MATIF pszenica 197,00(XI) 197,00(I) 197,50 (III) 198,50 (V) LIFFE pszenica 161,75(XI) 163,75(I) 165,75 (III) 168,00 (V) Źródło: Reuters CBOT - Chicago Board of Trade; KCBT - Kansas City Board of Trade; MGE - Minneapolis Grain Exchange; MATIF - Marche a Terme International de France (EUR/t) LIFFE - London International Financial Futures and Options Exchange (GBP/t) 2 AgroTydzień

3 Oleiste Rynek światowy Wysokie światowe ceny olejów/tłuszczów W sierpniu br. opracowany przez Organizację Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) indeks światowych cen żywności osiagn ał poziom 231 punktów. Tym samym pozostał właściwie niezmieniony wobec lipca br. Z drugiej strony, jego wartość była o 26% wyższa wobec odnotowanej w analogicznym okresie 2010 roku. Jeśli chodzi o indeks światowych cen olejów i tłuszczów, w sierpniu br. wyniósł on 244 punkty (co oznacza, iż w sierpniu br. ceny monitorowane przez FAO były o 144% wyższe niż przeciętnie w latach ). Mimo że wartość omawianego indeksu od marca br. pozostaje w tendencji spadkowej, wciaż kształtuje się na historycznie wysokich poziomach. W analizowanym okresie na światowe ceny olejów/tłuszczów oddziaływał m.in. wzrost światowej produkcji i potencjału eksportowego dla olejów palmowego i słonecznikowego. Mimo niesprzyjajacych warunków pogodowych w Stanach Zjednoczonych, które sa największym globalnym producentem soi, silnemu wzrostowi cen oleju sojowego przeciwdziałały większe niż oczekiwano wcześniej zapasy soi w krajach będacych głównymi jej eksporterami. Prognozy zasiewów rzepaku ozimego pod przyszłoroczne zbiory (Ukraina) Światowe jednostki/agencje analityczne wielokrotnie informowały już o niższej globalnej produkcji rzepaku w bieżacym sezonie 2011/2012. Ostatnie szacunki amerykańskiego Departamentu ds. Rolnictwa (USDA) z września br. mówia o globalnych zbiorach na poziomie ok. 59,1 mln t wobec 60,1 mln t w sezonie poprzednim 2010/2011. Istotny spadek produkcji nastapił m.in. w UE, która od lat jest liderem w światowej produkcji i konsumpcji rzepaku. Wbrew wcześniejszym oczekiwaniom, również na Ukrainie, która należy do czołówki światowych eksporterów rzepaku tegoroczne jego zbiory, okazały się być niższe od ubiegłorocznych, o czym już pisaliśmy (Agrotydzień nr 200, z 25 lipca br.). Jeśli chodzi o powierzchnię zasiewów rzepaku pod przyszłoroczne zbiory, jak poinformował ukraiński minister rolnictwa Mykola Prysiazhniuk, oczekuje się, że może ona być zbliżona do tych w roku ubiegłym, czyli ok. 952 tys. ha. Ocenia się, że na chwilę obecna rzepak ozimy zasiano na powierzchni 791 tys. ha (za UkrAgroConsult). Dynamika (%) średnich cen sprzedaży (bez VAT) ( ) Tydzień Rzepak Olej rzepakowy Śruta Makuch rafinowany rzepakowa rzepakowy (PLN/t) (PLN/t) (PLN/t) (PLN/t) t ( ) t/t-1 ( ) -0,43 1,81 1,17 13,23 t/t-2 ( ) 0,54 2,57 2,82 10,45 t/t-3 ( ) 2,87-0,11 4,85 10,74 t/t-4 ( ) 3,73 4,82 5,33 13,08 r/r 45,21 29,92 11,97 21,25 Źródło: Oil World Światowe ceny olejów i oleistych Ceny produktów oleistych na giełdach światowych z r. Termin CBOT MATIF (EUR/t) dostawysoja USD/t śruta sojowa USD/short t (ok. 907 kg) rzepak XI ,03 348,70(X) 442,00 I ,29 355,30 - III ,30 358,70 429,50 (II) V ,21 360,50 423,50 VIII ,00 Źródło: Reuters CBOT - Chicago Board of Trade; MATIF - Marche a Terme International de France Ceny rzepaku na giełdzie Matif Notowania cen rzepaku na europejskiej giełdzie Matif w ostatnim tygodniu osłabły. W dniu br. osiagnęły one wartość 442 EUR/t (kontrakt najbliższy listopad 2011), co oznacza zniżkę o 1,7% t/t. Nieco większy spadek w ujęciu procentowym odnotowano w przypadku kontraktu lutowego 2012 (o 1,9% t/t, do 429,5 EUR/t). Osłabieniu cen sprzyjaja obniżki cen kanadyjskiej canoli oraz soi na amerykańskim rynku. 3 AgroTydzień

4 Mięso Rynek krajowy Pogłowie trzody chlewnej W ubiegłym tygodniu GUS opublikował dane o pogłowiu według stanu na ostatni dzień lipca bieżacego roku. Jak wynika z tych danych, pogłowie wzrosło w stosunku do poprzedniego badania z marca br., ale było jednocześnie o 9,1% niższe niż w lipcu 2010 roku. Oznacza to kontynuację trendu spadkowego i prawdopodobnie będzie oznaczało spadek pogłowia podczas następnego badania. Według GUS pogłowie trzody chlewnej w lipcu br. wyniosło 13,5 mln sztuk, tj.obniżyło się w skali roku o 1,4 mln sztuk. Oczywiście jest to konsekwencja niskiej opłacalności tego kierunku produkcji. Wynikała ona z rekordowo wysokich cen zbóż paszowych pod koniec ubiegłego roku i w pierwszej połowie bieżacego roku. Dla przykładu w pierwszym półroczu za kilogram żywca można było kupić przeciętnie około 3,4 kg pełnoporcjowej mieszanki paszowej, w porównaniu z 4,0 kg w pierwszej połowie 2010 roku. Obserwowana na poczatku tego roku relacja wymienna była porównywalna z ta występujac a na poczatku 2008 roku. Przedstawione przez GUS dane sa jednak pewnym zaskoczeniem. Po bardzo słabych danych za marzec (pogłowie na poziomie 13,1 mln szt.), można było oczekiwać, że obecne dane wykaża nie tylko dużo większy spadek w skali roku, ale również obniżkę w stosunku do marca. Trudno wytłumaczyć, co stoi za relatywnie dużym wzrostem pogłowia wobec poprzedniego badania. Wprawdzie dane Ministerstwa Finansów (za MRiRW) potwierdzaja wzrost importu trzody chlewnej z Danii w pierwszej połowie tego roku, ale nie jest on aż tak duży, aby wytłumaczyć w całości wzrost pogłowia warchlaków i tuczników względem marca. Wzrost pogłowia świń w okresie pomiędzy marcem a lipcem może być trochę mylacy. Obecnie mało wskazuje na to, aby mógł on oznaczać odwrócenie tendencji spadkowej w pogłowiu. Nadal bardzo mocno maleje liczebność stada loch prośnych. W lipcu było ono o 15% niższe niż rok wcześniej. Prawdopodobnie sytuacja panujaca na rynku trzody chlewnej będzie zachęcała do dalszego zwiększania importu prosiat, ale trudno powiedzieć czy będzie on w stanie zrównoważyć w najbliższych miesiacach spadek produkcji prosiat w stadach krajowych. Dlatego też przedstawione przez GUS dane oznaczaja prawdopodobnie, że część zakładów ubojowych może mieć jeszcze większe problemy z zapewnieniem wystarczajaco dużych dostaw krajowych tuczników. Marże ubojowe moga w najbliższych miesiacach ulec dalszemu ograniczeniu. Rynek europejski Ceny bydła w UE Nadal bardzo wysokie sa ceny bydła w UE. Wprawdzie po kilku tygodniach silnych wzrostów, w drugim tygodniu września ( ) cena młodych byków nieznacznie spadła, to na poziomie 3,53 EUR/kg (wbc, klasy U,R,O) jest o 12% wyższa niż przed rokiem i o 4% wyższa niż przed miesia- cem. Przeciętne ceny żywca (PLN/kg; bez VAT) ( ) Towar Polska Makroregiony Północny Centralny Pd.-Wsch. Zachodni Trzoda chlewna 4,93 4,92 5,05 4,91 4,90 Prosięta do 20 kg 130,73 110,95 123,96 156,44 123,48 Byki do 2 lat (URO) 6,93 6,63 7,01 6,92 - Byki >2 lat (R) 6,89 6,59 6,91 6,97 - Krowy (ROP) 4,62 4,51 4,61 4,70 - Jałówki (URO) 5,65 5,30 5,76 5,68 - Bydło ogółem 5,86 5,50 5,96 5,89 - Kurczęta brojlery 3,89 3,94 3,89 3,95 3,86 Indory 5,93 5, ,04 Makroregiony: Północny: pomorskie, warmińsko-mazurskie, kujawsko-pomorskie; Centralny: mazowieckie, łódzkie, podlaskie; Południowo-Wschodni: lubelskie, świętokrzyskie, podkarpackie, małopolskie, ślaskie; Zachodni: opolskie, dolnoślaskie, wielkopolskie, lubuskie, zachodniopomorskie. Region zachodni dla bydła został częściowo właczony do regionu centralnego i północnego. PLN/szt. Dynamika (%) średnich cen skupu żywca w Polsce Tydzień Trzoda chlewna Bydło Kurczęta Indory t ( ) 4,93 PLN/kg 5,86 PLN/kg 3,89 PLN/kg 5,93 PLN/kg t/t-1 ( ) 1,6-0,6 1,4 0,3 t/t-2 ( ) 2,6 1,1 0,2-0,7 t/t-3 ( ) 3,7 1,8 0,0-2,2 t/t-4 ( ) 4,3 4,2-0,1-2,4 r/r 15,4 29,1 12,2 20,8 Średnie ceny skupu żywca w Polsce (notowania miesięczne) Źródło: Opracowanie własne na podstawie GUS Ceny referencyjne żywca i mięsa w wybranych krajach UE ( ) Trzoda chlewna E+S Bydło kl. U+R+O Kurczęta tuszki 65% EUR/100 kg mps EUR/100 kg mpc EUR/100 kg Niemcy 158,10 361,34 256,00 Francja 143,00 349,67 225,00 Holandia 141,29 310,26 193,00 Dania 139,09 369,33 256,63 Polska 155,28 310,64 144,98 Czechy 158,81 319,70 180,82 Węgry 155,41 165,76 Litwa 150,17 293,71 157,08 Słowacja 165,82 321,54 182,24 Rumunia 166,26 264,33 159,06 UE średnio 155,08 352,72 193,65 Źródło: KE 4 AgroTydzień

5 Mleko Rynek światowy Globalny popyt na przetwory mleczarskie Ostatnie miesiace przyniosły wyraźne pogorszenie uwarunkowań popytowych na światowym rynku mleka. W krajach UE oraz w Stanach Zjednoczonych w III kwartale zamiast ożywienia obserwuje się osłabienie gospodarcze, nadal mamy do czynienia z trudna sytuacja na rynku pracy, obniżajacymi się realnymi dochodami oraz rosnacymi cenami detalicznymi. W efekcie w USA do spadku sprzedaży detalicznej przetworów mleczarskich doszło jeszcze wyhamowanie trendów wzrostowych w sprzedaży artykułów do punktów gastronomicznych. W krajach rozwijajacych się sytuacja pozostaje znacznie bardziej zróżnicowana. W Chinach czy Wietnamie przedsiębiorstwa mleczarskie nadal notuja dwucyfrowy wzrost sprzedaży. Na Bliskim Wschodzie, pomimo zawirowań politycznych, popyt na mleko utrzymuje się na wysokim poziomie. Z drugiej strony na Filipinach wysokie ceny żywności i paliw przekładaja się na stagnację spożycia artykułów mlecznych. Dostępne dane handlowe wskazywałyby, iż w II kwartale br. popyt importowy był nadal wysoki. Sprzedaż zagraniczna realizowana przez siedmiu największych eksporterów wzrosła w tym okresie o 9% wobec analogicznego okresu ubiegłego roku. Warto jednak zwrócić uwagę, iż dane te maskuja stopniowy spadek zakupów dokonywanych przez Rosję, Chiny czy Algierię, które w lipcu br. zaimportowały o 12% mniej przetworów niż jeszcze miesiac wcześniej. IV kwartał br. może przynieść jedynie niewielka poprawę sytuacji w krajach rozwiniętych. Dlatego też przedsiębiorstwa mleczarskie z tych regionów, jeżeli będa chciały rozwijać działalność, będa w większym stopniu uzależnione od eksportu. Ten jednak, według ekspertów Rabobanku, powinien utrzymywać się na wysokim poziomie. Import zwiększa prawdopodobnie Chiny ze względu na wyczerpujace się powoli zapasy zgromadzone na poczatku roku, jak też i wysokie ceny mleka na rynku lokalnym, umacniajacego się yuana oraz tanienie przetworów mleczarskich na rynkach światowych. Ostatnie obniżki globalnych cen mleka powinny także stymulować powrót do zakupów przez Bliski Wschód, Afrykę Północna czy Brazylię. Redukcja popytu importowego nastapi prawdopodobnie jedynie w przypadku Rosji. Podsumowujac Rabobank szacuje, iż czołowi importerzy zakupia więcej przetworów niż przeciętnie w każdym z poprzednich kwartałów br., niemniej prawdopodobnie mniej niż w ubiegłym roku. Mimo tego eksporterzy moga mieć problemy ze sprzedaża swoich produktów, bowiem produkcja mleka rośnie jeszcze szybciej. W okresie maj-lipiec br. u głównych eksporterów przekroczyła ona o 1,6% poziom z analogicznego okresu ubiegłego roku. Przeciętne ceny mleka i jego przetworów (PLN/100 kg; bez VAT) ( ) Towar Polska Makroregiony Północny Centralny Pd.-Wsch. Zachodni Mleko surowe 120,06 123,22 118,87 115,59 117,08 PMP 1 187, , , , ,91 OMP 900,04 910,44 899,48 874,93 896,01 Masło w blok , , , , ,77 Masło konfek , , , , ,85 Ser Edamski 1 361, , , ,94 nld Ser Gouda 1 344, , , , ,21 Makroregiony: Północny: pomorskie, warmińsko-mazurskie, kujawsko-pomorskie; Centralny: mazowieckie, łódzkie, podlaskie; Południowo-Wschodni: lubelskie, świętokrzyskie, podkarpackie, małopolskie, ślaskie; Zachodni: opolskie, dolnoślaskie, wielkopolskie, lubuskie, zachodniopomorskie. Dane za lipiec 2011 r. Średnie ceny sprzedaży bydła mlecznego na targowiskach (PLN/szt.) ( ) Kategoria bydła Cena zmiana tyg. (w %) zmiana roczna (w %) Jałówki cielne 2790,00-3,3 4,8 Krowy mleczne 2679,63 1,2 6,8 Ceny produktów mleczarskich (bez VAT) w Polsce (notowania miesięczne) Dynamika (%) cen głównych wyrobów mleczarskich w Polsce Tydzień Masło ekstra w blokach OMP Ser Edamski (PLN/100 kg) (PLN/100 kg) (PLN/100 kg) t ( ) 1 507,75 900, ,37 t/t-1 ( ) 0,9-0,4 1,0 t/t-2 ( ) -0,3 0,6 1,6 t/t-3 ( ) 2,1 0,3 1,8 t/t-4 ( ) 1,7 0,3 3,2 r/r 8,1 5,0 12,2 Ceny skupu oraz zbytu mleka i przetworów mleczarskich w wybranych krajach UE ( ) oraz ceny eksportowe w portach Oceanii i Europy Zachodniej ( ; F.O.B.) w EUR/100kg Mleko surowe* OMP Masło ekstra (w blokach) Niemcy 34, Francja 33, Holandia 38, Polska 29, Czechy 33, Słowacja 31, Oceania 30,42** Europa Zachodnia Stałe refundacje - 0,00 0,00 Refundacje przetargowe - - -, USDA-Agricultural Marketing Service, KE Dane za czerwiec 2011 r. Nowa Zelandia, Fonterra, czerwiec 2011 r. 5 AgroTydzień

6 Owoce i warzywa Rynek krajowy Eksport krajowych warzyw w okresie I-VI 2011 r. Według Biuletynu IERiGŻ-PIB (Rynek Rolny, wrzesień 2011), w pierwszym półroczu bieżacego roku wolumen eksport polskich warzyw świeżych wzrósł nieznacznie (bo zaledwie o 1,6%) w porównaniu do pierwszych sześciu miesięcy roku poprzedniego. Jednak jeśli wziać pod uwagę poszczególne gatunki warzyw, można zauważyć pewne zróżnicowanie zarówno pod względem wolumenu, jak i wartości eksportu. Np. eksport krajowych pomidorów od stycznia do czerwca br. wyniósł 30,8 tys. ton i był aż o 33% wyższy w porównaniu do analogicznego okresu w 2010 roku. Wzrost ten byłby wyższy, gdyby nie kryzys na rynku i rosyjskie embargo na eksport warzyw świeżych z Unii Europejskiej, wprowadzone na poczatku czerwca br. Należy zaznaczyć, że właśnie czerwiec jest miesiacem, w którym przypada kumulacja eksportu polskich pomidorów, w znacznej części trafiajacych za wschodnia granicę. Według zaprezentowanych przez Instytut danych, w czerwcu tego roku Polska wyeksportowała 12,3 tys. ton pomidorów, czyli o 8% mniej niż w tym samym okresie rok wcześniej. Podobnie było w przypadku ogórków spod osłon, których eksport w pierwszym półroczu wzrósł aż o blisko 40%. W samym czerwcu jednak odnotowano spadek o 16,1% w odniesieniu do czerwca 2010 r. Eksport niektórych warzyw gruntowych nie wykazywał jednak podobnych tendencji. Np. w pierwszych sześciu miesiacach br. eksport cebuli z Polski zmniejszył się o ok. 17%, a marchwi aż o 37% w porównaniu z analogicznym okresem w roku poprzednim. Przyczyna spadków była nie tylko mniejsza dostępność warzyw spowodowana niskimi zbiorami, ale także słaba jakość przechowalnicza ograniczajaca ich podaż w pierwszych miesiacach br. Ponadto warzywa, takie jak cebula z trudem rywalizowały na rykach zagranicznych z tanim produktem holenderskim. Porównujac te dwa okresy należy jednak zwrócić uwagę na dość znaczacy wzrost wartości eksportu krajowych warzyw (o 18,1%). Było to spowodowane ich zdecydowanie wyższymi cenami. Dla przykładu kapusta, której wartość eksportu w analizowanym okresie wzrosła aż o 64% (przy wzroście wolumenu zaledwie o 1,7%), w pierwszym półroczu 2011 roku kosztowała w eksporcie średnio 0,37 EUR/kg, podczas gdy w analogicznym okresie rok wcześniej - 0,23 EUR/kg. W tej chwili trudno oceniać jak wielkość eksportu ukształtuje się w drugiej połowie bieżacego roku. Wielu producentów narzeka bowiem na słabe zainteresowanie eksportowe krajowymi warzywami. Ponadto, jeśli wierzyć szacunkom GUS, podaż warzyw na rynku, podobnie jak przed rokiem, może być niewielka. Z drugiej strony eksportowi polskich warzyw sprzyjać może relatywnie słaby złoty. Ceny hurtowe owoców na giełdach towarowych (PLN/kg) Bronisze Poznań Sandomierz Min Max Min Max Min Max Krajowe Gruszki 3,00 4,00 4,00 5,00 2,00 3,00 Jabłka Antonówki 1,50 2,00 1,67 2,00 0,80 1,00 Celesta 1,50 2,00 1,33 2,00 1,00 1,30 Delikates 1,25 1,50 1,33 2,00 0,80 1,20 Ligol 1,25 1,66 1,33 2,00 1,30 1,60 Lobo 1,33 2,00 1,00 1,30 Szampion 1,15 1,33 1,33 2,00 1,10 1,40 Maliny 6,00 8,00 8,00 10,00 5,00 6,00 Śliwki 1,75 3,00 2,00 2,80 1,40 1,75 Importowane Banany 2,88 3,22 2,94 3,22 3,30 3,50 Brzoskwinie 2,50 3,50 3,30 3,80 Cytryny 3,50 4,20 4,00 4,80 4,30 4,50 Pomarańcze 4,00 5,00 3,50 4,50 4,30 4,50 Ceny hurtowe warzyw na giełdach towarowych (PLN/kg) Bronisze Poznań Sandomierz Min Max Min Max Min Max Krajowe Buraki ćwikłowe 0,35 0,55 0,70 0,80 0,50 0,60 Cebula biała 0,45 0,60 0,50 0,60 0,50 0,80 Kalafiory (szt.) 1,75 2,20 1,20 2,00 1,00 2,00 Kapusta młoda (szt.) 1,00 1,40 0,80 1,00 0,60 0,70 Marchew 0,70 1,00 0,70 0,90 0,50 0,60 Ogórki krótkie 2,33 2,66 2,40 3,00 1,20 1,50 Papryka czerwona 3,50 4,50 2,60 3,40 2,80 3,00 Pomidory 1,75 2,66 2,00 3,00 1,10 3,00 Pomidory gruntowe 0,80 1,00 0,30 1,00 Sałata (szt.) 1,20 1,66 0,83 1,00 0,80 0,90 Selery 1,00 1,30 1,80 1,80 1,00 1,40 Ziemniaki 0,28 0,80 0,27 0,40 0,25 0,40 Pieczarki 4,00 5,50 5,00 5,50 5,00 5,50 Średnie miesięczne ceny skupu wybranych owoców Średnie miesięczne ceny skupu wybranych warzyw 6 AgroTydzień

7 Pozostałe sektory Rynek krajowy Ceny ziemi Roczna dynamika wzrostu przeciętnych cen gruntów ornych zwiększyła się z ok. 5,3% w II kw r. do ok. 11,0% w II kw roku. Według GUS, przeciętny poziom cen gruntów ornych w obrocie międzysasiedzkim w II kw r. osiagn ał wartość PLN/ha, co oznacza wzrost o 3,7% na przestrzeni kwartału. Znaczny wzrost cen ziemi rolnej, oprócz czynników sezonowych, wynikał przede wszystkim z relatywnie wysokich cen płodów rolnych na nich znajdujacych się, w szczególności zbóż i rzepaku. Poprawa opłacalności produkcji rolnej, a tym samym kondycji finansowej gospodarstw rolnych sprzyja wzrostowi popytu na ziemię. Najwyższy wzrost cen ziemi do PLN/ha, czyli o 13,5% w skali roku, odnotowano w przypadku gruntów dobrych (I-IIIa klasa bonitacyjna). Ceny gruntów klasy IIIb i IV (średnia klasa) wzrosły o 10,3% r/r do PLN/ha. Dla porównania koszt nabycia gruntów słabych (V-VI) w okresie rocznym wzrósł o 8,9%, osiagaj ac tym samym średni poziom równy PLN/ha. W dalszym ciagu najdroższe grunty rolne zlokalizowane sa na terenach woj. wielkopolskiego oraz kujawskopomorskiego. Ceny ziemi w obrocie prywatnym na tych obszarach w II kw r. ukształtowały się odpowiednio na średnim poziomie PLN/ha (wzrost o 11,1% r/r i o 7,5% kw/kw) oraz PLN/ha (wzrost o 7,9% r/r i o 0,6% kw/kw). Jednocześnie największy roczny wzrost cen do poziomu PLN/ha odnotowano w woj. pomorskim (wzrost o 26,8% r/r i 11,6% kw/kw). Wskazać należy, że w rejonie tym notuje się wzrost popytu na użytki rolne ze strony spółek z kapitałem zagranicznym. Zaskakujacy jest natomiast silny wzrost cen ziemi w jednych z najtańszych województw tj. lubuskim i lubelskim. Podwyżki cen gruntów w tych województwach wyniosły odpowiednio 24,4% r/r i 17,3% r/r. Sytuację na rynku nieruchomości rolnych może zmienić nowelizacja ustawy o gospodarowaniu gruntami Skarbu Państwa. Szacuje się, iż na podstawie przegłosowanej przez sejm 16 września 2011 r. nowelizacji (o ile nie zostanie ona zawetowana przez prezydenta), od poczatku 2012 r. ANR będzie mogła wypowiedzieć dotychczasowym dzierżawcom od 80 tys. do 100 tys. ha ziemi z Zasobu WRSP. Grunty te, zgodnie z decyzja Komisji Europejskiej, do końca 2013 roku będa oni mogli nabyć na zasadzie pierwszeństwa, bez przetargu, na preferencyjnych warunkach (płatność rozłożona na raty na 15 lat, przy poczatkowej wpłacie ok. 10% wartości). Dotychczasowi dzierżawcy, którzy dobrowolnie zdecyduja się wyłaczyć z dzierżawy 30% gruntów będa mogli nabyć do 500 ha w przypadku spółek i do 300 ha w przypadku rolników indywidualnych, o ile nie sa już właścicielami takiego areału. Nowelizacja ustawy może przynieść wzrost podaży działek rolnych, jednocześnie ograniczajac możliwość ich nabycia przez wielkoobszarowe gospodarstwa rolne. W rezultacie, w kolejnych latach może to skutkować wyhamowaniem potencjalnych wzrostów cen ziemi rolnej. Ceny surowców energetycznych (PLN/l) (Olej napędowy, LPG ; Olej opałowy ) Rodzaj Olej napędowy LPG Olej opałowy pn. centr. pd.-wsch. zach. Cena 5,00 2,48 3,77 3,78 3,76 3,76 Opracowanie na podstawie danych ze stron Ceny detaliczne środków do produkcji rolnej (z VAT) sierpień 2011 Nawozy PLN/t Środ. ochr. roślin Azotowe Herbicydy PLN/l Saletra amonowa 34% Roundup 360 SL Siarczan amonowy 20% Expert Met 56 WG - Mocznik Lantipur Flo 500 SC Saletrzak Glean 75 WG /100g Potasowe Butisan Star 416 SC Sól potasowa 60% Fungicydy Siarczan potasu Amistar 250SC Fosforowe Horizon 250 EW Superfosfat 40% Tilt Turbo 575 EC Superfosfat 20% - Ridomil Gold MZ68WG 70-72/kg Fosforan amonu Insektycydy Wapniowe Bi 58 Nowy 400 EC Saletra wapniowa Fury 100 EW Wapno tlenkowe 50% Calypso 480 SC - Wieloskładnikowe Materiał siewny PLN/100kg Polifoska max Pszenica oz Polifoska Jęczmień oz Polifoska Pszenżyto oz Polifoska Żyto Polifoska Polifoska Polimag S Rzepak oz.*** Średnie ceny wg przeprowadzonej ankiety w dniach r. Średnie ceny netto w kraju wg Polskiej Izby Nasiennej z września 2011 r. Średnie ceny za koszt materiału siewniego na 1 ha Ceny sprzedaży pełnoporcjowych mieszanek paszowych (bez VAT) (PLN/t) Miesiac V 10 VI 10 VII 11 VII 11/VII 10 Bydło Krowy mleczne ,7 % Cielęta ,9 % Mlekozastępcze ,8 % Drób Kurczęta - grower/finisher ,3 % Indyki - grower/finisher ,0 % Nioski ,9 % Trzoda chlewna Prestarter/starter ,2 % Grower/finisher ,3 % Lochy ,0 % Średnie ceny gruntów ornych w obrocie prywatnym (PLN) (II kw r.) Województwo Przeciętnie Dobre (I-IIIa) Średnie (IIIb-IV) Słabe (V-VI) Dolnoślaskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Ślaskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie Polska Źródło: GUS 7 AgroTydzień