E. Bja, eja, dusza moja, Ockni się, dawnoś spała, Nie masz wierniejszego k sobie, Uczyń dobrze sama sobie!

Transkrypt

1 230 SKARGA UMIERAJĄCEGO c. Com miał jimienia na dworze, Com miał w skrzyni i w komorze, To mi wszytko opuścici, Na wieki się nie wrocici. I). Dziatki z matką narzekają, Bracia mię rzkomo żałują, Ku jimieniu przymierzają, Na mą duszę nie nie dbają. E. Bja, eja, dusza moja, Ockni się, dawnoś spała, Nie masz wierniejszego k sobie, 20 Uczyń dobrze sama sobie! 25 F. Fałszywy mi świat powiedał, Bych ja długo żyw byei miał, Wczora mi tego nie powiadał, Bych ja długo żyw byci miał. G. Gdzie ma siła, ma robota? Głupiem robił po ty lata: Ośm miar płótna, siedm stop w grobie, Tom tyło wyrobił sobie. się. 9. jimienie, mienie, majątek. 14. rzkomo, rzekomo. 15. przymierzać, zmierzać, celować. 17. eja, wykrzyknik łaciński: nuże! 18. ocknąć się, obudzić się; ockni się, obudź się. 19. k sobie, wobec siebie. 21. powiedać, powiadać. 22. bych, bym. żyw, żywy. 23. wczora, wczoraj. 26. ylu

2 30 SKARGA UMIERAJĄCEGO 231 H. Halerzem łakomo zbierał, Swoj żywot rozpustnie chował: Prze ty dwa bogi przeklęta Nie czciłem żadnego święta. I..Tałmużnyin nędznem nie dawał, Ofierym bogu nie czynił, 36 Ni z pirwiny, ni z nowiny Bogum nie dał z siebie winy. K. Kaki to moj rozum głupi! Sobiem był szczodr, Bogu skąpy: Com kiedy Bogu poślubił, io Tegom nigdy nie uczynił. L. Leży ciało, barzo stęka, Duszyca się barzo lęka, Bog się z liczby upomina, Dyjabeł na grzechy wspomina. M. 45 Miotem moje pirsi biją. Dusza nie śmie wy nić szyją: pie, głupio. po ty lata, po te lata, dotąd. 28. tyło, tylko. 31. prze, przez. ty dwa bogi, te dwa bogi. przeklęta, przymiotnik w 1. podw. przystosowany do wyrażenia: dwa bogi. 33. nędznem, nędznym. 35. pirwina, pierwsze płody rolne. nowina, grunt świeżo wzięty pod uprawę. 36. wina, powinność. 37. kaki, jaki. 38. szczodr, szczodry. 39. poślubić, przyrzec. 41. barzo, bardzo. 42. duszyca, dusza, forma zdrobniała. 43. liczba, rachunek, sprawozdanie. 46. wy-

3 32 SKARGA UMIERAJĄCEGO 50 Widzi niebo zatworzone, Widzi piekło otworzone. N. Nie gdzie się przed bogiem skryci, Dusza nie śmie przed sąd ici, Widzi niebo zatworzone, Widzi piekło otworzone. O. O duszyco, drogi kwiecie, Nic droższego na tein świecie, 515 Tanieś s J ę dyjabłu przedała, Iżeś się w grzeszech kochała. fi0 P. Pamiętaj, coś (na chrzcie) ślubowała, Gdyś się dyjabła otrzekała, Jego pychy, jego działa Toś wszytko przestępowała. Q. Qwap się rychło ku spowiedzi, Kapłany w swoj dom powiedzi, Płacz za grzechy, przymi świętość, Bożo ciało, święty olej! nić, wyjść. 47. sal warzony, zamknięty. 49. nie z dłu gita -e, nie ma. 55. lunie, tanio. przedać, sprzedać. 56. iv grzeszech, w grzechach. 58. otrzekaó xiig, wyrzekać się wypierać się. 59. działo, dzieło. 62. kapłany, kapłanów. powiem. przyprowadzić; powiedzi, przyprowadź. 63. przymi

4 I SKARGA UMIERAJĄCEGO 233 R. 65 Rolą z domem dziatkam podaj, Coś urobił, za duszę daj, Z jimienia przyjaciół nabywaj, Coć przyłączą twą duszę w raj S. [Zbierz dłużnik i i gniewniki, Odproś, zapłać długi wszytki! Nie trać dusze o cudz pieniądz I za nie źle w piekle gorzeć.] T. Tam sam oczy moje glądzą, Toć już trzy złe duchy widzą, Na mię mc grzechy wzjawiają, Mej duszy sidła stawiają. W. Wircę się, wołam pomocy, Nikt za mię nie chce umrzeei, Ni przyjaciel na tym świecie, Jedno w Bodze nadzieję mięci. przyjmij. świątość, sakrament. 68. rot', którzy Zwrotkę na literę S, której w rękopisie płockim brak, przytaczam według innego (wrocławskiego) rękopisu. 69. gniewnik, człowiek do gniewu pobudzający. 70. odprosić, przeprosić, przebłagać. 71. dusze, duszy. o cuds pieniądz, z powodu cudzego pieniądza. 73. mm, tu. glądai, patrzeć, spoglądać. 75. wzjawiać, pokazywać, wskazywać. 76. stawiać, ustawiać, zakładać. 77. wirnić *ie, wiercić się, kręcić się w Iiodse, w Bogu.

5 85 90 X. Chryste, przez twe umęczenie, Rozprosz dyjable obstąpienie, Daj duszycy przeżegnanie, Daj ciulu dobre skonanie! Y. Ja twoj synek marnotrawny, Tyś moj ociec miłosierny, Żal mi tego, iżem cię gniewał, Ale ciem się nie odrzekał. Vi. Zażźycież mi świeczkę ale, Moi mili przyjaciele! Dusza idzie z krwawym potem; (Jo mnie dzisia, to wam potem. Amen. XXXIX Utwór wierszowany z XV w. Zachował się w rękopisie Biblioteki Kapit uły Krakowskiej. Po raz pierwszy wydał go,1. Szujski w I tomie Rozpraw Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, Kraków s W dzisiejszej pisowni wydał ten utwór S. Vrtel-Wierćzyński w Średniowiecznej poezji polskiej świeckiej, Ilibl. Nar., S. I, nr 80, wyd. I, Kraków 1923, s Chytrze bydlą z pany kmiecie, Wiele sie w jich siercu plecie. 82. rozproszyć, rozsypać, rozrzucić, rozsiać. obstąpienie, otoczenie, okrążenie. 83. przeżegnanie, błogosławieństwo. 89. zażźycież, zapalcie. 92. dzisia, dzisiaj. 1. bydlii, żyć, postępować. - z pany, z panami. 2. ńerca,