Wyniki ewaluacji pilotażowego programu Aktywny samorząd 2014 rok

Transkrypt

1 Wyniki ewaluacji pilotażowego programu Aktywny samorząd 2014 rok Ewaluacja przeprowadzona przez pracowników referatu rehabilitacji społecznej osób niepełnosprawnych Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Kielcach Kielce 2015r.

2 W 2011 roku Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych oraz Prezes Zarządu Związków Powiatów Polskich podpisali Porozumienie dotyczące współpracy w zakresie wspólnych działań samorządów powiatowych na rzecz realizacji karty praw osób niepełnosprawnych i ich integracji społecznej. Założeniem współpracy było wzmocnienie i usprawnienie współpracy z samorządami powiatowymi oraz wsparcie samorządów w podejmowanych przez nie działaniach na rzecz integracji osób niepełnosprawnych w społeczności lokalnej. Program Aktywny samorząd jest ważnym krokiem w kierunku wydajniejszego modelu polityki społecznej wobec osób niepełnosprawnych. Działania przewidziane w programie uzupełnią plany ujęte w powiatowych strategiach rozwiązywania problemów społecznych i programach działań na rzecz osób niepełnosprawnych. Dnia 11 czerwca 2012r. Powiat Kielecki podpisał porozumienie z Państwowym Funduszem Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na mocy którego przystąpił do realizacji pilotażowego programu Aktywny samorząd w oparciu o kierunki i zasady. Kryteria oceny merytorycznej wniosków w ramach programu pn.,, Aktywny Samorząd zostały przygotowane w formie oceny punktowej łącznie dla wszystkich obszarów programu Zarządzeniem Nr 13 A/2014 Dyrektora Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Kielcach z dnia 19 września 2014 roku. Obsługą Modułu I programu tj. naborem oraz weryfikacją formalną i merytoryczną wniosków, podejmowaniem decyzji o przyznaniu bądź odmowie przyznania wnioskowanej pomocy, obsługą administracyjno finansowa zawartych umów, monitorowaniem prawidłowości wykorzystania środków PFRON i realizacji celów programu przez beneficjentów pomocy, sprawozdawczością z realizacji programu na potrzeby PFRON oraz promocją i ewaluacją programu, realizowało Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Kielcach. W kwietniu 2015 roku, PCPR w Kielcach rozesłał 41 ankiet ewaluacyjnych skierowanych do beneficjentów, którzy otrzymali dofinansowanie w roku W okresie od kwietnia 2014r. do grudnia 2014r. do PCPR wpłynęło 30 wypełnionych ankiet. Celem ankiety było uzyskanie informacji w jakim stopniu program pomógł beneficjentom zmniejszyć bariery ograniczające życie społeczne, zawodowe oraz umożliwić dostęp do edukacji. Cel główny, jaki miał być osiągnięty w wyniku realizacji pilotażowego programu Aktywny Samorząd 2014, było wyeliminowanie lub zmniejszenie barier ograniczających uczestnictwo beneficjentów programu w życiu społecznym, zawodowym i w dostępie do edukacji.

3 Cele szczegółowe programu: 1) przygotowanie beneficjentów programu z zaburzeniami ruchu i percepcji wzrokowej do pełnienia różnych ról społecznych poprzez umożliwienie im włączenia się do tworzącego się społeczeństwa informacyjnego, 2) przygotowanie beneficjentów programu do aktywizacji społecznej, zawodowej lub wsparcie w utrzymaniu zatrudnienia poprzez likwidację lub ograniczenie barier w poruszaniu się oraz barier transportowych, kontynuowanie nauki i polepszenie warunków nauki, a także podjęcie nauki na poziomie wyższym. 3) umożliwianie beneficjentom programu aktywizacji zawodowej poprzez zastosowanie elementów wspierających ich zatrudnienie, 4) poprawa szans beneficjentów programu na rywalizację o zatrudnienie na otwartym rynku pracy poprzez podwyższanie kwalifikacji, 5) wzrost kompetencji osób zaangażowanych w proces rehabilitacji osób niepełnosprawnych, pracowników lub pracujących na rzecz jednostek samorządu terytorialnego lub organizacji pozarządowych. W 2014r. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie realizowało w Module I - 9 zadań w ramach programu Aktywny Samorząd : Moduł I 1) Obszar A Zadanie 1- pomoc w zakupie i montażu oprzyrządowania do posiadanego samochodu Zadanie 2 pomoc w uzyskaniu prawa jazdy kategorii B 2) Obszar B Zadanie 1 pomoc w zakupie sprzętu elektronicznego lub jego elementów oraz oprogramowania 3) Zadanie 2 - dofinansowanie szkoleń w zakresie obsługi nabytego w ramach programu sprzętu elektronicznego i oprogramowania 4) Obszar C Zadanie 1 pomoc w zakupie wózka inwalidzkiego o napędzie elektryczny, Zadanie 2 pomoc w utrzymaniu sprawności technicznej posiadanego wózka inwalidzkiego o napędzie elektrycznym, Zadanie 3 pomoc w zakupie protezy kończyny, w której zastosowano nowoczesne rozwiązania techniczne, Zadanie 4 pomoc w utrzymaniu sprawności technicznej posiadanej protezy kończyny,

4 Obszar - D - pomoc w utrzymaniu aktywności zawodowej poprzez zapewnienie opieki dla osoby zależnej. Maksymalna kwota dofinansowania w ramach modułu I wynosiła, w przypadku: 1) Obszaru A: a) w Zadaniu nr zł, b) w Zadaniu nr zł, w tym: dla kosztów kursu i egzaminów zł, dla pozostałych kosztów uzyskania prawa jazdy w przypadku kursu poza miejscowością zamieszkania wnioskodawcy (koszty związane z zakwaterowaniem, wyżywieniem i dojazdem w okresie trwania kursu) 600 zł, 2) Obszaru B: a) w Zadaniu nr 1: dla osoby niewidomej zł, z czego na urządzenia brajlowskie zł, dla pozostałych osób z dysfunkcją narządu wzroku zł, dla osoby z dysfunkcją obu kończyn górnych zł, b) w Zadaniu nr 2: dla osoby głuchoniewidomej zł, dla pozostałych adresatów obszaru zł, z możliwością zwiększenia kwoty dofinansowania mogły skorzystać osoby w indywidualnych przypadkach maksymalnie o 100%, wyłącznie w przypadku, gdy poziom dysfunkcji narządu wzroku wymaga zwiększenia liczby godzin szkolenia, 3) Obszaru C: a) w Zadaniu nr zł, z możliwością zwiększenia kwoty dofinansowania maksymalnie do zł w indywidualnych przypadkach, wyłącznie w przypadku, gdy: zwiększenie tej kwoty umożliwi zakup wózka dopasowanego do indywidualnych potrzeb zdrowotnych osoby niepełnosprawnej, będącej adresatem programu, oraz celowość zwiększenia kwoty dofinansowania zostanie potwierdzona przez eksperta powołanego przez realizatora programu zł, b) w Zadaniu nr zł, c) w Zadaniu nr 3 dla protezy na III poziomie jakości, przy amputacji: w zakresie ręki zł, przedramienia zł, ramienia i wyłuszczeniu w stawie barkowym zł, na poziomie podudzia zł, na wysokości uda (także przez staw kolanowy) zł, uda i wyłuszczeniu w stawie biodrowym zł,

5 z możliwością zwiększenia kwoty dofinansowania w wyjątkowych przypadkach i wyłącznie wtedy, gdy celowość zwiększenia jakości protezy do poziomu IV (dla zdolności do pracy wnioskodawcy), zosta ła zarekomendowana przez eksperta PFRON, d) w Zadaniu nr 4 do 30% kwot, o których mowa w lit. c, e) w Zadaniu nr 3 i nr 4 dla refundacji kosztów dojazdu beneficjenta programu na spotkanie z ekspertem PFRON lub kosztów dojazdu eksperta PFRON na spotkanie z beneficjentem programu w zależności od poniesionych kosztów, nie więcej niż 200 zł, 4) Obszaru D 200 zł miesięcznie, nie więcej niż zł w ciągu roku tytułem kosztów opieki nad każdą osobą zależną. Podział środków otrzymanych w 2014 roku na realizację pilotażowego programu Aktywny Samorząd Strategicznym celem programu Aktywny Samorząd w 2014 roku było wyeliminowanie lub zmniejszenie barier ograniczających uczestnictwo beneficjentów pomocy w życiu społecznym, zawodowym i w dostępie do edukacji. W ramach programu Aktywny Samorząd w 2014r. PFRON przekazał dla osób niepełnosprawnych z powiatu kieleckiego dwie transze środków o łącznej kwocie ,57 zł. W 2014 roku wpłynęło 74 wniosków na kwotę ,85 zł z których pozytywną weryfikację przeszło 41 wniosków o łącznej wartości zł. W Ramach programu zostało podpisanych 41 umów na kwotę zł. Umowy zostały rozliczone, a środki PFRON zostały przekazane beneficjentom w wysokości zł. Obszar Środki we wnioskach złożonych (zł) Liczba wniosków zweryfikowanych pozytywnie Kwota wniosków zweryfikowanych pozytywnie wypłacona (zł) A A , B , B C , C C C D Łącznie , Podział środków w powiecie kieleckim:

6 Powiat wykorzystał wszystkie środki na realizację Modułu I programu kwotę zł, co stanowi 55,54% całości środków przeznaczonych na realizację obszarów programu. W oparciu o analizę wniosków 41 zweryfikowanych pozytywnie możemy powiedzieć, że wszyscy uczestnicy programu to mieszkańcy obszarów wiejskich. Spośród wniosków przeznaczonych do dofinansowania najliczniejsza grupę stanowiły wnioski z obszaru B1 było ich 13. Następną w kolejności grupę stanowiły wnioski z obszaru C1 11 wniosków, C2 7 wniosków, B2 4 wnioski, A1 i D po 2 wnioski, A2 i C3 po 1 wniosku. Analiza programu z uwzględnieniem wskaźników ewaluacji określonych w procedurze realizacji. Wskaźniki stopnia zaspokojenia potrzeb: Liczbowy wskaźnik stopnia zaspokojenia potrzeb : Liczba beneficjentów programu Liczba wnioskodawców, których wnioski pozytywnie zweryfikowano tj.: = 74 : 41 = 55% 1. Kwotowy wskaźnik stopnia zaspokojenia potrzeb : Max. suma dofinansowań we wszystkich wnioskach pozytywnie zweryfikowanych

7 t.j: , = 100% 1. Wskaźniki skuteczności pomocy w programie na podstawie badania ankietowego. Do oceny skuteczności działania programu przyjmuje się następujące wskaźniki (na podst. badania ankietowego): 1. rezultatu liczba osób, dla których w wyniku uczestnictwa w programie zlikwidowane lub zmniejszone zostały bariery umożliwiające uczestnictwo w życiu społecznym, zawodowym i w dostępie do edukacji. 2. wpływu liczba osób niepełnosprawnych, których aktywność społeczna lub zawodowa wzrosła w wyniku uczestnictwa w programie. Aby uzyskać wyniki powyższych wskaźników badania możemy przeprowadzić nie wcześniej niż w drugiej połowie roku następującego po roku udzielenia dofinansowania. Na chwilę obecną mamy tylko informacje o beneficjentach od momentu złożenia wniosku do rozliczenia dofinansowania. Dla oceny efektów realizacji programu powiat kielecki przeprowadzi badanie ankietowe. 3. Cykle przyjmowania i rozpatrywania wniosków Wnioski o dofinansowanie przyjmowane były do 30 września 2014 roku. Zestawienie informacji uzyskanych na podstawie przeprowadzonych ankiet 4. Informacje o beneficjentach programu Z dofinansowania ze środków programu Aktywny Samorząd skorzystało 18 osób z orzeczonym znacznym stopniem niepełnosprawności 2 osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności orzeczenie o niepełnosprawności w przypadku dzieci w wieku do 16 roku życia 9 osób, z lekkim stopniem niepełnosprawności 1 osoba. Do dofinansowania zakwalifikowało się 23 osób z dysfunkcją kończyn dolnych, 20 osób z dysfunkcją kończyn górnych, 9 osób z dysfunkcją narządu wzroku, 10 osób z innymi dysfunkcjami lub niepełnosprawnością sprzężoną. Spośród ankietowanych osób 15 osób stanowiły kobiety, a 15 mężczyźni. Dofinansowanie ze środków PFRON przyznano na : zakup specjalistycznego sprzętu komputerowego dla 13 osób, zakup wózka inwalidzkiego o napędzie elektrycznym dla 11 osób, pomoc w uzyskaniu prawa jazdy - 1 osoba, oprzyrządowanie samochodu - 2 osoby, ze szkolenia w zakresie obsługi nabytego w ramach programu sprzętu komputerowego skorzystało 4 osoby. Najliczniejszą grupą wśród ankietowanych uczestników programu, stanowili beneficjenci uczący się - 15 osób oraz w wieku aktywności zawodowej 11 osób

8 5. Dofinansowanie ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na podstawie ankiet w ramach programu przyczyniło się do: 1) polepszenie warunków nauki i kontynuowanie nauki 26 osoby. 2) nawiązywania, podtrzymywania kontaktów z innymi ludźmi - 15 osób 3) usamodzielnienie się - 12 osób, 4) rozwijania własnych zainteresowań - 10 osób 5) robienia innych rzeczy - 7 osób 6) zaangażowanie się w pracę społeczną 2 osoby Zgodnie z danymi wynikającymi z ankiety dofinansowanie ze środków PFRON w ramach programu umożliwiło ankietowanym poprawę standardu ich codziennego życia. Otrzymane dofinansowanie nie tylko stworzyło warunki dla polepszenia warunków nauki i kontynuowania nauki ale również wpłynęło na możliwość samodzielnego załatwiania spraw wpłynęło na poprawa zdrowia i samopoczucia oraz dało możliwość nawiązywania i podtrzymywania kontaktów z innymi ludźmi. 6. W uwagach do programu : Na pytanie : czy zakres dofinansowania powinien być poszerzony o inne rodzaje pomocy i czy pomoc ta powinna być kontynuowana w przyszłości - twierdząco odpowiedziało 26 osób nie wskazując konkretnej formy pomocy, przecząco odpowiedziało 4 osoby. Czy wysokość otrzymanego dofinansowania była wystarczająca do Pani/Pana potrzeb? 4 26 Otrzymana pomoc w 26 przypadkach była odpowiednia, a w 4 przypadkach za mała. Po jakim okresie czasu powinna być możliwość ponownego ubieganie się o pomoc ze środków PFRON: 1) mniej niż po 2 latach - 10 osób

9 2) po dwóch latach 8 osób 3) po trzech latach 12 osób Z ankiet wynika, że z tego samego gospodarstwa domowego z pomocy w ramach programu Aktywny Samorząd korzystała tylko osoba niepełnosprawna. Wpływ uzyskanej pomocy w ramach program na swoją rehabilitację zawodową i / lub społeczną wszyscy ankietowani ocenili pozytywnie tę formę pomocy. Czy posiada Pani/Pan dostęp do internetu? Odpowiedzi były następujące: 6) Tak, rodzaj podłączenia do internetu 18 osób 7) Modem telefoniczny - 12 osób 8) Łącze stałe 6 osób 9) Nie- 6 osób Beneficjenci wyrazili zadowolenie z otrzymanego dofinansowania, które wpłynęło na możliwość kontynuowania nauki, ułatwiło funkcjonowanie w społeczeństwie oraz ułatwiło zdobycie/utrzymanie pracy. Zdecydowana większość ankietowanych wyraziła zadowolenie z wysokości dofinansowania, zwrócono jednak szczególną uwagę na to aby różnicować wysokość dofinansowania sprzętu elektronicznego w zależności do indywidualnych potrzeb. Wnioski końcowe: Analiza programu z uwzględnieniem wskaźników ewaluacji określonych w procedurze realizacji 1. Analiza ankiet wskazuje, iż wsparcie udzielone było osobom młodym. Ogółem, beneficjenci urodzeni od 1961 do osób, od 1971 do osoby, od 1981 do osób, powyżej osób, otrzymali według ich deklaracji zawartej w ankiecie właściwą pomoc. 2. Dofinansowanie ze środków PFRON w ramach programu umożliwiło ankietowanym poprawę standardu ich codziennego życia. Otrzymane dofinansowanie nie tylko stworzyło warunki dla rozwoju własnych zainteresowań ale również wpłynęło na możliwość samodzielnego załatwiania spraw, wpłynęło na poprawa zdrowia i samopoczucia oraz dało możliwość nawiązywania i podtrzymywania kontaktów z innymi ludźmi, a przede wszystkim polepszenie warunków nauki i jej kontynuowanie. 3. Zdaniem niemal wszystkich ankietowanych dofinansowania w ramach pilotażowego programu Aktywny Samorząd są skuteczne, a dla zdecydowanej większości ankietowanych wysokość otrzymanego dofinansowania była wystarczająca w stosunku do potrzeb. 4. Dofinansowanie ze środków PFRON w ramach programu wpłynęło pozytywnie na poprawę sytuacji

10 zawodowej wśród ankietowanych. Otrzymane dofinansowanie pomogło otrzymać zatrudnienie lub utrzymać posiadane zatrudnienie. 5. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Kielcach w 2015 roku rozesłało 41 ankiet ewaluacyjnych w ramach programu Aktywny Samorząd do wnioskodawców którzy otrzymali dofinansowanie w 2014 roku z czego 30 ankiet wypełnionych wpłynęło do PCPR w Kielcach. Osoby niepełnosprawne w 26 przypadkach określili w swoich ankietach, że zakres dofinansowania ze środków PFRON powinien być kontynuowany w przyszłości i można by go rozszerzyć o wózki elektryczne. W 2015 roku pracownicy Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Kielcach przeprowadzili kontrolę w miejscu zamieszkania beneficjentów w zakresie wykorzystywania przedmiotu przyznanego dofinansowania oraz kontrole prawidłowości, rzetelności i zgodności ze stanem faktycznym danych zawartych w dokumentach, w zakresie obejmującym co najmniej 10% zawartych w 2014 roku umów dofinansowania. Ewaluacji programu dokonano w oparciu o kwestionariusze ankiet.